Vraag en Antwoord j DE H. SCHOLASTICA EDISON Te veel succes vv ERIC DE NOORMAN No Tekencursus S Hrfcari ZATERDAG 9 FEBRUARI 195> PAGINA 11 Loten W.L.D. Henri de Greeve Bruiloft Kachel en poppen dokter Karnemelk Meubelen Successierechten Premie ziekenfonds Ledigen beerput Rechten werkster Premie A.O.V. Vrijstelling omzetbelasting Muziek in de nacht Vlees H. Mis Sociale wetten Premies Glasschade Hee rlen. Vragen voor deze rubriek moeten worden gericht aan de Redactie ran ons blad (met in de linker-bovenhoek der enveloppe: VragenrubriekDe beantwoording ge schiedt gratis. De Redactie behoudt zich echter het recht voor, bepaalde vragen niet voor beantwoording in aan merking te doen komen. Over de beslissing dienaangaande kan niet worden gecorrespondeerd. Gaarne vermelding van naam en adres bij de ingezonden vragen. Men houde er nog rekening mee, dat men minstens 14 dagen op antwoord zal moeten wachten en dat het ons niet mogelijk is, in te gaan op verzoeken tot persoonlijke beantwoording der brieven. Nog steeds bereiken ons vragen of op het een of ander lot van een loterij (van Katholiek Thuisfront, van een parochieioterij enz.) prij zen zijn gevallen. Voor de zoveel ste maal delen wij mede, dat wij tot onze spijt niet op zulke vragen kunnen ingaan, omdat het voor ons ondoenlijk voor de vragenstel lers echter zo eenvoudig is om zelf op de uitslagen der loterij te letten of daarnaar bij de hun be kende adressen te informeren. P. N. Vraagt naar het adres van de schoenfabriek, die het merk W.L.D. voert. Antwoord: N.V. Schoenfabriek W. Lou- rijsen Zn., Kerkstraat 16, Dongen. Mej. A. verkeert in twijfel of de bekende priester-redenaar Hen ri de Greeve nog tot de levenden behoort. Zij heeft namelijk diens sterfdatum gelezen op een jaarka lender van 1947. Antwoord: Het zal de in volle vitaliteit verkerende priester spijten niet zelf zulk een curieuze kalender te bezitten. Mevr. P. H. legt ons het vol gende probleem voor: Haar doch ter gaat trouwen. Zij wil dan als moeder van de bruid gaarne de bruiloft verzorgen, maar twijfelt eraan of zij ook voor de muziek en voor een humorist moet zorgen. Voorts vraagt zij zich af hoe de rangschikking van de plaatsen moet zijn aan de feestdis. Antwoord: Het is inderdaad g e b r u i- k e 1 ij k dat de moeder van de bruid optreedt als gastvrouw (c.q. dat de ouders van de bruid optreden als gast heer en gastvrouw) met alle financiële consequenties van dien. Of tot die con sequenties het engageren van muziek- makers en/of een humorist behoort is geheel afhankelijk van haar (hun) op vatting van bruiloftviering. De vraag of men tot het aantrekken van hulp krachten tot het scheppen van feest vreugde wel zijn toevlucht moet nemen dunkt ons van groter gewicht dan de vraag naar de financiële consequen ties ervan. Voor de tafelschikking zijn evenmin starre bepalingen. En als deze er wa ren zou men er goed aan doen eerder overeenkomstig eigen vrije opvattingen te handelen. Het dunkt ons voor de hand liggend, dat bruid en bruidegom naast elkaar zitten en dat de weder zijdse ouders de andere ereplaatsen be zetten in de onmiddellijke nabijheid van het bruidspaar. Het is gebruike- 1 uk, dat, voor wat de overige gasten betreft, verloofden naast elkaar komen te zitten, gehuwden echter niet, en dat z 0 .Y e el m 9 g e 1 ij k. afwisselend een dame naast een heer zit, opdat de dames in de gelegenheid zjjn hulpen aandacht te krijgen van een tafelheer. C. W. v. d. B. schildert ons de moeilijkheden, die hij met zijn ka chel van een bepaald merk heeft gehad en vraagt ons of hij garantie op die kachel had. Voorts vraagt hij naar het adres van een poppendokter. Antwoord: Of er op een bepaalde ka chel garantie is en hoever deze strekt, kan alleen worden beoordeeld door de (bona-fide) leverancier van de kachel. Er zijn daaromtrent geen algemene bepalingen. Adressen van handelszaken (wanneer het de kennelijke bedoeling is daar iets te kopen) kunnen wij niet verschaffen, omdat wij dan het terrein van de re clame zouden betreden. J. G.: „Kunt u mij iets vertel len over de uitvinder van de brand- stofloze motor en van de proefne ming met een race-boot, die z.g. „karnemelk" als brandstof had?" Antwoord: Wat daarover destijds open baar is geworden hebben wij gepubli ceerd. Er is momenteel geen niquws over te vertellen. Overigens zijn wij begrijpelijkerwijs niet deskundig op dat terrein. P. Kunt u mij zeggen hoe ik lichtbruin gebeitste eikenhouten meubelen blank kan krijgen? Antwoord: Gebeitst eikenhout kan men niet meer blank krijgen, daar de beits in het hout trekt. Door schuren kan men wel de oppervlakte blank krijgen, maar plaatselijk en speciaal in de ner ven kan de kleurstof zo diep ingetrok ken zijn, dat deze toch op vele plaat sen zichtbaar blijft. Wij raden dergelij ke experimenten derhalve sterk af. On danks de bruine kleur kunt u uw meu bels wel van een lichtere bekleding la ten voorzien. Gele en beige tinten vol doen zeer goed bij bruin eikenhout. Er bestaan tegenwoordig stoffen, die zeer moeilijk vuil aannemen. Voor bekle ding kan men kiezen uit perion of wol len stoffen, waardoor silicone is ver werkt. Deze bekledingen kan men bo vendien nog gemakkelijk met water en zeep reinigen. M. v. E. Hoe groot zijn de suc cessierechten, indien een ouder 5000 nalaat aan zijn kind? Hoe groot zijn de kosten als de vader dit bedrag bij zijn leven aan zijn kind schenkt? Antwoord: Tarief voor successie en schenking is gelijk, n.l. van 01000,- 3 pet, 1000, - 2.000, 4 pet, 2.000, - f 5000, 5 pet enz. Vrjj is: successie: Voor een kind ƒ3.000, plus 750, voor ieder jaar, dat het kind jonger is dan 21 jaar. Vrij is schenking: een kind per kalenderjaar: a) 2.000, b) in het jaar, waarin het kind trouwt 10.000, c) voor een 'gehuwd kind: indien hoger 10 pet van het inkomen volgens de ink. bel. van de ouders in het voorafgaande ka lenderjaar. H. J. M. Ik ben vrijwillig verze kerd bij een Haarlems ziekenfonds, ben behuwd en 61 jaar. Ik dacht dat ik van 1 januari af recht had op een lagere premie. Hoe zit dat? Antwoord: Uw briefje is niet erg dui delijk, doch wij veronderstellen, dat u in de war bent met de ziekteverzekering, die in het leven is geroepen voor be jaarden, dus voor hen die 65 jaar en ouder zijn. Deze nieuwe verzekering geldt dus (nog) niet voor u, want u trekt o.m. niet van de Algemene Ouderdomsverzekering in verband met uw 61-jarige leeftijd. Er zit dus niet anders op dan gewoon vrijwillig verze kerd te blijven en het tarief te betalen, dat uw ziekenfonds hiervoor berekent. W. J. W. Voor wiens rekening komt het ledigen van een beerput? Antwoord: Indien niet het tegendeel is overeengekomen bij de huurovereen komst. komen deze kosten voor reke ning van de verhuurder (art. 1620 van het Burg. Wetboek). Abonnee Betreft vraag rechten werkster. Antwoord: Gaarne bericht of het hier een werkster betreft voor een bedrijf of voor de huishouding en of die werk ster werkt bij een en dezelfde werkge ver of bij verschillende. J. Th. v. d. V. Vóór 1 januari ontving ik 1,26 meer loon in han den dan na deze datum, ondanks de 5,6 pet loontoeslag. Hoe kan dat? Antwoord: Het netto-inkomen is niet door belasting naar beneden gegaan, doordat de premie voor de Alg. Ouder domswet hoger is, dan de vergoeding die men ontvangt, zodat u een deel daarvan zelf betaalt. Bovendien wor den de premies voor de sociale wetten ook door de vergoeding van 5,6 pet be ïnvloed. Allen bij elkaar is het een wat ingewikkelde kwestie, maar voor zover wij het hebben kunnen berekenen, komt het aan u uitbetaalde bedrag wèl uit. XV. H. M. Leveranciers aan so ciale en culturele instellingen, die geen winst beogen, kunnen, naar ik heb gelezen, vrijstelling krijgen van omzetbelasting. Hoe kan ik deze vrijstelling krijgen? Antwoord; Inderdaad is er een missi ve gekomen, doch deze betreft slechts leveranties door instellingen (b.v. stich tingen, die zelf geen winst beogen) van sociale en culturele aard. Bovendien zijn deze met name genoemd. Kerkbe sturen zijn daar niet bij. Inlichtingen kunt u krijgen bij de inspectie der In voerrechten en Accijnzen. E. B. Tot laat in de nacht ma ken onze bovenburen muziek en zingen en schreeuwen daarbij. On langs gebeurde dat drie maal. Ik heb toen beleefd gevraagd, of men ons de nachtrust wilde gunnen, om dat wij anders overdag niet kon den werken. Zij staan echter op het standpunt, dat zij in een vrij huis wonen en er alles mogen doen. Wat is uw oordeel daarover? Antwoord: Het in moeilijk om vast te stellen, of hier sprake is van een on rechtmatige daad. Wij raden u aan de zaak eens te bespreken met een advo caat, opdat deze zich ter plaatse een oordeel kan vormen en eventueel maat regelen treffen. Denkt u er om, dat u geen eigen rechter mag zijn, dus ver mijd eigenmachtige tegenmaatregelen. Daarmee zoudt u t.z.t. uw zaak ver zwakken. H. A. D. vraagt of het geoorloofd is vlees te gebruiken op onthou- dingsdagen, indien men dan op reis is, althans buitenshuis zijn maaltijd gebruikt. Antwoord: Dit is inderdaad geoorloofd. J. J. S. vraagt of het juist is, dat men aan zijn verplichting tot Mis- horen voldaan heeft, indien men via de televisie een uitzending van de H. Mis heeft gezien en beluisterd. Antwoord: Neen, dit is niet juist. Es sentieel bij het Mishoren fs de „deel name" aan het H. Offer. Dit houdt in een „bijwonen", een lijfelijk aanwezig zijn in de kerk. Hiermede wil echter allerminst gezegd zijn, dat het aandach tig volgen van de Mis via radio of tele visie geen enkele waarde zou hebben. Speciaal voor zieken en bejaarden, die niet naar de kerk kunnen gaan, is daar in een middel gelegen om zich in de geest te verenigen met het buiten hun aanwezigheid opgedragen Offer. A. M. J. S. Ik ben gepensioneerd en werk nog, evenwel niet regel matig. Word per uur betaald. Moet mjjn werkgever nog plakken en premie inhouden voor de sociale wetten? Antwoord: Een absoluut juist antwoord kunnen wij hierop niet geven. Leg uw vraag eens voor aan de Bedrijfsvereni ging waarbjj uw werkgever is aange sloten, ter beoordeling van de vraag of er een gezagsverhouding bestaat. G. M. S. 13 augustus 1956 werd ik 65 jaar en was pensioengerechtigd. Ik werkte door tot 29 december 1956. Mijn werkgever hield gewoon alle premies voor sociale wetten en pensioen in. Kan ik deze terugkrij gen? i Antwoord: Nadat u 65 jaar was gewor- I den, mocht uw werkgever slechts 2.1 I pet. voor het ziekenfondsenbesluit en 1 pet. voor de ziektewet inhouden, ver der niets. Het teveel ingehoudene moet hij u teruggeven en uw werkgever kan op zijn beurt de ten onrechte ingehou den premie voor de Werkloosheidswet aan de bedrijfsvereniging terugvragen. Pensioenpremie mag hij ook niet inhou den. P. N. Vraag over glasschade. Antwoord: in antwoord op uw schrij ven inzake glasschade, delen wjj u me de, het het beste te achten, als u ter zake contact opneemt met een deur waarder. U geeft helaas niet op hoeveel de schade bedraagt. Wij nemen aan, dat deze belangrijk is, zodat het de kosten loont er eventueel een zaak van te maken. De rechter maakt dan uit, of de schade veroorzaakt is door schuld van de betrokken jongeman, in welk geval de ouders aansprakelijk zijn daarvoor. Waar u zegt getuigen te heb ben, geven wij u grote kans deze taak te winnen. Vanzelfsprekend moet het zo zijn als u zegt, nl. dat de ruit niet gebarsten was, zodat deze wel in el kaar moest vallen. Legt u het hele ge val uit aan de deurwaarder en laat u het van deze afhangen om maatregelen te nemen. Wij kunnen u daarbij niet ter zjjde staan. ZONDAG HILVERSUM I, 402 m. VARA: 8.00 Nws. 8.30 Weer of geen weer. 9.45 Caus. 10.00 Viool en cello. 10.20 Met en zonder omslag. 10.50 Muz. caus. 11.20 Cabaret. AVRO12.00 Lichte muz. 12.30 Sport- spiegel. 12.35 Even afrekenen. Heren! 12.45 Orgelspel. 13.00 Nws. 13.10 Verz. progr. v. d. militairen. 14.00 Boekbespr. 14.20 Clavecimbelrecital. 14.30 Logboek 1935. 15.00 Kinderkoor. 15.20 Pianoreci tal. 15.50 Gram. 16.30 Sportrevue. VARA: 17.00 Zigeunerork. 17.30 Jeugd. 17.50 Nws. 18.05 Sportjourn. VPRO18.30 Prot. pr. IKOR: 19.00 Jeugd. 19.30 Caus. AVRO: 20.00 Nws. 20.05 Amus. muz. 20.40 Hoor sp. 21.00 Lichte muz. 21.30 Voordr. 21.45 Pianorecital. 22.00 Hersengymnastiek. 22.20 Gram. 22.50 Radiojourn. 23.00 Nws. 23.15 Ga nog niet weg!! 23.35 Gram. HILVERSUM II, 298 m. KRO: 8.00 o S?\t8-15 £ram- 8 25 Hoogmis. NCRV: in?5^wS'w1 Gram' IK°R: 10.00 Caus. viLü e CAUS- la3° Prot. pr. 11.30 Vragenbeantvv. 11.45 Caus NCRV 12 00 Koo^^. KRO: 12.15 Gram. 12 20 Apolo- ëie- 12-40 Lichte muz. 12.55 Zonnewiizer 13.00 Nws. 13.10 Dansconcours 13 45 Boekbespr. 14.00 Kind. 14.30 Alt clav£ cimbel en cello. 14.55 Caus. 15.05 Kamer- muz. 15.55 Muzikale caus. 16L15 SDort 16.30 Vespers. NCRV17.00 Prot. pr.' 18.30 Gewijde muz. 19.05 Samenzang'. 19.25 Gesprek. KRO: 19.45 Nws. 20.00 Gevar. progr. v. d. strijdkrachten. 20.30 Act. 20.45 De gewone man. 20.50 Cabaret. 21.20 Caus. 21.30 Hoorsp. 22.15 Prome- nade-ork. 22.45 Avondgebed. 23.00 Nws. 23.15 Brabants ork. ENGELAND, BBC home service 330 fti.: 14.40 Operamuz. 15.30 Symf. conc. 17.30 Gram. 19.15 Concertork. 23.20 Muz. caus. BBC, light program. 1500 en 247 m.: 14.15 Amus. muz. 18.00 Gevar. muz. 20.30 Amus. muz. 21.30 Samenzang. 23.30 Pia norecital. 23.45 Gram. NDR/WDR, 309 m: 12.00 Lichte muziek, 12-30 Gevarieerde muziek, 13.10 Lichte muziek. 16.30 Dansmuziek. 18.15 Orkest concert. 18.45 sopraan en piano. 20.00 Ge- -i'mjeerde muziek. 22.15 Dansmuziek. ™-y° Ork. muz. 23.15 Gevar. muz. 0 05 V»A conc- 1*15 Gevar. muz. FRANKRIJK, nat. progr. 347 m.12.00 Grk. conc. 15.30 Opera. 17.15 Gram. 17.45 urk. conc. 19.30 Gram. 20.00 Lichte muz. AmofSL,„324 m-: 12-°° Gram- 12-15 17.30 ,434 Amus- ork. 16.45 Gram. 19 45 Crarn A52 Gram- 18.05 Volkszang. 484 m -pi tq p0 Gram. 23.05 Gram. 14.30 Ork- Gram. 12.20 Gevar. muz. conc 22 in ??n£l 17 05 Gram- 20.00 Ork. conc. 22.10 Lichte muz. 23.00 Lichte muz. ENGELAND, BBC uitz. v. Nederland. 8.00-8.15 Engelse les v. beginnelingen. (Lessen 128 en 129, deel 6) (Op 464 en 76 m.). 17.45-18.15 Nws. Londens Radio- dagb. en Vragen die de Engelsen bezig houden. (Op 224 en 41 m.). 12.30 Intern, borreluurtje. 13.30-16.30 Duitse skikampioensch. en wereldkam- pioensch. bobslee met vier. 20.00 Film- ber. 20.20 Spel met muz. 21.50 Caus. 22.00-22.30 Spiegel V. d. week. BELGISCH TELEVISIEPROGR. Fran se uitz. 14.30-16.00 Wereldkampioensch. bobslee met vier. 19.00 Aux quatre vents. 19.30 Rep. 20.00 Act. 20.40 Chansons. 22.15 La Nuit d'un Clown, film. Daarna: We- reldnws. Vlaamse uitz.14.00 V. d. kleuters. 14.15 Wereldkampioensch. bobslee met vier. 16.00 Zang en dans. 16.30 De week in beeld. 17.00 Caus. 19.00 Feuilleton. 19.25 Journ. 19.45 Schaduw en landschap. 20.00 Intern, circusprogr. 22.00 Overwin ning ter zee. 22.25 Nws. en sportact. MAANDAG HILVERSUM I, 402 m VARA: 7.00 Nws. 7.23 Gram. 8.00 Nws. 8.18 Gram. 8.50 Vrouw. VPRO: 10.00 Caus. 10.05 Prot. pr. VARA: 10.20 Gram. 11.05 Ritm. muz. 11.30 Klarinetkwint. 12.00 Promenade ork. 12.30 Land- en tuinb. meded. 12.38 Lichte muz. 13.00 Nws. 13.15 Voor de Middenstand. 13.20 Orgel en zang. 13.45 Vrouw. 14.00 Literair- muzikaal recital. 14.30 Hoorsp. 15.30 Kamermuz. 15.45 Zestig minuten voor boven de zestig. 16.45 Gram. 17.10 Pia noduo. 17.30 Gram. 17.50 Militair comm. 18.00 Nws. 18.20 Lichte muz.. 18.45 Par lementair overz. 19.00 Wie weet hoe? 19.10 Pianorecital. 19.35 Act. 19.45 Rege- ringsuitz. 20.00 Nws. 20.05 Hoorsp. 20.35 Gevar. muz. 21.15 Gevar. progr. v. d militairen. 21.55 Caus. 22.10 Sopr. en piano. 22.50 Rep. 23.00 Nws. 23.15 Orgel, harp, viool en zang. 23.40 Gram. HILVERSUM II, 298 m NCRV 7.00 Nws. 7.10 Gewijde muz. 7.30 Gram. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nws. 8.15 Sportuitsl. 8.25 Gram. 9.00 Zieken. 9.25 Waar voor üw geld. 9.30 Gram. 9.35 Lichte muz. 10.05 Gram. 10.30 Cause rieën. 11.10 Gram. 11.20 Promenade- ork. 12.00 Lichte muz. 12.25 Voor boer en tuinder. 12.33 Gram. 12.53 Gram. of act. 13.00 Nws. 13.15 Lichte muz. 13.45 Gram. 14.05 Schoolradio. 14.35 Gram. 14.45 Vrouw. 15.15 Harprecital. 15.30 Gram. 16.00 Prot. pr. 16.30 Bariton, viool, cello en piano. 17.00 Kleuters. 17.15 Jeugd. 17.30 Gram. 17.40 Beursber. 17.45 Regeringsuitz. 18.00 Orgelspel. 18.30 Sport. 18.40 Engelse les. 19.00 Nws. 19.10 Viool en plano. 19.30 Parlemen tair comm. 19.45 Houtblazersens. 20.00 Radiokrant. 20.20 Zigeunerkwint. 20.35 Hoorsp. 22.10 Boekbespr. 22.25 Vocaal ens. 22.45 Prot. pr. 23.00 Nws. 23.15 Gram. TELEVISIEPROGRAMMA'S NCRV: 20.30 Filmrubriek. 20.50 Van speeldoos tot pierement, documentair progr. 21.10 Filmprogr. 21.25 Zang en voordr. 21.50 Dagsluiting. ENGELAND, BBC, home service, 330 m13.00 Gram. 13.20 Gevar. muz. 14.10 Gram. 16 00 Orkestconc. 17.30 Amus. muz. 20.00 Orkestconc. BBC, light progr., 1500 en 247 m 12.30 Mil. ork. 13.00 Orkestconc. 14.00 Dansmuz. 16.45 Lichte muz. 18.45 Lich te muz. 19.00 Amus. muz. 22.30 Dans muz. 23.20 Gevar. muz. 0.15 Dansmuz. NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK, 12.00 Amus. muz. 13.15 Amus. muz. 16.00 Ork. conc. 17.45 Lichte muz. 19.30 Ork. conc. 22.45 Lichte muz. 23.00 Ge var. muz. 0.10 Lichte muz. 1.15 Gevar. muz. FRANKRIJK, nat. progr., 347 m 12.00 Ork. conc. 13.40 Gram. 15.00 Ork. conc. 16.00 Gevar. muz. 16.40 Gram. 16.50 Kamermuz. 17.50 Gram. 19.01 Vo caal ens. 20.00 Ork. conc. 22.20 Gram. BRUSSEL, 324 m: 12.00 Gram. 12.42 Gram. 13.11 Gram. 15.45 Cello en piano. 17.10 Lichte muz. 17.45 Kinderliederen. 18.15 Gram. 19.40 Gram. 20.00 Kamer muz. 21.30 Amus. muz. 22.11 Kamer muz. 22.45 Gram. 484 m12.00 Gevar. muz. 13.10 Gram. 14.15 Kamerork. 14.50 Gram. 15.00 Ork. conc. 15.30 Gram. 16.05 Lichte muz. 17.10 Gram. 17.30 Zang en piano. 17.50 Gram. 22.10 Symf. ork. ENGELAND, BBC, uitz. v. Nederland 8.00-8.15 Engelse les v, beginnelingen, lessen 128 en 129, deel 6. (Op 464 en 76 m). 17.45-18.15 Nws. Londens Radio- dagb. en Engelse les voor meergevor derden. (Op 224 en 41 m). DUITSE TELEVISIEPROGRAMMA'S 17.00 V. d. kind. 17.15 V. d. jeugd. 17.30 V. d. vrouw. 17.50-18.00 Opsporings dienst en progr-overz. 20.00 Journ. en weerber. 20.20 Filmflitsen. 20.50 Caus. 21.35-22.00 Documentaire. BELGISCHE TELEVISIEPROGR. Franse uitz.: 19.00 Sport. 19.30 Kook- praatje 20.00 Act. 20.40 Trente-six chan- delles. 22.30 Gevar. muz. 23.00 Wereld- nws. 6. Eric ziet, dat het hoog tijd wordt, het heft in handen te nemen. Hij grist de pijp uit Masoi's hand en duwt hem Svein onder de neus. „Hier, stop dat ding in je gezicht! We hebben het allemaal gedaan, zelfs oude Cendrach. Je bent toch geen klein kind! Het kost ons allen de kop, als je het niet doet". „Zo", pruttelt Svein tegen, „dat wil ik wel eens zien. Dan vechten we er maar om, daar ben ik niet te beroerd voor". „Nou, dan zul je maar kort plezier hebben van al je schatten", zegt de Noorman listig en dit argument maakt indruk op de reus. Met onbewogen gelaat hebben de krijgers dit tafereel gadegeslagen, maar uit hun houding blijkt, dat ze er toch wel iets van begrijpen. „Wel", steunt Svein, die dit zo ongeveer wel de grootste heldendaad van zijn leven vindt, „als het moet, dan moet het. Hou me vast, Noorman!" Met een vies-vertrokken gezicht steekt hij de pijp tussen zijn vervaarlijke voortanden.Het «olfjeud ogenblik lijkt het alsof er een ontploffing plaats vindt. De lange Sakser hoest en proest, hij hapt naar adem en roept om hulp. De tranen dringen hem in de door rook verblinde ogen. Zijn helm is haast van zijn schedel gegleden, maar hij heeft het waagstuk volbrachtEric kan zijn lachen haast niet houden. Onverstoorbaar komt Masoi nu naar voren en legt zijn handen op de schouders van Svein, die er miezerig bij staat. ,jHau", zegt de hoofdman, „het is wel. De grote krijger heeft de pijp des verbonds gerookt". „Wat het is, is het", valt Svein eensklaps uit. JAaar dat zal me niet gauw meer over komen. En wijs me nu maar gauw de rivier, want anders zal ik eens voor een andere rookwolk zorgen". In een graf op de Monte Cassino liggen de lichamen van twee kloosterlingen begra ven: broer en zuster. En wel: Benedictus en Scholastica. Be- nedictus, dat weten we,, was de stichter van de orde der Benedictijnen. Na zijn eerste stichting van die twaalf huis jes rond een meer in bergen, kwam op de Monte Cassino de bouw van een groot Benedictij ner klooster tot stand. In diezelfde tijd stichtte de zuster van Benedictus, de hei lige Scholastica, een klooster van Benedictinessen. Dit ge bouw lag maar enkele kilome ters van de Monte Cassino. Slechts één maal per jaar ontmoetten broer en zuster el kaar. Dat werd dan geen gezellig dagje van plezier maken en lekker eten! Helemaal niet. Aan eten en drinken werd bij na niet gedacht. Die twee kwa men bij elkaar, om samen te praten over God en het eeuwi ge leven hierna. Dat lijkt ons wel een beetje vreemd. Wij zouden elkander honderd uit vragen, hoe we het maakten, hoe alles ging. Zij niet. Zij verheugden zich er in elkander te vertellen over God en zijn grote liefde. De ontmoetingen hadden plaats in een gebouw, halver wege beide kloosters. De laatste ontmoeting zou heel bijzonder zijn. Heel de dag waren broer en zuster bij elkander geweest. Vol vreugde hadden zij alle geestelijke zaken besproken. Het was winter. De avond viel vroeg. Het werd tijd, om aan terug keren te denken. Toen was het, dat Scholastica zei: „Broeder, laten we de ze nacht hier in dit huis bijeen blijven. Laten wij tot morgen vroeg over de vreugden van het eeuwige leven blijven pra ten". Benedictus schrok van dat verzoek. „Lieve zuster, hoe kun je dat voorstellen? Je weet toch, dat ik 's nachts niet buiten het klooster mag verblijven? Zo is de regel toch". Ja, dat wist Scholasti ca. Maar toch hield zij vol. En toen zij bemerkte dat haar broer niet van toegeven wist, begon zij te bidden. En zie: God hielp deze vro me zuster. De heldere winterhemel ver duisterde plotseling. Een ge weldige stortbui brak los; blik semschichten doorkliefden de lucht en donderslagen volgden elkander angstaanjagend op. Het was echt wat je noemt een noodweer. De wind gierde zo langs de berghellingen, dat niemand het hoefde te wagen, een voet buiten de deur te zet ten. Benedictus zag spoedig in, dat hij niet naar zijn klooster kon terugkeren. En hij wist ook, dat zijn zuster daarom ge beden had. „Wat heb je gedaan!" zei hij verwijtend. „Moge God je ver langen vergeven". Maar Scholastica antwoord de: „De Heer gaf mij, wat gij mij weigerde. Ga nu heen als je kunt". Nee, dat kon Benedictus niet. Hij begreep nu ook wel dat het Gods wens was, dat ze nog lan ger samen bleven, om over Zijn liefde en grootheid te pra ten. Bij het lichten van de mor gen keerden beide kloosterlin gen naar hun eigen klooster te rug. Het was de laatste keer. dat broer en zuster elkander in dit leven ontmoet hadden. Drie da gen later zag Benedictus van uit zijn cel een witte duif naar de hemel vliegen. „Mijn zuster Scholastica is gestorven en naar de hemel opgestegen", wist Benedictus. 10 februari vieren we het feest van de heilige Scholasti ca. De Oranje-Nassaumijn te Heerlen ii „Ja, dat lijkt ook heel veel op onze Minet. Kom eens kij ken, Els!" Met d'r poes in d'r armen kwam Els aangelopen. Ze keek. Haar ogen werden groot. „Ja," zei ze langzaam, „dat lijkt ook wel op Minet. Kijkt u maar moeder. Overal diezelfde witte vlekjes". „Jav dat is een raar geval", lachte moeder. „Wie zal nu de echte Minet zijn". „Dat weet ik ook niet", zei het meisje, dat de poes ge bracht had. „Laten we ze alle twee maar even hier houden!" stelde Els voor. „Dan merken we misschien wel, welke poes van mij is". Ziezo, nu zat Els met twee poesjes. Ze waren allebei eigen lijk even aardig. Maar een te Heerlen is het centrum van de mijnstreek. Van hieruit worden de meeste Zuidlim burgse kolenmijnen bestuurd, en vier ervan zijn binnen het gebied van de gemeente gele gen. Wanneer je dan ook in Heerlen bent en je wilt een mijn eens van de buitenkant bekij ken, dan hoef je niet ver te lopen. Zo gauw je maar even buiten het centrum komt zie je het af- en aanrijden der kolen- treinen, het walmen van de schoorstenen, de wielen der lif ten wentelen, de stoom boven de koeltorens. Er klinken gebel, gefluit en gedreun, op de ter reinen zie je de „compels," zo noemen ze de mijnwerkers, lopen. Rondom zie je de hoge bergen met stenen die tussen de kolen uitgehaald worden en waar men niets mee kan doen. Iedere dag worden die steen bergen in 't Zuidlimburgse land hoger en hoger. Als jullie een oplossing weten voor de vraag of je iets met die steenafval kunt doen, dan zal de mijndi- rectie erg blij zijn. Weet je wat ook opvalt daar in Heerlen en omgeving: je hoort er dikwijls vreemde talen spreken en dat komt, doordat onder de mijn werkers veel buitenlanders zijn. Nog andere belangrijke mijn- plaatsen zijn: Brunssum, Kerk- rade en LutteradeGeleen. Echte Brunssumers zeggen dat hun plaats „de parel van Zuid-Limburg" is en daar heb ben ze misschien nog wel een beetje gelijk aan. De Brunssum- merheide is nog grotendeels kon toch maar de echte Minet zijn. „We kunnen ze alle twee wel houden", meende Els. Maar daar voelde moeder niets voor. „Nee, èèn poes in huis is wel genoeg. Stel je voor, dat er dadelijk nog meer van die wit te vlek te poesjes gebracht wor den." Ring, zei de bel meteen. De deur, die nog een beetje open stond, werd meteen wa genwijd opengeduwd en daar werd een zware, grijze kat de gang ingezet. „Het verloren poesje van Els!" riepen een paar lachen de jongensstemmen! Els was een beetje bang voor die grote grijze kat. Die leek toch helemaal niet op haar Minet. „Hoe kunnen die jongens dat nu denken?" riep ze uit. Plots stond er een dame in de deuropening. „Ik geloof", klonk haar stem meteen, „dat die lelijke kwa jongens mijn lieve Elisabeth bij u in de gang gesmeten hebben. Ja, daar zie ik haar al zitten. Mag ik ze meteen maar weer meenemen, mevrouw?" „Asjeblieft," antwoordde moeder. „Graag zelfs. We heb ben namelijk al twee poesen". Maar ja, nu zaten ze toch weer nog met twee poesen. „Ik geloof, dat je maar even moet gaan zeggen, dat de ad vertentie niet langer voor het raam hoeft te hangen!" zei moeder. „Anders brengen ze er misschien nog meer. Els was dadelijk bereid. Maar juist toen ze de deur uit wou gaan. liep ze tegen Jaap, de voddenkoopman op. (Wordt vervolgd) Edisons laboratorium (werkplaats) St.-Barbara, patrones van de mijnwerkers. ongerept en heeft prachtige uitzichten. Liefhebbers van de natuur kunnen er allerlei soor ten dieren ontmoeten: bunzing, wezel, hazelwormen, gladde slang, mestkevers en sprink hanen. Ook allerlei vogels treft men er aan zoals klapeksters, steenuiltjes, blauwe kiekendief, korhoenders enz. Geleen is al een heel oude plaats. Keltische stammen heb ben er al gewoond en dat was vele jaren voor de geboorte van Christus. Toen omstreeks 1914 een begin werd gemaakt met de vestiging van de staats mijn Maurits te Lutterade Geleen kwam er een hele om mekeer en groeide Geleen uit van een klein landbouwdorpje tot een flinke industriestad. Sittard zelf is geen mijn- plaats, doch wordt de „Ingangs poort van de Mijnstreek" ge noemd. Het is een historische vestingstad. Een gedeelte van de vestingwallen kun je nu nog zien. De plaats is speciaal toe gewijd aan Sint Rosa en haar ter ere bouwde de bevolking aan de top van de Kollen berg een kapelletje. Met Car naval is ieder jaar Sittard een middelpunt van vrolijkheid en zotternij. Heerlen heeft een wapen in goud, waarin de H. Pancrati- us in natuurlijke kleuren met een kleed van blauw, houden de in de rechterhand een schild van zilver, beladen met een klimmende leeuw van zwart. Het wapen van Sittard had vroeger acht slangenkop pen, doch later en nu nog, in blauw acht slangen van goud (de staarten naar het midden). Thomas A. Edison Edison, daar hebben jullie zeker wel eens van gehoord, werd honderd en tien jaar ge leden, op 11 februari 1847, in Amerika geboren. En zo je wellicht ook wel weet heeft hij de elektrische gloeilamp uit gevonden. Maar nog veel meer dingen. Toen hij twaalf jaar oud was, moest hij reeds voor zijn ou ders, die arm waren, geld ver dienen. Als krantenjongen, die tevens koffie en versnaperin gen verkocht, reisde hij met een trein op en neer. Maar hij had zijn ogen niet in zijn zak, zoals wel eens wordt gezegd, want alleen al door het afkij ken, hoe een krant werd ge drukt. als hij die op de drukke rij ging halen, kwam de jon ge Edison op de gedachte zelf een kleine drukkerij te begin nen. Hij schafte zich een hand persje en losse letters aan en kreeg door medewerking van de conducteur van de trein, waarin hij zijn kranten ver kocht, een gedeelte van de ba gagewagen ter beschikking. Daar richtte hij zijn drukkerij- tje in en gaf zo een eigen week blad uit. Op een keer ontstond er een ontploffing en bijna geraakte de trein in brand. Edison kwam er goed af. Bij de ont ploffing werd hij niet getrof fenmaar de conducteur gaf hem enige harde oorvij gen. Het gevolg was dat het met zijn treinreis en kranten verkoop was gedaan, maar sindsdien was hij hardhorig bo vendien. Nadat hij geleerd had (en op de stations gezien) hoe men een telegraaftoestel moest be dienen. werd hij telegrafist. In die periode (1862) deed hij zijn eerste uitvinding: een zelfwer kende seininrichting. In 1868 kreeg hij een hogere functie op het telegraafkan toor en in zijn vrije tijd nam hij allerlei proeven en deed verschillende ontdekkingen. In 1876 richtte hij zelf een labo ratorium, dus een werkplaats voor proeven te nemen, in en legde zich vooral toe op elek trotechniek. 21 oktober 1879 volgde d« grote ontdekking van de gloei lamp. Hij had een katoenen draadje in een oven laten ver kolen, bevestigde dit tere draadje in een glazen bol en pompte de lucht eruit. Voorts verbond hij de uiteinden van het kleine draadje met dra den, die naar een machine lie pen, schakelde elektrische stroom in...... en een prachtig licht straalde hem tegen. Zelfs bij de krachtigste stroom bleef het draadje heel en de lamp brandde veertig uur achtereen. Extra treinen brachten dui zenden nieuwsgierigen naar New York om daar de wonder lampen te zien branden. Later werd alles natuurlijk steeds verbeterd, maar het Edison- licht is de grondslag geweest voor alle verdere elektrische werken. In alles wat hij aanpakte was Edison de Amerikaan, die met volharding en arbeidzaamheid voor geen moeilijkheden terug deinsde. Op 84-jarige leeftijd is hij overleden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1957 | | pagina 11