Gemeenten moeten voor bedrag van 100 milj. beperken De regering streeft met naar een volledige bevriezing van het loonpeil f Rapport van gezinsraad over de huisvesting van jonge gezinnen sL P E P-S El LS •Befaamde „Lutiee" hoedt er de spanning in Israël wijst plan van opnieuw Amerika het af Bankbiljetten worden ongeldig „Statendam" in New York aangekomen VeikcJk Minder lust tot investeringen Op korte termijn zijn 50.000 extra woningen nodig Specialisten zijn ontstemd over loongrensver hoging Waaraan dankt Aspirin zijn reputatie? Stevenson gispt „rock and roll diplomatievan Eisenhower Pater Keijsers 80 jaar Kapitein Haagmans meerde het schip zonder hulp MAANDAG 18 FEBRUARI 1957 PAGINA Prijsstijging en looneisen Hogere belastingen Contante betaling van benzine Torpedoboot jagers in Las Palmas Prinses Wilhelmina ver blijft in Amsterdam Britse koningspaar in Lissabon Arm afgerukt ooooooooooooooooooooooooo ooooooooooooo Ben Goerion verlangt betere waarborgen „Rock and roll- diplomatie" Oud-provinciaal van de paters Jezuïeten (Vervolg van pagina 1) De regering beschikt niet over de middelen om de boeren op directe wijze een hogere vergoeding voor de lasten van grond en gebouwen te geven. De hogere vergoeding eist 50 miljoen gul den per jaar. De regering is van plan om voor de eigenaars rekeningen te ope nen, die tot tenminste 1 januari 1959 geblokkeerd zullen blijven. Waarschijn lijk zal de besteding van deze gelden dan aan bepaalde voorschriften gebon den worden. Zo zou men zijn geld niet mogen besteden aan bedrijven, die op de duur niet levensvatbaar zijn. De re gering overweegt verder nog hervormin gen op het terrein van de structuurver betering van agrarische bedrijven. Zo denkt zij aan het stellen van regels ten aanzien van de minimum bedrijfsgroot- te, de geleidelijke opheffing van te klei ne bedrijven e.d. Op deze zaken zal de komende memorie van antwoord van minister Mansholt uitvoerig in gaan. De boeren krijgen verder een hogere beloning gegarandeerd voor hun arbeid als handarbeider en als bedrijfsleider op het eigen bedrijf. Met deze verhoog de factor in de garantieprijzen is een bedrag van 125 miljoen guldens per jaar gemoeid. De regering baseert zich voor haar berekening op de beloning die geldt voor bedrijfsleiders op staatsland- bouwbedrijven. De overheid levert haar bijdrage tot de bestedingsbeperking door een vermindering van haar lopende uit gaven en kapitaalsuitgaven. De ge hele Rijksbegroting 1957 is voor dat doel uitgekamd en het resultaat ziet er als volgt uit. milj. gulden Geringere bijdragen voor aanvullende werken 20 Uitkering kraamgelden afgewenteld op verplichte zieken fondsverzekering 6 Afschaffing consumentensubsidies (getemporiseerd in te voeren) 43,5 Minder herstel van oorlogsschade aan lagere overheid 10 Bezuiniging op diverse lopende uitgaven 40,5 Minder investeringen 57 Kleiner nadelig saldo voor de PTT door tariefsverhoging 19,5 Bij nader inzien blijkt dit neer te ko men op een actieve bijdrage aan de be stedingsbeperking van 127 miljoen gul den. Het resterende bedrag heeft be trekking op een afwenteling van uitga ven op andere sectoren. Wel kan men zeggen, dat de overheid hiermee haar begrotingspositie met rond 200 miljoen verbetert. De efficiency-bezuinigingen van 40,5 miljoen bestaan uit een groot aantal kleine posten over vele departementen verdeeld. In de investeringssector zijn de voornaamste bezuinigingen gevon den in de begroting van Verkeer en Waterstaat (21,6 miljoen). Daarvan zijn de voornaamste bezuinigingen op rivier- werken, op de aanleg van kanalen en wegen en op de apparatuur van de P.T. T. (6,3 miljoen). De regering heeft verder bepaald, dat de gemeenten voor een bedrag van 100 miljoen gulden moeten beper ken, waarvan 20 tot 25 miljoen gul den in de consumptieve sfeer gevon den moet worden. Tot dit laatste worden de gemeenten praktisch ge dwongen omdat de overheid het uit keringspercentage uit het gemeente fonds niet zal verhogen, waardoor de verhoging van salarissen van gemeen- tepersoneel ten bedrage van 20 25 miljoen gulden uit andere bezuinigin gen betaald moet worden. De ge meenten zullen wel delen in de be lastingverhogingen (met uitzondering van de „agrarische" belastingverho ging) maar zij krijgen dit bedrag niet in handen. Het wordt veiligheidshalve door de staat gereserveerd. De investeringsbeperking van 75 mil joen gulden moet door alle gemeen ten gezamenlijk tot stand gebracht wor den. Minder urgente werken worden naar de toekomst verschoven en het is. dus mogelijk, dat de ene gemeente een groter percentage moet bezuinigen dan de andere. Voor de drie grote gemeen ten wordt nog bekeken of er een ver band gelegd kern worden tussen het be zuinigingspercentage en de investerin gen in de afgelopen jaren. In het kader van de bestedingsbeper king zijn nog verhogingen van tarieven van gemeentelijke en overheidsbedrij ven te verwachten. De voorgenomen verhoging van de P.T.T.-tarieven (56 miljoen per jaar) laat de overheid nog een exploitatieverlies. De regering zal met een verdergaande verhoging echter tot na 1957 wachten. De aanzienlijke prijsstijgingen, die nog uit de regeringsmaatregelen moeten voortkomen zullen volgens het plan van de regering slechts voor de helft in dit jaar hoeven te worden op gebracht. Zij worden, voorzover dat mogelijk is, getemporiseerd doorge voerd. De regering laat zich daarbij goeddeels leiden door de S.E.R. en door de wensen, welke de arbeidersvakvereni gingen na de bekende vergadering van de Stichting van den Arbeid bij de re gering naar voren hebben gebracht. De S.E.R. ging er van uit, dat er geen aanleiding tot looneisen zou zijn, wan neer de kosten van levensonderhoud ten opzichte van 1956 gemiddeld met 4,2 pet zouden stijgen. De maximum stijging aan het einde van 1957 zou dan 0,2 pet mogen bedragen. Daar de S.E.R. echter niet volledig rekening hield met de landbouweisen zal zijn norm iets overschreden worden. Eind 1957 zal de stijging namelijk 6,8 pet bedragen. De vakbeweging heeft zich reeds ak koord verklaard met een verdergaan de stijging uit hoofde van de verhoging van landarbeidersionen. De regering meent nu, dat een stijging van 6,8 pet uit solidariteitsoverwegingen ten opzichte van het agrarische volksdeel moet wor den geaccepteerd. Zolang deze index niet overschreden is mogen er (afge zien van de compensatie voor de huur verhoging) geen looneisen worden ge steld. De regering streeft echter niet naar een volledige bevriezing van het loonpeil. Nieuwe loonsystemen en op lossingen van gevallen van aperte on billijkheid blijven mogelijk. Zij herinnert er echter wel aan, dat de S.E.R. geen aanleiding tot looneisen zag, wanneer het prijspeil stijgt door het oplopen van het invoerprijspeil. De S.E.R. had voorgesteld om de in vesteringen te beperken door a) belas tingmaatregelen; b) een scherper Soedkeuringsbeleid voor industriële ge- ouwen. Dit laatste zou volgens de S.E. R. tot een investeringsvermindering van 125 miljoen gulden hebben geleid. De 196,5 regering wijst deze methode echter om verschillende redenen af. Haar belas tingmaatregelen zullen reeds een ster kere druk op de investeringen leggen en bovendien is er toch al een zekere terughoudendheid te bespeuren bij de industrie ten aanzien van investeringen. Wel gaat de regering akkoord met een opschorting van de investeringsaf trek voor investeringen gedaan in de periode 0 november 1956 tot en met 1 januari 1957. De SER had belangrijke industrialisatieprojecten (o.a. research en energiebesparende investeringen) daarvan willen vrij stellen, doch ook daar gaat de overheid niet mee akkoord. Hier door levert de opschorting 75 miljoen aan extra middelen voor het Rijk. Om tot een verbetering van de begrotings positie van 450 miljoen te komen heeft de overheid buiten de vermindering van haar uitgaven nog :-50 miljoen gulden no dig. In dat bedrag zitten ook de 90 miljoen voor de financiering van de land bouweisen (140 miljoen minus de 50 miljoen die zij tot 1959 gaat blokkeren). Na de hogere opbrengsten uit de op schorting van de investeringsaftrek blijft er dus nog 175 miljoen gulden nodig. De regering ziet geen mogelijkheden tot verdergaande bezuinigingen in 1957. Deze fiscale nood wil de overheid als volgt lenigen: a. Verhoging van de vennootschapsbe lasting met 4 punten, n.l. van 40 43% tot 4447%, welke verhoging voor de helft dient voor dekking van de landbouwkosten 100 miljoen gul den. b. Een hogere opbrengst van de tabaks accijns door de doorberekening in de tabaksartikelenprijzen van de geste gen grondstofprijzen. Wordt dit be drag niet gehaald, dan komen er andere compensaties, naar alle waar schijnlijkheid door een verhoging van de accijns: 44 miljoen gulden. c. Verhoging van het tussentarief van de omzetbelasting van 8 op 10 pet. (niet voor gedistilleerd). Verhoging van het weeldetarief van 15 op 18 pet. (niet voor auto's en motorrijwie len). Nieuwe banden komen van 5 op 15 pet., radio's, televisietoestellen en bier op 10 pet.: 24 miljoen gulden. d. De aanslag personele belasting stijgt door de huurverhoging per 1 juli 1957. De gemiddelde aanslag voor mid denstandswoningen stijgt voor een eerste klas gemeente met 11,13, die voor arbeiderswoningen met 1,38: 7 miljoen gulden. Totaal: 175 miljoen gulden. De gedachte van belastingcertificaten wordt door de regering verworpen. Met ingang van gisteren is de Neder lands-Duitse grensovergang bij Millingen weer open gesteld. Deze grensopening betekent een kortere verbinding tussen het Duitse land van Kleef en de Gelderse achterhoek. Zaterdagavond, is om precies tien uur het voorspel van de komende carnavalsleut in Krabbegat, of zoals het in nor male tijden heet: Bergen op Zoombegonnen. Men ziet hier de feestvierders voor café „De Bloemkool". Alleen nationale inspanning, dat is Liet binnen enkele jaren bouwen van minstens 50.000 ex tra (semi-permanente) woningen van minstens 15 jaar gebruiks duur, kan bet sluipend proces van ondermijning van buwelijks- en gezinsleven door gedwongen inwoning teniet doen. Ons land telt volgens de woningtelling 217.500 gevallen van inwoning van gezinnen van twee of meer personen. Een groot deel daarvan veroorzaakt een psychische belas ting, die een ernstige bedreiging vormt voor onze geestelijke volks gezondheid. Dit zijn enige van de 18 conclusies, die zijn neergelegd in een rapport van de gezinsraad voor de ministers van maatschap pelijk werk en van wederopbouw en volkshuisvesting. Het rapport spreekt van een natio nale noodtoestand. In al zijn geledin gen zal ons volk zich moeten inspan nen om de uit het woningtekort voor ons volksleven voortvloeiende schade lijke gevolgen in moreel, psychisch en sociaal opzicht te bestrijden. De gezinsraad vindt, dat aan een juiste preventieve zorg voor de geeste lijke volksgezondheid tekort wordt ge- De benzine-verkoopmaatschappijen hebben aan hun afnemers-pomphouders verzocht benzine zoveel mogelijk con tant te verkopen en leveranties der maatschappijen zo snel mogelijk af te rekenen. Snelle verrekening verbetert de liqui diteitspositie van beide partijen. Lange kredietgeving "eeft renteverlies. De be dragen, die door de benzinemaatschap pijen aan belasting en bijzonder invoer recht moeten worden betaald zijn door de recente verhoging aanzienlijk ge stegen. Hoewel de verkoopmaatschap pijen niet in liquiditeitsmoeilijkheden verkeren, is het anderzijds zo, dat men verliezen op kredieten bij de gestegen totale geldomzet zo veel mogelijk wil voorkomen. daan indien leeftijd en/of huwelijksduur tot normen bij de registratie van wo ningzoekende verloofden en jonggehuw den worden genomen. Men wenst enige ministeriële aanbevelingen aan het adres van de gemeentebesturen, waar bij een aantal bezwaren ten aanzien van de hantering van het vergunnings stelsel moeten worden ondervangen. De gezinsraad beveelt ter overweging een nationale lening aan in de vorm van een volkslening met lage rentevoet. Gezien de huidige kredietmoeilijkheden en de beperking der overheidsbestedin- ge-* zou dit een weg zijn om de finan ciële middelen bijeen te krijgen voor de bouw van 50.000 extra woningen binnen een paar jaar tijds. De torpedobootjagers „Limburg" en „Groningen" van de Nederlandse Ko ninklijke Marine zijn de haven van Las Palmas op de Canarische eilanden bin nengelopen. De schepen hebben een oefentocht gemaakt langs de Afrikaan se kust. Zij zijn intussen alweer de haven uitgevaren op thuisreis naar Rotterdam. De particuliere secretarie van prinses Wilhelmina deelt mede, dat de prinses voor enkele weken haar intrek heeft genomen in het paleis te Amsterdam. Koningin Elizabeth van Groot-Brit- tannië heeft zaterdag haar echtgenoot, de hertog van Edinburgh, na diens af wezigheid van vier maanden, op het militaire vliegveld van Montijo, buiten Lissabon aan de oever van de Taag gelegen, begroet. De koningin was uit Londen naar Lissabon gevlogen, terwijl de hertog aan boord van het jacht „Britannia", waarmede hij een af stand van 25.000 mijl heeft afgelegd bü een reis door het Britse Gemenebest, naar de Portugese hoofdstad was geko men. De hertog begroette zijn echtge note in het vliegtuig van de koningin. A rtiiort.entie '-1 In de Tobermorybaai aan de noord kust van Schotland liggen sinds 1588 drie miljoen Spaanse dukaten van een Armada-betaalmeester mèt de betaalmeester zelf en mèt de „Almi- rante de Florencia", het schip waar mee ze werden vervoerd, op de zee bodem. Op de gronden van de baai van Navarino ligt de Turkse vloot die in 1827 werd verslagen en die ge roofde Griekse schatten vervoerde. In de Zwarte Zee liggen de „Black Prince" en de „Tsarina" met voor drie miljoen gulden aan goud en in de Middellandse Zee liggen respectie velijk de „Greelong" met de hele schatkamer van de maharadja van Kapoerthalla, de „Lusitania" en de „Arabic" met twaalf miljoen gulden aan goud, en de „Yasaka Muru" die net na de eerste wereldoorlog met voor miljoenen aan goud naar de kel der ging. Maar dat is allemaal niet belangrijk in deze kroniek van ons goede vaderland, want al die miljoe nen liggen om zo te zeggen buiten ons rayon. Belangrijk voor ons is slechts de miljoenenschat van de „Lutine" ergens op de Westergron- den bij Terschelling, ook al zullen wij er wel nooit een cent van zien. De „legende" van de „Lutine" is na melijk op Terschelling sinds een dag of wat weer een zeer actuele zaak. Dat is niet voor de eerste maal trou wens. De „Lutine" op weg van En geland naar Hamburg met 14y, tot 20 miljoen gulden aan goudstaven, waarvan de huidige waarde ongeveer zestig miljoen moet zijn, ging welis waar al in 1799 naar de bodem van de verraderlijke Westergronden bij Terschelling, maar na vele mislukte pogingen haalde men in 1924 dan toch maar twaalf kisten met goud ter waarde van anderhalf miljoen naar boven. De „Karimata" liet het later bij een enkele goudstaaf, die in op tocht door West Terschelling is gedra gen. Volgens Bartjens moet er dus nog voor miljoenen guldens aan goud bij Terschelling ligghn te slingeren. Helaas schijnt geen sterveling pre cies te weten hoeveel de „Lutine" wel aan boord had. Daarbij komt dan nog dat sommigen op Terschelling heel geheimzinnig doen als het over de „Lutine" gaat. Zij zeggen dan: „Dacht u nu werkelijk, dat de jutters van vroeger dommer waren dan die van nu?" Wanneer men er op door praat komt men niets verder, maar intussen blijft het gerucht, dat de Terschellingers meer van het Lutine- goud weten dan wordt vermoed. Maar nu is de zaak toch weer zeer actueel, niet omdat meneer Van Wie- nen uit Bussum verleden jaar aan kondigde met behulp van een drijven de schotel-en-zo de rest van het Lu- tinegoud tevoorschijn te zullen halen, hetgeen dan in de komende zomer zou gaan gebeuren, maar omdat er op Terschelling een opzienbarende vondst is gedaan. Op de Bosplaat, het wijde stuk eenzaamheid aan de oostpunt van het eiland heeft name lijk de heer W. Zorgdrager, oud vrachtrijder uit het dorpje Oosterend, een stuk van een scheepswrak gevon den van ongeveer vier bij vier meter. Er kwam een berg oud roest uit, on der meer ijzeren kanonskogels van 25, 20 en 10 pond en een stuk ijzer dat van een ouderwetse zandloper af komstig zou kunnen zijn. Het stuk van het wrak is waarschijnlijk losge woeld door de stromingen en in de storm terechtgekomen op de Bos plaat, waarvan grote gedeelten regel matig overstromen. Volgens de eilan ders moet het wrakstuk te oordelen naar de beschrijvingen van vorm en houtkleur van de „Lutine" afkomstig zijn. De „Lutine", het in 1799 tijdens een felle storm vergane fregatschip bete kent zoiets als kwelduivel en doet tot op de dag van vandaag haar naam wel eer aan. Toen de vinder namelijk an dermaal ging kijken, was het hele wrakstuk verdwenen, onder het zand gespoeld, of helemaal weggeslagen. Die geheimzinnige gebeurtenis heeft voor het eiland nogal wat stof tot pra ten opgeleverd en zelfs gaat het ge rucht, dat er tussen het oud roest een staaf goud gevonden is, hetgeen' ove rigens ook weer wordt tegengespro ken. Zo zorgt de befaamde „Lutine" nog steeds voor spanning en avontuur op Terschelling. En zo blijft de legende levend, het verhaal, waarvan bijna niemand weet wat er wel en niet van waar is. In elk geval lijkt het ver standig dat de heer Van Wienen uit Bussum, die de goudschat wil ber gen, niet te lang meer wacht. Want Neptunus grijnst en de „Lutine" is een kwelduivel. Straks smijt Neptu nus in een stormnacht het hele wrak nog op het strand en wat dan aan spoelt is volgens eeuwenoude onge schreven wetten voor de jutters niet waar, diezelfde jutters, die nu niet dommer zijn dan vroeger, die mis schien lachen om de hele „Lutine" en die dan volgens wel geschreven wetten ook nog wat aan de strand vonder moeten afstaan. Maar afge zien daarvan: men kan nooit weten, nietwaar? Vandaar de tip voor Van Wienen.. Op een dit weekeinde te Utrecht ge houden spoedvergadering van de lande lijke specialistenvereniging is een mo tie aangenomen, waarin de Neder landse specialisten met leedwezen vast stellen, dat de loongrensverhoging tot 6900 bezig is tot stand te komen zon der dat tijdig overleg met de groepe ringen van medewerkers aan zieken fondsen is gepleegd, een en ander in tegenstelling tot de volgens de motie gerechtvaardigde verwachting. De specialisten besluiten in deze mo tie dat eventuele toekomstige loongrens verhogingen in hun gevolgen op de contracten niet kunnen worden aan vaard, tenzij daaraan een redelijk over leg met de medewerkers vooraf is ge gaan. De specialisten dringen aan op het spoedig treffen van voorbereidingen die kunnen leiden tot het ontkoppelen van het ziekenfondsbesluit van de overige sociale wetten en de invoering van een inkomengrens ter vervanging van de loongrens. Tijdens werkzaamheden op een boer derij nabij Den Burg op Texel is zater dag de 20-jarige M. W. met zijn rech terarm in aanraking gekomen met een cirkelzaag, waardoor dit lichaamsdeel geheel werd afgerukt. De jongeman is in het ziekenhuis in Den Helder opge nomen. Advertentie O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O U zult zien dat een ASPIRIN*)-tablet on middellijk in een glas water uiteenvalt. De kleine Aspirin*)-deeltjes, die onontleed de maag passeren, beginnen eerst vanuit de darm hun heilzame werking. De maag wand wordt dus niet aangetast. Dit snelle uiteenvallen is één van de kenmerken van Aspirin*). Neem daarom tegen hoofdpijn, griep, verkoudheid en reumatische pijnen het beproefde onschadelijke Aspirin*). Elk buisje en elk tablet is voorzien van het Baqerkruis, het garantiemerk voor hoog waardige enbetrouwbare geneesmiddelen. wettig gedeponeerd. O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O Het Israëlische kabinet van Ben Goe rion heeft gisteren besloten aan te dringen op betere Amerikaanse waar borgen of op garanties der Verenigde Naties voor het recht van Israël op de vaart in de Golf van Akaba, alvorens Israël zich uit Sharm Es Sheikh zal te rugtrekken. President Eisenhower van de Verenig de Staten heeft gisteren overigens op nieuw een beroep op Israël gedaan om zijn legereenheden uit Egypte terug te trekken en „te vertrouwen op de vast beradenheid van alle vrienden van de rechtvaardigheid". Eisenhower deed dit beroep op Israël nadat de Israëlische ambas sadeur in de V. S., Abba Eban, voor de derde maal in 48 uur een onder houd had gehad met de minister van buitenlandse zaken, Dulles en de Ame rikaanse minister driemaal telefonisch verslag aan de president had uitge bracht. De perschef van het Witte Huis deelde na afloop van de besprekingen tussen Eban en Dulles, die in de woning van minister Dulles gevoerd werden, mee, dat Israël in feite opnieuw het Amerikaanse plan voor een doorbreking van de impasse had afgewezen. Door de publicatie van geheime verklaringen afgelegd voor twee Se naatscommissies is zaterdag duidelijk geworden dat er tussen Amerikaanse diplomaten scherpe meningsverschil len hebben bestana over de Ameri kaanse politiek in het Midden-Oosten. Vier Amerikaanse ambassadeurs bij landen in het Midden-Oosten steunen de Eisenhower-doctrine, maar een van de vier beschuldigde Dulles ervan „moreel verantwoordelijk" te zijn voor de recente strijd in het Midden- Oosten. Een vijfde ambassadeur be schuldigde Eisenhowers regering er van de plannen voor de ontwikkeling van de Jordaanvallei te hebben „ver knoeid". De kritische ambassadeurs waren: Henry A. Byroade, vroeger te Cairo, nu in Zuid-Afrika en James G. Mac- donald, vroeger te Jeruzalem geaccre diteerd. Deze latsate viel Dulles scherp aan. Adlai E. Stevenson, de Democrati sche kandidaat, die door Eisenhower bij de presidentsverkiezingen werd ver slagen, heeft zaterdag in een toespraak voorgesteld, dat de Amerikaanse rege ring „zelfs op het gevaar af in een oorlog verwikkeld te raken" een poli tiek zal volgen, die erop gericht is, dat het Suezkanaal voor alle landen ge opend zal zijn, vrede tussen Israël en zijn Arabische buren wordt gevestigd en dat Sovjet-overheersing in het Mid den-Oosten wordt voorkomen. Hij lever de krachtige kritiek op de huidige bui tenlandse nolitiek van de V.S. De re gering volgt een „rock and roll diplo matie" en heeft de beste vrienden van het land verbitterd, terwijl zij aan de andere kant door een sassen en provo ceren van de Arabieren een treurige oogst heeft binnengehaald, aldus Ste venson. Ook Harry S. Truman, de voormalige president der Verenigde Staten, heeft de Amerikaanse politiek in het Midden- Oosten becritiseert. In een rede te Mi ami Beach bestempelde hij de Eisen- hower-leer als „te weinig en te laat". De politiek der huidige regering geeft Truman slechts „een beperkte kans" de toenemende crisis te overwinnen. Tot 28 februari zijn de hierboven af gebeelde bankbiljetten van tien gul den nog geldig. Op 1 maart verliezen zij hun geldigheid. De bankbiljetten, die uit de circulatie genomen worden, zijn gedateerd 7 mei 1945 en 4 maart 1949. Het bankbiljet van 7 mei 1945 toont een rode achterkant met een Limburgs mijnenlandschap, terwijl het biljet van 4 maart 1949 een blauwe ach terkant heeft met een molenlandschap er op. Deze biljetten kunnen bij de diverse kantoren der Nederlandsche Bank worden ingeleverd. Pater H. Keijsers S.J., oud-provinci aal van de Paters Jezuïeten., viert van daag zijn 80ste verjaardag. Pater Keijsers, die herstellende is van een ernstige ziekte, verblijft sinds een aan tal jaren in het St.-Aloysius-college te 's-Gravenhage. Geboren op 18 februari 1877, trad pater Keijsers 26 september 1895 bij de paters Jezuïeten in en ontving 24 augus tus 1913 de priesterwijding. In 1924 be noemde de provinciaal der Jezuïeten hem tot rector van het St.-Wilibrordus- college te Katwijk aan de Rijn, welke functie hij vervulde tot 1928, toen het college naar 's-Gravenhage werd over geplaatst. In 1928 aanvaardde pater Keijsers het rectoraat van het Cani- sius-college te Nijmegen. Van 29 juni 1929 tot 6 april 1934 was hij provinciaal van de Nederlandse provincie der paters Jezuïeten. De Statendam, het nieuwe passa giersschip van de Holland-Amerika lijn, is zaterdagochtend (Amerikaanse t(jd) op zijn eerste reis in New York aangekomen. Het schip was achttien uur te laat tengevolge van hevige noordatlantische stormen. Volgens de gezagvoerder, kapitein Haagmans, heeft het schip zich „prachtig" gehou den. Hij deelde verslaggevers mee, dat het een zeer ruwe overtocht was ge weest met hoge zeeën en windvlagen met een snelheid van 100 tot 110 km per uur. Ondanks het slechte weer konden de passagiers echter iedere avond in de salons een dansje maken. De directeur van de H.A.L. Ie heer De Monchy verklaarde, dat het slechte weer „ideaal was geweest voor de eigenaars", omdat men heeft kunnen ervaren wat het schip vermag te presteren. „Er ging niets verkeerd." Het slechte weer, de stakingen van de havenarbeiders en die van de sleep- bootbemanningen in New York waren er de oorzaak van, dat de traditionele ontvangst, die nieuwe schepen in de haven wordt bereid, niet zo uitbundig was als anders. Functionarissen van de stad, die gewoonlijk een nieuw schip tegemoet gaan, wachtten sedert de aankomst om vijf uur tot de Statendam drie uur later meerde. Toen ging men pas aan boord. Vanwege de staking waren er minder schepen dan gewoon lijk in de haven, maar die er lagen lie ten hun sirenes ter verwelkoming loei en, toen de Statendam binnen voer. Het was nog donker, toen de Statendam aan kwam, maar bij het Vrijheidsbeeld spo ten verscheidene brandweerboten vol gens traditie hoge, met schijnwerpers verlichte stralen in de lucht. Door de staking der sleepbootbeman ningen moest kapitein Haagmans bet schip zonder hulp meren. Dit was de eerste maal, dat hij dat deed. „Wij wachtten op doodtij. Er was gelukkig bijna geen wind. Een van onze motor boten bracht een lijn aan land terwijl ik het stuurboordanker liet vallen om het schip in mijn macht te houden". Waarnemers verklaarden, dat hij de moeilijke manoeuvre uitvoerde, alsof hij het elke dag deed. Het schip meer de zonder incident. Kapitein Haagmans deelde nog mee, dat hij tijdens de grootste kracht van de storm de snelheid van het schip gedurende 18 uur tot zes knopen had moeten verminderen. Toen het weer het toeliet liet hij het met een snel heid van 21,6 knopen varen. De ge middelde snelheid was 19 knopen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1957 | | pagina 4