Volle laag voor professor Oud
Dr. DREES: Het kabinet
staat eenstemmig
achter regeringsprogram
„Een voorbereiding tot nieuwe
positieve daden"
Korporaal
voor de
krijgsraad
OLIELEIDINGEN WORDEN
DOOR SYRIË HERSTELD
MEUBEL;
Gunstelingen der (lichte) Muse
O
De huisvrouw houdt zandloper
met het
geld
SPOEL OM die melkfles!
Radio en T V.
Vrijg esproken van
dood door schuld
KOKOSTAPIJT
VIKINGTAPIJT
Herderlijke brief
van Oostduitse
bisschop
ft
Consumptie-beperking vraagt
verstandig kopen
De ingebeelde zieke
DONDERDAG 7 MAART 195>
PAGINA 7
Werkgevers tegen
verhoging inkomsten:
of omzetbelasting
Nederlanders naar het
buitenland
Niet te optimistisch
De fysieke controle op
de bouwactiviteit
1=^% PRISMA ,ady ca'endar
■ar/V
rnlomA-nUnLUlatd kampervest 51 - tel. 21101
Produktie wordt hervat
woningtextiel
een
ongekend
grote
sortering
lfmodelkame
xdoufettleeJ?
Guus Jansen
Willy van
Hemert
PRIMA
100 BREED8-^
100 BREED
KRUISSTRAAT 11
HAARLEM - TELEFOON 11491
Vol salaris naast
A.O.W.-uitkering
Voor ambtenaren, die na
65ste jaar in dienst blijven
Verhoging loongrens
in Eerste Kamer
fl!
Niet zo laten staan -
metéén onder de kraan I
Politieke discussie
Eli Asser exit
Scenario-prijsvraag
voor de schooljeugd
Vanavond
(Van onze parlementaire redacteur)
De tegenaanval op prof. Oud is gis
teren met nieuwe moed voortgezet. Mi
nister Suurhoff ontzegde het de oude
liberale staatsman om als een hofnar
in de Kamer op te treden en tussen wel
iswaar geslaagde grapjes door ongepas
te hatelijkheden te debiteren aan het
adres van ministers door hen af te
schilderen als politiek onfatsoenlijke op
portunisten, die loonrondes in het leven
roepen met het oog op komende ver
kiezingen. Dat zou een volkomen on
verantwoord misbruik zijn van de mi-
De krijgsraad te velde-West heeft een
22-jarige dienstplichtige korporaal uit
Utrecht vrijgesproken van de hem pri
mair ten laste gelegde dood door
schuld en hem wegens overtreding van
het wegenverkeersreglement veroor
deeld tot een geldboete van 75 sub
sidiair 25 dagen hechtenis en een jaar
ontzetting uit de rijbevoegdheid.
De korporaal was ten laste gelegd,
dat hij in de nacht van 11 november
1956 als bestuurder van een personen
auto op de linkerrijbaan van de rijks
weg HoevelakenApeldoorn had gere
den met een snelheid van ongeveer 100
km en daarbij een voor hem uitrijden
de auto had ingehaald. Om niet in aan
raking te komen met het hem tegemoet
komende verkeer had hij zich daarop
met een plotselinge ruk naar rechts
weer op de rechter rijbaan begeven
waardoor hij de macht over het stuur
had verloren en zijn auto op de linker
rijbaan in aanrijding was gekomen met
een hem tegemoet komend voertuig. Bij
deze aanrijding werden een dienstplich
tig soldaat en een inzittende van de
tegenligger gedood.
De auditeur-militair achtte het ten las
te gelegde bewezen en beklaagde schul
dig aan de dood van twee personen. De
korporaal beweert, aldus de auditeur
militair, dat de naast hem zittende sol
daat aan zijn stuur heeft gerukt doch
deze ontkent dit ten stelligste. Wei acht
te hij het mogelijk dat de soldaat door
de snelle ruk naar rechts tegen de chauf
feur is aangeduwd. In ieder geval, aldus
de auditeur-militair, doet een en ander
niets af aan de schuld van beklaagde
wiens snelheid te groot was en die, toen
hij wilde passeren, de afstand niet juist
had geschat. De auditeur-militair eiste
een gevangenisstraf van drie maanden
en ontzetting uit de rijbevoegdheid.
De verdediger van beklaagde achtte
het niet onwaarschijnlijk dat de naast
hem zittende soldaat inderdaad op het
kritieke ogenblik het stuur heeft aange
raakt hetgeen zou blijken uit de opmer
king die beklaagde onmiddellijk na
het ongeluk tegen de soldaat zou heb
ben gemaak: „Was met je vingers
van het stuur gebleven." De raadsman
was verder van oordeel dat slechts de
inzittende van de tegenligger door
schuld van de korporaal is omgekomen.
De militair die gewond onder de auto
lag, zou gedood zijn toen bij het opta
kelen van de auto het touw brak en het
voertuig met een smak op de gewonde
neerkwam. Verdediger verzocht het hof
bij het vaststellen van de straf met
deze feiten te willen rekening houden.
Na raadkamer kwam de krijgsraad
tot bovengenoemde uitspraak.
Het Verbond van Nederlandsche
Werkgevers, het Centraal Sociaal Werk
gevers-Verbond, het Katholiek Verbond
van Werkgeversvakverenigingen en het
Verbond van Protestants-Christelijke
Werkgevers in Nederland delen in een
communiqué mede, met grote teleur
stelling kennis te hebben genomen van
het door de regering ingenomen stand
punt om door verhoging van inkomsten-
of omzetbelasting de middelen te ver-
Vmfven voor de handhaving van de sub-
u? op hielk. Genoemde verbonden
in het kader van het beleid
stabilisatie van lonen en prijzen
dero itc«.Krootst:e helang, dat geen ver-
noch on a!' "°ch op de ondernemingen
wenteld consumenten worden afge-
denk"n ditVan 11 et bedrijfsleven
d era and en i e tin g ^or i? het bijen
loze vennootschap gedreSlnVan Uaam'
mingen. Zij zijn dLrfm de menin/toe"
gedaan, dat de regering -^enals bii
het ten aanzien van de bestedingsbe
perking te voeren beleid op zijn minst
een evenredig deel van de tegemoetko
ming aan de landbouw zelf dient te
financieren door verdergaande daad
werkelijke bezuiniging op de overheids
uitgaven.
Door bemiddeling van het bureau voor
internationale technische hulp van het
ministerie van Buitenlandse Zaken
Zaken wordt dr. A. H. J Prins te Glim
men (Gron.) door de UNESCO uitge
zonden naar Irak om de regering aldaar
behulpzaam te zijn bij een onderzoek
naar de waarden en behoeften van de
bevolking in het aanpassingsproces aan
ne moderne ontwikkeling. De heer Prins
jn? mctor is in de natuurkunde aan de
iiJKsuniversiteit te Groningen, is 25 fe-
hari j.i. vja parjjs naar Bagdad ver
trokken. De duur van de uitzending is ge
steld op een jaar.
De heren F. G. A. Huber te Bloemen-
daal en R. T. de Jongh te Leiden hebben
een benoeming aanvaard als arts in
dienst van de Firestone plantations
Company in Liberia.. ne heer Huber is
3 maart j.l. vertrokken; de heer de Jongh
zal binnenkort naar Liberia gaan.
nisteriële macht. Als u werkelijk een
politicus van formaat is, dan neemt u
deze beschuldiging van bedenkelijk boe
renbedrog ruiterlijk terug, aldus de mi
nister, die deze aanval op zijn persoon
lijke integriteit hoog opnam.
De rede van dr. Drees, die als laat
ste aan het woord kwam, was voor het
grootste deel eveneens tot professor
Oud gericht. Het scherpst was hij bij
het rechtzetten van de opmerkingen van
de liberale fractievoorzitter over mi
nister Helders, die volgens prof. Oud
waarschijnlijk niet goed heeft geweten
waar hij aan begonnen is toen hij tot
het Kabinet toetrad. ,,A1 heeft hij niet
uw grote politieke ervaring, hij heeft
toch blijkbaar beter geweten wat hij
deed dan Oud, toen deze zich onder
de oprichters van de P.v.d.A. schaar
de".
Dr. Drees citeerde vervolgens uit de
parlementaire geschiedenis van Oud
,,Het jongste verleden", om aan te to
nen, dat de gang van zaken met het
huidige kabinet in menig opzicht pre
cies dezelfde is als die in de dertiger
jaren, toen Oud zelf deel uitmaakte van
het crisiskabinet Colijn. Ook toen bleef
de regering, inclusief Oud, rustig aan
het bewind, nadat iedereen had be
weerd dat het vertrouwen ontbrak
waarop het kon steunen en zelfs enige
ministers voor hun post hadden be
dankt omdat zij het persoonlijk niet eens
waren met enkele crisismaatregelen.
Tegenover de beschuldiging dat voor
al het vorige kabinet Drees te optimis
tisch is geweest stelde de minister-pre
sident: ,.Wij zijn altijd nog minder op
timistisch geweest dan allen, met wie
wij te maken hebben gehad". Ook in het
buitenland, aldus dr. Drees, vecht men
met dezelfde moeilijkheden van toene
mend inflatiegevaar, waartegenover
slechts beperkingen van de bestedingen
moeten worden gesteld. Hij noemde het
programma van de regering een zo be
langrijk stuk, dat de ministers geen
knip voor hun neus waard zouden zijn
geweest als er geen enkel meningsver
schil over zou zijn ontstaan. Dat me
ningsverschil was overigens niet van
politieke aard geweest. Na zakelijke
discussies was er eenstemmigheid ver
kregen over de verdediging van het
program als eeii zaak van het gehele
kabinet. Dr. Drees gaf toe dat het
program een negatief karakter draagt,
maar het wil de voorbereiding tot nieu
we positieve daden zijn.
Minister Witte gaf intussen aan waar
om de regering het voorstel van de
S.E.R. tot het uitoefenen van fysieke
controle op de bouwactiviteit van het
bedrijfsleven heeft geschrapt. De P.v.d.
A. heeft hierover in eerste instantie
haar onaanvaardbaar laten horen. De
minister wees op de opvallend toege
nomen discrepantie tussen de bedrijfs
gebouwen en de bedrijfsmiddelen van
andere aard en hij wees op de onuitvoer
baarheid en de overbodigheid van het
S.E.R.-voorstel. Dit zou erop neerko
men dat geen transportloodsen, geen
kantoorruimte en geen vierkante meter
voor gebouwen met recreatieve doel
einden in de industrie meer zouden
kunnen worden toegelaten. Dat zou de
harmonie geheel verstoren. De gebou
wen aantasten die de produktie dienen
was ook niet de bedoeling van de S.E.R.
Het principiële punt dat ons scheidt
is de vraag of de regering het bouw
programma mag gebruiken voor de
fysieke controle op investeringen, zo
luidde de conclusie van ir. Witte. Hij
zal, gezien de reacties in de banken
van de P.v.d.A., wel niet de illusie
hebben gehad dat hij met zijn betoog
veel bekeerlingen in de socialistische
rijen heeft gemaakt. Ook uit die hoek
is dus nog storm te verwachten.
Advertentie
w |i;yw %jp^- 11
NIEUW! Datum aanwijzing:
5 'n m°d«ne vinding thans Y 9#
ook in dameshorloges ^mm
DDIAU1 U n B I AP CC natuurlijk bij HERMAN MULDER
De volledige collectie PRISMA HORLOGES vindt U bij
'I SILVER STOEPKE - Grote Houtstraat 49
Onmiddellijk nadat hei besluit van
Israël, zjjn troepen uit Gaza en het ge
bied van de Golf van Akaba terug te
trekken, definitief Was, heeft de Syri
sche premier verklaard dat begonnen
kan worden met het herstel van de olie-
buisleidingen in Syrië, die bij het be
gin van de Brits-Franse actie tegen
Egypte werden opgeblazen. De premier
heeft de „Iraq Petroleum Company",
het gezamenlijk eigendom van Britse,
Franse, Amerikaanse en Nederlandse
belangen voorts meegedeeld dat onmid
dellijk een begin zal worden gemaakt
met het doorpompen van olie uit Irak
naar de Syrische Middellandse-Zeeha-
vens.
De „Iraq Petroleum Company" heeft
de Syrische regering, na een in janu
ari jl. uitgevoerd onderzoek, medege
deeld dat Iraakse olie binnen een week
na het begin der herstelwerkzaamhe
den tot een hoeveelheid van elf miljoen
ton per jaar naar de havens Banias, in
Syrië en Tripoli, in Libanon, zou kun
nen worden doorgepompt.
De 11 miljoen ton per jaar
is maar betrekkelijk gering. Er
zullen vele weken mee gemoeid zijn
om de volledige hoeveelheid van de
stil-liggende olievelden in Irak weer
doorgevoerd te krijgen door de pijp
leidingen. En het zal ook tijd vergen
om tankers, die nu tussen Amerika
en Europa varen, van route te doen
veranderen om het transport door de
Middellandse Zee weer op zich te ne
men.
Deskundigen menen, dat de eerste
stap van I.P.C. zal zijn de buisleidin
gen bij twee opgeblazen pomp-stations
in Syrië te herstellen en onbeschadigde
pompen in Irak allemaal het werk te
laten doen om de olie door de hele buis
lengte te stuwen. Geschat wordt, dat
het drie tot zes maanden zal duren,
voordat de pomp-stations in Syrië zelf
weer in zoverre hersteld zijn, dat de
olie met de oude snelheid weer door de
buizen kan worden gedreven.
Britse oliedeskundigen hebben ver-
Advertentie
L
wj" WONIMGINBICHTIMft
BEVERWIJK
Geopend«-11.30 en u -Muur. Pi nsH int mi
Herinnert u zich nog het mooie lied:
Daar waar de molens staan
en ruisend valt het graan
Nee? Ook niet:
Wo meine Wiege stand
Dort ist mein Heimatland
Het is hetzelfde lied, maar vooral met de
Duitse tekst werd het een eerste wereldsuc
ces voor Guus Jansen. Met zijn compositie
„Net als toen" heeft de Nederlandse lichte
muze opnieuw een groot succes behaald en
wel op het Eurovisie Song Festival, waar zij
de eerste prijs wist te winnen.
Guus Jansen kennen de meeste Amster
dammers nog wel van toen hij achter het orgel
van het Rembrandttheater zat. Enige jaren
voor de oorlog kwam hij in dienst van de
K.R.O., waar hij het Rococo-Octet samen
stelde en tot succes voerde. Nog steeds
werkt hij uitsluitend voor de K. R. O., als
pianist en hammond-organist. In zijn laat
ste kwaliteit maakte hij een groot aantal
grammofoonplaten, die zeer populair werden.
Het componeren van moderne amusementsmuziek zit hem in het
bloed. Zijn werk is zeer gewild door de uiterst knappe, zeer goed speelbare
instrumentatie. Na zijn eerste grote succes deed hij mee aan het Interna
tionaal Festival van het Chanson in Knocke in 1953. En zijn liedje
„Voortaan" kreeg de eerste prijs. Daarna was „Elfenbal" nog een bestseller.
Guus Jansen, Amsterdammer van geboor
te en daar afgestudeerd voor piano aan het
roemrijke conservatorium, is nu 46 jaar.
De maker van de tekst van „Net als toen"
./illy van Hemert, boekt nu zijn eerste offi
ciële onderscheiding, als tekstdichter ten
minste. Toch heeft hij in de loop der jaren
zeker 1200 liedjes gemaakt.
Willy van Hemert, thans 43 jaar, werü
m Utrecht geboren, volgde daar het gym
nasium en studeerde er rechten. De lichte
muze trok hem en hij maakte carrière bij
Frits Hirsch. In die tijd begon het tekstdich-
ten, want de coupletten, half Nederlands,
half Duits, die Hirsch in de derde acte altijd
zong, waren van hem. Na de oorlog kwam
Willy van Hemert bij de VARA, waar hij
enige jaren een politiek cabaret leidde. In
die tijd ontstonden honderden teksten. Het
waren allemaal eendagsvliegen op één uit
zondering na. Een ieder zal zich nog het
hartroerende lied herinneren „Ben je in Rot
terdam geboren", dat jarenlang hèt nummer
van de draaiorgels was. Toen "de TV kwam,
kreeg Van Hemert de dramatische sectie on
der zich. Daar doet hij nog steeds voortref
felijk werk.
Enige tijd geleden sprak Guus Jansen hem aan om een tekst, want
die had enige goede melodieën ter uitwerking liggen. Willy van Hemert
maakte een refrein en naar aanleiding van dat refrein een tekst. Guus
Jansen werkte het geheel uit. Zo ontstond een nieuw Nederlands succes,
dat met een prijs werd bekroond.
klaard, dat nu mogelijk binnen enkele
weken enkele van de olieleveranties,
die door Venezuela en de Verenigde
Staten gee an worden tot aanvulling van
het olietekort in West-Europa, vermin
derd zullen moeten worden, om plaats
te maken voor olie uit het Midden-
Oosten.
Advertentie
Wee de volkeren, die God uit hun le
ven hebben weggevaagd, zjj het, dat ze
hem bestrijden of reeds lang hebben
vergeten, aldus verklaart de Oostduitse
bisschop, mgr. dr. Otto Spülbeck, apos
tolisch administrator van Meissen in
de Sovjet-zone van Duitsland in zjjn
vastenbrief. De bisschop wijst de gelo
vigen op de aanwezigheid van God in de
wereld. De mensen moeten hun ogen
weer openen voor de schoonheid, die
hen overal omringt en waarvan God de
schepper en instandhouder is.
Dit zo schrpft hij geldt bijzon
der voor de kinderen, want ze zijn groot
geworden in atheïstische scholen. Zij heb
ben nooit geleerd God te zien. Daarom
moeten wij ons er niet over verbazen
wanneer z{j zich wel over al het mooie
verheugen, doch daarbij de gedachte aan
God niet meer kennen.
Wij moeten daarom, zo vervolgt
mgr. Spülbeck, in onze gezinnen Gods
nabijheid aan onze kinderen leren. In
een dermate Godloze omgeving, waar
met hartstocht het Godsbestaan geloo
chend wordt, moeten wij met krachtige
liefde en heilige ernst steeds weer God
voor ogen houden en in ons hart be
waren, opdat wij uit hem leven kunnen.
De bisschop wijst vervolgens op de ge
beurtenissen in Polen en Hongarije, wel
ke hij een teken Gods noemt zowel
voor de gelovigen als voor de hele we
reld. (K.N.P.)
Ambtenaren, die krachtens een wet
telijke regeling na hun 65ste jaar in
dienst blijven, zullen niet worden ge
kort in hun salaris, hoewel zij boven
dien ouderdomspensioen ontvangen. Mi
nister Struycken, die dit heeft ver
klaard in antwoord op vragen van het
Tweede Kamerlid Welter (K.V.P.), ziet
een principieel verschil tussen het ge
noemde geval en dat waarbij de gepen
sioneerde ambtenaar i.v.m. de A.O.W.
in zijn pensioen wordt gekort.
Aan de korting van de pensioenen lag
de gedachte ten grondslag, zo stelt de
minister, dat moet kunnen worden voor
komen dat er een onjuiste verhouding
bestaat tusen het totale pensioeninko
men en de vóór het bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd genoten
inkomsten uit arbeid.
In het door de heer Weiter genoemde
geval gaat het echter om een beloning
voor geleverde prestaties, die slechts
afhankelijk kan zijn van de waarde van
die prestaties. Van een korting op het
arbeidsinkomen kan daarom geen spra
ke zijn.
(Van onze Haagse redactie)
De oppositie in de Eerste Kamer te
gen een verhoging van de loongrens
voor een aantal sociale verzekerings
wetten van ƒ6000,- tot ƒ6900,- is zeer
gering. Terwijl zeer vele leden de ver
hoging als „alleszins redelijk" bestem
pelen, zijn verschillende leden van me
ning, dat thans personen onder de so
ciale wetten gaan vallen, die er eigen
lijk niet thuis horen. Huns inziens zou
de verhoging van de loongrens moeten
worden gebonden aan het loonpeil, het
geen betekent, dat een dergelijke ver
hoging slechts verband mag houden
met de waardedaling van het geld. Het
algemeen aanvaarde beginsel is im
mers, zo betoogden zij, dat de renten
en uitkeringen waardevast moeten zijn.
Thans echter heeft de regering ook
de „welvaartsloonronde" in haar be
rekening verdisconteerd, omdat zij
meent, dat bij een vrijwel algemene
loonstijging moet worden voorkomen,
dat personen, die aanvankelijk wel bij
de sociale verzekeringswetten waren
betrokken daar thans niet meer onder
zouden vallen. Hoe aangenaam voor de
daarbij betrokkenen deze tegemoetko
ming ook mogezijn, zij past niet in
het kader van de sociale verzekering,
zo meenden deze leden.
Het daagse leven
raakt steeds meer
vol met dingen,
die we niet precies
begrijpen. Vroeger
was het allemaal
veel duidelijker.
Als je licht of
warmte nodig had
stak je een kaars
aan of een vuur.
Als je muziek wil
de horen, liet je de
speelman komen
en als je je wilde
verstrooien ging je
naar het toneel.
Als iedereen geld
had en kon kopen
wat er geboden
werd, dan was er
welvaart.
Maar nu is dat
allemaal veel
kunstmatiger.
Licht en warmte
(oliestook) -kun je
krijgen met een
knop-omdraai. Ook
voor muziek, door
de radio, of een
kijkspel, door de
televisie, draai je
de knop maar om. En de welvaart
verandert plotseling door de
knoppen van de rekenmachine.
De winkels zijn precies even vol
wellicht voller als vorig jaar,
er wordt evenveel of méér ver
diend, maar we krijgen te horen,
dat de welvaart is omgeslagen en
dat we minder moeten gaan be
steden.
Hoe zit dat voor de huisvrouw,
die geacht wordt zowat 85 pet van
het nationale inkomen door haar
handen te laten gaan. Zij heeft
dus de grootste greep op de zand
loper, waardoor het gezinsinko
men, het binnengekomen geld
wegstroomt. Maar ergens anders
weer binnenstroomt. Want geld
verdwijnt per slot toch niet
van de aardbodem. Maar de gang
van dat magische papier is veel te
ingewikkeld om door de gewone
leek nog begrepen te worden.
Nu moeten we, met onze prop
volle winkels, met de geboden
massale verzorging van de levens
aanvang tot de levensavond, en
het bezit van zoveel niet-noodza-
kelijke als reeds 100.000 geplaatste
televisietoestellen, die vertier in
woonkamers brengen, toch maar
aannemen, dat de welvaart,
waar we vorig jaar nog met een
gerust hart tegen aan leunden, in
eens is omgeslagen, en dat we niet
meer zo rijk zijn. De materiële
welvaart, die voor het oog achter
de winkel-etalages lijkt opge
schept, klopt namelijk niet meer
helemaal met wat men noemt de
betalingsbalans. Als land voeren
we meer goederen in dan uit en
dat is mis. Behalve onze zuiver
omlijnde in- en uitvoer is er ook
nog wel de doorvoerhandel, waar
in Nederland groot is, maar hoe
het zij, uit deze voor de huisvrouw
volstrekt onoverzichtelijke eco
nomische puzzle schijnt één ding
naar voren te komen, namelijk dat
de industrie méér moet produ
ceren geholpen met kapitaal
door ons allemaal gespaard en
dat het binnenlands verbruik
moet beperkt worden opdat we
minder behoeven in te voeren uit
andere landen en meer naar het
buitenland kunnen verkopen. Het
is moeilijk omdat het fictief lijkt
vooral omdat we tot voor kort
verwijten te horen kregen als een
te gering verbruik van schoenen,
van textiel, van meubelen, van
gordijnen, van vis, van wijn
U weet wel, zo in de zin van: de
Belgen zijn veel beter, die kopen
drie maal zoveel kleren. De Fran
sen zijn veel flinker, die drinken
vijftig maal zoveel wijn, de Noren
zijn veel verstandiger, die eten
tien maal zoveel vis; de Amerika
nen zijn veel royaler, die kopen
gemiddeld veel meer paar schoe
nen.
Maar goed, de consumptie moet
ingesnoeid. Waar komt dat op
neer? Al dadelijk hierop, dat we,
De kringloop van geld en goederen, in handen
van de huisvrouw.
gedwongen met zijn allen min
der gaan uitgeven omdat ieders
inkomen vermindert door de in
januari ingevoerde ouderdoms
voorziening. Iedereen betaalt
daarvoor premie. Loontrekkenden
gaan weliswaar vooruit door de
loonsverhoging, maar er gaat
nog meer af door de bijdrage voor
de veilige oude dag. Alles bij el
kaar wordt het gezinsinkomen van
de gesalarieerden 12 pet minder.
Daardoor hebben we dus allemaal
samen al minder te besteden. Bo
vendien wordt het leven duurder.
Dat mag wel niet voor los en vast.
Maar volgens de wet mogen hon
den ook niet loslopen en die kom
je tóch overal tegen. De prijzen
het publiek werd ingelegd dan
door de bank uitbetaald. Onbe
heerst kopen maakt de bezitter
echter materieel niet veel rijker.
Beperking van het kopen bete
kent dan ook allereerst, voor
ieders welzijn, gedisciplineerd
kopen.
Wat het hamsteren betreft-
maar raak inslaan zoals gebeurd
is, is nog heel iets anders dan het
aanleggen van een buffer-voor
raadje, waar in genoemd blad
van de Huishoudraad zelfs op
wordt aangedrongen zolang de in
ternationale toestand nog niet
helemaal rustgevend is. Zoiets zou
dan kunnen bestaan uit niet be
derfelijke levensmiddelen om de
gezinsbehoeften van bijvoorbeeld
veertien dagen te dekken. Door
roulatie kan men een en ander
steeds vers houden. Een „stoot-
voorraadje" zeep en textiel om
in noodgeval (vooral met kinde
ren) niet dadelijk in verlegenheid
te komen, hoort er bij. De aan
schaf ervan kan men desnoods
over enige maanden spreiden. Dan
doet men, zonder ook maar iets
te ontwrichten, wat in deze tijd
redelijk is.
Consumptie-beperking, wat een
heel mooi theoretisch woord is', is
in de praktijk helemaal niet mak
kelijk te realiseren als de nood
zaak niet tot de verbeelding
spreekt. In de bezettingsjaren
deden we er ook aan. Maar toen
moesten we wel vijf jaar met
dezelfde jas doen en het vinger-
zijn net zo min voor alles en over
al aan de ketting te leggen.
Meer dan ooit wordt het dus
zaak, met kennis vanzaken en
vooral verstandig te kopen, voor
iedereen, maar vooral voor de
huisvrouw, die zoveel in de win
kels komt. Daar kan ze dan net
mooi mee beginnen als de uitver
kooprage weer geluwd is. Want
in de opruiming wordt er meestal
nogal ongedisciplineerd en onver
standig gekocht. En we nemen
aan, dat er ook langzamerhand
wel voldoende leergeld is betaald
voor het kip-zonder-kop géham-
ster zoals in november gebeurd
is. Want toen is er een ware koop
woede losgebroken. Het maand-
bulletin van de Huishoudraad
geeft daar enkele mooie staaltjes
van. Een koopster, in november
j.l. gegrepen door de hamster
woede, bekeek in een textielzaak
een wollen onderbroek voor haar
man, nadat ze de gewenste maat
had opgegeven. „Die is te klein,
mevrouw", zei de verkoopster.
„Ach juffrouw", was het ant
woord, „straks is mijn man blij,
dat hij het ding aan kan trekken".
Nog mooier is het verhaal van de
ingeblikte worstjes, nog uit 1940,
die door een doorgewinterde ham
ster-dame in november 1956 bij
de slager ingeruild werden voor
een verse hamstervoorraad! De
zestien jaar oude worstjes uit 1940
werden los aan de clientèle ver
kocht. Wat wel pleit voor de houd
baarheid van worst in blik, maar
niet voor een bepaalde mentali
teit.
Er is de laatste maanden heel
wat geld uitgegeven. In november
1956 is er 19 miljoen gulden meer
bij de spaarbank opgenomen dan
ingelegd terwijl er in november
1955 21 miljoen gulden méér door
hoedje boter nog halveren. Nu is
alles er, zelfs op afbetaling. En
onze eisen zijn sinds 1950 steeds
in stijgende lijn gegaan. In 1953
bijvoorbeeld nam, bij aankoop
van een goed vaderlands artikel
als een regenjas, 36 procent van
de kopers een jas tussen de veer
tig en de vijftig gulden en slee hts
21 procent had de prijs van hon
derd tot honderdvijftig gulden er
voor over. Nu heeft de jas tussen
de veertig en de vijftig nog maar
kans op 19 procent van de koop
lustigen. Terwijl meer dan 30 pro
cent zijn zinnen zet op een „dure"
mantel boven de honderd gulden.
De welvaart steeg, de eisen ste
gen. De tijdnood steeg ook, de
huisvrouw heeft geen tijd meer om
zuinig te zijn, om kleren einde
loos te verstellen en te repareren,
om van oud nieuw en van groot
klein te maken. Royaal zijn spaart
tijd. We doen steeds makkelijker
weg. Naar het Amerikaanse
sprookje van: iedere sok met een
gat in de vuilnisbak, beginnen we
al aardig toe te leven.
Trouwens, de dingen slijten ook"
veel sneller dan vroeger. Er was
eens een tijd, dat zelfgeweven
kleren van moeder op dochter
overgingen. Stel u voor: twee,
zelfs drie generaties met één ja
pon. En nu: elk seizoen heel wat
nieuws. De hectische produktie
dringt het ons aan alle kanten op.
Maar de landseconomie vraagt nu
weer om matiging. De huisvrouw
zit daar tussen in. Als ze met ver
stand koopt en met redelijk in
zicht wat de noodzaak betreft, zal
het wel los lopen. Maar wat is nu
precies nodig? Dat is, in een
tijd van (schijn)welvaart juist het
moeilijke.
A. Bgl.
Advertentie
Van Molière's bekende blijspel „De
ingebeelde zieke" werd gisteravond
voor de V.A.R.A.-TV een opvoering
gegeven onder regie van Kees van Ier-
sel. De regisseur ging er van uit, dat
dit spel meer klucht dan blijspel is.
Hij heeft deze opvatting ook waar we
ten te maken, zij het dat hij zeer sterk
naar uitsluitend de klucht neigde. En
fin, men kan zeer geleerd willen doen
door hier accenten af te wegen, hoofd
zaak is, dat men een van de Franse
klassieken voor de camera's bracht en
dat dat als uitzending zeer geslaagd
geschiedde.
Kees van Iersel had ditmaal een zeer
beknopte mise-en-scène, doch veel
aandacht besteed aan het camerawerk.
Niet alles verliep vlekkeloos, het ge
heel was nochtans fraai en overtuigend.
Alle medespelenden te vermelden
heeft weinig zin. De ingebeelde zieke
van Hans Tiemeyer was goed, de
dienstmaagd van Georgette Hagedoom
een verfrissende vondst, de minnaar
van Henk van Ulsen jong en briljant,
de Bonnefol van Herbert Joeks een
schot in de roos. Zingen laten in zo'n
opvoering is spelen met het noodlot.
Welnu, men won de „pool".
Aangezien vandaag een P. v.d. A.-
congres begint wilde de V.A.R.A. ook
iets politieks laten zien en horen. Er
was daarom een discussie tussen Prof.
Banning en de bekende N.C.R.V.-spre-
ker prof. mr. I. A. Diepenhorst. Het
zou gaan over „De grondslagen van de
politieke partijvorming in Nederland".
Daaraan is men niet geheel toegeko
men, want in dit land blijft men meest
al al voor de grondslagen steken. Maar
men mag de geleerde sprekers dank
baar zijn voor hun toch altijd verhelde
rende woorden, openhartig, fris van de
lever, zeer gefundeerd uitgesproken.
Hier werd niet in de ruimte gesproken,
neen er werd voor de vuist weg een
knap betoog opgezet. De burgemeester
van Utrecht was neutraal gesprekslei
der. Nu, wij hebben hem dan ook niet
gehoord.
Naar thans bekend wordt zal de tekst
schrijver Eli Asser ook niet meer aan
de V.A.R.A.-TV meewerken. Het is een
conflict met twee kanten. Asser wenst
medezeggenschap in de regie, de regie
wenst niets met Asser te maken te heb
ben. Een en ander heeft, uiteraard,
een voorgeschiedenis.
De journalist Eli Asser werd enige
jaren geleden door de VAR.A. aange
zocht als tekstschrijver voor de Show
boat. Zijn ster steeg met de week, maar
met het stijgen van zijn ster .wenste
hij meer zeggenschap in de presentatie
van zijn tekst. Karei Prior verbrak ten
slotte de samenwerking.
Daarna ging hij voor de V.A.R.A.-
TV werken, maar reeds bij de eerste
uitzending kwam het tot een conflict
met regisseur Ben Steggerda. De heer
Broeksz, de diplomaat van de V.A.R.A.,
suste de zaak, doch met de misluk
king van de laatste tekst van Eli Asser
kwam het conflict tot een hoogtepunt.
Nu zijn alle verbintenissen tussen Eli
Asser en de V.A.R.A. verbroken.
Deze gang van zaken heeft alle tekst
schrijvers iets te leren. Men kan, wan
neer men voor een nieuw medium als
radio of TV gaat werken, de eis stellen
van .dit medium iets meer te willen we
ten. Men kan vrije toegang tot de stu
dio's, tot de repetities, ja zelfs tot de
repeteerruimten van andere program
ma's vragen. Men kan de tijd vragen
zich in te werken, zich volledig van
alles op de hoogte te stellen. De tekst,
eenmaal overgedragen, komt verder
echter voor verantwoording van de om
roep en dus van de regisseur. Uiter
aard wenst deze in zijn opvatting geen
enkele inmenging. J. v. S.
Het Nederlands Filminstituut te Am
sterdam heeft in samenwerking met
het Instituut Film en Jeugd te Den
Haag een prijsvraag uitgeschreven on
der de jeugd van alle scholen voor
voortgezet onderwijs (Mulo, Ambacht
scholen, Middelbare scholen e.d.) voor
een filmscenario.
Het is de bedoeling, dat leerlingen
van deze scholen individueel of klas-
gewijs zelf een beknopt scenario sa
menstellen voor een film, zoals zü die
graag gemaakt zouden zien. In het
prijsvraag-reglement (op aanvraag
verkrijgbaar bij het Nederlands film
instituut) worden een drietal mogelijk
heden voor een dergelijk scenario op
gesomd. Desgewenst zorgt het Neder
lands Filminstituut voor een mondelinge
instructie op de scholen, die mee wensen
te doen.
De beste scenario's zullen worden
bekroond tijdens de Filmweek-Den
Haag, welke in de week van 1722 ju
ni van dit jaar wordt gehouden. Voor
de winnaars zijn diverse interessante
prijzen beschikbaar.
Voor de A.V.R.O. wordt vanavond
een uitvoering gegeven van het gees
telijk oratorium Samson" van G. F.
Haendel. Onder de solisten is de En
gelse sopraan Jennifer Vyvyan. Verder
werken mee het koor van de Neder
landse Haendelvereniging, het ver
sterkt Kunstmaandorkest, het geheel
o.l.v. Jack Loorij (402 m20.05 u).
Voor het Derde Programma speelt
het Londens Symfonieorkest o.l.v. Jean
Foumet de Symphonie Fantastique van
Berlioz. Later wordt nog met solisten
van dezelfde componist uitgevoerd het
oratorium „Lelio" (464 m21.25 u).
Voor het Franse nationale program
ma speelt het Symfonieorkest van Pa
rijs 0-l.v. Ataulfo Argenta werk van
Spaanse componisten, waaronder van
de Falla. Van deze componist wordt o.a.
uitgevoerd „Sept chansons populaires
espagnoles" voor sopraan en orkest,
waarbij Teresa Bergonza, sopraan, so
liste is (347 m20 u).
