Zwarte lonen en bouwbedrijf Stakingen breiden zich uit Engeland aan de rand van een zeer grote chaos Pogingen om het vertrek van de Queen te verhinderen Overleg met Nasser over de kwestie der tolgelden Suezkanaal volgende week vrij voor schepen tot 10.000 ton Nasution en Suwirjo bij Hatta Soekarno willigt de eisen van „rebellen" in Broodprijs spoedig omlaag? Twee priesters in Algiers gearresteerd Öee MORRIS Hefcte ycii 6iuj! Het weer HAMMARSKJÖLD IN CAIRO Leger dringt aan op samenwerking met Soekarno Vloedgolf teistert Japanse kust Buitengewesten ook in zijn nationale raadvertegenwoordigd Op Spaanse primaat bepleit vrije vakorganisaties Krimpende wind New Yorkse bladen verhogen hun prijs Van 5 tot 10 dollarcent nieuw doodvonnis in Hongarije Verkiezingen in West- Duitsland in september MOTOR-OVERALLS 59.50 DONDERDAG 21 MAART 1957 80ste JAARGANG No. 26861 De „Queen Mary" Geleidelijke uitbreiding van staking Gisting bij de spoorwegen GEEN CHIMPANSEE IN NET GEZELSCHAP Verbanning bij decreet mogelijk gemaakt Pandora is er door 4 (Van een bijzondere medewerker) Als er één sector van het bedrijfs leven is, welke zwaar gebukt gaat onder het euvel van de zwarte lonen, dan is dat het bouwbe drijf. De overspanning van de arbeids markt heeft daar geleid tot praktijken waarbij de normale verhouding tus sen patroon en werknemer volkomen ontwricht dreigt te worden. Tekenend voor de situatie is, dat bouwvakarbeiders in toenemende ma te met terzijdestelling van de toepas selijke loonregeling een weekloon be dingen „schoon in de hand". Met af trek voor sociale voorzieningen en loonbelasting willen zij niets te ma ken hebben; dat moet de patroon maar uitzoeken. Een zeer in het oog springende onrechtvaardigheid is hiervan het gevolg, met name dat het in de belastingwetgeving met zorg gekozen systeem van belasting naar draagkracht, waarbij rekening wordt gehouden met gehuwd zijn en het aantal kinderen, voor wat de werk nemer betreft volkomen buiten effect blijft. De loonbelasting is dan geen belasting meer op het inkomen van de arbeider, maar een belasting op het bedrijf van de patroon, berekend naar het aantal werknemers. Hierbij ontstaat dan de dwaze situatie, dat niet bedrijfs-technische of -financiële elementen, maar de persoonlijke om standigheden van de werknemer de omvang van de belasting op het be drijf bepalen. Voor de patroon is het voordeliger .een vader van een groot gezin in dienst te hebben, dan een on gehuwde jongeman. Beiden gaan met een gelijk netto-weekloon naar huis, maar het is duidelijk, dat hier een nivellering wordt toegepast welke in strijd is met elk begrip van sociale rechtvaardigheid. Nog op andere wijze wordt een önverantwoorde nivelle ring toegepast: vakbekwaamheid en produktiviteit spelen in het systeem der zwarte lonen geen rol. De beun hazen ontvangen hetzelfde nettoloon als de superieure werkkrachten. Het is onnodig te zeggen, dat de zwarte lonen funest zijn voor het voor onze volkshuishouding van zo vitale betekenis zijnde bouw bedrijf. Wij willen allerminst generalise ren. Er komen nog talrijke goede uit zonderingen voor, vooral bij patroons die een vertrouwde, vaste kern van arbeiders hebben en een sfeer van wederzijds vertrouwen en waardering hebben weten te scheppen. Men vindt deze situatie veelal bij kleinere bouw ondernemingen; maar gezien de alge mene tendentie zullen deze bedrijven steeds meer tot de uitzonderingen gaan behoren. Deze trieste gang van zaken wordt nog in de hand gewerkt doordat al leen de patroons strafbaar zijn, als zij zwarte lonen betalen. Toen on langs een aannemer deswege werd veroordeeld, vroeg de rechter hem of hij met het betalen van zwarte lonen zou voortgaan. De man antwoordde volmondig: Ja, want anders zie ik geen kans om arbeiders te krijgen. In het licht van dit alles is het van belang, dat de organisaties van werk gevers en werknemers in het bouw bedrijf op het ogenblik overleg ple gen over een nieuwe collectieve ar beidsovereenkomst Hierin is een be paling ontworpen over maatregelen, die zowel tegen de patroon als tegen de werknemer genomen moeten wor den, voor het geval zwarte lonen wor den betaald. De voornaamste oorzaak van de zwarte lonen, de geleide loon politiek welke onvoldoende rekening houdt met de noodzaak dat loon en de daarvoor geleverde prestatie met elkaar in overeenstemming zijn, wil men wegnemen met een verhoging van het niveau der uurlonen met als sluitstuk een verantwoorde tarief regeling. Wij verheugen ons over dit beraad, van alle direct-betrokkenen bij het bouwbedrijf. Het is te wensen, dat spoedig een resultaat wordt bereikt dat bevorderlijk zal zijn voor de te rugkeer van gezonde verhoudingen in deze belangrijke sector van onze volkshuishouding. De politie van Algiers heeft twee ka tholieke priesters van de Franse mis sie gearresteerd op beschuldiging van het verlenen van onderdak aan opstan delingen. De politie heeft de arresta ties verricht tijdens een onderzoek naar beweringen, dat een communist onder dak had gekregen in een godsdienstige instelling. (Rtr.) Advertentie BARTEliORISSTR. HAARLEM - TEl. 13439 EE"D. BOISTR. 48 A DAM TEL. 717162 Verwachting tot vrijdagavond (opgemaakt te 11.15 uur) Vannacht flinke opklaringen en iets kouder. Morgen overdag weer toe nemende bewolking met later kans op enige regen in hoofdzaal* in het zuidwesten van het land en iets ho gere temperaturen dan vandaag. Ma tige tot krachtige naar zuid krimpen de wind. Zon: 6.41—18.58. Maan: 1.49—10.15 BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkant. Beverwijk Breestraat 171, tel 4790 Bijkantoor en Red Umuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Directie: 3. J W Boerrigter en Mr W A M van der Kallen. Hoofdredactie: Drs H v RUN en W Severin. m m ADVERTENTIETARIEF 28 cents per milimeter- I I B A BpsÖ, D «B® Sn fl 0 A VV I A A A Al^Hi hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. n A 111 Al II r I III I D A Al 1 De administratie behoudt zich het recht voor AJ AA JA A^A A Ag| AgflA A U Ag A I I I I AA ^AB A advertentiën eventueel zonder opgave va» nAAnLtmolilL UUUifANI Voor klachten over de bezorging na 5.59 uur 's avonds tel. 21544. (Van onze Londense correspondent) LONDEN, hedenmorgen De Britse minister van arbeid, de heer Iain Macleod,, heeft gis teren naar aanleiding van de zich nog steeds uitbreidende stakingen in het Lagerhuis onder meer verklaard: „Het is niet de functie van het Lagerhuis partij te kiezen voor de vakverenigingen of de werk gevers. De functie van dit Huis is te trachten het op te nemen voor de miljoenen mensen, die het slachtoffer zullen worden van deze sta kingen en die de dwaasheid van dit alles volkomen beu zijn Onder tussen breiden zich de Britse stakingen nog steeds uit in dit land, waar de verhoudingen tussen werkgevers en arbeiders zo verschrik kelijk slecht zijn en waar een handjevol fanatieke communisten de Zaak van het Kremlin proheren te dienen door naar best vermogen de vijandige gevoelens in de industrie aan te wakkeren. De 200.000 man personeel van de scheepsbouwindustrie staakt sinds zater dag, en er blijkt dat steeds meer kleine stakingen beginnen uit te breken in de aanverwante industrieën, zoals in de Zeilfabrieken en andere industrieën die scheepvaartartikelen produceren. .En gisteren werd er een ernstige po- gedaan om het passagiersschip de .Queen Mary" te verhinderen South ampton te verlaten voor zijn reis naar Amerika. De Queen Mary" had na- frmiiik haar jaarlijkse „grote beurt" on- ergaan in het droogdok van Southamp ton en volgens de stakers was het kar wei niet geheel voltooid op zaterdagmid dag twaalf uur, toen de arbeiders in de scneepsbouwindustrie het werk neerleg den. Derhalve waren zij van mening dat het schip „besmet" was en niet be hoorde te vertrekken. Alle passagiers Waren gisteren aan boord voor het ver trek, dat was vastgesteld op kwart na «en in de vroege middag. Maar de or ganisatoren van de staking bewerkten bet sleepbootpersoneel en de kade-ar beiders, die tenslotte weigerden mee te "elpen het schip de haven te doen ver laten. Er bestond een mogelijkheid dat het 81.000 ton metende schip zou ver trekken op eigen kracht, maar er stak een krachtige wind op die het onmogelijk jhaakte net schip te manoeuvreren, ttierop zond de Admiraliteit zes van "aar sleepboten, en bijgestaan door klerken en ander amateurpersoneel, dat het werk overnam van het stakende ka- uepersoneel, slaagde het schip er ten- motte in om kort na middernacht te Vertrekken uit de haven, tot grote woede Van de stakingsleiders, die maar al te E°ed begrepen hoeveel ergernis en on kosten zij hadden kunnen veroorza ken door de Queen Mary met alle pas sagiers aan boord vast te houden in de haven. Ondertussen hebben de organisato ren van de bonden van arbeiders in de metaalverwerkende industrieën be sloten de staking van hun leden te doen beginnen met een gedeeltelijk heerleggen van de arbeid waarbij één miljoen arbeiders betrokken zul ten zijn. De arbeiders die het voor recht zullen hebben orders te ontvan gen van hun vakbondsleiders om het jverk neer te leggen, zijn die van de mdustrieën in een tiental gisteren aan gewezen districten, zoals in het Clyde- gebied, het district van Southampton, Sheffield, Manchester en het grote in dustriegebied van Belfast. In deze en andere districten bevinden zich enige van de belangrijkste metaalverwerken de industrieën van Engeland. De be doeling is dat, indien de werkgevers niet zeer spoedig bakzeil halen en toe stemmen in een loonsverhoging met tien procent, de staking geleidelijk zal worden uitgebreid totdat op 6 april alle arbeiders, en dat zijn er meet dan 2% miljoen in de metaalverwer kende industrieën, in staking zullen gaan. En dat is nog niet alles in dit land, waar de haat en de nyd en de afgunst de boventoon voeren in de arbeidsbe trekkingen. Gisteren heeft het hof van arbitrage in de zaak van de bond van spoorwegpersoneel, dat ook een loonsverhoging van tien procent had geëist, uitspraak gedaan. Het hof was van mening dat de verhoging niet meer dan drie procent behoorde te bedragen, om aldus de lonen aan te passen aan het gestegen prijspeil. De vakvereni gingsleiders van het spoorwegpersoneel noemden dit een belediging. Er vonden onmiddellijk besprekingen plaats tus sen hen en het bestuur van de Britse staatsspoorwegen. De spoorwegen wer ken met aanzienlijke verliezen, maar het personeel is van mening dat de staat hun hogere lonen verschuldigd is, ongeacht de financiële positie van het bedrijf. Vandaag volgen nieuwe besprekingen. Maar de toekenning van een loonsverhoging van niet meer dan drie procent wijst duidelijk uit wat waarschijnlijk in deskundige kringen (en waarschijnlijk ook in regeringskrin gen) wordt beschouwd als een redelijke loonsverhoging in plaats van de aller wegen geëiste verhoging met tien pro cent. Het is niet uitgesloten dat dit de houding van de reeds in staking gega- ne arbeiders van de scheepsbouwin dustrie en de houding van de arbeiders in de metaalverwerkende industrie zal verstijven. Het enige lichtpunt is dat de leiders van het spoorwegpersoneel niet aanstonds de kop in de nek heb ben gegooid en een staking hebben bevolen. Dit land heeft nooit zo dicht bij de rand van de industriële chaos gestaan sedert de algemene stakingen van 1926 als vandaag. En het is helaas waar dat de werkgevers veelal even koppig, stuurs er onredelijk zijn als de arbeiders en hun leiders. Dinsdag zijn de leiders van de Britse staking in de scheepsbouwindustrie op her ministerie van arbeid geweest om de huidige stakingen te bespreken. Later op de dag werden de werkgevers op het ministerie ontvangen. Hier ziet men (v.l.n.r.) de heer W. J. Carron, president van de vakbond voor de metaalverwerkende industrie, de heer J. R. Scott, voorzitter van een sub commissie van de -federatie van vakbonden voor de scheepsbouw- en machi ne-industrie, de heer Harry Brotherton, president van de federatie van vak bonden, en de heer E. J. Hill, secretaris-generaal van de vakbond voor ke telmakers, bij het verlaten van het ministerie. De secretaris-generaal van de Ver enigde Naties, Dag Hammarskjöld, is gisteravond in de Egyptische hoofdstad gearriveerd om met president Nasser onder andere overleg te plegen over de vraagstukken inzake de exploitatie van het Suezkanaal. Egypte heeft gis teren het kanaal opengesteld voor schepen tot 2.000 ton, volgende week De stafchef van het Indonesische le ger, generaal Nasution, heeft gisteren een bezoek gebracht aan ex-premier Mohammed Hatta en hem gezegd dat de legercommandanten op hun gisteren geëindigde zesdaagse conferentie be sloten hebben aan te dringen op de vor ming van een kabinet, waarin Soekar no en Hatta zouden samenwerken. Hat ta deelde na afloop van het onderhoud de wensen van het leger aan de pers mee, hetgeen men veelbetekenend vindt. Hatta verklaarde echter tevens dat hij onder het huidige systeem niet aan een kabinet wil deelnemen, daar hij een presidentieel kabinet prefereert. De conferentie van de belangrijkste Indonesische troepencommandanten ein digde met een vergadering in het pa leis van president Soekarno, die de bijeenkomst bijwoonde. Ook de Indonesische kabinetsforma teur, Suwirjo, heeft gisteren een onder houd gehad met Hatta. Volgens het plan der werkzaamheden van de formateur, zal deze vandaag overleg plegen met de communistische partij en een aan tal kleinere partijen. (U.P., A.N.P.) Twee van de drie in New York ver schijnende avondbladen hebben de prij zen voor de losse nummers van vijf tot tien dollarcent verhoogd. De „World-Telegram and The Sun" verhoogde met ingang van dinsdag de prijs, terwijl de „Journal American" gis teren volgde. Het derde avondblad „The Post" is nog verkrijgbaar voor vijf dollarcent. (U.P.) Zeer binnenkort zullen in de nieuwe Zuiderzee-polder Flevoland de grondwerk zaamheden een aanvang nemen, waarmee dan een eerste stap wordt gezet tot de cultivering van het nieuw verworven land. Duizenden stukken draineerbuis zijn met laadkisten aangevoerd, bestemd voor de drainering. President Soekarno van Indonesië heeft vandaag verklaard vertegenwoor digers van verscheidene eilanden van de Indonesische archipel te zullen doen opnemen in de door hem gewenste na tionale raad, welke onder zijn eigen leiding zal staan. Toen president Soe karno zijn bekende ..conceptie" vorige maand aan de openbaarheid prijsgaf, heeft hij verklaard een uit alle partijen bestaand kabinet te wensen, met inbe grip van de communisten, alsmede een nationale raad, bestaande uit vertegen woordigers van de „functionele groe pen", die het kabinet van advies zou moeten dienen, of daarom gevraagd zou worden of niet. Als gevolg van de krachtige oppositie van de religieuze partijen en de buitengewesten tegen een kabinet volgens de richtlijnen van de president, werd Soekarno's verlangen op dit punt gewijzigd in een kabinet, dat krachtige en juiste beslissingen zou kunnen nemen en een nationale raad Een commissie belast met de orga nisatie van een schilderijententoon stelling in de open lucht te Berke ley (Californië) heeft woensdag met vier tegen drie stemmen besloten, dat de chimpansee-schilderes Betsy uit Baltimore haar werk niet samen met haar menselijke collega's mag expo seren. dé' kult oeJioeshirna-district in Japan heeft een geweldige vloedgolf, die samenviel met een ongunstige maanstand. &%jk en e*s^er(^ De meer dan 10 meter hoge Pacificgol ven sloegen een gat van ongeveer 350 meter in een zee- veru>°estten 60 huizen waardoor 460 mensen dak loos werden. Deze luchtfoto geeft een beeld van de ravage. In Hongarije heeft een krijgsraad weer een vrijheidsstrijder ter dood ver oordeeld. Gyoergy Jozsa uit Debrec- zin werd schuldig bevonden aan deelna me aan verscheidene „contra-revolutio naire daden" tijdens de opstand van oktober. De beklaagde heeft bij de Hon gaarse presidentiële raad een verzoek om gratie ingediend, aldus meldt ra- dio-3oedapest. In het Hongaarse staatsblad is een de creet gepubliceerd, dat de bewegings vrijheid beperkt van degenen, die staats gevaarlijk worden geacht. Men kan worden verbannen voor een bepaalde tijd, onder politietoezicht worden ge plaatst of verplicht worden op bepaal de tijden van de dag binnenshuis te blijven. (Reuter, U.P.) zou moeten instellen. De opstandige buitengewesten verlangden evenwel, dat deze raad zou worden omgezet in een senaat, waarin alle gebieden van de uitgestrekte archipel zouden zijn ver tegenwoordigd. President Soekarno heeft thans deze eisen ingewilligd. Aan een delegatie uit het „rebellerende" Oost-Indonesië, die door hem werd ontvangen, heeft hij medegedeeld van plan te zijn vertegen woordigers van Java, Sumatra, Celebes, Borneo, de Molukken en de kleine Soenda-eilanden in de raad te zullen opnemen. Dit werd bekendgemaakt door de woordvoerder van de delegatie, Henk Rondonuwu, tijdens een perscon ferentie na het onderhoud met de pre sident. Rondonuwu deelde voorts mede, dat de delegatie aan de president een toelichting had gegeven op de „procla matie van 2 maart", waarbij onder lei ding van luitenant-kolonel Ventje Su- mual in Oost-Indonesië een militair bestuur werd ingesteld. Aan het ver langen van de bevolking van Oost-In- donesië, dat de raad voor tenminste 70 procent uit vertegenwoordigers van de buitengewesten zou bestaan, schonk president Soekarno grote aandacht, al dus de woordvoerder. Met betrekking tot de wens van de bevolking, dat de betrekkingen tussen Soekarno en Hatta zouden worden her steld, heeft de president meegedeeld Hatta te willen uitnodigen om op te treden als hoofd van een „nationale plan-raad". Hatta heeft echter dezer dagen het idee van een nationale raad en van een „nationale plan-raad" ver worpen, omdat volgens hem de be staande crisis niet kan worden opge lost door het instellen van „super- organisaties", doch alleen door het her vinden van de politieke moraliteit en het verkrijgen yan een leiderschap, be staande uit eerlijke en gerespecteerde figuren. De verkiezingen voor een nieuwe Westduitse bondsdag zullen 15 septem ber a.s. worden gehouden. Het kabinet heeft overeenstemming bereikt over de ze datum, die door bondskanselier Ade nauer was voorgesteld. Het was de wens van leidende politici van Adenauers christelijk democratische partjj, om de verkiezingen naar juli te verschuiven. Zij meenden, dat de C.D.U. dan betere kansen zou hebben. De re gering heeft evenwel uit algemene staatsrechtelijke overwegingen besloten de verkiezingen in september te hou den. De zittingsperiode van de huidige zal waarschijnlijk de weg vrij gemaakt zijn voor schepen tot 10.000 ton, en daarmee is de kwestie van de tolgel den weer actueel geworden. Nasser blijft bij zijn eis dat de tolgelden vol ledig aan Egypte moeten worden be taald en Cairo heeft dat in een officieel memorandum nogmaals beklemtoond. In het memorandum werd geen mel ding gemaakt van de zes grondslagen, die de Veiligheidsraad in oktober van het vorig jaar in verband met deze kwestie heeft aangenomen. Het Ameri kaanse ministerie van buitenlandse za ken heeft verklaard aan te nemen, dat het memorandum een voorlopig karak ter heeft en vatbaar is voor overleg met de V.N. In Londen is verklaard dat Engeland bereid is op basis van het memorandum onderhandelingen te beginnen en in Parijs werd ieder offi cieel commentaar geweigerd. Hammarskjöld, aldus wordt uit ge zaghebbende bron vernomen, heeft voorstellen naar Cairo meegebracht voor zowel een tijdelijke oplossing als een oplossing op lange termijn voor de vraagstukken inzake het ge bruik van het Suezkanaal en het be heer ervan. Het voorstel voor een tijdelijke oplos sing is het plan van de vier westelijke mogendheden Engeland, Frankrijk, Amerika en Noorwegen dat voor ziet in een tijdelijke inning van de ka- naalgelden door de Wereldbank, die de helft zou moeten afdragen aan Egypte en de andere helft in een speciaal fonds zou storten. Het door Israël gecharterde schip „Pandora", dat gisterochtend uit de Israëlische haven Eliath in de Golf van Akaba vertrokken was, heeft zonder hindernissen langs Sharm El Sheikh door de straat van Tiran de Rode Zee bereikt. Binnenkort zal nu een ander Israëlisch „proefschip" de tocht door de Golf van Akaba in omgekeerde rich ting maken. Generaal Abdoel Latif. de Egyptische bestuurder van Gaza, heeft een uit gaansverbod in de stad Gaza van 10 uur 's-avonds tot 4 uur 's-morgens, af gekondigd. Dit verbod geldt ook voor de hoofdweg tussen Gaza en Rafah. Ge neraal Latif heeft de bevolking ge waarschuwd minstens 300 meter van de bestandsgrens verwijderd te blijven. (Rtr.-U.P.-A.F.P.) Het ministerie van economische zaken heeft de vertegenwoordigers van de Bakkerijstichting tijdens een bespreking medegedeeld, dat het, gezien de gedaal de hloemprijs, van mening is, dat de prijzen van brood kunnen dalen. Vol gende week donderdag zal de Bakkerij- stichting zich over deze zaak beraden. Het is te verwachten, dat de dag daarop nadere mededelingen aan het ministerie zullen worden gedaan. Momenteel zijn de meningen in bak kerskringen nog verdeeld. Er is een sterke stroming, die meent, dat de jong ste toestemming van de regering, in december van het vorig jaar, om de prijzen met een cent te verhogen, niet tegemoet kwam aan de wens van de bakkerij. Men had immers een verho ging van twee cent nodig geoordeeld en moest met de helft genoegen nemen. Nu de prijs van bloem dalende is, zou het dus redelijk zijn met dit feit rekening te houden en enige verdere daling af te wachten. Het is dus nog niet zeker of de Bak kerijstichting op grond van de tot nu toe geconstateerde dalingen een alge meen advies tot verlaging van de brood prijs gaat uitgeven, welke onzekerheid vooral geldt voor het volkswitbrood, waarvoor in december een verhoging van twee cent was geëist. Misschien ge beurt er volgende week iets met het bruinbrood, maar ook daarover is nog niets met zekerheid te zeggen. Het mi nisterie van economische zaken hecht aan een daling van de broodprijs om psychologische redenen bijzonder grote waarde. De primaat van Spanje, kardinaal Pla y Daniël, heeft het recht op vrije vakorganisaties bepleit tijdens een bij eenkomst van katholieke werkgevers te Madrid. „De sociale leer der Kerk", aldus de kardinaal, „is geheel en al gebaseerd op de waardigheid van de mens. De arbeiders hebben het recht hun stem gezamenlijk te laten horen; wanneer men geen samenwerking tus sen de klassen bereikt, kan de sociale kwestie niet worden opgelost."

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1957 | | pagina 1