De rechten van baby
D
KEEURENPSYCHOLOGEN ONTDEKTEN
DE WAARDE VAN MODERN BEHANG
Haagse
rekenkunde
Bouwers van de Velser tunnel
willen 28 septem ber klaar zijn
■ïïll
MetS NELPON zie jeer geen barst van VELPON
NACHTBLAUWE PLAFONDS EN ZACHTGROENE
WANDEN ONDER HET NOORDZEEKANAAL
ZATERDAG 23 MAART 1957
PAGINA 5
lliiilll
BEHANG kleedt en kleurt
Ook uit overwegingen van psychologische
aard is de borstvoeding onvervangbaar
Laat Uw woning ook werkelijk Uw „thuis' zijn
de materialen, het betonijzer
oog reiken de machtige
schoorstenen van hoog
ovens, papierfabriek en
andere industrieën aan de IJmond
ten hemel. Diep kruipen de arbei
ders in de grond om, onder de
rook van deze schoorstenen, bij
Veisen een tunnel te bouwen
onder het Noordzee-kanaal. Een
gigantisch werk. Nooit eerder
nog werd het in Nederland ver
toond. Een bouwput, die tot meer
dan vijfentwintig meter diep de
grond ingaat. Vanaf de stalen
kistdam, die de bouwput omsluit
en het water van het Noordzee
kanaal verhindert alles te over
spoelen, lijken de arbeiders piete
peuterig kleine mensjes, die er als
nijvere mieren rondscharrelen.
Maar als men de glibberige klei
wand afdaalt en daar tientallen
meters onder de zeespiegel het
werk gadeslaat, dan groeit het
Het interieur als klankbodem van de persoonlijkheid
respect voor de kerels, die hier
nu al meer dan vier jaar lang
werken. Machtige kranen hebben
vooral, aangevoerd. Mannenhan
den, gebruind door de zon en de
roest, hébben het gebogen en ge
vlochten. Rusteloze betonmolens
hébben de specie gemalen voor de
honderdduizenden kubieke me
ters beton, die in de tunnels ver
werkt zijn. Achter hun téken-
taféls hébben de technici gere
kend en gecijferd. En langs de
wanden van de kantoren groeiden'
de grafieken, die het werk op de
voet volgden, van dag tot dag,
voor elk jaar een andere kleur.
Hoofd en hand hebben hier
samengespannen. Spannen nog
dagelijks samen. De natuurkun
dige wetten worden geëerbiedigd,
maar ook uitgebuit. En uit dit
samenspel van krachten is een
hechte band gegroeid. De arbei
der weet, dat hij niet zonder de
technicus zijn werk kan doen. De
ingenieur, die, als in een visioen,
de tunnel in zijn geest gestalte
gaf en dit aan het tekenpapier
toevertrouwde, had de arbeiden
de mens en de machine nodig om
zijn ideeën te verwezenlijken.
De arbeider, die voor het eerst
in de bouwput afdaalde, keek
bewonderend omhoog als daar
vlak naast de bouwput en hoog
boven zijn hoofd een schip voor-
Eervol ontslag prof.
dr. F. D. K. Bosch
bij voer. Hij is er nu aan gewend
geraakt, kijkt nauwelijks meer
naar dat verkeer op het kanaal.
Het werk heeft hem nodig. Hij is
een van de véle onmisbare scha
kels in dat grote geheel, of hij nu
betonwerker is of kraandrijver,
of hij de pompen van de bronbe
maling naloopt dan wél de isole
rende bekledingslaag legt om de
tunnélwand.
Vol trots hébben zij het werk
onder hun handen zien groeien.
Tunnelmoot na tunnelmoot werd
gelegd. Het ging hun niet vlug
genoeg. Zij gingen op verschil
lende plaatsen tegelijk aan de
gang en lieten de brokken tunnel
naar elkaar toegroeien. Over
goed een half jaar zal het verkeer
de vrucht plukken van hun werk.
Misschien zal het daarna nog een
jaar duren, voordat de laatste
man weg is. De tunnélput moet
weer gedicht worden, de aanslui
tende wegen afgewerkt. En dan
zal het karwei in Veisen klaar
zijn. De arbeiders zullen uitzwer
men, misschien naar Amsterdam
om er te gaan werken aan de IJ-
tunnél, misschien naar Zeeland,
waar het Deltaplan nog in tien
tallen jaren werk biedt, of naar
de polders van het IJssélmeer en
naar de Dollardt. En in hun her
innering zullen zij meedragen hun
arbeid aan dit gigantische kar
wei onder de rook van de indus
trie in de IJmond.
(Van onze medische medewerker)
e lage zuigelingen
sterfte in ons land
is te danken aan
Jj verschillende factoren,
zoals wij al eerder heb
ben gezien. Prenatale
zorg (d.w.z. zorg vóór
i de geboorte), voortreffe-
k lijke organisatie van de
kruisverenigingen voor
hulp in de eerste tien da-
J "AJ gen na de geboorte, ge
regelde controle door
huisarts of consultatiebureau in het
eerste levensjaar enz. enz.
Bij deze controle speelt de activiteit
van de nauwgezette zusters van de
consultatiebureaus, die er zo nodig ook
op uit trekken om vergeetachtige of
nalatige moeders te helpen herinne
ren aan wat zij doen en laten moeten,
een gewichtige rol. Zij mogen met ere
genoemd worden.
Bij die controle wordt veel aandacht
besteed aan de voedingstoestand van
de baby. Hoe jonger het kind hoe gro
ter immers de invloed hiervan op de
gezondheid.
De ervaring leert, dat de zogenaam
de borstkinderen bijna altijd zonder
moeilijkheden in uitstekende toestand
verkeren. Daarom is het verheugend,
dat de meeste Nederlandse moeders
haar kleintjes dit natuurlijke voedsel
niet onthouden. In de U.S.A. is het net
omgekeerd. Daar is het iets bijzon
ders als een moeder haar kind zelf
voedt. Gelukkig is ook daar het getij
aan het keren. Ook in ons land zijn
echter nog wel moeders die zonder
noodzaak van de borstvoeding af wil
len. Daarom zullen wij de voor- en na
delen van de voeding nog eens tegen
elkaar afwegen.
Koemelk heeft een andere samen
stelling, is moeilijk verteerbaar en
mag daarom niet onverdund aan de
jonge zuigeling worden gegeven. Be
halve dat borstvoeding het ideale voed
sel voor de zuigeling is, bevat de moe
dermelk ook beschermende stoffen te
gen infecties.
Borstvoeding is trouwens veel ge
makkelijker, minder tijdrovend èn
goedkoper. Moeder heeft veel minder
werk: het geven van de borst en de
fles duurt ongeveer evenlang maar
moeder heeft verder geen enkele zorg
voor het klaar maken van de fles met
alles wat er aan vast zit, zo als het
zorgvuldig schoonmaken, uitrekenen en
afmeten van het mengsel. Daarbij
komt dan nog dat de moedermelk
geen tijd krijgt om te bederven.
wicht van de moeder dat ongeveer con
stant moet blijven.
Tenslotte wordt door de hypofyse
(hersenaanhangsel) via de voeding een
krachtige prikkel op de moederlijke
organen uitgeoefend, waardoor de
normale verhoudingen van voor de
zwangerschap sneller hersteld worden.
De borstvoeding is ook onvervang
baar uit overwegingen van psycholo
gische aard. Het vraagt niet veel fan
tasie om zich voor te stellen welk een
heerlijk knus en veilig gevoel het
voor de jonge zuigeling moet zijn aan
de warme borst van zijn moeder. De
moderne psychologie leert ons, dat de
basis van de karaktervorming, zoals
Waar de natuur blijkens ervaring en
onderzoek zo duidelijk als dit bij de
voeding van een zuigeling het geval
is, de moeder in staat stelt een nauw
keurig op zijn behoefte afgestemde
voeding te geven, mag deze het kind
alleen om dringende redenen onthou
den worden.
Het is niet waar, dat de zogende
moeder veel meer zou moeten eten;
zij behoeft slechts zoveel meer te eten
of te drinken als zij aan de zuigeling
afstaat: bijvoorbeeld een paar gla
zen melk per dag of wat daarvoor in
de plaats kan treden. Zeker geen ex
tra vet. Te zware borsten worden niet
veroorzaakt door overmatige kliervor-
ming, maar zijn een gevolg van te
rijke vetafzetting. Het is daarom niet
juist dat het figuur van de moeder er
altijd onder zou moeten lijden, mits zij
er maar voor zorgt de borsten ook
tijdens de zwangerschap als zij gaan
groeien en de huid gaat rekken
door doelmatige kleding te steunen,
waardoor zij na de voedingsperiode
weer grotendeels hun oorspronkelijke
vorm herkrijgen.
Evenmin is het waar dat de moe
der er door zou verzwakken. Een ge
zonde vrouw kan haar baby zonder
enig bezwaar enkele maanden voeden.
De beste controle is het lichaamsge-
deze zich zal ontwikkelen, op de ge
geven aanleg van het kind wordt ge
legd in de eerste levensmaanden en
dat de liefderijke zorgen waarmee
het kind dan omringd wordt en waar
bij de borstvoeding een eerste plaats
inneemt van niet te onderschatten
waarde zijn. Als de moeder te weinig
of geen borstvoeding heeft zal zü de
baby het flesje niet in de wieg geven,
maar de kleine er uit nemen en tijdens
het voeden dicht tegen zich aanhouden.
Om dezelfde reden is het onjuist het
flesje regelmatig door een an
der te laten geven. Een moeder die
langer dan vier uur van huis gaat
kan met een gerust geweten het fles
je door een ander laten geven. Dit
geldt óók voor de moeder die de baby
zelf voedt.
's Nachts moeten moeder en tand
slapen. Als baby op tijd geboren is
en een normaal gewicht heeft kan
moeder al heel gauw de nachtvoedmg
laten vervallen.
Als u eens in verlegenheid bent
wat te geven aan een aanstaande of
een jonge moeder mag ik U nog eens
van harte aanbevelen het boekje van
de Amerikaanse kinderarts Ben-
jamin Spock: Baby and Child-
care, dat ook in het Nederlands is
vertaald.
St.
IJ-mond groeit een tunnel
(Ingezonden mededeling)
Aan de
(Van een deskundige)
WANNEER de mens van onze tijd
ergens behoefte aan heeft, dan is
het aan de ontspanning en de rust die
alleen de eigen woning hem kan schen
ken. Maar om die woning tot een wer
kelijk „thuis" te maken, is er meer nodig
dan wat moderne meubeltjes en een
effen licht behangetje, precies zoals de
buren dat hebben. „Thuis" zijn bete
kent zich op zijn gemak voelen, zich
zelf zijn in een harmonieuze omgeving
die de klankbodem is van de eigen per
soonlijkheid.
Kleurenpsychologen hebben ontdekt
dat ieder mens zijn voorkeurskleuren
heeft, al is hij zich dat vaak niet be
wust. Emotionele naturen komen tot
rust in een omgeving waar lichtblauw
of zachtgroen domineren.
Flegmatici worden vaak aangenaam
gestimuleerd door warmere tinten zoals
rood, oranje en geel. Voorts heeft men
vastgesteld dat volkomen gladde, effen
kleurvlakken afstotend kunnen werken.
Uitgaande van deze langs weten
schappelijke weg verkregen kennis heb
ben de moderne behangexperts tot nu toe
ongedroomde mogelijkheden geschapen.
Door zijn bijzondere structuur heeft be
hang een mysterieus eigen „leven", ook
wanneer het in effen vlakken wordt
toegepast. Zulke vlakken zijn ideaal in
combinatie met andere, die een kunst
zinnig modern patroon dragen. Men kan
b.v. de beide lange wanden van een
kamer in twee verschillende, harmo
niërende en aan de lichtval aangepaste
pasteltinten „kleden" en de korte wand
een zwaardere tint geven met een uit
gesproken patroon. Door deze „functio
nele" toepassing van de wandbekleding
kan men de schijnbare vorm van het
interieur op verrassende wijze verbe
teren.
In een volgende publicatie meer over
de moderne toepassing van behang.
Wie in dit voorjaar met het plan
rondloopt zijn kamer opnieuw te laten
behangen, wordt aangeraden een
briefkaart met naam en adres (van
zichzelf en van zijn behanger) te sturen
aan Rath Doodeheefver, Prinsen
gracht 730-736. Amsterdam. Hij ont
vangt dan gratis een fraai prospectus
met instructieve behangsuggesties en
enige van de 1001-mogelijkheden, die
R D-behangsels bieden.
(Advertentie)
Rath Doodeheefver ontwerpers en fabrikanten van behangselpapier
(Vervolg van pagina 1)
die der kleine gezinnen dan thans. Ligt
hier niet de oorzaak van het feit, dat,
hoe groter het gezin werd, des te min
der melk en suiker per hoofd werd ge
bruikt (4 personen: 19 liter melk per
hoofd; 7 personen: 17 liter?) Maar op
de derde plaats wuift de minister het
verbruik van suikerhoudende produkten
en melkartikelen weg, omdat hjj daar
voor niet voldoende gegevens heeft.
Naar deskundigen ons verzekerden zou
het gebruik van losse koemelk en fles-
senmelk slechts de helft zijn van het
geen werkelijk gebruikt wordt in de vorm
van pap en pudding in flessen, karne
melk enz. Eenzelfde verschijnsel doet
zich voor bij suiker. Welke invloed zal
de suikerprijsstijging hebben op jams
en andere boterham-zoetigheden, die
vooral in een kinderrijk-gezin zo'n be
langrijke plaats innemen om nog
maar te zwijgen over de ,,luxe" arti
kelen als een snoepje en een koekje.
Eveneens wordt heen gestapt over de
kosten van het vervoer. We veronder
stellen al weten we het niet dat
deze minister geen groot gezin heeft.
Anders zou het hem wel bekend zijn
wat het een kinderrijk gezin kost om
de kinderen naar diverse scholen in de
stad te laten gaan, gezien de tramprijs
stijging; hoe vader rekening moet hou
den met de 9 pet. prijsstijging van de
spoortarieven wanneer hij straks met
zijn kroost op vakantie wil gaan. 't Is
verder zo gemakkelijk om te zeggen:
vader en grotere (nog studerende) jon
gens, roken jullie maar wat minder.
Ook het gezin, dat zich materieel
redden kan, vraagt nog offers genoeg;
maar juist daarom vraagt de maat
schappelijke rechtvaardigheid, dat aan
de materiële offers de grens van "het
mogelijke duidelijk wordt gesteld. Ons
bezwaar tegen de Haagse rekenkunde
is, dat met een opvallende, zo niet er
gerniswekkende, nonchalance aan het
grote gezin wordt voorbijgezien.
Het is te hopen, dat de vaste com
missie van Sociale Zaken van de Twee
de Kamer, die deze cijfers nu nog eens
moet gaan beoordelen, scherp stelling
zal nemen tegen deze oppervlakkige re-
kenarij.
Zal de K.V.P. dan niet opnieuw zich
de beschermer van het grote gezin
moeten tonen, zo nodig door alsnog met
een motie te komen ter bereiking vein
een extra-verhoging van de kinderbij
slag?
kanaal is het alleen nog een kwestie
van afwerken, zowel van de autotunnel
als van de spoorwegtunnel. Aan de
noordkant ontbreken aan de autotunnel
nog twee moten van 18 meter. In de
loop van april zal de autotunnel een
gesloten geheel zijn vhn 1.625 meter.
Aan de spoorwegtunnel, die in totaal
ruim 3.223 meter lang wordt, ontbre
ken nog 9 moten van elk 17,5 meter.
Maar die tunnel vraagt heel wat min
der afwerking. Daar is geen akoesti
sche bekleding nodig. Daar komt geen
verf aan te pas. Het enige wat de rijks
waterstaat hier heeft te verzorgen is
een TL-verlichting. De armaturen hier
voor komen op 25 meter afstand van
elkaar in de zijwand in de knik naar
het plafond. Dit licht mag niet te sterk
zijn, omdat anders de treinbestuurder
hinder zou ondervinden bij het passe
ren, maar ook weer niet te zwak om
toch nog voldoende licht te geven op
het inspectiepad, dat naast de rails is
gemaakt. De rest van de afwerking
van de spoorwegtunnel is een zaak van
de Nederlandse Spoorwegen, zoals ook
de openingsdatum van deze tunnel door
de N.S. zal worden vastgesteld. En
daarbij gaat mén er natuurlijk van uit,
dat deze tunnel met de winterdienst-
regeling in gebruik genomen zal kunnen
worden. Dan kan nog deze winter de
Velser spoorbrug weggevaren worden
en kan begonnen worden aan het ver
wijderen van de vijf pijlers. Zodat in
1958 ook dat obstakel zal gaan verdwij
nen.
Er is in de autotunnel nog heel
wat te doen. Met het aanbrengen
van het betonen wegdek wil men een
tempo halen van 150 meter per dag,
.enkele autobaan van 3.50 meter breed,
te. Wordt dat tempo gehaald, dan is
over ongeveer een maand de helft van
de autotunnel klaar. Tegen die tijd zijn
de nu nog ontbrekende twee tunnel
moten gestort en kan het wegdek dus
verder worden afgemaakt in noorde
lijke richting, tot aan de uitmonding
in Beverwijk. Voor het sluiten van de
autotunnel is nog ongeveer 3.000 m3
beton nodig voor de spoorwegtunnel
nog ongeveer 5.000 m3 beton.
De slag om het ventilatiegebouw
Noord is echter bepalend voor de ope
ning van de autotunnel. Aan de zuid
kant wijzen de vier kleine en vier gro
te torens reeds hemelwaarts en trek
ken van verre de aandacht door hun
ietwat vreemde vorm. De kleine to
rens dienen voor het aanzuigen van de
Advertentie
Bij koninklijk besluit is met ingang
van 16 september 1957 aan dr. F. D. K.
Bosch op zijn verzoek eervol ontslag
verleend als hoogleraar aan de rijks
universiteit te Leiden met dankbetui
ging voor de belangrijke in deze betrek
king bewezen diensten.
Bij de tekeningen van Jan Makkes:
Boven ziet men de noordelijke bouw
put met op de achtergrond links de
papierfabriek en rechts de Hoog
ovens. Beneden: De bouwput, waar
in de arbeiders als kleine aardman
netjes hjin werk verrichten.
Als mollegaten gapen de openingen
van de dubbele autotunnel bij Vel
sen van onder het Noordzeeka-
naai. In de verte is een rij lichtjes
zichtbaar. De schilders zijn daar aan
het werk, diep onder het kanaal. Zij
schilderen de plafonds nachtblauw, de
wanden zachtgroen. Nu men deze week
een begin heeft gemaakt met het
aanbrengen van het betondek op de rij
banen, zal dat ook een heel lichte kleur
krijgen. De dubbele autotunnel en de
tweebaans spoorwegtunnel vorderen nu
met de dag. Er is een onderlinge wed
denschap lopende. Op 28 september
hoopt men de tunnel voor het gebruik
gereed te hebben. Dat wil dan nog niet
zeggen, dat het werk klaar is. Pas in
1958 zal de diepe bouwput, die nu aan
de noordkant va het kanaal nog tot
24 meter diepte reikt, verdwijnen. En
pas dan zal de scheepvaart ook daar
het Noordzeekanaal op volle breedte
krijgen. Daar is het tenslotte om be
gonnen. Minder hinder voor de scheep
vaart doordat de ponten bij Velsen het
minder druk zullen krijgen, omdat zij
dan alleen nog maar nodig zullen zijn
voor het lokale verkeer. Minder hinder
voor het snelverkeer op de weg, dat
geen oponthoud meer zal vinden voor
het Noordzeekanaal als een nu nog
moeilijk te nemen hindernis. Daarvoor
zal dan vijf jaar hard zijn gewerkt door
honderden naamlozen. Daarvoor zal
een bedrag zijn uitgegeven, dat dicht
in de buurt van 120 miljoen ligt.
Aan de zuidkant van het Noordzee-
verse lucht, die voor het autoverkeer
in beide tunnels van links onder en
boven uit de zijwand in de tunnel wordt
geperst. De hoge torens zuigen door
openingen in de rechterwanden de ver
ontreinigde lucht uit de tunnel weg.
Helemaal klaar zal het ventilatiege
bouw Noord bij de opening niet zijn.
Het streven is er op gericht om dan
in ieder geval wel de vier lage torens
gereed te hebben. Daarop worden nu
alle krachten gemobiliseerd en gecon
centreerd. Onder de naam „operatie
ananas" worden betonnen schijven
vooruit gemaakt, 40 centimeter dik on
geveer, die als half april het ventila
tiegebouw ter hoogte van het maaiveld
uit de noordelijke bouwput oprijst, op
e.lkaar bevestigd zullen worden om zo
het betonnen geraamte voor de boven
bouw te vormen. .En dan kan eind april
begonnen worden met het metselen van
deze torens, die aan de buitenkant be
kleed worden met een bijna witte ge
glazuurde steen.
De autotunnel krijgt in het plafond
een akoestische bekleding. De wanden
staan niet verticaal, maar wijken naar
boven iets uit. In tegenstelling tot de
tunnel in Rotterdam, waar het geluid
tussen de wanden steeds heen en weer
weerkaatst wordt, zal het in Velsen
door de schuinstaande wanden naar het
plafond gaan en daar worden geabsor
beerd. Men venvacht dan ook, dat in
de Velser tunnel heel wat minder ge
raas zal zijn dan in Rotterdam.
Op beide kanaaloevers zijn ook ver
schillende kunstwerken nodig gewor
den om het verkeer, dat ongetwijfeld
door deze tunnel in versterkte mate zal
worden aangetrokken, letterlijk en fi
guurlijk in goede banen te leiden. Diver
se nieuwe wegen zijn nodig en vrije
kruisingen. Ook daarin komt steeds
meer tekening. Want nu het werk dank
zij de winter zonder vorstverlet voort
gang heeft kunnen vinden en ook de
arbeidsvrede bewaard bleef, is het nog
maar een kwestie van iets meer dam
een half jaar en de streefdatum is be
reikt. En als het nu misschien nog in
teressant mag zijn te weten, dat de
autotunnel een helling heeft van één op
28,5 meter en de spoorwegtunnel een
helling van één op zestig meter, als
men het nu nog belangrijk vindt, dat
de tunnelbouw ongeveer 320.000 kubie
ke meter beton heeft gevergd, dan zal
dat spoedig alleen nog maar nuttig zijn
voor stoffige archieven. Men behoeft
geen profeet te zijn om te voorspellen,
dat binnen afzienbare tijd deze tun
nels, waaraan honderden mensen met
inzet van al hun krachten hebben ge
werkt met tot besluit een race tegen
de klok om zo snel mogelijk klaar te
komen, als iets vanzelfsprekends wor
den aanvaard. En dan denkt niemand
meer aan de 120 miljoen gulden, die
er aan zijn gespendeerd.
