EXCESSEN en MISGREPEN bij de
„pacificatie" van Algerije
Gewetenskwelling voor vele Fransen
Arrestant uit
politiebureau
ontsnapt
Vrouw tracht
stiefkinderen
te doden
Televisie kweekt nationale helden aan de lopende band
GOED GEKOZEN BEHANG BRENGT
PERSOONLIJKE SFEER IN HUIS
Experimenten met nieuw
verpleegstersuniform
De fiscus is de grootste winnaar
van de T.V.-quiz
Pleidooi voor diep
gaand onderzoek
Ook acceptabel zonder schort
BEHANG kleedt en kleurt
ZATERDAG 30 MAART 1957 PAGINA 9
MAURIAC: „De geschiedenis heeft bewezen
dat een partisanenoorlogwaar hij zich ook
afspeelt, in Kenya, op Cyprus, in Spanje of in
Frankrijk, op de eerste plaats leidt tot folterin
gen en terechtstelling van gijzelaars. Deze abo-
minaties komen niet op rekening van een volk
zij hangen samen met de aard van het in
Algerije woedende conflict".
In Maastricht
Vrijheid echter van
korte duur
Stappen tegen Duitse
lotto en toto
Formulieren in beslag
genomen
Laat Uw woning ook werkelijk Uw thuis zijn
Een goed patroon en de juiste kleuren scheppen ook
in „koele" kamers warmte
sche wijze,
leden heb
P. H. Si-
(Van onze Parijse correspondent)
Het koor van stemmen in Frankrijk,
dat zich verontrust, verontwaar
digd en zelfs „benauwd" doet ho
ren in verband met de excessen, waar
aan zich ook de officiële bestrijding van.
de Algerijnse opstand zou schuldig ma
ken, breidt zich nog dagelijks uit. De
„Monde" publiceerde deze week op de
voorpagina een uitvoerig artikel van
de grootmeester der Parijse balie, Mau
rice Gargon van de Académie Fran-
gaise, dat als titel oert „De la Légali-
té". Het artikel behandelt vooral één
der conclusies van een parlementaire
enquête-commissie, die enige maanden
geleden in Oran is opgetreden. In deze
conclusie heet het dat de zeer uitzon
derlijke toestand door de rebellie in het
leven geroepen, de noodzaak van een
doeltreffende strijd tegen de opstand
en de door de fellagha uitgeoefende
terreur, het veronachtzamen van de
normale rechtsregels bij het politioneel
optreden onvermijdelijk maken. Waar
mede de commissie overigens aller
minst het toepassen van de foltering
op gearresteerde verdachten op het oog
had, doch slechts de op eigen politio
neel initiatief verrichte huiszoekingen,
arrestat'es, razzia's en gevangenhoudin
gen. Uit het artikel nu van maitre Mau
rice Gargon spreekt een grote beducht
heid, dat de afwijking van de normale
legaliteit veel verder wordt doorge
voerd en veel langer wordt volgehou
den dan de strikte noodzaak gebiedt.
Hetzelfde nummer van „Le Monde"
bevat de tekst van een brief, die de
heer René Capitant onlangs aan de mi
nister van nationale opvoeding heeft ge
richt. De heer René Capitant is in de
jaren na de oorlog vooral bekend ge
worden als parlementair en buitenpar
lementair woordvoerder van de volge
lingen van generaal de Gaulle, in wiens
ministerie hij minister van nationale
opvoeding was geweest. Hij is thans,
na zulks jaren geleden in Algiers te zijn
geweest, hoogleraar aan de rechtskundi
ge faculteit van de Sorbonne. En in deze
hoedanigheid kondigt hij in zijn ge
noemde brief aan de minister aan, dat
hij zijn lessen staakt; en wel naar aan
leiding van het feit, dat de onlangs
te Algiers gearresteerde advocaat Ali
Boumendiel „zich van het leven heeft
beroofd, door zich van een terras op
de zesde etage af te werpen, zulks om
te ontkomen aan het verhoor, waaraan
een groep Franse parachutisten hem
wilde onderwerpen."
Het bericht van zijn dood, aldus de
professor, die blijkbaar nog steeds het
zelfde nogal onstuimige personage is
gebleven, bevestigt op tragische
hetgeen ik enige dagen
gelezen in het boek van
mon: „Contre la torture." Zolang
dergelijke praktijken waaraan wij,
zelfs in het heetst van de oorlog, on
ze Duitse vijanden nooit hebben on
derworpen worden voorgeschre
ven of geduld door de regering van
mijn land, voel ik mij niet in staat
onderricht te geven aan een Franse
rechtskundige faculteit.
Ontsla mij, zo gij wilt of kunt. Met
voldoening zal ik alles aanvaarden, wat
zal bijdragen tot het openbaar maken
van mijn protest tegen feiten, die in
staat zijn Frankrijk te onteren, zo het er
lijdzaam bij blijft toezien. In het ge
ëmotioneerde schrijven vermeldt René
Capitant, dat Ali 'Boumendjel te Al
giers zijn- leerling was ten tijde, dat hij
(Capitant) daar de leiding had van de
verzetsgroep „Combat".
De schrijver van het door René Ca
pitant vermelde boekje „Contre la tor
ture" is een militant katholiek, het
werkje verscheen vorige maand bij de
katholieke uitgeverij „Du Seuil" en be
vat o.a. een hoofdstuk, dat „Gerbe de
faits" heet; het is gebaseerd op een
aantal getuigenissen van soldaten, of
ficieren, priesters en slachtoffers, naar
Simon zegt. Bij folteringen, toegepast
om bekentenissen en informaties te ver
krijgen van gearresteerden en verdach
ten zouden o.a. elektrische stroom, en
een badkuip een beduidende rol hebben
gespeeld. Simon, die oud-officier is en
historisch geschoold, verklaart niet de
minste twijfel te koesteren aangaande
de door hem verzamelde getuigenissen.
Aan deze publicatie wijdde Francois
Mauriac in het weekblad der „Mendès-
isten", „L'Express", een artikel, ge
steld in de vorm van een open brief
van de schrijver, en waarboven hij als
titel plaatste: „L'Homme livre a l'Hom-
me", Mauriac richt daarin tot Simon
o.a. deze woorden. „Er zijn verschil
lende soorten moed. Een volk confron
teren met datgene wat sommigen in
zijn naam hebben bedreven, vereist
een bijzonder soort moed."
In een volgend nummer van hetzelf
de weekblad gaf Mauriac zijnerzijds zijn
scepticisme te kennen aangaande de
waarde van een bepaalde conclusie in
het verslag van de enquête-commissie.
Deze conclusie betrof het ontbreken
van ieder spoor van geweldpleging of
foltering in de aan haar aandacht voor
gelegde gevallen. Dit heeft Mauriac er
niet van overtuigd, dat er dus ook geen
foltering is geweest. „Dank zij deze
Franse parlementariërs," schrijft hij
schamper, „ontdekken wij thans, dat
de vooruitgang in het jaar 1957 zich al
thans manifesteert op één punt; de fol
tering laat geen sporen meer na."
In het artikel zegt hij echter ook:
„de meest recente geschiedenis bewijst,
dat een partisanenoorlog, waar hij zich
ook afspeelt, in Kenya, op Cyprus, in
Spanje of in Frankrijk, op de eerste
plaats leidt tot dit: folteringen en te
rechtstelling van gijzelaars. Deze abo-
minaties komen niet op rekening van
een volk, niet op rekening van het on
ze; zij hangen samen met de aard van
het in Algerije woedende conflict."
In „L'Express" verschijnt dan ook,
nu reeds in het derde achtereenvolgen
de nummer, het veel geruchtmakende
relaas van de persoonlijke belevenissen,
die de hoofdredacteur van het week
blad heeft opgedaan in Algerije gedu
rende de periode van zes maanden, die
hij er, als reserve-luitenant opgeroe
pen in actieve dienst, heeft doorge
bracht. In dit bijzonder knap en boei
end geschreven relaas trekt Jean-Jac-
ques Servan Schreiber, ongetwijfeld een
van Frankrijks meest talentvolle, doch
ook meest zelfbewuste en zeker niet
van partijdigheid vrije jonge journalis
ten, eveneens de juistheid van zekere
in Algerije toegepaste militaire pacifi
catiemethoden in twijfel. Ook in dit re
laas is herhaaldelijk sprake van folter-
methoden, van het leger onwaardige
politionele procédés, van net prijsgeven
van hele streken aan de verwoesting
de „terreinzuiveringen" nadat de op
standelingen met overigens vaak maar
al te gruwelijk succes hinderlagen heb
ben gelegd, van naar promotie jagen
de kolonels, van „gespletenheid" en lus
teloosheid bij de troep enz. enz.
Zoals bekend heeft de minister van
nationale defensie in het relaas van
Servan Schreiber een poging gezien tot
demoralisatie van het leger en heeft
hij het militair parket opgedragen te
onderzoeken of de schrijver vervolgd
moet worden. Niettemin is, tot veler
verbazing, ook daarna „L'Express"
normaal kunnen blijven verschijnen,
met voortzetting van het geïncrimi
neerde relaas. Daaraan is misschien
ook niet vreemd, dat sindsdien aan
gaande de kwestie van de excessen bij
de pacificatie zich een aantal nieuwe
stemmen, die niet zonder gezag zijn,
hebben doen horen.
De ernstige waarschuwing van de
kardinalen en aartsbisschoppen van
Frankrijk hebben wij onlangs reeds uit
voerig weergegeven. Een opzienbarend
stuk is de vorige week nog geweest een
open brief aan de president van de re
publiek, ondertekend door ruim driehon
derdvijftig priesters, dominees, hoogle
raren. opvoeders, jeugdleiders, schrij
vers, publicisten, politici, enz. Daaron
der bevindt zich een aantal bekende
persoonlijkheden van hoge reputatie.
Deze open brief bevat o.a. de volgen
de passage: „De oorlog van Algerije
brengt het geweten van onze jonge men
sen in gevaar en daarmede datgene,
wat het wezen zelf is van de naam
van Frankrijk."
In „Témoignage Chrétien" publiceert
tenslotte Joseph Folliet, hoofdredac
teur van „La Chronique Sociale" en
hoofdartikelenschrijver van „La Croix",
een open brief aan Guy Mollet, die
hij een beroep noemt van „geweten tot
geweten". Folliet vraagt daarin om een
onderzoek naar de werkelijke omvang
van de excessen en om bekendmaking
van de resultaten.
Dat er excessen zijn of zijn geweest,
staat, aan de hand van betrouwbare
getuigen, voor hem vast. Ze aan de
kaak stellen, zegt hij, is echter geen
aantasting van de eer van het leger,
want wij hoeden ons voor een globaal
oordeel en wij weten anderzijds, dat zij
door de bevelvoering uitdrukkelijk zijn
verboden. Wij eisen slechts de strikte
toepassing van de bevelen.
Tot zover deze zuiver documentair
gehouden weergave van de openlijk be
leden Franse gewetenskwelling in een
voorzeker uiterst nare en penibele af
faire. Dat dit belijden zo openlijk en
ongehinderd kan plaats hebben bewijst
overigens op zich reeds, dat de ge
wraakte excessen, hoeveel of hoe wei
nig omvangrijk ook, in ieder geval nog
geenszins een „institutioneel" karakter
hebben. Het bewijst ook dat in Algerije,
althans voor wat Frankrijk betreft,
zelfs „het oog om oog" niet ongehin
derd zal kunnen gelden.
Krijgsgevangen gemaakte Algerijnse opstandelingen worden onder bewaking van Franse soldaten weggevoerd.
Een jeugdige arrestant die na verhoor
in de raadkamer van de Maastrichtse
rechtbank teruggebracht werd naar de
cel in het hoofdbureau van politie te
Maastricht heeft in de hal van het
politiebureau kans gezien er snel tus
senuit te gaan. Het was een 19-jarige
jongeman, die in de vroege zondagoch
tend langs de regenpijp naar de eerste
verdieping van een huis aan de Bosch
straat klom en vervolgens, toen hij ont
dekt werd, naar beneden sprong, waar
na hij korte tijd daarna door de po
litie werd gegrepen.
Via de Vrijthof en de Statenstraat
vluchtte hij de Capucijnenstraat in op
de hielen gevolgd-door enkele agenten.
Met een particuliere auto werd de ach
tervolging ingezet. Deze auto kwam
echter op het kruispunt Grote Gracht-
Statenstraat-Capucijnenstraat tengevolge
van een verkeerd begrepen aanwijzing
in botsing met een andere wagen, zo
dat de vluchteling luttele minuten voor
sprong kreeg. Het mocht hem echter
niet veel baten, want kort daarna werd
de man toch in de Capucijnenstraat
achterhaald en opgeborgen.
De officier van justitie bij de Roer-
n ondse rechtbank heeft zes jaar gevan
genisstraf met onvoorwaardelijke terbe
schikkingstelling van de regering ge-
eist tegen een 35-jarige vrouw uit Echt.
In de jaren 1955 en 1956 heeft deze
vrouw herhaaldelijk geprobeerd zich
van haar twee stiefkinderen, een zes
jarig meisje en een vier-jarig jongetje,
te ontdoen. Bovendien heeft zij beide
kinderen vaak op gruwelijke wijze mis
handeld en hen tot bloedens toe ge
slagen. Bij haar pogingen om de kin
deren te doden maakte zij nu eens
gebruik van vergiftigde drankjes, dan
weer probeerde ze hen door vergassing
om het leven te brengen. Toen al deze
pogingen mislukten spoorde verdachte
haar zes-jarig stiefdochtertje aan orn
het vier-jarig stiefzoontje te verdrinken.
Het meisje heeft deze opdracht nooit
uitgevoerd.
Een psychiatrisch rapport noemde
verdachte een verminderd toerekenings
vatbaar psychopatisch type.
Uitspraak 9 april.
Aan de doorlaatpost te Glanerbrug
heeft de marechaussee een groot aantal
controleformulieren van de Duitse lotto
en voetbaltoto in beslag genomen. Dit
is geschied op last van de officier van
justitie te Almelo, die wil nagaan langs
welke kanalen de Nederlandse gelden
naar Duitsland verdwijnen. Tegen een
aantal personen, die als agenten optre
den, is proces-verbaal opgemaakt. Op
een hoeveelheid geldprijzen is beslag
gelegd. Men treedt niet op tegen perso
nen, die slechts over één formulier be
schikken.
Cha rles van Doren. Amerika's
meest begeerde vrijgeze
(Van onze New Yorkse correspondente)
Ongeveer twee jaar geleden werd
voor het eerst in de V.S. voor de
televisie een eindprijs van 64.000
dollar beloofd aan diegenen, die gedu
rende een reeks weken vragen op een
bepaald gebied allemaal juist zouden
beantwoorden. Het programma werd
een groot succes en sindsdien hebben
deze programma's zich vermenigvul
digd, terwijl de prijzen die gewonnen
kunnen worden astronomische hoogten
hebben bereikt. Met het programma
„De grote verrassing" kunnen 100.000
dollar gewonnen worden en het pro
gramma „Een en twintig" stelt zelfs
helemaal geen grenzen aan wat een
gelukkige in de wacht kan slepen. M.a.
w. er zijn nog steeds goudgravers in
Amerika en de nieuwste goudmijn is te
levisie: men hoeft slechts over een per
fect geheugen te beschikken om enige
tienduizenden dollars op zijn bankreke
ning te kunnen zetten en tot nationale
volksheid bevorderd te worden.
We hebben de schoenmaker gezien,
die zoveel van opera's afwist, dat hij
daarna een beroemdheid werd, gevierd
door filmsterren en diplomaten met
klinkende namen; we hebben de post
bode gehad, die alle vragen over dich
ters en poëzie kon beantwoorden; ver
der de elfjarige jongen, die een expert
bleek op het gebied van de effecten-
markt; een vlootofficier die _de uitzon-
derlijkste kookkennis bezat; een tienja
rige met een verbazende kennis van
sterren- en wiskunde. En een van de
laatste ontdekkingen is de zoon van de
dichter Mark van Doren: Charles van
Doren, die onlangs 129.000 dollar won,
omdat zijn hoofd, zoals het Katholieke
weekblad „The Commonweal" schrijft:
„een pakhuis van een ongelofelijk aan
tal niet met elkaar verband houdende
obscure feiten is". Het genie van Van
Doren faalde echter toen men hem
vroeg de namen van koningen in zes
verschillende landen te noemen. Hij kon
er maar liet opkomen hoe de Belgi
sche koning heette. „Leopold" zei hij
zwakjes, wel wetend dal het verkeerd
was. De naam Boudewijn schijnt moei
lijkheden voor zijn geheugen-registra
tie opgeleverd te hebben. Wat een
pech, want Van Doren was zo popu
lair, dat zelfs het populairste televisie
program „I love Lucy" minder kijkers
had dan hij.
Dat in Amerika niettemin in ver
schillende kringen al die feitenkennis
vrij koel bekeken wordt, getuigt b.v.
de mild-ironische reactie van het week
blad „The Commonweal", dat schrijft:
„Amerika heeft een nieuwe culturele
heldwij horen Van Doren's naam
in ieder gesprek, hij wordt in artike
len geprezen als een genie;kran
ten schrijven verhalen over hem, niet
als televisienieuws maar op hun voor
pagina'sTenslotte is hij onsterfelijk
gemaakt op de omslag van „Time"
Men zegt," schrijft het blad, „dat dit
soort televisieprogramma's in ons
land een nieuwe eerbied voor de stu
die heeft gewekt. Wij vrezen echter
dat dit niet zo is. Met alle respect voor
mr. van Doren, die een intelligent en
gecultiveerd man is, wat hij voor de
televisie vertoond heeft, heeft niets te
maken met geleerdheid of met denken.
Amerikanen hebben altijd kennis
van feiten vereerd en de examen-pro-
gramma's leggen de nadruk op dit
aspect van onze cultuur. Deze feiten
zijn nuttig in materiële zin; zij leve
ren geld op aan wie het weten. In
Amerika wordt deze feitenkennis
slechts voor zijn materiële waarde ge
respecteerd, niet in de zin van weten
schap. Een professor vertelde ons
triest dat een jonge vrouw les neemt
in Griekse mythologie in de hoop een
kans te krijgen voor een examen-pro
grammaDe „Commonweal" con
cludeert dan tot slot: „Van Doren's
plotselinge roem is, vrezen wij, niet het
teken van een culturele renaissan
ce
Ook Amerikanen weten dus wel de
gelijk een kritisch standpunt in te ne
men tegenover' deze nationale televisie
rage. Overigens is Van Doren's intel
ligentie van dien aard, dat hij op 550
schriftelijke huwelijksaanzoeken van
vrouwelijke belangstellenden niet is in
gegaanVan die 129.000 dollar houdt
Van Doren niet meer dan 32.000 dollar
over, want de federale belastingen
eisen er 88.000 dollar van op en de
staatsbelasting haalt er nog eens 8.900
van af. De winnaar behoudt dus maar
een mager deel van
zijn grote prijs.
Wanneer Van Do
ren bijtijds zou
trouwen, dan zou
zijn belastingaan
slag met 18.000 dol
lar verminderen,
maar zelfs dit be
drag heeft hem niet
tot een huwelijk
kunnen verleiden.
Wij hebben wel
waardering voor de
stevige belasting
heffingen op de ko
lossale televisie
winsten. Per jaar
wordt namelijk
meer dan 8 miljoen
dollar via de televi
sie weggegeven, in
prijzen, in geld of
natura. Dat komt
neer op 157.000 dol
lar per week. En al
die rijkdommen
worden zonder
meer weggegeven
aan lieden die zich
.bijvoorbeeld de na
men weten te her
inneren van de drie
goden, waarin or
thodoxe Hindus ge
loven, of die vier
variëteiten van Spa
niels kunnen noe
men, welke in een
lijst van tien namen
in de Encyclopaedia
Brittanica staan.
Er zijn echter geluksvogels, die kans
zien hun plotselinge winst over ver
schillende jaren uit te spreiden, waar
door de belasting een veei geringer deel
opeist. De elfjarige jongen, die 164.000
dollar won, verdiende 100.000 daarvan
in het ene jaar en de 64.000 in het
volgende, zodat hij in totaal 66.000 heeft
kunnen overhouden. En een echtpaar
in Californië, die 110.400 dollar won,
in het programma: „Vertrouw je je
vrouw?" wordt per week met 100 dollar
uitbetaald voor de duur van 21 jaar.ze
profiteren daarbij ook nog van de ver
laagde belasting voor echtparen. Meer
dan 15.000 dollar belasting zullen ze op
die manier niet hoeven te betalen.
Er zijn ook winnaars die met een ge
ringer winstbedrag uiteindelijk meer
overhouden dan winnaars, die een gro
tere prijs in de wacht sleepten. De
vloot-officier die 80.000 dollar voor zijn
kookkennis won, hield 42.000 over na
de belastingaftrek, maar de admiraal,
die een 100.000 dollarprijs incasseerde
hield maar 40.000 over. De admiraal
werd al hoger aangeslagen in de be
lastingen vóór zijn winst dan de lagere
officier. Bovendien had hij zijn winst,
die nog bij zijn inkomen werd gere
kend, ineens gemaakt.
De televisie heeft nu een plan uit
gedacht om de winnaars in vier ver
schillende jaren de gelegenheid te ge
ven een prijs van in totaal 256.000 dol
lar te winnen. Er zal dan aanmerkelijk
minder belasting op betaald moeten
worden, dan wanneer dergelijke bedra
gen in een jaar worden verdiend.
De grootste winnaar van al deze
Quiz-programma's zal echter voorlopig
op de eerste plaats nog wel de Ame
rikaanse fiscus t blijven.
(Ingezonden mededeling)
(Van een deskundige)
DE zon komt op in het oosten en
draait door het zuiden naar het
westen. Dat betekent dat alle ver
trekken, waarvan de vensters op de
zuidelijke kompashelft zijn gericht, in
het algemeen koelere tinten vragen
(zachtgrijs, lichtblauw, zachtgroen of
bleek violet) dan de kamers die altijd
noorderlicht ontvangen en waar alleen
vroeg in de ochtend of in de late na
middag een zonnestraaltje doordringt.
Zulke kamers zijn veel aantrekkelijker
te maken met een warm behang: rose,
bleek oranje, diep geel of crème.
Combineert men deze kleurenweten-
schap met de keuze van een levendig
en smaakvol modern patroon, dan kan
men zelfs sombere vertrekken om
toveren in ware lustoorden, waarin de
huisvrouw en de kinderen die er over
dag het meest vertoeven zich werkelijk
„thuis" gevoelen, dat wil zeggen ple
zierig op hun gemak. Bovendien schept
men zo een ruime mogelijkheid om de
voorkeur voor bepaalde kleuren (die
bijna ieder mens bewust of onbewust
bezit) tot gelding te doen komen.
Het patroon kan krachtig zijn en
daardoor een nauwer contact bewerk
stelligen tussen wand en bewoner
wat soms gewenst kan zijn om een on
interessante, verafliggende of weinig
opvallende en te smalle wand „binnen de
familiekring te brengen", dat wil zeg
gen binnen de prettige beslotenheid van
een gezellig interieur.
Ook het patroon vormt een belangrijk
onderdeel van de moderne functionele
toepassing van het behang. Het kan
ook heel bescheiden zijn en niet meer
geven dan een aangenaam rustpunt je
voor het oog dat er toevallig op valt
Zo werken patroon, kleur en „ruimte
lijk gebruik" mede aan het scheppen
van de persoonlijke sfeer, die van een
willekeurige woning een eigen, prettig
thuis maken.
Lees daarover ook de volgende
publicatie.
Wie in dit voorjaar met het plan
rondloopt zijn kamer opnieuw te laten
behangen, wordt 'aangeraden een
briefkaart met naam en adres (van
zichzelf en van zijn behanger) te stnren
aan Rath Doodeheefver, Prinsen
gracht 730-736, Amsterdam. Hij ont
vangt dan gratis een fraai prospectus
met instructieve behangsuggesties en
enige van de 1001-mogeIijkheden, die
R D-behangsels bieden.
Advertentie
Rath Doodeheefver ontwerpers en fabrikanten van behangselpapier
In dit uniform zullen drie verpleegsters dinsdag de Textielbeurs te Utrecht
openen. Ook zonder schort is de japon met klokrok acceptabel. Het ontwerp if
van Constance Wibaut. Foto's „Combi Press" en „Godfried de Groot".
(Van onze verslaggeefster)
Dinsdag zal de textielbeurs te
Utrecht geopend worden docrr drie
verpleegsters in een nieuw ver
pleegsterskostuum, dat op die wijze
in de openbaarheid wordt gebracht,
al is het reeds in vele ziekenhuizen
„geshowed". De blauwe japon (zie
foto's naast elkaar) heeft een klokrok
met grote zak en een laag wit piqué
boordje, dat niet hinderlijk is aan de
hals. Het witte schort volgt de lijn
van de japon en heeft vleugelmou
wen. Deze vernieuwing naar ont
werp van Constance Wibaut en uit
gevoerd door de confectiefabriek Ger-
son Dreese beoogt vooral, dat de
verpleegster in de uren buiten haar
werk, als ze haar schort afdoet, zich
prettig weet in haar japon, die, hoe
wel een praktisch werkkledingstuk,
toch een tikje joyeuzer is geworden.
Dit nieuwe uniform is door de „Fe
deratie van Nederlandse verenigingen,
die de belangen van de verpleging en
de verplegenden behartigen" (een de
gelijke benaming voor een overkoepe
lend orgaan, waarin alles en alle ge
zindten is ondergebracht) ietwat ab
rupt verklaard tot het nieuwe ver
pleegsterskostuum, terwijl men eigenlijk
nog niet helemaal uitgeëxperimen
teerd was. Dit uniform is namelijk kor
te tijd op proef gedragen door enkele
verpleegsters in één ziekenhuis, het
gemeenteziekenhuis Zuidwal in Den
Haag.
Maar wat wil het geval? Toen de lei
dinggevenden in de verpleegwereld
enkele jaren geleden opperden om tot
een nieuw verpleegstersuniform te ko
men, ontstonden er verschillende ont
werpen. Zo creëerde de Parijse ontwer
per van Nederlandse origine, Charles
Montaigne, een blauw katoenen over-
gooier met wit blousje (zie foto) tijdens
het werk, natuurlijk ook bedekt met
een wit schort met korte mouwen. Deze
overgooier, geconfectioneerd door de
firma Drabbe in Den Haag, is een jaar
lang door de verpleegsters in vijf zie
kenhuizen gedragen, onder anderen in
de Radboudklinieken te Nijmegen. En
na kleine perfectionerende correcties
blijkt, dat de zusters ingenomen zijn
ook met dit uniform, dat eveneens be
wegingsvrijheid geeft en aantrekkelijk
is en praktisch, omdat door verwisse
ling van de blouse enige malen per
week het wassen van de hele japon
gereduceerd wordt. De knopen zijn af
neembaar. (Er worden beige kousen bij
gedragen, de zwarte zijn bij de nieu
we uniformen van de baan).
En zo zitten we dus nu met 18000
verpleegsters en twee ontwerpen voor
een nieuw uniform, die beide joyeuzer
en praktischer zijn dan het oude. Maar
één van beide zal uiteindelijk geaccep-
Met deze overgooier, waaronder een
wit piqué blousje, ontwerp Charlet
Montaigne, is grondig in vele zieken
huizen geëxperimenteerd.
teerd moeten worden, wil het woord
„uniform" zijn betekenis niet verliezen
en wil de verpleegster als ze van zie
kenhuis verandert niet ook verplicht
zijn haar garderobe te veranderen. Zo
lang de verpleegsterskleding echter
niet beschermd is door de wet, kan
niemand dwang uitoefenen op een be
paalde keuze van uniform. Wellicht
zal de wisselwerking met het publiek
ook een duit in het zakje kunnen doen
om tot een beslissing te komen.
De drie verpleegsters, die dinsdag de
textielbeurs openen, zijn werkzaam in
het gemeenteziekenhuis Zuidwal, Den
Haag, en in het Elisabethsgasthuis te
Haarlem. De stichting Nederlandse Tex
tielbeurs heeft hen het nieuwe uni
form met witte schoenen en kapje aan
geboden.
