no* SkSsssr Visserijgolï Paragnosten werken voor de politie Wetenschappelijk verslag van prof. Tenhaeff Grote toeloop 0 hi I Moderne Brillen NAAIMACHINES ALBERT HEIJN GOUDSTROOM Handbal kennemerland ^Hedig H.S.V. geeft de zege Concordia niet cadeau: 2-0 aan Rfe1 Hsv Asti lé"nvooitf Beverwijkse proef-elftallen HET VETEN BUITEN HET GEWONE VETEN Vlaggetjesdag De moeilijkheid is de juiste inter pretatie der geziene beelden Justitie gesmaad ^uf/erMdrt Postorders niet betaald en verkocht ADVOCAAT St.-Adelbert met moeite Zonnig Italië in Haarlem >df^rDe«g Kennemerland uit de Ronde van Nederland FINSE TURNSTERS IN IJMUIDEN HOOGTEZON H. J. M AERTENS N. V. Velser Kunstkring Minister Mans holt ook aanwezig Boete voor bedrijfs leider 275 425 Een jaar geëist tegen vertaler 1946 1957 WOENSDAG 17 APRIL 1957 PAGINA 9 DANIEL VISSER ZOONEN S morgens 's middags 's avonds feu11 til bvolhg door Vera BruE" Wieiin 11164 10 Pmten UU 6 fistel met 6-4. De PIJNEN wet viaag' Da lood- t taa^fh^d« BEVERWIJK WESTERHOUT VIJFDE IN ZANDVOORT AUSTIN-DEALER BRENGT NIEUWS GOUDEN ECHTPAAR OPTICIEN WEBER VELSEN-IJMUIDEN ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444 ^^uper Mflrfc dees ^uperMöfs' dees 18 april a.s. Schoudercarbonade 500 gram 188 Dik Niervet 500 gram 58 Uit onze paasaanbieding „2 is nóg voordeliger!" t/m zaterdag 20 april) Ananas Summer Ananas Ukulele 2 blikken voor Appelmoes prima, per pot 2 voor Advocaat 135 69 120 49 90 40 70 GROTE HOUTSTRAAT 99 De spelers van Sint Frans De Haarlem Stationsplein Met grote voldoening geven wij U kennis van het feit, dat onze zaak morgen, 18 april a.s. haar elfjarig bestaan hoopt te herdenken. Voor het in ons gestelde vertrouwen gedurende deze periode betuigen wij U onze grote erkentelijkheid. 6 DE SNACK BAR Advertentie Met verse eieren, Hollandse brandewijn, suiker en vanille, niets meer, maar ook niets minder! Het is de beste advocaat waar de naam GOUDSTROOM op staat OPGERICHT 1714 kandbalmedewerker) van V''llfo ^Ïlïl ft an^1 VI <U) m er land S< niet van de Handbalbond, in de andere gespeeld heelt een onvolledig HSV veel De dames uit Heiloo na lelie strijd met ere 8t Dok de ontmoe- Adelbert en HBC is rijk Jtevveest, zoals uit de uit i! voordeel van de ploeg ,nnen) reeds blijkt. Alleen h >ft Van Nispen was een li «q 6 ~»au iiinjicii was een b N. Peelsterkte duidelijk merk- n,."! hft. v met tien speelsters da- 0.u„ gin onstuimig tot de aan- eMWerd het naarmate [e de steeds meer merkbaar, g°nise defensie er goed het Advertentie W ^le^-winpetitie ten einde £>\L d0 kampioenen zich te t^K, tt 2 t erde klasse dames V^taWnl8en °WT 6. Door een nm£rd DWR ongesla- V*t p„ .R 1 speelde teeen >3 Cfste klasse dames. nlHVGB de meerc n* - ïia^L"UD ae meeruere viC Oh R viif de tweede helft V t>siaH maal: 5-1. DWR X'm, %-'t ift^en aan de kon Van de o p Punten uit 5 wedstrü- Uk neren werd 1 W tip lasten °ntm°eting VZV 2 - i it,\l\h)aatKtP verloren met 2—1. Ki C«h5loen i® wedstryd van DWR M ^VCii'r'lemV£teranen Keet het <Je ru^wam bij DWR op M w«s 5am DWR de lei" &l 40th%Hde- HVf?DaF'ern dat met en ^B keeft LZC op 5 m. »W GR heeJ, ussen HVGE en '<6S en nog een wed- 6bben ^aai'lem nog twee. twee verliespunten. er'entie er°ts?raatninezSter£lat aan ?0k rf fciJ&Q Zand voort is p^twWaar ft vierde veedif^aH ha lve'r h® de Rft bedien- 'oer aankop doorgehaald hi^4 naftv, aKomst m|teaedacht en viel naar beneden. atld *:bracht v Gasthuis oog in had. Vooral de keepster liet zich meermalen van haar beste zijde zien. Bij rust was de stand 1—0 ten gunste van Concordia; een wel wat tegenval lend resultaat gezien de onvolledige be zetting in de Heilose ploeg. Ook na de hervatting toonden de bezoeksters zich uitermate strijdlustig en de verdediging van Concordia moest wederom alle zei len in top hijsen. Pas na het scoren van een tweede doelpunt kon de thuisclub zich veilig voelen (20). Met de sterke wind als bondgenoot kwam AOG a in de juniorenklasse IA tegen Vitesse vrij spoedig op dreef. En hoewel de Castricumse keepster in tal rijke gevaarlijke situaties reddend op trad, kon zjj toch niet verhinderen, dat de meisjes uit Alkmaar bij rust een voorsprong van 20 hadden veroverd. Na de hervatting kreeg Vitesse de beste scoringskansen, maar er werd zó slor dig mee omgesprongen, dat het doel van AOG a geen enkele maal capituleerde. AOG a slaagde er zelfs nog in, een derde treffer aan de score toe te voe gen (0—3). AOG b en St. Adelbert hebben een zeer aantrekkelijke partij handbal ten beste gegeven. Na een fris begin nam St. Adelbert de leiding, doch bij rust stonden beide partijen in evenwicht (11). In de tweede helft kwamen de meisjes uit Egmond-Binnen wederom aan de leiding, maar opnieuw had AOG b een passend antwoord klaar. Eerst in de slotfase besliste St. Adel bert de ontmoeting in zijn voordeel (2-3). In junioren IB was Concordia a te gen Leonidas van het begin af aan sterk in de meerderheid. Toch ging het scoreverloop vrü gelijk op, hetgeen de spanning ten goede kwam. Ruststand 53. Na de hervatting hetzelfde beeld, met dit verschil, dat beide ploegen nu niet verder kwamen dan slechts één voltreffer (64). Uitslagen nacompetitie I: Zeevogels 2 Van Nispen 61, St. AdelbertHBC 21, ConcordiaHBC 21. Jun. IA: VitesseAOG a 03, AOG b St. Adelbert 23. IBConcordiaLeo nidas 64. Adsp.; St. AdelbertVBO 0—7. Vier loggers en een treiler voorzagen dinsdag de markt in IJmuiden van totaal 2.945 kisten vis. Er waren 775 kisten schelvis, 700 kisten wijting, 100 kisten gul en kabeljauw, 200 kisten koolvis, 200 kisten haring, 865 kisten makreel, 70 kisten stokkebit en 1.500 stuks stijve kabeljauwen. Er was geen aanvoer van tong of'schol. De kabeljauw wist een aardige prijs te bedingen. De regels grote stijve ka beljauwen werden verkocht voor 84 tot 126 per 10 stuks, de kleine voor 45 tot 47. De kisten grote kabel jauw deden 120 tot 154 per 125 kg, de kleine 112 tot 124. De schelvis was niet zo duur. Grote schelvis 32 tot 21 per kist, grootmiddel 24 tot 28, kleinmiddel 22 tot 18, pennen 40' tot 22 en braat 40 tot 18 per kist. De kleine soorten liepen dus wel heel sterk uiteen. De wijting kwam op 11 tot 15 per kist. Makreel no teerde 21 tot 17, haring 18 tot 13 per kist. Een partijtje gul ging van de hand voor 42 tot 22 per kist. De zwarte koolvis kwam op 53 tot 62 per 125 kg, de witte op 80 tot 84 en de leng noteerde 61 tot 75 per 125 kg. Voor de woensdagmarkt stonden ge noteerd de Abraham VL 77 met 1.600 kisten, de Haarlem IJm 9 met 800 kis ten en de SCH 153 met 300 kisten en 500 stuks stijve kabeljauwen. De trei- lers Dirkje RO 53, Joh. Polderman IJM 20, Beatrice IJm. 72 en Elie Che- nevière IJm. 32 gingen weer naar zee. Het betere weer om de noord werkt gunstig op de vangst-resultaten van de daar vissende treilers. Zij komen nu aan een 250 tot 300 manden hoops per etmaal, meest haring, schelvis en koolvis. Het enige nadeel is dat de ge vangen vis erg klein is. De Amster dam IJM 28 meldde een trek van 40 manden hoops, meest haring. De Vios I IJ 24 deed ook een trek van 40 man den hoops. De Allan Water IJM 34 deed er een van 30 manden, de Curacao IJM 79 een van 50 manden hoops. De Post boy IJm 35 gaf een trek door van 30 manden hoops, meest wijting en schelvis. De Noordloggers daarentegen konden nog geen andere berichten doorgeven dan over schrale vangsten. Zij vingen door elkaar een 10 tot 15 manden vis en 20 tot 30 kabeljauwen per etmaal. Het bestuur van de rennersclub Ken nemerland heeft nu definitief de ploeg van Kennemerland teruggetrokken uit de ronde van Nederland, die eind mei door Olympia wordt georganiseerd. Dit betreurenswaardige besluit is een gevolg van een halsstarrig weigeren van de renners Geldermans en Niesten om deel te nemen aan de wedstrijd, die op 5 mei in Beverwijk wordt gereden. Men geeft er de voorkeur aan om op die dag mee te doen in een etappe wed strijd in België. Deze bevrijdingsronde kan overigens zeer interessant worden want hieraan zullen enige Deense ren ners deelnemen. Advertentie ZUINIGHEIDSBIT naar Kopenhagen Ook bij deze rit bewees RENAULT, zowel de Frégate als de Dauphine, zijn grote zuinigheid. Bij normaal rijden en normale afstelling resp. 1 op 10 en 1 op 17. Prijzen resp. vanaf 7990.— en 5655.—. GARAGE DEN HOUT Donderdag 25 april wordt op het Be verwijk terrein een oefenwedstrijd ge speeld tussen een tweetal proefelftallen, samengesteld uit spelers van DEM, Beverwijk, Kennemers en Wijk aan Zee. Na afloop van deze wedstrijd zal een elftal worden samengesteld dat op Ko ninginnedag een wedstrijd tegen een Haarlems elftal zal spelen. De proefelftallen zijn als volgt samen gesteld. Elftal A: Raap, Beverwijk; Lejeune, Kennemers; G. de Winter, Wijk aan Zee; J. Starremans, DEM; J. Minneboo, Beverwijk; J. Goderie, DEM; Springer, Beverwijk; F. Mosk, Kennemers; J. van der Sluis, Kenne mers; G. de Vries, DEM; I. Appel, DEM. Elftal B: W. Aardenburg, DEM; J. Niesten, DEM; K. Minneboo, Kenne mers; H. Wolterman, Beverwijk; R. Bakker, DEM; H. van der Pas, Bever wijk; J. Scholten, Wijk aan Zee; Bur ger, DEM; H. Brethouwer, Kennemers; J. Mosk, Kennemers; S. Bol, Wijk aan Zee. Reserves zijn De Blok, Wijk aan Zee; Horeman, Kennenrsrs; Waanders, Beverwijk; J. van Someren, DEM. De wedstrijd begint om zes uur. Na geruime tijd op non-actief te heb ben gestaan heeft de politie voetbal vereniging Westerhout dinsdag met suc ces deelgenomen aan een voetbaltoer nooi in Zandvoort ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan dezer afdeling. De eerste wedstrijd werd tegen Velsen ge speeld. Nijboer doelpuntte voor de Wij kers, waarna Van Onselen voor Velsen gelijk maakte. Op onfortuinlijke wijze werd verloren van Zandvoort daar een eigen speler van Westerhout een voor zet van links in eigen doel liep. Tegen Wassenaar werd gelijk gespeeld 0—0. Hier kroop men door het oog van de naald, want doelman de Geus was al gepasseerd, toen Beentes de bal van de doellijn schoot. Westerhout en Bloe- mendaal eindigden met een gelijk aan tal punten en moesten om de vierde en vijfde plaats een beslissingswedstrijd spelen. Deze wedstrijd eindigde 00. Na twee maal tien minuten verlenging was het nog 00. Er werden strafschop pen genomen, door ieder drie. Bloemen- daal miste alle drie de strafschoppen en bij Westerhout schoot De Geus er een in. De uitslag van dit toernooi waren: ere-prijs Heemstede; eerste prijs Was senaar; tweede prijs Zandvoort; derde prijs Katwijk; vierde prijs Westerhout, vijfde prijs Bloemendaal; Velsen en Haarlem vielen buiten de prijzen. Ver schillende corpschefs gaven door hun aanwezigheid blijk van hun belangstel ling. De deelnemende verenigingen ga ven de jubilerende zustervereniging een bal cadeau. Automobielbedrijf garage ,,De Pont" te Velsen-noord heeft door middel van advertenties reeds de aandacht geves tigd op de tentoonstelling, die door R. S. Stokvis en Zonen in samenwerking met een aantal dealers donderdag, vrijdag en zaterdag in „Het wapen van Heems kerk" te Alkmaar gehouden wordt. Daarnaast is het evenwel van beteke nis op deze tentoonstelling te wijzen, omdat een aantal van de nieuwe Austin- modellen getoond worden, die in Ne derland niet eerder te zien waren. Van de voortreffelijke automobielen noemen we de Austin A 95-Saloon, een wagen die zich in tal van opzichten onderscheidt van de gemiddelde auto mobiel in het duurdere genre; de nieu we A 95 Countryman, een uitmunten de wagen, zowel voor de zakenman als de vakantieganger; de Austin A 35 Se dan, een goedkopere wagen, elegant en betrouwbaar; de A 55 Cambridge, de nieuwste Cambridge, een ruime en zuinige gezinswagen; voorts bestelwa gens (Austin A 152), trucks, ambulance, wagens en brandweer chassis. De tentoonstelling is open op de aan gegeven dagen van 10-22 uur, zater dag van 10-5 uur. 2 mei zal het echtpaar J. H. Duiker, M. E. Duiker-Raes, Noorderweg 54 te Beverwijk haar 50-jarig huwelijksfeest vieren in de kring van kinderen, klein kinderen, verdere familieleden en de vele vrienden en relaties. Niet alle kin deren zullen bij het feest aanwezig kun nen zijn, daar enkelen zijn geëmi greerd. Advertentie GROTE HOTJTSTR. 166 b|j de Houtbrug Acht Finse dames hebben dinsdag avond in een nagenoeg uitverkocht Rex- theater te IJmuiden-Oost laten zien, dat het waarlijk niet nodig is om een groot atlete te zijn om toch goede prestaties te kunnen leveren. De dames traden op met een aantal ritmische composities, zoals een zeemansdans, een tamboerijn- compositie, een oefening met metalen platen en een volksdans. Allemaal vrije oefeningen, maar van een grote geva- riëerdheid en gebracht in een goede enscenering. De dames, die een week in ons land vertoeven en donderdag weer naar Midden-Finland terugkeren, hebben met hun optreden dan ook bij zonder veel succes geboekt. Het Finse optreden was een onderdeel van de gymnastiekuitvoering, die de sportbond IJmuiden onder leiding van de heer A. N. Kraak verzorgde. Met een keur van oefeningen, voornamelijk vrije en ritmische oefeningen, maar ook met ongelijke brug, bok. en lijnspringen, evenwichtsbalk, hoogbrug en ringen, hebben de dames, meisjes en jongens laten zien, hoe hier hard gewerkt wordt. Er zat vaart in de verschillende oefe ningen, waarbij er nauwlettend voor ge waakt was deze niet te lang te laten duren. Drie leden, die aj 25 jaar lid zijn, ontvingen uit handen van de lan delijk bondsvoorzitter, de heer H. Sta pel, het zilveren bonds-insigne, alsmede een geschenk van de vereniging. Twaalf heren van het C.I.O.S. in Overveen verleenden eveneens mede werking aan deze avond. Hun oefenin gen stonden op een zeer hoog peil en waren evenzovele bewijzen van een ge duchte training van deze toekomstige sportleraren. De Finse dames zijn gistermorgen na mens het gemeentebestuur officieel be groet door de ambtenaar voor sportza ken, de heer H. G. F. Smakmkn. De rest van de dag hebben zij benut om zoveel mogelijk van de gemeente Vel sen te zien. Zij legden daarbij bijzon dere belangstelling aan de dag voor het strand, wandelden tot aan het ein de van de pier, en toonden ook grote interesse voor havens en sluizen en het scheepvaartverkeer. De bijzondere hoogleraar aan de Rijksuniversiteit te Utrecht dr. W. H. C. Tenhaeff heeft zich sedert jaren, meer dan wie ook in ons land, gericht op de bestudering van die merkwaardige mensen die verder kun nen kijken dan de gewone sterveling. Niet in de zin van betere-ogen-hebben, zeker niet in de zin van wijzer zijn dan de gemene man, maar prof. Tenhaeff bestudeert met ijver, hardnekkigheid en gezond verstand de verbazingwekkende fenomenen van de lieden die hij para gnosten noemt, mensen, die dingen we ten „langs het gewone denken heen", als dit een adekwate vertaling mag zijn van het vreemde woord. Een bibliotheek heeft hij hierover reeds volgeschreven en waar hij zich, zeer wetenschappelijk, bepaalt tot het signaleren van bepaalde toestanden, fe nomenen en uitingen, zonder uitleg te geven van het waarom, mag hij de strikt geestelijke zijde Tan deze dingen misschien af en toe raken, maar hü be moeit er zich niet mee en geeft alleen een waardeoordeel over het al dan niet kloppen met de feiten, die op een andere weg, vroeg of later, voor de „gewone" mens naspeurbaar zijn. Zo heeft hij nu een nieuw boek aan de verzameling die reeds zijn handte kening draagt, toegevoegd onder de ti tel: Beschouwingen over het gebruik van paragnosten voor politionele en an dere practische doeleinden, uitgekomen bij de uitgeverij Erven J. Bijleveld te Utrecht. In dit boek wordt dan ook ver slag gegeven over vele gevallen waar bij prof. Tenhaeff, qualitate qua of voor studiedoeleinden, ook wel uit vriend schapsoverwegingen, betrokken is ge weest en waarvan hij minutieus verslag uitbrengt. Een korte inleiding vertelt over de parapsychologie die zich in de tweede helft der vorige eeuw begon te ontwik kelen uit de psychologie. In 1882 werd te Londen de Society for Psychical Research opgericht, het eerste weten schappelijke genootschap, dat zich het systematisch wetenschappelijk onder zoek der paranormale verschijnselen ten doel stelde. In ons land duurde het tot 1920 voordat men een soortgelijk ge nootschap kon stichten, waarvan als eerste voorzitter prof. dr. G. Heijmans fungeerde. Het „Tijdschrift voor parapsycholo gie" is niet zo oud, wart pas in 1930 werd dit het officiële orgaan van de Nederlandse Studievereniging voor Psy chical Research. Prof. Tenhaeff wijst er in zijn in leiding tot dit boek op, dat paragnos- tische verschijnselen zich reeds in de oudheid hebben voorgedaan en dat Augustinus, Gregorlus de Grote, Avi- cenna, Paracelsus, Rüdiger (bien étonnés de se trouver ensemble!) en filosofen als Carus en Schopenhauer er beschouwingen over hebben gege ven. De Heidelbergse cultuurhistori cus Harüaub heeft er op gewezen, dat de paranormale verschijnselen zichzelf in de loop der eeuwen volko men gelijk gebleven zijn. Het obser veren van deze verschijnselen onder de meest verschillende omstandighe den behoort tot de taak die prof. Ten haeff zich heeft gesteld en wie, die deze bladzijden leest, zou niet onder de indruk komen van zijn heldere be schouwingswijze zonder bijmenging van enige gevoelsuitstortingen en emotionele uitingen, die het strikt wetenschappelijk karakter van de on derzoekingen zouden schaden? Een bepaalde statistische methode, het Advertentie VERKOOP EN VERHUUR Nassaustraat 5 - Haarlem - Tel. 15220 Nieuwe Groenmarkt Z, Haarlem, Tel. 15228 Er blijkt voor het nieuwe seizoen van de Velser kunstkring „Voor allen" een bijzonder grote belangstelling te be staan. Het feit, dat een verruiming mo gelijk is geworden in de uitgifte van abonnementen, doordat nu drie series voorstellingen gegeven kunnen worden, heeft tot gevolg gehad dat velen, die tot nu toe niet in het bezit konden ko men van een abonnement, dit voor het komende seizoen ijlings hebben aange vraagd. Het aantal aanvragen is reeds de 1.200 gepasseerd. Uit de administratie van de kunst kring blijkt echter, dat nog tal van abonnementhouders verzuimd hebben zich voor het nieuwe seizoen van kaar ten te verzekeren. Zij redeneren mis schien, dat het met de aanvragen zo'n vaart niet zal lopen, maar de feiten zijn er om het tegendeel te bewijzen. En over twee weken is de termijn van aan vragen verstreken. Per 1 mei begint de vrije verkoop van kaarten. En op de oude lijst van abonnementhouders komen nog heel wat namen voor van mensen, Tan wie het bestuur bijna ze ker weet, dat zij het volgende seizoen weer van de party zullen willen zijn. Maar zü hebben zich tot nog toe niet opgegeven De minister van landbouw, visserij en voedselvoorziening, dr. S. L. Mans- holt, die zaterdag 18 mei 's morgens in IJmuiden is voor de officiële opening van het centraal visserij-laboratorium, heeft aan de commissie Vlaggetjesdag IJmuiden-Velsen laten vleten, dat hij op die dag in IJmuiden zal blijven om In de namiddag ook een deel van de Vlag getjesdagfestiviteiten bij te wonen. Zo als reeds eerder werd gemeld, zal 's middags ook de Commissaris der Ko ningin in de provincie Noord-Holland, dr. L. J. Prinsen, in IJmuiden zijn voor het bijwonen van de Vlaggetjesdagvie ring. De commandant zeemacht Nederland heeft zich bereid verklaard medewer king te verlenen aan de viering van Vlaggetjesdag in IJmuiden door Hr. Ms „Jaguar" 18 mei tegenwoordig te doen zijn in IJmuiden. Tezamen met de vis sersvloot vertrekt de „Jaguar" als vis- ser-politiekruiser naar zee. Advertentie Alle merken - dus ruime keuze eerst toegepast door de Franse fysio loog Ch. Richet en waardoor J. B. Rhine van de Duke University te Durham, N. C. grote bekendheid ver wierf, heeft ertoe bijgedragen dat in onze dagen, in de woorden van prof. Tenhaeff „de existentie van de ver schillende, onder het verzamelbegrip „buitenzintuigelijke waarneming" paragnosie vallende „vermogens" niet langer in twijfel kan worden ge trokken". Prof. Tenhaeff begint zijn boek met een verhandeling over die mensen wel ke psychocopisten worden genoemd, d.w.z. zij die zich van een hulpmiddel een zgn. inductor bedienen als hulpmid- verzoek van een ridder, dit document „een soort verzoekschrift aan de Paus" geschreven hebben. De enveloppe be vatte inderdaad een uit de middeleeu wen afkomstige brief (verzoekschrift), gericht aan de Paus en op last van een grootwaardigheidsbekleder (ridder) geschreven door een kerkelijk die naar (monnik)Toen werd de parag nost een andere inductor gegeven en hij moest toen denken aan het boek „Alleen op de wereld". De hoofdfiguur van dat boek is een knaap, Rémy geheten. Hij was op zoek naar een broer. De broer woonde op een woonschuit, een woon ark. Ark, ark, arche. Toen zei de pa ragnost, det er nog iets achter kwam del bij een onderzoek. Soms is die in ductor echter in het geheel niet nodig. Degenen die het zonder doen, kunnen evengoed. of even slecht de ver schijnselen van telepathie, gedachtenle- zen en zgn. helderziendheid in ruimte en tijd (onder min of meer experimentele omstandigheden) observeren. Ook de H. Schrift vermeldt iets dergelijks als het gebruik van een Inductor, waar zij spreekt in Handelingen 21:10 e.v. van de profeet, die uit Judea aankwam, Agabus genaamd. „Toen hij ons kwam bezoeken, nam hij de gordel van Pau- lus, bond zich handen en voeten en sprak: Dit zegt de Heilige Geest: „Zo zullen de joden te Jerusalem den man binden wien deze gordel behoort en hem overleveren in de handen der heidenen". En na Agabus noemt Tenhaeff nog een grote reeks van personen uit de verre en nabije historie wier goede trouw in elk opzicht vast staat, zoals de bekende nu reeds overleden psychocopiste me vrouw Akkeringa, met wie prof. Ten haeff jarenlang proeven deed in de pe riode tussen 1920 en 1940. Tientallen paragnosten zijn door de hooggeleerde op zijn Instituut onder zocht en die, welke zich onderscheidden voor politionele doeleinden worden ter dege onder de loupe genomen. Het ge bruik van paragnosten bij politionele on derzoekingen gaat eveneens terug tot de grijze oudheid, toen, zoals we kun nen lezen in het tweede boek der Ko ningen, hoofdstuk vijf, Eliseus kon „zien", dat zijn knecht, de Syriër Naa- man onder valse voorspiegelingen wist te bewegen hem geschenken te geven. Een zeer bijzonder verhaal vermeldt de schrijver uit de mond van ingenieur lig, die minister van buitenlandse zaken werd van Menelik, keizer van Abessinië. In dat land werkt men met zgn. lobas- ja's (diefvangers). Het zijn kinderen van hoogstens twaalf jaar die in een narco-hypnotische toestand worden ge bracht, waarin zij het spoor van voort vluchtige dieven en moordenaars kun nen volgen. Iets dergelijks schijnt in Australië ook voor te komen bij de Abo's, die tot de oorspronkelijke bewo ners van Australië behoren, en herhaal delijk de Australische woestijnpolitie be hulpzaam zij* bij hun zware-taak. Tussen 1920 en 1940 is er in de „la gere regionen" van de Nederlandse po litie wel eens gebruik gemaakt van pa ragnosten, maar dat werd zeker niet aangemoedigd. In 1938 verscheen er nog in De Telegraaf een artikel (op 15-6-'38) waarin de vraag gesteld werd of het in een laad met een „christelqke" rege ring geoorloofd was dat de politie zich van „tovenaars" bediende. Maar in 1947 begonnen de politionele en justitio nele autoriteiten zich tot prof. Tenhaeff te wenden om advies en zij vroegen hem of hij bij bepaalde gelegenheden de leiding op zich wilde nemen van psy- chocopische consulten. In bepaalde ver- missingsgevallen werden paragnosten ingeschakeld en dat is nu geen zeld zaamheid meer. De schrijver heeft in dit boek een groot aantal gevallen verteld of rappor ten van politie en particulieren laten spreken onder inachtneming van de nodige discretie natuuriyk die een soort lectuur vormen waarby men van de ene verbazing in de andere valt. Ve le experimenten staan op naam van een zekere paragnost, die in dit boek aan geduid wordt met de letter Alpha, maar waarin een ieder het grootste fenomeen op dit gebied, n.l. de „helderziende" Croiset, herkent. Het curieuze van prof. Tenhaeff's behandeling van Croisets ex perimenten is nu, dat hy, by alle eer bied en verbazing over de gaven van de paragnost, hy te allen tijde attent blijft op al te persoonlijke interpretaties van wat deze „ziet". Hy wijst er dan ook herhaaldelijk op dat een paragnost moet leren zqn eigen „zien", de beel den die hy „ondervindt" of „voelt", te interpreteren. De paragnost moet als het ware leren lezen in de taal die hy hoort spreken in beelden; hij moet de symbolen die zich aan hem opdringen leren verstaan. Anders, bij te haastig oordelen, zou hem kunnen overkomen wat ik persoonlqk heb meegemaakt toen ik met een hoge marine-autoriteit een zeer bekend Haags paragnoste een be zoek bracht. Toen rnqn vriend-in-civiel binnenkwam zei zij dadelijk: „Ik zie dat u uniform draagt. Een mooi uniform, donker, met veel goud. Ik zie het heel duideiyk: u bent gids by Cook's reis bureau De gevoelens van de zee held na deze uitspraak zqn gemakkeiyk te raden. Soms stellen consulten in politioneel opzicht teleur, daar de uitspraak van een paragnost nu eenmaal geen bewijs is in juridische zin. Maar er is nog iets anders. De ervaring leert, dat vele proefpersonen moeite hebben zich aan de hen opdringende (fantasie) beelden van paragnostische „hallucinaties" te onderscheiden, omdat zij zo vaak onvol doende bedreven zyn in de kunst der introspectie. De „beelden" kunnen door elkaar lopen, de paragnost kan dan niet onderscheiden bij welke zaak een be paald „beeld" hoort en hij begint mis schien iets te vertellen over de groot vader, terwijl het de bedoeling is dat hij iets vertelt over de kleindochter, om maar iets te noemen. Foutenbronnen zqn er in menigten: vermoeidheid, sug gestieve vragen, telepathische sugges tie en verbale beïnvloeding, niet ter za ke dienende gegevens, onjuiste interpre tatie van indrukken. De grootste voor zichtigheid blijft dus geboden. Prof. Tenhaeff schreef nog een ander interessant hoofdstuk in dit boek, een bijdrage tot de psychologie der paragnosten. Iedere paragnost heeft na melijk wel gebieden die hy liever niet betreedt. Of omgekeerd, waartoe hij zich bijzonder voelt aangetrokken. Heel curieus in dit opzicht is het ver slag dat gegeven wordt over een proef neming, die, door prof. Tenhaeff ge leid, plaats heeft gevonden in het His torisch Archief te Utrecht (op 30-l-'52). Een archiefstuk in enveloppe werd door prof. D. Enklaar op tafel gelegd. Dade- lqk vertelde de paragnost, dat hij terug ging tot de middeleeuwen; dat hy het beeld van een Paus zag, ook een mon nik ©n een ridder. Deze priester zou, op met betrekking tot dat hem eerder over handigde document. Toen vroeg hij aan professor Enklaar of het stuk iets te maken had met het woord „arch", een vraag, die bevestigend werd beant woord: In het handschrift kwam het woord „presul" voor, dat synoniem is met „archiepiscopus". Een der aanwe zigen (Dr. M.) had enige tijd tevoren een discussie met prof. Enklaar gehad over byzondere conclusies die hij, vol gens prof. Enklaar -ten onrechte, uit dit woord getrokken had ten aanzien van de rechtsmacht van de bisschoppen van Utrecht. De psychoscopist heeft dus een „indruk" gekregen van hun polemieken over dat woord en het woord „archi" deed hem denken aan de jongen, Rémy, met wie de paragnost zich op grond van jeugdherinneringen vereenzelvig de, ?n dat deed weer denken aan de woonark, woonschuit, waarop Rémy's broer verbiyf hield. Zonder associatieve verwantschap, besluit prof. Tenhaeff, welke er tnssen de jeugdherinneringen van de paragnost en Rémy bestonden, zou zich vermoedeiyk de naam van Ré my (en hetgeen daarmede samenhangt) niet hebben opgedrongen toen hy een fragmentarische „indruk" kreeg van het woord: archiepiscopus. Met nadruk beweert prof. Tenhaeff dat een zgn. helderziende zeker geen „alziende" is. Elke paragnost heeft zijn eigen behoeften (verlangens), welke in een byzondere gerichtheid van de be langstelling openbaren. Deze bijzondere gerichtheid van de belangstelling geeft aanleiding tot specialisatie. In het hoofdstuk „Paragnosie en In voelen" bespreekt de schrijver in een noot het fenomeen dat zich bil de ge stigmatiseerde van Konnersreuth, Thé- rèse Neumann, heeft voorgedaan. Het lijdt geen twijfel dat deze verstandelijk zeer onontwikkelde vrouw in extase Aramees spreekt. Dit is door de Weense oriëntalist dr. C. Wessely vastgesteld. Cryptomnesie het zich van vroeger herinneren vanuit het onderbewustzijn en telepatisch contact met kenners van het Aramees lijkt uiterst onwaar schijnlijk. Bevoegde onderzoekers hou den ernstig rekening met de mogelijk heid dat het hier een geval kan zijn van „helderhorendheid in het verleden", die gepaard gaat met zgn. helderziend heid in het verleden. (Zeitschrift für Parapsychologie, 1928, pag. 426; 1929, pag. 171). Een toevoegsel over de verklaring der telepathische verschijnselen besluit dit zeer lezenswaardige boek, waarin een poging wordt gedaan de weldenkende mens te gidsen in het moeilijke gebied van een wetenschap, die zich nog slechts in de allerkleinste kinderschoenen be vindt, een omstandigheid die prof. Ten haeff niet moede wordt telkens weer onder het oog te brengen van die sen satiezoekers, die door hun emotionali teit de wetenschappelijke waarde van bepaalde experimenten in een kwade reuk brengen. J. W. HOFSTRA Overeenkomstig de eis van de procu reur-generaal heeft het Amsterdams ge rechtshof een 54-jarige bedrijfsleider uit Utrecht wegens smaad veroordeeld tot 150 boete of vijftien dagen hech tenis. De rechtbank te Utrecht had de man zes weken gevangenisstraf opge legd, waarvan vier voorwaardelijk. De bedrijfsleider had zich in de zomer van het vorig jaar in het openbaar beledi gend uitgelaten over de justitie. Hij had op de voordeur van zyn woning een groot bord gehangen met. het opschrift „Meineden ten gunste van Philips ge pleegd, worden door de Nederlandse justitie niet vervolgd". Daaronder had hy zijn naam geschreven. Uit de be handeling voor het gerechtshof was ge bleken, dat hij twintig jaar lang tegen Philips heeft geprocedeerd, dat hij de hoofdzaak had gewonnen en dat hij de laatste zeven jaar procedures voert over de door Philips aan hem uit te keren schade. De president van het hof was van mening, dat verdachte een goede raadsman in de arm dient te nemen om op legale wijze een bepaald persoon, die hij van meineed verdenkt, te doen vervolgen. Advertentie Alleen donderdag Isles groot blik per blik 2 blikken voor Ananassap Sunpearl per blik prima, grote fles van 295 voor Advocaat een klasse apart, extra grote fles van 450 voor m Garantie voor kwaliteit Laagste prijzen Rente winstaandeel Een jaar gevangenisstraf met aftrek van het voorarrest eiste de officier van justitie by de Amsterdamse rechtbank tegen een 26-jarige vertaler, wegens het verduisteren van allerlei gebruiksarti kelen, die de man steeds per postorder bestelde. Het betreft hier o.a. een schrijfma chine, een vulpen, een scheerapparaat, klok, een damesjas en een expresso- koffie-apparaat. Zodra verdachte deze artikelen in huis had, deed hij ze van de hand. „Om in mijn onderhoud te voorzien", verklaarde de vertaler op de zitting. Ondanks zijn HBS-opleiding en zijn twee jaar studie aan de Lon- dense universiteit, kon hij geen baan vinden. Zyn reeds omvangrijke strafblad is hieraan natuurlijk niet vreemd. De officier van justitie zag voor deze fi guur in rapporten "beschreven als hoogst onbetrouwbaar geen heil meer in een gecombineerde straf. De ver dediger meende echter, dat de verta ler met een nieuwe langdurige gevange nisstraf niet gebaat zou zijn. De recht bank tenslotte schorste naar raadkamer de zitting. Er zal eerst onderzocht wor den of er voor de vertaler nog mo gelijkheden zijn om aan de slag te ko men. De K.A.B.-toneelgroep „De spelers van Sint Frans" heeft haar jaarverga dering gehouden, tijdens welke de heren J. Haver en J. Driessen by acclamatie herkozen werden in het bestuur. In de plaats van de heer Wigman werd me juffrouw Rie Haver gekozen, die tevens het secretariaat zal waarnemen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1957 | | pagina 9