SCHRIJVERS BESCHREVEN
VERHOEVEN
„ontreiziger" der werkelijkheid
A
m
-ê
h
A
■M.
Lichte muziek op
zwarte schijven
D
V'
D
O
Aa
Van horen en zien gesproken
y
J
?o r
Verontmenselijking
lQP getroffen
tkJè.
if
De juwelenroof
te Den Haag
Slachtoffers van
het verkeer
Dr. White over
Pablo Casals
Vijf-en-zeventig jaar kloosterling
Frater J. Smit
iP^PliÉli
i "k
\y
KS*[IVH enVdrs ^te s,?hrUven
1^,Ïpf|iV?d2?rs:n,|enditte'
Toen ik kind was
Interpol ingeschakeld
Contra-adres over
orgelbeleid
„Meer dan vijftig
procent kans op
genezing
Uitgebreide keuze "y
Gospelsongs en
Marialiedjes
In schellak gegroefd
ZATERDAG 20 APRIL 1957
PAGINA 13
i»1
^i.N
c° V>4
«n
SV^orrt1 stemmen
*1
„noSr SS
S»'
AmPï «s: ae jonge
fiC Vt^iode
1lv «Ceakep.
Liturgische weekkalender
Jazzfestival te Newport
Leslie Cool
T.V. in Rusland
Derde Programma
het slachtoffer
Romans jubileert
kÊJ
1 VHoe
r T0o °n werd geboren op 20 augustus
k Veer^en iaar ujos brak de oorlog
er^oeven onderging dus de chaos
de mens nu eenmaal zeer ont-
'ukhen pleegt te zijn. Hij onderging
toen de plaats waar hij woonde
\^erd. Hij zag, zo zegt hij, de lijken
"i-th i s°ldaten. Zulk soort zaken laten een
Ho,
die bezig is zich te vormen en
'H. t 'A, en' uiteraard niet onberoerd.
9 °0r|0,1 ^e9'n' het gesprek met daarop te
'S 'n hoge mate bepalend geweest
lff'8e bestaan als mens en als dich-
ifi K.,s uiet te scheiden zijn. Die oorlog
leven een lacune, een leegte. Een
onvolledig en gebrekkig gericht
Wagner behoorden na de oorlog
r'n Marsman had hij „nog net kun-
had kennis gemaakt met de pro-
L *1 C|, nr' Bruning (Subjectieve Normen en
'MTtsteudom) die hem wel lag. Maar de
D0>e'
°esjkin, Dostojewsky, en de Ameri-
ner, moest hij nog ontdekken
;mg van de oorlog
leer diep doorge-
iti C'Êii!d van de dichter
bi, .,nü? de bevrijding stond
t, eiK 'PUnt van alle ver-
'ija M hebbend.
VÏKk den Tijdgenoot"
W0n°8 terug komen
eh later schrijven:
A' ju?*®* vóór geweest was,
%M Waren wij als gij;
V k>i0ns uw resignatie
'fy, 9^®s een lege toert.
°s ons reeds gemeen-
zaam.
eenzaamheid verdroeg
w ra i'ir, j°an kristallisatie,
',Ji i\'l e ?4 tn de nerf.
ft,,1' o„,
kerven
e' \ffden levenssmart.
fls etst Verzwesen sterven
(,'b j zich zwart op zwart.
Mco Verhoeven, die
j P de dood bevochten
ijj, P. die „het leven
dood", die „een trek
hiets" beljjdde. Hij
?°ort zaken met een
?ven, zoals het zich
buitenkant" vol-
g®niijk pas bij de be-
hw gestudeerd had aan
El Ofr, gymnasium in Den
AA Slist Hij begon in de
1946 hü de „Delft-
vN»„_ weer in de vrije
vaste betrek
een
kV
Apeld°°rnse Cou-
opnieuw in de
Zoals men weet,
rair medewerker aan
door was ook
Ur van een inmid-
tóJ Cenen litterair blad,
iXvW* heette en waar-
°niem onleesbaar
^4V?tuwfn te schrijven, de
a® hÜ op aan Koos
lk\V? la- deel uitmaakte van
K1 h'j v5pi'stet Woord". Verhoe-
|V? ,a'i fV'dam en werd vast
kAAiAchi Mtteraire maand-
K zÜn eerste bun-
litS "fü'k»2® behelsden, zoals
W LWAerotisch-religieu-
l V W°kat schreef
•W e^ten Mantel'
;t t'Oe^.^gesprek met Nico
„Gij
,6tti duidelijk dat het
'J rjCjJOa. letterlijk een
egt oelende aangele-
vi"r u?f) een gegeven mo-
1% 5d hl?ot aan" En ver-
ivjk'hC'- naar-. Ik voel me
l&hi eak,r'" Men mag dan,
>>r>hemen dat hij be-
A 'gs zÜn in de bemin-
v.of zelfs verheven
Hij zegt: „Dich-
iiuid „ontreizen" en
ÏCiti'.Vv èolC.6'd creëren." En
Pagiek in.
0 kf - vt ^Wjtheid is een even
A ,'err, hdelflk verschijn-
Ms die een werkeltjk-
Jij.&rhsjjdor hem, die een
$5? t vs di20ekt te schep-
k'ivU!vehj le overigens van
ik1» C V aw mens. Nico Ver-
h,1>
-fl' «e dichter een rege-
xki*in hV en cle houding van
de tweede we-
V\\et h,-„ ,erP" moest heb-
8 V k TiijPboven geciteerde
5 -^dgenoot..? verhoe-
Jd'f als zijn chef-
s9breef het met
■C, haast. Dat wil
en bijna elk
V.ih
Verhoeven
destijds in „Roe-
:ullCpVHJVnB "l ..rvue-
zel£ over:
,VkVl
in 4 „hoofd-
verzen" van elk
rp'~''.""len net ver-
^WhStdk'?e Ik za& seen
rV vNt. van een de in-
'ii'k Vlaöipvf1 te voorzien;
WUVoht te veel eeA
V: Kk: dïsn s" geworden.
kV=s.1 m Zfi
en
hiol
s'p maakte inde-
fc'ti,' kSchw?est mij in staat
iC'V t^V°etdst'ende te blijven
X*h had ik mj
"MS >m z«n meest
„.,aN „complex"
j dl Ifvolg desintegra-
k^n^even schoon
^Prdt
kilden doen zien.
«h^dir -
teruggegaan
van bewust-
van uiterst
Wf« v»ig ,en deemoedig
5f>hti„P de ontdekking
1 ^l-Xvvrd Paradüs.
°0rTi vervolgens
de jonge mens
Om een aantal van onze Neder
landse schrijvers aan de lezers
meer nabij te brengen zullen
wij bij tijd en wijle schetsen publi
ceren van hun persoon en hun
werk. Deze schetsen, welke men
zal kunnen herkennen aan de tel
kens terugkerende rubriekskop
Schrijvers beschreven", zijn geba
seerd op gesprekken, door een re
dacteur met bedoelde schrijvers ge
voerd.
Geregeld blijkt, dat de weetgie
rige lezer zich niet alleen interes
seert voor het werk van onze lite
ratoren, maar ook voor hun per
soon, omdat kennis omtrent de per
soon bevorderlijk kan zijn voor in
zicht in het werk.
Vandaag openen wij de serie met
een niet onopzettelijk aan onze li
teraire medewerker Nico Ver
hoeven gewijde schets. Een iro
nische omstandigheid terzijde is
het, dat ons de ruimte daartoe in
dit paasnummer geboden wordt,
omdat de literaire kroniekschrijver
zelf door omstandigheden verstek
moest laten gaan.
beleefd als slagveld, of anders gezegd,
als crisis der menselijkheid; het was
tijdens de oorlog dat hij opgroeide, en
wat er nadien aan vrede te zien werd ge
geven was niet bepaald de kroon der
schepping tot eer strekkende. Een cri
sis van de mens dus, alsmede een con
frontatie van zijn lijden met het godde
lijk lijden. In de verzen XXXI-XL ten
slotte wordt getracht weer te komen
tot een situatie van leven en beleven,
waarin de liefde, met kleine en grote
letters, het laatste woord heeft. De
mythe van de liefde zou ik dit laatste
deel willen noemen, want waar de „ik"
van mijn gedicht niet psychologiseert
daar mythologiseert hij. Zijn realiteit
is religieus doortrokken van God, maar
meer nog van de goden. Modern en
primitief (archaïsch) denken trachten
in hem een fusie aan te gaan; vooral
in dit pogen is hij, meen ik, een echte
tijdgenoot, want van wat anders dan
dit is de moderne, experimenteel gehe
ten kunst het levend bewijs?"
Men ziet het, Nico Verhoeven kent
het probleem van de moderne jonge
mens wel enige wijdere strekking en
diepere betekenis toe dan zij geneigd
zijn te doen, die altijd maar weer blij
ven steken in een rock 'n roll-,,proble-
matiek" van wat zij voor de „moderne
jeugd" aanzien. Wat overigens niet
wegneemt dat in „Torso van den Tijd
genoot" vooral de persoonlijke proble
matiek van Verhoeven aan bod komt.
Maar het zou waarachtig niet voor de
eerste keer zijn dat in een dichter een
stuk van de „eigen tijd" gesublimeerd
Week.
In september 1956 schreef Nico Ver
hoeven onder de titel „De Profundis"
eea serie van vijf gedichten, waarvan
hij ons het volgende ter publicatie af
stond
Toen ik kind was
sprak ik als een kind,
nu ik groot ben spreek ik als zijn erf
genaam.
het kind is gestorven.
ik ben nu alleen met
een grote'dode in een grote dode wereld.
Zij moeten samen opnieuw sterven
wil er weer lachen zijn.
toen ik kind was sprak ik als een ko
ning.
nu ik koning ben
zwijg ik luid.
toen ik kind was sliep ik bij de dieren,
sedertdien verwilderde de tuin
en de leeuw die naast de reebok voort-
klimt
zwijgt en zint
op hoger bloed al ijler,
daar waar de mensen hun gezicht ver
liezen.
toen ik kind was woonde ik achter
een open venster op wijd water,
het uitzicht is inzicht geworden,
het kind een buitenstaander.
ik roep het bij zijn doopnaam
en het verstaat mij niet.
toen ik kind was verstonden wij elkan
der
in de taal der dingen,
nu draagt alles een doopnaam
om bloedvergieten te voorkomen
in een oude wereld
in een wereld gebroken uit de spiegel
van wijd water.
wy
wil
moeten samen opnieuw sterven
er weer lachen zijn.
Nico Verhoeven is waar het de poë
zie aangaat niet genegen tot enige con
cessie. Hij zet veel, om niet te zeggen
alles, op het spel. Men kan hem slechts
van harte toewensen, dat hij ook alles
zal winnen.
HERMAN HOFHUIZEN
De Nederlandse recherche zowel als
de internationale politie zijn op zoek
naar de man(nen), die voor een ton
aan juwelen uit een villa in Den Haag
hebben gestolen. Het is mogelijk, dat
de buit snel naar het buitenland zal
worden gebracht.
De gehandschoende indringer (s) heb
ben op sokken het huis doorzocht. Naar
wij thans vernemen zijn er géén spo
ren van vingerafdrukken, zolen of hak
ken gevonden.
De elfjarige Hanneke de Haan uit
Zuidoost Beemster is vrijdag, toen zij
plotseling de drukke Purmerenderweg
overstak, aangereden door een perso
nenauto. De bestuurder kon het kind
niet meer ontwijken. Het slachtoffer
overleed ter plaatse.
Vrijdag is de 26-jarige vertegenwoor
diger A. K. uit Amsterdam op de Schar-
nerweg te Maastricht, nadat hij geslipt
was, met zijn auto tegen een lichtmast
gebotst. Hij werd naar het ziekenhuis
St. Annadal vervoerd, waar hij is over
leden.
Naar aanleiding van een door het
hoofdbestuur van de Nederlandse or-
gamstenvereniging aan de minister van
O. K. en W. gericht adres, waarin ge
protesteerd wordt tegen de vervanging
yan de rijksorgelcommissie door slechts
een ryksorgeladviseur, hebben achttien
organisten een contra-adres aan de mi
nister gezonden. In dit adres distanci-
eren de organisten zich van de hou
ding van het hoofdbestuur, o.m. omdat
de leden van de N.O.V. niet zijn ge
raadpleegd. Men betoogt dat het hoofd
bestuur „bh herhaling eigenmachtig op
treedt in nationale orgelaangelegenhe-
°en „Hierdoor wordt de naam van
de N.O.V. ten zeerste geschaad". De
l» organisten achten het voorts onwel-
gevoegelijk dat het hoofdbestuur met
het zenden van een adres niet heeft
gewacht totdat de minister heeft ge
antwoord op vragen uit de Tweede Ka
mer ter zake van het orgelbeleid. Tot
de ondertekenaars behoren o.m. George
btam, oud-voorzitter van de N.O.V.
Adnaan Engels, Lambert Erne. Klaas
tsolt, Han Hoogewoud, Willem Huls-
mann en Piet van den Kerkhoff.
SLIM WHITMAN
Dr. Paul Dudley White- heeft Pablo
Casals gisteren nog voor dag en dauw
onderzocht en daarna verklaard, dat de
wereld-beroemde cellist meer dan vijf
tig procent kans had van zijn hartaan
val te genezen.
White, de geneesheer die Eisenho
wer na diens aanval heeft behan
deld, zeide na overleg met de doktoren
die Casals onder behandeling hebben,
dat de musicus „een gematigd ernsti
ge" hartaanval had gehad, maar dat
er „vrij grote kans bestaat" op herstel.
Over een dag of tien zou men kunnen
zeggen of Casals buiten gevaar
zou zijn.
Hij vergeleek de hartaanval van Ca
sals met die van president Eisenhower
in 1955, maar wees er op, dat de 80-ja-
rige Casals 14 jaren ouder is dan de
president.
Casals heeft donderdagavond weer
een lange hoestbui gehad en toen werd
dan ook ijlings de hulp van twee dokto
ren ingeroepen. Zij gaven hem codeïne,
die het hoesten verminderde. Om 7 uur
donderdagavond hadden de doktoren
medegedeeld, dat de toestand van Ca
sals niet veranderd was, maar de mo
gelijkheid bestond van complicaties.
Het laatste elektro-cardiogram toonde
aan, dat het getroffen gedeelte van het
hart iets groter was dan een vroeger
onderzoek had aangetoond.
april: Hoogfeest van Pasen;
credo; wit.
eigen mis;
ZONDAG 21
eigen mis;
MAANDAG: tweede paasdag;
verder als op zondag.
DINSDAG: eigen mis; verder als op zon
dag.
WOENSDAG: eigen mis; verder als op
zondag.
DONDERDAG: eigen mis; 2 geb. van
kruisdagen; verder als op zondag.
eigen mis; verder als op zon-
VRIJDAG:
dag.
ZATERDAG:
zondag.
ZONDAG 28 april: beloken pasen; eigen
mis; credo; pref. van pasen; wit.
eigen mis; verder als op
Morgen zal het een heel klein
beetje feest zijn in het St.-Gre-
goriushuis te Utrecht. Een heel
klein beetje slechts, niet omdat
het te vieren feit geen groter
feest rechtvaardigen zou, maar
omdat de feesteling, frater Joan
nes Sinit, die morgen 75 jaar
kloosterling zal zijn, reeds eni
ge jaren het bed moet houden.
Een kruis, dat de 92-jarige met
blijmoedigheid draagt, ook nu
sinds enige maanden zijn geheu
gen hem in de steek begint te
laten. Van een interview kon
daarom geen sprake zijn. Fra
ter-overste verzekerde ons ech
ter, dat dit zeldzame jubileum
in de huiselijke kring niet on
opgemerkt voorbij zal gaan. In
derdaad een zeldzaam jubileum,
temeer omdat frater Joannes
zijn 75 kloosterjaren onafgebro
ken in hetzelfde klooster aan de
Herenstraat heeft doorgebracht.
Jan Smit is een geboren Fries.
Zijn wieg stond in Dokkum,
waar vader en moeder Smit
hun acht kinderen opvoedden
in een vroom katholiek mi
lieu, dat een uitzonderlijke
voedingsbodem bleek te zijn
voor religieuze roepingen, want
zeven kinderen Smit wijdden
hun hele leven aan de dienst
van God. De oudste zoon werd Jezuïet en overleed in de twintiger jaren
als missionaris op Lombok. Een andere zoon, aanvankelijk ook frater in
Utrecht, werd op latere leeftijd Dominicaan en stierf in 1951 als missio
naris in Texas. Vier van de vijf dochters traden eveneens in het klooster.
Reeds op jeugdige leeftijd trad Jan Smit in bij de fraters van O. L.
Vrouw te Utrecht en direct na zijn onderwijzersexamen werd hij voor de
Klas geplaatst. Niet minder dan zestig jaar diende hij in Utrecht het katho
liek onderwijs L.O., U.L.O. en kweekschool totdat hij in 1943 einde
lijk mocht zeggen, dat het genoeg geweest was. Hij herinnert zich nog
hoe hij als jongeman in de vakantie twee dagen nodig had om thuis te
komen, eerst met de trein naar Zwolle, de volgende dag naar Leeuwarden
en tenslotte met de beurtschipper naar Dokkum. Na zoveel jaren her
innert men zich daar in het Heiteldn nog de „familie met de zeven roe
pingen". Het klinkt als de titel van een roman. Iets voor Antoon Coolen
misschien?
Toen frater Joannes niet meer voor de klas stond, heeft hij zich nog
jarenlang verdienstelijk gemaakt door het onderhouden van contacten met
oud-leerlingen. In de communiteit luisterde hij elk feest op met zijn
zeer gewaardeerde bijdragen. De jongere fraters mogen hem graag, de
oude baas, die na het recente overlijden van de bijna honderdjarige fra
ter Franciscus Hafkenscheid de oudste frater is, zowel in leeftijd als in
kloosterjaren. Van de oudere generatie, die bij wijze van spreken aan de
wieg van de congregatie stond, is hij de enig overgeblevene. Een reden
temeer om frater Joannes met zijn jubileum geluk te wensen.
e ondeugend-eigenwijze toet, waar
mee
weg, natuurlijk, ongekunsteld en weet
Jacqueline Frangois tót met dat speciale wildwest-timbre in
tweemaal toe is afgedrukt op de
hoes van haar eerste grote langspeel
plaat in Nederland, de 33 cm Philips-
plaat P 77310 L, typeert wel raak de
wijze, waarop zij het Franse chanson
voordraagt; de ene keer met de pi
kante, jeugdige charme van een bakvis,
een andere keer met dat plezierige
timbre van een pril-ernstige volwas
senheid. Dat maakt het tot een genoe
gen te luisteren naar het twaalftal
chansons van oudere en jongere da
tum dat Jacqueline met haar hei
zijn stem een tikkeltje nasaal, en met
zijn speels gitaarspel blijvend te boeien.
Op Londen RE-U 1070 zijn vijf van
zijn liedjes uitgekomen. Vlotte, gezelli
ge liedjes. O Nummer zes in de „Big
Four Serie" van Philips draagt het
nummer 429268 BE. Het plaatje laat
vier „hits" horen: Singing the blues,
toevertrouwd aan Guy Mitchell, I love
my baby, kittig gezongen door Jill Co
rey Bluebery hill in een „klassieke"
Louis Armstrong-versie en Moonlight
Gambler, dat gereserveerd blijft voor
Frankie Laine. Goede uitvoeringen. O
dere, frisse stem en met veel zin voor v ctor Silvester wil met de Rock and
sfeerwerking via deze Phüipsplaat ver- ^'^^if^^^^Ln maar haalt er
„Melancholie"0 en „La Mer". maar ook !n_tu^_meer: mHiiek _uit_dan Bdi:plak-
"jezebel" en „Padam padam". Een
krul-Haley en zijn trawanten. Via Co
lumbia DB 3888 kan men luisteren naar
„Rockin' rhytm roll" en „Society rock".
oor de jazzliefhebbers is er deze
week grootse jazz op grote platen.
Op de eerste plaats zijn er de
opnamen, gelicht uit het wereldreper
toire van de jazz, dat meer dan tiendui
zenden fans en evenzovele serieuze
liefhebbers hebben kunnen beluisteren
tijdens het Amerikaanse Jazz-festival,
dat in juli van het vorig jaar te New
port is gehouden. Daar waren de gro
ten van de jazz verzameld. Ten over
staan van het enthousiaste publiek ont
kwamen ze uiteraard niet aan de festi-
val-sfèer, waarbij men ook wel wat
show voor zijn geld wilde hebben, doch
overigens hebben zij daar in Newport
de allerbeste eigenschappen en inten
ties van de jazz alle eer aangedaan. Het
is ondoenlijk om in dit bescheiden be
stek over de daar geleverde prestaties,
zoals die met uiterste zorg zijn overge
bracht op de 33-toerenplaten van Philips
no. B 07208 L en B 07206 L in finesses te
treden. Daarvoor is. het programma op
beide platen, mede gelet op het groot
aantal musici, dat er zijn medewerking
aan verleende musici met ieder hun
eigen typische stijl en techniek te
veelzijdig en te genuanceerd. Laat ons
volstaan met in grote lijnen de inhoud
van de platen te vermleden. Op
de eerste: een viertal werkjes, uitge
voerd door Duke Ellington en zijn man
nen en drie nummers, waarbij Buck
Clayton zijn ensemble aanvoert. Op de
tweede plaat: Louis Armstrong en zijn
All Stars in een vijftal klassieke werk-
de titel van de 33 toeren Lon- ies' aan de andere zijde vijf nummers,
HA-D 2025, boordevol be- Sepresenteerd door Eddie Condon en de
niet met name genoemd orkest geeft
er nog het nodige reliëf aan. O Onze
eigen Ina Verwoerd mag er intussen
evengoed wel zijn. Zij zingt op Philips
33 t. P 13028 R dan wel geen chansons,
maar songs, maar doet zulks met niet
minder overgave. Ieder woord, dat ze
zingt, is te verstaan en dat is des te
prettiger, waar de teksten van de lied
jes met meer zorg dan gewoonlijk zijn
gekozen. De nummers heten: Music
maestro please, My heart belongs tot
daddy, If I loved you, We'll gather
lilaas. Last night when we fell in
love, Can't help lovin' dat man, No one
else but you en Little man you've had
a busy day. Cor Steyns orkest op de
achtergrond vervult smaakvol zijn il
lustratieve functie. Dansplaat tevens.
O „Traum Insel Hawaii" heet de 33
toerenplaat LF 1554 van Telefunken en
daarmee is zonder omwegen de stem
ming getekend, die de zangers en zan
geressen Horst Winter, Goldy und Pe
ter de Vries en Die Kuhula Hawaiians,
samen met Tau Moe's mannen aan de
snareninstrumenten in hun repertoire
van dromerige,-zoetgevooisde en warm-
getinte Zuidzeemelodieën voor de luis
teraar oproepen. Muziek en zang zijn
prima verzorgd, weshalve de garnering
van sentimentaliteit best te verdragen
is. O Is men meer gesteld op felle me
lodieën, op vurig ritme, dan is de 33
toeren QS 6086 Columbiaplaat, die tot
titel draagt „Cartolina dai tropica" en
het ensemble Franco e i „G5" laat ho
ren, van harte aan te bevelen. Eerste
klas Latijns-Amerikaanse muziek van
het mambo-type, met vakkundig raffi
nement en met zuidelijke passie uitge
voerd. Knappe arrangementen vallen
op. O Met „The golden instru
mentals"
donplaat
speeld met geliefde dans- en schlager- fijnen. Ook al die „stars" zijn stuk voor
melodieën van vroeger en nu, zoals O mannen van naam. Twee jazzpla-
mein Papa, Blue tango, de Song from die hun weg naar de discotheken
Moulin Rouge, het Harry Lime theme wel zullen vinden. Voor de kenner zal
en Lisbon Antigua enz., is niets te veel de muziek uit diens hart gegrepen zijn;
gezegd. Billy Vaughn heeft uit zijn or- de niet-kenner mag zich in het bezit
kest een maximum aan glans en zwier
gehaald, waarbij verscheidene prima
gespeelde solipartijen mede de klank
rijke sfeer van het prettig gevarieerde
repertoire bepalen. De weergave van
de plaat is voortreffelijk. O Jan Cor-
duweners orkest in dansbezetting sluit
deze week de selectie van langspeel
platen af met de publikatie „On with
the 'danse", uitgebracht door Philips
op P 13019 R, 33 toeren. Bij het be
schaafde geluid van Corduweners or
kest prevaleren ditmaal de piano en de
saxofoon. Ook een hammondorgel komt
er dit keer aan te pas. Vlotte, plezierige
dansmuziek. Programma: I won't
dance, All the things you are, The mel-
ba waltz, The continental, Dream. Mis
souri waltz, A fine romance en Thanks
for the memory. Afwisselend ritme,
maar het blijft strikt!
van deze platen verzekerd weten van
uitstekend studie- of oriëntatiemateriaal.
p de etiketten van de 45 toeren-
plaatjes van deze week komen
weer de namen voor van de meest
uiteenlopende artisten en orkesten. Het
Philipsplaatje 422119 PE is gewijd aan
The Butterflies, de twee Amersfoortse
jochies, met de liedjes „Dixieland", „Ik
wou dat„Oom Ben was eens...."
en „Loekie op z' ukie". Ze blijven het
aardig doen, de knapen, ofschoon wij
blijven vinden, dat het allemaal nogal
onnatuurlijk en gewild klinkt. Grappi
ge showbusiness, maar business. O Op
Telefunken HX 1010 zijn al eerder op 78
toeren uitgekomen werkjes van Benny
Printers Brassband verzameld. Het zijn
er nu heel wat bij elkaar. Happy days
are here again, Oh Susanna, Yanky
Doodle Dandy en zo verder. Vrolijke
en pittige muziek en zang, met vaart
geserveerd. O Plaatje UX 4703, ook
van Telefunken, laat een zestal Oost-
Pruisische volksdansen horen, uitge- - - -
voerd door Die kleine Dorfmusik. Fris fl" plaaV?i Yaarmee moeder haar peu-
e Dutch wing College Band, die
het Nederlands fabrikaat op jazz-
gebied op hoog nievau houdt, is
weer met een vakkundig en sfeervol
repertoire uit de bus gekomen, nu op
Philips 45 toeren nr. 422111 PE, ook al
voert dan Nelson Williams, de Ameri
kaanse trompettist en vocalist, de bo
ventoon. Hij speelt en zingt en doet
dat met hart de nummers Sche-
veningen blues, St. James infirmary.
Eve en Ko-ko. Gave jazz. Prima weer
gave ook.
an de negerzangeres Mahalia Jack
son zijn weer een aantal met
liefde gezongen Gospel-songs uit
gebracht (op Philips 45 toeren 429240
BE), waarbij het opnieuw een bijzon
dere belevenis is, sister Mahalia's pri
mitieve, doch zo intens doorwarmde
expressie te ervaren in het simpele, op
rechte religieuze negerlied. O Zo heel
anders, maar toch wel schoon in hun
eenvoud, klinken dan de Marialiede-
ren God groet u zuiv're bloeme,
Maria mild en machtig, Wees gegroet
o Sterre, God groet u koninginne en
Daar bloeide ene lelie, uitgevoerd door
de fraters van Venray, samen met het
meisjeskoor van het klooster „Jeruza
lem", bij orgelbegeleiding door Harry
Holtman en vastgelegd op Telefunken
HX 1019 (45 t.). O Intussen zingt het
radiokinderkoor „Jacob Hamel" op Te
lefunken HX 1013, ook 45 t., „in de
kring" een hele reeks ouderwetse, maar
nog steeds populaire kinderliedjes
Schipper mag ik overvaren, Ik stond
laatst voor een poppenkraam enz.
gekleurde koper-tintjes op de polka
maat van trom en grote bas. Om er
de moed bij in te houden. Jammer, dat
zo hier en daar de „schwung" een beetje
inslaapt. O Over naar Johnny Ray,
die op Philips 321945 BF met zijn beide
benen op de grond blijft staan, wande
len zo ge wilt, in „Just walkin' in the
rain", maar het „In the candlelight",
het nummer op de andere kant van
het plaatje, weer te kwaad krijgt en
nogal nerveus aan het „croonen"
slaat. Je moet ervan houden. O Slim
Whitman heeft geen showeffecten no
dig. Hij zingt plezierig voor de vuist
ters en kleuters een groot plezier zal
doen.
Voor de K.R.O.-microfoon
kan men geregeld horen hoe
„Leslie Cool en zijn Trio" een
jazz-programmaatje ten gehore
brengen. Weinigen zullen we
ten en wie zal het vermoe
den dat zich achter de naam
Cool niemand anders verbergt
dan de componist Jurriaan An-
driessen. Zijn ensemble is een
typische „combo". Daar dit
Jurriaan Andriessen,
alias Leslie Cool.
woord de laatste tijd geregeld
opduikt hebben wij getracht te
weten te komen wat het be
tekent, maar dat weet nie
mand. In ieder geval is een
combo een kamer-jazz-ensem-
ble. Zoals in dit geval: piano,
Jurriaan Andriessen; bas,
Henk Ortman; gitaar, Cor
Baan; drums, Gerard van Be-
zey. Men speelt geen Dixie-
landstijl en ook geen „cool-
jazz", maar tracht een eigen
moderne jazzuitdrukkingsvorm
te vinden. Er wordt geen
enkele concessie aan het pu
bliek gedaan,'maar bij de luis
teraars die reageren heeft men
veel succes.
Gaat Jurriaan Andriessen het
amusementsvak in? Wel
nee: „Vroeger Voelde ik niets
voor amusementsmuziek. Maar
tijdens mijn verblijf in Ameri
ka ben ik daar anders over
gaan denken en met name over
jazz. Het is en blijft amuse
mentsmuziek, maar het is een
bijzonder aardige liefhebberij,"
zegt hij er zelf van. In mei is
er alweer de 200-ste uitzending
van „Leslie Cool en zijn Trio".
Ook in de Sovjet-Unie is de
TV in opmars. In 1949 is men
begonnen met de uitzendingen
en nu staat men voor de uit
voering van, natuurlijk, een
vijfjarenplan dat een zeer groot
deel van het land onder het
bereik van de zenders zal
brengen. Thans zijn er een mil
joen toestellen, het aantal kij
kers wordt op het tiendubbele
geschat omdat amusement in
Rusland zeer schaars is. Vol
gens het plan zullen er in 1960
75 onafhankelijke transmissie
centra zijn. Men schat dat er
dan 7 miljoen toestellen de uit
zendingen zullen kunnen ont
vangen.
intussen zijn er legio klach
ten over de programma's van
het moment. Niet alleen wor
den de klachtenbussen over
stroomd met brieven, ook uit
berichten in de pers is het dui
delijk dat men niet tevreden is.
Hf t schema van een typische
i -zending ziet er ook niet erg
aantrekkelijk uit. Men begint
om 7 uur 's avonds met een
kinderprogramma waarin Rus
sische volksverhalen worden
verteld. Dan is er een uitzen
ding voor middelbare scholie
ren: de geschiedenis van een
elektrisch krachtstation. Daar
na volgt een half uur nieuws
en documentaires. Tenslotte is
er een film of een toneelstuk.
Op zondag beginnen de uitzen
dingen om 2 uur. Er zijn dan
verschillende educatieve pro
gramma's over industrie en
landbouw. Een gereedschap
maker vertelt over een vin
ding, een melkmeisje over de
beste methode van melken. De
grootste klachten komen over
het repeterende, weinig geva
rieerde van de uitzendingen. De
leiding verweert zich door er
op te wijzen dat geen enkele
vooraanstaande figuur iets met
TV uitstaande wil hebben om
dat de honoraria veel lager
liggen dan bij de radio.
Het slot van het vijfjaren
plan zal zijn de koppeling van
de voornaamste zendergroepen,
zodat een landelijk net zal ont
staan.
In de komende maanden zul
len verscheidene wijzigingen in
de B.B.C.-programma's worden
doorgevoerd. Oorzaak: de
steeds stijgende kosten van de
TV. De luisteraars betalen in
Engeland 10, het gecombi
neerde luister- en kijkgeld is
nu verhoogd van 30 tot 40.
Maar de stijging der TV-kos-
ten is zo enorm dat er beknib
beld zal moeten worden op de
radio. De directeur-generaal
van de B.B.C., Sir Ian Jacob,
noemt het een kwestie van
evolutie. Reeds meer dan de
helft van de luisteraars heeft
ook een TV-toestel, zij wensen
dus andere dingen van de ra
dio, wil de radio hen niet he
lemaal verliezen. De radio
blijft een taak houden, maar
een meer speciale. Voor hen
die alleen maar luisteren heeft
volgens Sir Ian, het nieuwe
schema bijzondere voordelen.
De voornaamste veranderin
gen zijn dat het Derde Pro
gramma twee uur per dag be
knot wordt. Voorts zal het
Light Programma uitsluitend
alleen Light worden en zelfs
geen nieuwsberichten meer be
vatten. (Het is duidelijk dat
hier de angst voor Radio Lu
xemburg een woordje mee
spreekt). De Home Service
blijft ook de regionale uitzen
dingen verzorgen, het zend-
schema wordt het minst ver
anderd, maar men krijgt ook
een taak in een nieuw instituut
„the Third Network". In dat
network dat zal bestaan uit de
zenders van de Home en het
Derde Programma tezamen,
worden de nieuwsberichten, de
educatieve uitzendingen en de
reportages opgenomen.
Voor de AVRO-microfoon
houdt Godfried Bomans gere
geld „Ernst en humor"-mijme-
ringen en op 19 mei zal hij
dat voor de vijftigste maal
doen. Bij gelegenheid van dat
feit zal hem een gesproken „Li-
ber amicorum" worden aange
boden door Simon Carmiggelt,
mr. E. Elias, Henri Knap en
Annie M. G. Schmidt.
De „redevoeringen" van de-
Godfried Bomans.
ze komieken van de Nederland
se letterkunde zullen door Bo
mans worden beantwoord. Het
geheel is opgenomen in de
Leidse studentensociëteit, wij
mochten het reeds beluisteren
en kunnen er alleen van zeg
gen: mis die 25 minuten niet.
an de vele variaties op de bananen-
boot-calypso zijn nog weer nieuwe
toegevoegd. Het liedje is fijne kost
voor Sarah Vaughan Mercury 957010),
die aan de andere zijde van de plaat
in moderne trant, maar niet zonder
haar negroide stijl te verloochenen
I've got a new heartache zingt. O Fery
Barendse geeft een grappige Zuid-Afri-
kaanse vertaling van de bananen „hit"
in „Day-O" op Philips P 19390 H en
laat bij kwieke muziek van het orkest
van Francis Bay ook de serenade aan
Marianne in Zuid-Afrika spelen. Ge
noeglijk plaatje. O Andere 78 toeren
platen zijn dan nog: Philips P 17690 H
met een rag- en Dixieland-achtige,
soms een tikkeltje lawaaierige selectie
van dansnummers in een overigens wel
prettig-levendige uitvoering van Ben-
nie's old piano band. O Telefunken A
11892 laat in „Blaze away" en „The
watch tower" (twee marsen) horen, dat
mondharmonicaspelers wel een en an
der kunnen leren van de Trio Harmo
nie. Vakwerk. O Op Telefunken AH 220
geeft de Kon. Militaire Kapel haar ver
sie van „Blaze away" en bovendien
nog van de „Marche de la gendarme
rie Beige" en levert ,zo een volgende
bijdrage tot de graag gehoorde mars
muziek van onze vaderlandse militaire
kapellen. O Tango's van Malando op
Philips P 17707 H en dan is er al wel
voldoende gezegd over de strakke, te
vens soepele stijl en de melodieuze
sfeer, waarin „Ciarisse" en „Christine"
worden ten beste gegeven. Dansplaat
bij uitstek. O Jo Stafford gaat op
Philips B 22036 H wel wat fors met „One
little kiss" om (foxtrot), maar legt een
fijne mijmerstemming in de Engelse
wals „Wind in the willow". Orkest:
Paul Weston. O Tommy Steele bezingt
de „Young love" op Decca M 35020 met
„deep emotion" en presenteert vervol
gens in rock and roll-stijl het nummer
„Knee deep in the blues". Overdreven
voordracht. De muziek van de „Steel-
men" heeft echter wel aaTdige accen
ten. O Dansjes uit de bergen, fris-
getint door mandolineklanken zijn
gegroefd in de Philipsplaat P 17667 H
en staan op naam van het Mandolinata-
orkest o. 1. v. Wessel Dekker. Opge
wekte plaat. O Zoals ook de plaat nr.
P 17692, eveneens van Philips, die is ge
wijd aan een viertal lenteliedjes, toon-
zuiver en met verkwikkende fleur
gezongen door „De Krekels" o. 1. v.
Leide Hulscher bij een illustratieve be
geleiding door het orkest van Jan Cor-
duwener.
FRÉDÉRIC
