Straks geen bromfietsen ^eer met open knalpot i Xf" ons land is h<it n% waargenomen Knutselwerk? Prachtbijts Ceta-Bever! „Kleinere atoomwapens conventionele wapens" Schip in nood GOMULKA ZAL HUIDIGE POLITIEK NIET WIJZIGEN nare dagen -25 JAAR T.N.O. activiteit de lucht i WÊtÊÊ Zuid-Afrïka land met grote toekomst Aanvalskracht van Sovjet-Unie in twijfel getrokken De Hongaarse vluchtelingen in ons land Geen katholieke partij volgens de christen-democratische beginselen b;j de. c°nunissaris jubileert I K.L.M.-uitgifte in V.S. overtekend Wilson over Amerikaanse defensie Bestuurswisseling bij beursbestuur De intrekking van briefjes van tien Model 1945 e en 1949 Nederlandse frater in Zwitserland verongelukt Kerk en Staat in Polen DONDERDAG 2 MEI 1957 I ««i, Nkon u ^otterdam ;vv9ti Ss ?,8- M. C. A. Staal, hot^'lana'aan- Het bu- i kt,,'' w ep c°mmissaris is door- cW°rdt niets vermist. 8 Vertaald door JOHAN M. PALM fflk, ns PAGINA 7 vervelendheid helpen direct fteij v w de geluidssterkte van een bromfietsmotor v& Fysische Dienst T.N.O.-T.H. 61 verk een wWziKinK VH" N v eersreglement verwacht Kb V| Technisch K'Nnt».. Special® verslaggever) 'Ut Waar<loor liet ministerie %i hiakg611 ^aterstaat een einde u' fel" het OVermatiKe la" ue m u. V1 ve "I,etSen. Een geluiddem- huizen e.d., die wetenschappelijk V; jj "chtend worden voorge- J~-'- ,~-i Nik ?<U i r^''en net een open jNtSs. .,3 verboden worden, gen met straalaandrijving, bin nenscheepvaart, spoorwegen e.d.) wor den ook andere akoestische problemen onderzocht. Reeds voor en tijdens de laatste wereldoorlog werd het geluids probleem in de woningbouw bestudeerd zoals de geluidswering van vloeren en muren, de galmbestrijding in trappen- ■MM thi grotendeels zijn o] taten hiervan in opgelost. Dat de resul- de woningbouw nog te weinig merkbaar zijn zo werd ons bij een bezoek aan het laboratorium te verstaan gegeven ligt aan de bou wers en de overheid, die deze resulta ten nog te weinig toepassen. De bij zondere voorzieningen maken slechts een klein deel van de bouwkosten uit. Desondanks verrijzen nog steeds gebou wen, die akoestisch veel te wensen overlaten, terwijl voorzieningen achter af zeer kostbaar blijken te zijn. Dit geldt met name ook voor kanto ren, fabrieken, scholen, ziekenhuizen e.d., die alle op enigerlei wijze met het geluid te maken hebben. Het laborato rium adviseert in deze aan architecten en uit de resultaten van de toepassing blijkt, dat de gebruikswaarde van de gebouwen hoger is. Moeilijker dan de geluidswerking is het probleem van de akoestiek in con certzalen, kerken, zalen e.d. In enkele gevallen kan snel advies gegeven wor den, vaak echter is een diepgaand on derzoek vereist omdat op dit gebied nog weinig concrete gegevens bekend zijn. In stijgende mate wordt de industrie zich de laatste jaren bewust van het belang van de factor geluid, zowel in het bedrijf als ten aanzien van de pro- dukten. Gebleken is, dat sterk lawaai in de werkplaatsen tot vermindering van de arbeidsprestatie leidt, soms ook tot lawaaidoofheid. De adviezen, welke de afdeling ge luid van de -Technisch Physische Dienst verstrekt, steunen veelal op resultaten van geluidsmetingen, waardoor een uit gebreid instrumentarium is opgebouwd, dat ook geschikt is voor het snel en be trouwbaar uitvoeren van zeer ingewik kelde metingen. O.m. wordt gebruik gemaakt van een rijdend laboratorium voornamelijk voor geluidsisolatieme tingen in woonhuizen e.d. Het laboratorium te Delft beschikt over een aantal bijzondere ruimten voor geluidsmetingen, o.m. een na- galmkamer, waarin de eigenschappen van geluidsabsorberende materialen en de geluids-isolatie van bepaalde con structies kunnen worden onderzocht. Genoemde ruimten zijn echter alle tij delijke voorzieningen; een nieuw labo ratorium met volwaardige meetruim ten is in aanbouw om over enkele ja ren de afdeling, die tien jaar geleden slechts drie medewerkers telde en thans twintig, o.w. zes academici, passend onderdak te verlenen. Advertentie ja graag Een ''"ilt, j'zich met dit vraagstuk ->!, hieromtrent geadviseerd A '"S Geluid van de Tech- <St Y^Onu* Dienst T.N.O. en de /k re organisatie van Toe- Vi'kt ^Wetenschappelijk Onder- 'üi terrein samen met U ^Hogeschool in een labo- Helft, waarin allerlei ge- 1,1 bestudeerd worden. Verkeersgebied (vliegtui- verneemt is in de <v v ot 26 aPril in de lucht vA) 'aA v' evenals in andere lan- tVsenoj®rhoogde radio-activi- JV^Ht^en. Vo -YB blgens in Rijswijk ct'vitou ,ngen was de gI,aad li A l m deze periode on- K\S groot als de gs- W.«2 C» waarden. Het was d ii! van radio-activiteit, w §ra»^ons land is gemeten. tot uVan scaling weer 1 het vroegere peil. !?°otn^!:)racht aan het huis )V hoS-'^aris van politie te 'h- h.Ao>l doopa.l "?en binnen is kun- «Aoth u°orda. wnnen isH kleinkinderen van - is een SAan d® achterzijde A i eur hadden laten van het huis, V i.h% Lvari door de schoonzoon, VN,-r;-'x.1e ,P°htie en zijn gezin, SA j zen. nemen en met ri/,3°0 v1n .kistje is n.l. een I f saderu( verdwenen. K °0r. ontbreekt tot dus- t Lt>0 eh juhifn ter gelegenheid n Povei!eum van K-R'°- K-V'p- die n de partijraad SA qV S Utre °uals ^«neld za" ,i.A- Biafht wordt gehou- öti On ei? Vrnai e een inleiding v.h bP? ?-ai deg?tukken rond de Xl? de ph°Uw!ni!eGr C. F. Klei- V h K Vawe2insra J^even 0ver ^et SAÏSi 1? Ion aad betreffende de V.\> n0tb>nle, ge2innen. Prof. S (Ke S befhitrent ri zijn gebruike- d« vParleiTlo staatkundige n d>r polaire werk gc- r do 10 tot ,„H°mme wordt H o uur uitge" Het bepalen van de akoestiek in een kerkruimte. Mtet het KLM-vliegtulg uit Johannes burg zijn de heren T. J. Twijnstra, voor zitter van het Verbond van Nederland se werkgevers en leider van de Indus triële en handelsmissie naar Zuid-Afri- ka en ir. S. H. Visser, algemeen secre taris van het verbond, in Nederland te ruggekeerd. De heer Twijnstra achtte de reis van de missie volkomen geslaagd. Met zeer vele ministers en autoriteiten, industriëlen en prominenten uit de han delswereld zijn gedurende het verblijf in Afrika, dat enkele weken duurde, be sprekingen gevoerd. ,,Zuid-Afrika is een land met grote toekomst," aldus de heer Twijnstra. „De natuurlijke rijkdommen worden met energie en fantasie geëxploiteerd. Alle mogelijkheden worden bewust aan gegrepen teneinde de welvaart verder te vergroten. Het doel van de missie was de Nederlandse belangstelling te tonen voor de economische ontwikkeling van het land alsook het winnen van infor maties ten behoeve van de Nederland se industrie en handel. „Ik sta op het standpunt, dat de invoer van kapitaal goederen van Nederlandse zijde nog zal toenemen. Vele Nederlandse bedrijven zijn voorts sterk geïnteresseerd in Zuid- AJfrika door het stichten van dochteron dernemingen. De Nederlandse deelne ming in Afrikaanse ondernemingen is voorts niet onaanzienlijk. Op al deze ge bieden liggen intussen nog vele moge lijkheden," aldus de heer Twijnstra. Volgens het oordeel van de heren Twijnstra en Visser was de reis voor treffelijk georganiseerd. En overal in Zuid-Afrika heeft men veel gastvrijheid en vriendschap ondervonden. De emittenten van de 250.000 gewone aandelen K.D.M. hebben bekend ge maakt, dat de uitgifte overtekend is. Handelaren deelden mede, dat de aandelen thans omstreeks 32% dollar bieden 33 dollar laten noteren. De nominale waarde der aandelen bedraagt 26,32 dollar. De aandelen werden aan het publiek aangeboden tegen 29 dollar. Als voorlopige datum van opneming in de notering op de effectenbeurs te New York van de K.L.M.-aandelen werd 23 mei vastgesteld. Advertentie WILSON Tijdens de ledenvergadering van de Vereeniging voor den Effectenhandel te Amsterdam heeft de voorzitter, de heer William Schrikker, het presidium over gedragen aan zijn opvolger mr. P. F. J. de Kok. De heer Schrikker is 23 jaar lid van het bestuur en acht jaar voorzitter geweest. Als nieuwe bestuursleden zijn toegetreden de heren J. C. Harders en J. W. Poggemeier. De Nederlandse reclamefilm, ln opdracht van Philips te Eindhoven ge maakt door de firma Joop Geesink, heeft de prijs voor de beste artistieke publiciteitsfilm in de wacht gesleept in Milaan. VV lW van a vroedvrou- (A i- arnhern. Schin- d' Brandt). kAAi h?' H A; Beenen), Box- V'hnBlk' J?et lof! te (A- A. M. H. Of^L A- G. Reiners, J" V]0bet Veld, Bruns- eRarikHelilen' meh adbouda (C. M. A. .Vloet st a BAUnS" \k (SrV-HeMCe W? Anthoms h Araüe £,ie?' Sterksel, l«me3- J" M" de J°annlta (A. M. 9. „Ik zal iemand naar je toesturen; geef hem de gehele tekst van het telegram in een gesloten enve lop mee. En luister goed." „Breuk van de schroefas... dwars op de zee," had Vox een ogenblik later gemompeld, terwijl hij zijn graadboog over de kaart schoof. Met onbeschadigde romp, de machine intact, maar gestopt, lag de vrachtboot daar als een mens, van wie men de spieren had doorgesneden, verloren in de duisternis van de storm... „Honderdveertig of honderd vijfenveertig mijlen," had hij na meting bij zichzelf gezegd, „iets meer dan negen uur stomen en bijna zonder afwijking van mijn koers, voortdurend voor de golven weg. Ik kan er tegen een of twee uur in de morgen zijn." Maar was de Marco Polo wel zo zeker van haar positie? Hijzelf had de vorige dag gelegenheid ge had onder vrij gunstige omstandigheden zijn positie te bepalen. Vanaf dat punt waren wind en zee tot middernacht recht van achteren geweest. Er moest ook rekening gehouden worden met de geringe koerswijziging die hij in het begin van de namiddag bevolen had om de wraak te corrigeren. „Goed, daar kan geen fout in schuilen. Over ne gen uur en met slechts (hij had een blik op de wacht- lei geworpen) vier graden afwijking naar stuurboord, zal ik bij haar zijn. En dan zal ze wel vuurpijlen op laten. Onze vaart sal niet veranderen." Hij ging naast de roerganger staan en zei: „Stuur Zuid 80 Oost." Toen hij enige ogenblikken later op de brug het zeildoek van het kompas optilde als om de nieuwe koers te controleren, had hij zijn order aan Réval, die de eerste officier kwam aflossen terwijl deze ging dineren, herhaald. „Sedert zeventien uur en tot nader order sturen we Zuid 80 Oost," en tot Saladini: „Je gaat naar beneden?" en was de trap afgegaan, gevolgd door zijn eerste officier. Saladini, die zijn loopbaan begonnen was als ma troos op een schoenerbrik in de Middellandse Zee, was een dier Corsicanen, die het zeemansberoep uit overerving en door een soort intuïtie uitoefenen en die op de zeevaartschool slechts het berekenen en oplossen van positiebepalingen had geleerd. Hjj was in staat een schip van 149 meter aan 150 meter kade lengte te meren en een vaartuig met rechtstandige kettingen te vertuien. Vox had zich in het begin ge- ergerd aan zijn nogal ruwe manier van comman deren, maar hij had nooit een aanmerking behoeven te maken. „Met jou, Saladini," had hij eens als bij toeval op twee pas afstands van Réval gezegd, „behoef ik geen voet op de bak of op de kampanje te zetten, ook niet in de magazijnen vóór een bezoek van de inspecteur van de nautische dienst." Een ogenblik later had hij er aan toegevoegd, dat hij niet kon op schieten met een officier, die hem niet op de hoog te hield van zijn dienst. Daarna had Saladini, die sedert zijn komst aan boord een zekere onafhanke lijkheid aan de dag had gelegd, nooit verzuimd elke ochtend op het ogenblik dat Vox zjjn kajuit verliet, hem in te lichten over de lading, de ruimen, het on derhoud van het schip of de bestellingen voor leve ranties die hij bij aankomst moest doen. Daartoe beperkten zich de betrekkingen tussen de beide mannen, die zoveel in geest en karakter verschilden. Onder aan de trap had Vox op zijn eerste officier gewacht en had hem terzijde genomen. „Saladini, honderdvijftig mijl voor ons, precies op onze route, ligt de Italiaanse vrachtboot Marco Polo met zware averij gebroken schroefas. Ik heb juist een telegram gekregen. We zullen er tegen twee uur vannacht zijn." MEen beroerde geschiedenis," had de Corsicaanse zeeman gebromd, daarop, na een korte pauze. „Hou den de luiken het? Maakt hij geen water?" „Ze hebben geen bijzonderheden gegeven. Je moet voorbereid zijn." „Voorbereid op wat, kapitein?" „Dat hangt van de omstandigheden af. Jij, Lau- nay en ik zijn de enigen die er van afweten. Ik zal er met Petit over spreken." Na zich een pas verwijderd te hebben, had hij zich omgedraaid en er bijgevoegd: „Voorbereid op alles, Saladini. Je begrijpt wat ik ermee bedoel?" Aan tafel had Vox slechts een tiental passagiers, benevens Older aangetroffen. „Wat gebruikt u vanavond?" had hij de Engels man, de wereldreiziger, gevraagd. „Grilled steak en fruit." „Goed zo; ik zal maar met soep beginnen." Hij gevoelde zich tegelijk rustig en lichtelijk be zorgd. Saladini had met de bondigheid van een zee man de juiste vraag gesteld: „Voorbereid op wat, kapitein?" Ja, waarop? Welke beslissingen zou hij die nacht moeten nemen? Een schip dwars op de golven, met hechte romp, maar beroofd van zijn machine, kan alleen gered worden als men er in slaagt het met een sleeptros op de wind te bren gen; een enkele manoeuvre, die de Marco Polo en de Canopus had kunnen redden en die noch voor de een, die te vroeg was verdwenen, noch voor de ander, in een nog gevaarlijker toestand, had kun nen worden uitgevoerd. „We komen goed vooruit, kapitein", had de En gelsman hem toegevoegd, terwijl hij zijn vlees sneed. „Zestien knopen," „Ik bedoel, we varen sneller dan een uur gele den." Deze man moest wel veel gevaren hebben om zo snel te kunnen bemerken dat de hoofdwerktuigkun dige, die gewaarschuwd was, de snelheid had opge voerd. „De zee duwt ons vooruit," had Vox geantwoord. „En de schroef trekt ons mee. Ja, ja, kapitein, ik mag dat wel." (Wordt vervolgd) De Amerikaanse minister van defen sie, Wilson, heeft in een vandaag te Washington gepubliceerde verklaring gezegd, dat de Amerikaanse defensie is gebaseerd op het gebruik van atoomwa pens. „De kleinere atoomwapens zijn thans in zeker opzicht conventionele wa pens geworden," aldus deze verklaring, die op 30 januari werd afgelegd ln de subcommissie voor toewijzingen van het Huis van Afgevaardigden. Wilson zei te betwijfelen of de Russen werke lijk over de militaire middelen beschik ken om Britse en Amerikaanse steden zo maar ineens met atoomwapens te verwoesten. In een eveneens vandaag gepubli ceerde verklaring van de voorzitter van de commissie van stafchefs, ad miraal Radford, aan de sub-com missie wordt gezegd, dat de Verenig de Staten na de Brits-Frans-Israëlï- sche inval in Egypte paraat waren voor een wereldoorlog. Het Amerikaanse ministerie van de fensie heeft gisteren bekendgemaakt, dat de Amerikaanse strijdkrachten be schikken over een atoomgranaat van 20,32 centimeter, die zowel door ka nonnen als houwitsers kan worden af gevuurd. Het leger beschikt over ka nonnen en houwitsers van een kaliber van 20,32 centimeter, die voor het af schieten van deze granaten kunnen wor den gebruikt. Het korps mariniers had eerder mee gedeeld, dat het versterkte bataljon ma riniers van de zesde vloot is uitgerust met houwitsers van 20,32 centimeter. De wapens van dit kaliber moeten de atoomkanonnen van 28 centimeter ver vangen, die door hun groot gewicht, 85 ton met trekker, soms grote moeilijk heden bij het vervoer opleveren. (Rtr) Het laatste van de vier en veertig centra, die hebben gediend voor de ont vangst van Hongaarse vluchtelingen, „Bos en Hei" te Uddel is woensdag gesloten. Dit betekent dat het overgro te deel van de 2.853 vluchtelingen, die in de tweede helft van november en in december naar Nederland zijn gekomen, een woonplaats heeft gevonden. De spreiding van de vluchtelingen over de provincies is als volgt: Gro ningen 1.16 pet, Gelderland 11.50 pet, Noord-Brabant 9.93 pet, Friesland 1.93 pet, Utrecht 9.80 pet, Limburg 13.56 pet, Drente 0.32 pet, Noord-Holland 19.15 pet, Overijssel 6.64 pet, Zuid-Hol land 24.18 pet. Steden waar grotere aan tallen vluchtelingen zijn opgenomen, zijn: Amsterdam 170, 's Gravenhage 110, Sittard 77, Rotterdam 153, "5 Hertogen bosch 93, Enschede 63, Utrecht 134, Haarlem 90, Leiden 48 en Dordrecht 48. De samenstelling van de groep van 2.853 is als volgt geweest: 176 gezin nen met kinderen: 646 personen, 88 ge zinnen zonder kinderen: 176 personen; alleenstaanden tot 14 jaar: 8 personen, alleenstaanden tot 18 jaar: 220 perso nen; overigen: 1.803 personen, totaal: 2.853 personen. Onder de naar ons land gekomen groep bevonden zich 159 studenten, van wie er na een selectie 116 zijn of worden ingeschreven aan universiteiten en hogescholen en wel te Rotterdam 4, Tilburg 4, Nijmegen 3, Amsterdam Vrije Universiteit 5 en Gem. Universi teit 8, Delft 50, Groningen 5, Utrecht 20, Leiden 6 en Wageningen 11. Van de overige 43 studenten zijn ge ëmigreerd 3, gerepatrieerd 1 en in het arbeidsproces opgenomen 39 personen. Van de totale groep vluchtelingen zijn opgenomen ln sanatoria 21 personen en ln een centrum voor de behandeling van ernstige aanpassingsstoornissen 22 personen. Geëmigreerd zijn 38 en ge repatrieerd 207 personen, waaronder 8 gezinnen van in totaal 39 personen. De Nederland&che Bank brengt in herinnering, dat de gelegenheid tot ver wisseling van de bankbiljetten van 10,- rnodel 1945e en model 1949, bij haar bijbank te Rotterdam, alsook b\j haar agentschappen en haar correspondent schappen op 31 mei a.s. eindigt. Zij vestigt er met nadruk de aandacht op, dat na die datum bedoelde bankbil jetten alleen nog maar bij haar hoofd- bank te Amsterdam (kantoor Heren gracht 461-463) zullen worden verwis seld, nadat bij onderzoek is gebleken, dat aan de aanvrage ter verwisseling re delijkerwijze behoort te worden gevolg gegeven. De bankbiljetten van model 1945e zijn gedateerd 7 mei 1945 en vertonen aan de achterzijde een afbeelding van het mijngebied Limburg. De bankbiljetten van model 1949 zijn gedateerd 4 maart 1949 en vertone naan de achterzijde een reproduktie van het schilderij van Ja cob van Ruisdael getiteld „Molen bij Wijk bij Duurstede". Eerst thans wordt bericht, dat tij dens een bergtocht in de omgeving van SoerenbergBrienzerrothorn in Zwitser land de Nederlandse frater Gerlachus o.f.m. conv. (Martin Canisius uit Hoens- broek) dodelijk is verongelukt Met een ernstige schadelbasisfractuur werd hij op (24 april in het kantonale ziekenhuis te Luzern opgenomen, waar hij op 29 aprü ten gevolge van zijn verwondingen is overleden. Het stoffelijk overschot is in middels van Zwitserland naar Nederland overgebracht. Frater Gerlachus, 23 jaar, behoorde tot de Nederlandse provincie der Con ventuelen en studeerde filosofie aan de universiteit van Freiburg. De begrafenis zal plaats hebben op zaterdag 4 mei op het rectorale kerk hof van Mariënrade. Advertentie In een interview met de Amerikaan se journalist Auberon Herbert, corres pondent van het katholieke persbureau N.C.W.C. News Service, heeft de Pool se minister van Onderwijs, Wladyslaw Bienkowski, verklaard, dat de huidige politiek der regering ten aanzien van de Kerk en het godsdienstonderw^s in de toekomst wel gehandhaafd zal blij ven. De minister verwachtte bij het godsdienstonderwijs geen moeilijkheden op hoog niveau, wel plaatselijke wrij vingen. Hü achtte het echter zeer on waarschijnlijk, dat er ooit een katholie ke politieke party volgens christen-de mocratische beginselen tot stand zou komen. Bienkowski, een van de naaste mede werkers van Gomulka, is bijzonder ge ïnteresseerd in de verhouding van Kerk en Staat. Hij had een actief aandeel in de besprekingen, welke leidden tot de huidige status quo. In katholieke krin gen heeft hjj een reputatie van persoon lijke integriteit en intelligentie. Op de vraag of de regeringspolitiek van non-interventie in kerkelijke aan gelegenheden en de erkenning der ouderrechten inzake godsdienstonder wijs beschouwd moest worden als een „tactische manoeuvre of een politiek op lange termijn", antwoordde Bien kowski: „Het is een basisbeginsel der communisten dat zij rekening houden met de wil van het volk. Omdat Po len overwegend katholiek is, is de po litiek der regering op de erkenning van dit feit gebaseerd. Onze politiek zal daarom wel gehandhaafd blijven in de toekomst, omdat het volk ka tholiek blijft." Bienkowski gal vier redeoen aan waarom het hoogst onwaarschijnlijk ge acht moet worden, dat er een katholie ke partij volgens christen-democrati sche beginselen tot stand zal komen: 1. De communisten zijn niet bereid hun politieke overmacht en de daad werkelijke controle uit handen te geven; 2. Een zwenking naar rechts zou niet in overeenstemming zijn met de loop der binnenlandse ontwikkeling en de in ternationale relaties van Polen; 3. Alle krachten van het Poolse volk moeten geconcentreerd worden om de ernstige economische crisis te overwin nen en mogen niet in politieke contro versen verspild worden; 4. Een specifiek katholieke partij zou complicaties kunnen verwekken in de „goede" verhouding, die momenteel tussen Kerk en Staat in Polen bestaat. Minister Bienkowski gaf vervolgens zijn mening weer over de groep van ka tholieke afgevaardigden in het Poolse parlement: „Ik heb zeer veel persoon lijke waardering en respect voor hen. Politiek gezien menen wij, dat hun idee- en constructief en evenwichtig zijn. Zij hebben veel invloed." Hij weigerde ech ter commentaar te geven op de Pax- groep, de z.g. progressieve katholieken, die zelfs gedurende de Stalinistische periode steeds achter de regering ston den. Bienkowski merkte slechts op, dat de regering „buitengewoon verdraag zaam" is en dat zij „zich niet wenst te mengen in interne katholieke contro versen." (K.N.P.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1957 | | pagina 7