ISD
Ml
olieke Middenstandsbond
bestaat vijftig jaar
^OMMENIE begon
s de victorie
4
f
MAO TSE TOENG verwerpt
optreden in Hongarije
PROF. DR. A. A. SMIJERS f
Hulpactie voor Hongarije
loopt eind juni af
OMMEN HAARLEM EN ROTTERDAM
"V
<#i
bekman
jaar
Sik
Rusland moet „ijzeren vuist'opgeven
Nieuwe generatie van Nederlandse
musicologen
Werkzaamheden van Nederlandsche
Roode Kruis zeer omvangrijk
beroemde
geneesmiddelen
in 1 tablet
doen wonderen!
Chefarine ..4'
Parlement en tuinbouw
WOENSDAG 15 MEI 1957
PAGINA j
A
M, V?
fg>^
!»>V
*°>3' J
W f
r.
'eb VwacU-
'•M
er deed in
beraden
jaar en
vv?<IC!'C0rtzettlng van
Wt?Kh8esto? uit Eindh°-
^^i^fieiste tegen de
Levensvatbaar
MËMÊÊÈm
Nederlandse zeeman in
Ierland verongelukt
Pater Jorna SS.CC.
overleden
Molens vallen aan
het snelverkeer
ten offer
Jacques Groen
Jeugdige bandieten
staan terecht
Anderhalf jaar wegens
mij ndiefstallen geëist
De speelclubs te
Baarle-Hertog
V.V.V. wijst op „het grote
belang" ervan
geia*''"
iag:
igs'
Ito"
|r t
da-^ef)'
Cfl*
ti
ja'a*a' 'n Haarlem even plechtig: als feestelijk worden her-
l'fiit,,. Seleden de Diocesane Haarlemse Hanze Bond tot stand
iw. dienen ae uiocesane tiaanemse ttanze nonci tot stand
S^Hb 'C' d-'e tllans bekend staat als de „Interdiocesane Katho-
yj.p <n de bisdommen Haarlem en Rotterdam". Haarlems
a"' Wh'k SiiTibe". draagt 's morgens een pontificale Hoogmis op in
■Ü'ïji p |i b>an 6 S'it Bavo, waaronder de geestelijk adviseur, rector
A fElJH Ui-' aar> de bisschop het geheel verfraaide (o.a. door schilde-
<ceE V' X' etafPIv°e') Hanze-altaar in de St. Bavo zal aanbieden. Een
JSl Se<neP vormt de inleiding op een herdenkingsbijeenkomst in
fe nteli.ike concertzaal, waar dr. A. A. Olierook, pastoor te
S 'lf m esl'-ede zal uitspreken en waar voorts het woord gevoerd
J A- Ja"sen van Rotterdam, die ten behoeve van zijn
k'viseer onder couvert aangeboden krijgt, door dr. G. M. J.
r V ®e i r®^aris van „Economische Zaken" en door de landelijk
VSld? h°lieke middenstandsbond, de heer J. A. Koops. Het
,wte"slotte een staande receptie in de tuinzaal van het
etl diner in „Treslong" te Hillegom.
•e
rfenti
U»
Ai
tsf
lOi r
iilP0Pt de Amsterdam-
tij-6r Chris Hendrik
'■ti zeventigste ver-
vrienden zijn
U die verjaardag
^Vjfiaken. Het aanbe-
.0- Vele bekenden in
ailrtMarl Andriessen,
t:. Krop, Jhr. Sand
ys, Van Vriesland en
Ha-Kagenaar van ge-
jS »J|Se Academie heeft
maar te Ara-
lij; bij zich als kun-
<1%,een actief lid
'^lijken" en ,,De
8fg°°t bijzondere aan-
bttner en daaraan
.schrijven, dat het
"HQbet museum Kröl-
I Kr ^e'uwe goed is
voic begon na zijn
Ui £ehng van de Haag-
I 4<?°edi£ had hij gro-
'doderne richtin-
vWi, bisme. Hij werd
NeV8" dr. F. M.
W. Malerei in Hol-
^idd re i'Buur behan-
grote aandacht
Jt3lad „Beeldende
te "dertig" begon hij
p,'e8gen op de mo-
er trad toen
ir&en e voorgrond om
k'p]„n expressies het
e61 di.nK te brengen.
pchpLei§en- altijd van
e» b wijze. Beek-
gaven van gemoed,
Zni?' vele vrienden
f> «en het bereiken
biaip^ker tot een on-
\ande"
t^*eijUstltie te Arnhem
een Arnhemse
S? en zes maan-
'"gstelling van
gelegd: het
"l" Eindho
dezelfde recht-
i ,^p,-<?!( btstonden. De
iW Niu?®r de sieraden
Bk. a,; tovvel deze als
'4^ beiS n aut0 voor
-»?1 'h H n aanduwen.
wagen
pleidooi
°e: te vinden
diehten"65 maar
,die zat
V^«stahRp®? twee jaar
cN Wpbisstraf met
tv»ddt'] bs opzette-
V^ehirtVan de door
X^e sieraden.
Een indrukwekkend programma dus,
waarmede men ook de buitenstaander
duidelijk wil maken, van hoe grote be
tekenis men het acht, dat de katholieke
middenstanders in een eigen organisa
tie verenigd zijn om te komen tot
verwezenlijking van de gemeenschappe
lijke idealen. De geschiedenis van de
voorbije halve eeuw heeft de werkers
van het eerste uur groot gelijk gegeven,
een historie, die leerzaam en interes
sant is, en waarvan Jan Bakker, direc
teur van het r.-k. Middenstandsbureau
te Den Haag, in een door hem geschre
ven gedenkboek „En zij deden het"
uitvoerig vertelt.
In dat boek, rijkelijk geïllustreerd,
herinnert de schrijver er nog eens aan,
hoe moeilijk het is de middenstander
met zijn zin vpor vrijheid en zelfstan
digheid aan een organisatie te binden.
Van 3 september 1902 dateert de eerste
organisatie, een algemeen gerichte, na
tionale vereniging voor middenstanders,
in de totstandkoming waarvan de katho
lieke dr. J. Nouwens een groot aandeel
had. Om principiële redenen zagen de
katholieken zich genoodzaakt uit dit
verband te treden en de basis werd ge
legd voor de „Hanze", een door dr.
Nouwens gekozen naam, welke door de
tegenpartij al spoedig omgedoopt werd
in de „Ganze". Dr. Nouwens repli
ceerde daarop afdoende met de woor
den: „Goed zo mijne heren, maar dan
zullen wij toch trachten te worden de
ganzen van het capitool, die de solda
ten door hun geschreeuw wakker maak
ten, toen de vijand voor Rome stond".
De soldaten waren inmiddels wakker
geworden, want vóór de afscheiding
(1911) waren er reeds diocesane katho
lieke middenstandsbonden opgericht.
Die van het bisdom Haarlem kreeg zijn
beslag in 1907. In het Haarlemse dio
cees was voordien slechts één katholie
ke (plaatselijke) organisatie van mid
denstanders, en wel in Krommenie, wel
ke 23 augustus 1905 was opgericht. De
eerste diocesane katholiekendag te
Delft, gehouden 3 oktober 1906, gaf de
stoot tot de oprichting van de eigen or
ganisatie, toen mgr. A. J. Callier ver
klaarde: „Ziet, ik hoop, dat er thans
ook verenigingen voor de middenstand
zullen worden gesticht, en nog spoedi
ger dan de patronaten gesticht zijn".
Onder leiding van mr. R. Regout nam
men de propaganda ter hand, Hanze-
verenigingen werden opgericht in Pur-
merend, Haarlem, Rotterdam, Alkmaar,
Vlaardingen, Oudewater en Hoorn, die
zich in februari 1907 te Den Haag met
Kro amenie verenigden tot één bond.
Achteraf lijkt dat de gewoonste zaak
ter wereld, maar de pioniers hebben
harde noten moeten kraken, vooraleer
zij konden spreken van een hechte or
ganisatie, die representatief naar bui
ten voor de katholieke middenstand kon
optreden. Eenvoudig maar doelbewust
werd begonnen met 8 afdelingen, om
vattend 421 leden. Thans telt de inmid
dels interdiocesaan geworden bond voor
de bisdommen Haarlem en Rotterdam
ruim 12000 leden, ondergebracht in 145
afdelingen.
Onder de energieke leiding van de
verschillende voorzitters - J. J A. Ver
beek (1907-1916), C. J. G. Struycken
(1916-1934), E. J. M. Stumpel (1934-1943)
L. J. A. van Doorn (1945-1946), H. E
v.d. Brule (1946-1949) en F. C. de Hos-
son (sedert 1949) is er gewerkt ten dien
ste van de middenstand in het alge
meen en van de katholieke middenstan
ders in het bijzonder. Met vraagstuk
ken van velerlei aard werd de organi
satie geconfronteerd en steeds werd
er geholpen, waar dat mogelijk was.
Uit al die activiteiten doen wij slechts
een greep, en wij memoreren hier de
oprichting in 1909 van de Centrale
Coöperatieve Credietbank, later de
Hanzebank. Een jaar daarop werd be
sloten tot de stichting van het fonds
„Uitkering bij overlijden", thans be
kend als de ..Onderlinge Middenstands
Levensverzekeringsmaatschappij". In
1916 kreeg de organisatie een eigen bu
reau en de naam van een der drie di
recteuren, Chris Jansen, werd later ver
bonden aan een fonds, dat gesticht was
om middenstanders te helpen, die in
nood verkeren.
Van grote betekenis is het incasso-
en informatiekantoor voor de Midden
stand, de N.V. Mikanto, geworden, wel
ke voortgekomen is uit het door de
Bond in 1921 van de afdeling Amster
dam overgenomen Hanze-informatiebu-
reau. Zoals gezegd, wij doen slechts
een greep, waarbij evenmin aan de
aandacht mag ontgaan, wat de Bond
met en voor „Santos" heeft gedaan, en
wat bijeengebracht kon worden voor de
priesterstudenten uit middenstandskrin
gen via het dr. Van Beurdenfonds.
Wie mocht twijfelen aan de levens
vatbaarheid van de Bond wat is per
slot van zaken vijftig jaar? moge zich
de enorme moeilijkheden herinneren,
waarmede de nu jubilerende Bond te
kampen lieeft gehad als gevolg van ge
voelige tegenslagen. Men denke bij
voorbeeld aan de trieste liquidatie van
de Hanze-bank in 1923, buiten de schuld
overigens van de Bond zelf, een ramp,
die voorkomen had kunnen worden, in
dien het Rijk via een garantie de Bank
had willen helpen. Vele middenstands
gezinnen kwamen in grote zorgen, en
het ledental van de Bond liep maar
liefst met 50 pet. terug.
De crisisjaren stelden de middenstand
en daarmede ook de Haarlemse Bond
voor problemen, die bijkans onoplos
baar waren. In menig middenstandsge
zin steeg de nood zeer hoog, en overal
kwamen commissies van bijstand in ac
tie om daar waaT mogelijk te redden
wat er te redden viel. Intussen nam
het ledental weer in die mate toe, dat
in 1938 de 10.000 gepasseerd werd.
Was het tijdens de eerste wereldoor
log niet gemakkelijk geweest het hoofd
boven water te houden, de bezettings
jaren 1940-1945 werden nog zwaarder.
De beruchte commissie-Woltersom deed
haar werk en met lede ogen moesten
de katholieke middenstanders het aan
zien, hoe hun organisatie naar een li
quidatie geleid werd, welke in 1942 een
feit werd.
Het onderling contact bleef natuurlijk
mede dank zij de grote lasten, die
ieder te dragen had bewaard, en
daarom kon na mei 1945 ook de Haar
lemse Bond zo glorieus herrijzen. Wie
zoveel moeilijkheden weet te overwin
nen in de loop der jaren, heeft zijn
recht van bestaan wel bewezen.
De innerlijke kracht maakte het mo
gelijk de gecompliceerde na-oorlogse
jaren met glans door te komen. Op ve
lerlei gebied kon de Haarlemse Bond,
die door de splitsing van het bisdom
Haarlem interdiocesaan werd, zijn vleu
gels wijder uitslaan. Economische, so
ciaal-cultureel en niet te vergeten gods
dienstig werden er bergen werk verzet.
Te veel om op te noemen zijn de be
moeienissen geweest ter verbetering
van de positie van de middenstander.
Waar eerst de middenstand een groep
was, die zichzelf maar moest bedrui
pen, werd tenslotte de toestand zo, dat
zij althans de aandacht kreeg van ho
gerhand, die broodnodig was. Het le
ven van de middenstander, die feitelijk
een slaaf was geworden van zijn eigen
bestaan, werd menselijker. De onder
linge verhoudingen kwamen gunstiger
te liggen, en door cursussen, instruc
ties en lessen werd de middenstander
zelf op een plan gebracht, waarop hij
meer recht van spreken kreeg.
Werd dus de materiële kant op een
zo goed mogelijke manier behartigd,
alle aandacht werd vanwege de Bond
ook gegeven aan de geestelijke vor
ming. In dat verband noemen wij
slechts het voortreffelijk kernwerk, dat
verzorgd wordt door pater Rembertus,
Capucijn.
Na dit overzicht in vogelvlucht kan
men moeilijk ontkennen, dat er voor
de katholieke middenstanders in de bis
dommen Haarlem en Rotterdam geen
reden is om het gouden jubileum van
hun Bond te vieren, even plechtig als
feestelijk natuurlijk volgens bovenver
meld recept.
'T
t ..i'-i} v i
S i 1
'f4-. f
Leden van het hoofdbestuur van de Kath. Middenstandsbond en de directeur voor
,,'t Gildehuys".
Het 600 ton metende zandschip „Lim
burg" is dinsdagmorgen in het Haring
vliet op een anker van de zandzuiger
„Ahoy" gevaren. Het schip is gezon
ken en doormidden gebroken. De opva
renden konden worden gered. De „Lim
burg" stond onder bevel van schipper
Jacob Oostenrijk.
Mao Tse Toeng, de president van
communistisch China, heeft naar thans
bekend wordt in februari in Polen een
rede gehouden, waarin bittere kritiek
geleverd werd op de Sovjet-Unie we
gens het optreden in Hongarije. In die
rede zou Mao Tse Toeng met zoveel
woorden gezegd hebben, dat meer re
voltes zouden volgen tenzij Rusland zijn
politiek van de ijzeren hand in Oost-
Europa prijsgaf. De rede van de Chi
nese president is destijds nimmer ge
publiceerd. Waar Mao gesproken heeft,
is niet eens bekend. Wat er thans
over bekend wordt, is afkomstig uit
welingelichte diplomatieke kringen.
Een aanwijzing, dat zulk een rede is
gehouden, vond men vorige week in het
te Warschau verschijnende blad „Szan-
dar Mlobych". Dit blad staat bekend
als het~ meest anti-Russisch van alle
Warschause bladen. Het gaf vorige
week een gedeelte, van Mao's rede
weer, volgens diplomaten in Warschau
echter niet het bitterste gedeelte. Vol
gens diplomatieke zegslieden gaf Mao
als zijn mening, dat de communistische
regimes in Oost-Europa ten dode zijn
opgeschreven, tenzij zii de volkeren
meer individuele vrijheid geven. Zelfs
„Szandar Mlobych" maakte er mel
ding van, dat Mao had verklaard dat er
in de communistische maatschappij an
tagonisme bestaat tussen de regering
en het volk, tussen de bestuurders en
De officier van justitie te Belfast
heeft een gerechtelijk onderzoek inge
steld naar de dood van de Nederlandse
zeeman Jacobus Johannes Hoogduyn uit
Den Haag, opvarende van de 1.030 ton
metende „Trito".
Van Hoogduyn was op het dak van een
gebouw in de haven van Belfast ge
klommen om een voetbal te halen. Hij
viel door een dakvenster, stortte negen
meter naar beneden en overleed zeven
dagen later in het ziekenhuis. Het onge
val gebeurde op 1 mei.
dagen.
Op 68-jarige leeftijd is in de afge
lopen nacht in zijn woning te Huis ter
Heide overleden prof. dr. A. Smijers,
hoogleraar in de muziekwetenschappen
aan de rijksuniversiteit te Utrecht en
o.m. oud-voorzitter van de Nederlandse
St.-Gregoriusvereniging. Prof. Smijers
leed reeds enige maanden aan een
ernstige longziekte en verbleef korte
tijd in het St.-Antoniusziekenhuis te
Utrecht, waarna hij verder thuis ver
pleegd werd. Ondanks zijn ziekte kwam
het overlijden hedennacht toch nog on
verwachts.
Albert Smijers werd 19 juli 1888 te
Raamsdonksveer geboren. Na zijn pries
terwijding studeerde hij muziekweten
schappen aan de Weense universiteit
als leerling van prof. Guido Adler,
waarna hij in 1917 promoveerde op een
proefschrift over Karl Luython als
motettencomponist. Als professor aan
het seminarie te St.-Michielsgestel zette
hij in zijn vrije tijd de studie voort,
welke reeds in 1919 bekroond werd met
de vererende opdracht van de vereni
ging voor Nederlandse muziekgeschie
denis, die hem de volledige uitgave van
de werken van Josquin des Prez toe
vertrouwde. Om hiervoor het nodige
materiaal te verzamelen, voornamelijk
in Italië, had prof. Smijers slechts zijn
vakanties ter beschikking. Hij volgde
daarom een toen nieuwe methode en
liet van de handschriften en oude
drukken van Josquin des Prez foto-
copieën vervaardigen, welke methode
hij later als hoogleraar ook veelvuldig
toepaste.
In 1921 verscheen de eerste afleve
ring van de verzamelde werken, nadien
door nog bijna veertig andere gevolgd.
Later verzorgde prof. Smijers ook de
heruitgave van de werken van Obrecht,
die in vier delen verschenen.
In 1930 selde de maatschappij tot be
vordering der toonkunst aan de Utrecht
se universiteit een bijzondere leerstoel
in voor de muziekwetenschappen en werd
prof. Smijers tot bijzonder hoogleraar
benoemd. In 1934 werd hij buitengewoon
en in 1944 gewoon hoogleraar. In 1930
werd tevens het instituut voor muziek
wetenschap opgericht, waarvan prof.
Smijers directeur werd. Twee jaar ge
leden werd het zilveren jubileum hier
van luisterrijk gevierd, waarbij prof.
Smijers erin slaagde een groot deel van
de belangstelling van zijn hiermee samen
vallende zilveren jubileum als hoogle
raar af te leiden.
Dat prof. Smijers als hoogleraar en
directeur voor de beoefening van de
muziekwetenschappen in Nederland,
vóór hem een vrijwel onbetreden ter
rein, betekend heeft, is desalniettemin
toen duidelijk in het daglicht gesteld.
Hij bracht zijn studenten vooral be
langstelling bij voor de bloeitijd van
de Nederlandse scholen maar naast
de muziekhistorische wetenschappen
hadden ook de muziektheoretische zijn
grote aandacht. Aldus ontstond rond
deze eminente hoogleraar minzaam
en, waar het zijn persoon betrof, steeds
zeer bescheiden een nieuwe gene
ratie van Nederlandse musicologen.
De muziekwetenschappelijke opleiding
te Utrecht kreeg Europese vermaardheid
en de bibliotheek van het instituut,
waarin een groot foto-archief is onder
gebracht, behoort tot de beste der we
reld. Het was daarom geen verrassing,
dat prof. Smijers in 1952 benoemd werd
tot president van de Assemblee Generale
van de Société Internationale de Musi
cologie; de Leuvense universiteit ver
leende hem in 1953 een eredoctoraat.
Wij noemden reeds het voorzitterschap
van de Nederlandse St. Gregoriusver-
eniging, die onder zijn jarenlange lei
ding tot grote bloei kwam en een af
spiegeling was van de grote belang
stelling, welke prof. Smijers ook voor
de kerkmuziek had. Het is ondoenlijk
alle andere functies, die hij bekleedde,
te releveren; hij was enige jaren hoofd
leraar aan het Amsterdamse conserva
torium, voorzitter van de Nederlandse
Vereniging voor muziekgeschiedenis, be
stuurslid van de Nederlandse Klokken-
en Orgelraad, voorzitter van de sectie
muziek van de voorlopige raad voor
de kunst en lid van talrijke adviescom
missies. Schijnbaar leefde hij terugge
trokken, geheel in overeenstemming met
zijn karakter, en weinig trad hij in de
openbaarheid, althans voor zover het
zijn persoon betrof, maar op het terrein
van de muziekwetenschappen passeerde
er in Nederland nauwelijks iets, waarbij
prof. Smijers niet op een of andere
wijze was betrokken. Nu hij na een zeer
arbeidzaam leven is heengegaan, blijft
naast de herinnering aan een edel mens
zijn veelomvattend werk achter, dat door
anderen, die eens zijn leerlingen waren,
zal worden voortgezet.
de arbeiders. Een dergelijke uitspraak
is in lijnrechte tegenspraak met de
communistische theorie, dat alle com
munisten arbeiders zijn en dat er geen
klasse-tegenstellingen zijn.
Men herinnert zich nu overigens ook,
dat in de loop van dit jaar reeds een
artikel in het te Peking verschijnende
dagblad „Jen Min Wen Pao" verscheen,
dat enig opzien baarde. Terwijl het of-
ficieel-gepubliceerde standpunt van de
Chinese regering inzake Hongarije is,
dat de Sovjet-Unie terecht had ingegre
pen om een opstand te onderdrukken
die was aangestookt door „imperialis
ten", liet „en Min Wen Pao" door
schemeren, dat er meningsverschillen
tussen Peking en Moskou bestaan over
Hongarije. Het blad beschuldigde in
dat verband Rusland van „chauvinis
me" inzake Hongarije.
Naar de directeur van het Nederland
sche Roode Kruis A. van Einden op
een persconferentie meedeelde, zal de
ze organisatie haar hulpactie voor Hon
garije op 30 juni a.s. beëindigen. Het
Oostenrijkse Rode Kruis zet zijn werk
zaamheden echter voort, waarbij de in
ternationale organisatie haar steun zal
blijven verlenen. Verwacht wordt dat
voor de 15.000 vluchtelingen die zich
thans nog in Oostenrijk bevinden tegen
het einde van het jaar een bestemming
gevonden zal zijn in de Oostenrijkse in
dustrie. Een groot aantal Rode-kruis-
goederen is deze dagen naar Joegosla
vië gezonden waar nog 30.000 Hongaar
se vluchtelingen verblijven. Het groot
ste deel van het Nederlandsche Roode-
Kruisteam dat in Oostenrijk zulk goed
werk heeft verricht zal tegen 30 juni
naar Nederland terugkeren.
Naar de heer van Emden verder mee
deelde heeft het Nederlandse volk ten
behoeve van de Hongaarse vluchtelin
gen, naast bijdragen in natura ter waar
de van een miljoen gulden, op de giro
rekening van het Roode Kruis nog een
bedrag van 5 miljoen honderdduizend
gulden gestort. Een woord van lof sprak
hij aan het adres van de Nederlandse
Spoorwegen en de K.L.M. die zorgden
voor het gratis vervoer der goederen.
Het Nederlandsche Roode Kruis heeft
echter niet alleen hulp verleend aan de
Hongaarse vluchtelingen. In het afge
lopen jaar werden eveneens goederen
ter waarde van 250.000 gulden gezon
den naar Haiti, Columbia, Italië, Tur
kije. Griekenland, Afghanistan, Egypte,
Jordanië en Iran. Na de mijnramp te
Marcinelle kon het Nederlandsche Roode
Kruis een bedrag van 225.000 gulden
ter beschikking stellen voor hulp aan
de nabestaanden.
De heer van Emden deelde verder
nog mee dat het nieuwe invalidenschip
van het Roode Kruis waarschijnlijk
over twee jaar in gebruik zal kunnen
worden genomen, dat het Jeugd Roode
Advertentie
Bij pijn, griep oi „landerig" gevoel zorgt een enkel
labiel dei U weer met plezier Uw werk kuni doen I
Kruis zich thans over 12.000 scholen
uitstrekt, dat de trombosedienst thans
werkt in Den Haag, Utrecht, Haarlem,
Leiden, Nijmegen en Den Bosch, dat
het welfarewerk van het Roode Kruis,
naast het huisbezoek, in 67 ziekenhui
zen wordt verricht, het Rode Kruis
thans beschikt over 109.000 vaste bloed
gevers en het aantal leden van het Roo
de Kruis momenteel 585.000 bedraagt.
Ten huize van zijn ouders te Amster
dam- is pater Boneventura Jorna SS.CC.,
plotseling overleden. Hij was daar sinds
februari vanuit Brazilië op vakantie.
De plechtige uitvaart en begrafenis
heeft vandaag plaats gehad in het kloos
ter van de paters der H.H. Harten t«
Bavel, Nieuw Ginneken.
Pater Bonaventura, Th. C. W. M. Jor
na, werd 5 september 1912 te Amster
dam geboren. Na zqn gymnasiale stu
dies in het missiehuis Pater Damiaan
te Sint Oedenrode trad hij in de Con
gregatie der H.H. Harten te Nw. Ginne
ken, waar hij 25 september 1933 werd
geprofest. De H. Priesterwijding ont
ving hij op 31 juli 1938 te Valkenburg.
Een jaar later vertrok hij naar Brazi
lië, waar hij werkzaam was in het on-
derwijs en de zielzorg. Het laatst was
hij leraar op het klein seminarie van
zijn Congregatie te Ferraz de Vascon-
celos.
Bijna drie uur hebben wij
deze week allergenoegelijkst
doorgebracht in het huis van
het kamerlid Jacques Groen in
Alkmaar. Een nuchtere West
fries, die in een gesprek zelfs
bij hem thuis niet aanstonds
ontdooit. Eerst nadat wij die
harde kop met het volle grijze
haar, waaronder een paar don
kere ogen de bezoeker lang en
scherp opnemen, getrotseerd
hadden, was het alsof de gast
heer zich voorzichtig uit een
pantser van stugheid loswerkte.
Het bezoek eindigde met een
praatje over de muts, met en
zonder hul, van zijn moeder,
wier portret wij boven zijn bu
reau aantroffen: de ogen even
fel en de mond even scherp en
vastberaden als het hele wezen
van haar zoon, het kamerlid.
„Drink je een borrel mee als
inleiding tot het feest van don
derdag?" vroeg Groen, toen wij
die gelijkenis ter sprake hadden
gebracht. Er was ook een schil
derij in de huiskamer, dat onze
aandacht trok. Christus slapend
in het bootje van Petrus, ter
wijl de storm fel-blauwe golven
doet opspatten tegen de boot.
Dat stuk heeft kapelaan Groen
geschilderd, een van de zes
zoons van de tuinder-politicus, die donderdag zeventig jaar wordt.
Hij is zielzorger in de kerk aan de Vondelstraat te Amsterdam. In de
Vondelstraat werkt ook een van de beide dochters van Jacques Groen. Zij
is apothekersassistente.
Geen van de Kinderen heeft het beroep van vader overgenomen, die
jarenlang zijn kamerlidmaatschap combineerde met de grove tuinbouw,
'hei koudegrondbedrijf van de Langedijk. In dat vak is Groen een van
de pioniers geweest. Niet voor niets heeft hij het gebracht tot voorzitter
van dc L. T. B. in het bisdom Haarlem en bestuurslid van het Landbouw
schap. Als jongen begon hij de mogelijkheden van meer doelmatig werken
in „het land van de duizend eilanden" al te zien. „Als je op de toren in
Noord-Scharwou staat, dan begrijp je waar die naam vandaan komt. Het
land is doortrokken met brede vaarten, waarover de tuinders hun kool en
vroege aardappelen wegvoeren. Ruilverkavelng, die nu gaat komen, is hard
nodig".
Groen is geen romanticus, maar hij leeft op als hij gaat praten over
die jaren van hard werken en groeiend handelsvernuft, waarmede de
Westfriese tuinders hun export ondanks ongehoorde moeilijkheden wisten
op te bouwen. Aan vroege aardappelen, die van internationaal vermaarde
kwaliteit zijn, exporteren zij nu voor bijna f 20 miljoen per jaar. Wie zich
de handelsbelemmeringen herinnert in de crisisjaren en later, die op de
Duitse en ook de Amerikaanse markt aan die export in de weg zijn gelegd,
die begrijpt, waar die keiharde koppen vandaan komen.
Aan zijn scherpzinnigheid in dat vak heeft Groen zijn kamerlidmaat
schap te danken. In 1933 kwam hfj in de Kamer. Men had toen, midden v
de crisis, zijn gaven met een verkiesbare plaats op de kandidatenlijst
gewaardeerd. Groen is er steeds op uit geweest de risico's van de tuin
bouw te beperken. „Wij zijn geen schoenfabriek, die de produktie naar
believen kan stopzetten. Wij moeten maar afwachten wat O. L. Heer ons
voor weer stuurt en zien dat wij zelf het aanbod op onze veilingen in
de hand houden". Groen heeft met theologen gedebatteerd over de ver
meende wraak, die heli „doordraaien" van groente zou afroepen. „Wij zijn
er helemaal niet op uit groente naar de mestvaalt te brengen. Iedereen
kan bij ons terecht tegen minimumprijzen, onze eigen grote steden zo
goed als de onderontwikkelde gebieden. Maar wij gaan het er niet heen
brengen". Tegen deze harde zakelijke logica waren zelfs knappe Jezuïeten
niet opgewassen.
Van de andere kant zag hij de dringende noodzaak tot verbetering van
het kwaliteitsprodukt door steeds verder gaande selectie en werd hij een
var de stuwende krachten van de nu een kwart-eeuw bestaande N. A. K.,
waarvan de afdeling Noord-Holland mede door zijn toedoen in het leven
werd geroepen.
De Kamer- en de Statenvergaderingen van Noord-Holland, waarin hij
fractievoorzitter ts, zijn vanzelfsprekend voor deze nuchter denkende mens
geen podium voor retorisch vuurwerk. Zijn betogen, die bijna altijd op
de tuinbouw betrekking hebben, zijn van eenzelfde zakelijkheid door
trokken als zijn werk thuis. Toch heeft hij vele andere belangstellingen.
Een daarvan is de bevolkingsstatistiek. Daarover brengt hij op gezette
tijdein de fractievergaderingen het een en ander naar voren, waarvan
zelfs prof. Romme pleegt op te kijken. Over de positie en de politieke
invloed van de katholieken in Nederland is hij, bij alle waakzaamheid, die
op grond van de nuchtere cijfers vooral met het oog op de benoemingen
geboden is, geenszins pessimistisch. Wel staat hij vooraan op de bres als
het om. onze gezinsbelangen gaat en vecht hij voor de gelijkstelling van
de gezinnen van zelfs4-ndigen wat de kinderbijslag en andere sociale
regelingen betreft met die van werknemers. Het is voor hem een van
de meest schrijnende tekortkomingen in onze na-oorlogse sociale wet
geving dat de regering aan deze discriminatie maar geen eind maakt.
Daar de premies, die voor de algemene ouderdomsvoorziening moeten wor
den opgebracht, voor vele zelfstandigen een al te zwaar offer betekenen,
is deze zaak volgens hem thans urgenter geworden dan ooit.
Zes van de zestien molens in het be
roemde moiengebied ten n.o. van Lei
den zullen in de naaste toekomst bui
ten bedrijf zjjn gesteld. Dit is het ge
volg van de aanleg van rijksweg 4a
tussen Ypenburg en de weg Amster
dam-Den Haag, zo deelt minister Alge-
ra mede in antwoord op vragen van
het Tweede Kamerlid Van RUckevor-
sel (KVP).
Reeds thans zijn drie molens buiten
werking gesteld. De andere drie zullen
dit lot gaan delen zodra het ruilverka
velingsplan, dat tegelijk met de aanleg
van de nieuwe rijksweg zal worden
aangepakt, zijn beslag heeft gekregen.
De minister betreurt deze gang van
zaken in hoge mate doch hij meent dat
de waterhuishoudkundige toestand in
het betreffende gebied een dergelijke
ingreep noodzakelijk maakt. De rege
ring heeft echter gestreefd naar een
oplossing waarbij de windmolens zoveel
als technisch en economisch mogelijk
is, hun bemalingstaak blijven vervul
len.
Inmiddels wordt nader onderzocht in
hoeverre de zes molens die buiten be
drijf zullen komen, als landschapsele
ment een functie zullen kunnen blijven
vervullen.
De officier van justitie bij de recht
bank te Alkmaar heeft tegen een 18-ja-
rige opperman uit Krommenie en een
19-jarige fabrieksarbeider uit Assendelft
2 jaar jeugdgevangenisstraf geëist. De
twee jeugdige bandieten hadden te Alk
maar en te Wormer jonge meisjes van
haar tasjes beroofd. Voorts hadden zij
te Alkmaar een bromfiets gestolen, in
Beverwijk een grammofoonplaat ont
vreemd en in een modemagazijn te Am
sterdam een overjas, enige overhem
den stropdassen en shawls weggeno
men. Nog onlangs waren beiden te Am
sterdam veroordeeld tot een maand on
voorwaardelijk wegens een poging tot
joy-riding.
De zaak van twee andere inwoners
van Krommenie, die bevriend waren
geworden met dit tweetal en die hun
eerste stappen op het pad van de mis
daad hadden gezet met diefstallen van
een potje zure haring en een rijksdaal
der werd aangehouden op verzoek van
de officier voor het uitbrengen van rap
porten.
Uitspraak 28 mei a.s.
Anderhalf jaar gevangenisstraf heeft
de officier van justitie van de Maas
trichtse rechtbank geëist tegen twee
mannen, die ervan beschuldigd worden,
dat zij op 19 december 1956 van het ter
rein van het stikstof bindings bedrijf der
staatsmijnen te Geleen-Lutterade een
partij kostbare chroomnikkelstalen af
sluiters (ter gezamenlijke waarde van
10.000,) hebben gestolen en ze voor
slechts enige honderden guldens aan
een opkoper van de hand hebben ge
daan.
De enkele maanden geleden opge
richte V.V.V. Baarle Nassau-Hertog
heeft een schrijven gericht aan de Bel
gische minister van justitie en de pro
cureur-generaal in België, waarin wordt
gevraagd om een concessie voor de
twee casino's in Baarle-Hertog die vo
rige week, op last van de procureur des
Konings te Turnhout, gesloten zijn. In
het geschrift wijst de V.V.V. op het
grote belang van de speelclubs voor
het vreemdelingenverkeer en de Baar-
lese middenstands.
De Baarlese V.V.V. waarin Neder
landers en Belgen weer broederlijk
naast elkaar zitting hebben hoopt een
officieuze concessie los te krijgen, zo
als ook de Belgische badplaatsen die
hebben.
Men is door het optreden van de Bel
gische justitie verrast geweest, omdat
beide clubs eerst een tijdlang ongehin
derd hebben gedraaid, na officieel een
bedrag van 250.000 Belgische francs
aan belasting te hebben betaald voor
het gehele jaar. Bij de jongste inval
werd de speelclubdirectie te verstaan
gegeven dat de zaken die dag op het
gebruikelijke sluitingsuur hun activitei
ten moesten staken; tot dat uur mocht
men blijven doorspelen...
Intussen is sinds vrijdag op het be
twiste gebied opnieuw een speelclub
geopend. Naar men weet is de enige
club die hier sinds de grootscheepse
overval van de Nederlandse justitie in
december van het vorig jaar gedraaid
heeft na enkele weken opgerold. Ook
de nieuwe club wordt daarom geen lang
leven beschoren geacht.
DJAKARTA in In Djakarta is een
handelsovereenkomst ondertekend tus
sen Indonesië en Noord-Korea. De
overeenkomst zal een jaar van kracht
zijn.
