Bondsvoorzitter Dohmen uit zijn tevredenheid over de langzaam-aan-actie Min. Witte: Moeilijkheden nog lang niet opgelost; verdelings systeem nog niet vastgesteld ■■I Hij huurt eventjes een vliegtuig T ESCAFÉ GOMULKA en Cyrankiewicz drie dagen in Moskou Formosa voor de keus Overstromingen in Arkansas DOE MEE AAN DE GROTE PRIJSVRAAG WIE... WENST... WAT? Ledental met 1700 gegroeid Geschil met KAB al wel opgelost Willem Ravelli Tussen neus en lippen Verzoek om Russische hulp teneinde de dreigende crisis af te wenden Tsjang biedt Eisenhower excuses aan DINSDAG 28 MEI 1957 PAGINA Algemene vergadering van de N.K.M.B. Dank aan beambten Houding van de K.A.B. De loonpolitiek der regering Pensioenen Werktijdverkorting ■BI De financiering van de woningbouw Vreemde filantropie Gekwaak om hulp Daar Is ie weer Heeft Noord-Holland reeds 2 miljoen inwoners Overzicht in provincie blad Medisch genootschap tegen atoomproeven CMcdor AGFA ISOPAN films! De orgelcommissie Staatssecretaris ant woordt op vragen De benzineprijs Nog niets te zeggen over een eventuele verlaging Inbrekers veroordeeld Het wetsontwerp op de geneesmiddelen voorziening Minister houdt moed Kinderen verdronken VRAAG UW WINKELIER 'T WEDSTRIJDFORMULIER MEER DAN 1000 PRIJZEN - WAARDE F 40.000.- Mgr. Lebouille C.M. overleden I Op de algemene vergadering van de Nederlandse Katholieke Mijnwerkers- bond (de N.K.M.B.) heeft bondsvoor zitter F. Dohmen maandag te Kerkra- de in zijn openingsrede uitvoerig stil ge staan bij de op 1 en 2 april j.l. gevoerde langzaam-aan-actie. Allereerst bena drukte de heer Dohmen, dat het bij de gevoerde actie niet ging om een verkor ting van de arbeidstijd voor de boven- gronders, maar om de ontoelaatbaar- hei.i van het feit, dat er alleen voor ondergrondse personeelsleden verbete ringen in loon- en arbeidsvoorwaarden zouden worden aangebracht. Gezien de verbondenheid van het ondergrondse en bovengrondse mijnbedrijf, stelde de N.K.M.B. steeds weer opnieuw, dat de bovengronders naar evenredigheid deel zouden hebben aan verbeteringen, wel ke voor ondergronders zouden worden tot stand gebracht. Ofschoon het, begrip prestatie naar loon, zo vervolgde spreker, door de mijnwerkers ,,wel ietwat zeer vrij" ge ïnterpreteerd is geworden en het wel wat ,,te snel langzaam-aan" ging, is het bestuur van de N.K.M.B. uiterst te vreden over de actie. Leden van de N.K.M.B., van de Katholieke Vereni ging van JMijnbeambten (de K.V.M.), van andere organisaties en zelfs onge organiseerden hebben de uitgegeven parolen voorbeeldig opgevolgd. De per soneelsleden van de mijnen stelden groot vertrouwen in de bond, hetgeen vooral bleek, toen de mijnwerkers zon der enige concrete toezegging op het eerste woord van het N.K.M.B.-bestuur weer aan de slag gingen. Zeventien honderd, voorheen niet bij de N.K.M.B. aangesloten mijnwerkers hebben zich volgens de heer Dohmen sinds de langzaam-aan-actie bij de N.K.M.B. als lid aangemeld. Het ledental van deze bond is daarmee thans de 33.000 ge passeerd. De heer Dohmen bracht dank aan alle deelnemers aan de actie voor de betoonde volgzaamheid, speciaal aan de beambten, die zich .keurig hebben ge dragen". De beambten, zo zei hij, kun nen op de blijvende steun van de mijn werkers rekenen en de eenheid tussen N.K.M.B. en de K.V.M. voor velen een angstwekkend verschijnsel zal bewaard blijven. Over deze eenheid be hoeft men intussen niet ongerust te zijn, omdat van deze macht geen misbruik zal worden gemaakt. De eenheid tussen katholieke mijnwerkers en beambten zal in dienst gesteld worden van het mijnpersoneel, de mijnindustrie en daardoor ook van het Nederlandse volk, aldus de heer Dohmen. Van een capitulatie van werkgevers of Werknemers kan, zo vervolgde spreker, in geen enkel opzicht worden gesproken. Als vrije mensen hebben de bij het conflict betrokkenen in de beste verstandhouding met elkaar van gedachten gewisseld. De werkgevers gaven daarbij toe zich ernstig vergist te hebben met betrekking tot de ver bondenheid van het ondergronds en bovengronds mijnbedrijf en van ae mijnwerkers en de beambten, Deze spoedig en spontaan toegegeven ver- gissing is, aldus spreker, heus geen schande. Over de houding van de K.A.B. t.a.V. het mijnconflict merkte de heer Doh men op, dat middels overleg de zaak weer in orde is en dat het sommigen, met name de socialisten, niet gelukt is om met leugens, agitatie en verdacht makingen een breuk tussen K.A.B. en N.K.M.B. tot stand te brengen. Het hoofdbestuurslid van de K.A.B., de heer K. Alders, verklaarde dat er volgens hem tussen de N.K.M.B. en de K.A.B. maar weinig verschil van me ning was geweest. Over de hoofdpunten was men het volledig eens, aangezien de K.A.B. ook de prioriteit van de mjjn- arbeid en de verbondenheid van het ondergronds cn bovengronds mijnbe drijf onderschrijft. Over enkele vraag punten ten aanzien van de actie zelf zal, aldus de heer Alders, nog nader intern beraad plaats hebben. Met betrekking tot de resultaten van de actie memoreerde de heer Dohmen de reeds verkregen verhoging van de vakantietoeslag, de door de Mijnindus- trieraad in principe reeds aanvaarde premieregeling en de te verwachten verhoging van de diensttijdentoeslag, waarbij de mijnarbeiders vermoedelijk nog meer zullen krijgen dan in het actieprogramma van de N.K.M.B. is ge steld. v Er bestaat voorts een gegronde hoop, aldus de bondsvoorzitter, dat de ver korting van de arbeidstijd voor conti- mu-arbeiders in de mijnindustrie bin nenkort door de M.I.R. zal worden aan vaard. Het woord is bij al deze ver beteringen thans aan de regering. Zij zal, volgens de heer Dohmen, de con ceptverordeningen van de M.I.R al dan niet goed te keuren krijgen, daarbij afwegend of doorvoering van de M.I.R.- besluiten het landsbelang schaadt of niet. Aan het adres van de regering richtte de heer Dohmen nog enkele opmerkingen in het kader van de loonpolitiek. Ingevolge het K.S.G.- verdrag zijn de mijnondernemingen vrij om de kolenverkoopprpzen zon der inmenging van derden vast te stellen. In Nederland tracht de rege ring evenwel de kolenprijs zo laag mogelijk te houden om daardoor het gevoerde prijs- en loonbeleid in de hand te houden. Wij hebben, aldus de N.K.M.B.-voorzitter, begrip voor de moeilijkheden van de regering, maar vragen daarnaast van haar om de realiteit te zien van de mijnindustrie in Zuid-Limburg, met naast zich twee kolenproducerende buren, en de mijn industrie niet over één kam te sche ren met de andere industrieën in ons land. Misschien heeft zulks repercus sies voor het hele land tengevolge, maar deze zijn volgens de heer Doh men te verkiezen boven een leegstro- men van onze eigen mijnen en het kopen van dure importkolen. Het heengaan van mijnpersoneel kan biet gestopt worden met aanwerving van meer Italianen of andere sociaal achtergebleven arbeiders. Het is im kers, aldus spr., een uitgemaakte zaak, dat onze mijnindustrie niet gediend is btet al te veel buitenlanders. Met betrekking tot een andere voor de N.K.M.B. tere kwestie: de om toer beurt door de N.K.M.B. en de Protes tants Christelijke Mijnwerk'ersbond te bezetten werknemerszetel in het raad gevend comité van de K.S.G. merkte spreker op, dat het hele gedoe rond deze zetel geleid heeft tot een verdere verzwakking van het christelijk element in genoemd comité. Bovendien verkeert dit comité volgens de heer Dohmen in een toestand van inactiviteit en luste loosheid, hetgeen steeds meer de indruk wekt, dat van bepaalde zijde er opzet telijk naar gestreefd wordt om dit or gaan, waarschijnlijk tengevolge van de daarin tot uiting komende werknemers invloed, zoveel mogelijk uit te schake len. Wat de pensioenen voor de mijnwer kers betreft stelde de heer Dohmen, dat de nieuwe regeling volgens de N.K.M.B. moet voldoen aan een viertal eisen. Allereerst moeten de lasten voor de betrokkenen redelijk te dragen zijn; vervolgens mogen de verkregen rech ten niet dan na het bereiken van de 70 pet-grens bij volle carrière worden aangetast; verder dienen de leeftijds grenzen van respectievelijk 60 jaar voor bovengronders en 55 jaar voor onder gronders gehandhaafd te worden en tenslotte verdient het ernstige studie de pensioenen voor geldontwaarding veilig te stellen en in verband daarmee te bestuderen of er niet naast het kapitaal dekkingsstelsel ook tot op zekere hoog te het omslagstelsel overweging ver dient. De reeds gedeeltelijk ingevoerde werktijdverkorting noemde de heer Dohmen voor de mijnindustrie een be langrijke gebeurtenis. Ten aanzien van de verkregen arbeidstijdverkorting meende spreker evenwel een waarschu wend woord te moeten laten horen. Al te veel mijnwerkers hebben namelijk naar het gevoelen van de N.K.M.B. op de eerste vrije zaterdag (11 mei j.l.) de gelegenheid om vrij-af te nemen, niet te baat genomen. Meer arbeiders dan verwacht hebben op de vrije zaterdag arbeid verricht en meerdere mijnwer kers hebben hun chefs gevraagd om op de vrije zaterdag te mogen werken. Mocht een dergelijke houding grote vor men gaan aannemen, dan zal de N.K.M.B., zo stelde bondsvoorzitter Dohmen, niet aarzelen om daartegen op scherpe wijze stelling te nemen. De verkorting van de werktijd is immers niet nagestreefd om de inkomsten van de mijnwerkers te vergroten, maar om het werken op zondagen te verminde ren, alsmede om de mijnarbeiders van een langere rustperiode te laten genie ten waardoor ze ook meer dan voor heen in hun gezinnen aanwezig kunnen zijn. Na deze uitvoerige toespraak huldigde de heer Dohmen bestuurslid P. Senster, die binnenkort in verband met zijn pen sionering na 44 jaar lid van de bond en 47 jaar mijnwerker te zijn geweest, de N.K.M.B. zal gaan verlaten. Aan deze hulde namen ook mgr. K. Roncken hoofdaalmoezenier in Limburg en mgr. dr. G. Lemmens, bisschop van Roer mond, deel. Mgr. Lemmens, die de honderden aan wezigen aanspoorde om in alles één met elkaar en met het bestuur te blij ven, reikte aan het scheidende be stuurslid Senster de pauselijke onder scheiding ,,pro ecclesia et pontifice" uit. Alvorens de vergadering begon wer den de afgevaardigden voor deze alge mene N.K.M.B.-vergadering door het gemeentebestuur van Kerkrade op het gemeentehuis ontvangen en toegespro ken door mr.C J g. Becht, burge meester van Kerkrade. M'.-w: De troosteloze situatie in de Ameri kaanse stad Arkansas, ontstaan door het buiten de oevers treden van de rivier van die naam; een groot opslagterrein van zand en andere bouwmaterialen op de oostelijke oever van de Arkansas in de stad Little Rock is vrijwel geheel onder water verdwenen. De aangerichte schade is nog niet te schatten. (Van onze Haagse redaktie) De moeilijkheden met de financiering van de woningbouw zijn ook door de lening van oorspronkelijk 650 mil joen, die de Bank van Nederlandse Ge meenten van de institutionele beleggers onder garantie van het rijk heeft weten te verkrijgen, nog lang niet opgelost. Dit blijkt uit het antwoord van minister Witte op vragen van het Tweede Kamerlid van Heivoort (K.V.P.). Ook Willem Ravelli, de voortreffelijke bas- solist van ontelbare kooruitvoeringen, een indrukwekkende Christus-vertolker van zo menige uitvoering der Mattheus- Passion en jarenlang lid van het Hol lands Vocaal Kwartet, hoopt vrijdag zijn 65ste verjaardag te vieren. Amerikaanse miljohttir-aanne- mer van Zweedse afkomst Ragnar Benson kijkt niet op een dubbeltje „Laat ons een tripje maken" zei hij tegen zijn complete familie zeventig man en vrouw sterk en toen zijn familie daar niets op tegen had, huurde Ragnar een groot model SAS-vliegtuig om er van Chicago „eventjes" mee naar Zweden en naar nog andere Euro pese landen te vliegen. Aan boord bevonden zich behalve de miljonair, diens echtgenote en familieleden ver scheidene vrienden en kennissen. De jongste passagier, die de vlucht van Chicago naar Malmö meemaakte was één jaar, de oudste een man van twee en zestig. Ragnar Benson ver liet Zweden in 1911. In de Verenigde Staten slaagde hij erin een aanne mersfirma op te richten, welke hem in de loop van de jaren miljoenen dollars opleverde. De passagiers in het vliegtuig waren ieder voor een bedrag van 18.000 dollar verzekerd, Benson zelf en ook zijn zoon voor een miljoen. Toen het vliegtuig in Malmö landde werd Mr. Benson be groet door zijn broer, die het een- voudigjes aan is blijven doen. Hij verkoopt zure haringen en ballen ge hakt in een klein winkeltje in het Deense stadje Skelsoer. De middenstanders van het Zuid franse plaatsje Beziers zien met verlangen uit naar de komst van een helaas onbekende da me, die diverse winkeliers al met gouden francs heeft begiftigd. Dezer dagen kocht zij op de markt van Be ziers twaalf eieren. Toen zij moest betalen overhandigde zij de man twee goudstukken, elk ter waarde van on geveer vijf en dertig gulden. „U ver gist u mevrouw" zei de verbaasde Koopman, waarop mevrouw ant woordde „Is het niet genoeg?" en toen haastig in de menigte verdween. koopman legde de zaak aan de politie voor, die ontdekte, dat ook anaere winkeliers op een dergelijke exorbitante wijze waren betaald. De ze waren echter te zeer verbouwe reerd geweest om de politie van het geval m kennis te stellen. Uit Luzern komt het bericht, dat kwakende eenden het leven nebpen gered van een knaapje van drie jaar uit Gersau, welk stad je is gelegen aan het Vierwoudste- denmeer Het jochie speelde met an dere kinderen aan het water en gleed toen plotseling in het meer. Na de plons kwamen grote groepen eenden aangezwommen, die op de plaats, waar het jongetje onder de opper- vlakte was verdwenen, luid begon nen te kwaken, zo luid, dat toeristen kwamen toegesneld, juist op tijd om het kind, dat toen net weer boven kwam, uit het meer te halen. Na toepassing van kunstmatige ademha ling mocht het gelukken, de levens geesten van het knaapje weer op te wekken. De eenden zijn verrast met stukjes koek. om Slick, die speciaal voor de „afschuwelijke sneeuwman" het Himalayagebergte is inge trokken, heeft na terugkomst in Kathmandu verklaard er „voor 95 procent" zeker van te zijn, dat er een mens-achtig dier in het gebergte woont. Hij zei voetsporen te hebben gezien en gefotografeerd, die een lengte hebben tot 38 centimeter. Slick verklaarde voorts, de lijken te hebben gezien van verscheidene bergdieren, die op monsterlijke wijze waren gedood, meestal gewurgd. dat zal worden definitief vast- Advertentie KLEURENFOTO'S: het verdelingssysteem, gebruikt, is nog niet gesteld. De bewindsman kan dan ook geen nadere mededelingen doen over de om vang en het gebruik van de eventuele reserve, die overblijft nadat alle ge meenten hun normale uitkeringen heb ben ontvangen. Wel bestaat de verwachting, dat de reserve mede omdat het totaal van de leningen door het uitvallen van enkele grote pensioenfondsen als geld gevers vrij belangrijk onder de raming is gebleven niet groot zal zijn. In het voorlopig verslag dat de Twee de Kamer over deze lening heeft uit gebracht naar aanleiding van het wets ontwerp tot goedkeuring van de rijks garantie voor de lening worden nog een aantal bezwaren naar voren gebracht. Verschillende leden, die van oordeel waren, dat de kosten van de lening ad 4 niet volledig in de huren kunnen worden doorberekend, vroegen de minister hoe hij dit probleem denkt op te lossen. Ook voorzagen zij moeilijk heden met de aflossing, die is vastge steld op 30 jaarlijkse termijnen, terwij) voor de woningen annuïteitsgewijze af schrijving geldt over een periode van vijftig jaar. Van andere zijde maakte men nog maals bezwaar tegen het handhaven van het huidige rentegamma. Deze leden achtten het zeer twijfelachtig of de speculatie van de regering op een daling van de rentevoet voldoende goede gron den heeft. De verwachting zou mis schien kunnen uitkomen indien de in flatoire financiering op grote schaal wordt voortgezet, maar men wilde niet aannemen, dat de regering op het op treden van dit effect zou speculeren. In het provinciaal blad van Noord- Holland is gepubliceerd de loop der be volking der gemeenten in die provincie over 1956. Het aantal inwoners der pro vincie nam toe van 1.974.815 tot 1.994.416. Een toename die te danken is aan een geboorte-overschot van 21.698, dat een migratieverlies van 2.097 ruimschoots compenseerde. Als deze lijn zich in 1957 heeft voortgezet (en voor het tegendeel zijn geen aanwijzin gen) heeft het aantal inwoners van Noord-Holland inmiddels de 2 miljoen overschreden. Aan de cijfers van de afzonderlijke gemeenten ontlenen wij de volgende: Aalsmeer op 31 december 1956 13863. (31 december 1955 13721); Alkmaar 42.060 (41.330); Amsterdam 871.188 (868.579); Bennebroek 4.018 (3.956); Bergen 9.707 (9.476); Beverwijk 32.544 (31.531); Blaricum 6.052 (6.036); Bloe- mendaal 19.690 (19.755); Bussum 38.064 (37.872); Castricum 11.280 (11.012); Haarlem 167.264 (166.764)Haarlem- merliede ca. 4.080 (4.042); Haarlem mermeer 41.511 (40.904)Heemskerk 6.691 (6452); Heemstede 25.458 (25.314); Den Helder 46.102 (45.486)Hilversum 97.312 (95.825); Hoorn 15.607 (15.459); Huizen 14.987 (14.365); Krommenie 8444 (8232); Laren 13.062 (12.852); Muiden 3.924 (3.692); Naarden 13.396 (13.161); Nieuwer Amstel 32.438 (30.148)Oude Amstel 6.726 (6.694); Purmerend 7.820 (7.499); Uitgeest 5.005 (4.943); Uithoorn 8.133 (7.847); Velsen 59.948 (58.081); Weesp 10.119 (9708)Weesperkarspel 4092 (4074)Wormerveer 12.385 (12.157) Zaandam 46.814 (46.470) en Zandvoort 13.290 (12.907). Het „internationale medische genoot schap ter bestrijding van bloedziekten en gezwellen" waarin onder meer art sen uit West-Duitslaiid, Oostenrijk, Zwit serland, Italië, België en Nederland zit ting hebben, heeft in een resolutie aan gedrongen op een internationale over eenkomst ter beëindiging van de kern proeven, die volgens het genootschap grote gevaren voor gezondheid en voort planting met zich mee brengen. De re solutie is aan de V.N., de wereldgezond heidsraad, het internationale Rode Kruis en het Vaticaan gezonden. De premiers van Pakistan en van Japan hebben gisteravond een gemeen schappelijk communiqué in Karatsji uitgegeven, waarin zij erop aandringen de produktie van en proeven met kern wapens te verbieden. Zij willen een doeltreffend internationaal inspectie- en controlesysteem. De beide premiers hebben besloten samen te werken om de V.N. tot een krachtige organisatie om te vormen, die in staat is haar besluiten uit te voeren. ZWARTWIT FOTO'S: (Van onze Haagse redactie) De opheffing van de rijkscommissie van advies voor kerkorgels berustte op de overweging dat het goed funtioneren van deze adviesinstantie niet meer ge waarborgd was. Dit heeft de staatsse cretaris van O., K. en W., mr. Höppener meegedeeld in antwoord op vragen van het Tweede Kamerlid Verhoeven (K.V.P.). De staatssecretaris is van oordeel, dat het thans gekozen sys teem, dat van een buiten de ambtelijke organisatie staande deskundige, alles zins verantwoord is. De mening van prof. Albert Schweit zer over de wenselijkheid van een meer- hoofdig college van advies inzake pro blemen van de orgelbouw is naar het oordeel van de bewindsman niet van toepassing op het onderhavige geval. Prof. Schweitzer doelde immers, zo meent hij, onmiskenbaar op het ont werpen van nieuwe orgels terwijl de taak van de deskundige zich slechts uit strekt over de restauratie van bestaan de orgels. Ook in verscheidene andere landen wordt met betrekking tot de restauratie van orgels gesteund op het oordeel van een deskundige. De directeur-generaal van handel en nijverheid heeft op een vraag van de KNAC medegedeeld, niet te kunnen zeg gen of de benzineprijs, die ten gevolge van het Suezconflict werd verhoogd, in ons land verlaagd kan worden. 1-Iet overleg tussen de benzinemaat schappijen en het ministerie van econo mische zaken leidde in december 1956 lot een verhoging van 1,6 cent per liter. Hieruit groeide een systeem van een getemporiseerde prijsverhoging (glij dende schaal) voor alle aardolieproduk- ten. Gevolg hiervan is, dat de mogelijk heid tot prijsverlaging nu of in de naas te toekomst niet los kan worden gezien van de omvang der na de Suezkwestie toegepaste prijsverhogingen. Deze mo gelijkheid kan niet worden afgeleid uit prijsverlagingen in ons omringende lan den. Evenmin kan verband worden ge legd met vrachtnoteringen. In overleg met de maatschappijen hebben de kos tenfactoren van „Suez" niet direkt en volledig in de prijzen doorgewerkt, wat elders in Europa wel het geval was. De scherpe prijsbewaking van aard- olieprodukten is er, volgens de direc teur-generaal, borg voor. dat er prijs verlaging komt, zodra dit mogelijk is. Er zijn echter teveel factoren in het ge ding om iets over een lagere prijs en het tijdstip daarvan te kunnen zeggen. Tenslotte wordt medegedeeld, dat het de benzinemaatschappijen is toegestaan eigener beweging de prijzen te verla gen. De Maastrichtse rechtbank heeft maandagmorgen een 27-jarige metse laar uit Kerkrade veroordeeld wegens diefstal met inbraak tot 8 maanden hechtenis waarvan 2 maanden voor waardelijk met een proeftijd van 2 jaar. Een 36-jarige grondwerker eveneens uit Kerkrade werd veroordeeld tot 7 maan' den met aftrek van voorarrest en ter beschikking stelling van de regering, Beiden hadden ingebroken in de mijn' vakschool te Heerlen waar zij een pro jectie-apparaat stalen. Bij een poging j tot inbraak in een boerderij te Heerlen werden zij op heterdaad door de poli tie betrapt. (Van onze Haagse redactie) Minister Suurhoff heeft de moed nog niet opgegeven om het wetsont werp op de geneesmiddelenvoorziening mei spoed door de Tweede Kamer te laten behandelen. In een nieuwe brief aan de voorzitter, mr. Kortenhorst, wijst de bewindsman nogmaals op de internationale aspecten van deze kwes tie, die de vervanging van de verouder de, uit 1865 daterende, geneesmiddelen wet zeer urgent maken. Zoals bekend heeft de commissie van voorbereiding uit de Kamer geweigerd om een eindverslag over het ontwerp uit te brengen zolang niet voldoende zekerheid is verkregen over de positie van de drogisten in de geneesmiddelen voorziening. Maandag is in Drachten het twee en een half jarig zoontje van het gezin Van der Werf, wonende aan de Gauke Boelenkstraat te Drachten, spelenden wijs in de sloot geraakt en verdronken. De moeder, die het ventje ging zoeken vond hem vooroverliggend, gestikt in de modder. Het vijfjarig zoontje van de familie Bruin uit Noordscharwoude is zondag middag op onverklaarbare wijze in een nabij de veiling te Noordscharwoude gelegen sloot geraakt en verdronken. Advertentie Junior bus i 1.43 Normale bus f 2.55 Familie bus f 9.20 UITKO'dt Coffeinevrij Normale bus f 2.90 Familie bus f 10.45 De leider van de Poolse communis ten, de eerste secretaris van de partij- Wladislaw Gomulka, en de Poolse mi nister-president, Cyrankiewicz zijn gis teren van een driedaags bdzoek aan Moskou in Warschau teruggekeerd. Noch de Poolse, noch de Russische pers hebben over het Poolse bezoek aan het Kremlin bericht. Het doel van de plotselinge tocht was onverwijld Rus sische hulp te vragen voor de economi sche crisis, die Polen bedreigt. Wat er in Moskou besproken is, wordt zowel van Russische als van Poolse zij de geheim gehouden. Maar men kan in Warschau vernemen, dat Polen om aan de dreigende crisis het hoofd te bieden, ten minste 300 miljoen dollar nodig heeft, zowel in kredieten als in contan ten. En dit is een bedrag, driemaal zo groot als wat de Verenigde Staten zich bereid verklaard hebben te geven. De Poolse leiders zouden tevens ver slag hebben uitgebracht van de debat ten, gevoerd op de negende voltallige vergadering van de Poolse communis tische partij, en hierbjj opheldering hebben verschaft over bepaalde stand punten, door Gomulka op deze verga dering verdedigd. Gomulka zou in Mos kou krachtig stelling hebben genomen tegen de Russische „Stalinisten" en zich hebben uitgesproken over de een heid van het socialistische kamp, zon der echter de lpiding van Rusland te hebben willen erkennen. (U.P. - Reuter) Het eiland Formosa, ook wei Tai wan genoemd, is sinds 1949 da zetel van de nationalistisch-Chine- se regering. Toen Mao Tse Toeng met zijn communistische troepen het groot ste deel van het Chinese vasteland ver overd had, vluchtte Tsjang Kaj Sjek naar Taipeh. De Chinese generalissi mo heeft zich daar nu een kleine acht jaar weten te handhaven, maar met nationalistisch China zou het allang gedaan zijn als de V.S. niet de veilig heid van Formosa hadden gegaran deerd. Het is de Amerikaanse Zevende Vloot die door haar aanwezigheid in de Straat van Formosa de Chinese com munisten van een aanval op de Natio nalisten heeft weerhouden. Maar Ame rika heeft nog meer gedaan: het heeft ervoor gezorgd dat nationalistisch Chi na een goed geoefehd en goed uitge rust leger kreeg. Een groep Amerikaan se instructeurs zorgt voor de training van Formosa's troepen. Washington en Taipeh hebben enkele jaren geleden een vriendschapsverdrag gesloten, waarbij de Amerikanen de nationalisten beloofden in te grijpen, indien Mao Tse Toeng ooit een invasie zou beginnen. De Amerikanen beschouwen Formosa als een belang rijke schakel in de keten die Rood Chi na afsluit van de Stille Oceaan. For mosa ligt ongeveer 150 kilometer van de Chinese kust, en even ver van de noordelijkste punt van de Philippijnen. De afstand tussen Formosa en Japan is ongeveer 800 kilometer. Behalve met Taipeh heeft Washington ook speciale pacten met Manilla en Tokio. Zo heb ben de Amerikanen dus, ver van de westkust van hun land, een veiligheids gordel opgebouwd. Dat de Amerikanen met hun steun aan Formosa niet op de laatste plaats hun eigen veiligheid trachten te vergroten, doet niets af aan het feit dat de inwoners van Formosa tegenover de V.S. alle reden tot dank baarheid hebben. Het is slechts aan Amerika te danken dat het tien mil joen inwoners tellende eiland reeds niet vele Jaren geleden door het zes honderd miljoen inwoners tellende Rood China werd veroverd. Amerika heeft steeds geweigerd Peking te er kennen, en het blijft Taipeh als de zetel van de enige wettige Chinesè regering beschouwen. In de V.N. is het dan ook vooral Amerika dat nationalistisch CTina in staat stel', zich te handhaven; onder meer als een van de permanen te leden van de Veiligheidsraad, een lidmaatschap dat het recht van veto inhoudt. President Tsjang Kaj Sjek en de leden van zijn regering, die For mosa's afhankelijkheid van de V.S. beseffen, stellen uiteraard alles in het werk om wrijvingen met hun bond genoten te vorkomen. Maar zij hebben niet kunnen beletten dat de talrijke symptomen van Amerika's machtige positie tegenover nationalistisch China onder de bevolking van het eiland een zekere anti-Amerikaanse stemming hebben doen groeien. De mensen op For mosa weten dat zij de Amerikanen dankbaar zouden moeten zijn, maar om psychologisch verklaarbare redenen voelen zij een zeker ressentiment te genover de mogendheid die hen hun machteloosheid zo duidelijk doet voe len. Het is tegen de hierboven geschetste achtergrond dat men de anti-Amerikaan se elletjes moet zien die vorige week in Taipeh plaats vonden. De aanlei ding tot deze onlusten stond in geen enkele verhouding tot de omvang die het conflict tenslotte kreeg. Een Ame rikaanse sergeant die naar zijn zeg gen uit zelfverdediging in maart een Chinees had doodgeschoten, was vorige week maandag door een Amerikaanse krijgsraad berecht en vrijgesproken. Deze uitspraak had de woede opgewekt van de plaatselijke per;, in Taipeh, en tenslotte waren de gemoederen zo ver hit geraakt dat vrijdag een menigt® betogers onder meer de Amerikaanse ambassade vernielden. Bij een botsing van de oproerkraaiers en de politie werden vervolgens acht personen ge bood, en tenslotte moesten er sterke eenheden van het leger aan te pas ko men voor de rust in de Chinese Na tionalistische hoofdstad was hersteld. De gebeurtenis heeft de betrekkin gen tussen Amerika en nationalistisch China geen goed gedaan. Men vraagt zich in de V.S. af of men er wel juist aan gedaan- heeft ruim een miljard dol lar te spenderen aan een land waar zoveel anti-Amerikanisme schijnt te heersen. Het Congres zou bij een vol gende discussie over hulp aan Formosa wel eens bezwaren kunnen gaan maken. Misschien is Formosa feitelijk maar een zwakke schakel in de veiligheids- gordel langs de westelijke rand van de Stille Oceaan. De bewoners van For mosa voelen zich niet erg gelukkig in de Amerikaanse invloedssfeer. De „American way of life" is hun vol komen vreemd. Zij hebben echter geen andere keus dan een zekere afhanke lijkheid van Washington of volledige onderwerping aan de dictatuur van Peking. Het alternatief blijkt aanleiding te ge ven tot spanningen die onder meer in. de relletjes van vorige week tot uit barsting kwamen. President Tsjang Kai-Sjek van natio nalistisch China heeft President Eisen hower van de Verenigde Staten zijn ver ontschuldigingen aangeboden voor de anti-Amerikaanse relletjes, die zich vo rige week in Taipeh hebben voorge daan. Er zijn 70 mensen aangehouden, die de leiding van de ongeregeldheden zouden hebben gehad. Tsjang geeft de verzekering, dat het gebeurde niet betekent, dat er anti-Ame rikaanse gevoelens op Formosa heer sen. Het was slechts een uiting van on tevredenheid over het vrijspreken van een Amerikaanse sergeant, die een Chi nees had doodgeschoten. In de ouderdom van 79 jaar is maan dag te Heerlen overleden Mgr. Eugène Lebouille C. M., oud-bisschop van Yungpingfu, titulair bisschop van Cala- ma. Mgr. Lebouille had sedert 1948 op zijn verzoek ontslag gekregen uit zijn ambt en vertoefde in ons land. Hij is geruime tijd ziek geweest. Mgr. Lebouille werd geboren op 7 februari 1878, trad in 1898 in bij de Lazaristen en werd in 1904 priester gewijd. Op 18 november 1928 Denoemde de Paus hem tot coadjutor van Mgr. Geurts, toen apostolisch vica ris van Yungpingfu. In 1946 - olgde Mgr. Lebouille Mgr. Geurts op als bisschop van Yungpingfu. Hij was de eerste ere burger van Hoensbroek en officier in de Orde van Oranje Nassau. De begrafenis zal vrijdag a.s. 31 mei te Hoensbroek geschieden vanuit de rectoraatskerk te Susteren.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1957 | | pagina 5