Bestelauto rijdt Haagseweg op op de tegen- liggend verkeer in Van Beinum en Flothuis terug uit Scandinavië WÊÊSmÈMlm „Amsterdam - theaterstacT m Acetyleenfles ontploft Den Haag ERIC DE NOORMAN De Durance sleurt een brug mee 1* Een zwaarvijf licht gewonden Scheepsbotsing voor Ouessant Koffiediefstallen berecht Zieken onder de orkestleden Geen medisch-ethische bezwaren tegen commerciële poliklinieken Poolse primaat naar Lourdes Machtsvertoon van Darul Islam KRUISWOORDRAADSEL 1' i 1 H Unieke expositie ingericht door het T oneelmuseum Snel en doortastend optreden van lasser en brandweer Drie brandweer lieden gewond VERKEER TWEE UUR GESTREMD Oude meesters onder de hamer Vier en twee jaar geëist Nog geen verklaring over de IJ-tunnel COMMISSIE RAPPORTEERT Oplossing van controverse met Amsterdamse specialisten Bestverzorgde boeken van 1956 Laatste groet aan Louis Saalborn WOENSDAG 19 JUNT 1957 PAGINA S Zes doden geborgen Prins Bernhard en prinses Beatrix in Raad van State Hoofdagent van politie veroordeeld Geldlening Roosendaal en Nispen geschorst Wet op cadeaustelsel VRIJSPRAAK IN PROEFPROCES Van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland Hgpi Bij eeuwfeest Uitspraak in kort geding Geen vergoeding voor tandartskosten Oplossing kruiswoordraadsel van dinsdag Na busongeluk Honderd gulden boete voor chauffeur Katholieke Illustratie Dinsdagmiddag omstreeks vijl uur is »p de drukke Haagseweg nabij het via duct over de Ringvaart bij Amsterdam een ernstig verkeersongeluk gebeurd, waarbij een persoon ,zeer ernstige en vijf andere lichte verwondingen hebben opgelopen. Tengevolge van dit ongeval wa gedurende twee uur tot onge veer kwart voor zeven de Haagse weg voor hei verkeer van en naar Am sterdam en lien Haag gestremd en moest het worden omgeleid via de Bosbaan en de Haarlemmerweg. Een bestelauto van het dagblad De Telegraaf, komende uit de richting Den Haag, reed op genoemd tijdstip plotse ling omtrent de oorzaak tast de po litie nog in het duister van de rech terzijde van de weg naar het linkerweg gedeelte, het uit de richting Amster dam komende verkeer tegemoet. Hier bij ramde de bestelwagen eerst een personenauto, die zwaar werd bescha digd, vervolgens nog een personenauto, die er beter afkwam. De bestelwagen sloeg over de kop. De vijf inzittenden van de eerst aangereden personenauto kwamen er met slechts lichte blessures af. Drie van hen konden ter plaatse wor den verbonden, terwijl de twee overi gen met een ziekenauto naar het Wil- helminagasthuis in Amsterdam werden vervoerd. De inzittenden van de andere personenauto kregen geen letsel. Maar de chauffeur van de bestelauto, de 22-jarige J. Sterk uit Amsterdam, was er erger aan toe. De man zat vol komen klem in de cpbine. Met lasap paraten brandde men eerst de cabine open om zo te trachten de man te ver lossen. Maar hij zat zo vast, dat deze poging mislukte. Ook toen een kraan- wagen van de Amsterdamse politie as sistentie kwam verlenen en het motor blok van de wagen trok, kreeg men de Voor de Franse kust, 15 km ten wes ten van Ouessant, is vanmorgen vroeg, tjjdens een dichte mist, het 9354 ton metende Griekse vrachtschip „Ioannis" in aanvaring gekomen met de 10.506 ton metende Amerikaanse tanker „Stony Point". Aan boord van beide schepen is brand uitgebroken. Uit verschillende richtingen hebben schepen de plaats van het ongeluk bereikt, teneinde hulp te bieden. Tot dusver zijn zes doden geborgen en 60 opvarenden van beide vaartuigen door verschiliende schepen gered. Twee Duitse schepen hebben de meeste overlevenden aan boord geno men, de „Eric Reckmann" uit Hamburg en de vrachtboot „Keitum". De Engel se torpedo'oootjager „Ulster" heeft eveneens doden geborgen en overleven den aan boord genomen. Volgens de laatste berichten worden bemannings leden van de „Ioannis" en van de „Sto ny Point" vermist, maar het is niet bekend hoeveel. De Nederlandse onderzeeboot jager „Rotterdam" en de Franse torpedoboot- jager „Chevreuil" (allebei met artsen en verplegend personeel aan boord) naderen met grote snelheid de plaats, waar de beide brandende wrakken rond drijven. Ook het Franse passagiersschip „Charles Tellier", het Amerikaanse luxe-lijnschip „United States" en het eveneens Amerikaanse passagiersschip „America" begeven zich derwaarts. De plaats, waar de beide schepen met elkaar in botsing zijn geweest, staat be kend als een zeemansgraf. De kust is er rotsig en er hangt dikwijls een dichte mist. A.N-P.-Reuter-U.P.) Bij Frederik Muller en co. te Amster dam is dinsdag een reeks schilderijen van oude meesters geveild, afkomstig uit binnen- en buitenlandse collecties en nalatenschappen. Een kleine gesig neerde Jan Steen (de schoolmeester), ingezet op drie mille, bracht 3400 gul den op en een doekje van Jan van Goy- en twee mille. Een schilderijtje van J. de Wet (de geboorte van Christus) werd verkocht voor 2400 gld, en een gesigneerd werkje van Albert Cuyp voor 825 gld. De barmhartige Samari taan in een bos, een groot schilderij van A. Kierings, bracht 2900 gld. op en een dorpsgezicht met feestvierenden, een werk van Jein Victors 2500 gld, een havengezicht van J. Porcellis werd ge veild voor 1800 gld. Vlot en fel werd geboden op een doek je van W. van Mieris (de guitariste) dat toen de hamer viel 1850 gld. had opgebracht. Er bestond voor deze vei ling ondanks het warme weer, bij pu bliek en makelaars vrij veel belang stelling. Prins Bernhard en prinses Beatrix hebben dinsdag een vergadering bijgewoond van de Raad van State. De hoofdagent van politie, die veer tien dagen geleden voor de rechtbank te Breda terecht stond wegens een in 1950 gepleegde diefstal, is dinsdag veroordeeld tot twaalf maanden ge vangenisstraf met aftrek van voorarrest, waarvan zes maanden voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar. De i htbank veroordeelde hem tevens tot onder toezicht-telling van de reclasse ring. Verdachte had in 1950 goederen van waarde, waaronder tafelzilver en een bontjas, uit een huis te Breda ont vreemd. De zaak was uitgekomen, door dat de vrouw van de tipgever was gaan praten. Verdachte pleegde de laatste tijd nog diefstallen op bouwwerken. Bij K.B. is geschorst een besluit van Gedeputeerde Staten van Noord-Bra bant, houdende goedkeuring van het besluit van de Raad der Gemeente Roo sendaal en Nispen van 1 april 1957 tot het garanderen van een geldlening. De schorsing heeft plaats gehad, hangende het onderzoek naar de vraag of het be treffende besluit in strijd is met de wet of met het algemeen belang. chauffeur, die ondraaglijke pijnen leed, er nog niet uit. Uiteindelijk slaagde men er na veel moeite in hem te be vrijden. Hij werd in zorgwekkende toe stand naar het Wilhelminagasthuis overgebracht. Dinsdagmiddag is bij een autobotsing op de splitsing van de Almelose straat met de weg naar Oldenzaal onder Oot- marsum de 34-jarige automobilist J. H. W. Scholten om het leven gekomen. Zijn personenauto werd gegrepen door een met twintig ton grint beladen Duitse vrachtwagen met aanhangeruit Lin- gen (Duitsland). De heer S. zou geen voorrang hebben verleend. Zijn auto werd in de flank gegrepen en ongeveer vijftien meter meegesleurd. De perso nenauto kwam verwrongen in de diepe bermsloot terecht. De vrachtauto sloeg over de kop. De aanhanger kwam in de rijrichting tot stilstand. Het slacht offer was vrijwel op slag dood. De rechtbank te Leeuwarden heeft twee directeuren van een koffiebran derij en theehandel te Bolsward vrij gesproken van overtreding van de wet op het cadeaustelsel. Tegen hen was een proefproces aanhangig gemaakt, waarin zij ervan werden beschuldigd in strijd met genoemde wet huishou delijke artikelen en dergelijke aan de consumenten van door hen verhandelde koffie, thee en margarine ten geschen ke te hebben gegeven door middel van spaarzegels. De rechtbank meende dat met ge bleken is, dat de goederen om niet waren verstrekt. De officier van ju stitie had f 50 boete geëist De 30-jarige draaier Th. Verbij uit Gouda is in de Adrianalaan te Rotter dam met zijn motorfiets tegen de voor zijde van een auto gebotst. Hij is kort daarop in het Westerziekenhuis over leden Een viertal Amsterdammers heeft dinsdag voor de rechtbank te Alkmaar terecht gestaan wegens het plegen van koffiediefstallen. De officier van justi tie schetste de vier verdachten als zware jongens, die na de oorlog zwart handelden, niets voelden voor nor maal werk doch alleen gemakkelijk wil den leven ten koste van anderen. Hij eiste tegen een 32-jarige automonteur en een 30-jarige kelner elk vier jaar gevangenisstraf en tegen een 37-jarige expediteur-chauffeur en een 33-jarige caféhouder elk twee jaar gevangenis straf. De vier mannen hadden ieder resp. 9, 13, 2 en 4 veroordelingen achter de rug. De caféhouder was betrokken ge weest bij de in de nacht van 15 op 16 oktober te Zwolle en in de nacht van 7 op 8 november te Deventer gepleegde koffiediefstal, waarbij ten nadele van de N.V. Het Nederlands Veem uit een langs de weg geparkeerd staande op legger elke keer twintig balen koffie bonen of ongebrande koffie werden ge stolen. De caféhouder die een racewa gen had, ging deze vrachtauto's achter na, om zijn kornuiten te waarschuwen als de auto langs de weg werd geparkeerd, terwijl de chauffeur in een café een kop koffie ging drinken. Zij konden de niet goed afgesloten vrachtauto's ge makkelijk openen, legden de baaltjes koffie ergens langs de weg om die later op te halen. In de dinsdag gehouden vergadering der provinciale staten van Noord-Hol land heeft de heer Gortzak (C.P.N.) gevraagd of Gedeputeerde Staten voor nemens zijn een verklaring af te leg gen over de IJ-tunnel. 'De voorzitter, de heer A. B. J. Prakken (lid van Ge deputeerde Staten) antwoordde, dat in de huidige ontwikkeling er voor het col lege op dit ogenblik geen aanleiding bestaat een verklaring af te leggen. Op een nadere vraag van de heer Gortzak besloot de vergadering deze aangelegenheid aan de orde te stellen op de bijeenkomst van dinsdag 9 juli. Dan zal mr. C. Baron de Vos van Steenwijk (V.V.D.) het eerst het woord voeren, omdat hij kort geleden vragen heeft gesteld over de IJ-tunnel, waar- b WC 14. „We gaan landen". Verdere uitleg geeft Voron niet. Stug en ongenaakbaar staat hij aan het roer en brengt het schip behendig de monding van de rivier binnen. Ongerust vliegen Axe's ogen over zee. Van Kells schip is niets te bekennen. Zwijgend slaat hij de grote omgeving gade. Een uitgestrekt moeras sig gebied, waar Voron klaarblijkelijk uitstekend de weg weet, want zonder aarzelen glijdt de boot langs smalle vaargeulen dieper en dieper het land in. Dan, op een teken van Voron, worden de riemen ingehaald. De boot glijdt geruisloos door het riet naar de moerassige oever en ligt stil. Een loopplank wordt uitgelegd en Voron maakt een uitnodigend gebaar naar zijn twet gasten. Bleek, maar vastberaden treedt de Koningin tot voor de hoofdman. Al haar optimisme en vertrouwen ten spijt, heeft nu ook de onzekerheid bezit van haar genomen. „Verklaar mij, wat dit te beduiden heeft, Heer Voron", klinkt haar stem helder. „Gij hebt opdracht mij naar mijn zoon te brengen, Erwin, Koning der Noren. Wat zijt ge dan nu van plan?" In de diepe stilte, die over het schip daalt, schuifelen Vorons krijgers dreigend naderbij. Met het S.A.S.-vliegtuig uit Kopenha gen zijn dr. Eduard van Beinum, diri gent van het Concertgebouworkest, en Marius Flothuis de artistieke leider van de Scandinavische tournee op Schiphol teruggekeerd. ,,Ik ben blij in Helsinki te zijn ge weest. Ik kende het Finse publiek niet, maar ik moet zeggen, ik stond verbaasd over de warme geestdrift, waarmede de toehoorders het orkest na de concerten in de jaarbeurshal heeft gehuldigd. De twee concerten in Helsinki trokken tezamen 7500 mu- ziekvriendén. De Finse vak- en dag bladpers had vele woorden van lof," aldus Eduard van Beinum. En Flot huis voegde eraan toe: „Die 7500 be langstellenden betekenden eigenlijk nog meer, indien men weet, dat de toegangsprijzen van vijf tot vijftien gulden per concert waren." Van Beinum vertelt, dat vele autori- op Gedeputeerde Staten antwoord heb- I teiten de concerten in Finland hebben ben gegeven. bijgewoond. Ook president Kekkonen r m frr-S'H&p* (Van een onzer redacteuren) Er kunnen in beginsel geen me disch-ethische bezwaren aangevoerd worden tegen de bouw van een doel matig ingerichte specialistenkliniek door een commerciële onderneming. Dit is de conclusie van de polikliniek commissie, die de Mij. voor Genees kunst heeft ingesteld om rapport uit te brengen naar aanleiding van de moeilijkheden, die in de Amsterdamse specialistenvereniging aan de dag zijn getreden in verband met de bouw van een specialistenkliniek door een be leggingsmaatschappij. Genoemde ver eniging had zulke ernstige bezwaren tegen de commerciële opzet van het nieuwe gebouw, dat zij haar leden verbood van de polikliniek gebruik te maken. De commissie heeft bestudeerd onder welke voorwaarden de oprichting en/ of exploitatie van specialistenklinleken al of niet aanvaardbaar zijn voor art sen. In haar uitvoerig rapport, versche nen in Medisch Contact van 15 juni, ziet de commissie, zoals gezegd, geen medisch-ethische bezwaren tegen de bouw van dergelijke klinieken. De vraag of deze bezwaren wel tegen de exploi tatie hiervan kunnen worden aangevoerd, moet worden getoetst aan de wijze waarop de verhouding tussen de eige naar van de polikliniek en de specialis ten contractueel wordt geregeld. In het onderhavige Amsterdamse geval ziet de commissie geen bezwaren. Het voornaamste bezwaar van de Am sterdamse specialistenvereniging gold de exploitatie door een winst-beogende n.v., hetgeen als een medisch-ethisch onjuiste en ongewenste figuur werd ge zien. die zelfs in strijd zou zijn met ar tikel XII van de World Medical Asso ciation: het medisch beroep laat geen exploitatie door derden toe. De commis sie daarentegen wijst er in haar rap port op, dat veel gebouwen, die geheel of gedeeltelijk voor gebruik als polikli niek beschikbaar worden gesteld, toebe horen aan particuliere eigenaren, die hun eigendommen aldus exploiteren om Aangezwollen tot een woeste stroom door het snelle smelten van de sneeuw in de bergen en door voortdurende re genval heeft de rivier De Durance in de Provence de brug bij Mont Dauphin weggeslagen. Razend schiet de kolkende, met modder vermengde, stroom langs de brokstukken van de brug. was op een der avonden aanwezig. Men heeft wel duidelijk laten doorscheme ren, dat het Concertgebouworkest terug moet komen en liefst zo spoedig moge lijk. Maar wanneer? vroeg Van Bei num zich af. „We zitten vol en wij kun nen niet eens aan alle aanvragen vol doen." Het deed Van Beinum en Flothuis goed, dat Sibelius, hoewel niet zelf in de zaal aanwezig, beide concerten per radio had gevolgd. Zijn schoonzoon ver telde bij het vertrek uit Helsinki, dat de grijze Finse componist zeer enthousiast over de uitvoeringen was. Ook de bei de concerten in Stockholm waren vol gens de dirigent uitnemend geslaagd. De ziektegevallen bij een aantal le den van het orkest waren te betreuren. ,,Ik heb nog nimmer zoveel moeilijkhe den tijdens een naar verhouding korte buitenlandse tournee gehad. Waar de ziektegevallen aan te wijten waren? De doktoren nemen in het algemeen aan, dat de plotselinge klimaatwisseling de Nederlandse musici parten heeft ge speeld. En dan, het eten is anders, veel vis tijdens de maaltijden." De trombonist Bos en de hoboïst Sto- tijn zijn reeds na enkele dagen uit Stockholm ziek naar Nederland terug gereisd. De cellist J. de Nobel, de vio listen J. Koen, J. H. Jakobs en F. Wa terman moesten ter observatie in een Stockholms ziekenhuis worden opgeno men. Na enkele dagen ging het al weer veel beter, maar zij waren toch niet in staat de reis naar Helsinki mee te ma ken. Zij keren nu met het orkest per Scandinavië-express huistoe. Men is er in geslaagd de aanvullingen, die voor sommige uitvoeringen nodig waren, te krijgen. Maag- en keelklachten kwa men voor en velen hadden last van hoofdpijn. Mr, Waage, de zakelijk leider is naar Stockholm gegaan en zal zich bij de or kestleden voegen om de terugreis per trein te aanvaarden. Kardinaal Wyszynski, primaat van Polen, die maandag van Rome naar zijn vaderland is teruggekeerd, koestert naar uit betrouwbare bron in Vaticaanstad wordt vernomen, het voornemen het volgend jaar een bezoek aan Lourdes te brengen, om deel te nemen aan de kerkelijke feestelijkheden in verband met de eeuwviering der verschijning. Bij zijn terugkeer in Polen zal het een van zijn eerste taken zijn de cari- tas-organisatie wederom geheel op te bouwen daar het een dringende nood zaak is om ten spoedigste materiële hulp te bieden aan de bevolking, welke in de diepste ellende verkeert. Een gewapende bende van de Darul Islam heeft op West-Java een trein tot stilstand gedwongen, toen de bende bij Tjiandjoer de spoorbaan overstak. De passagiers werden ongemoeid gelaten en de trein mocht de reis vervolgen, toen het laatste lid van de bende de spoor baan over was. De opstandelingen wilden kennelijk demonstreren, dat zij de si tuatie in dit gebied volkomen beheer sen. De bende, die ongeveer honderd man sterk was, was uitgerust met auto matische wapens. Een inwoonster van 0ilburg, die een week geleden voor de president van de Bredase rechtbank een civiele pröcè- dure aanhangig maakte contra een Til- burgs ziekenfonds, waarbij zij vergoe ding eiste van door haar geleden scha de in verband met tandartsenhulp, is in het ongelijk gesteld. Haar vordering is zowel primair als secundair ontzegd. i J f t T~ 9 /O >T" 'V /6 '7 Xo V tl a u Op de dag dat het overlijden be kend werd van de grote acteur Louis Saalborn, werd er 's avonds in het museum Fodor aan de Kei zersgracht te Amsterdam een toneel tentoonstelling geopend onder de titel „Amsterdam-Theaterstad". Jhr. W. J. H. B. Sandberg, directeur van de gemeentelijke musea, vroeg de geno digden één minuut stilte in acht te nemen. Van de acteur zelf hingen, onder een zwarte strik aan een wand, enige decorstudies, die hij ontwierp ter gelegenheid van zijn zilveren to- n'eeljubileum in 1932, toen hij met zijn gezelschap „Saalborn" Goethes „Egmond" opvoerde. Er was een vrij talrijk gezelschap een redelijk economisch rendement te verkrijgen; wanneer een n.v. voor dit doel een gebouw exploiteert, ontstaat in beginsel geen geheel andere situatie Overigens streven ook ziekenhuizen e.d. bij hun exploitatie van een polikliniek naar een zakelijke bepaling van de kos ten, inclusief afschrijving en rente, die zij bij de specialisten in rekening bren- en. Bij de exploitatie van het Amster- amse gebouw kan niet worden gespro ken van exploitatie van het medische beroep. De huurovereenkomst met de specialisten is in de volgens de com missie meest gewenste vorm gego ten: een vast bedrag per wekelijkse zitting per jaar, dus geen percentage van de ontvangen honoraria. Overigens wil de commissie met haar uitspraak zeker niet bevorderen, dat op zuiver economische overwegingen door derden tot de bouw van dergelijke poli klinieken zou worden overgegaan, zon der dat daarbij voldoende rekening wordt gehouden met de ter plaatse gegroeide en geregelde polikliniekverhoudingen en de ordenende maatregelen, die de plaatselijke specialistenverenigingen kunnen treffen voor een doelmatige spreiding van de poliklinieken in hun gebied. Het is in het belang van de be trokken onderneming, dat tevoren over eenstemming wordt verkregen met de ze verenigingen, zo nodig met inschake ling van het centraal bestuur van de Landelijke Specialistenvereniging. De vraag of in het Amsterdamse geval vol doende overleg heeft plaatsgevonden, laat de commissie onbeantwoord. Met de uitspraak, dat in Amsterdam geen medisch-ethisch onaanvaardbare figuur tot stand is gekomen, is een uit gangspunt gegeven, dat naar de com missie meent het mogelijk moet ma ken, dat voor de interne controversen met de specialisten, die in de nieuwe polikliniek werken, een oplossing wordt gevonden. De commissie acht het van reële betekenis, dat de Amsterdamse polikliniek alsnog de kans geboden wordt normaal te functioneren, waar door in de praktijk kan blijken of een dergelijke opzet levensvatbaar is. Tegenwoordigheid van geest en sa menwerking hebben dinsdagmiddag omstreeks vijf uur voorkomen dat er in Den Haag, op het viaduct in de spoorlijn Den Haag-Rotterdam over de Viaductweg bij een aantal in brand ge raakte acetyleenflessen ongelukken van ernstige aard zijn gebeurd. Een groep van vier lassers voert aan dit viaduct laswerkzaamheden uit. Voor de beveiliging van het spoorwegver keer is daarbij tegenwoordig een per soneelslid van de N.S. Toen een der lassers, de 23-jarige J. M. G. Rosse op hield met het lassen, zag hij, achterom kijkende naar de op de pijler van het viaduct liggende acetyleenfles, dat de vlammen uit de kop sloegen. Hij be dacht zich geen ogenblik, rende naar de fles en probeerde de afsluitkraan dicht te draaien. Hoewel hij alles in het werk stelde en zijn handen brand wonden opliepen, slaagde hij er niet in het vuur te stuiten. Er bleef hem niets anders over dan zo gauw mogelijk een goed heenkomen te zoeken. Even later ontplofte de fles. Ongeveer op dat ogenblik arriveerde de brandweer van Den Haag, die gewaarschuwd was, met drie wagens. Inmiddels echter had de veiligheids man van de N.S. een der lassers op dracht gegeven het treinverkeer uit de richting Delft naar het station Den Haag tegen te houden en zelf ging hij het treinverkeer uit de richting Den Haag naar Delft waarschuwen. Toen die mannen zich hadden verwijderd van het viaduct vloog de fles de lucht in. Er lagen tien flessen met zuurstof en acetyleen op het viaduct en de kans was groot dat er nog meer zou den ontploffen. Terwijl de leden van de brandweer bezig waren slangen uit te rollen en straalpjjpen aan te koppelen, schoten twee flessen die door de ontplofte fles in brand waren geraakt van het viaduct op de Via ductweg. Drie brandweerlieden wer den daardoor licht gewond. Hun collega's namen inmiddels hun taak over en gingen de flessen bespui ten, met nog steeds het risico dat.er nog meer ontploffingen zouden volgen. Leden van de verkeerspolitie van Den Haag ontfermden zich over de gewon den. Zij brachten het drietal naar het zie kenhuis aan het Westeinde. Het treinverkeer was intussen tot staan gebracht en op het station Den Haag H.S. groeide op dit spitsuur de stroom wachtenden met de seconde. De reizigers hebben ongeveer een uur moe ten wachten. Daarna kwam het trein verkeer weer op gang, omdat alle ge vaar voor ontploffingen door de brand weer was bezworen. Een aantal flessen werd in het nabij gelegen water ge legd, een aantal liet men leeglopen. naar Fodor gekomen om de unieke expositie die het Toneelmuseum er had laten inrichten, te aanschouwen. De openingsceremonie werd verricht door de oudste nog actieve actrice .mevrouw Macqueline Royaards-Sandberg, maar voor zij het „sesam open u" uitsprak, zag men eerst op de planken van een prachtig ingericht, perspectivisch to neeltje de jongste Nederlandse actrice, namelijk Nienke Sikkema, net van de Toneelschool. Zij was gekleed in het kostuum van een 18e eeuwse hofdame met bepoederde pruik en reciteerde wat nerveus onder de ogen van zovele geroutineerde en bekende tonelisten een monoloogje van Michel van der Plas. De heer Sandberg, die bekende zich op voor hem onbekend gebied te bevinden, had toch iets naar zijn „goes ting" gevonden: een voordoek uit het vroegere Tivolitheater in de geest van Mondriaan avant les lettres. „Op deze expositie", zo vertelde de conservator van het Toneelmuseum, de heer Joh. M. Coffeng, „Is maar een hee lklein gedeelte van onze verzame ling, welke best het gehele Rijksmu seum zou kunnen vullen". Hij wees op de verschillende zeldzame stukken die waren geëxposeerd en klaagde zpn leed over het feit dat zijn museum nog altijd geen definitieve huisvesting heeft gekregen. Deze gelegenheid ech ter om met een kleine vierhonderd nummers naar voren te treden en ze tot 30 september uit te stallen, heeft het museum gretig aangegrepen. Natuurlijk was onder de aanwezigen de onverwoestbare actrice Rika Hopper. Zij zal nimmer bij dergelijke gele genheden verstek laten gaan. Ook nu ging zij rond, hier en daar_ met haar vroegere collega's een praatje makend. Er is veel te zien op deze aan trekkelijke tentoonstelling. Hoe vaak hoorde men niet van deze of gene ac teur: „och, ja, dat is waar ook; het kostuum van Royaards in de Gijsbrecht en hier, kijk, de klompen van Kniertje" In Amsterdam zijn in de loop der eeuwen ongeveer zo een honderd schouwburgen en toneelzaaltjes geweest waarvan er op het ogenblik maar be droevend weinig over zijn. De tentoon stelling spreekt een romantische taal van een roemrijk verleden, van vroege re successen, open doekjes en lach salvo's. Herinneringen aan de vroegere re Nes en aan de Botermarkt met hun vele vol meeslepend leven zijnde thea tertjes, herinneringen aan de drie K's (Kreeft, Khiel en Kelly), aan de Bouw meesters, aan Royaards; en ook aan de vernieuwingen in regie en drama tische schrijfkunst, in decors en kos tuums. Eens waren deze vernieuwin gen schokkend en revolutionnair, nu kijkt men er met vertedering naar. Men krijgt dit alles te zien, nadat men onder het poortje is gegaan dat gereconstrueerd is naar Amsterdams oudste grote schouwburg: Costers Aca demie aan de Keizersgracht. Onder het fronton prijken Vondels woorden ,;De wereld is een speeltoneel. Elk speelt zijn rol en krijgt zijn deel." Hun deel krijgen zeker ook de bezoekers op vrijdagavonden, als telkens een andere acteur, actrice of regisseur iets zal spelen, voordragen of vertellen. Horizontaal: 1. Herfstbloem; 5. strijd, perk; 8. plaats in Limburg; 11. Euro peaan; 14. rangtelwoord; 15. vloeistof; 16. tweetal; 20. gebied; 24. sterk; 25. jongensnaam. Vertikaal: 2. bekende motorraces 3. lidwoord; 4. rijksgrens; 5. reeds; 6. elas ticiteit; 7. voegwoord; 9. schoenmakers werktuig; 10. groet; 11. gelofte; 12. twee (Eng.); 13. vóór; 17 deel van de dag; 18. grote watermassa; 19. deel van het gelaat; 20. meisjesnaam; 21. Romeinse rijk; 22. en anderen; 23. deel van de bijbel. Horizontaal: 1. pergola; 2. ijver - om keer; 3. lekebroeder; 4. neer - kudde; 5. mennen - re; 6. ami - set - lat; 7. tent - iedere; 8. ingang - in; 9. N.T. - Loire - we; 10. vernielen; 11. elan - getal. Vertikaal: 1. pijl - matinee; 2. evene ment; 3. rekening - va; 4. green - talen; 5. bres - nor; 6. lor - neiging; 7. amok - te - Rie; 8. keur - dieet; 9. peddelen la; 10. eed - ar - wel; 11. arresteren. In het Stedelijk museum te Amster dam is dinsdag de tentoonstelling „de bestverzorgde vijftig boeken van 1956" geopend, ter gelegenheid waarvan mr. D. Giltay Veth namens de jury een overzicht gaf van de indeling der uitverkoren banden. Bij de vijftig best verzorgde exemplaren behoren 17 ro mans, gedichten en essays, een zelfde aantal wetenschappelijke boeken en vakboeken, 7 boeken over kunst, 4 jeugd- en schoolboeken, 1 boek, dat niet in de handel is, 1 bibliofiel boek en voor het eerst dit jaar 3 catalogi. De vijftig boeken zijn afkomstig van 27 uitgevers. Het stoffelijk overschot wordt opge baard in de Stadsschouwburg te Am sterdam, waar een chapelle ardente wordt ingericht. Degenen, die afscheid van Louis Saalborn willen nemen, wor den daartoe in de gelegenheid gesteld vrijdag 21 juni a.s. tussen 9.30 en 10.30 uur in de Stadsschouwburg, ingang Marnixstraat. De rouwstoet vertrekt om elf uur naar de Nieuwe Oosterbegraaf plaats, aankomst aldaar ongeveer IS uur. De Arnhemse rechtbank heeft uit spraak gedaan in de zaak betreffend» het ongeluk met een autobusje op 4 augustus 1956 op de autobaan bij Bre uken in Duitsland, waarbij een dam» mt Doorwerth het leven verloor. D« bestuurder, een 32-jarige technisch te kenaar uit Arnhem, werd conform de eis veroordeeld tot f 100 boete, subsidiair dertig dagen. Hij zou door onoplettend heid het ongeluk hebben veroorzaakt. Het busje was omgekanteld en in brand gevlogen. Verdachte had op moe dige wijze geprobeerd het slachtoffer uit de vlammen te redden en hij had daarbij zelf ernstige brandwonden op gelopen. Hiermede hebben de officier van justitie en de rechtbank rekening gehouden. Het nummer van deze week, waarin Sacramentsdag valt, opent met een im pressie, geïllustreerd door mooie foto's, van de grote Sacramentsprocessie, wel ke in sommige jaren over het Sint-Pie tersplein in Vaticaanstad wordt gehou den en waarbij de Heilige Vader, in een speciale draagstoel, zelf het Allerhei ligste draagt. In aansluiting aan zij re portage over de plechtigheden te Fati- ma op de veertigste verjaardag van de eerste verschijning van Onze Lieve Vrouw, brengt J. W. Hofwijk een arti kel over het z.g. geheim van Fatima, dat deel van de openbaring van de Moe der des Heren aan de kinderen, dat pas in 1960 zal worden gepubliceerd. R. Kalkhoven schrijft over de „fee van het lichtende scherm", Hannie Lips, de omroepster van de K.R.O.-televisie, buitengewoon populair bi) de kinderen. De Belgische Zuid-Amerikareiziger Marcel Roos vervolgt zijn met eigen foto's geïllustreerde verhaal over het „drama van de diamantmijn". Voorts wordt een artikel gewijd aan de stude rende jeugd van Japan, die hard werkt en sober leeft. Verder is er een met hu moristische tekeningen verluchte cause rie over „vijftig eeuwen kiespijn". C. Boost bespreekt in zijn wekelijkse ru- briek over de hedendaagse getekend® prappen de tekeningen van Bob van den Born. Jan Cottaar geeft een beschou wing over de aanstaande Ronde van Frankrijk; hij vraagt of het weer een ronde zal worden als die van het vorig jaar.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1957 | | pagina 2