Rode
ver
winst in Midden-Java
alle
boven
verwachtingen
Passieve houding van de andere
partijen helpt de communisten
PHILIPS
CÖopvawt
K.L.M. behaalde in eerste helft
1957 ƒ7,8 (ƒ6,3) miljoen winst
Viering van eeuwfeest seminarie Rijsenburg
Alfrink brengt hulde
.brede
Mgr.
aan „brede visie
van een Z wij sen"
„Aan iedere priesteropleiding
sullen voor- en nadelen
verbonden
LEKENDOM IN DE KERK
KOMT EEN STEM TOE
Stadsduivenvoerder
D
Bij verkiezingen voor provinciale en gemeenteraden
Soortgelijke zege verwacht bij de
verkiezingen in Oost-Java
Stijging van kosten groter dan die van
bedrijf sinkomsten
Aartsbisschop wijst op de moeilijke
taak van de jonge priester
feestrede van prof. TFT t egen
Minister Cals brengt gelukwensen der
regering over
ederlander voorzitter
van V.N.-commissie
DOUWE EGBERTS
V ervoer sinkomsten
met 21V2% gestegen
Britse onderscheiding
Opleidingsschip voor
de handelsvaart
J. Noeken
DINSDAG 23 JULI 1957
PAGINA o
Radicale vernietiging van
uiama
(nation.)
insectendodende lamp
Nog steeds tweedracht
de ideale zachte baaitabak
in de verpakking
die U wenst!
O
^erstromingen in
est-Java eisen
19 levens
°m he't111minstl
J^bouwgl?
Amerikaans bezoek
i uitgesteld
Fietser na botsing
overleden
De
successen, welke de Indonesische
Communistische partii bij de verkiezin-
8en voor de provinciale en gemeente
raden in Midden-Java heeft geboekt,
hebben alle verwachtingen van politieke
Waarnemers in Djakarta overtroffen.
Set is nu wel -eker, dat de P.K.I. in
deze dichtbevolkte, doch arme provincie
de grootste partij is geworden. Zij be
haalde een absolute meerderheid in
Semarang, Solo, Salatiga, Demak, Koe
does, Blora, Wonogiri, Soekohardjo,
Saranganjar, Bojolali, Klaten en Poer-
Wodadi, terwijl in alle andere districten
*h steden in vergelijking met 1955, toen
de algemene verkiezingen voor het
Sarlement werden gehouden, is het aan-
tal op de communisten uitgebrachte
«temmen, zoals wij gisteren reeds in
«en van onze edities hebben gemeld,
eveneens gestegen.
inmiddels wordt uit Semarang ge-
Diri V?at in de regentschappen Wono-
Vrrl; en- Bojolali en Sragen nieuwe
ah „Zon°ien zullen worden gehouden
de stemmingVaU onre9elmati9hede71
tischeSiïart1ie 7,e?liezer is de nationalis
ing kregen" dp°„fens de jongste gege-
zoveel stemmen c°mrnunisten twee maal
sommie, nen als Hq tn
Ben ieder, die een reis door midden-
en Oost- Java maakt, komt onder de
indruk van de intensiteit van de com
munistische propaganda in deze ar
me overbevolkte streken. Het is niet
overdreven te zeggen, dat biljetten met
hamer en sikkelembleem om de hon
derd meter zijn aangeplakt op bomen
langs de gehele weg van 500 km lengte
tussen Banjumas op de grens van
West- en Midden- Java en Soerabajr
in Oost- Java. Kantoren van de 'ij
worden zelfs aangetroffen in gehuch
ten met niet meer dan 700 inwoners.
In deze twee provincies heeft de
Advertentie
f»ge districterf de nationalisten. In
tal stn6 Partii 40 m loor de nationa-
tieke mmen dat z?ir9cent van het aan-
com m i imctf„1?mers vi.1955. kreeS', Po":
communistische 2PoVerwachten, dat de
door een soortgemi®® in Midden-Java
worden gevolgd jn overwinning zal
volgende week de s^"Java, waar de
zingen zuilen worden br°v4nciale verkie-
Indonesische p0i;tRehouden-
in Djakarta voorsn,ó?ke waarnemers
munisten daarna in dat de com-
Java de provinciale dden- en Oost
den zullen gaan beht>en gemeentera-
weinig optimistisch sen. Sommige
tici in de Indonesische ®estemde poii-
spellen zelfs, dat te»L h°°ïdstad voor-
On "V 1960 de c°m-
•ai u Va de abso-
seu. rt,en van de vom.'„cne verkiezin-
ders van de MasiTimdnstaande lei"
ha^y, heeft onlang?™1' Isa A"8"
munistische p&rtii
lute meerderheid zaï k~,a UB «usu-
dan te houden alvem ba4en bij de
g6n. van Ho
s
dat7' de""com'3S *eWaarschuvd,
«frootste in geheel Indo?.,, ,(iartl-> de
gen na de volgende ™'™.^1 w°r-
Wzingen, indien de niet-communis-
l'sche en anti-communistische par
tijen hun passieve houding zullen
handhaven en zullen doorgaan met
hun onderlinge strijd inplaats van een
vastbesloten front tegen de commu
nisten te vormen.
De opmerkelijke winsten van de com
munistische partij van de afgelopen tijd
d 0t"den beschouwd als een bewijs voor
li*; betrouwbaarheid van deze voorspel-
c^m6n- In Djakarta bijvoorbeeld is de
wijhaunistische partij, die een indruk-
cam de en ongetwijfeld zeer kostbare
van aagne heeft gevoerd, gestegen
Van vierde naar de tweede plaats
Verki ^eveer 40 partijen, die aan de
«tad hZlkgen in de Indonesische hoofd
hebben deelgenomen.
Djakart8Sultate van de verkiezingen in
de em waren, dat de communisten
jtethrnoe PartÜ vormden, die meer
dan b fh- en wel 43 procent- kregen
i«Ptemu algemene verkiezingen in
hartader 1955. De inwoners van Dja-
fhote Perpden de vorige maand-wat de
^adSvPa«ijen betreft- bij de gemeente-
gatnèi, lezingen, vergeleken met de
v°lgt; he verkiezingen in 1955, als
1955
96.351
200.478
120.696
151.733
1957
137.313
154.050
104.663
123.955
hlP<j,iÜiederta.nder dr. J. Vixseboxse is
Van i «mw e tot .voorzitter gekozen
8en iu* N-.-oommissie voor iniichtin-
5jjh. uit_ gebieden zonder
Het modernsteen voordeligste
insectenbestrijdingsmiddel
communistische partij ook haar grote
successen geboekt in de vorige alge
mene verkiezingen. Van de 39 commu
nistische zetels in de volksvertegen
woordiging zijn er 29 uit deze provin
cies afkomstig. Tot verbazing van
politici in Djakarta, die hadden ver
wacht dat de P.K.I. slechts stemmen zóu
trekken in de industriële centra en in
de grote steden en geen grote invloed
zou krijgen op het platteland, werden
de communisten toen de vierde partij
in Indonesië. Sindsdien weet men. dat
de communistische slagzinnen, die
voorspoed beloven aan iedereen, vele
dorpsbewoners winnen, die gewend zijn
te leven op een van de laagste gemid
delde jaarinkomens ter wereld Boven
dien zijn de dorpsbewoners beroofd van
vele bestaansbronnen van voor de oor
log als gevolg van de tactiek der ver
brande aarde der Indonesische vrij
heidsstrijders, waarbij alleen al bij
Djokja zes suikerfabrieken in de as
werden gelegd. Voorts zijn velé koffie-
thee- en rubberondernemingen gesloten
na de overdracht van de soevereiniteit
in 1949.
Men weet dit dus, maar er is niet
overeenkomstig gehandeld, aldus mer
ken neutrale waarnemers in D4-'---'"
op. Er is nog steeds tweedracht tussen
d P.N.I., de Nahdatul Ulama en de Mas-
jumi en er zfln nauwelijks aanw'
gen, dat een van deze partijen ernstig
hc" tracht te concur, eren r1"' '2
P. K. I. bij de verkiezingspropaganda in
het dicht bevolkte gebied in de streek
tussen Semarang, Djokja, Malang en
Soerabaja.
Het gebrek aan fondsen is ongetwij
feld ook een van de oorzaken. De com
munisten blijken onuitputtelijke bron
nen van inkomsten te hebben.
In Djakarta is de vrees geuit, dat
een communistische overwinning in
de twee grootste provincies van Java
de kloof tussen de centrale regering
en de opstandige buitengewesten, in
het bijzonder Midden- Sumatra, zal
vergroten. Buiten Java heeft de P.K.I.
slechts enkele steunpunten, zoals in
de Sumatraanse oliecentra en het
ondernemingsgebied bij Medan. Com
munistische partijleiders in Midden-
en Zuid- Sumatra zijn gevangen ge
nomen na de opstand in deze gebie
den. De krachtige anticommunistische
houding van de autoriteiten in deze
provincies verklaart de voortdurende
aanvallen van de P.K.I. tegen „de sepa
ratisten" en de „verraders van de
onafhankelijkheidsverklaring." Vijfen
vijftig van de tachtig miljoen indone-
siërs leven echter in Java en het is
het aantal stemmen ,dat het zwaarst
weegt.
De P.K.I. is blijkbaar vol vertrouwen,
dat de verkiezingen in beide provincies
gunstig voor haar zullen uitvallen. Het
vertrouwen is zo groot, dat het commu
nistische blad „Trompet Masjarakat"
in Soerabaja onlangs zelfs de tactiek
van de partij in een hoofdartikel uit de
doeken deed. „Een gematigde houding
is gunstiger voor de partij onder de
huidige omstandigheden", zei het blad.
„De P.K.I. is nu slechts geïnteresseerd in
het toebrengen van slagen aan de
Masjumi. Om dit te bereiken heeft de
P.K.I. er geen bezwaar tegen samen te
werken met de Nationalisten en de Nah
datul Ulama, zodat de verhouding in de
strijd drie tegen een wordt. Indien de
P.K.I. meer belang had gesteld in kabi
netszetels, dan zou zij een gezamenlijk
offensief van de P.N.I. de Masjumi en
de N.U. te verduren hebben gehad.".
Niettemin zijn geruchten over pogin
gen de samenwerking tussen de drie
grote anti-communistische partijen te
herstellen, die de eerste dagen na de
gemeenteraadsverkiezingen in Djakar
ta konden worden gehoord, weer ver
dwenen. En de strijd gaat verder.
(A.N.P.)
Advertentie
coopvacvt
PIJPTABAK
pik"*1»*
De K.L.M. heeft in het eerste half
jaar van 1957 een winst gemaakt van
7.776.000 (zelfde periode 1956:
m6.276.000)aldus deelt de directie
mede aan aandeelhouders. De bedrijfs-
inkomsten bedroegen 233.285.000
192.926.000), n.I. vervoersinkomsten
219.283.000 180.359.000) en overige
inkomsten 14.002.000 12.567.000).
De bedrijfskosten hebben in het eer
ste halve jaar bedragen 227.012.000
186.191.000). De directie tekent hier
bij aan dat onder bedrijfskosten in het
eerste halve jaar van 1957 begrepen
zijn normale afschrijvingen op vlie
gend materieel tot een bedrag van
21.8 miljoen, tegenover 17.8 mil
joen in het eerste halfjaar van 1956.
De extra afschrijvingen zijn gedaald;
doordat voor een aantal vliegtuigen
de periode, waarover extra-afschrijvin
gen worden toegepast, is verstreken.
Aan bijzondere lasten was in de
verslag periode verschuldigd 478.000
1.223.000). Na een extra afschrij
ving vliegend materieel van 1.545.000)
2.566.000) resteert een winst vóór
i
„In de visie van Zwysen had Rij
senburg de taak om aan het nieuwe
aartsbisdom een rondom de herder ge
groepeerde kudde te geven, geleid door
een gelijkgezinde, gelijkgerichte en
eensgezinde clerus. Rljsenburg moest
in het jonge aartsbisdom een bron en
een band van eenheid worden. Nu, na
honderd jaren, kunnen wy in dankbaar
heid erkennen, dat het jubilerende se
minarie deze taak zo uitstekend heeft
leuw-Guinea behoort ook
zelfbestuur,
tot het
Hij
w OOK tot
werkterrein van deze commissie
^erd voor deze functie voorgedragen
de Br t Barry GiddeSf Ife wfls
op de diensten, die de heer Vixseboxse
W,0I7mISSle in de Slopen drie Jaar
heeft bewezen en naar het werk van
oe heer Vixseboxse als rapporteur op
ae zitting van het vorig jaar.
B (pe Indische vertegenwoordiger, Jai-
pai verklaarde tijdens de voortzetting
so. de .besprekingen, dat Indonesië de
O^wereiniteit over westelijk Nieuw-
vaa?!a toekomt. De Nederlandse afge-
dat di?de Idenburg antwoordde hierop,
h regering haar soevereiniteit
Schóu Sebied als buiten discussie
ls gevoiB
welke West.ja Vatl de overstromingen,
ren> ziin aVa op het ogenblik teiste-
etis negentien personen
gekomen. Uitgestrekte
bonderden wl6den staan onder water en
1 verkee °n'ngen werden vermeld.
«PoorweoVpr. 0Ver de weg, alsook het
bidden-t= van Djakarta naar
a gestremd.
(Reuter)
^«lci te.fe"steUing tot hetgeen werd ge-
8estei/i u 4 voor zaterdag 27 juli vast-
-^mPrib.e bezoek aan Nederland van de
iee„-'"taanse staatssecretaris voor het
gesteid heer Wilber M- Brucker, uit-
juiste datum zal zo spoedig moee-
worden medegedeeld.
7
w,
Minister Cals en mgr. Huurdeman belioorden tot de hoge gasten
de viering van
het eeuwfeest van Rijsenburg.
De feestrede werd uitgesproken door
prof. dr. ir. F. Ph. A. Tellegen onder
de titel „Enkele gedachten over de ziel
zorg van vandaag naar morken."
waarin hij stelde, dat van de mens van
vandaag een veel verdergaande zelfbe-
slissing en zelfontwerp wordt gevraagd
dan ooit tevoren. Daaruit volgt een be
langrijk gegeven voor de zielzorg van
morgen, namelijk dat priester en leek
in open overleg de' christelijke le
vensvorm alleen maar samen kunner.
vinden, zoals bijvoorbeeld in kwesties
inzake beroepskeuze, gezinsstichting en
gezinsgroei, morele vragen omtrent
technische of medische praktijk e.d.
Indien deze visie juist is, aldus prof.
Teilegen, brengt zij mee, dat het le-
kendom in de Kerk niet alleen een vol
waardige plaats, maar ook een stem
toekomt, juist over zielzorg en aposto
laat. Het is niet voldoende, dat leken
in colleges worden opgenomen, die
voorheen alleen door priester, werden
gevormd maar de lekenwereld zal
zelf actief moeten meewerken en daar
toe de gelegenheid moeten krijgen, om
over de christelijke levensvorm haar
woord te spreken. Alle bemoeienis met
het christelijk bestaan, van priester en
van leken, komt tenslotte in de bis
schop samen.
De Katholieke Actie is juist bedoeld
om in de Kerk het lekendom zijn taak
te laten vervullen. De gevolgen uit deze
visie voor de priesteropleiding formu
leerde de spreker in enkele vragen.
Zouden zogenaamde hoorcolleges niet
met werkgroepen moeten worden aan
gevuld? Zou een grondige kennismaking
met individuele en sociale psychologie
niet gewenst zjjn, gegeven door een le-
kendocent, die opgenomen wordt in de
staf van het seminarie? Zou een meer
systematische, individueel gerichte in
leving in verschillende gebieden van het
leven niet noodzakelijk zijn voor de he
dendaagse seminarist? En zouden bij
zondere, persoonlijke talenten der stu
denten, niet onmiddellpk nodig voor het
priesterambt, toch geen cultivering vra
gen ten behoeve van de persoonsuit
groei en van latere contacten of specia
lisering in de zielzorg?
Tenslotte sprak minister Cals als
vertegenwoordiger van het hoogste ge
zag in den lande hartelijk door de pre
sident verwelkomd een woord van
gelukwens, waarbij hij in korte trekken
de betekenis van Rijsenburg voor de
Nederlandse samenleving schetste. Hij
noemde in dit verband de. namen van
Kardinaal de Jong, mgr. Ariëns en dr.
Schaepman. De laatste redde 'in de
Tweede Kamer de leerplichtwet door,
tegen de grootst mogelijke meerderheid
van de katholieke fractie in, voor het
ontwerp te stemmen, dat met meerder
heid van één stem werd aangenomen.
De drie genoemden waren toppen,
die boven de omgeving uitstaken, maar
zü rustten op het massief, waarvan zij
deel uitmaakten, en zouden niet zo hoog
gestegen zijn zonder de grondslag van
hun vorming op Rijsenburg.
Nadat de minister de wetenschap, het
onderwijs en de kunstbeoefening op Rij
senburg van Den Haag uit benaderd
had (een van de vele wegen, maar niet
de voornaamste) getuigde hij van zijn
grote erkentelijkheid voor de bijdrage
van Rijsenburg, niet alleen aan de ont
wikkeling van onderwijs, kunsten en
wetenschappen, maar ook en mede
daardoor aan heel het geestelijk le
ven van zovele Nederlanders en daar
mede aan'het welzijn van ons volk.
De officiële bijeenkomst, opgeluisterd
met zang door het studentenkoor, werd
besloten met een souper voor de geno
digden.
verricht, dat een door de tijdsomstan
digheden verantwoorde deling van het
diocees in vele harten als een geweld'
dadige vivisectie werd gevoeld",
Aldus sprak maandagavond de aarts
bisschop van Utrecht, mgr. dr. B. J
Alfrink, toen h(j tijdens de officiële
herdenking van het feit, dat honderd
jaar geleden het Groot-Seminarie Rij
senburg te Driebergen geopend werd,
een toespraak hield tot de officiële ge
nodigden.
Tevoren hadden deze genodigden
zich in de met rode en witte gladio
len prachtig versierde kapel van het
I seminarie verzameld rondom een keur
van kerkelijke en wereldlijke hoog
waardigheidsbekleders, onder wie de
Pauselijke Internuntius, mgr. Paolo
Giobbe, die een pontificaal Lof cele
breerde. Op het priesterkoor knielde
naast de aartsbisschop de bisschop
van Groningen, mgr. P. A. Nierman,
terwijl, aan de andere zijde mgr. dr.
Jan Olav Smit, de oudste nog le
vende oud-professor van het seminarie,
en de praeses, mgr. G. Hartmann, had
den plaats genomen. Onder de wereldlij
ke autoriteiten bevonden zich mr. J. M.
L. Th. Cals minister van O.K. en
W., mr. C. Th. E. Graaf van Lynden
van Sandenburg, commissaris van de
Koningin in de provincie Utrecht, en
de heer W. Schipper, wethouder van
Driebergen-Rijsenburg. Voorts hadden
zich bü de professoren en studenten
gevoegd de oud-professoren, de dekens
van beide bisdommen als vertegen
woordigers van de gehele clerus, de
vicarissen-generaal van Utrecht en
Groningen, enige hoogleraren van Nij
megen, de presidenten van Warmond
en Breda, de provinciaal van de pa
ters Jezuïten, dr. C. J. J. T. Kolf
schoten, de directeur van het Kath.
Sociaal Bureau voor Onderwijs en Op
voeding, mgr. mr. F. op de Coul, de
presidenten en professoren, van Dijn-
selburg en Apeldoorn, de leden van
het comité voor de nieuwe kapel van
Rijsenburg, de algemeen overste van
de zusters van St. Jozef te Amers
foort, die de huishouding op het semi-
narie verzorgen, en tenslotte de „buren"
van het seminarie, te weten de direc
teuren van het internaat Katwijk-de-
Breul en van het A. C. de Bruijn Insti
tuut, de conrector van het seminarie van
de Hervormde Kerk te Driebergen en de
rector van het internaat Kerk en Wereld.
Mgr. Giobbe werd geassisteerd door
de directeur, prof. J. A. M. Prein en
prof. drs. J. H. A. Vermeulen.
„Wie Rijsenburg heeft leren kennen
en heeft liefgekregen, omdat hij er
een reeks van jaren heeft doorge
bracht, geleefd en gewerkt, zal altijd
bewondering bewaren voor de brede
visie van een Zwijsen, die de moed
gevonden heeft om reeds in de eerste
jaren van het jonge diocees dit semi
narie te beginnen", aldus vervolgde
mgr. Alfrink. Voor een handjevol stu
denten kocht hij een terrein dat een
heel leger bergen kan en hij bouwde
voor hen een huis dat driekwart eeuw
aan de behoefte van het steeds groei
ende diocees heeft kunnen voldoen.
Keuze van professoren had hij zo wei
nig, dat wie meer wetenschappelijk
van aanleg was geweest dan Zwijsen
waarschijnlijk langer over het begin
nen van een eigen theologische oplei
ding zou hebben getwijfeld. Maar zo
als zo vaak, was ook hier het betere
de vijand van het goede.
De aartsbisschop herinnerde eraan,
dat de Kerk zich tot de zestiende eeuw
nauwelijks met de priesteropleiding,
die op allerlei manieren werd ge
geven, heeft bemoeid. In de decennia
vóór het Concilie van Trente echter
tontstond de behoefte aan een georden-
He en systematische opleiding, welk
nieuw systeem door Trente in de Kerk
orde werd opgenomen. Mgr. Alfrink
wilde niet de vraag bespreken of een
priesteropleiding ook op andere wijze
en misschein zelfs beter kan geschie
den zonder seminarie in de geest van
Trente. Aan iedere opleiding, met of
zonder seminarie in Tridentinische
geest, zullen voor- en nadelen verbon
den zijn.
De nadelen, die aan een anders ge
aarde priesteropleiding inherent zijn,
kan men het beste daar vernemen,
waar men een dergelijke opleiding uit
ervaring kent. Welke vorm van op
leiding men ook kiest of bij traditie
bezit, degenen die de verantwoorde
lijkheid hiervoor dragen zullen er
naar dienen te streven de voordelen
zoveel mogelijk op te voeren en de
nadelen tot de geringste maat be
perkt te houden. Tenslotte heeft Tren
te niets anders gedaan dan voor een
seminarie-opleiding de algemene Hjn
te schetsen; daarbinnen is ruim
schoots gelegenheid om de op
leiding zelf aan te passen aan de
steeds wisselende omstandigheden en
eisen van de tijd, die op het bepaalde
ogenblik modern heet.
De voorzitter van het Nederlands Oor
logsgravencomité, de heer H. Götzen is
door koningin Elisabeth van Engeland
benoemd tot „honorary commander" in
de „order of the British empire." Deze
hoge onderscheiding is hem toegekend
wegens zijn verdiensten voor de vriend
schap en het begrip tussen Engeland en
Nederland, en in het bijzonder voor het
werk dat hij, in en buiten zijn functie
van voorzitter van het oorlogsgraven-
comité, heeft gedaan voor de nagelaten
betrekkingen van de Britten en Cana
dezen, die in de oorlog hun leven ga
ven en nu in Nederland begraven lig
gen.
belastingen, van 4.250.000 2.946.000).
Gereserveerd voor belastingen werd
2.174.000 2.370.000). De belasting
vermindering wegens investeringsaf
trek bedraagt voor de eerste zes maan
den van 1957 5.700.000 (1956 idem) zo
dat tenslotte een winst overblijft van
f 7.776.000 voor de eerste zes maanden
van 1957 en van 6.276.000 voor de
overeenkomstige periode van 1956.
Het vervoer van passage en ba
gage was in het eerste halve jaar
van 1957 21 procent meer dan in het
eerste halve jaar van 1956. Het ver
voer van vracht steeg met 18 pro
cent, dat van post met acht pro
cent. Het totaal vervoer steeg met
twintig procent. De vervoersinkom
sten waren 21,5 pet hoger.
De bedrijfsinkomsten in de twaalf
maanden eindigende op 30 juni 1957
hebben 474.505.000 bedragen. (Zelfde
periode 1956 397.239.000). De be
drijfskosten waren resp. 445.508.000 en
367.466.000, zodat resteerde een be
drag van resp. 28.997.000 en van
f 29.773.000. Aan bijzondere lasten zijn
daarvan afgegaan resp. 1.775.000 en
2.115.000 en de extra afschrijvingen
vliegend materieel waren resp.
23.356.000 en 21.843.000. De belas
tingvermindering wegens investerings
aftrek was resp. f 11.400.000 en 9.700.
000, zodat een winst ontstond van resn
f 23.009.000 en 20.909.000
De winst omgerekend in dollars be
draagt 1,38 1,34) per gewoon aandeel
van 100.
Het opleidingsschip voor de handels
vaart, de „Nederlander", dat een lig
plaats heeft gekregen aan het Prinsen-
hoofd te Rotterdam, is maandagmid
dag in dienst gesteld. Het schip waar
op jongens een opleiding "van zes maan
den tot matroos kunnen krijgen, is de
verbouwde veerboot „C. Bosman" van
de dienst Enkhuizen-Stavoren.
De heer J. B. de Wit van de firma,
die het schip geschikt heeft gemaakt
voor opleidingsschip, droeg het over
aan de secretaris van de vereniging
„Opleidingsschip voor de Handels
vaart", de heer Phs. van Ommeren
Pjzn, die o.m. opmerkte, dat de ver
bouwing keurig en met liefde is uitge
voerd. Hij accepteerde het schip met
dankbaarheid.
Met het hijsen van de vlag werd het
schip in dienst gesteld.
Een aantal jongemannen hield maan
dagavond op de Westerdijk in Hoorn
een snelheidswedstrijd op de fiets. Een
van hen, de 19-jarige Evert Bron, boog
zich daarbij zo diep over zijn stuur, dat
hij een geparkeerde vrachtauto niet op
merkte en daar in volle vaart tegen op
reed. De jongen kreeg een schedelbasis-
fractuur. Hij is aan de gevolgen over
leden.
Dezer dagen hebben opsporings
ambtenaren van de PTT in samenwer
king met de rijkspolitie te Dedemsvaart
de clandestiene zender „Hamburg" op
gespoord en in beslag genomen.
Procesverbaal werd opgemaakt te
gen een 17-jarige bankwerker uit De
demsvaart.
e duiven van
Gruno's ves
te, die hun
gevederd leven slij
ten op en rond de
Martinitoren en in
de nabijheid van de
Grote Markt, zulks
tot meerdere eer en
glorie van de stad
Groningen, krijgen
weer op tijd hun
dagelijks voer. In
het gebouwtje van
de V. V. V. stond
duivenvoer in vol
doende mate, daar
niet van. Daar zorgt
de Bond van Gro
ninger graanhande
laren voor. Maar
de regelmatige dis
tributie was enigs
zins gestoord door
het plotseling over
lijden van de offi
ciële stadsduiven-
voerder, Egbert
Tromp de Boer. In
de daarop volgende
dagen waren de
duiven onrustig. De
charmante feeën
van de V. V. V. heb
ben met de ge
bruikelijke elegance
weliswaar het voer
gestrooid, opdat de
duiven te eten kregen, maar ze pikten de graankorrels vrij rusteloos en
lusteloos. En toen kwam er een oud heertje, keek belangstellend toe,
groette de V.V.V.-feeën vriendelijk en gaf te kennen, dat hij deze ver
richtingen met veel liefde en toewijding op zich zou willen nemen, indien
tenminste het benodipde voedsel niet uit zijn mond en die van de zijnen
gespaard behoefde te worden, want al dat graan kon er van een schaars
pensioentje beslist niet af.
Sinds die dag is 'er weer een duivenvoerder in Groningen, al is de
man nog niet officieel als zodanig geïnstalleerd, maar dat komt binnen
kort nog wel. De gevleugelde vrienden van stad-Groningers en vreemde
lingen worden verzorgd door de 76-jarige heer Jan Noeken, zelf een
duivenliefhebber. De duiven kennen hun verzorger al heel precies. Wan
neer de voordeur van de aardige woning aan het (naburige) Martinikerk
hof, waar het echtpaar Noeken van een rustige oude dag geniet, geopend
wordt, komen de duiven al van heinde en ver aanvliegen. Ze volgen hun
vriend en beschermer op diens korte wandeling naar de Grote Markt
en pikken het voer uit diens hand, zelfs uit diens mond, hippen op zijn
schouders en genieten van hun maal ondanks het drukke stadsgewoel,
dat ronkend en brommend voor de nodige onrust zorgt.
Duiven zijn voorname vogels. Men ziet het aan de statige trots waar
mee zij hun dagelijks korrelt je voer pikken. Ze zijn heel kieskeurig. Een grijs
fantasie-pak schrikt hen af. De heer Noeken trekt dan ook voor dit ritueel
's morgens en 's middags zijn donker pak aan. Dat waren de duiven zo
gewend, begrijpt u! Maar een oolhoed, zoals zijn voorganger er een droeg
komt er niet bij op. Duivenvoerder Noeken draagt een koene schip
perspet!
Eerlijk gezegd heeft hij nog wel naar zijn oude bolhoed gezocht maar
zijn echtgenote, mevrouw Jurriena Noeken-Frans, was hem een slag or
Ze mocht haar man niet zien met een dergelijk hoofddeksel -n heeft hei
geval snel in de kach:l gestopt en er theewater op gekookt
Duivenvoerder Noeken doet dit werk met veel plezier als een aardige
vrye tydsbesteding. Vroeger heeft hij zelf duiven gehad, al was er toen weinig
vpje tijd. „Vakantie bestond toen nog niet ooor een stoker en er moest
hard gewerkt worden om een gezin met 15 kinderen (thans nog tien in
leven) groot te brengen In zijn jonge j 'en voer de heer Noeken als stoker
op de Qrote vaartlater werkte hij als zodanig in een strocartonjabriek
Oude Pekela, waar het gezin Noeken woondeen nog later op de Friesch-
Groningse Suikerfabriek Dagelijks fietste hij van Oude Pekela naar zijn
werk in Groningen 37 km en terug. Onvermoeid trapte hij door weer
en wind. Met genoegen duikt hij in de rijke herinneringen van zijn arbeid
zaam leven, dat eigenlijk al serieus begon toen hij 8 jaar was. Toen werkte
hio nl. al als koetsierop dc groentewagentjesdie destijds getrokken
werden door geiten en verdiende vijftig cent per week!
Veel is er veranderd m de jaren, die het echtpaar Noeken samen heeft
doorgebrachtmaar de vogels zijn tenminste gelijk gebleven, 's Morgens om
5 uur trippelen ze al voor zijn deur en wachten op hun verzorger, de
stadsduivenvoerder van Groningen.