Indonesische fiscus
jaagt vreemdelingen
het land uit
Slechts de buitenlanders met
een hoog salaris kunnen extra
belasting opbrengen
Slachtoffers
op de weg
4
Sacha Guitry overleden
Veel plezier
Memorie van Antwoord over de
verhoging sociale uitkeringen
Voor het geval de verschrikkelijke
sneeuwman wèl bestaat
r
Tandartsen gaan akkoord met
de arbitrage-regeling
D,
BEDRIJVEN IN DE KNEL
zilver in
Het ^^sterdam
*ïks^Znd? najaar zal in het
Srote t te Amsterdam opnieuw
Met flits ,A^tie'f0t°S/
Schrijveracteur en filmregisseur
Cyprioot
'e ^Fiducia" vlot
Tussen neus en lippen
Zesjarige jongen
en schilder
verdronken
Conflict betreft niet op de eerste
plaats de honorering
^8" beroemde
geneesmiddelen
in I tablet
doen wonderen!
Chefarine „4'
Afscheid als Rijksbouwmeester
Restricties t.o.v.
arbitrage
Rattenkruit op
brood
Motorrijder en jongen
°m het leven gekomen
it u dubbel
ten einde raad
Binnenkort wetsontwerp inzake ziekenfonds
verzekering voor bejaarden
De verlaging van de
wittebroodsprijs
Ir. G. Friedhoff
Kath. ziekenfondsen
Bejaarde man bekent
WOENSDAG 24 JULI 1957
PAGINA
mlt S tn 1953 met 4799> in «954
Hei onmisbare vakantie-zonnetje
Koninklijk bezoek
aan Londen
Stekelig hart
Salarisje
Ruilen
Overleg wordt voortgezet
Proces Titus Brandsma
LAATSTE GETUIGE
GEHOORD
Dr''an onze correspondent in Indonesië)
e nieuwe belasting op vreemde
lingen in Indonesië zal voor velen
van hen zwaar te dragen zijn.
""et voor de Nederlandse staJemployés
an de grote maatschappifen, maar
we' voor vele kleine Indo-Europeanen
met een Nederlands paspoort, die van
een minimaal pensioen of een beschei-
den salarisje rond moeten komen, en
voor b.v. de Chinese ambachtslieden.
Het is duidelijk, dat voor Iemand die
jnoet rondkomen van bijvoorbeeld
Hp. 10.000 per jaar (en er zUn velen
d'e zelfs nog minder hebben) een
extra belasting van b.v. Bp. 8.000 per
Jaar (bij een gezin met twee kinderen)
Praktisch niet op te brengen valt. Daar
komt dan nog bij, dat de recente mone
tair,» maatregelen de kosten van levens
onderhoud in Indonesië belangrijk zul-
»en doen stijgen. Mensen, die nu nog
$et rond kunnen komen, zullen het
daardoor straks niet meer kunnen, ter
wijl op aanpassing van salarissen en
Pensioenen niet veel kans is. Wat de
derlanders betreft, valt dan ook een
joenemende repatriëring naar Neder-
and te verwachten. Volgens de gege
vens van de Indonesische immigratie-
menst verminderde het aantal Neder
landers in Indonesië in 1950 met 46.338
Personen, i„ io51 met ig.163, in 1952
1958 „1 en in 1955 met 18.568. Over
nog geen e?ifeerste helft van 1957 zl)n
genomen ?.?58 beschikbaar, maar aan-
1 OM of n0g iet^u* deze op het peil VjD
cijfers U W 8 ho^er liggen. In ronde
Indonesië sind»*^?! Nederlanders 'n
»^cht verminden soevereiniteitsover-
tenToWMe" vraagt Jln ^0.000 tot
tenslotte OVer zSlle u af. hoeveel er
De bedoeling vnn bl*>ven-
belasting is duldelüve vreemdelingen-
kent deze voor iijï' Enerzijds bete-
lyke extra inkornste,?nesi0 aantrekke-
leidt ze tot een seleen en anderzijds
landers in Indonesië lvan de buiten-
overheid stelt zich on Indonesische
dat in haar land aUef_ het standpunt,
buitenlanders, die over P!.aats is voor
kwaamheden beschikko bijzondere be-
nog alleen nog maar 3?, en dat dan
niet in staat is hen iang men zelf
Voorshands zijn artsen vervangen,
gers, enz. dus nog w'„pSonieurs, vlie-
sië. Maar er werken ik rm in Indone-
nog veel buitenlander!: Indonesië ook
ge klerkenbaantjes als m eenvoudi-
loedT" die Werk' verrtchtteUrchauf"
goed door een Indonesiêv en dat even
worden. De vervang gedaan kan
sen door Indonesiër R v?n deze men-
*8eling Zeker in de d® nieuwe
De Uitwerking van de nieuwe
jlhg zal op verschillende groe^nbui-
fenianders in Indonesië wei niet ge
heel gelijk zijn. Van de 50.000 Neder
landers zal waarschijnlijk meer dan
de helft vroeger of later het peil
here ken waarop een redelijk be
staan voor hen in Indonesië met
hiel" mogelijk is, zodat er mets
anders overblijft dan naar Nedrland
Saan. Natuurlijk geeft de Nederland
8e vertegenwoordiging degenen die
daarvoor in aanmerking komen wei
steun of bij-steun", maar dat be
licht geen oplossing en op den duur
PfUft toch slechts repatriëring naar
yederland over, te meer waar in In-
°nesische overheid wel duidelijk
gemaakt op deze mensen geen
['Djs te stellen.
timber valt te bezien hoe de veel
he-jpfe Chinese gemeenschap in Indo
ken tcirca 1.000.000 zielen) zal rea-
die b. Ook daarbij bevinden zich velen,
Juli,
de
vreemdelingenbelasting niet
an,} h kunnen opbrengen. Aan de
eep kant echter hebben de Chinezen
aapg er sterke gemeenschapszin, zodat
hiepgen°men mag worden dat de ge-
ggj.
^hhnen°r d'e Chinezen, die dat zelf niet
:6hsch:
ap de lasten dan wel zal dra-
Op de rijksweg Noord te Sittard, bij
«et viaduct, is de 37-jarige gehuwde
motorrijder Jansens uit Rotterdam dins
dagmiddag uit de bocht gevlogen en zo
«waar gewond, dat hij na overbrenging
haar het ziekenhuis aan de bekomen
Verwondingen bleek te zijn overleden.
Zijn zoontje dat als duopassagier mee-
eed, kwam met de schrik vrij.
dJ^bisdagmiddag is de 8-jarige K. Hen-
k-'ksen te Enschede om het leven ge-
atjthati. De jongen fietste in de Markt-
6ij t op weg naar zijn grootmoeder.
SfaveJi611 kruispunt Marktstraat-Stads-
ii6ts hstraat kwam een dame met een
het trottoir de straat op De
w!61 vai°2est uitwijken, raakte het rtj-
vr» hue vouw en viel van de fiets,
wal, ^Utë door een juist passerende
0p sla werd overreden. De knaap
R dood.
nü'belij/c }ent°onstelling te zien zijn,
71 ket Brit kostbare collectie zilver
De se koningshuis.
^PoSfyeerrdzaigeling is
thans in Rome ge-
to d Zal ',iVP de terugreis naar Enge-
ziep zijnU eni8e tijd in Amsterdam
De laag gesalarieerde Nederlander in
Indonesië zal vroeger of later dus naar
Nederland moeten repatriëren, dat is
duidelijk. Moeilijker valt echter te
voorspellen welke gevolgen de nieuwe
regelingen voor de hoger gesalarieer-
den zullen hebben. Uiteraard valt er
met precies een grens te trekken tus
sen beide groepen. Het belangrijkste
verschil is misschien nog wel dat de
„lagere" groep moet leven van een
minimaal rupiahsalaris, waarvan men
net (of net niet) de eindjes aan elkaar
kan knopen. De andere groep daaren
tegen heeft doorgaans een vri) royaal
rupiah-salaris en bovendien bepaalde
uitkeringen in Nederland, bestemd voor
Europees verlof, spaargeld, enz. De
eerste groep helemaal niet met verlof.
Voor de „hogere" groep zullen de
nieuwe regelingen echter ook vergaan
de gevolgen hebben. Nemen wij bij
voorbeeld de man die Rp. 6.000 per
maand verdient (in deze groep een
gewoon salaris). Hij mag daarvan twin
tig procent naar Nederland transfere
ren (als hij daarvoor tenminste toestem
ming van het deviezeninstituut heeft).
Volgens de oude koers kreeg hij deze
tegen een koers van 1:3 en hij kreeg
dan dus elke maand in Nederland
400. Volgens de nieuwe regeling zal
de koers echter misschien 1:8 worden
en dan krijgt hij dus nog maar 150
per maand.
Om deze werknemer na weer op het
zelfde bedrag in Nederland te bren
gen (en dat zal htj In de regel toch
wel eisen) moet zijn rupiah-salaris
evenredig verhoogd worden. Dat zal
trouwens toch wel moeten, want het
leven in Indonesië wordt door de nieu
we importregeling aanmerkelijk duur
der. Deze man betaalde zolang hij
Rn 6.000 per maand verdiende 35 pet
belasting. Krijgt h« nu direct het dub
bele dan moet htf daarvan 65 pet
belasting betalen. Z«n opslag gaat
dus vrijwel geheel naar de Indonesi
sche fiscus. De zeer sterke cumulatie
van de Indonesische belastingen, die
vastgesteld zijn in vroeger tijden toen
de rupiah nog een heel andere waarde
had maakt het zodoende praktisch
onmogelijk de salarissen voldoende aan
te passen.
En of de werkgever dit allemaal nog
op zal kunnen brengen is ook nog de
nemingen heeft men berekend, dat
vraag. Van de zijde der cultuur-onder-
door de nieuwe exportregeling de
rupiah-opbrengst van rubber en palm
olie zal stijgen met 45 pet, van tabak
met 38 pet, van thee met 21 pet en
van vezel met 14 pet. De benodigde
importartikelen zullen echter misschien
wei 100 pet in prijs stijgen, de salaris
sen van het stafpersoneel nog meer,
de lonen van het lagere personeel zul
len ook verhoogd moeten worden, enz.
enz. Het is nog maar de vraag of op
deze wijze de einduitkomst beter zal
worden. En al is dan straks de rupiah-
wlnst misschien wat hoger, dan geldt
voor de transfer toch nog weer een
onvoordeliger koers (vroeger 1:5, nu
misschien 1:8) zodat de extra-winst
in het niet verdwijnt. Om van winst
belasting dan nog maar niet te
spreken
Voor niet-exporterende buitenlandse
bedrijven in Indonesië is de situatie
natuurlijk nog veel moeilijker, want
deze zijn vaak gebonden aan prijsbeslui-
ten en krijgen dus tegenover hogere
uitgaven niet zonder meer hogere in
komsten.
Duidelijk is wel dat door de nieuwe
regelingen zowel de vreemdelingen in
dividueel als de buitenlandse bedrij
ven in Indonesië het niet gemakkelijker
krijgen,
Advertentie
Ga dit jaar op stap met Philips „Photoflux". Het handige,
goedkope flitslampje dat uw vakantiebeeld eindelijk volledig
maakt! Kiekjes in de tent, in de boot, bij avond, bij somber
weer en in de duistere gewelven van een kasteel. Al die
nooit-gedachte foto's komen één-twee-flits nu in uw album!
Dank zij het feilloze Philips „Photoflux" flitslampje. Steek
enkele doosjes bij uw vakantie-bagage!
PHILIPS
Taferelen
tn de tent
bij somber weer
of op een lommerrijk
terrasje
komen (Flits!) nu
óók in uw
vakantie-album
HEBT U NOG
GEEN FLITSCAM6RA?
SCHAF ER DAN
NU EEN AANI
In zijn woning te Parijs is de Franse
acteur, schrijver en regisseur Sacha
Guitry op 72-jarige leeftijd overleden.
Gisteravond laat was een coma inge
treden, en was de koorts constant ge
bleven op 41.1 celsius. De acteur her
kende geen van de vrienden die zich
rond zijn sponde verzameld hadden.
Vanochtend tegen half vier is hij over
leden.
Alexander Pierre Georges Guitry
werd op 21 februari 1885 in St. Peters
burg geboren. Zijn vader, Lucien Gui
try, was een bekend acteur in het kei
zerlijk theater van St. Petersburg. Met
hem en met Yvonne Printemps heeft
Sacha Guitry een tijdlang een trio ge
vormd, dat bijzonder populair was.
Toen Sacha Guitry vijf jaar oud was
stond hij voor het eerst op de planken,
in een door zijn vader geschreven to
neelstuk. Toen hij veertien jaar was
speelde hij in Versailles een rol in „Her-
nani", van Victor Hugo. Toen hij zeven
tien was had hij in Parijs zijn eerste
eigen toneelstuk, een eenacter, zien op
voeren. Sindsdien heeft hij ruim 150 to
neelstukken geschreven, veelal blijspe
len waarvan sommige succes oogstten,
anderen mislukten. Ook heeft hij werk
van ernstiger aard geschreven, zoals
bijvoorbeeld het toneelstuk „Pasteur".
Dit werk over de grote Franse geleer
de wordt door velen beschouwd als het
hoogtepunt van zijn carrière als schrij
ver. Ook had Guitry reeds '*"oe? be
langstelling voor de film. Hij was één
van de eersten, die sprekende films pro
duceerde.
Zijn grote successen heeft* hij tussen
de beide wereldoorlogen geboekt. Een
briljant Parisianisme is kenmerkend
voor de vloeiend gedialogeerde toneel
stukken van de „amuseur public", die
zeer met zich zelf ingenomen was.
Een Grieks-Cyprische priester, die
op grond van bepalingen van de
noodtoestand op Cy. its is aangehou
den, heeft zich naar te Nicosia ver
luidt tot de plaatselijke afdeling van
de dierenbescherming gewend om
zijn geval te onderzoeken, daar „alle
andere organisaties mijn rechten ais
menselijk wezen hebben miskend".
Het nationalistisch Griekse blad
Ethnos publiceerde gisteren de in
houd van een open brief aan de die
renbescherming, waarin de priester
betoogde, dat hij al meer dan een
jaar in voorlopige hechtenis zit en
dat hij geen doktersbehandeling ge
niet voor de in deze tijd ontstane
rheumatiek in zijn arm. „Ik doe een
beroep op u als instelling, die zich
ontfermt over vierpotige schepsels.
Beschouw me alstublieft als een
dier en troost me wat".
(Rtr.)
Koningin Juliana, prins Bernhard en
de prinsessen Beatrix en Irene zijn van
daag in Londen aangekomen voor een
particulier bezoek van enige dagen.
Voor uw vakantie zonder
zorg mag ik u dan nog wel
even wijzen op een pam
fletje van het „Nationaal
Bureau Bevordering Hy
giënische Gewoonten". Het
gaat over kamperen. Wel
nu, „nodig is", zo lees ik
dan o.m., „dat elk lid van
het gezin over een eigen
handdoek en washandje beschikt".
Koop er desnoods een paar bij in
de uitverkoop, zou ik eran willen
toevoegen. „Het verdient aanbeve
ling", zo gaat het Nationaal Bureau
verder, „om etenswaren in theedoe
ken te wikkelen". Weg dus met de
vetvrije papiertjes. Er is nog meer:
„Onnodig te zegg dat en
vooral kinderen moet hierop wor
den gewezen na gebruik van toi
let, de handen flink met water en
zeep moeten worden behandeld. Dat
kan infectie voorkomen. Een kleuter,
die niet een eigen zakdoek heeft
loopt gevaar besmet te worden".
Ziezo. Dat zijn maar enkele wen
ken voor een leutig kampeertoehtje.
Ik zou zo zeggen, let u vooral op
uw kleuter. Veegt dat jongmens
gemeenlijk zijn snotneusje aan uw
of zijn eigen mouw af; tijdens de
vakantie zou het wel eens dodelijk
kunnen zijn. En denk er vooral om
dat u ook goed uw voeten en uw
haren wast. Robinson Crusoë en Co
lumbus deden het ook. O ja, „uw
kind moet beschikken over eigen
haarkam en tandenborstel". Voor de
rest, veel plezier. Wat zegt u. heeft
u er al geen plezier meer in? Maak
dén eens een excursie naar het
„Nationaal Bureau Bevordering Hy
giënische Gewoonten".
Sacha Guitry kon zich de laatste tijd nog
slechts door middel van een rolstoel
voortbewegen.
biau Nederlandse kustvaarder „Fidu-
kust' d'6 zondaS aan de Engelse oost-
Vlot aan de grond is gelopen, is thans
koot gakonien- De Nederlandse sleep-
die
°°t „Maas
e heeft de „Fiducia
do V e stuurinrichting heeft, naar
ngelse haven Boston gesleept.
Het zekere voor het onzekere ne- rollhuize en in Engeland zijn dat er
mend, heeft de regering van Ne- nogal wat.
n een ziekenhuis in Klerksdorp
in Zuid Afrika hebben artsen
een stekel van een stekelvarken,
iiefst zeven en een halve centime
pal een aantal maatregelen af
gekondigd voor het geval een buiten
landse expeditie erm mocht slagen
het bestaan van een „verschrikke-
njke sneeuwman" in het Himalaya-
gebergte te bewijzen. Tot op heden
gevondl^dat'er een^ergeiy^llfenT- defst zeven en een halve cemime-
dier of yeti genaamd inderdaad be- ter lanS.. verwijderd uit het hart van
staat. Elke buitenlandse expeditie, een drieëntwintigjarige ^Afrikaan,
aldus de regeringsverordening, zal De man had de stekel tijdens een
voor de aanvang van een onderzoek vechtpartij in het hart gekregen. De
vijfduizend roepies belasting moeten verbaasde artsen, die de man een
betalen. Een yeti mag slechts uit blakende welstand terug gaven, ver
zelfverdediging worden gedood. Bui- klaarden, dat het de eerste keer is
tenlandse correspondenten moeten in de medische geschiedenis, dat
alle nieuws over een „verschrikkelij- 'en jnens een dergelijk ongeluk over-
ke sneeuwman" eerst aan een verte
genwoordiger van de regering van
Nepal voorleggen. Elke eventueel te
vangen yeti moet dood of levend aan
de autoriteiten van Nepal ter hand
worden gesteld. Dit geldt evénzeer
voor foto's, die men mocht kunnen
nemen.
leeft.
Volgens de Daily Sketch heeft
de Britse rock and roll-zanger
Tommy Steele een Amerikaans
aanbod van een miljoen dollar ont
vangen om naar Hollywood te rei
zen en op te treden in een serie
film-musicals. Als Steele dit con
tract aanneemt en waarom zou
Tommy niet? dan zal dit aanbod
het lopende contract van Elvis (the
pelvis) Presly met 200.000 dollar over
treffen. Het Britse blad merkt trots
op, dat het Marilyn Monroe zeven de avond tevoren, als te doen ge-
jaar zou kosten om een miljoen te bruikelijk, in een glazen vaasje had
verdienen. Steele, die nauwelijks gedeponeerd, een metamorphose te
twintig jaar is, schoot vorig jaar hebben ondergaan. Erger nog: het
binnen zes maanden naar de top van was haar gebit helemaal niet. De
de Britse rock-and-roll-sterrenhemel. politie werd erbij gehaald, maakte
Een muziekuitgever ontdekte Tom- links en rechts vingerafdrukken en
my, toen deze in een koffiebar in arresteerde twee dagen later een
Londen zong. Tommy was toen niets man, die bekende bjj het bejaarde
meer dan een hutjongen derde klas- vrouwtje te hebben ingebroken. Hij
se aan boord van een passagiers- had haar, van talrijke gouden tan
schip. Nu hangt zijn foto boven het den voorziene gebit gestolen en het
bed van iedere bakvis van rock-and- zijne ervoor in de plaats gelegd.
Toen in Frankfurt een 72-jarige
vrouw des morgens wakker
werd bleek heur gebit, dat zij
Binnenkort kan een wetsontwerp te
gemoet worden gezien tot verhoging
van de inkomensgrenzen ingevolge de
ziekenfondsverzekering voor bejaarden.
Dit deelt staatssecretaris Van Rhjjn
mee in zijn memorie van antwoord aan
de Eerste Kamer over de verhoging van
van de kinderbijslag:.
In deze memorie zegt de staatssecre
taris, dat de verhoging van de uitke-
ringen ingevolge de invaliditeitswet laag
moet zijn, omdat de uitkeringen zelf nu
eenmaal laag zijn en de regering boven
dien wil waken tegen overcompensatie.
Enkele jaren geleden kwam 90 procent
van alle aan ongevalsrenten uitgekeer
de bedragen ten goede aan personen,
wier arbeidsgeschiktheid beneden de
50 procent lag. Het aantal gevallen
waarin reeds volledige compensatie
voor de huurverhoging wordt genoten
uit hoofde van in loondienst verrichte
arbeid moet dus niet worden onderschat
Er bestaat dus voor de regering geen
aanleiding de komende huurverhoging
volledig door een verhoging van de ren
ten te compenseren. Voor diegenen on
der de rente trekkers, die geen volledi
ge compensatie krijgen uit loon bestaat
meestal onderstand op grond van de ar
menwet. De regering acht het geens
zins onjuist, als de organen der armen
wet de financiële gevolgen van de huur
verhoging voor de betrokkenen mede
opvangen.
Inzake de verhoging van de kinder-
hiislae hadden vele Eerste-Kamerleden
gevraagd ofde regering bereid is als
nog de kinderbijslag te herzien als mocht
bliiken dat de lasten van het grotere
gezin relatief belangrpk worden ver
zwaard De staatssecretaris zegt toe,
1 ontwikkeling nauwkeurig te volgen
en indien zulks noodzakelijk mocht blij
ken nadere voorzieningen in overweging
te nemen. Vooralsnog blijft 'lij van
mening, dat van een relatieve lasten
verzwaring van het grotere gezin niet
kan worden gesproken.
Overigens merkt de staatssecretaris
op, dat gezien de recente vrij drasti
sche verlaging van de premie ingevol-
ongevals- en invaliditeitsuitkerlngen en J fjG kinderbijslagwet slechts met voor
zichtigheid nieuwe lasten aan het kinder
btjslagvereveningsfonds kunnen worden
opgelegd. Het behoeft wel geen betoog,
aldus de staatssecretaris, dat een ver
hoging van de kinderbijslagen welke
zou nopen tot premieverhoging, niet
goed zou passen in het bestedingsbe-
perkings- en prtjsstabilisatiebeleid van
de regering.
Dinsdagmiddag om even na vjjven is
m het verversingskanaal m Den Haag
nabij de Newtonstraat de 6-jange M.
Martin uit de Van Bylandtstraat ver-
dronken Op het daar gelegen speel
terrein wilden kinderen over een hek
Sen dat gedeeltelijk boven het
wam? hangt om aan de andere kant
m komen? Öe jongen viel toen van
het hek in het water. Tevergeefs
trachtte dè 17-jarige P. Kalder uft de
Van Bylandtstraat de knaap te redden.
TTe? agent van politie M. Suiveer slaag-
er tenslotte in het kind boven wi
fe® brengen. Aanvankelijk dacht
■ZLry ha levensgeesten nog te kunnen
opwekken, maar de pogingen bleken
tevergeefs.
n» 25-iariee schilder D. J. Weideman,
uit Bennekom (Gelderland) is maan-
Jozmnreen tijdens het zwemmen in zee
b« Heemstede op Schouwen Dulveland
:>rde ogen van z«n verloofde ver-
onken Het ongeluk gebeurde om-
streeks 'half elf. Het slachtoffer kon
wel zwemmen.
(Van onze Haagse redactie)
Dinsdag zijn tussen de Nederlandsche
Bakkerö Stichting en het departe
ment van economische zaken weer be
sprekingen gevoerd over de mogeiak-
heid tot verlaging van de prBs voor
wittebrood.
Men is in deze bespreking nog niet
tot definitieve resultaten gekomen. Het
overleg zal worden voortgezet-
De Raad van de Republiek, de Franse Se
naat, heelt in de algelopen nacht de rati-
licatie van de Europese verdragen voor een
gemeenschappelijke markt en Euratom door
de Franse president met 222 tegen 70 stem
men goedgekeurd. (A.F.P., Reuter).
De Nederlandse maatschappij tot be
vordering der tandheelkunde kan zich
verenigen, zo deelt zij mee, met de door
de minister van sociale zaken en volks
gezondheid enkele dagen geleden voor
gestelde arbitrage-regeling inzake de
honorering van de tandheelkundige hulp
aan ziekenfondsverzekerden.
Een voorbehoud is nog gemaakt ten
aanzien van de betalingsregeling gedu
rende de periode, dat het bindend ad
vies wordt voorbereid. Het gaat hier
om een voorschotregeling, totdat de ho
norering van de tandarts op basis van
het bindend advies definitief kan wor
den verrekend.
Advertentie
Bij pijn, griep ol „landerig" gevoel zorgt oen enkel
labiel dat U weer mei plezier Uw werk kunt doen!
„De bouw van het nieuwe
Regeringscentrum te Den Haag
is indertijd het lokaas geweest,
toen ik werd aangezocht voor
de functie van Rijksbouwmees
ter", zei ir. G. Friedhoff, toen
wij dezer dagen een gesprek
met hem mochten hebben naar
aanleiding van het feit, dat hij
zijn ambt thans, na ruim 11 ja
ren, heeft neergelegd. „Er zijn
echter heel wat jaren mee ge
moeid, voordat dergelijke grote
plannen kunnen worden gerea
liseerd. Met de eerste werkelij
ke nieuwbouw ben ik nu pas
bezig: het kantorencomplex aan
de v. d. Boschstraat. Eventueel
kan men er dan nog de ver
bouw en uitbreiding van het
huidigë' Ministerie van O., K. en
W. by nemen. Maar daaromheen
liggen nog open terreinen, die
eigenlijk hoog nodig moesten
worden gebruikt voor de ver
dere uitbreiding van dit depar
tement. Nu, 12 jaar na de oor
log, zijn er nog braakliggende
terreinen in Den Haag!"
Aan de Rijksbouwmeester ligt
het niet. De plannen voor een
verdere uitbreiding aan het
Smidswater zijn al gereed en
het werk zou, bij wijze van
spreken, morgen '..unnen wor
den aanbesteed.
Met het Ministerie van Finan
ciën is het al net zo. Een van
de eerste uitspraken van mi
nister v. d. Kieft was: Er moet
een nieuw gebouw voor Finan
ciën" komen. Men is toen op de Rijksgebouwendienst aan et werk gegaan
en de plannen zijn reeds in een vergevorderd stadium. Maar inmiddels
heeft minister Hofstra ze in de onderste la van zijn bureau gelegd. Beste
dingsbeperking'.
Intussen heeft ir. Friedhoff niet stilgezeten. Hy is de overtuiging toe
gedaan dat een Rijksbouwmeester zich niet moet beperken tot het leiden
van dè werkzaamheden van zijn bureau. Hij moet ook persoonlijk werk
tot stand kunnen brengen. Hij moet zelf bouwen. Dat de scheidende func
tionaris zich aan dat devies heeft gehouden, bewijzen o.a. liet nieuwe
belastinggebouw te Amsterdam en het hoofdpostkantoor te Den Haag,
dat ook nog verder zal moeten worden uitgebreid.
Ir Friedhoff is niet altijd in Rijksdienst geweest. In 1919 kwam hij,
kersvers van Delft, bij de Dienst van s Lands gebouwen. Hij bleef daar
tot 1922 toen hij leraar werd aan de M. T S. te Haarlem. In de jaren
'30 hao hij succes met enige prijsvragen, waaronder een voor het stadhuis
te Enschede, en hij vestigde zich als particulier architect. Hit die periode
dateren ook' de Ned. Hervormde Diaconie en het Christian Sciencegebouw
te Amsterdam en de Ned. Hervormde Kerk te Watergraafsmeer.
In 1936 kwam hij, nu als gemeentearchitect, terug in Haarlem. Daar
heeft hij nog een gebouw staan, dat hij als een van zijn beste werken be
schouwd: de aula op de begraafplaats aan de Vergierdeweg. En na de oorlog,
in 1946, volgde zijn benoeming tot Rijksbouwmeester.
Is wij ir. Friedhoff vragen naar zijn mening over de moderne ont
wikkeling in de architectuur, dan volgt het antwoord: „Ik ben geen enthou
siast bewonderaar van de hedendaagse rage van licht en glas. Nog niet eens
zo zeer uit estetisch dan wet uit praktisch en architectonisch oogpunt. Er
moet een bewust onderscheid gemaakt worden tussen „binnen" en „bui
ten". Een overdaad van glas is verkeerd, zeker in kamers, w.aarin gewerkt
moet worden. We kunnen het teveel aan licht wel gaan opheffen door
allerlei hulpmiddeltjes, maar dat is toch eigenlijk hei paard achter de
wagen spannen".
Er is nog een ding dat hem na aan het hart ligt: Bij de jongere gene
ratie van architecten en bouwkundige ingenieurs bestaat weinig belang
stelling voor openbare functies. „Er is een zekere depreciatie merkbaar
voor de ambtelijke loopbaan. Men heeft meer voorkeur voor iets specta
culairs dan dat men bereid is mee te werken aan een gezonde ontwik
keling van de architectuur ten behoeve van de openbare diensten, die
toch op de eerste plaats gebouwen moeten hebben, waarin gewerkt kan
worden. Er toe bij te dragen, dat deze ontwikkeling in goede banen wordt
geleid, geeft een grote bevrediging".
De Nederlandse Maatschappij tot be
vordering der tandheelkunde verklaart
met nadruk dat het conflicht met de
ziekenfondsen niet de eerste plaats ejn
honoreringsregeling betreft. Het hoofd
bestuur acht daaróm op korte termijn
overleg met de ziekenfondsorganisaties
noodzakelijk omtrent de regelingen, die
als voorwaarden blijven gelden voor
het hervatten van de medewerking aan
de ziekenfondsen.
Door ook van de gesaneerde patiënt
boven een nader te bepalen leeftijd
een bijbetaling te verlangen voor be
paalde behandelingen, wil de maat
schappij er naar streven de tandheel
kundige hulp in eerste plaats ten
goede te laten komen aan de verze
kerden, die de instandhouding van
het eigen gebit op prijs stellen. Zo
lang men nog in vele gevallen te kam
pen heeft met het euvel van overstelp
te tandartspraktijken, moet een derge
lijke regeling ter wille van een verant-
woorde tandheelkundige hulp naar de
mening van de Nederlandse Maat-
schappij tot Bevordering der Tand
heelkunde als een onvermijdelijke
noodzaak worden beschouwd. Op deze
wijze zou tevens een doelmatiger be
steding van de beschikbare zieken-
fondsgelden kunnen worden bereikt.
Om dezelfde hierboven genoemde re
denen heeft de maatschappij bij de mi
nister van sociale zaken en volksge
zondheid bovendien aangedrongen op de
spoedige invoering van het nieuwe sche
ma voor tandheelkundige hulp, waaraan
de ziekenfondsen en de ziekenfondsraad
al eerder hun goedkeuring hebben ge
hecht. Het stemt de maatschappij daar
om tot voldoening, dat de minister de
bereidheid heeft getoond de spoedige
invoering van dit nieuwe schema te be
vorderen.
(Van onze Haagse redactie)
Vandaag de beslissende dag voor
r. lnister Suurhoffs laatste bemiddelings
poging tussen ziekenfondsen en tand
artsen hebben de katholieke zieken
fondsen de mini ster doen weten, dat zij
wel bereid zijn, arbitrage te aanvaar
den, maar niet op de voorwaarden,
welke door de mir ?r zyn gesteld-
Hun kritiek betreft het h. i. te ruime
onderwerp waarover de arbiters zouden
krijgen te beslissen. Volgens deze fond
sen zouden de arbiters zich bij hun be
slissing moeten beperken tot binnen
de grenzen van 25 cent en 27,64 cent
per stoelminuut, zijnde resp. het laatste
bod van de fondsen en laatste eis van
de tandartsen.
Gaan de arbiters verder, dan ontne
men zij de strijdende partijen het zelf
beschikkingsrecht door hen te onder
werpen aan een beslissing, welke wel
licht niet op voldoende deskundigheid
gebaseerd zou kunnen zijn.
De vraag is nu, wat minister Suur-
hoff na dit schrijven gaat doen. Toen
hi: met zijn laatste bemiddelingspoging
begon, heeft hij uitdrukkelijk gestipu
leerd, dat er bij de partijen geen ver
deeldheid over de arbitrage zal mogen
bestaan.
Het ministerie van Sociale Zaken ad
vanmorgen nog geen commentaaT.
De 73-jarige inwoner van het
gemeentelijke rusthuis te Weidum, die
twee weken geleden is ingesloten in
het huis van bewaring te Leeuwar
den onder verdenking dat hij getracht
zou hebben een medebewoner door mid
del van rattenkruit te vergiftigen, heeft
bekend tot vijfmaal toe dit vergif te
hebben gesmeerd op het brood van de
60-jarige S. Starkenburg.
- .aar ge
dat prof. Titus Brandsma O. Carm. in
het concentratiekamp te Dachau stierf.
In het proces over het martelaarschap
en de faam van heiligheid is deze week
de laatste getuige verhoord. Over enige
maanden hoopt de diocesane rechtbank
haar taak geheel beëindigd te hebben.
De stukken zullen dan naar Rome ge
zonden worden voor verdere behande
ling.
