Elfde Hertog van Devonshire moet
zijn kunstschatten verkopen
H
Chatsworth behouden gebleven,
Hardwick Hall verkocht
fé::»
m
M'
i
Pisa en de zwaartekracht
Naar een tweede burger
oorlog in Columbia?
Van horen en zien gesproken
Britse fiscus eist deel van kolossale erfenis
f*3
1
ttjf
RESA-HILVERSUM
Voorlopige regering in Bogota
ZATERDAG 17 AUGUSTUS 195v
PAGINA 7
liSi
Moederschap
KC1
Benoeming van
hoogleraren
Rectores magnifici
rijksuniversiteiten
Benoemingen
rechterlijke macht
STAATSEXAMEN (HBS Gymn.)
S-/'
$*4: M
HET GAAT SCHEEF
MET DE TOREN
Play back" en
„doublen"
Exit
T.V. in Noorwegen
Lichte rand
Het schaap, nuttig en
schilderachtig
De 37-jarige Hertog van Devonshire.
Het is een min of meer precaire
onderneming een boek als dit in de
tegenwoordige tijd uit te geven. De
schrijver, p. G. Foederer O.P., heeft
zich daarvan goed rekenschap gegeven
en zegt dan ook aan het einde, dat zijn
boekje maar 76 bladzijden ge
schreven werd voor hen, die in zich
de warmte dragen van een dappere wil
tot beter en oog hebben voor het edele,
voor hen, die er niet alleen nog idealen
op nahouden, maar zich ook moe ma
ken om ze te bereiken. Wij geloven
vast, dat zulke mensen gelukkig nog
talrijk zijn, maar het platvloerse, ma
terialistisch ingestelde leven betekent
ook voor hen een gevaar van besmet
ting. Aan dit boekje kunnen zij zich
geestelijk optrekken en innerlijk verrij
ken en zo meer weerstand opdoen te
gen de nivellerende tendenzen van mo
derne levenspraktijken. P. Foederers
Uitgangspunt is de eeuwige waarheid
Van God als enige basis voor een ge
zond menselijk leven. In dit boekje
wordt een ideaal getekend. Wie het
daarom voor onwerkelijk of wereld
vreemd houdt, veroordeelt zichzelf. Het
is te hopen, dat velen dit mooie boekje
diep in zich zullen opnemen en de
moed hebben ernaar te leven. Aan
£eLX,f?roSA?len is in deze tijd dringend
Ktov2lenke vooral niet, dat
nen kunnen ér ^TeelTt"! iS' M£n"
veler voordeel. Het boekie
ven bij B. Gottmer te Ntfmegen"
et landschap in het Engelse Peak
District heeft een rotsachtig ka
rakter. De landerijen zijn er, in
plaats van door heggen, omgeven door
kunstig gebouwde muurtjes van grau
we keien, en als men per auto dit deel
van het graafschap Derbyshire door
kruist, kan het u gebeuren dat ge aan
gehouden wordt door een man met een
rode vlag, omdat er ergens een explosie
plaats vindt in een kalksteengroeve
langs de weg.
In dit landschap ligt, 35 km. ten
noorden van Derby, de stad, die we
reldberoemd is door de jaarlijkse grote
paardenrennen, een hertogelijk paleis
dat uit het begin van de 18e eeuw da
teert. Het is: Chatsworth, sinds hon
derden jaren de residentie van de her
togen van Devonshire. Dit gebouw, op
getrokken in neo-klassleke stijl, ligt In
een schitterend park dat op dat van
Versailles lijkt. Rondom bevinden zich
landerijen met een totale oppervlakte
van niet minder dan 25.000 hectare.
De huidige bewoner van Chatsworth is
de 37-jarige elfde hertog van Devon
shire, Andrew Robert Buxton Ca
vendish, een zich perfekt kledende lan
ge zwartharige jongeman, die in 1950
de bezittingen van zijn vader geërfd
heeft. De grootte van die erfenis
heeft men aanvankelijk moeilijk kun
nen schatten, maar volgens de
jongste berekeningen zou de tiende
hertog voor een waarde van bijna 90
miljoen gulden hebben nagelaten. Uiter
aard heeft de Britse fiscus dan ook bij
zondere belangstelling getoond voor de
ze nalatenschap, en het heeft er zelfs
enige tijd naar uit gezien dat de elfde
hertog en diens familie van Chatsworth
zouden moeten scheiden. Het parlement
moest er aan te pas komen om een be
paalde wet dusdanig te wijzigen dat de
Britse staat wel de kostbaarste kunst
schatten uit Chatsworth als belasting-
in-natura aanvaardde, maar het huis
zelf aan de eigenaar liet.
Overigens zal die eigenaar ook in de
toekomst zijn residentie voor het pu
bliek ter bezichtiging blijven openstel
len, zoals hij dat al jaren doet. En de
populariteit van deze bezienswaardig
heid wordt wel geïllustreerd door het fjet middenpaneel van de triptiek van Memlinc, die naar de
Hl
nuchtere feit dat in de zomer van 1956
bijna een kwart miljoen touristen Chats
worth bezichtigd hebben.
De onderhandelingen tussen het
Britse ministerie van Financiën en de
vertegenwoordigers van de elfde her-
zal gaan.
National Gallery"
Interieur van Chatsworth.
tog hebben ongeveer vijf jaar geduurd.
Het ministerie van Onderwijs, dat van
Chatsworth een „Victoria and Albert
Museum" van het noorden wilde ma
ken, is in deze discussies voortdurend
ten nauwste betrokken geweest. Van
een rijksmuseum in Derbyshire zal
nu niets komen, maar de grote rijks
musea in Londen, als de „National
Gallery", de „National Portrait Gal
lery" en het „British Museum", zul
len verblijd worden met enige kunst
werken van zeer grote waarde. Zo is
de fiscus eigenaar geworden van een
triptiek van Hans Memlinc, voorstel
lende de H. Maagd met het Kind, ge
flankeerd door engelen. Op de voor
grond van het middenpaneel knielt
een echtpaar: Sir John Donne en diens
gemalin. Het schilderij is door des
kundigen gedateerd op ongeveer 1467.
Het moet in ieder geval voor het ein
de van 1469 voltooid zijn, omdat be
kend is dat Sir John in dat jaar bij
een veldslag om het leven kwam.
Ook is de Britse staat een Rem
brandt rijker geworden. Het is de
voorstelling van een oude man, die in
een stoel zit te peinzen, zijn hoofd
met een hand ondersteunend. Het
werk, dat wellicht van 1652 is, wordt
wel „De filosoof" genoemd.
Van meer dan alleen kunstzinnige
waarde is de grote tekening van Hol
bein voorstellende Hendrik de Achtste
en Hendrik de Zevende. Het dubbel
portret heeft ook de bijzondere interes
se van historici, vooral omdat de figuur
van Hendrik de Achtste kennelijk naar
het leven geschetst werd. De tekening
was een voorstudie voor een fresco in
Whitehall, welke fresco op het einde
van de 17e eeuw door brand verloren
ging. Het portret, dat wellicht in 1537
vervaardigd werd, behoort, met een
groter portret dat in München hangt,
tot de enige twee tekeningen die, voor
zover men kan nagaan, Holbein van
Hendrik de Achtste heeft gemaakt.
Onder de andere kunstschatten be
vindt zich een tiende-eeuws fraai geïl
lumineerd gebedenboek, dat door mon
niken vervaardigd werd voor St.-
Aethelwold, bisschop van Winchester.
Vervolgens krijgt het „British Mu
seum" uit de nalatenschap van de tien
de hertog van Devonshire een bronzen
kop van Apollo. Hen prachtig stuk
Griekse klassieke sculptuur uit onge
veer 460 vóór Christus. Het beeld werd
ruim honderd jaar geleden op Cyprus
opgegraven uit de droge bedding van
een rivier. x
Vermeldenswaard is tenslotte ook
nog: Een schetsboek dat door Van
Dyck tussen 1621 en 1627 werd ge
bruikt op zijn reis naar Italië. Het be
vat vooral studiën naar de grote Ita
liaanse meesters, met name naar Ti-
tiaan. Het boek is van grote betekenis
voor de bestudering van de ontwikke
ling van Van Dycks portretstijl.
De totale waarde van de kunstschatten,
die de Britse staat nu in handen krijgt:
wordt geschat op 11 miljoen gulden.
elfde hertog en de staat heeft de laatst
genoemde in totaal voor een waarde van
meer dan 13 miljoen gulden geïncas
seerd. Als de hele erfenis van 8 mil
joen pond met het ministerie van fi
nanciën zal zijn geregeld, zal de erfge
naam voor 6 miljoen pond aan succes
sie-rechten hebben betaald.
Op één punt is de overheid het ge
slacht Cavendish genadig geweest:
Hardwick Hall wordt op het ogenblik
bewoond door de weduwe van de over
leden hertog, die indertijd als Meeste
res van de Gewaden toegevoegd was
aan wijlen Koningin Mary. Deze Her
togin van Devonshire nu, die Hardwick
Hall beter kent dan welke historicus of
kunstkenner ook, heeft verlof gekregen
het voorvaderlijk huis te blijven betrek
ken. Voor de tourist maakt deze om
standigheid straks het nieuwe rijksmu
seum in zoverre aantrekkelijk, dat hij
nu een huis zal betreden dat nog echt
bewoond wordt, en dat niet hele
maal door suppoosten is bezet.
H. Br.
aar de hertog van Devonshire,
die Chatsworth heeft kunnen be
houden, heeft afstand moeten
doen van een ander historisch land
goed: Hardwick Hall, gelegen tussen
Mansfield en Chesterfield, eveneens in
het graafschap Derbyshire. Dit buiten
werd tussen 1590 en 1597 gebouwd door
de toenmalige Gravin van Shrewsbury,
Elizabeth. Deze vrouw, ook wel „Bess
of Hardwick" genoemd, trouwde, na
de dood van haar eerste man, met Sir
William Cavendish, wiens tweede zoon
later de erfelijke titel kreeg van „Earl
van Devonshire". (Eerst op het einde
van de 17e eeuw kregen de Devonshi-
res van onze Willem de Derde het
recht de titel van hertog te voeren).
Vanwege de vele en grote vensters
waarmee het landhuis versierd werd,
ontstond het rijmpje: „Hardwick
Hall, more glass than wall". Het Is
een bouwwerk dat zowel om het ex
terieur als om het interieur zeer be
zienswaardig is. Van buiten wordt het
gekenmerkt door een strenge symme
trie, die het huis een indrukwekkende
klassieke eenvoud geeft. Maar bijzon
der merkwaardig is wel dat een zeer
groot deel van de meubilering en
I stoffering van het huis nog uit de zes
tiende en zeventiende eeuw dateert.
Er bevinden zich in de diverse zalen
nog stukken die indertijd door „Bess
of Hardwick" zelf aangeschaft wer
den, als bijvoorbeeld een reeks fraaie
gobelins. Het is een grote zeldzaam
heid dat een zó oud huis niet alleen
van buiten maar ook van binnen in
de loop der eeuwen dermate intact is
gebleven, en de Britse staat kan zich
dan ook gelukkig prijzen met de ver
werving van zo'n unieke historische
bezienswaardigheid. Het huis, dat als
museum zal worden gebruikt, was
overigens sinds enige jaren al op be
paalde dagen in het zomerseizoen
voor belangstellenden tegen een en-
trée van twee en een halve shilling
toegankelijk.
Bij de jongste transactie tussen de
Bij Koninklijk Besluit is benoemd tot
gewoon hoogleraar aan de rijksuni
versiteit te Utrecht, om onderwijs te
geven in de Nederlandse rechtsgeschie
denis: mr. J. Ph de Monté Verloren,
thans belast met het geven van ge
noemd onderwijs; benoemd tot buiten
gewoon hoogleraar aan de rijksuniver
siteit te Leiden om onderwijs te geven
in de theoretische natuurkunde: dr. W.
E. Heitler, hoogleraar aan de univer
siteit van Zürich (Van 1 jan. t/m 20
juni 1958).
Bij Koninklijk Besluit zijn voor het
studiejaar 1957 1958 benoemd tot
rector magnificus van de rijksuniversi
teit te Leiden: prof. dr. S. E. de Jongh,
Utrecht: prof dr. L. Seekes en Gro
ningen prof .dr. F. H. L. van Os.
Bij K.B. is benoemd tot advocaat-ge
neraal bij het gerechtshof te Arnhem: mr.
A. W. Holsteijn, thans officier van justitie
in het arrondissement Arnhem, en tot offi
cier van justitie in het arrondissement Arn
hem mr. J. van IJsendoorn, thans officier
van justitie in het arrondissement Leeuwar
den.
Advertentie
De kortste en voordeligste opleiding
(Bekende Schriftelijke Cursus)
!f
Amerikaanse matrozen in bewondering voor de scheve toren van Pisa.
In Pisa gaat het scheef
met de scheve toren. Het
verzakken van dit mo
nument was eens de
schrik der Pisanen, daar
na wenden zij eraan en
toen het tourisme het
wereldwonder ontdekt
had, werd het hun een
vreugde om het gewin.
Lang geleden ging de
roemruchte republiek ten
onder en Florence wist
haar ghibellijnse nabuur
er stevig onder te hou
den ook. Toch werd Pisa
niet vergeten, haar sche
ve toren hield haar over
eind. Maar vandaag aan
de dag schuilt er iets van
potverteren in, wanneer
op dat ene plekje van
het Martelarenveld, dat
de slimme Pisanen pre
cies weten, de Amerikaan
zich met uitgestrekte arm
laat fotograferen, waar
na hij op het getrukeer
de plaatje komt als de
man, die met één hand
de hellende kolos tegen
houdt. De toren kan het
niet laten steeds een tik
je schever te gaan staan
en een middelmatige
leerling van de natuur-
kundeklas kan uitreke
nen. dat het geen hon
derd jaar meer zal du
ren, voor de trots van
Pisa ineens omvalt.
Zo sluipt de zorg na
derbij: „Postumus, Pos-
tumus, de vluchtige jaren
glijden heen" en elders
„met eendere voet schopt
de bleke dood tegen de
hutten der armen en de
torens der rijken"; als
voor Pisa schreef Hora-
tius dit eens.
De witte marmeren
Duomo is een der schoon
ste van Italië, de doop
kerk is onovertroffen; de
V.V.V. van Pisa ziet ech
ter meer finantieel heil
in de 4,38 m uit het lood
staande toren, dan in de
weidse pracht van het
Martelarenveld en de
„koele gaanderijen van
de Campo Santo met zijn
grafsteden en beelden in
de klaarheid van den
dag", naar van Schendels'
woord.
Willem van Innsbrück
en Bonanno van Pisa
hebben de toren ontwor
pen en zijn hem begon
nen te bouwen in augus
tus 1174. Zij wisten niet,
dat ter plaatse de onder
lagen zo sappig waren
als een spons en dus
lieten zij het heien na.
Hier zit hem de kneep.
Latere pogingen tot
droogleggen van het ter
rein en cementstortingen
hebben de bodem niet
stevig kunnen maken, Pi
sa's toren bleek juist op
een keurcollectie onbe
dwingbare wateraders te
staan.
Een simpele ziel zou
vragen, waarom men de
toren niet afbreekt, alle
stenen nummert, aan het
heien slaat en hem dan
recht van lijf en leden
weer opbouwt, juist zo
als Willem en Bonanno
hem in grootse visie eens
zagen en ontwierpen. Uit
zulk een gedachte nooit,
niet in Pisa, niet in de
provincie van Pisa, niet
in de belendende provin
ciën. Het is brute zelf
moord.
Professor Donato van
de Pisaanse universiteit
pakt de zaak dan ook
veiliger aan. Hij wil de
campanile omringen door
ijzeren 60 m hoge torens
en hem met kabels in
deze stalen gevaarten op
hangen. Dan brengt men
een reusachtige cylinder
onder de toren aan, 38 m
in doorsnede en 22 m
diep, metalen wanden ge
vuld met beton. Dan
staat, zo zegt de hoog
leraar, de toren nog zo
scheef als weleer, maar
stevig als een muur. En
hij hoopt, dat in vreugde
en vrede de Amerikaanse
kinderen van nog zeven
maal zeventig geslach
ten zich op dat ene plek
je van het Martelaren
veld door slimme Pisa
nen kunnen laten foto
graferen om thuis te to
nen, hoe zij met één
hand de hellende kolos
stuitten in zijn val.
De wapenspreuk der
Pisaanse V.V.V. zal tot
in verre dagen luiden „In
Obliquitate Salus", in de
scheefheid ligt mijn heil.
De Zuidamerikaanse staat Colum
bia houdt voortdurend de belangstel
ling levendig, omdat hij langzamer
hand het klassieke voorbeeld geworden
is van de vrees der protestantse wereld
voor „Rome". Enige tijd geleden heb
ben wij getracht zo objectief mogelijk
de achtergronden van de netelige kwes
tie der zgn. Protestanten-vervolging te
verklaren, zodat het overbodig mag
Over de zeer bijzondere uit
zendingen van Mozarts opera's
„Die Entführung aus dem Se
rail" en „Le nozze di Figar,
door de TV van de Bayeri e
Rundfunk is al veel te doen
geweest. Er zijn uiterst lovende
stemmen geweest, er zijn er
die de voorstellingen ernstig
kritizeerden. Niemand echter
°leef onverschillig en dat is al-
H)d een goed teken. Ook in de
(pgrammaraad van de Baye-
s-fcbe Rundfunk is er over ge
doken en de meerderheid van
gen Gezelschap heeft bedenkin-
giSs keuit. Dit alles heeft de re-
u van deze voorstellingen,
zyn 1 Wilhelm, er toe gebracht
eh gedachten over Play b ck
zetten°ublen zwart op wit te
len en in twee lange artike-
seheJ}, het maandblad „Fern-
te aan de wereld kenbaai
na nort®n' zouden een pagi-
daarvn hebben om de Inhoud
enige n weer te geven, maar
niet jachten willen wij u
h>em °hthouden. Er is volgens
tu mec„tai een discrepantie
u-.®en.de eisen van het spel en
Regisseur Kurt Wilhelm (rechts) tijdens een
decorbespreking
het
uiterlijk van de zanger;
epn VOU uc talige-.,
dnV ®er g°ed voor de TV te
en SDelen is onmogelijk, play
w.h -r noodzakelijk orrdat
voor dio groot genoeg is
baow sPelen is onmogelijk, play
ls nnnrlTolrölHl/
stu
oners. een l'fe-uitzendingDe
oreani Vfn 1113118 heeft alleen
een eproblemen, het is
eewè'ra perantoniSeerd" bedrijf
- waar dan „slaanwa-
fen uent '<zus werkt en mor.
gen „vliegprimadonna" zo zingt
Deze mensen zijn onbetar»- - ?r
om er emge weken lang mee
te werken voor een TV-uitzen-
ding. De TV is dus èn wat Cs
ruimten èn wat de uitvoeren
den betreft niet in staat om een
opera in ideale omstandighe
den te presenteren en moet dus
een eigen weg gaan. De door
Wilhelm gevolgde weg heeft
volgens hem de volgende voor
delen. Men kan goede en op
tisch zelfs ideale spelers laten
optreden, toneelspelers gaan
niet gebukt onder een operatra
ditie en bewegen zich veel vrij
er en natuurlijker, men kan de
rollen realistisch en physP
juist laten bezetten, het pro
bleem van het synchroon zijn
is niet zo groot (Figaro was in
14 dagen synchroon, er is dus
wel aan gewerkt!). Men an
met doublen dramatisch veel
meer kanten op, er zijn in alle
opzichten veel meer mogelijk
heden Het kardinale punt van
de kritiek was: het publiek weet
dat de spelers zelf niet zingen.
Dat weet men bij een nagesyn
chroniseerde film toch ook, zegt
Wilhelm. Men kan ook -'*t
spreken van trucs of van be
drog, tenslotte zijn alle aange
wende middelen in een theater
dat dan ook. Vraagt men Wil
helm waar men een opera het
beste kan zien dan zegt hij: in
de opera. Zijn opdracht was een
zo goed mogelijke operavoor
stelling voor de TV te bewerk
stelligen, wat heel wat anders is.
De TV als communicatiemid
del voor iedereen, zo besluit hij.
heeft de taak alle ter beschik
king staande middelen te be
nutten om tot een zo goed mo
gelijk resultaat te komen.
Twee rumoerige en nogal om
streden radiorubrieken zijn
plotseling aan hun eind geko
men: „Even afrekenen heren"
op zondagmiddag voor de Avro
en „Tophits van de maand" op
zaterdagmiddag voor de Vara.
„Even afrekenen heren" was
de meest besproken radioru
briek in de Kamer. Als het ra-
diobestel ter sprake kwam be
schuldigde de P.v.d.A. de V.V.D.
ervan achter die kankerende
heertjes te zitten, wat dan met
verontwaardiging van de hand
werd gewezen. Het korte praat
je aan de borreltafel was echt
te veel borreltafel-praat: het
was alleen negatief. Het heeft
lang geduurd voor dat echt tot
iedereen doordrong. Het was
gevat en vaak geestig, maar
er was nooit eens iets goed. De
teksten werden geschreven door
Johan Luger, die zelf het ge
affecteerde heertje speelde, de
altijd woedende buitenman
Avro's programmachef de Wolf
en de rustige derde James
Brotherhood, u weet wel de
man met de baard die ons in
de oorlogsdagen zo moedig toe
sprak. Maar de Avro-leiding be
sloot de rubriek te laten schie
ten en deelde dat mee
Johan Luger. Die gaf er toen
de voorkeur aan er meteen
mee uit te scheiden. Ook zijn
eigen praatje „In het spionne
tje" heeft hij sindsdien niet
meer gehouden.
„Tophits vah de maand" wer
den al tien jaar lang gepresi
teerd door Pete Felleman jr.
Om die rubriek was ook wel
eens wat te doen, omdat Felle
man Nederlands spreekt op de«
manier waarop de omroepers
van the American Forces Net
work hun Engels spreken. Nu
is Felleman benoemd tot pro
ductieleider van de Capitoolaf-
deling van de N.V. Gramo-
phonehous In Heemstede. De
Vara wil in het komende sei
zoen geen tophits meer. En de
grammofoonmaatschappij is
boos. Die ziet er iets achter zit
ten en zegt dat dit muisje wel
een staartje zal hebben. We
wachten dus maar op dat
staartje.
Een jaar eerder dan verwacht
was gaat ook in Noorwegen de
TV aan het werk. Enige tijd
geleden heeft het Storting (de
Kamer) een plan 'an de rege
ring goedgekeurd dat na drie
jaar studie was opgesteld en
voorziet in vier maal een drie
jarenplan. De eerste etappe
omvat het gebied van de hc )fd-
stad Oslo, het gebied oostelijk
daarvan en de grote havenstad
Bergen. Na afloop van de eer
ste drie jaren, op 1 juli 196C,
zal een geregeld weekprogram-
ma van 8 uren door 43 pet van
de bevolking ontvanger kun
nen worden. Aan investeringen
zal dat 70 miljoen Kronen os-
ten. Men rekent erop dat over
zeven jaar de programmakos
ten door de inkomsten gedekt
zullen worden. Men schat die
kosten op voorlopig 4,5 mil
joen per jaar en wil die vinden
in het vernieuwingsfonds van
de radio. Men wil echter ni~t
dat de radio-ontvangst daaron
der te lijden heeft. Helemaal
duidelijk is dat niet, want men
kan geld maar een keer uitge
ven en Noorwegen is wat radio
betreft een zeer moeilijk en
kostbaar land. Men denkt dan
ook aan commerciële TV, doch
wil daarvan eerst nog eens
grondig studie maken. In ieder
geval is hetplan aangenomen
en ook Noorwegen heeft dus
binnenkort TV.
Bij Philips is men aan het
experimenteren met TV-toestel-
len met een lichte rand rond
het scherm. Bij het kijken naar
uitzendingen zit men over het
algemeen graag in een licht ver
trek. Het doet dan aangenaam
aan als er tussen het beeld cn
de omgeving een overgang is
in de vorm van een lichte rand.
Hoe breed moet die rand zijn
en hoe sterk het licht? Met
steeds wisselende groepen
proefpersonen tracht men deze
gegevens te verkrijgen. Natuur
lijk zijn er grote verschillen tus
sen de opvattingen der proef
personen. Men heeft echter wel
bepaalde conclusies kunnen
trekken. De gewenste band
breedte bleek 0,3 maal de hal
ve schermafmeting te zijn. Nog
moeilijker was het vaststellen
van de helderheid. In ieder ge
val is gebleken dat dat onder
deel regelbaar moet zijn.
worden geacht daarop nog eens terug
te komen. Er heerst in Columbia een
zeer verwarde en onoverzichtelijke toe
stand, die er de laatste tijd niet beter
op geworden is. Daar de vrees voor
nieuwe verwikkelingen in de nabije
toekomst niet denkbeeldig is, kan het
zijn nut hebben even stil te staan bij
de jongste gebeurtenissen, die het
zou ons niet verbazen de kiem van
een tweede burgeroorlog in zich dragen.
Zoals men zich herinnert kent Co
lumbia het twee-partijen-systeemde
conservatieven en de liberalen. De bot
sing tussen beiden heeft een Moedige
burgeroorlog veroorzaakt, waaraan de
verkiezing van generaal Gustavo Ro-
jas PinilTa tot op zekere hoogte een
einde maakte, ofschoon de strijd in de
vorm van telkens oplaaiende plaatse
lijke gevechten nog steeds nu reeds
8 jaren lang voortduurt. De laatste
tijd ontwikkelde de president duidelijk
dictatoriale neigingen, waarbij hij ech
ter kardinaal Luque van Bogoti tegen
over zich vond.
Pinilla's voorbeeld schijnt de Argen
tijnse dictator Perón geweest te zijn.
Hij streefde naar een eenheidsvakver
bond. dat uiteindelijk de enige politiële
partij in het land zou moeten worden.
Verleden jaar eiste hij van parlement
en leger een eed van trouw aan zijn
persoon. Hiertegen kwam de kardinaal
in verzet en verklaarde een dergelijke
handelwijze voor onwettig. Toen de pre
sident zich echter in mei j.l. in strijd
met de grondwet door het door hem
zelf benoemde parlement wilde doen
herkiezen tot hoofd van de staat, bra
ken er nieuwe onlusten uit, waarbij
talrijke slachtoffers vielen. Kerken wer
den onteerd en godsdienstoefeningen
met traangas verstoord. In een offi
cieel schrijven beschuldigde de kardi
naal daarop de regering van „moord en
heiligschennis". De bisschop van Cali,
mgr. Julio Caicedo, kondigde voor zijn
diocees de excommunicatie af voor
ieder, die schuld droeg aan de dood
van eep medeburger.
Zowel op aansporen van de kardi
naal als ten gevolge van op hem uit
geoefende dwang van een militaire
junta is Pinilla in mei j.l. als presi
dent afgetreden en heeft hij het land
verlaten. Het schijnt een feit te zijn,
dat Rojas Pinilla niet in staat was
de orde in het land te herstellen.
De guerilla, die steeds weer op ande
re punten van het land uitbarstte,
heeft volgens betrouwbare gegevens
het laatste jaar andermaal meer dan
4.000 doden gekost. Columbiaanse
autoriteiten schatten het totaal der
slachtoffers van de burgeroorlog op
ongeveer 100.000.
Uit de verschillende beschikbare ge
gevens krijgt mende indruk, dat de
De oud-president van Columbia,
Pinilla.
Kerk In Columbia beschouwd wordt als
de verdedigster van de rechten van
het volk. De militaire junta heeft ver
klaard zich te laten leiden door de
sociale leer van de Kerk waarbij de
anders anticlericale liberalen zich schij
nen te hebben aangesloten. Of deze hou
ding in de gegeven omstandigheden
werkelijk orde en vrede in het land
kan herstellen, zal echter nog moeten
blijken.
Hoe de toestand zich in feite zal
ontwikkelen is onmogelijk te voorspel
len. De situatie ig uitermate gecom
pliceerd niet op de laatste plaats ten
gevolge van het algemeen heersende
onderlinge wantrouwen en het feit, dat
de regering het uitgestrekte land niet in
haar macht heeft. In een radio-toe
spraak tot het hele volk heeft kardinaal
Luque erop gewezen, dat een snelle
verandering niet mogelijk is. De pro
blemen zijn te groot en te ingewikkeld
om op korte termijn een totaal nieuwe
en bevredigende organisatie te mogen
verwachten. Hij drong krachtig aan op
het bewaren van vrede en rust en het
vermijden van alle geweld tegen wie
ook. Alleen in een vreedzame atmosfeer
is het mogelijk door onderling overleg
de juiste weg te vinden, die het land
naar vrede en welvaart kan voeren.
Nu de heide in volle bloei staat, zal
te Ede van 17 tot 25 augustus een „scha-
penweek" worden gehouden. Het schaap
als nuttig en tegelijkertijd schilder
achtig element op de schaarse heide
velden, welke heden in ons land nog
zijn overgebleven, zal dan in het mid
delpunt van de belangstelling staan.
Gedurende die dagen zullen er brei-
wedstrijden, spindemonstraties, ring-
rijderijen en modeshows met van wol
vervaardigde kleding georganiseerd
worden. Het geheel wordt gecomple
teerd door een landelijke schapenmarkt.
De Edense schaapskudde zal ln het ge
heel der feestelijkheden een belangrijke
plaats Innemen.
