De menselijke maat in de moderne architectuur Individu en massa Gemeenten doen uitgaven zonder hun toestemming Nederlandse vlasserij in een beslissend dieptepunt Landboiia. wservice ■per sport vliegtuig Bedrijfstechnische school voor eenvoudig begaafden Kanaalrace 1957 brengt spannende strijd Deense zwemster ook alle mannen te snel af? Chefarine „4' ERIC DE NOORMAN HET HEILIGDOM TE SYRACUSE beroemde geneesmiddelen in 1 tablet doen wonderen! Burgemeester en Wethouders worden aansprakelijk gesteld Tegen Rusland kan niet worden geconcurreerd Onder wijs-experiment te Leiden Gevangenisstraf en 5 jaar geen auto rijden Hoöfdcöriducteur J. Hamstra ten grave gedragen KRUISWOORDRAADSEL Hoger salaris voor Utrechtse Wethouders Jeugdgevangenis voor joyriders Sovjet-oorlogsschepen op weg naar de Middellandse Zee Ook Rusland heeft een tekort aan ingenieurs Nieuwe atoomproeven op Kerstmis-eiland? Ged. Staten van Noord-Holland beklagen zich: WORDT DE VLASTEELT STOPGEZET? Slachtoffer treinramp Bollenkweker in appèl Geschenk van dr. Drees voor Nehroe Polen vragen asy7 in Oostenrijk Meisje verdronken WOENSDAG 21 AUGUSTUS 1957 PAGINA 2 KAAS ALS BELONING Oplossing kruiswoordraadsel van dinsdag 4 Alhoewel het critisch werk over ar chitectuur niet bijster overvloe dig is, moeten wij toch toege ven dat er meer dan ons lief is wordt gewezen op het feit, dat een andere tijd andere maatstaven moet aanleg gen, dat nieuwe materialen nieuwe wet ten poneren, dat nieuwe (technische) mogelijkheden nieuwe vormen naar voren brengen. Wij vinden het ruim goed zo. Maar wij kunnen ons in geen opzicht akkoord verklaren met de voor opgestelde thesis van: nieuwe tijd, nieuwe maten. Hoe ook de ervaringen en de moge lijkheden van het vak evolueren, toch zal het bouwwerk steeds zijn ontstaan danken aan de inspanningen (geeste lijke en andere) van de mens voor de mens, het zal voldoen aan bepaalde behoeften, zij het van gewone bescher ming tegen de natuurelementen,- over een gehele gamma van andere nood wendigheden, tot het sacrale beleven van een levensopvatting en godsdienst. Mede de verwoestingen van de laatste oorlog hebben de architekt verplicht zich, bij de heropbouw en de nieuw bouw van talloze kerken, te bezinnen over de bouwkunst als dusdanig en over de kerkbouw in het bijzonder. De ze bron van innerlijke verrijking mag niet zonder meer voorbij worden ge gaan. Wat ons echter, nu meer in het bijzonder bij de sacrale bouw, opvalt, Is de geweldige worsteling om nieuwe vormen te creëren. Het is enerzijds een blijk van enorme energie en optimis me, anderzijds moeten wij ons echter de vraag stellen: „Deze roep naar het nog nooit geziene, heeft die wel wat uit te staan met de bouwkunst zelve?" Zijn wij niet overtuigd dat er niets nieuws is onder de zon? Zijn wij niet te trots op onze geestelijke vermogens? Waarom dan nog voorop stellen, dat het beton nieuw is? Waarom dan gelo ven, dat nieuwe materialen nieuwe vor men scheppen? Is het wel eerlijk de maat van onze wereld te willen ver anderen? Wat winnen wij aan de theo rieën van Einstein, wanneer de mens er In verloren gaat? Wanneer de dingen zó groot worden, dat wij er ons in ver liezen? Is de maat die wij ervaren kunnen, met onze zintuigen, niet de maat, de maat van onze wereld, die wij beleven kunnen Wij denken hier bij aan de eenvoudige, eerlijke regels van dr. Alexis Carrel: „Notre réalité, ce sont les choses que nous voyons autour de nous quand nous marchons dans les rues, dans les foréts et dans les champs; le monde qui se mesure en dimensions de même ordre que celles de notre corps: Wij geloven dat het géén toeval is dat juist in de kerk, de gemeenschap van ons geloof, deze maat zo zorgvul dig is bewaard gebleven. Waarom zou den wij het aandurven deze maat, dit kostbaar bezit, te vergooien aan onze trots, wanneer wij een tempel bouwen? Is de ervaring van één toren van Babel niet genoeg? Laten wij over wegen dat, wanneer de menselijke maat in ons leven vergeten, verwaar loosd of afgewezen wordt, het ook niet lang meer duren zal met de mense lijke waardigheid. En waartoe leven wij dan nog? Dit zijn enkele overwegingen, die wij tij onszelf maakten bij Het inzien van de plannen van de „grand abri" te Lour- des, en zij kwamen weer in ons op bij het doorbladeren van enkele publika- ties naar aanleiding van de wedstrijd, tot het bekomen van een project voor een basiliek te Syracuse. Met alle eerbied voor de Kerkelijke Overheid en de moeilijke problemen, die zich voor haar ook stellen in dit opzicht, wensen wij ons te onthouden van bedenkingen over het liturgische en godsdienstig beleven in „kerken" van dergelijke afmetingen. Ons ligt al leen het bouwkundig gegeven. In het licht van hetgeen hierboven is geschre ven, achten wij echter een opgave om 20.000 mensen te verenigen in één ruim te, om één sacrificie, eert verkeerd ge steld probleem. Inderdaad zijn er sport paleizen, theaters en dergelijke, waar in een grote massa verzameld komt om sommige gebeurtenissen te volgen, maar dan gaat het in hoofdzaak om demonstraties die beroep doen op onze direkte zintuigen, op een meer lichame lijk beleven en medeleven. Maar wjj durven beweren, dat het herbeleven van Gods zoenoffer méér eist van ons dan een aanwezigheid met het lichaam, dat het méér vraagt dan een gewone aandacht. Ligt niet daar de volle bete kenis van ons aardse bestaan en de wezenheid van ons eeuwig voortleven? aKn zo een spanning en geladenheid ervaren en beleefd worden in een ruim te die alle maat te buiten gaat? Wij, modernen, hunkeren naar klare, welomlijnde praemissen in ons leven. Wij wensen de vormen van ons leven meetbaar en begrijpelijk te stellen. Kan cat in massale en onoverzichtelijke bij eenkomsten; in kolossale en maatloze gebouwen? Gaat hierin niet verloren de menselijke waarde, de menselijke om- schrevenheid van ons bestaan? In dit opzicht zijn wij heilig overtuigd dat er méér waarde ligt in het gelukken naar maat en vorm, van een klem ge bouw, een kleine sobere parochiekerk, dan in een gedurfde exhibitie van het menselijk vernuft op een (te) grote schaal. In dezelfde geest zijn wij ook de mening toegedaan, dat de oplossing van onze moeilijkheden in de eerste plaats ligt in het individu, en niet in de „massa". En in die gedachtensfeer menen wij, dat het gegeven voor de basiliek te Sy racuse, hoewel boeiend, toch verkeerd is gesteld. Architectonisch vinden wij in het bekroonde ontwerp geen bevre diging en met spijt in het hart moeten wij toegeven, dat wij de jury geen geluk kunnen wensen met haar uitver kiezing. Wjj verbazen ons daarenboven over de zeer vage en algemene beschouwingen welke de heer Vago, b(j deze gelegen heid heeft menen ten beste te moeten geven, beschouwingen zoals wij ze ge lezen hebben in „Architecture d'Au- jourd'Hui". Wq menen van een jury te mogen verlangen, niet dat zij een richting aangeeft, maar wel dat zjj een positieve bekroning uitspreekt en die duidelijk motiveert. Gaat het niet om één speciaal ontwerp, waarvan men de realisatie op het oog heeft? Over het projekt van de architekten Michel Andrault en Pierre Parat, dat uitverkozen werd om te worden uitge voerd, verwijzen wij met nadruk naar de doordachte en ernstige beschouwin gen van prof. Granpré Molière, zoals ze werden gepubliceerd in „Katholiek Archief", nr. 25, van 21 juni 1957, en tevens naar de drukbezochte studieda gen te 's-Hertogenbosch. Het is niets verwonderlijk, dat de „reactie" zich kristalliseerde in de Van Heukelumstichting, waarvan de leden- architëkten zich reeds jaren inspannen, een zo zuiver mogelijke vormgeving te vinderi voor het moderne bedehuis. Zij gaan uit van de opvatting, dat een ge bouw, als een werk dat een deel van de onmetelijke ruimte afscheidt en be paalt, in een maat moet gesteld worden die voor de mens waarneembaar en de finieerbaar is. Dit wil zeggen, dat deze compositorische arbeid uitgaat van een totaliteit van drie dimensies, die onaf scheidbaar van elkaar zijn, en daaren boven alleen tot hun recht komen door hun onderlinge verhouding. Op het con gres te 's-Hertogenbosch wees Dom van der Laan met klem op de noodzakelijk heid, de regelen van de bouwkunst in de menselijke werken te handhaven. Hij wees naar de drie termen van het bouw proces: materiaal, vorm en bewoner, die de drie functies, welke het huis ver vult, beëindigen, n.l. de materiaalkeu ze, de techniek en het gebruik. Dit is ons inziens een naakte formulering van de meer poëtische uiteenzetting over „de ontmoetingen" door prof. Granpré Molière. Beiden gaan echter uit van hetzelf de: de noodzakelijkheid der onderlinge relaties, wat insluit relaties van mense lijke maat, waarneembaar met onze menselijke vermogens (zintuigen). Hier ligt nu ons inziens „The heart of the matter", ook in verband met het ont werp voor Syracuse. Te Syracuse, de eeuwenoude stad op Sicilië, bakermat van de oude Griekse beschaving, met zijn vele bewaarde ge tuigenissen van harmonisch ontwikkel de bouwkunst, gelegen nabij het hart van een land, rijk als geen ander aan traditie in het bouwen, in dit Syracuse zou thans een „kathedraal" gebouwd worden waarvan de vormgeving de es sentie van de kunst (van het bouwen) ten gronde uit ontkent. Te midden van dit kerngebied van oude Westerse be schaving zal de wig-wam van de uitge storven Indianenstammen verrijzen. Ons inziens is deze vondst nog primi tiever (niet om de Indianen!) dan het dikke-plank-gebouw van de Une te New York, maar beide komen naar voren als de exponenten van een vervlakking van de levens-visie, een vrede bevesti ging van verloren vormen en verloren kunde. Het is niet onze bedoeling geheel het projekt in de détails te ontleden, eer stens omdat het ons gaat om de grond slagen van het bouwen zelf, tweedens omdat ons nog steeds te weinig gege vens daartoe ter beschikking staan, maar wel de nadruk er op te leggen, dat in het project voor Syracuse, naar de woorden van prof. Granpré Molière, er maar één concessie aan het oude be ginsel van de architektuur is aan te treffen, namelijk het kruis op de spits. Bonheiden, België. FRANS DE BLAUWE Advertentie Op 16 augustus 1956 heeft de ge meenteraad van Utrecht de jaarwedde van de wethouders vastgesteld op t 13.500. Thans, een jaar later, bestaat er, volgens een schrijven van de bur gemeester aan de raad, aanleiding om de hoogte van de wethouderssalarissen op te trekken tot f 15.500. In een uit voerige motivering stelt de voorzitter van de gemeenteraad van Utrecht, dat, krachtens een door de raad vastgestelde uitkerings- en pensioensverordening, de wethouderswedde met terugwerkende kracht tot 1 september 1956 met 3 pro cent wordt gekort In de tweede plaats genieten de wethouders geen compensatie voor de premie-inhouding ingevolge de ouder domswet, terwijl voor deze groep ge meentebestuurders evenmin de alge mene compensatie voor de sedert 1 augustus 1957 van kracht zijnde huurverhoging geldt Volgens de burgemeester van Utrecht Is er dan ook sprake van een ten opzichte van 1 augustus 1956 reële te ruggang en kan er volgens hem ge sproken worden van een niet langer juist te achten geldelijke uitdrukking van taak en verantwoordelijkheid. Wegens joyriding en diefstal heeft de rechtbank te Almelo gisteren een 21-jarige hulpwever uit Hulst (Zee land) veroordeeld tot een jaar jeugd gevangenis en een 21-jarige vertegen woordiger uit Leeuwarden tot een jaar en drie maanden. Beide verdachten waren uit de jeugdgevangenis te Zut- phen ontsnapt en hadden in Goor een auto gestolen. Hiermee reden zij naar het zuiden van het land. Onderweg kregen zij geldgebrek. En der verdach ten had toen een draagbaar radiotoes tel uit de auto verkocht en de andere een polshorloge. De wagen hadden zij onbeheerd in Eindhoven laten stam. Tegen de wever was een jaar en drie maanden, tegen de vertegenwoordiger een jaar en zes maanden geëist. Radio Moskou heeft gisteren gemeld dat de Russische kruiser Mikhail Kutu- zov en de torpedojager Bezu Koriznenny van de Oostzee onderweg zijn naar de Middellandse Zee. voor een beleefd heidsbezoek aan Albanië. De beide sche pen zijn ingedeeld in de Zwarte Zee-vloot en zullen waarschijnlijk van de Oostzee door Noordzee, Atlantische Oceaan en Middellandse Zee naar hun thuishaven «rugkeren. Bij pijn, griep ol „landerig" gevoel zorgt een enkel tablet dal U wear mei plezier Uw werk kunt doenl 64. Geen geluid, niet het geringste levensteken kunnen ze van de plaats waar ztj zich bevinden in Vorons vesting ontdekken. „Ze hebben ons zien komen, wat ik je brom", fluistert Eric. „We kunnen beter terugke. Eensklaps zwijgt hij en luistert scherp. Een zwak, verward rumoer dringt tot hen door, maar het komt niet uit de richting van de vesting. „Dat is bij de b0<Zirn iJ!'tr,Axe uit- "De Zwarte Piraat heeft ons schip gevonden". Met het zwaar am ae vuist glippen Eric en Axe terug, maar ze hebben nauwelijks honaera meter afgelegd, als pen grote gestalte, schreeuwend en briesend uit de struiken opduikt, gevolgd door een tweede. Tevergeefs baHuidt Eric da lange Sakser stil te zijn, zo dicht in de buurt van Vorons roversnest, maar de reus is eenvoudig niet tot bedaren te brengen. Kom mee, Noorman!" brult hij, „we zijn beetgenomen". Naderbij komende, ziet Eric, dat Svein en hun Deense metgezel behoorlijk gewond zijn, maar voor hij iets zeggen kan, barst Svein Langtand uit: „Voron sprong ons op de nek. Veertig man tegen vijf. Er was geen redden aan, Noorman. Dat geboefte is er met onze boot vandoor en ze hebben je vrouw bij zich" Kotelnikov, die als hoofd van de afdeling radio en elektronica van ,mie van wetenschappen delegatie naar een tentoon stelling en een congres betreffende de elek tronica te San Francisco leidt, heeft op £en-„F ?rentie meegedeeld, dat de Sovjet-unie tengevolge van een gebrek aan ingenieurs nog niet de raketten kan vervaardigen, welke nodig zijn voor het lanceren van een kunstmaan. Het tekort aan ingenieurs noemde hij voornamelijk een gevolg Van de snelle groei van de Russische elektronische industrie. Dr. Kotelnikov verklaarde, dat de Sov- jet-U"1.6 „ii1 tijdens het geofysische jaar, dat tot eind 1958 duurt, een aardsatelliet zal lanceren. Het noemen van een datum hiervoor was echter moeilijk. Uit officiële bron is gisteren te Lon den vernomen dat de Engelse regering bevel heert gegeven de Engelse basis op Kerstmis-eiland weer in gebruik te ne men. De bedoeling vaji deze maatregel is een situatie te scheppen waarin het mogelijk zal zijn op korte termijn proe ven uit te voeren met kernwapens. (U.P.) Gedeputeerde Staten ran Noord-Hol land hebben zich bjj de onder hen re- sorterende gemeentebesturen beklaagd over het feit, dat verschillende gemeen ten uitgaven doen, die niet of nog niet door een begrotingspost worden gedekt, of die nog niet door G.S. zijn goed gekeurd. Gedeputeerde Staten dreigen deze gemeentebesturen met toepassing van artikel 263 van de gemeentewet, waarbU burgemeester en wethouders persoonlijk aansprakelijk worden ge steld voor ongedekte uitgaven. Namens de gemeente zal dan een rechtsvor dering worden ingesteld tegen burge meester en wethouders. G. S. van Noord-Holland zijn tot deze drastische maatregelen gekomen, omdat verschillende gemeentebesturen in het gewest zich niets blijken aan te trek ken van de financiële moeilijkheden, waarin zich de gemeenten bevinden. Ieder financieel besluit van een gemeen teraad moet door Gedeputeerde Staten worden goedgekeurd, alvorens het mag worden uitgevoerd. In verband met de ernstige financiële moeilijkheden geven Gedeputeerde Staten op het ogenblik alleen in zeer urgente .gevallen toestem ming tot het uitgeven van geld. In een circulaire aan de gemeente besturen in Noord-Holland delen G.S. mede, dat door het zelfstandig optre den van een aantal gemeentebesturen het door de wet aan Gedeputeerde Sta ten opgedragen toezicht op de gemeen tebesturen, in het gedrang komt. Het College van G.S. kan dit niet goedkeu ren en zal zo nodig de strengste maat- regelen nemen tegen gemeentebesturen, aanvoeren zien de Nederlandse vlas in de Nederlandse vlasserjj wordt verwacht, dat de Nederlandse federa tie van vlassersverenigingen, in navol ging van wat in België reeds is f "- schied, het advies zal verstrekken de gehele Nederlandse vlasteelt stop te zetten in afwachting van betere tliden. In het eerste halfjaar van 1957 heeft de Russische vlasserij vijf en v r procent van de marktaanvoer in West- Europa „veroverd" met prijzen waar geen enkel Westeuropees land tegen kan concurreren. Voor de Nederlandse vlassers valt er geen droog brood meer te verdienen. De reeds enkele 'aren du rende crisis heeft nu een beslissend dieptepunt bereikt. In de vlascentra in Zeeland, Zuid- Holland en West-Brabant zijn nog ruim tweeduizend personen werkzaam. Al leen in het Westbrabantse zijn onge veer tweehonderd bedrijven. Na de Ko- reahausse in 1953 ging het steeds slech ter met de vlasprijzen. 1954 h-acht een misoogst. In 1955 begonnen de Russen aan te voeren op bescheiden schaal. In 1956, toen er in ons land een slechte oogst was, bedroeg de Russische aan voer al vijf en twintig procent. Rusland verkoopt het vlas in eigen land en in de landen achter het IJze ren Gordijn voor ongeveer twee gulden zestig per kg. Maar in West-Duitsland is de prils ongeveer een mark tach" en aan de Engelse en Ierse spinners, die tot dusver veel Nederlands vlas be trokken, is vérkocWt voor een gulden dertig tot een gulden zestig per kg. Frankrijk verwerkt tachtig p ocent van de oogst in eigen spinnerijen. Maar België en vooral Nederland exporteren in grote hoeveelheden. Na de stroppen van de voorbije jaren en met het voor uitzicht dat Rusland steeds meer zal ventienhonderd gulden voor een her- tare betalen, waarbij dan nog de kosl ten van verwerking en vervoer komen. Die hectare brengt elfhonderd kg lint op tegen één gulden zestig per kg. Dit maakt het bijpassen per baal noodzake lijk om „lonend" te kunnen werken. In West-Duitsland is de regering er reeds toe overgegaan de vlasindustrie te steunen. Het Duitse areaal bedraagt 4000 hectare waarvoor twee en half mil joen Mark is uitgetrokken. Het Neder landse areaal bedraagt dertigduizend hectaren. Wanneer er overheidssteun zou worden verleend zouden er grote kapitalen mee gemoeid zijn. De vlas sers zijn in dit opzicht niet optimistisch gestemd. Diverse bedrijven zijn reeds gesloten en er is al personeel ontslagen. De vlucht uit de vlasserij, welke al eni ge tijd gaande is, zal nu w>] massaal worden. In het vlascentrum Str.-.d- daarbuiten hebben enkele vlassers zich toegelegd op de champignonteelt. Tuin bouw is een mogelijkheid voor vlassers die zelf grond bezitten, maar veel vlas sers plachten grond te huren. In typi sche vlasgemeenten, zoals het West brabantse Standdaardbuiten, moeten he le gemeenschappen omschakelen naar andere bronnen van inkomsten. „Beste Jaap, jij ziet ze vliegen!" Dat zei, jaren geleden, een oude boer ergens in het Zeeuwse, tot zijn zoon toen die als een der eerstd landbou wers in zijn provincie de aanschaf van een tractor overwoog. „Groof" heeft later ronduit het grotr ut van die moderne machine erkend, maar met zijn aanvankelijk misprijzende woorden toch óók gelijk gekregen: Jaap, die nu zelf ook al grootvader is, ziet ze inderdaad vliegen en nog met een zucht van verlichting ook. Wie of wat die „ze" zijn? Wel, allerlei onder delen van combines, die in deze tijd van het jaar overal op de akkers on der hoogspanning draaien en daardoor uiteraard wel eens defect kunnen ra ken. En dan is goede raad duur, want deze grote mechanisatie-werk- tuigen van de landbouw kosten .veel en als ze ln het hoogseizoen een paar uur noodgedwongen moeten stilstaan is dat dan ook een lelijke strop Voor al als die ongewenste rust een dag of meer beloopt, spreekt de boer te recht van en ramp, omdat bij deze mechanisatie-arbeid tijd meer dan waar ook geld betekent. Wat doe je er achter aan, als een bepaald onder deel vervangen moet worden door een nieuw stuk, dat de dorpssmid niet in voorraad blijkt te hebben? Tja, de fa brikant of de importeur van de be trokken machine is vlug genoeg op gebeld, maar het verzenden van het onderdeel kost toch altijd wel enige uren, soms zelfs de hele dag en in ve le gevallen is voor de montage boven dien nog een gespecialiseerde vakman vereist, die daarvoor dus op reis moet gaan. Hoeveel tijd vergt dit? En: hoeveel kosten zijn ermee gemoeid om een monteur met onderdelen op pad te sturen? Ziehier twee vragen, die de Gebroeders Kuiken te Emmeloord, importeurs van landbouwmachines, zichzelf en elkaar al dikwijls stelden. En daar kwam later n6g een vraag bij: zou het mogelijk zijn om op di verse plaatsen in het land n inder- delen-stock te vormen met inbegrip van de onvermijdelijke bediening n administratie? Omdat dit veel te duur zou worden zijn de heren Kuiken ten slotte op een lumineus idee gekomen: Zij schakelden een sportvliegtuig in, waarmee een gedupeerde landbouwer, waar hij ook in Nederland woont, in derdaad letterlijk vliegensvlug uit de moeilijkheden geholpen kan worden. Met dit idee creëerde de Firma Kui ken een primeur voor Nederland, die „na ampele proefnemingen" thans vol op in praktijk wordt gebracht tot ge noegen van alle betrokkenen. Het pro bleem om onderdelen voor zwaardere werktuigen binnen een minimum aap tijd door nieuwe te vervangen is op gelost en vandaar, dat een landbou wer thans mert vreugde „ze dat wil zeggen zijn redders in de npod kan zien vliegen". Soms gaat dit, zoals we uit eigen ervaring leerden, zó snel, dat het vliegtuig met monteur en on derdelen al ter plaatse is als de boer terugkeert uit het dorp waar hil was gaan telefoneren. Na het hinnenko- men van een melding stijgt het vlieg tuig van de Frima Kuiken namelijk zo snel mogelijk op en bereikt dan - rond een uur vanuit de Noordoostpol- der Zeeland, Brabant en al die andere plaatsen waar omstreeks deze tijd de combines, tractoren en stropersen op volle toeren draaien. In Emmeloord start men vanaf een weiland, dat vlak bij de magazijnen van het bedrijf is gelegen -n t wordt niet alleen geland op de grotere en kleinere Nederlandse vliegvelder, maar ook, dank zij welwillende mede werking van de militaire autoriteiten, op de vliegbases Leeuwarden en Woensdrecht- Hoewel dit een enorme verbetering is in de service aan de Nederlandse landbouwers, zinnen de heren Kuiken alweer op nieuwe plannen: 'iet toe passen van parachutes, waarmee on derdelen kunnen worden neerge' 'en op de bedrijven waar deze nodig zijn. Dat zou nóg sneller gaan, maar dan zullen nog wel ettelijke puzzles oe- ten worden opgelost. Want voor het uitwerpen van voorwerpen uif een vliegtuig moet. overeenkomstig et telijk voorschrift, telkens 'n schriftelijke toestemming door de RH' luchtvaart dienst worden afgegeven. En ga daér eens op wachten! Dan kun je e. nog altijd sneller zélf heenvliegen en dat doét de Frima Kuiken dan ook in af wachting van nieuwe, nog doeltreffen der mogelijkheden om het oogstwerk te dienen. die zich niet aan de wettelijke bepalin gen houden. I sers geen toekomst meer. Zij moet 1 in het Westbrabantse zestien tot Dinsdagmiddag heeft de inspecteur- generaal voor het onderwijs, ir. M. Goote, te Leiden de eerste, en voor lopig de enige gemeentelijke bedrijfs technische school voor eenvoudig be gaafde jongens geopend. Een school, die blijkens een tijdens een rondgang door de nieuwe school gegeven toe lichting, bestemd is voor het grote percentage leerlingen, die na de leer plichtige leeftijd de school verlaten en geen voortgezet onderwijs meer ontvan gen. Voor hen is veelal geen onder wijsvorm te vinden, die aan hun ca paciteiten is aangepast. Vele jongens, die door gebrek aan in teresse of om andere redenen de lagere school niet volbrengen of met moeite doorworstelen, gaan zo het leger der ongeschoolden versterken en be oren later dikwijls tot de ontevredenen der maatschappij. Vaak ligt hier echter de oorzaak bij het onderwijs, dat alleen „Ik wil graag nog een kans hebben", zo sprak dinsdag een 51-jarige bloem bollenkweker uit Nieuw Vennep tot de leden van het gerechtshof te Amster dam, daarmee zijn appèl argumente rende tegen zijn derde vonnis wegens het onder invloed besturen van een auto: twee maanden gevangenisstraf en niet minder dan de maximale straf: tien jaar ontzegging van de rijbevoegd heid. Dit laatste was mogelijk, omdat dit delict binnen vijf jaar na de ver oordeling voor hetzelfde feit was ge schied. In 1953 heeft de bollenkweker twee maanden in de gevangenis door gebracht en het daarna twee jaar zonder rijbewijs moeten stellen. „Een geval vap zeer onmatig drank gebruik", zo zewAe procureur-generaal in zijn requisitoir. De man is al twee maal eerder veroordeeld en bovendien heeft hij ditmaal een ongeval veroor zaakt. Hij had 11 december van het vorige jaar vrij veel gedronken. Hij reed toen in- zijn auto op de Venneper- weg te Nieuw Vennep een 32-jarige wielrijder aan die met een hersenschud ding naar een ziekenhuis moest worden vervoerd. Het alcoholpercentage in het bloed van de kweker bleek 1.95 pro mille te bedragen. De procureur-gene raal vond de gevangenisstraf op haar plaats, doch de tien jaar ontzegging van de rijbevoegdheid achtte hij wat overdreven. Hij vroeg hiervoor vijf 1 jaar. rekening houdt met de gemiddelde aan leg. Men schat het percentage van de ze leerlingen op 10 tot 15 procent. Onder hen bevinden zich echter ve len, die wel interesse hebben in de handenarbeid, en door hen nu van deze gezichtshoek uit te benaderen, moet het mogelijk zijn, meende men in Leiden, hun een passend onderwijs te bezorgen met als principe het: „al doende leert men De school wil zich aanpassen aan het kind en het kind za] dus tenslotte b' -alen, waar men terecht komt. Als voor waarde is gesteld, dat het onderwijs zeer sterk individualistisch zal zijn om een gelegenheid scheppen, waaraan de leerling op grond van zijn capaciteiten behoefte heeft. Tot deze school worden niet alleen jongens toegelaten, die de z^sde klas van de lagere school hebben doorlopen en om de een of andere rsden niet tot de lagere technische school zijn toegelaten, maar ook die mngens, die ergens in de lagere sch ooi zijn ge strand en voor zij de zesde klas heb» ben bereikt, twaalf jaar z«n geworden. Met instemming van het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap pen en de organisaties van werkgevers en werknemers is men in Leiden het experiment begonnen. Er is een con cept-leerplan opgesteld, dat het eerste jaar de jongens de beginselen van houtbewerking, metaalbewerking, schil deren en metselen bijbrengt met het daarbij aangepast algemeen vormend onderwijs. Na dat eerste jaar wordt in over leg met de leerkrachten een vak ge kozen, waarin men zich ook het der de jaar verder bekwaamt. Mogelijk zal er in de toekomst nog een vierde leer jaar bijkomen. De directe r van de in de Medusastraat gevestigde school, de heer F. C. Mabesoone, de leider van het team van acht leerkrachten, begint in september het onderwijs met onge veer honderd en tien leerlingen. Aan het gehele personeel van Verblifa Blikfabrieken te Krommenie zal donder dag een kaasje worden uitgereikt wegens het feit, cTat men in het kader van de thans lopende veiligheidsactie vijf weken lang zonder een enkel ongeval heeft gewerkt. Intussen is men alweer aan een volgende periode begonnen, die ditmaal zes weken zal duren. De Nederlandse ambassadeur in tn- dië heeft premier Nehroe een geschenk van dr. Drees overhandigd als herin nering aan het bezoek dat de Indi sche premier vorige maand aan Neder land heeft gebracht. Het is een grote kaart van Azië, die in 1690 is vervaar digd. Op de Nieuwe Ooster Begraafplaats te Amsterdam is gisteren onder zeer grote belangstelling van de zijde van het spoorwegpersoneel de 61-jarige hoofdconducteur J. Hamstra, die bij het spoorwegongeluk te Woensel ernstig werd gewond en enkele dagen daarna in het ziekenhuis te Eindhoven is over leden, ter aarde besteld. Tien hoofd conducteurs en conducteurs escorteer den de lijkwagen, toen deze het kerk hof opreed, en vormden in de aula de dodewacht. Namens de directie der N.S. sprak in de aula U A. O. Naudin ten Cate, inspectiebeheerder voor het vervoer in de inspectie Amsterdam, een woord van medeleven tot de familie. De heer J. de Leur, hoofdstationschef van het Centraal Station te Amsterdam voerde namens het personeel van het Centraal Station het woord. .Hij noemde de heer Ham stra een plichtsgetrouw ambtenaar en een collega in de ware zin des woords, die node gemist zal worden Verder spraken nog namens het hoofdbestuur en de afdeling van de Nederlandse Horizontaal: 1. familielid; 3. tandeloo* ï?£fsdier; 5- meisjesnaam; 7. zwijn; wap™K;'0' 12. deel v. e. berg; lf vnw *ib h ln N°orwegen; 17. per* recht; ¥3 voorg- toiletartikel; 30. Europeaa7' 03, bloedvat; 35. windrichting'(afl^ tt. onbep. vnw. afk>' 38' Ir Verticaal: 1. wortel; 2. meisjesnaam'- 3. als volgt (afk); 4. beetje; 5. bijb. naam; 6. de somma van; 7. stofmaat; 8. cilinder; 9. laatst leden (afk); ll- voegwoord; 13. rivier in Italië; 15. be teuterd; 16 bid (lat); 19. heiliff® Jdritt'; 29. ijzerhoudende aarde; 21 éee 25- 22. kindergroet; 24. meisjesnaam' aat aanzien; 26. titel (afk); 28. afstaim5 34, (afk); 29. familielid; 32. anno (afk'' zangnoot. Horizontaal: 1. protectie; 2. lavabo naar; 3. etaleren; 4. ton - sepia; 5. linA?.- noen; 6. bee - spa - lui; 7. L.K. - stl 8. aker - leemte; 9. dar - koerier; 1 geboorte; 11. genoeg - skun. Verticaal: 1. plek - blad; 2. rat - 1®", kage; 3. ovatie - eren; 4. talon - sï- B.O.; 5. ebenist - koe; 6. Cor - epiloog- 7. es - aleer; 8. innen - terts; 9. e.a. polemiek; 10. adieü - te; 11. jr. - an»' meren. s Tot dusver hebben in het huidiff* vakantieseizoen bijna 1500 Poolse to®* risten volgens het Oostenrijkse bh»® „Die Weltpresse" om politiek asy' Oostenrijk verzocht. (A.F.P'* De rivierpolitie vond gisteren in Nieuwe Maas te Rotterdam bij de Oud® Plantage het stoffelijk overschot va" een 15-jarige fabrieksarbeidster, die de De Ruyterstraat te Rotterdam he® gewoond. Zij werd sedert 15 august" j.l vermist. Bond van Vervoerspersoneel de afd® lingsvoorzitter de heer W. C. Benn® de treincontroleur J. A. den Hartigh mens de chef treincontrole en als vrie" de hoofdconducteur Visser. Na orge spel werd de door talrijke bloemstukke gedekte baar door de tien conducteu uitgedragen. ln de vroege morgenuren van woens dag, om tien over vier, is onder het schijnsel van oranje magnesium-lampen op het strand van Cap Gris Nez bij Calais aan vierentwintig zwemmers en zwem sters het startsein gegeven voor de Ka naalrace. Ook de jeugdige Nederlandse zwemster Maria Meesters uit Bergen op Zoom is van de partij. Vier van de deelnemers bleven echter op het strand achter. Het waren de Britse Brenda Fisher, de Turk Ismen, de Paraguees Ruiz en de Ier LcLelland. Laatstgenoemde moest ach terblijven omdat zijn volgboot een roeiboot een van de roeiriemen miste, terwijl de andere drie de weersomstan digheden niet gunstig genoeg achtten Later zijn Brenda Fisher en de Turk Ismen toch nog gestart. Om tien minuten voor negen, toen on. geveer zeven mijl gezwommen was, lag de Brit Wary aan de kop. Zijn felste con currente was de 30-jarige Deense Greta Anderson, die met zeventig slagen per minuut door het water ging. In derde positie lag Terrell uit Zuid-Afrika, ter wijl onze landgenote Maria Meesters on. geveer l'A mijl achter Wary lag en dus ook bij de kopgroep behoorde. Toen ongeveer de helft van de afstand was afgelegd, had Greta Anderson eens Olympisch kampioene de leiding over genomen van Wary. De met een Ameri kaanse gymnastiekleraar gehuwde zwemster had voor de start aan ieder een, die het horen wilde, verklaard, dat zij niet alleen het record van de da mes 12 uur 42 minuten zou bre ken, doch ook zou proberen de re cordtijd van de heren (10 uur 50 mi nuten) te verbeteren. Hoewel de wedstrijd in mistig en regenachtig weer begon, werden de omstandigheden in de loop van d» ochtend beter en ze waren ideaal, toen de helft van de wedstrU achter de rug was en de deelnemen moesten gaan denken aan het moeV lijkste deel: de torn tegen de str® mingen langs de witte klippen v»1 Dover. Helicopters vlogen boven zwemmers en snelboten zorgden vo°' verbindingen, terwijl de vloot va vijftig schepen zich langzaam voop. bewoog. In verband met de tn'6. vroeg in de ochtend had het Brif° ministerie van Marine de scheef, vaart gewaarschuwd op de zwemme»' te letten. Op negen mijl van Dover werd L spanning iin de race bijzonder groL; Drie zwemmers lagen pal bij elka*y Greta Anderson, de Engelsman W*' en de Portugees Da Silva. Inmiddels hebben vier deelnemers .p strijd gestaakt: de Indiër Roy, zoon de vroegere Bengaalse minister Financiën, de Braziliaan Da Silva, .y Nieuw-Zeelandse Margareth Swe® t«. en de Amerikaanse Florence Burof-jic- De laatste was bepaald onfortui".^i Toen zij bij de start het water in inir-4 -.mi rrnnt. -j.irorvymisn. en juist zou gaan zwemmen. H»1 haar volgboot in de branding om- vgf' loods liep daarbij een ernstige wonding op en moest naar een z* go1" huis gebracht worden. Mevrouw dette kon toen ook niet meedoen. Onafhankelijk van de Ka2?fj h®! is vanochtend de Engelsman „8® water ingegaan om te is n Engeland te zwemmen^ Hnl 1 Engeland te zwemmen. „te 'c loodgieter uit Oxford. Hij h efl W 12 uur aan de overkant te zl' peb° van plan onderweg ?°eP' _tr0lc en perziken te eten. Hij vert ochtend om vier uur.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1957 | | pagina 2