Honderden Nederlandse
kajotters -naar
Rome afgereisd
Wereldbedevaart der
telt 30.000 pelgrims uit
87 landen
Auto te water
geraakt
Eisenhower is
teleurgesteld
over Congres
ent 11 antiUïawaai?
3
I
De mineurstemming
inzake woningbouw
is aan t opklaren
De Schilder van Volendam
Uit de pers
Pater v. d. Vrande
ernstig gewond
Twee journalisten
in Djakarta
opgepakt
118
ilf
Een
uur
T.V.
voor
een gulden
Stedebouwkundige vormgeving
vraagt creatieve visie
Adri Bleijs
Rij achteruitrijden
Bestuurder
omgekomen
Eén dode hij
auto-ongeval
■Hulp aan het büitenland
Waarnemend chef-staf
dient ontslag in
■SI -I
Jaarverslag volkshuisvesting en bouwnijverheid
Noviteit in Den Haag
M.T.S. -er vervaardigt
baby-motor
In Alphen a. d. Rijn
Ontslagen in
bouwnijverheid
EMAILLEFABRIEK
ONTSLAAT
25 ARBEIDERS
Dekjongen zwaar
gewond bij val
in ruim
DONDERDAG 22 AUGUSTUS 1957
PAGINA
Wh
Wm
ÜSÏI
Gevolg bestedings
beperking
Pakistan wil bijeen
komst Veiligheidsraad
Concurrentie van de
plastic
Advertentie
Woensdagavond is te Rotterdam bij
et achteruitrijden een auto in de
°ningshaven gereden. Drie voorbij-
n&ers die het ongeluk zagen gebeuren
®Prongen direct gekleed te water om
6 bestuurder te redden. Het mocht
Un echter niet gelukken het portier
openen. Pas toen een takelwagen
as gearriveerd, kon met de auto ook
e bestuurder worden opgehaald. Deze
ari'ge inzittende, de 23-jarige P. J. de
°ng bleek inmiddels te zijn over
een.
Woensdagavond laat is op de weg
fssen Tilburg en Breda
nabij het
Jhspunt De Vijf Eiken, legeraalmoe-
«bter pater L. v. d. Vrande met zijn
«to tegen een tegenligger, een vracht-
yuto opgebotst. Een zwager van pater
k'o. Vrande, de heer L. uit Breda, die
j§st hem zat, werd op slag gedood.
jj®'er v. d. Vrande werd zwaar gewond
p *r het St.-Ignatiusziekenhuis over
bracht. Kort na het ongeluk reed een
rsonenwagen de rode verkeerslichten
de politie omver en botste tegen
x Wrak van de auto van pater v. d.
Vrande.
Resident Eisenhower heeft gisteren
zijn persconferentie verklaard bui
tgewoon teleurgesteld te zijn over
e* feit dat het Ameriaanse Congres
gedeelten
van zijn wetsvoorstellen be-
^jetIende binnen- en buitenland heeft
fcn;eVVPZen- Wat de bulp aan het bui-
beia^"'' ^trof, bad hij uitsluitend het
de bev Van 'iet Amerikaanse volk en
Wereld van de veiligheid in de
net ooK, zei hij.
De vragen van de
Sin vroegere mededeling dathij
'uk het Congres m bijzondere vergade-
yhg bijeen zou moeten roepen, als de
"oor het Congres gevoteerde gelden
rt°°r de hulp aan het buitenland bene-
het veiligheidsminimum bleven, be-
tSpdelde de president zeer voorzichtig,
t-b zei, dat hij een dergelijke vergade-
sliJ? alleen zou bijeenroepen als het be-
a.'at noodzakelijk was. Het zou mede
lm^gen van de ontwikkeling van de
'ernationale toestand.
Na een voorhoede van 450 Bossche
Kajotters en Kajotsters, die zondag
reeds zijn afgereisd, ïs woensdag van
vier stations in Nederland het grote
contingent Nederlandse deelnemers
aan de Wereld-Rome-Kruistocht der
K.A.J. vertrokken.
Woensdagmiddag om tien minuten
over half een is uit Breda een extra
trein vertrokken met 230 Kajotters en
Kajotsters, voor het vertrek droeg de
bisschop van Breda, mgr. Jos Baeten,
in de St.-Anthoniuskerk een H. Mis op,
tijdens welke hij de vertrekkenden toe
sprak en er op wees, dat deze reis
betekent het vastleggen van de groei
ende eenheid onder de katholieke ar
beidersjeugd over de gehele wereld.
Na een korte pauze in het bureau van
en twee Kajotsters uit Indië, die het
Bredase bisdom heeft geadopteerd en
die in de afgelopen dagen enkele ex
cursies door Brabant en Zeeland heb
ben gemaakt.
Van het Centraal Station in Amster
dam is 's middags om half vier de
deelneemsters en deelnemers uit Noord-
Holland onder enorme belangstelling
uitgeleide gedaan. Zij vertrokken
500 man sterk met een extra pel-
grimstrein bestaande uit tien wagons.
De deken van Amsterdam, mgr. G. P.
J. v. d. Burg heeft de pelgrims via
de trein-microfoomnstallatie een laatste
woord van afscheid toegeroepen. Onder
de deelnemers bevinden zich 180 meis
jes van de V.K.A.J. In Utrecht voegde
zich bij hen nog 100 kajotters afkom
stig uit het aartsbisdom en het bisdom
de Eucharistische Kruistocht in Breda, Groningen Tot de deelnerners in deze
eine de stoet in ontocht naar het sta- ^?ilinuSen- lot oe aeeinemers inu
ging de stoet in optocht naar het sta
tion, waarbij de afdelingen hun vaan
dels meedroegen. Daar werden zij uit
geleide gedaan door vele familieleden
en bekenden. Vanmiddag moeten zij in
Rome zijn aangekomen. De reis wordt
tevens meegemaakt door een Kajotter
Een Iegerwoordvoerder in Djakarta
heeft gisteren medegedeeld, dat twee
Iedem van de redactie van het onafhan
kelijke dagblad „Indonesia Raya" in
Djakarta zijn gearresteerd wegens pu-
blikatie van berichten over militaire
aangelegenheden zonder de daarvoor
vereiste officiële toestemming. Na een
kortgeleden gehouden opinieonderzoek
in geheel Indonesië werd de „Indone
sia Raya" aangewezen als het beste
Indonesische dagblad in het land, ter
wijl de hoofdredacteur Mochtar Lubis,
aan wie sinds december j.l. huisarrest
is opgelegd, tot de beste journalist van
Indonesië werd uitgeroepen.
De woordvoerder deelde nog mede,
dat tot dusver 44 personen zijn aange
houden, die ervan verdacht worden be
trokken te zijn bij de subversieve bewe
ging, welke verandering van de staats
structuur beoogt. Bovendien zijn nog
negentien personen in arrest, die be
trokken zouden zijn bij de verscheidene
gevallen van het gooien van handgra
naten m de hoofdstad.
De derde waarnemend chef-staf
van de landmacht, kolonel Dahlan
Djambek, wiens woning de vorige
week het doelwit was van een hand
granaataanslag, heeft, naar de
woordvoerder tenslotte bekend maak
te, zijn ontslag ingediend.
zijn niet veel mensen die een
hieuw ingestelde commissie juichend
r^gemoet treden. Er wordt al zo veel
®®Praat en er verschijnen al zo veel
aPportenArgwaan begeleidt veel-
jeugdige commissies op de eerste
gappen naar het uiteindelijk te pro-
Ooueren rapport. Deze argwaan, die
kjA ons beving, is van ons gevallen
Im 'let bezoek aan de een maand ge-
a(?en in Den Haag ingestelde com-
jhissie voor onderzoek naar geluids-
lm<Jer, die met veel ijver werkt aan
?e verwezenlijking van een ideaal:
,et leven voor u en ons wat prettiger
le maken.
tegenstelling tot de meeste ande-
a commissies die in Den Haag be-
s:fan, is deze er een die is samenge-
teiJ u't louter particulieren. Vijf man
,eit ,je commissie. Vijf mensen die
lujh naasten willen leiden in een ge-
Wa i0ze str«d tef?en het overbodige la-
Itp aj dat door velen in hun onnaden-
e helheid en onwellevendheid wordt
fin Het is geenszins de bedoe-
d.'g de mogelijk hinderlijke geluiden
eenmaal onafscheidelijk en on-
zii„ 3 aan ons leven verbonden
«Jln te gaan bestrijden. Maar nog
maals, men wil wel de overbodig-la-
ti-ekken g® aan de oren £aan
Nederland heeft al ondubbelzinnig
gereageerd op het instellen van de
commissie. De secretaris werd reeds
bedolven onder stapels brieven van
mensen die hinder hebben van over
bodig lawaai. Brieven met louter
klachten, met suggesties en adviezen
en met andere anti-lawaaikreten. Dat
alles was van belang voor het opstel
len van het werkprogram van de com
missie. Alleen, er is nog niet genoeg
materiaal. Bent u ook anti-lawaai?
Schrijf dan een briefje met het hoe en
waarom aan de secretaris van de com
missie, de heer C. de Jong, Lindelaan
12 in Voorburg.
Tot nu toe zijn vooral de onnodig
hard knetterende bromfietsen en de
bijzonder lawaaierige buren het meest
gecompareerd in de brieven van rea
gerende landgenoten. Straaljagers,
toeterende automobilisten en janken
de honden krijgen er ook flink van
langs. Wat er uiteindelijk uit de
werkmap van de commissie te voor
schijn zal komen, is nog niet bekend.
Het zal een soort van strüdprogram
zijn, voor de uitvoering waarvan des
kundigen in de arm zullen worden ge
nomen. Men denkt aan het aankwe
ken van een betere geluidsmentaliteit,
waarmee men op de scholen zou wil
len beginnen, en ook aan bepaalde
maatregelen en voorschriften, uit te
vaardigen door de overheid, om het
overbodige lawaai in ons dagelijkse
leven in te dammen. Tot rust van
ons allen.
trein behoren voorts de Kajotters en
Kajotsters uit Volendam, die in hun
traditionele klederdracht naar Rome
trekken en ongetwijfeld in de Eeuwige
Stad zoals gebruikelijk veel aandacht
zullen trekken.
Uit Rotterdam vertrokken evenzeer
nagewuifd door ouders en kennissen
280 Kajotters. Onder hen, die de Kajot
ters met vlaggen en spandoeken uitge
leide deden, bevond zich de bisschop
van Rotterdam, mgr. M. A. Jansen,
de deken van Rotterdam, mgr. N. Nie-
kel en de pastoor van de St.-Elisa-
bethkerk, mgr. G. Kerkvliet. In Gouda
stapte het resterend gedeelte van het
Zuidhollandse contingent ter grootte
van 220 man in.
Uit Eindhoven zijn twee extra trei
nen vertrokken die 300 Kajotters uit
Eindhoven en omgeving vervoerden,
en bovendien nog 350 Kajotters uit
Limburg en de districten Breda en
Tilburg. In de trein werd een af
scheidsbrief van mgr. Bekkers voorge
lezen.
De aartsbisschop van Utrecht, mgr.
dr. B. J. Alfrink, sluit vrijdag de rij,
wanneer hij per vliegtuig naar Rome
reist om de 3.000 jonge arbeiders en
arbeidsters uit Nederland voor te gaan
in boetetochten en speciale gebeds
oefeningen tijdens de nationale dag.
Duizenden K.A.J.-ers uit tal van andere
landen zijn eveneens onderweg.
De Wereld-Rome-Bedevaart der K.A.
J., een van de grootste bedevaarten
uit de laatste decennia, zal 30.000 jonge
katholieke arbeiders en arbeidsters uit
87 landen bijeenbrengen. Het interna-
tionaal congres der K.A.J. zal een
bijzonder drukke tijd voor Z.H. de
Paus inluiden. Met inbegrip van die
tot de wereltT-K.A.J. zal Z.H. de Pans
in de komende twee maanden twaalf
belangrijke redevoeringen uitspreken.
(Van onze Haagse redacteur)
Een Haagse firma gaat, voorzover
bekend als eerste in ons land, tele
visietoestellen verhuren, waarop een
muntmeter is aangebracht. Bij een
inworp van een gulden kan men een
uur naar de TV kijken. Wanneer
men niet het gehele uur het pro
gramma wil volgen, kan men het
toestel uitschakelen en de niet ge
bruikte tijd later opnemen. Het
systeem berust hieropdat aan het
toestel een automaat is gekoppeld
die de stroom in- en uitschakelt.
Het muntmetersysteem houdt tevens
de mogelijkheid in de klant op deze
wijze het toestel geleidelijk te laten
betalen.
In Londen is een grote show van de
herfst- en wintermode 1957 gehouden,
uitgaande van de verenigde maatschap
pij van Londense modeontwerpers. De
foto links toont een Mauve pakje van
Charles Creed, dat een allercharmantste
indruk maakt. Een bijzonderheid van
het ensemble is de bijna diagonale
plaatsing van de knopen op het jasje
en die van de knopen op de rok, die
recht van voren zitten. Foto midden:
twee nieuwe creaties van Norman Hart-
nell, allebei met veel borduurwerk.
Links is „Grey Daisy" (grijs madelief
je) een korte avondjapon met hoge
hals van zilvergrijze kant, geborduurd
met een madeliefjesmotief. Rechts zien
we „Brunette", een cocktail-jurk van
bruine chiffon met bruin borduurwerk
en een hoge vierkant gesneden hals.
Foto rechts: een driekwarts Pyramide-
mantel van Victor Stiebel uit groen
velours met een kraag en manchetten
van bever-bont.
(Van onze correspondent)
Met groot technisch vernuft heeft
de jeugdige MTS-er Peter van de Riet
uit Groningen een baby-motor ge
construeerd. PNW heet de motor:
„Peters nieuwe wonder".
Het mag gerust een 1 vonder wor
den genoemd, want de motorfiets
werd vervaardigd uit een autoped,
drie rijwielvorken, een DKW-tankje,
een Sachs-motortje van 98 cc en de
klepveren van een oude Ford V8.
Vier maanden heeft Van de Riet er
aan gewerkt. Het resultaat is zeer
bevredigend. De motor kan een snel
heid halen van 60 km per uur. De
A.N.W.B. heeft de PNW goedge
keurd. Peter heeft er al drieduizend
kilometer op gereden, naar Alkmaar
en Amsterdam en door Duitsland.
In het thans verschenen jaarver
slag over 1956 van de centrale direc
tie van de volkshuisvesting en de
bouwnijverheid wordt gemeld" dat de
impasse-stemming op het gebied van
de woningbouw, die twee jaar gele
den een bedreiging vormde, thans
blijkt te zijn overwonnen, althans te
zijn teruggedrongen. De eerste resul
taten van de woning- en gezinstelling
die nog in de loop van het jaarver
slag bekend werden, waren, aldus het
verslag, in grote lijnen in overeen
stemming met het beeld dat min of
meer duidelijk afgetekend reeds be
stond. Het landelijk ongecorrigeerde
tekortcijfer van 258.000 woningen
heeft, hoeveel zorg het ook mag ge
ven, niet opnieuw tot een algemene
stemming van moedeloosheid geleid.
De verheugende verhoging der pro-
duktie, de vele initiatieven op het ge
bied van systeembouw, bevordering
der continuïteit en doorwerken bij on
gunstig weer, hebben het besef doen
groeien dat de strijd niet hopeloos is,
dat de kansen gekeerd zijn. Het is ech
ter duidelijk, aldus het verslag, dat een
krachtige verhoging van de produktie
nodig zal zijn, wil het tekort werkelijk
binnen afzienbare tijd worden ingelo
pen. Dit wordt geïllustreerd door het
feit dat zelfs bij een produktie van
68000 woningen niet meer dan 10.000
wordt ingelopen op het tekort.
Uit de reeds bekende, thans in het
verslag nogmaals gepubliceerde cijfers
valt te constateren, dat, hoewel dit te
kort in Noord-Holland, Zuid-Holland en
Utrecht slechts weinig is ingelopen en
nog altijd zorgwekkend hoog is, met
name in Groningen, Friesland, Drenthe
en Zeeland niet alleen de afneming van
het tekort relatief belangrijk was, maar
het evenwichtsniveau vrij snel benaderd
wordt. Wanneer alle cijfers bekend
en geanalyseerd zijn, zal, zo wordt in
het verslag medegedeeld, de vraag
overweging verdienen, of voor bepaal
de gebieden de overgang naar normale
toestanden, dat wil zeggen vrije huurbe-
paling en vrije vestiging, niet binnen
afzienbare tijd zal kunnen geschieden.
Het probleem van de stedebouwkun
dige vormgeving, dringt zich hoe lan
ger hoe meer op de voorgrond. Nu
Nederland in 12 jaar tijds zijn voor
oorlogse woningvoorraad met 25 pet
heeft uitgebreid. Indien het huidige
bouwtempo wordt gehandhaafd, zal er
De directie van de bouwmaterialen-
industrie F. P. Bos en zn. n.v. te Alphen
aan den Rijn heeft woensdag aan een
twintigtal personeelsleden met ingang
van 1 september aanstaande ontslag
aangezegd. Het gewestelijk arbeidsbu
reau te Alphen aan den Rijn heeft aan
deze maatregel zijn sanctie verleend. Het
betreft personeel van een bepaalde af
deling. Het zijn gehuwden en vrijge
zellen, doch allen volwassen arbeids
krachten. De directie baseert haar be
sluit op het feit, dat er voor die afdeling
onvoldoende orders zijn, hetgeen zij toe
schrijft aan de regeringsmaatregel tot
beperking van de besteding, van welke
maatregel de gevolgen zich vooral in de
bouw-sector doen gelden.
Pakistan heeft gisteren in een brief
aan de voorzitter van de Veiligheids
raad, dr. Francisco Urrutia, verzocht
om een bijeenkomst van de raad in de
eerste week van september ter bespre
king van de kwestie-Kasjmir.
in een tijdsverloop van zeven jaar nog
maals een dergelijke uitbreiding zijn.
Dit zal omvangrijke conseuenties
ten opzichte van structuur en aanzicht
van stad en land oproepen. Zij vragen
een architectonische' en een stedebouw
kundige visie als nimmer van deze ar
chitecten, stedebouwkundigen en be-
stuurrderen gevraagd werd. Zij vragen
ook, vervolgt het jaarverslag, com
plementaire maatregelen voor verkef
werkgelegenheid, bediening en recrea
tie in een omvang en van een vérstrek
kende betekenis als waarvoor de Ne
derlandse overheid nimmer werd ge
plaatst.
Er zal, met name voor het westen
des lands, een grote bestuurskrachten
een creatieve visie nodig zijn, wil de
enorme uitbreiding van onze woning
voorraad inderdaad leiden tot een effi
ciënte en economisch verantwoorde
structuur van dit gebied en tevens tot
nieuwe verrijking van het leven.
De directie van de koninklijke Kamper
emaille fabrieken voorheen H. Berk
en Zoon te Kampen, heeft op korte
termijn aan 25 werknemers ontslag
aangezegd. Deze arbeiders zijn allen
werkzaam in de emaille-afdeling. De
oorzaak van dit* ontslag is de bij het
publiek ontstane tendenz, van emaille
artikelen over te gaan op plastic en
aluminium artikelen. Hierdoor moet
de produktie van emaille artikelen wor
den ingekrompen.
Zaterdag 24 augus
tus wordt Adri Bleijs
te Volendam 80 jaar.
Veertig jaar gele
den, in de kracht
van zijn leven, is
hij hier komen wo
nen, en pension bij
Spaander, bij Frits
Veldhuizen. Volen
dam was toen nog
in zijn fleur, een
droom van een
dorp: schilders uit
binnen- en buiten
land vonden er in
spiratie, een hele
kolonie, en wie nog
vandaag de unieke
collectie bekijkt aan
de wanden van
Spaander, met al
die klinkende na
men, kan zich een
voorstelling maken
van hoe het is ge
weest: het dorp, de
sfeer, de schilders
bent. Met als mid
delpunt de oude
heer Spaander en
zijn zeven beeldschone dochters. Een tragische gebeurtenis heeft plotseling
al wat penseel en tekenstift moerde uiteen doen stuiven. Slechts één is
door de jaren heen Volendam trouw gebleven: Adri Bleijs. En nog
dagelijks kan men hem vinden in zijn atelier: „De Toevlucht" aan het
Havendijkje, geeft hij op doek of paneel gestalte aan wat leeft en gloeit
in zijn geest: het gezicht, de ziel, het wezen van Volendam.
Zijn vader was de architect A. C. Bleijs, die de St.-Nicolaas heeft
gebouwd in Amsterdam, het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, de Katho
lieke kerk in Hoorn. Te Hoorn werd Adri Bleijs geboren, maar na zes
maanden verhuisde het gezin naar Amsterdam en daar heeft hij school
gegaan, zou hij zijn opleiding krijgen, aan de Akademie voor Beeldende
Kunsten. Vervolgens de Academie te Parijs lessen van Jean Paul Lau
rence. Terug in het vaderland vestigde hij zich in Velp, waar hij portret
ten schilderde. Hier verloor hij na een kortstondig huwelijksgeluk zijn
eerste vrouw. Een tijd van zwerven brak aan, hij ontmoette Eugene.
Rensburg, en op het eind van de eerste wereldoorlog leidde zijn weg
naar Volendam, in die tijd een wijkplaats als Cagnes, Ascona, Laren-
Blaricum. En eenmaal onder de bekoring van dit uitzonderlijke dorp zou
het hem nooit meer loslaten. Bleijs heeft het niet makkelijk gehad, maar
hij heeft volgehouden en is rustig zijn gang gegaan. Opnieuw getrouwd,
vestigde hij zich aan de buitenzij van het dorp, met uitzicht op de polder
en op Edam. Vandaag zijn tussen het huis en dat uitzicht drie
nieuwe straten gebouwd, in elke woning tenminste zes kinderen. Volen
dam leeft en tiert.
Het is niet meer hetzelfde Volendam als in 1918. De atmosfeer is
echter gebleven en uit die atmosfeer leeft en werkt Adri Bleijs, nog onver
minderd op de vooravond van zijn 80ste jaar. Zes zonen zijn er opge
groeid en hebben hun plaats in de wereld gevonden. Het schildershuis
tussen dicht struweel is een beetje donker geworden en vol herinnering.
Zoals ook het atelier aan 't Havendijkje, al krijgt het zijn licht van ovei
het water. Daar zet de stille, grijze man, met de oplettende blik van
achter het brille glas, nog even werkensblij zijn doeken op, tussen al de
vertrouwde attributen: een oud-Volendamse schouw, treeft en vuurpot,
onvoorstelbaar gelapte purperen baadjes. En hij glimlacht bij de herin
nering aan de prachtige modellen, die hij hier heeft gehad, veteranen nog
van de Noordzee: Jan Bolletje, Piet van Dikke Piet, de oud-zouaaf Pok-
kie Kwakman. Hun portretten zijn naar aller heren landen verkocht,
zoals de binnenhuisjes, de vissende botters met dat ongeëvenaard vlam
rood van hun zeilen. Bleijs exposeert nog geregeld bij Spaander. Vreemde
lingen kopen zijn werk, maar wat hem bijzonder verheugt: vandaag ook
het dorp zelf. Meisjes, die trouwen gaan, dromen van een dressoir en
daarboven een echt schilderij. En zo'n schilderij kopen zij niet in de stad,
nee, dat willen zij van Bleijs.
Onder de titel „Novib en Missie
thuisfront" schrijft „Het Binnenhof"
naar aanleiding van het artikel van
mr. K. van Rijckevorsel, verschenen in
ons blad van 14 augustus j.l.:
Moeten wij katholieken niet verzaken
aan de steun voor neutrale organisa
ties die de onderontwikkelde gebieden
tot emancipatie willen brengen, om al
onze krachten te concentreren op het
Missie-thuisfront? Dit is de kern van
het betoog, waarmee het Tweede-Ka
merlid mr. K. van Rijckevorsel min of
meer stelling neemt tegen de Novib, de
Nederlandse Organisatie voor Interna
tionale Bijstand, die door het verlenen
van technische, economische en finan
ciële bijstand internationale gerechtig
heid en solidariteit bevorderen wil.
Het probleem, dat mr. Van Rijckevor
sel aan de orde stelt, is er een van
groot belang. Zijn openlijk stelling ne
men heeft dan ook minstens de ver
dienste, dat het de kans schept duide
lijkheid te brengen in een zaak rond
welke al enige tijd veel misverstand
heeft gehangen. Mr. Van Rijckevorsel
laat zijn verschillende bezwaren tegen
neutrale hulpverlening aan de onder
ontwikkelde gebieden en tegen de No
vib in het bijzonder uitmonden in de
volgende stelling: „Lezing en overwe
ging van de missie-encycliek „Fidei
donum" geeft de onontkoombare over
tuiging, dat ons missiethuisfront één en
onverdeeld moet blijven, dus vanzelf
sprekend niet mag worden verzwakt
door enigerlei steun aan neutrale acti
viteiten ten behoeve van de minder-
ontwikkelde gebieden".
Juist deze bijzonder categorische
conclusie heeft bij ons bedenkin
gen doen rijzen tegen het artikel.
Want wij geloven dat het geachte Ka
merlid door een dergelijk advies de
strekking van de pauselijke brief over
de missie ombuigt in een niet door de
Heilige Vader bedoelde richting. De
kritiek van mr. Van Rijckevorsel is op
sommige onderdelen gefundeerd
maar ze is dermate toegespitst tot één
algemene conclusie dat wel veronder
steld mag worden: mr. Van Rijckevor
sel geeft aan de andere schaal van het
weegapparaat met opzet een bijzonder
forse duw, opdat uiteindelijk het juiste
evenwicht wel weer bereikt zal wor
den.
Niet minder nadrukkelijk dan mr.
Van Rijckevorsel deed, wensen we vast
te stellen, dat de Kerk en haar mis
sionarissen de eerste en de belangrijk
ste pioniers geweest zijn bij het tot
beschaving en ontwikkeling brengen
van de achtergebleven gebieden. Maar
zelfs deze enorme verdiensten laten het
feit intact, dat in deze twintigste eeuw
de emancipatie der onderontwikkelde
gebieden om een zodanig snelle en al
gemene oplossing vraagt, dat ook de
katholieken zich niet uitsluitend en al
leen meer tevreden mogen stellen met
het richten van de aandacht op het
prachtige apparaat van de missie.
Ook wij voelen niets voor de bewe
ringen van lieden die ten onrechte me
nend de wijsheid in pacht te hebben,
nu beweringen lanceren als zou het
werk van missie en zending in feite
toch niet meer dan lapwerk zijn. Maar
we kunnen evenmin voorbij gaan aan
het feit, dat het instituut der leke-
missionarissen (en het is van zeer on
dergeschikt belang nu vast te stellen
door welke oorzaken) te laat op gang
gekomen is, zodat missionarissen en
zendelingen, tegen wil en dank, be
paalde aspecten van de emancipatie
der achtergebleven volkeren onvoldoen
de hebben kunnen behartigen.
De belangrijke, alles overheersende
taak van het christendom om in de
landen van Azië, Afrika, Zuid-Amerika
en Oceanië de heilsboodschap te bren
gen, blijft ongerept. Maar zit als "con
sequentie daaraan vast, dat wij katho
lieken tegenover het werk van organi
saties als de Novib een afwijzende hou
ding moeten aannemen?
Wanneer mr. Van Rijckevorsel zou
stellen dat katholieken die wel het
werk van neutrale organisaties steu
nen, doch ongeïnteresseerd tegenover
het missiewerk van de Kerk staan, in
hun plicht tekort schieten, dan kunnen
wij hem bijvallen. Maar het wil ons
maar niet juist voorkomen, dat „Fidei
donum" de offerbereidheid van katho
lieken ten gunste van werk als dat
wat de Nederlandse Organisatie voor
Internationale Bijstand op het oog
heeft, in dé hoek van misplaatste ac
tiviteiten wenst terug te dringen.
Zeker zal nauwlettend erop moeten
worden toegezien, dat het emancipatie
werk van neutrale en algemene orga
nisaties niet in een verkeerde richting
gestuwd gaat worden; op dit gebied
zijn er na de tweede wereldoorlog
(Unesco) zeker enkele onaangename
ervaringen geweest. Doch uit de mond
van zeer vooraanstaande en terzake
deskundigen hebben we bij herhaling
kunnen vernemen, dat het zich afzijdig
houden voor katholieken de beste me
thode zou zijn om datgene te bevorde
ren wat zij in feite willen voorkomen.
In de laatste aflevering van Onze
Wereld, het propagandablad van de
Novib, lazen wij in dit verband een
geruststellende verklaring. „Ofschoon
de opdracht van missie en zending een
wezenlijk andere is dan die van de
Novib en andere organen en organisa
ties voor hulpverlening en technische
bijstand, is er toch sprake van een
ware ontmoeting.
Niet alleen zijn het veelal dezelfde
gebieden, waarin missie en zending
enerzijds en organisaties als de Novib
anderzijds hun werkterrein zoeken. Er
is ook gemeenschappelijkheid in mede
menselijke bewogenheid, in ijver om te
helpen en te dienen, in wil tot opbouw
en herstel. Het is omwille van deze
gemeenschappelijkheid en omwille van
de mens, die zowel door missionaris
sen en zendelingen als door de werkers
van de Novib wordt opgezocht, dat wij
alles willen vermijden wat zelfs maar
de indruk zou kunnen wekken van con
currentiezucht en gebrek aan eerbied
voor 'de niet te berekenen vruchtbaar
heid van zovele moeizame arbeid in
missie en zending."
Dit kunnen wij niet anders verstaan
dan als een erkenning van de zijde van
de Novib, dat de christenen bij het
helpen van de achtergebleven gebieden
een eigen taak hebben en behouden,
dat hun offerbereidheid zich daarop
voor een belangrijk deel zal moeten
blijven concentreren.
Maar het schenkt ons tevens de over
tuiging, dat „niet mee doen" een on
nodig appèl is. Het blijft aan elke ka
tholiek voorbehouden om naast zijn
hulp aan de missie de ontwikkeling
van achtergebleven gebieden ook op
andere wijze tegemoet te komen. Moes
ten we de pauselijke encycliek anders
verstaan, de consequenties elders zou
den niet gering van omvang zijn. En
de integratie van het christendom in
de wereld een nog heel wat moeilijker
zaak dan ze veelal reeds is.
Aan boord van het Liberiaanse
vrachtschip Tiryns op weg van Ant
werpen naar Seven Islands is woens
dagmiddag een 16-jarige Griekse dek
jongen tjjdens het dichtgooien van de
luiken in een open ruim gevallen. Hij
werd zwaar gewond aan het hoofd en
de ogen. Na aankomst op de rede van
Vlissingen werd hij overgebracht naar
het St. Jozefziekenhuis. Zijn toestand
is zorgwekkend. Het Liberiaanse schip
heeft mmiddel3 zijn reis voortgezet.
