Negende OUDE KUNST- en
ANTIEKBEURS in Delft
Voortreffelijke collectie bijeen
Zangconcours
telt 85 deel
nemers
Zoetwatervis uit Ierland
Ereburgerschap van de stad
voor Nederlandse gasten
Dr. H. y. Doorne gereserveerd
ten aanzien van Euromarkt
Kardinaal VAN ROEY zestig
jaar priester
KAN WARMTE EEN LAST ZIJN?
E
■I
IMPORT
In Den Bosch
Belangrijke concessie voor
Woudrichem
D.A. F .-vestiging in Rotterdam
geopend
Met personenauto
brokken gemaakt
„Pro Juventute"
voor ongeveer
f 1500 opgelicht
Afscheid generaal
Hasselman
Défilé in Amersfoort
T reinramp-W oensel
Openbaar onderzoek
in voorbereiding
Pater dr. S. Tesser O.P.
Kritiekprijs voor
Haanstra
onder invloed
Zes weken geëist
Een jaar geëist
ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1957
PAGINA 5
By de opening van de achtste Antiekbeurs welke
vorig jaar in augustus gehouden werd weidde de
voorzitter de heer L. Morpurgo uit over de bijzonder
grote moeilijkheden, waarmede de Nederlandse han
delaren in oude kunst en antiek sinds enkele jaren te
kampen hebben. De vlucht van het kapitaal in waarde
volle antiquaria en het voorgoed van de markt ver
dwijnen van talrijke topstukken door de aankopen van
vele musea stellen de handelaren voor steeds groter
problemen bij het verwerven van weer andere waar
devolle objecten, die eveneens door hun uitzonderlijke
zeldzaamheid en kwaliteit de toets der kritiek kunnen
doorstaan en alzo de alleszins verdiende faam, welke
van de beurs in het Prinsenhof uitgaat, zullen kunnen
bestendigen. De heer Morpurgo deelde toen dan ook
mee, dat het zo goed als zeker vaststond, dat in 1957
in Delft geen antiekbeurs zou worden gehouden, maar
dat deze verschoven zou worden naar het voorjaar van
1958 om alzo een ruimer tijdslimiet te verkrijgen voor
het verrichten van nieuwe aankopen.
Achteraf blijken de moeilijkheden ditmaal nogal mee
gevallen te zijn en zo kon donderdag tóch de negende
Oude Kunst- en Antiekbeurs met de gebruikelijke luis
ter voor de kopers en kijkers worden opengesteld.
Generaal Witte Paters
naar Nederland
Eerste K.L.M.-vlucht naar Houston
Provinciaal van Zwitserse
provincie
Ons gematigde klimaat is gunstig om te
wonen en te werken
Jan van Scorel (1495-1562): Madonna met Kind. Harmonieus zijn de rode mantel,
rose kraag en de huidskleur van Madonna en Kind gecomponeerd tot een samen
smeltend geheel. (Kunsthandel P. de Boer)
Over de glanzend gewreven vloeren
zijn opnieuw de zachte tapijten uitge
legd en aan de wanden prijken we
derom vele voortreffelijke schilderijen,
etsen en tekeningen van bekende Hol
landse, Vlaamse, Franse en Italiaan
se meesters.
.Vanaf het kostbaarste oud Chinese
*5**celein zoais net fraai gedecoreerde
"'^taille verte en „familie rose" tot
an de charmante Europese Bieder-
Jneierfiguurties t°e ls er een uitoo
lezen keur van puntgaaf en zeldzaam
aardewerk opgesteld in de hoge vitri
nekasten en op de ingenieus met mar-
quetteriewerk ingelegde commodes in
Lodewijk XIV en Lodewijk XV stijl.
Op hoek- en bijzettafels van de duur
ste houtsoorten fonkelt kunstig gesle
pen Venetiaans en Boheems kristal en
blinken barokke candalabres of decora-
tieve plastieken van hout, brons en
marmer.
En dan het zilverwerk! Een weel-
de van sierstukken op welhaast iede
re stand. Antiek eetgerei, schalen, ge
denkborden, penningen, drinkbekers
etc., het is er jn rijke overvloed en
het een ïs nog sierlijker van vorm
en afwerking dan het ander. Wie
hiervan ten volle genieten wil moet
beslist eens een keer 's avonds gaan
kijken ajs het uCht Van luchters en
lampen schittert en speelt over de
nobele vormen en de feilloos gedre
ven lijnen en alzo aan ieder met zo
veel smaak en zorg opgebouwd in
terieur een vorstelijke luister verleent.
Een avondbezoek is dit jaar gemak
kelijker dan ooit, want vanwege de
kortere duur van de beurs is het
Prinsenhof driemaal per week, te we
ten ainsdag, donderdag en zaterdag
open van zeven tot tien uur.
Heeft men zijn zinnen gezet op exoti
sche snuisterijen, dan kan de liefheb
ber zijn hart ten volle ophalen bij de
plastische dier- en bloemfiguren, die
met eindeloos geduld zijn geslepen uit
het transparante groene rose en zelfs
witte jade, of hij kan toeven bij de vaar
dig uit speksteen gesneden boeddha's, fa
kirs en wat dies meer zij, om over de
wierookdoosjes met hun ragfijn filigrain-
werk en hun miniatuurmozaïeken van
perlemoer en klein edelgesteente nog
maar niet te spreken.
Zoals bekend is zal generaal B.
R. P. F. Hasselman op donderdag 31
oktober zijn functie van chef van de
generale staf, tevens bevelhebber der
landstrijdkrachten, neerleggen.
Aan het intern afscheid van de
generale staf op 31 oktober zal op
Woensdag 30 oktober een openbaar af
scheid vooraf gaan van de landstrijd
krachten. Te li.oo uur zal generaal
Hasselman aan de rondweg hij Oud-
Leusden ten zuiden van Amersfoort
een aantal onderdelen inspecteren, die
voornamelijk gelegerd zijn in de om
geving van Amersfoort en die tezamen
5? Koninklijke landmacht vertegenwoor-
TKen- Na de inspectie volgt het défilé
oer deelnemende troepen.
Aan de inspectie en het défilé zullen
ongeveer 6.000 man deelnemen. Para-
?^r°-2?nl»ndant zal zijn generaal-ma-
J M. G. J. Lentz, inspecteur der
fanter!e8en' tevens inspecteur der in-
Naar wij vernemen zal de nieuwe
fw?wal VatUde Witte Paters, pater L.
ïi sePtember van Rome
«aar Nederland komen om bij zijn fa-
Pa èr vl vakantie door te brengen.
«iti L jker 2al Zl;ln lntrek nemen bi)
ma moeder en zuster in Nijmegen
Men zou kolommen vol kunnen schrij
ven over het aanwezige ivoor, de per
kamenten, de sculpturen (waarvan al
leen al een tentoonstelling ingericht
zou kunnen worden), het veelsoortig
emailwerk en last not least de vele
kostbare antieke sieraden, want er is
van alles te vinden wat als kunst en
antiek de weelde van het bezitten over
waard is en elk stuk is door een com
missie van beëdigde deskundigen op
echtheid gekeurd, óp waarde getaxeerd
en minstens 129 jaar oud.
Waren er in voorgaande jaren op de
Antiekbeurs vaak uitstekende schilde-
worHt v'nden, wat thans gebracht
dusver getoond wel aUea wat
Als de clou daarvan zagen wij een
in sobere kleuren, maar met grote ge
voeligheid geschilderde Madonna met
Kind van Jan van Scorel (1495-1562);
verder een Madonna van Jan Gossaert
van Mabuse (1478-4534) waarop reeds
het wapen van de familie de Gruy-
tere voorkomt; een portret van Quin-
ten Matsys; een fors in kleur gehou
den Pilatus, toegeschreven aan Lucas
van Leyden; een Maria van de Frank-
iorter Meester en daartussen hangen
vier goede Jan Steens en fascineren
de werkstukken van Jacob en Salo
mon Ruysdael, Jan van Goyen, Claes
van Berchem, H. Avercamp, Govert
Flink, landschappen en zeegezichten
van de oude en de jonge Savery, Aert
v. d. Neer, Gerard Terborgh, Adriaen
van Ostade, David Teniers etc. etc. In
totaal meer dan genoeg om een heel
museum mee in te richten.
Tot de opmerkelijke curiosa van dit
jaar behoort een apothekerskast van
het Collegium Medico-Pharmaceuti-
cum te Delft, die vervaardigd werd
in "1730. De kannetjes, potjes, flesjes
en andere vaatwerken bevatten tal
rijke geneesmiddelen, terwijl zich in
de laden een uitgebreide verzameling
kruiden en mineralen bevindt. Alles
itmVOOrz'en van be originele opschrif-
..en in de middelste nis staat
T Godin der Gezondheid, 't
h?idt"Se „°Pschrift in de banderolle
waak wetenschap, geduld,
sieren ri? oeid.vn v°°rtdurende studie
sieren de apotheker.
De stichting 's-Hertogenbosch Mu-
ziekstad organiseert van 15 t/m 18
september voor de vierde maal het
Internationaal Vocalistenconcours, waar
voor ook nu weer grote belangstelling
uit tal van landen bestaat. Ondanks
het feit, dat de leeftijdsgrens van 35
tot 33 jaar verlaagd is, hebben uit 13
landen niet minder dan 85 zangers en
zangeressen ingeschreven. De verlaging
van de leeftijdsgrens is doorgevoerd
omdat de organisatoren daarmee de
opzet van het concours menen te be
vorderen: jeugdige talenten de kans te
geven hun prestaties te demonstreren.
Van de ingeschreven deelnemers ko
men er 20 uit Nederland, 30 uit Duits
land; uit Engeland, België en Frank
rijk ieder 6 en voorts uit tal van Eu
ropese landen, Amerika en Zuid-Afrika.
Naar de stemmen verdeeld komen er
38 sopranen, 11 alten, 14 tenoren en 22
bas-baritons.
Naast de gebruikelijke prijzen is er
dit jaar voor het eerst een aanmoedi
gingsprijs van 500 beschikbaar ge
steld door de Maatschappij tot bevor
dering der Toonkunst. Deze prijs is
bedoeld voor een deelnemer(ster), die
niet voor een prijs in aanmerking
komt, maar wel over zodanige talenten
beschikt, dat het waard is de verdere
ontwikkeling daarvan te steunen. Deze
aanmoedigingsprijs zal alleen aan een
Nederlandse deelnemer kunnen worden
toegekend. Men hoopt echter volgend
jaar in de gelegenheid te worden ge
steld om ook in het algemeen een der
gelijke prijs te kunnen aankondigen.
De begeleiding van de zangers en
zangeressen is in handen van de pia
nisten George van Renesse, Gérard
va nBlerk, Piet Hörmann en Boukje
Land. De jury bestaat uit Léonce Gras,
Brussel; Roy Henderson, Londen; Eli
sabeth Höngen, Weenen; Prof. Gerhard
Hüsch, München; André Vessières,
Parijs; Frans Vroons, Amsterdam; An
nie Woud, Overveen; Fr. van Amels-
voort. Den Bosch en Manus Willemsen,
Hilversum. Het concert dat door de
prijswinnaars met Het Brabants Orkest
op zondag 22 september in het Casino
te Den Bosch gegeven wordt, zal onder
leiding staan van André Rieu.
Advertentie
Kingdom of Egypt
CERTIFIED
üadeI
Director Gtntnl
EGYPTIAN CUSTOMS
ADMINISTRATION
Wilt U als kenner roken, wilt U genieten
van Uw sigaret, wilt U waar voor Uw geld
hebben.... let dan op boven afgebeeld,
wettig beschermd
IMPORT ZEGEL
Het komt op al onze doosjes voor. als ga
rantie, dat onze sigaretten in Egypte worden
vervaardigd en uit Egypte worden geïm
porteerd.
CassSmis
ZUIVERE ONGESAUSDE ORIENT TABAK
Een Nederlandse onderneming, de fir
ma Wijnbelt Co te Woudrichem, is er
in geslaagd met de Ierse Nationale Elek
triciteitsmaatschappij te Dublin een con
tract van lange duur af te sluiten voor
de bevissing van de door deze maat
schappij gecontroleerde viswateren in
Ierland cn de alleenverkoop van de ge
hele zoetwatervisproduktie met uit
zondering van zalm. Het gaat hier om
een zeer groot project: de visrijke Ierse
binnenwateren vormen een oppervlakte
ter grootte van ongeveer de helft van
Nederland.
De firma Wijnbelt heeft in verband
hiermee te Limerick een dochtermaat
schappij, de Wylax Ltd., opgericht, die
zich zal bezighouden met de visserij, de
verwerking en de visexport. Aangezien
met uitzondering van de zalm- en paling
visserij op de Ierse rivieren en meren
hoegenaamd geen beroepsvisserij wordt
uitgeoefend zal de Nederlandse firma
visserijtechnisch personeel naar Ierland
De Nederlandse ambassadeur in
Washington, dr. J. H. van Royen is
op de officiële ontvangst van het Ne
derlandse gezelschap, dat de eerste
vliegtocht van Schiphol naar Houston
heeft meegemaakt, evenals alle andere
leden van het officiële gezelschap, tot
ere-burger van Houston benoemd.
Hierbij bevinden zich onder meer de
minister van verkeer en waterstaat,
mr. J. Algera, de vice-president van
de Raad van State, dr. A. A. L. Rut
gers, de commissaris der koningin in
de provincie Overijssel ir. J. B. G. M.
Ridder de van der Schueren, de com
missaris der koningin in de provincie
Limburg dr. F. J. M. A. H. Houben en
de president-directeur der K.L.M. de
heer I. A. Aler. De ontvangst werd ge
houden in de kamer van koophandel te
Houston.
Van Nederlandse zijde werden op
deze receptie verscheidene geschenken
overhandigd. Zo kreeg de burgemees
ter van Houston, de heer Holcombe,
de zilveren medaille van verdienste
van de K.L.M., het lidmaatschap van
de K.L.M. „Flying Dutchmanclub", de
vlag van Ütrecht met het meer dan
Onder de exotica trekken een bron
zenDharmatuvagiguara uit Nepal een
kostbare Hongaarse aigrette bezet met
gr0V emaür'i^lae?eanrften e"paa^". een
met email ingelegde vergulde beker
van Johannes van Agona (1419) en een
volledige kruisweg- en een
statie in Limoges
en een groot relief
van puur turqois
de aandacht.
Voorts zijn er be
halve een attische
kopvaas, een aantal
zeldzame specimina
van Egyptische,
Koptische, Syrische,
Cartaagse, Griekse
en Romeinse plas
tiek.
Met de vele
prachtige meubel
stukken, een aantal
oude soms ontroe
rende houtsculptu-
res uit Bourgondië,
de Maasvallei, Rijn
land en Noord-Ne
derland en nog vele
andere zaken, diP
door eeuwenlang
gebruik een eigen
wijding en schoon
heid hebben gekre
gen, is deze negende
antiekbeurs zowel
door veelzijdigheid
als door het niveau
der geëxposeerde
stukken te beschou
wen als een der
best geslaagde en
ongetwijfeld loont
het in alle opzichten
de moeite om vóór
23 september zelf
te gaan zien, welk HHHL.,
een paleis vol uit
gelezen schatten het Govert Flinck 1615-1660Portret van Rembrandt? Geschil-
Delftse Prinsenhof derd ten huize van Hendrik van Uylenburgh, de broer van
momenteel is. Saskia, te Amsterdam. Kunsthandel D. A. Hoogendijk)
driehonderd jaar oude grootzegel van
deze stad en een blauw Delfts bord uit
Rotterdam met een brief van burge
meester van Walsum.
De heer Aler sprak bij een lunch over
zijn leven en carrière in militaire en
burgerlijke luchtvaardienst. Hij zeide
te hopen dat de route Amsterdam-Hous
ton in de toekomst dagelijks gevlogen
wordt, en met, te beginnen in de
jaren zestig, acht straalverkeersvlieg-
tuigen.
Een massa juichende Texassers stond
vrijdagmiddag op het vliegveld van
Houston toen de .Zuiderzee" in het
zonnig uitspansel klom, aan het begin
van zijn terugreis naar Nederland.
zenden. Enige Woudrichemse vissers
zijn reeds in Ierland aangekomen.
Na de bouw van een stuwdam in de
rivier de Shannon is er een regeling ge
troffen, waardoor de Ierse Electricity
Supply Board het visrecht verkreeg in
de Shannon en alle daarmee in verbin
ding staande meren, beken en kanalen.
Dit stroomgebied heeft een oppervlakte
van circa 16.000 km2. De concessie, die
de firma Wijnbelt thans verworven heeft,
betekent niet, dat alle gevangen vis naar
Nederland zal gaan; men stelt zich voor
veel gebruik te maken van de lucht
haven Shannon voor export naar andere
landen.
Aan'het door de Woudrichemse onder
neming genomen initiatief is niet
vreemd de achteruitgang van de Neder
landse zoetwatervisserij in het algemeen
en van de snoekbaarsvangsten in het
IJsselmeer in het bijzonder. Aangezien
visserijgebieden zoals het onderhavige
vroeg of laat toch in exploitatie zouden
komen is het van bijzonder belang, dat
Nederland hier activiteit ontplooit.
De spoorwegongevallenraad' heeft
vrijdag in beginsel besloten tot het
instellen van een openbaar onderzoek
naar de spoorwegramp bij Woensel.
Een datum voor dit onderzoek is nog
niet vastgesteld.
Pater dr. S. Tesser O.P., prior van
het Albertinum te Nijmegen, is door de
generaal der Dominicaner Orde, pater
Michael Browne, benoemd tot provin
ciaal overste van de Zwitserse provincie.
Dr. H. J. van Doorne, president-direc
teur van het D.A.F.-bedrijf te Eindho
ven, heeft gistermiddag bij de officiële
ingebruikneming van een groot service-
en onderhoudsstation in de Spaanse
Polder te Rotterdam, de eerste vesti-
van een geheel eigen gebouw in
erland buiten Eindhoven, een ern
stige waarschuwing laten horen tegen
de bestedingsbeperking en, in één adem,
tegen het ontworpen verdrag voor de
Euromarkt. Hij was ervan overtuigd,
dat in tal van bedrijven nu reeds veel
onproduktief werk wordt verricht, ter
wijl hij met name in de metaalindus
trie over een zes a zeven maanden een
chaos goed mogelijk achtte.
Tegen de Euromarkt opperde hij het
bezwaar, dat de onderhandelingen ter
zake voor het grootste deel aan de waar
neming van het bedrijfsleven onttrok
ken waren, zodat het goed is nu een
afwachtende houding aan te nemen al
vorens tot grote uitbreidingen van het
bedrijf over te gaan. Hij kondigde ove
rigens aan, dat de nieuwe motorenfa-
briek van D.A.F. begin november ge
opend zal worden, waarbij hij gaarne de
burgemeester van Rotterdam, mr. G.
E. van Walsum. die even tevoren de
vestiging in de Spaanse Polder voor ge
opend had verklaard, uitnodigde tegen
woordig te zijn.
Het nieuwe complex van D.A.F. voor.
ziet in een grote behoefte. Het kwan
tum export, vooral naar Zuid-Amerika
en, in mindere mate, naar Afrika,
maakte het nodig, dat het bedrijf in Rot
terdam over een doeltreffend geoutil
leerde ruimte beschikte, waar de wa
gens verschepingsklaar konden worden
gemaakt. Bovendien moest aan de cir
ca achthonderd D.A.F.-chauffeurs in de
Maasstad een gelegenheid geboden wor
den waar hun auto's een goede beurt
konden ondergaan. Die wensen zijn nu
verwezenlijkt. Twintig vijfentwintig
vrachtauto's kunnen er per dag behan
deld worden. D.A.F. is in Rotterdam
ook eigen dealer geworden. Het nieuwe
pand bestaat uit een werkplaats van 1700
m2 en een groot onderdelenmagazijn.
Voor de circa vijftig man personeel
staat een nieuwe kantine beschikbaar.
Het complex, dat nog over een groot
terrein kan uitgroeien, is ontworpen
door het architectenbureau Postma te
Rotterdam en uitgevoerd door de N.V.
Bredase Beton- en Aannemingsmij.
voorheen H. Vriens te Breda. Burge
meester van Walsum, die zich over
D.A.F.'s nederzetting in Rotterdam zeer
verheugd toonde, zeide te hopen, dat het
wegenplan, dat de Spaanse Polder nog
meer zou ontsluiten, niet al te lang uit
gesteld zou behoeven te worden.
(Van onze Brusselse correspondent)
Zijne Eminentie kardinaal Van Roey,
de primaat van België, viert op 18 sept.
zijn diamanten priester-jubileum. Morgen
wordt in de nationale basiliek te Koe-
kelberg, Brussel, een Plechtige H. Mis
opgedragen door Z. Exc. mgr. Forni, de
pauselijke nuntius in Brussel. Ongeveer
21 bisschoppen uit België en de missie
landen, alsmede ongeveer 20 Belgische
en buitenlandse abten en even zoveel
prelaten zullen de kerkdienst bijwonen.
In een brief aan de jubilaris schrijft
Z.H- Paus Pius XII onder andere:
„Zoals het uw gewoonte is, zijt ge
steeds sterk en standvastig geweest,
wijs en voorzichtig in uw plannen en
zorgzaam in de uitvoering ervan."
Hier worden wel heel raak de karak
tergaven belicht van deze noeste
werker, van deze zwijgzame en te
ruggetrokken Vlaming, die de zware
nalatenschap van een zo schitterend
voorganger als wijlen Kardinaal Mer-
cier te dragen kreeg.
Kardinaal Van Roey werd 13 januari
1874 geboren te Vorselaar in een van
die Kempische boerenfamilies, die uit
blinken door werkzaamheid, strenge
ernst en diepe godsdienstzin. Na schit
terende studiën promoveerde hij tot
magister in de theologie aan de Leu
vense universiteit, waar hii ook enkele
jaren professor was. Van 1907 af werd
hij als groot-vicaris van het aartsbis
dom Mechelen de voornaamste ipede-
werker van kardinaal Mercier, die hij
in 1926 opvolgde. Hij is drager van
verschillende titels die zijn wetenschap
pelijke waarde eren, zoals die van
doctor honoris causa in canoniek recht
aan de universiteiten va nLeuven en Nij
megen.
De Belgische primaat heeft steeds
veel aandacht besteed aan het missie
werk in de Congo. Hij ondernam zelfs
een rondreis door de kolonie. Zijn goed
hartigheid en zijn liefde voor de minder
bedeelden dreven hem tot het oprichten
van liefdadige werken, als Caritas Ca-
tholica en Domus Dei.
Onder zijn dynamische impuls
werden grote bouwwerken ondernomen
en voltrokken o.a. het machtige complex
van het St.-Jozef-seminarie te Mechelen
en de basiliek van Koekelberg. Dat de
werkkracht van de kardinaal nog met
is gebroken, bewijzen de onverzettelijk
heid waarmee hij de, einde 1954 uitge
broken schoolstrijd tegen de linkse re
gering heeft gevoerd en de ijver waar
mee hij het vrij katholiek onderwijs in
België steeds op hoger peil tracht te
brengen.
KARDINAAL VAN ROEY
Op de zesde Mannheimer Kultur-
und Dokumentar Filmwoche 1957 kreeg
de film „Rembrandt, schilder van de
mens", door Bert Haanstra gemaakt in
opdracht van de minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen, de
„Kritiker-Preis der Mannheimer Presse".
(Van onze medische medewerker)
[n tegenstelling tot som
mige diersoorten, de
vissen bijvoorbeeld,
heeft de mens een con
stante lichaamstempera
tuur. De vissen hebben
het wat dit betreft ge
makkelijker dan wijeen
vis neemt eenvoudig de
temperatuur van het wa
ter aan, waarin hij leeft.
Afgezien van kleine vij
vertjes is de tempera
tuur van het buitenwater niet aan snel
le wisselingen onderhevig. De over
gang van winter naar zomer verloopt
geleidelijk zodat de vissen en andere
waterbewoners zich gemakkelijk kun
nen aanpassen of plezieriger oorden
kunnen opzoeken.
De temperatuurschommelingen van
de lucht zijn echter veel groter en
geschieden soms in zeer korte tijd.
laarom is het voor het menselijk or
ganisme evenals voor alle zoog
dieren doeltreffender er een eigen
temperatuur op na te houden en deze
tegenover de omgeving te verdedi
gen door te zorgen voor warmtetoe
voer (verwarming) of produktie (o.a.
spierarbeid) en warmteverlies tegen
te gaan (verwarming van de bloed
vaatjes in de huid, minder zweten,
doelmatige kleding, beschutting van
de woning).
Bi) een hoge temperatuur van de ons
omringende lucht is de regulering van
de lichaamstemperatuur moeilijk. Het
blijkt gemakkelijker te zijn de li
chaamstemperatuur te verdedigen te
gen koude dan tegen warmte. De ener
gie, respectievelijk de warmteproduk-
tie in het lichaam kan wel beperkt,
maar niet stopgezet worden, zodat het
moeilijk gaat worden als de luchttem
peratuur, die van het lichaam (37° C)
gaat evenaren, hetgeen deze zomer
in Zuid-Europa meer dan eens het ge
val is geweest. Als echter de winter
heerst over stad en land, weet de
mens wel beschutting en warmte te
vinden. Na deze zomer zal iedereen
wel uit ervaring weten, hoe moeilijk
het daarentegen is om tijdens een hit
tegolf afkoeling te vinden. Daarom is
ons gematigde klimaat, afgezien van de
te overvloedige regen, gunstig om te
wonen en te werken en het is ook
voor de gezondheid allerminst on
gunstig.
gaat de lichaamstemperatuur stijgen
tot 40 C of meer. Dit gaat o.a. ge
paard met ernstig ziektegevoel, hoofd
pijn, duizeligheid en soms ijlen. Wordt
nu niet snel ingegrepen dan worden
de hersenen onherstelbaar beschadigd
en zal het slachtoffer overlijden. Men
kan eerste hulp verlenen door zo
iemand in een koud bad te stoppen
of onder een koude douche te houden.
Natuurlijk moet men zeker zijn van de
diagnose. Dit kan het geval zijn, als
Interessant is voorts dat de zoog
dieren (waarmee de mens inzake de
warmteregulatie geheel te vergelijken
is) sterke afkoeling beter kunnen ver
dragen dan een temperatuursstijging
van enkele graden. Een afkoeling van
100 C onder goede voorzorgen wordt
goed verdragen. Een stijging van de
lichaamstemperatuur van 50 C wordt
als regel niet verdragen en heeft de
dood tengevolge.
en merkwaardig beeld is, dat
van de zogenaamde „hitteberoer-
te", optredend tijdens de hitte,
hetzij door zonnewarmte, hetzij anders
zins, bijvoorbeeld langdurig werken in
een te warme omgeving (ovenlst, sto
ker e.d.). Meestal betreft het mensen,
die min of meer zware arbeid ver
richten en dus zelf ook veel warmte
produceren. Kan zo iemand niet vol
doende zweten door uitputting of on
voldoende functioneren van de zweet-
kliertjes, ondoelmatige kleding of ho
ge vochtigheidsgraad van de toch
al warme lucht, dan kan het lichaam
niet voldoende warmte afstaan en
de koortsthermometer om en nabij de
39-40° C aanwijst en de huid heet
èn droog is (zweetkliertjes werken
niet meer).
De misleidende en verouderde term
„zonnesteek", overigens geen om
schreven medisch begrip, zal wel een
synoniem zijn van „hitteberoerte".
Dit dramatisch beeld komt gelukkig
niet veel meer voor, in tegenstelling
tot het betrekkelijk onschuldige: „be
vangen zijn van de warmte". Dit is
een vorm van „flauw vallen", waar
bij wij ons moeten voorstellen, dat de
huid zoveel bloed opeist om de li-
chaamsafkoeling te verzorgen, dat de
hersenen te weinig ontvangen. Als zo
iemand in een koele omgeving plat
wordt neergelegd, zodat de bloedtoe-
voer naar de hersenen weer toeneemt,
dan zal hij na enkele minuten weer bij
komen.
Verschillende factoren kunnen het
„bevangen worden" in de hand wer
ken: benauwde atmosfeer (geurtjes!),
uitdroging (zweten en niet voldoende
drinken) en vanzelfsprekend een ze
kere geneigdheid tot flauw vallen.
Het Haagse gerechtshof kreeg een
moeilijk geval van verkeersovertreding
te behandelen. Een juwelier uit 's-Gra-
vendeel zou op 30 november van het
vorig jaar bij het wegrijden van de par
keerplaats op het Plein te Den Haag
een andere auto beschadigd hebben.
Nadien was hij vanwege slordig rijden
te Rotterdam en het negeren van een
stopteken aangehouden.
Getuigen uit Den Haag verklaarden,
dat verdachte bij het wegrijden van het
Plein tot twee keer toe een andere wa
gen had geraakt en dat hij bij het ne
men van bochten twee maal over een
trottoir gereden had. Bij zijn aanhou
ding te Rotterdam zou volgens verkla
ring van twee agenten zijn auto naar
drank geroken hebben. Bij een bloed
proef werd 1,3 promille alcohol gecon
stateerd. De arts verklaarde, dat ver
dachte niet merkbaar onder de invloed
was geweest. De Rotterdamse politie
mannen vonden, dat verdachte een suf
fe indruk maakte.
De procureur-generaal meende in elk
geval overtuigend bewezen te kunnen
achten, dat verdachte onder de invloed
van drank gereden had, weshalve hij het
vonnis van de politierechter van ze3
weken gevangenisstraf en twee jaar
ontzegging van de rijbevoegdheid juist
vond en bevestigd wenste te zien.
De verdediger voerde aan, dat ver
dachte te Rotterdam alleen werd vast
gehouden, omdat de Haagse politie zijn
aanhouding wegens de brokken op het
Plein had gevraagd. Het gerechtshof
wijst op 20 september arrest.
De officier van justitie bij de recht
bank te Dordrecht heeft vrijdag 1 jaar
gevangenisstraf, waarvan zes maanden
voorwaardelijk met een proeftijd van 8
jaar geëist tegen een 40-jarige admini
stratieve ambtenaar wonende te Dor
drecht, omdat hij als secretaris van een
der afdelingen der vereniging „Pro
Juventute" te Dordrecht verscheidene
malen oplichtingen had gepleegd. Ver
dachte had in de periode van 1 janu
ari 1956 tot en met 28 februari 1957 de
claraties van reis- en verblijfkosten op
gevoerd of zelfs geheel vervalst. Op deze
wijze had hij de vereniging voor een be
drag van 1400 tot 1800 benadeeld.
De man ontkende niet. De rechtbank zai
op vrijdag 20 september uitspraak doen.
