Nieuwe Haarlemsche Courant | 1957 | 7 september 1957 | pagina 9

-Wat generaties vergeefs probeerden-

Schrift

van iraasetianaon

Succes voor dr. Barthel

TZhcVl

BOUILLON

Hoed

°f

Muts

Van horen en zien gesproken

Problemen van
onze tijd

E»

y

Wandtapijt „De sneeuwbal" gerestaureerd

iMittlmniiifr'

i>-."

Zijn onze Nederlandse huisvrouwen een voorbeeld voor anderen?

Gobelin terug in het stadhuis van

Maastricht

6

PATER MAAS

MM

35 et per dubbel tablet

ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1957

PAGINA 9

De mysteries van het Paaseiland
zijn velerlei. Naast de stenen reuzen
beelden en de grotten die Thor
Heyerdahl tot zijn theorie brachten,
is daar ook nog het raadsel van de
houten schrifttafeltjes, waarvan men
er enkele van de ondergang heeft
weten te redden.

Drie generaties lang hebben zij ge
spot met de pogingen van de onder
zoekers om hun merkwaardige
schrift te ontraadselen, maar sinds
kort zijn deze duistere hiërogliefen
ontcijferd en is de inhoud van de
„sprekende plankjes" bekend.

De Champollion van het Paas
eiland is een jong Duits filoloog, ver
bonden aan het Museum voor Vol
kenkunde te Hamburg, de 34-jarige
dr. Thomas S. Barthel.

Toen Thor Heyerdahl, vorig jaar
augustus van zijn onderzoekingstocht
op het Zuidzee-eiland teruggekeerd,
zich via Schiphol naar Kopenhagen
haastte, stond daar op het vijfender
tigste Amerikaanse congres achter
de katheder de man, die zeggen kon,
dat hij er tot zijn grote vreugde in
geslaagd was de inscripties van het
Paaseiland te ontcijferen. Een me
dedeling, minder sensationeel dan
Heyerdahls Kon-Tikivaart, maar ze
ker niet van minder betekenis. En de
geschiedenis van deze inscripties is
al even boeiend als die van de vlot-
vaart.

Generaal Abt der
Norbertijnen
50 jaar priester

WËÈÊÊ

van kostelijk vlees
voor krachtiger soep!

T e Brussel

Tentoonstelling gewijd
aan vorstenhuizen der
Benelux-landen

Moeder Seraphine
in het goud

De hoeden wor
den nu weer ach
ter op het hoofd
gedragen en om
sluiten het hoofd
tot laag in de
nek. Van het
mooie blauw, dat
de couturiers de
ze winter in hun
collecties hébben
en dat ze Chi
nees blauw of
koningblauw of

september-
blauw noemen,
is dit angora
hoedje van Lanvin. De strakke band, die het hoofdhaar vóór
bijeenhoudt, is van zwart grosgrain-lint.

Protestanten en TV

TV •centrum in
Londen

Österreichischer
Rundfunk GmbH

Oost eurovisie?

Door Interpol gezochte
Duitsers aangehouden

Toen Roggeveen in 1722 het Paas
eiland ongeveer zo groot als het
waddeneiland Terschelling ontdek
te, werd het bewoond door een vijf-
a zesduizend mensen. Maar heden
ten dage zijn er niet meer dan een
oede honderd van de oorspronkely-
:e inwoners over. Want in 1859 en
1862 waren Zuidamerikaanse slaven
jagers op het eiland gekomen en had
den het grootste deel van de bewo
ners weggesleept, over zee, vijfender
tighonderd kilometer ver en hen al
len koning," adel, priesters daarbij
T* overgebracht naar de guano-eilan-
r®1*- waar ze als slaven dwangarbeid
bernof?CK,ten kregen- Van haar elite
wSwl, leef de kleine rest van de
<ïph» -ï10* tro°steIoze vulkani

sche oceaaneiland achter.

Aan de eis van de Franse missiebis-
•chop van Tahiti^ mgr. Janssen tot
wiens diocees het Paaseiland hoorde
om de slaven vrij te laten, werd eerst
na een paar jaren gehoor gegeven, toen
de gevangenen massaal door de pokken
waren aangetast. Zij die de terugreis
overleefden en op hun eiland terug
keerden, introduceerden er deze „ziek
te der beschaving".

Als bewijs van hun erkentelijkheid
boden de Paaseilanders de bisschop
een^ viertal van de oude „heilige tafe-
a5n.'.kleine houten plankjes ken-
7" waarin tekens gegrift
tll-on v,Wei j bisschop als schrift
tekens herkende. Maar de mensenroof,
door de peroviaanse slavenjagers ge
pleegd had het volk vrijwel van de
|anse kaste der schriftkundigen be-

Toch slaagde hij er in een vrijgela-
plantage-arbeider te vinden die
met het mysterieuze schrift bekend

berèi?lze man' ^,et°ro geheten, was
Maar r, em de tekst voor te lezen.

zineen Ti£erd geen ]-ezen' 5et Word-
KLwaens het zingen draaide hij
net Pinkje telkens om en om, want
de regels staan om de andere onder
steboven.

Metoro zong en mgr. Janssen schreef
överig alles op, wat hij te horen kreeg.

Maar toen begonnen de moeilijkheden
eerst goed De vertaling, die de bis
schop van Metoro's gezang wist te ma
ken, was duister en onsamenhangend.
Hy kwam tot de ontdekking, dat de
oude man de leeslessen uit zijn jeugd
ten dele vergeten was en niet alle
schrifttekens meer wist te duiden Over
dat bezwaar wist Metoro te zegevieren,

Pater Simon Adrianus Maas S.J-, die
morgen zyn zilveren kloosterjubileum
viert, is geboren 27 juni 1911 te Johan
nesburg (Transvaal) uit niet-katholieke
ouders. ..Naar Nederland gekomen be
zocht hij gedurende vier jaar het 2e
Stedelijke Gymnasium te Den Haag (1923
*1927), maar ging toen over naar het
St. Willibrorduscollege te Katwijk a.d.
Rijn, waar hij 2e Kerstdag 1927 het H.
Doopsel ontving. Gedreven door het
verlangen naar het H. Priesterschap
vertrok hij, na aan het Aloysius-Col-
lege te Den Haag zijn einddiploma Gym
nasium behaald te hebben, herfst 1929
naar Rome, waar hij als alumnus van
het Collegium Germanicum de drie
jarige filosofische cursus volgde aan
de Pontificia Universita Gregoriana;
welke studie hij zomer 1932 bekroond
lag met het doctoraat filosofie.

Daar doctor Maas zich intussen ge
roepen voelde tot de Sociëteit van
Jesus, keerde hy naar Nederland terug
om nog hetzelfde jaar in te treden in
het noviciaat der Nederlandse Jezuïeten,
Huize Mariëndaal te Grave. Op 8 sep
tember 1932 viel de poort achter de
jonge doctor dicht, maar niet om hem
voor goed aan aller blikken te ontruk
ken. Reeds na twee jaar kreeg hy weer
de ruimte; van 1934 tot 1939 was hy als
surveillant actief in „Huize Katwijk"
aan de Raamweg te Den Haag, de
voortzetting van „het oude Katwijk"
waar hy als gymnasiast de Kerk ge
vonden had.

Na dit in de Sociëteit gebruikelijke in
termezzo werd hy door zyn Oversten
naar Valkenburg gezonden, om er bij
de Duitse Jezuïeten, die immers ook
het Germanicum te Rome leiden, zün
theologische studies te doen. Door de
inmiddels ingetreden oorlogsomstan
digheden mocht hy reeds vóór het ein
de van het tweede studiejaar, april 1941,
de H. Priesterwijding ontvangen. We
gens dezelfde oorlogsomstandigheden
kon hy echter, na voleindigde theologie,
voor zijn afsluitende religieuze vorming
(het zgn. .^ertiaat") niet naar het bui
ten land, zoals in normale omstandig
heden pleegt te geschieden, maar keerde
hij daartoe weer naar Mariëndaal terug
(1943-1944). Dit bracht echter het voor
deel, dat hp tot de eerst-bevrfjden be
hoorde, en zich al spoedig naar het Ca-
nisius-College te Nijmegen kon begeven,
waar hy van 1944-1947 als Prefect van
het internaat krachtig meewerkte aan
het naoorlogs herstel en de nodig ge
bleken reorganisatie in nieuwe geest.
Was zyn succes bij de jongeren voor
de Oversten aanleiding om hem de
vorming der eigen recruten toe te ver
trouwen? Hoe dat zij: in 1947 werd hy
tot Rector van Mariëndaal en Novicen-
meester aldaar benoemd, welk ambt
hy met ere vervulde, tot hy in 1953
als hoofredacteur aan het weekblad
De Linie werd verbonden. Ook deze
verantwoordelijke taak neemt hy waar
met rustig beleid en nooit falende
energie.

w--

Twee van de reusachtige stenen beelden, zoals er vele op het Paaseiland gevon
den zijn. Nog steeds weet men niet door welke stam en met welk doel deze

beelden zijn gemaakt.

door de vergeten tekens eenvoudig maar
over te slaan en eventueel een brokstuk
van een ander gezang in te lassen.

Mgr. Janssen kwam niet verder dan
het opstellen van een lijst, waarin
een aantal waarschijnlijke betekenis
sen van bepaalde ideografische te
kens werd gegeven. En daarmee
moest men genoegen nemen. Dat was
heel weinig, en niet voldoende om de
inscripties te ontraadselen.

Het aantal boeken over het Paas
eiland groeide in de volgende tachtig
jaar voortdurend aan, maar de „spre
kende tafelen" weigerden enig verder
geluid te doen horen.

Na het eind van de tweede wereldoor
log keert een jonge Duitser terug uit
de krijgsgevangenschap. Het is Thomas
Barthel, die zich van jongs af aan ma
gisch aangetrokken heeft gevoeld tot de
eilanden in de Stille Zuidzee.

Het raadselachtige schrift van het
Paaseiland begint hem te boeien en hjj
Ziet C^n enorme taak voor zich opdoe
men, de opgaaf dit schrift te ontcijfe
ren.

Waar ligt de sleutel tot het geheim
als die sleutel ooit te vinden zal
Zbn tenminste? Het is hem duidelijk,
dat hy die zal moeten zoeken by het
werk van mgr. Janssen.

Daar is op de eerste plaats de door
deze samengestelde lijst. Deze is in
boekvorm gepubliceerd, maar heeft tot
nu toe de oplossing van het raadsel
niet kunnen brengen.

Maar er moet nog méér zijn. Als
er een oplossing is, dan moet die ko
men, niet uit het boek, maar uit de
eigenhandige aantekeningen van de bis
schop, waaruit deze zyn publicatie heeft
samengesteld.

Waar is dit materiaal gebleven?

Voor het ene raadsel, het andere. De
speurtocht naar de papieren van mgr.

Janssen neemt een aanvang. Een stuk
wetenschappelijke detective-arbeid

Thomas Barthel weet te achterhalen,
dat mgr. Janssen destijds naar België
is teruggekeerd. In het klooster van de
paters van de Heilige Harten te 's-Gra-
venbrakel, tot welke congregatie de
bisschop had behoord, zullen ze mis
schien nog te vinden zyn. Thomas Bar
thel onderneemt de reis naar 's-Gra-
venbrakel, om er de schat van het
Paaseiland te zoeken. Hij arriveert er
als Jacob Roggeveen op Paas-
morgen van het jaar 1954. Maar zyn
reis is tevergeefs, het klooster blykt
niet meer bewoond.

Waar is de bibliotheek gebleven?
Nieuwe onderzoekingen leren hem,
dat hy naar Italië zal hebben te rei
zen, naar Grottaferata, bij Rome. Dr.
Barthel reist ook daarheen.

Daar staat hy dan, in een oude kloos
terboekerij in de Albaanse bergen. Plan
ken vol boeken, stapels papperassen.
Stuk voor stuk gaan ze hem alle door
de handen. Zyn hoop schrompelt ineen
tot twijfel, daarna tot moedeloosheid.
Het zal wel een deceptie worden.

De pronkstukken van de bibliotheek
is hij al lang gepasseerd. Hij is toe aan
wat men, zonder oneerbiedig te zyn, de
oude rommel mag noemen. Uitzicht-
loos.

Een oud vergeeld kasboek, waarvan
de inkt al verbleekt is. Doorbladeren
Zoveel francs voor dit en zoveel voor
dat.. En dan is de boekhouder er mee
gestopt. Maar dan... dan ziet hy beken
de tekens, d e tekens waarover hy
zich al een aantal jaren tevergeefs het
hoofd breekt! Het zijn de authentieke
aantekeningen van de bisschop van Ta
hiti.

Het ene raadsel is opgelost nu
het tweede. Kijken, lezen, vergelijken,

schiften. Langzaam verwerft hy zich
inzicht in de opbouw van het merk
waardige beeldschrift. Het Paaseiland
begint een van zijn grote geheimen
prijs te geven.

Hy begrijpt waarom het „heilige" ta
felen waren, die Metoro voorzong en
hij begrijpt, hoe Metoro's fouten ont
staan zyn. Het zyn geen historische
kronieken, die op de plankjes zyn ge
grift, het zyn religieuze teksten. En het
is geen primitieve pictografie, maar
een cultuurschrift, waarin de beelden
symbolen kunnen zijn voor abstracte
begrippen, een vogel met een neerhan
gende kop bijvoorbeeld voor het begrip
„dood". De taal is zuiver polynesisch,
er blyken contacten te zyn geweest met
de bewoners van andere Zuidzee-eilan-
den en met de Maori's. Maar voor con
tacten met Zuid-Amerika voor de
theorie van Heyerdahl dus vindt dr.
Barthel geen aanwijzingen.

MR. H. C. M. EDELMAN

Mgr. H. Noots, abt-generaal der Orde
van Praemonstreit, viert zondag 8 sep
tember zijn gouden priesterfeest.

Mgr. Noots is Belg van geboorte. In
1937 werd hij tot generaal der Orde ge
kozen.

In opdracht van de gemeente Maastricht is in de Werkplaats voor Herstel van Antieke Textiel in Haarlem het wandtapijt
De sneeuwbalgerestaureerd, dat de Prinsenkamer van het Maastrichtse stadhuis moet sieren. Het behoort tot een
'serie van vijf stuks, die alle vijf voor de Prinsenkamer bestemd zijn. Zij vertonen het wapen van Maastricht en het
jaartal MCCCV. Het thans gerestaureerde tapijt is het grootste, dat ooit in de Haarlemse werkplaats m behandeling
is geweest. Het meet 4.42 x 7.05 meter. 2.19 m2 onderboord van het wandtapijt moesten nieuw worden geweven, terwijl
6 84 m2 met de naald werd ingebracht. De restauratie heeft 3.619 werkdagen geduurd.

Advertentie

De Nederlandse huisvrouw bezit goede
eigenschappen: zij is bijzonder helder,
huiselijk, economisch en.... bedreven
in de kookkunst. Dus manlief, wat wil je
nog meer! Vooral die kookkunst is sinds
kort opvallend goed: krachtiger soep,
verfijnde sausen, ragoüts, puree, hachee
enz. 't Geheim? Een nieuwe handige
„smaakverfijner": Knorr bouillon uit
Zwitserland. Van één zo'n dubbel Knórr
tablet tovert ook met kokend water
een hele liter bouillon: door de Knorr
koks bereid van kostelijk vlees en

geurig verse groenten; licht gezouten en
gekruid, precies zoals u alles wenst! Als
extra hulp biedt Knorr u nog een leuk
geïllustreerd boekje aan, met 17 prakti
sche vlug-klaar recepten. Alles met die
heerlijke Knorr bouillon als „smaakver
fijner". U kunt het zó aanvragen: sluit
een postzegel van 10 ct. met uw naam en
adres, in een gefrankeerde envelop en
adresseer; Knorr, Postbus 1700, Amster
dam. U ontvangt het Knorr boekje dan
thuis.

ZWITSERLAND

V«maardlgd and*» Ucantl* control* «o» «nor» AjQ. Thoyna*» ZwiUnriond» door Mondo NJL Inmat.

In de secretariskamer van het Maas
trichtse stadhuis is een dezer dagen een
groto wandtapijt aangebracht, dat in „de
Werkplaats tot Herstel van Antiektex-
tiel" te Haarlem grondig en fraai is
gerestaureerd. Dit tapijt is het grootste
gobelin van de zgn. Delftse serie (een
van de drie series wandtapijten, welke
in opdracht van de stad Maastricht ge
durende de afgelopen vier jaar zijn
gerestaureerd. De eerste serie, de Mo-
zesserie, is reeds geheel klaar en dient
als interieuraankleding van de Prinsen
kamer, terwijl de tweede, de Oudenaer-
de-serie, eveneens geheel gerestaureerd
is. De gobelins van deze serie zijn op
gehangen in de collegekamer. Beide
series dateren resp. uit 1735 en 1730. De
thans gedeeltelijk gerestaureerde Delft-
se serie is het oudste en dateert uit
1705. Twee gobelins zijn reeds in de
secretariskamer opgehangen, de ove
rige zullen in de loop van 1958 klaar
komen.

De gerestaureerde gobelins zijn zeer
mooi van kleur en bijzonder fijn ge
weven. Het grootste (7 bij 4.20 meter)
stelt een lustpark voor. Lange tijd
heeft men gemeend, dat het tapijt een
afbeelding was van de waterwerken
in de tuin van Versailles.

In samenwerking met de Belgische
koninklijke vereniging „Het museum der
dynastie" organiseert het comité voor
Belgisch-Nederlands-Luxemburgse sa
menwerking een tentoonstelling gewijd
aan de vorstenhuizen der Beneluxlanden,
die zal worden gehouden van 26 oktober
tot 10 november te Brussel. Koning Bou-
dewyn, koningin Jüiiana en grootherto
gin Charlotte hebben zich bereid ver
klaard foto's en documenten in bruik
leen te geven. (Belga)

12 september viert te 's-Hertogen-
bosch moeder Seraphine (in de wereld
J. M. C. Gommers) haar gouden kloos-
terfeest. Jarenlang was zij assistente in
het hoofdbestuur van de congregatie
van de zusters van het gezelschap van
Jezus Maria Jozef, Mariënburg, Den
Bosch, de bekwame leidster voor alle
takken van hét onderwijs dézer con
gregatie.

Het televisie-probleem heeft
de laatste weken in ker
kelijke kringen heel wat
pennen in beweging ge
bracht. De opvattingen dienaan
gaande hoe kan het anders
lopen soms sterk uiteen",
aldus de voorzitter van de
N.C.R.V., mr. a. B. Roosjen
in het orgaan van die vereni
ging, „De Omroepgids". Mr.
Roosjen geeft een aantal voor
beelden. Zo schreef een predi
kant uit Vorden dat hij vreesde
dat de techniek over ons gaat
heersen, in plaats dat wij
haar beheersen. In het
Gereformeerd J ongelingsblad
schrijft een andere predikant:
„Dat we met de TV een sfeer
in huis halen, waarin broeders
en zusters van Jezus zich niet
thuis mogen voelen, is duide
lijk. Het grootste gevaar", zo
meent deze schrijver, „is dat
we alleen maar gevaren zien.
Al zal een christen niet zoveel
tijd overhouden voor de TV hij
zal toch beginnen zich harte
lijk te verheugen over deze
indrukwekkende vinding van
zijn tijd". In tal van kerkelijke
bladen las mr. Roosjen uitla
tingen over de gevaren van TV.
Zelfs was er de uitspraak dat
de TV in de dienst des Woords
een „God-pnterend kwaad" is.
En hij vervolgt dan: „Wij kun
nen ons er slechts over verba
zen, indien men zich op een der
gelijke, naar onze mening vol
strekt onjuiste en onverant
woorde wijze van de zaken af
maakt. Hebben de mensen, die
een dergelijke uitspraak doen
wel enig begrip van de belang
rijkheid en de omvang van het
televisie-vraagstuk?" En ver
der: „Wij mogen niet in de fout
vervallen, welke ten aanzien van
de film werd begaan. Het nleu-

Maquette van het nieuwe TV-centrum in Londen.

we instrument., dat in de televi
sie bespeeld wordt, moeten wij
niet alleen aan anderen overla
ten, wij hebben het aan te wén
den tot volvoering van de taak
welke wij als Christenen heb
ben: het zoeken van Gods eer
en het heil van de naaste!"

De bestedingsbeperking ver
hindert in Nederland de
inrichting van een der
de TV-studio. En in Frankrijk is
het grote project voor nieuwe
studiogebouwen in Parijs ge
heel terzijde gelegd. In Londen
echter werkt men verder aan
een groot nieuw TV-centrum dat
in White City in aanbouw is.
Het is een project van een hon
derd miljoen gulden, waaraan
men in 1949 begonnen is. De
gebouwen zijn bedoeld als
hoofdkwartier van de B.B.C.-
TV, maar zelfs na voltooiing
ervan zullen de oude studio's
in gebruik blijven. Twee vleu

gels zijn inmiddels gereed ge
komen: de gebouwen op de af
beelding geheel links en mid
den boven. Het linker gebouw
bevat de magazijnen met de
rekwisieten. Het gebouw rechts
boven wordt de cantine, doch
is voorlopig als repetitieruimte
in gebruik genomen. Het grote
hoofdgebouw in het midden is
thans in aanbouw en moet be>
gin 1960 opgeleverd worden.

Rond een binnenplaats zijn
over zeven verdiepingen de
kleedkamers en de technische
ruimten. Buiten deze ring lig
gen vier grote studio's van 35
bij 30 meter. De bebouwde op
pervlakte van het middelste
gebouw beslaat het dubbele van
St.-Pauls Kathedraal. Tussen
de studio's en de rekwisieten
opslagruimten komen afzonder
lijke overdekte wegen, waar
door een ongestoord vervoer
mogelijk is. De magazijnen al
leen hebben reeds acht miljoen
gulden gekost. De grote rech
tervleugel bevat nog drie grote
studio's, doch zal voorlopig niet
gebouwd worden.

Na zeer langdurige onder
handelingen, die reeds
jaren geleden begonnen
zyn, is er nu eindelijk
overeenstemming tussen de
beide grote politieke partijen
in Oostenrijk over de toekom
stige status van radio en tele
visie. De katholieke en socia
listische partijen zijn overeen
gekomen dat er een N.V. zal
worden opgericht, de österrei
chischer Rundfunk, waarvan
het kapitaal voor het grootste
deel door de staat zal worden
ingebracht, n.l. van de 82 mil
joen Schilling zal de staat 80
miljoen en zullen de negen pro
vincies 2 miljoen inbrengen. De
radio wordt dus een zaak van
de Bond, maar in de besturen
de lichamen zullen de verschil
lende provincies vertegenwoor
digd zyn naar het aantal luis
teraars.

De Oostenrijkse Bondskanse
lier Raab zei in een radiobood

schap naar aanleiding van deze
regeling, dat de gevonden oplos
sing bevredigend was. De lei
ding heeft by het samenstellen
van de programma's volkomen
de vrije hand, zij het dat
men zich aan de richtlijnen
van de Kamer moet houden, ter
wijl een raad op de uitvoering
toezicht houdt. Alles wat er
aan installaties in Oostenryk
staat is eigendom van de staat,
die dat nu in de nieuwe N.V.
inbrengt.

Tot directeur-generaal werd
inmiddels benoemd dr. Karl
Zejka, 40 jaar, expert van het
departement van financiën op
het gebied van radiozaken. Di
recteur van de TV werd Ger
hard Freund, 30 jaar oud, die
in de Verenigde Staten lang bij
de TV werkte. Technisch di
recteur werd ir. Wilhelm
Füchsl, 48 jaar, die reeds
tien jaar deze post bezet, pro
grammadirecteur prof. Alfons
übelhör, 52 jaar, reeds 20 jaar
in dienst van de omroep.

De Oostenrijkse TV bestond
deze zomer twee jaar, in wel
ke tijd de jonge onderneming
een grote vlucht nam. Tech
nisch is men echter nog lang
niet waar men zyn moet. Het
zal nog wel enige tijd duren
voor een voldoende groot ge
bied door TV-zenders bereikt
kan worden. Momenteel is men
doende de provisorisch inge
richte studio's in Schönbrunn
te completeren, terwijl ook in
het Wiener Stadttheater studio
ruimten worden ingericht.

De TV-zender op de 2250 me
ter hoge Patscherkofel bij Inns
bruck zal waarschijnlijk in het
voorjaar van 1958 in gebruik
genomen worden. De provincie
Karnten zal bediend worden
door een zender op de Pyrami-
denkogel zuidelijk van de
Wörthersee. Beide zenders wor

den behalve voor TV ook voor
FM ingericht. Men hoopt het
TV-gedeelte nog voor Kerstmie
gereed te hebben.

De programma's van de Oos
tenrijkse TV wijken nogal af
van die ln andere landen. In
plaati van studio-uitzendingen
h eft men vaak reportages uit
theaters van stukken uit het
repertoire van de grote toneel
gezelschappen. Daarnaast
neemt men minstens eenmaal
in de week een Duitse uitzen
ding over. Er is een dagelijkse
uitzending van actualiteiten on
der de titel „Zeit im Bild",
die aan het slot van de avond
uitzending gebracht wordt. De
grootste moeilijkheden heeft
men ook in Oostenryk met de
amusementsprogramma's.

Er is nog steeds geen be
slissing genomen over het kijk
geld. Men neemt echter aan dat
een voorstel tot invoering daar
van nog deze maand gedaan
zal worden en dat reeds in
oktober met de inning begon
nen zal worden. Men verwacht
dat het kijkgeld 50 Schilling
per maand zal bedragen (dat
is dus ongeveer 7,50 of f 90
per jaar).

Nu in Oostenrijk het TV-
net verder groeit worden
de berichten over een
Oosteurovisie weer actueel. De
directeur van de Tsjechische
„Televisie Praha" deelde mee
dat er in 1958 een verbinding
tussen de Tsjechische en de
Poolse TV tot stand zal komen
en zeker voor 1960 een verbin
ding met Rusland. Hij was
voorstander van een doorver
binding met Oostenrijk. „Na
tuurlijk hebben wij daarover
niet alleen te beslissen", zei
"ij.

De Delftse serie, genaamd naar de
plaats vanwaar zij zijn geleverd, wordt
toegeschreven aan de kunstenaar Cop-
pens. Of Coppens inderdaad de maker
is, staat niet definitief vast. Binnenkort
zal over deze kwestie een studie ver
schijnen.

Aan de restauratie van het grootste
tapijt zijn 3619 werkdagen besteed; voor
één persoon zou dat een karwei van
elf en een half jaar zijn geweest.

Behalve de secretariskamer van het
Maastrichtse stadhuis is ook de commis
siekamer verfraaid; de schoorsteen in
deze ruimte is opnieuw betegeld met
Louis Seize-tegels, het plafond is ge
restaureerd, en er zijn twee Venetiaanse
kroonlampen en een eikenhouten lam-
brizering aangebrdacht. Daar de com
missiekamer herhaaldelijk als trouw
zaal dienst doet, is er een schilderij
van Henri Jonas, „De bruiloft van
Cana", opgehangen.

De Eindhovense politie heeft twee
Duitse zware jongens uit Dusseldorf
aangehouden, die door de Duitse justi
tie via Interpol Internationaal gezocht
werden wegens in Duitsland gepleegde
strafbare feiten. Zij zyn vanmiddag naar
's Hertogenbosch overgebracht on»
voor de officier van justitie te wor
den geleid.

(Vervolg van pagina 1.)

is geen zinnig mens die zou dur
ven beweren dat we in een vol
maakte wereld leven of dat het
eindpunt van de sociale vooruitgang is
bereikt. Dat zou geen conservatisme
meer zijn, maar doodeenvoudig sociale
aderverkalking.

Maar het is niet voldoende te consta
teren dat er nog veel aan ons gemeen
schapsbeeld mankeert, er dient ook
nauwkeurig te worden vastgesteld wat
er fout is en op welke wijze verbete
ringen kunnen worden aangebracht. En
nu zullen we het nog niej eens hebben
'over wereldproblemen, als waarover
pater Jelsma en mr. v. Rijckevor-
sel in ons blad aan het redetwisten zijn
(lezing dringend aanbevolen!) maar
ons beperken tot de gebieden waarop
velen zeggen zich niet langer te willen
laten nemen.

Daar ligt bij» velen het brandende
vraagstuk van de miljoenen-winsten en
de kleine lonen.

Onze tijd is veel „kapitalistischer" dan
in de periode van het terecht veroor
deelde kapitalisme. Onder „modern ka
pitalisme" hebben we evenwel het feit
te verstaan dat het hedendaagse produk-
tieproces een veel sterker behoefte aan
grote kapitalen heeft dan welke voor
gaand periode ook. Zulke kapitaalcon
centraties staan altijd voor de keuze:
ofwel bedrijfswinsten maken die in
overeensteminmg zijn met het geïnves
teerde kapitaal (voor behoud, vernieu
wing, verbetering en uitbreiding) of:
ten ondergaan. Akkoord, zeggen dan
meestal onze schrijvende of pratende
opponenten: grote winsten zullen er wel
gemaakt moeten worden, maar is het nu
ook nodig dat die allemaal in de zak
ken van een paar bevoorrechte lieden
terecht komen En hiermee is dan weer
eens een ontzaglijk ingewikkeld pro
bleem, tot zulke eenvoudige proporties
teruggebracht, dat men zich alleen maar
kan verbazen over de onnadenkendheid
waarmede velen over dit soort vraag
stukken durven praten. De vraag im
mers suggereert meestentijds: a.) dia
grote winsten behoren aan allen, dia
aan de vorming ervan hebben meege
werkt en b.) laat men het daarom maar
onder al die rechthebbenden verdelen.

En laten wij nu ook eens zeggen: ak
koord met antwoord en suggesties. Maar
er blijven dan toch nog wel een paar
vragen. B.v. hoe denkt men zich het
verdelingsschema? Houden we „gelijke
monniken, gelijke kappen" aan, of scha
kelen we bedrijfsingenieur en korveeër
gelijk? Moet de luiwammes evenveel
hebben als de ijverige werker? Neen?
Hoe moet het dan wel? Blijven er ga
ranties, dat er voldoende kapitaal ter
beschikking blijft voor nieuwe, ook vaak
zeer riskante initiatieven, voor weten
schappelijk onderzoek? Moet er enig»
regeling zijn voor de aanwending van
het inkomen Zelfs deze paar, voor
ieder te begrijpen vragen, zullen reeds
duidelijk maken, dat de verwerkelij
king van een principieel akkoord, een

diepgaande studie eneen bepaalde

geestesgesteldheid vorderen. De ge
schiedenis van de sociale en maatschap
pelijke ontwikkeling zal nimmer de
geschiedenis van een aantal besluiten
kunnen zijn, maar het zal blijven: de
geschiedenis van een zich wijzigende
mentaliteit. En mentaliteit is niet alleen
een kwestie van het verstand, maar
veeleer van karakter. En ook dit ant
woord is natuurlijk weer „onbevredi
gend". Wij mensen van de twintigste
eeuw, willen nu eenmaal daden zien.
Aa ndenken hebben we zo'n hekel.