Gouden jubileum Kon. Ned. Politiehondvereniging
Speurhond Albert: meer
dan 200 misdadigers
Russische
kunstmaan
Van horen en zien gesproken
EEN GOEDE HOND KOMT
UIT BRABANT OF LIMBURG
BEKLEEN
MANIEE
V rouwenkiesrecht
in de wereld
Marken eiland-af
D£ VELSEB TUNNEL
Leiden kijktuit
belangstelling
Binnen veertien dagen
Nederlandsche Ford
beperkt produktie
3,3 miljoen verlies bi
de PTT in 1956
Weet je veel
MOBGEKI
Geen audiëntie
ZATERDAG 5 OKTOBER 1957
PAGINA 7
(Van een verslaggever)
Met een receptie en natuurlijk ook met demonstraties viert van
middag de Koninklijke Nederlandse Politiehond Vereniging in
het Hilversumse Sportpark het gouden jubileum. Hoewel de
naam anders doet vermoeden telt de vereniging slechts menselijke
leden. Ware het anders, dan zou op de lijst van ereleden zeker de
naam voorkomen van politiehond Albert, bij wiens monument in het
Amsterdamse Oosterpark, naar wij hopen, vandaag een bescheiden
krans niet zal ontbreken. Politiehond Albert is al 34 jaren dood, maar
zijn reputatie leeft in de hoofdstad nog steeds voort. Zijn plotselinge
dood in 1923 inspireerde de Joodse dichteres Selly de Jong tot een
roerend vers en vele hondenvrienden tot een comitié, dat reeds binnen
een jaar de nagedachtenis van Albert vereeuwigde in een gedenk
teken. In de politieregisters staat Albert te boek voor meer dan 200
misdadigers, die door zijn gevoelige reukorganen en speurtalenten
zijn opgespoord. Daarnaast heeft een veelvoud van Amsterdamse
ouders een zucht van verlichting geslaakt, als eenmaal Albert op het
spoor werd gezet van hun verdwenen kind. Want Albert bracht het
verloren schaap vrijwel steeds in een oogwenk thuis.
socks of standing
Zonder cameraman
BBC: wintertijd
Network Three
Radio-hond
Draad- en munt-T.V.
De Hongaarse
opstand
Wijdingen bisdom
Den Bosch
Een man en een hond jagen
op voortvluchtigen
Advertentie
MMoclc"
Textielfabrieken Emile Lockef eer N.V. Hulst (Z)
Volgens een recente opgave van de
secretaris-generaal der Verenigde Na
ties bezitten de vrouwen in 69 landen
thans het actief en passief kiesrecht. In
1945 was dit nog slechts in 34 landen
het geval, doch sinds de tweede we
reldoorlog hebben 35 andere landen
zich hierbij aangesloten. Er zijn nog
slechts el landen waar de vrouwen nog
geen enkel kiesrecht bezitten. Dit zijn:
Afghanistan, Irak, Iran, Jordanië, Li
bië, Liechtenstein, Paraguay, San Ma
rino, Saoedie-Arabië, Yemen en Zwit
serland. In twee van d«}.ze landen,
namelijk Yemen en Saoedie-Arabië, zijn
de vrouwen echter niet bij de mannen
achtergesteld, want ook de mannen
hebben in deze landen geen kiesrecht.
Voorts zijn er vijf landen, waar het
vrouwenkiesrecht aan bepaalde beper
kingen is gebonden. Dit is het geval in
Egypte, Guatemala, Monaco, Portugal
en Syrië.
Politiehond Albert was een Tervue-
rense herder, die „als een dotje poets
katoen" in 1915 door een kantonrech
ter uit Bergen werd cadeau gedaan
a»n de jonge politieman Jacob Wa-
ter. Deze Jacob, een harde landar
beidersjongen uit Wjjdenes, had het
zelfde talent voor het opleiden van
honden als Jan Stender voor record
zwemsters. in zjjn „Appie" ontdekte
hij. met de flair van een geboren dres
seur, wonderlijke talenten, die hij met
de grootste zorg cultiveerde. Het
duurde met lang of Albert en zijn
baas hadden in Amsterdam reeds
enige spectaculaire misdaden opge
lost. Alberts reukorgaan was feilloos.
De jonge professor Buytendijk nam
er in de valeriuskliniek proeven mee
en merkte tot zijn verbazing dat Al-
bert zelfs sporen ontdekte van assis-
tenten, die onder hun schoenen blik
ken en loden zolen hadden bevestigd.
In zijn memoires vertelt Jacob Wa
ter een serie buna ongelooflijke presta-
ties vail zyn Albert. Door het volgen
van een drie dagen oud verregend spoor
ontdekte hij een moordenaar in de om
geving van Maastricht. Na de moord
op de burgemeester van Beesd bracht
hij in een oogwenk alle weggeworpen
voorwerpen van de moordenaar te
recht. pgj dook zelfs uit eigener bewe
ging de revolver op, die m 1ij et
was gesmeten. Het eind van Albert was
tragisch. Toen zijn baas in net "Urgei
ziekenhuis werd verpleegd wegens een
beenaandoening, kwijnde hij thuis weg
on stierf plotseling, weggedoken onder
diens onbeslapen bed.
Jacob Water heeft sindsdien nog me-
mge hond opgeleid. Hij heeft er ook ge
dresseerd voor een voorstelling in het
Rembrandtheater, maar nooit heeft hij
rpeer de gelijke van Albert gevonden.
Het monument is, op zijn verzoek, ver
rezen op de plaats in het park, waar hij
Albert zijn eerste oefeningen liet ver
richten. De oudjes, die er dichtbij hun
openluchtsociëteit hebben, kunnen er
hog veel van vertellen.
Eerlijkheidshalve moeten wij er bij
vermelden, dat de memoires van Ja
cob Water door kynologen in details
worden aangevochten. Zij zijn het ech
ter geheel met Jacob Water eens, dat
honden een magische uitwerking heb
ben op het moreel van misdadigers.
Albert behoefde op een geheim teken
van zijn baas, maar even de tanden
grommend te ontbloten, om menige
koelbloedige moordenaar tot een be
kentenis te brengen. Wij zijn, van
daag de dag, niet meer gesteld op zul
ke middelen, maar een feit blijft, dat
honden, louter door het dreigement
van hun scherpe tanden, effectiever
zijn dan een politierevolver. Het Am
sterdamse politiecorps heeft voor de
surveillance aan de rand van de stad
en in de haven een 45 man sterke
hondenbrigade. Een aanrander of een
havendief waagt het niet meer om de
vlucht te nemen als hij uit het donker
de blaf van de politiehond hoort. Een
goed opgeleide politiehond met een
Rijkscertificaat is een onmisbare hulp
bij surveillance en een goede vriend
voor wie niets kwaads in zijn schild
voert. Hij heeft een zware opleiding
van 1 y2 jaar achter de rug en hij tip
pelt zonder moe te worden elke dag
zes uren lang naast de fiets van zijn
baas. Meestal ligt zijn bakermat er
gens in Brabant of Limburg, want het
is een vaststaande ervaring in politie
kringen dat een goed-opgeleide hond,
die zonder moeite zijn certificaat be
haalt, op de eerste plaats beneden de
Moerdijk gezocht moet worden. Daar
heeft bijna elk dorp zijn club van hon
denvrienden, die zondags na de kerk
naar een veldje of een bos trekken
om de jonge herders en bouviers op
te leiden voor het moeilijke diploma.
Een van de leden wringt zich in het
benauwde leren bijtpak en hij is voor
de komende uren de meest gebeten
man van het dorp.
DE SPEURHOND
"daarop met zorg 'geklede „boef'.
Met veel geduld wordt van de wilde
vechtersbaas een politiehond met goe
de manieren gemaakt, die zelfs in vol
le sprint achter een misdadiger aan,
zich, op het bevel van zijn baas, om
draait en terugkomt. Voordat zij dit on
der de knie hebben, is er eindeloos ge
repeteerd. Als de jonge honden een
maal volleerd zijn, gaan ze voor een
aantrekkelijk prijsje van de hand. Na
tuurlijk is dat een aardige bijkomstig
heid, maar de echte hondenvriend gaat
het daar toch niet alleen om. Hij hoopt
altijd nog eens een Albert onder zijn
hoede te krijgen, een speurhond met ex
ceptionele kwaliteiten, die het bekende
testimonium waar maakt: „Even intel
ligent als een mens, hij kan alleen niet
praten." Ondanks het feit dat de bloei
ende Koninklijke Vereniging 3200 leden
telt, heeft zij nog wel enige wensen op
haar programma. Haar secretaris, de
76-jarige Haagse oud-adjudant J.
Harms vindt bijv. dat er bij cfe politie
nog veel te weinig van honden gebruik
wordt gemaakt.
Volgens hem zou men ontsnappingen
uit gevangenissen zeer beslist en zeer
goedkoop kunnen voorkomen door ge
bruik te maken van de politichond. Ten
slotte is het aanzienlijk humaner, een
vluchteling tot staan te brengen door
een goed afgerichte politiehond dan
door een kogel, want meer dan de
vluchteling tot staan brengen dóét de
hond niet. Hü is er n.l. op afgericht,
niemand te verwonden. 'Bovendien kan
een hond een vaak zo moeilijk te
krijgen ma11 vervangen, want één s
man en een hond kunnen méér dan Een
twee mannen zonder hond.
Van de zijde van de Sterrewacht te
Leiden deelde men desgevraagd mede,
dat men weliswaar zal trachten de
kunstmaan zo goed mogelijk te obser
veren, maar dat de waarnemingen om
verscheidene redenen weinig zin zullen
hebben. Ten eerste zijn de radioselnen
die de kunstmaan uitzendt waarschijnlijk
in code gesteld, die slechts door de Rus
sen ontcijferd kunnen worden. Uit deze
seinen kunnen vermoedelijk conclusies
getrokken worden betreffende de tem
peratuur, de ionisatie, de dichtheid van
de lucht, de aanwezigheid van stoffen
in de luchtlagen die de kunstmaan door
kruist en vermoedelijk zullen er nog
vele andere gegevens uit kunnen worden
afgeleid.
Ook beschikt men in Leiden niet over
geschikte apparatuur om de kunstmaan
in zijn baan te volgen. De snelheid van
de bol is veel te groot voor onze instru
menten, aldus de heer Van Acht van de
Leidse Sterrewacht, die zelf, gewapend
met een veldkijker, getracht heeft de
bol in de vroege schemering te zien. Het
is hem niet gelukt.
In Amerika heeft men speciale kijkers
gebouwd, vertelde hij, die een eenmaal
afgeschoten aardsatelliet kunnen blijven
volgen gedurende de enkele minuten
die hij vanaf een bepaalde plaats is
waar te nemen. Maar uit het waarnemen
met een gewone veldkijker zijn in het
geheel geen conclusies te trekken.
De Leidse sterrenwacht zal blijven
observeren: het zal echter niet meer zijn
dan gewoon „kijken" uit belangstelling,
ook al omdat men hier doorgaans een
bewolkte lucht heeft.
De signalen van de Russische kunst
maan blijven met tussenpozen van
anderhalf a twee uur in Nederland
goed hoorbaar. (ANP)
Engelse politiehond, opgeleid voor de bewaking van vliegvelden, bij
spectaculaire oefening.
een
Ter voorkoming van onjuiste be
richten deelt de directie der Nederland
sche Ford Automobiel Fabriek te Am
sterdam mede, dat in ernstige overwe
ging genomen wordt de produktie van
automobielen in de naaste toekomst te
verminderen.
Deze maatregel zal moeten worden ge
nomen als gevolg van het feit dat de
vraag naar automobielen in het alge
meen in belangrijke mate is afgenomen.
Echter wordt verwacht, dat deze om
standigheid slechts van tijdelijke aard
tal zijn.
Naar wij vernemen zal de verbinding
tussen Mhrken en het vasteland in de
derde week van oktober een feit zijn,
Het ligt in de bedoeling aan deze ge
beurtenis, die een einde maakt aan het
isolement van het laatste Zuiderzee-
eiland, een feestelijk accent te verlenen,
De P.T.T. heeft in 1956 met verlies
gewerkt. Het nadelig saldo bedraagt
3,3 miljoen gulden. In 1955 werd daar
entegen een winst gemaakt van 3,2 mil
joen.
Bij de postdienst bedroeg het verlies-
saldo 19,5 miljoen tegen 13,8 miljoen in
1955. Ook bij de draadomroep werd een
verlies geboekt, nl. 5 miljoen tegen 5,8
miljoen in het jaar 1955. Winsten wer
den evenwel behaald bij de telegraaf
dienst (2,6 miljoen gulden tegen 3 mil
joen in 1955), de telefoondienst (12,8
miljoen tegen 16,3 miljoen in 1955) en
de postcheque- en girodienst (5,8 mil
joen tegen 3,5 miljoen in 1955).
In de strijd om de hoofdprijs
van het vraag- en antwowdspel
„Weet je veel?" van deK.R.'
staat op dit moment de neer
van den Berg uit Helmond aan
de kop. Hij wist negen vragen
goed te beantwoorden over
„het atoom", wat opvallend is,
want de heer Van den Berg
is houthandelaar. Hoewel de
andere kandidaten het niet zo
ver brachten bleek wel dat zij
zich grondig hadden voorbe
reid, in de drie weken die hen
daarvoor gegeven worden. Op
vallend is de medewerking die
zij bij hun „studie" ondervin
den. De kandidaat die de ge
schiedenis van het Concertge
bouw moest bestuderen, werd
door de secretaris van het be
stuur drie uur in het gebouw
rondgeleid. Ir. V. van Gogh
leidde de kandidate die over
zijn oom Vincent zou worden
ondervraagd urenlang langs de
schilderijen. Maar het meeste
beleefde degene die over het
reddingwezen zou worden on
dervraagd. De N.Z.H. Redding
Mij bood hem gelegenheid alles
wat hiermede te maken heeft
te bezichtigen en zelfs voer de
Neeltje Jacoba uit om op zee
een demonstratie te geven.
„Weet je veel" is echt een
wedstrijd in het studeren. Het
aangewezen onderwerp behoort
m geen geval tot de hobbies
van de ondervraagde. Een stu-
dmverzekering van zesduizend
waard1 'S Wel wat insPannmg
Bij de ononderbroken pro
gramma s. bijvoorbeeld van
de commerciële TV in Enge
land, vult men kleine pauzes
wel op met aankondigingen
van andere uitzendingen met
korte gelezen nieuwsuitzendin
gen en dergelijke. Het lastige
is dat men daarvoor behalve
een spreker ook een studio,
cameramensen en andere tech
nici nodig heeft. Men heeft er
in Engeland nu dit op gevon
den, dat de spreker in een mi-
niatuurstudiootje wordt gezet,
terwijl de apparatuur vanuit
andere ruimten wordt gere
geld. Men maakt gebruik van
kleine camera's zoals die ook
voor industriële doeleinden ge
bezigd worden. De regisseur in
de centrale controlekamer in
een ander deel van het ge-
Een T.V.-studio zonder cameraman.
bouw, schakelt camera's, ge
luid en licht in op het moment
dat de spreker z(jn taak moet
aanvangen. Uit die controleka
mer kan hfl de camera's be
dienen, hij kan een totaalbeeld
afwisselen met een close up,
hij kan de ene camera in-, de
andere uitschakelen. Men is
er vooral trots op dat alles in
eigen beheer is gemaakt uit
losse onderdelen van oude ap
paraten. Het geheel heeft maar
400,- gekost.
In Engeland gaat zondag de
wintertijd in, vannacht worden
daar de klokken een uur terug
gezet. Luisteraars naar vaste
uitzendingen dienen dus wel te
bedenken, dat die vaste rubrie
ken nu een uur later te horen
zijn. Het lange nieuws van de
Home Service van 21 uur, is
dus nu om 22 uur en het laat
ste nieuws van het Light Pro-
gramme van vijf voor midder
nacht voortaan om 55 na mid
dernacht te horen. Uiteraard
zijn de tijden die in onze krant
en in de radiobladen staan,
juist.
Sedert enige dagen heeft de
B.B.C. een Network Three, dat
van 19 uur 15 tot 20 uur 45 is
te beluisteren over de golf
lengten van de F.M.van alle
zenders en van het Third Pro
gramme. Het is nog te vroeg
om er een oordeel over te vel
len, maar een merkwaardig
programma is het wel. Het ls
ingesteld op luisteraars met
speciale interesses, maar net
veld dat bestreken wordt is
veel wijder dan van het Ihird
Programme. Aan een zeer
groot aantal onderwerpen zal
op een vaste tijd aandacht wor
den geschonken. Een liefheb
ber van golf zal er op kunnen
rekenen dat op een bepaald
uur van een bepaalde dag iede
re maand aandacht aan zijn
sport zal worden geschonken.
Het is vrijwel helemaal ge
sproken woord en veel
luisteraars uit Nederland zal
men wel niet trekken. Toch
willen wij wel de aandacht ves
tigen op de Spaanse en de
Franse les. De Spaanse les is
maandagavonds 20.30 uur en
bestaat uit twee delen. In het
eerste wordt door de Spaanse
leraar in de studio met twee
leerlingen gewerkt, het tweede
deel speelt in Spanje zelf. De
Franse les, donderdags op de
zelfde tijd, bestaat uit een fo
rum van Fransen die vragen
van Engelsen over Frankrijk
behandelen. De voorzitter zal
van de antwoorden een verta
ling geven en de moeilijke
woorden en andere zaken toe
lichten.
De heer J. R. Toman, direc
teur van de Eerste Ned. Hon
denschool, heeft enige „radio
honden" opgeleid. Zij zijn voor
al bestemd voor reddingspogin
gen m de bergen, maar zullen
ook politie en douane diensten
kunnen bewijzen. De grootste
moeilijkheid met honden bij
reddingspogingen is altijd, dat
de dieren te veel door hun ba
zen geremd worden. Zij zijn n.l
veel vlugger, moeten zich in
houden, teruggeroepen worden,
terwyl zo bovendien door de
lucht van de nabijzijnde eige
naars van hun reukspoor afge-
'eid worden. Dit alles vermoeit
de dieren zeer, waardoor hun
aandacht verslapt, tengevolge
waarvan zij het spoor bijster
raken of de hele opsporing op
geven. By het nieuwe systeem
iaat men de hond op eigen ge
legenheid regelrecht naar zijn
doel gaan. De hond is uitgerust
met een zend- en ontvangstin
stallatie en blaft wanneer hp
iets gevonden heeft. Een spe
ciale opleiding heeft tot gevolg
dat het dier aangeeft wat het
gevonden heeft, n.l. of dat be-
langryk of minder, groot of
klein is. Is het groot dan in
strueert de baas dat het dier
moet blDven wachten. Met een
speciaal meetinstrument kan
uitgemaaakt worden waar het
dier zich bevindt. De heer To
man gaat in de komende win
ter naar Zwitserland om daar,
een cursus voor instructeurs en
honden te geven.
Men kent in ons land de TV-
toestellen die uitgerust zyn met
een muntmeter, waarmee men
het toestel betaalt. Is de be
taalde zendtijd om dan schakelt
het toestel uit en moet men op
nieuw betalen. In Amerika
kent men munt-TV waardoor
men bepaalde programma's
kan zien. Deze programma's
worden uitgezonden op banden
die met normale toestellen niet
te ontvangen zijn. Het muntm^
ter-toestel is uitgerust met al
lerlei versterkers waardoor
ontvangst wel gewaarborgd is,
maar betaald moet worden. De
toestellen bestonden reeds iang,
maar de autoriteiten in Was
hington wilden geen toestem
ming geven. Die is nu wel af
gekomen, doch slechts voor de
tijd van drie jaar.
Er is in Amerika n.l. wel het
een en ander aan de gang op
TV-gebied. De zenders ver
dringen elkaar langzamerhand
uit de aether, er is een soort
zwarte handel in golflengten,
er is kleuren-TV die er niet in
wil. En nu is er ook draad-TV.
In Bartlesville, Oklahoma, kan
men voor 9 dollar 50 per
maand een draadaansluiting
op zyn gewone TV-toestel krij
gen, waarmee men steeds de
nieuwste films kan zien. De
Video Independent Theaters in
Bartlesville bezit alle biosco
pen van de stad. Daarom durft
men het aan de mensen de
bioscoop thuis te brengen. Men
redeneert dat men wel diege
nen als TV-klant zal krpgen die
nooit naar de bioscoop kan of
wil gaan. Een bijzonderheid is
wel dat men ook de nieuwste
films zal gaan draaien. De
programma's zullen elf uur
per dag te zien zDn. Het expe
riment is zeker interessant,
want de firma Video begint
aan een kostbare geschiedenis.
Zoals men van mededelingen
van de P.T.T. reeds weet is
het mogeiyk via de draadom
roep TV te distribueren. Spe
ciale kabels heeft men dus niet
nodig. Waarschpniyk zal men
in Bartlesville dus wel gebruik
maken van het net van de
plaatseiyke telefoondienst. (De
moeiiykheid voor draad-TV in
Nederland is dat de P.T.T. er
toch een toestel bij zou moeten
leveren. De consequenties
daarvan durft men vooralsnog
niet aan. En terecht!)
In het N.C.R.V.-programma
van 28 oktober wordt een
klankbeeld uitgezonden dat het
karakter van luisterspel
draagt, waarin een zo nauw
keurig mogeiyke reconstructie
wordt gegeven van de Hon
gaarse opstand van 28 oktober
tot 4 november van het vorig
jaar. De uitzending werd sa
mengesteld door Joop Simons
die aan de hand van authen
tieke, op de band opgenomen
radio-uitzendingen van tien
Hongaarse radiostations, de
dagen van de revolutie als het
ware van uur tot uur gevolgd
heeft. Acteurs van de luister
spelkern zullen de rollen van
omroepers, leiders van de op
stand enz. vervullen.
(NADRUK VERBODEN)
De heer Toman met een „radiohond".
Mrg. W. Mutsaerts, bisschop van 's Her
togenbosch, zal morgen, zondag 6 okto
ber in de kerk van Brakkenstein-Nü-
megen de H. Priesterwijding toedienen
aan de fraters J. Koopman, H. v.d.
Lood, J. v.d. Louw en M. v.d. Kant
van de Paters van het Allerheiligst
Sacrament.
Z.H. Exc. mgr. J. P. Huibers, bis
schop van Haarlem, zal dinsdag 8 en
woensdag 9 oktober geen audiëntie ver
lenen.
Ter gelegenheid van het 100-jarig
bestaan van de Vereniging voor Pedago
giek zal op 16 en 17 mei te Leiden een
nationaal pedagogisch congres worden
georganiseerd. Een aantal hoogleraren,
onder wie prof. dr. Ph. J. Idenburgh,
prof. mr. M. J. Langeveld, prof. dr. J.
Waterink en pater prof. dr. N. Perqum
S. J., zal inleidingen houden over de
toekomstige pedagogische situatie.
