De verantwoordelijkheid
van de leek in de Kerk
SANOVITE
Khroesjtsjev dringt aan op
controle van kunstmanen
Tegen bloedgeneraal Schörner
acht jaar geëist
Jr;
Internationale bijstand,
missie en zending
D
Het mannetje in de maan
D
I
3
Moedige en imponerende rede van
dr. Marga Klompé
„Niemand zal meer kunnen zeggen
dat Russen niet de waarheid spreken"
Elektrisch tandenpoetsen
Beschuldigd van een dubbele poging
tot doodslag
Marnix Gijsen
bekroond
Zes jaar voor
overvallers van
boerderij
Standpunten van ds. Locherpater
Jelsma en mrVan Rijckevorsel
Mondiaal lekencongres in Rome
Als onderdeel van algemeen akkoord
Voor het Hof in München
Gasbuizennet 1410
kilometer lang
Hogere resultaten van
KLM in 1957
Belgische Staatsprijs
Koningin bij
Charlotte Kohier
DISPUUT BIJ „PLEIN 1957"
DINSDAG 8 OKTOBER 1957
PAGINA
Werkingsduur vestigings
beschikkingen
OOK ZOUTLOOS OVERAL VERKRIJGBAAR!
Netto-inkomen per
aandeel lager
Prins Bernhard bij
president Gronchi
Prinses Beatrix opent
tentoonstelling
Als 't vuur hoog opschiet
in de keel -
oplaaiend vanuit de maag
Raad voor de Scheepvaart
AANVARING IN DE
MIST
Zes maanden geëist wegens
verduistering
Aan de missie moet
recht worden gedaan
Werk dat de middelen der
missie te boven gaat
Bewustwording van
wereldburgerschap
(Van onze Romeinse correspondent)
ROME, hedenmorgen.
Nadat op de tweede dag van het mon
diaal congres van het lekenapostolaat
te Rome gesproken is over de verwach
ting der huidige wereld en over de le
ken in de Kerk, nield gisteren de Bel
gische hoogleraar en senator mgr. u.
Philips een referaat over de apostoli
sche roeping van de leek. Deze spreker
heeft met zijn ïn vele talen vertaald
boek „De leek in de Kerk" wezenlek
tot de voorbereiding van dit congres
bijgedragen.
De apostolische roeping van de leek
zag de inleider zowel binnen de Kerk
(o.m. in de liturgische beweging, als le
kenmissionaris, voor religieus onder
richt) als in de wereld. De tijdelijke
waarden immers zijn werkelijk. Reeds
uit eerbeid voor de Schepper moet men
tot deze conclusie komen. De wereld,
de nationale organisaties en instellingen
en de internationale moeten van de
geest van het christendom doordrenkt
worden. God verwacht van Zijn Kerk
dat Zij met Hem werkt voor de red
ding van de wereld. Niet slechts de
priesters, ook de leken dienen hieraan
deel te nemen.
Vervolgens hebben referenten uit
Afrika (Oeganda), Azië (Indië, Japan),
Latijns Amerika (Cuba), uit de Angel
saksische landen, de Skandinavische en
de Verenigde Staten verslagen gegeven
over de actuele verantwoordelijkheid
van de leek, zoals die in de verschillen
de continenten en landen gezien wordt.
Overal kwam bijzonder duidelijk uit dat,
naar de mens gesproken, de Kerk he
den geen kans van slagen heeft zonder
een zich inzettend en geschoold laïcaat.
„Zeventig procent van de bekeringen in
Japan," zei dr. Hasegawa, „zijn tot de
Kerk gebracht door een lek-envriend."
Dr. Marga Klompé heeft gesproken
over de verantwoordelijkheid van de
leek in Europa. Haar uiteenzetting, met
indringende ernst voorgedragen, was
duidelijk, moedig en imponerend.
„Twee fundamentele taken hebben wij,"
aldus de Nederlandse minister, „te zor
gen dat Europa, dat door andere conti
nenten als het christelijk werelddeel ge
zien wordt, zo duidelijk door dat chris
tendom gestempeld wordt, dat het on
mogelijk is van het christendom een
Vetrokken beeld te krijgen. Vervol-
®=ns kunnen wij onze Europese verant-
.Ordelijkheid niet als een uitsluitend
taak°lielce zien. maar hebben we de
kend °m tezamen met onze andersden-
vorrrf .medeburgers dat Europa een
epln7„ 6 geven in de geest van belan-
mensenliefde.
Want komt een eigen functie toe,
de Kert de mystieke gemeenschap, die
tend otKr«.ls' kan zijn taak niet uitslui-
ment van worden ais een supple-
reinen der priesters. Er zijn ter-
de vernniür de leken in de eerste plaats
ben voor Q^deljjkheid te dragen heb-
haa>mien^'n?. Van de nood in de zoge-
voor nhy- f^htergebleven gebieden is
verstnnrti n heel wat meer dan een
nrfma£ iït P^eke strategie. Het is
Ir>, T ff" Plicht van naastenliefde in
bet religieuze, het culturele en het ma
teriele.
„Wij worden heden", zei dr. Klom
pé verder, „geconfronteerd met een
tweede technische revolutie. De prole
tarisering van de grote massa der
arbeiders bp de eerste technische re
volutie in de vorige eeuw blijft een
donker hoofdstuk in de geschiedenis
van het christendom. Het godloos
communisme is toen geboren. Nooit
m^ het verzuim der negentiende
eeuw zich herhalen. Omdat de
heden machteloos staat tegenover de
meest ingewikkelde levensvragen,
voelt hij zich eenzaam en angstig en
zoekt al te vaak de beschutting in
de horde. Maar in werkelijkheid ver
langt hij naar begrip en
genheid in een ware gemeenschap.
Met beschaming dient men te con
stateren dat het onze samenleving
niet gelukt is deze mens dit begrip
en deze geborgenheid te geven. Dit
geldt zelfs voor de kerkelijke ge
meenschap.
Het is gemakkelijk kritiek op het com
munisme uit te oefenen, omdat het voor
Christenen onaanvaardbaar is. Construc
tiever echter is het zich in de vraag
te verdiepen, waarom zoveel mensen
erdoor aangetrokken worden. De fout
ligt niet in de wetenschap en de tech
niek, maar aan ons gebrek aan liefde,
aan een consequente houding aan
eerlijkheid, stijl en boetvaardigheid.
„In Europa heeft zich", vervolgde de
spreekster „de splitsing van het chris
tendom voltrokken. Alleen reeds van
wege het feit, dat terecht of ten onrechte
ck niet-Europeanen ons werelddeel als
de manifestatie van dit christendom
zien, dienen wij het in de eerste plaats
te zijn, die zorgen hierover hebben en
bezorgd zijn om het oecumenisch ge
sprek tussen de christenen op gang te
helpen en levend te houden.
De christenen moet voorts het bewa
ren van de vrede na aan het hart lig
gen. En van allen hebben de Europese
christenen een bijzondere taak en ver
antwoordelijkheid; de twee jongste we
reldoorlogen immers hadden hun oor
zaak en begin op ons continent. Op ve
lerlei wijze, zo heeft de Pax Christi Be
weging ons zo duidelijk voorgehouden,
brengen wij de vrede telkens in gevaar.
D° vrede is niet een zaak van politici
of generaals, niet een van opportuniteit
maar voorwerp en doel van het hande
len uit religieuze, uit christelijke ver
plichting. Hoe staan en handelen de
Europese christenen heden ten aanzien
van de volkeren van Azië en Afrika?
Wat doen zij om het vertrouwen te her
stellen en samenwerking mogelijk te
maken?
Niettegenstaande de machtspolitieke
onttroning van Europa in deze eeuw,
is cr geen grond tot wanhoop. Ons con
tinent kan een grote taak vervullen als
de christenen niet slechts hun plicht
doen maar zich met hun gehele per
soon inzetten. Dit kunnen zij als zjj in
verbinding met Christus leven uit een
gebed en vanuit de genade. Er zal nooit
een volmaakte gemeenschap op aarde
komen, maar toch zijn de mogelijkhe
den van de mens welhaast grenzeéloos,
als hij een waarachtig werktuig wil
zijn i Gods hand om het plan Gods te
verwezenlijken, dat is „dat allen een
zijn." De Europese taak is: dienen en
beminnen, beminnen en dienen," aldus
dr. Marga Klompé.
Bij de Tweede Kamer is ingediend
het wetsontwerp tot verdere verlenging
van de werkingsduur van de sinds 31 de
cember 1956 geldende, krachtens de
vestigingswet bedrijven 1954 vastgestel
de vestigingsbeschikkingen.
Advertentie
Nikita Khroesjtsjev, de eerste secre
taris der Russische communistische
partij, heeft in een vraaggesprek met
dames Reston van de New York Times
verklaard, dat de Sovjet-Unie bereid is
de Russische kunstmaan en alle pro
jectielen die zij bezit onder internatio
nale controle te plaatsen, als onderdeel
van een algemene overeenkomst tus
sen de V.S. en zijn land. Khroesjtsjev
gaf tijdens het vraaggesprek, dat drie
uur en twintig minuten duurde, ech
ter geen enkele aanwijzing, dat de
Sovjet-regering bereid is haar politieke
of ontwapenings-voorstellen - welke eer
der reeds door de V.S. zijn verworpen -
te wijzigen.
Khroesjtsjev leverde integendeel
scherpe kritiek op de Amerikaanse po
litiek ten aanzien van het Midden-Oos
ten en Duitsland en hij beschuldigde de
Amerikaanse minister van buitenland
se zaken, Dulles, ervan Turkije in een
oorlog met Syrië te willen drijven.
Voorts zei hü, dat Kanselier Adenauer
in West-Duitsland een „Hitleriaanse po
litiek" volgt. De Amerikaanse rege
ring en Dulles in het bijzonder stelde
hij verantwoordelijk voor de verslech
tering van de Amerikaans-Russische
betrekkingen na de conferentie van
Genève in juli 1955.
Khroesjtsjev zei, dat de controle op
de aardsatelliet of andere wetenschap
pelijke ontdekkingen geen problemen
behoeft op te leveren, mits de V.S. en
de Sovjet-Unie tot overeenstemming ko
men over de kwestie van het vreed
zaam naast elkaar bestaan. De Rus
sische regering wijzigde haar ontwape
ningsvoorstellen, aldus de communisti
sche leider, omdat het thans meer nood
zakelijk is de lanceerplaatsen van ra
ketten dan vliegvelden te inspecteren.
De bommenwerpers hebben hun be
lang verloren, omdat zij door raket
ten worden aangevallen, en de nieuwe
(Van onze correspondent in Bonn)
BONN, hedenmorgen
De 65-jarige ex-generaal-veldmaar-
■chalk Ferdinand Schörner dient te
worden vrijgesproken, zo meende diens
Verdediger gisteren voor het Hof m
München. De laatste opperbevelheb
ber van de legergroep-Midden en Hit-
Iers onderdanigste generaal, de laatste
teneraal ook die door de Fuhrer tot
veldmaarschalk werd bevorderd
Was ervan beschuldigd op 25 maart
1945 zonder onderzoek en pr°ces_ de
korporaal Arndt standrechtelijk te heb
ben laten doodschieten, omdat deze be
schonken achter het stuur van een le
gerauto zou hebben gezeten en de weg
en daarmede de aanvoer naar net
front had geblokkeerd. Deze dood
slag, die aan moord grenst, achtte de
officier van justitie, mr. Weisz, bewe
zen. De schrijver van Schörtiers schrif
telijke executiebevel getuigde tegen de
beklaagde, die voorgaf zich van het ge
val niets meer te herinneren. De offi
cier van justitie eiste in deze zaak acht
jaren tuchthuisstraf.
De plaatselijke commandant van de
stad Neisse, kolonel Sparre, en diens
plaatsvervanger, majoor dr. Jüngling,
leven vandaag nog, a) omdat Sparre
(wiens echtgenote Bormann heette)
blufte dat hij familie van de vroegere
plaatsvervanger van de Führer, Mar
tin Bormann, was hetgeen Schörner,
bijgenaamd „de Bloedgeneraal", blijkbaar
afschrikte en b) omdat de opperbe
velhebber van het zeventiende Duitse
leger, generaal Schulz, weigerde het
bevel van Schörner uit te voeren en
het daarheen wist te leiden, dat Spar
re en Jüngling voor de krijgsraad in
Torgau kwamen, die hen vrijsprak van
het prijsgeven van de stad tegen Hit-
Ier» zgn. „Durchhaltebefehl" in. Vol
gens de officier van justitie was hier
sprake van een dubbele poging tot
doodslag.
De .Durchhalte''-generaal, die offi-
eieren en onderofficieren heeft laten
executeren, omdat zij weigerden zich
te laten afslachten, vluchtte op 8 mei
1945 uit zijn hoofdkwartier in zijn par
ticuliere vliegtuig naar Tirol. Gekleed
in een leren broek werd hij daar door
de Amerikanen gevangen genomen en
aan de Russen uitgeleverd, die hem tot
25 jaren dwangarbeid veroordeelden. Hij
bleef tot januari 1955 in Rusland, doch
geldt voor de Duitse wet als nog nim
mer te zijn gestraft, aangezien de in
Moskou opgelegde dwangarbeid niet
als rechtmatige straf wordt erkend.
Het hof in München zal nog deze week
uitspraak doen.
(Van onze Haagse redactie)
Het landelijke net van gasbuizen
heeft een lengte bereikt van 1410 km.
Dit blijkt uit de begroting van het
staatsgasbedruf, die dit jaar voor het
eerst bij de Tweede Kamer is ingediend.
Het staatsgasbedrijf werd ingesteld bij
de wet van 21 februari 1957.
Over de toekomst zegt minister Zijl
stra in zijn toelichting dat een verbin
ding zal worden tot stand gebracht tus
sen het uitgebreide net in midden-,
oost- en noord- Nederland en Zuid-Hol
land.
Hierdoor kan de oorspronkelijke hoe
veelheid aardgas van 550.000 m3, die voor
twintig jaar werd gegarandeerd, wor
den verhoogd met gas uit de velden
tussen Den Haag en Rotterdam. Ver
der zal hieraan nog gas uit de raffi
naderijen bij Pernis worden toegevoegd.
In de Parijse tentoonstellingszaal Porte
de Versailles is de Herfstsalon geopend,
waar weer diverse nieuwe uitvindingen
zijn te bewonderen. Een van de nieuwe
constructies is een elektrische tanden
borstel, die is uitgerust met een soepel
wit borsteltje, dat in 40 seconden de
tanden reinigt zonder het tandglazuur
aan te tasten.
De KLM zal waarschijnlijk over 1957
een bruto-inkomen hebben van ongeveer
136 miljoen dollar en een netto-inkomen,
dat overeenkomt met ongeveer 4,58 dol
lar per gewoon aandeel over het gemid
delde aantal aandelen, dat uitstaat.
Hiertegenover staan voor 1956 een bruto-
inkomen van 114.248.000 dollar en een
netto-inkomen, overeenkomende met 4,60
dollar per gewoon aandeel over 't kleinere
aantal aandelen, dat aan het einde van
het vorige jaar uitstond.
Deze ramingen komen, tezamen met
een voorspelling van een bruto-inkomen
van 177 miljoen dollar tegen 1962, als
naar verwacht wordt de straalvliegtui
gen en toestellen met schroefturbine-mo-
toren in gebruik zullen zijn, voor in een
rapport, dat door een onafhankelijke
luchtvaartadviseur voor de KLM werd
PBij informatie bij de KLM te s-Gra-
venhage werden deze gegevens beves
tigd.
Prins Bernhard, die enkele dagen in
de Italiaanse plaats Fiuggi heelt verga
derd, bracht maandag te Rome een
bezoek aan de plaatsvervangend groo -
meester van de Souvereine Orde van
Malta. De prins werd in de villa Malta
op de Aventjjn ontvangen. Aanwezig
waren tevens de president van de Ne-
derlandse tak der Orde mr. E. baron
van Voorst tot Voorst en mr. E. baron
Speyart van Woerden, lid van de Sou
vereine Raad. Prins Bernhard, lands-
commandeur van de Johanniterorde in
Nederland, is tevens baljuw-grootkruis
der Orde van Malta.
Voordat de prins per vliegtuig de terug
reis naar Nederland aanvaardde, bracht
hjj nog een bezoek aan de Italiaanse
president dr. Giovanni Gronchi.
straaljagers zijn bijna te snel om doel
treffend te zjjn, zo zei hjj. Volgens
Khroesjtsjev heeft de Sovjet-Unie thans
alle raketten die voor haar verdedi
ging nodig zijn.
Nu de Russen een kunstmaan heb
ben gelanceerd, zal niemand meer kun-
n zeggen, dat de „Russen niet de
waarheid spreken", aldus Khroesjtsjev
die voorts zei, dat de Sovjet-Unie be
reid is haar strijdkrachten te demobi
liseren en slechts een militie op de
been te houden voor de binnenlandse
veiligheid. De andere landen zouden
echter hetzelfde moeten doen.
(A.F.P.-Rtr.)
De Belgische schrijver Marnix Gij
sen (pseudoniem van prof. dr. J. A.
Goris) heeft voor zijn roman „Er ge
beurt nooit iets" de grote Belgische
drie-jaarlijkse staatsprijs voor de let
terkunde ontvangen.
H.M. de Koningin zal de voordrachts
avond van Charlotte Kohier, woensdag
avond in de Stadsschouwburg te Am
sterdam, bijwonen. De kunstenares zal
die avond, na de voordracht van
„Yvette" van Guy de Maupassant, ge
huldigd worden, omdat zij 25 jaar
voordrachten geeft. De avond is het
begin van een jubileumtournée.
Het ligt in het voornemen van H.K.H.
prinses Beatrix op zaterdag 19 oktober
de tentoonstelling van beeldhouwwer
ken „Sculptuur uit Verleden en Heden
in Nederlands particulier bezit," offi
cieel te openen. Deze expositie wordt
georganiseerd door de Kunstkring De
Waag in het Waaggebouw te Almelo.
Advertentie
Dat is geen kwaal die ge nog langer
hoeft te dragen. Neem Rennies die
blussen de brandende pijn. Voetstoots.
Rennies neutraliseren alle overtollig
maagzuur en nemen zo de oorzaak weg
van die snerpend brandende pijn.
Wegens het plegen van een roofoverval
op een boerderij in Arnhem hebben veer
tien dagen geleden voor de rechtbank te
Arnhem een 46-jarige en een 44-jarige
man uit Arnhem terechtgestaan. De
rechtbank veroordeelde de beide mannen
hedenmorgen elk tot 6 jaar gevangenis
straf met aftrek, alsmede tot voorwaar
delijke ter beschikking stelling van de
regering.
Het tweetal was op 13 mei een boerde
rijtje bij Arnhem binnengedrongen, sloeg
de bewoner, de 73-jarige P. van Schaar,
neer en dwong vervolgens diens vrouw
het spaargeld, een bedrag van ƒ210.
af te geven. Vooraf zouden de mannen
nog gepoogd hebben de twee honden van
van Schaar met leverworst, waarin ver
gif en stukken van scheermesjes ver
werkt waren, uit de weg te ruimen. De
officier had tegen de mannen elk 8 jaar
gevangenisstraf met aftrek geëist, als
mede ter beschikkingstelling van de re
gering.
De kapitein van het 35 jaar oude
stoomschip „Luma", dat 13 mei van dit
jaar betrokken was bij een aanvaring
met het 20.000 ton metende Britse m.s.
Persic", heeft voor de raad voor de
scheepvaart te Amsterdam een toelich
ting gegeven op Zijn manoeuvres vlak
voor het ongeluk.
„Er was een dichte mist, ik had daar
om vaart laten minderen en op het
voorschip stond voortdurend een uit
kijk" zo zei de kapitein. Plotseling hoor
de men aan boord van de „Luna"
schuin voor aan bakboordzijde mistsig-
nalen van een ander schip. Beide sche
pen gaven door twee lange stoten op
de fluit te kennen, de motoren gestopt
te hebben en geheel stil te liggen. De
kapitein liet toen sterk naar stuurboord
uitwijken zodat hij de signalen van het
door de mist onzichtbare schip achter
zich hoorde en stoomde ongeveer 10
min. rechtuit. Toen meende hij dat het
gevaar wel geweken was en hij besloot
op zijn oude koers terug te komen. Nau
welijks was dit gebeurd of opnieuw
hoorde men aan boord van de „Luna"
mistsignalen. Bijna tegelijkertijd doem
de een groot schip uit de mist op. De
„Luna" gaf volle kracht achteracht, maar
kon een aanvaring niet meer vermijden.
Het schip' raakte de Persic" in de
flank en liep zelf schade op aan de voor
steven.
De voorzitter van de raad, mr. G. A.
Schreuder, merkte op dat hij de indruk
kreeg, dat de kapitein volgens de voor
schriften had gehandeld. Een lid van de
raad informeerde of de gezagvoerder er
wel volledig zeker van was dat het
schip, waarmee hij in aanvaring was
gekomen, hetzelfde was als dat waar
van hij 10 minuten voordien de mistsig
nalen had gehoord. De kapitein ant
woordde bevestigend. „De fluittonen
hadden dezelfde klank," zei hij.
De hoofdinspecteur voor de scheep
vaart, de heer J. Metz, was van me
ning dat de kapitein zich geheel aan
de mistvoorschriften had gehouden en
voldoende voorzichtigheid had betracht.
Hij heeft de aanvaring niet kunnen
voorzien op het moment dat hij op zijn
oorspronkelijke koers terugkwam, be
sloot de heer Metz zijn conclusie.
Een 56-jarige administrateur uit Voe
rendaal heeft maandag voor de recht
bank te Maastricht terecht gestaan
wegens verduistering in dienstbetrek
king en terzake van oplichting en vals
heid in geschrifte. Hij had als beheer
der en administrateur van de gelden
der coöperatieve woningbouwvereniging
Samenwerking voor spoorwegpersoneel
gelden tot een totaalbedrag van 17.245
verduisterd door foutieve en gefingeer
de boekingen. Een accountantsonder
zoek bracht deze knoeierijen aan het
licht, nadat een onderzoek was bevo
len door het bestuur, dat telkens ver
geefs om een volledig boekhouding
overzicht van de administrateur had
gevraagd.
De officier van justitie eiste zes
maanden voorwaardelijk met toezicht
van de reclassering.
Uitspraak 24 oktober.
Op de Jungjraujoch in Zwitserland bevindt zich een van de belangrijkste waar-
nemingsposten voor kosmische stralingen op een hoogte van ruim 3650 meter
Onlangs is het observatiestation uitgebreid met een „Heliostaat", een instrument,
dat automatisch de theoretische baan van de zon volgt.
(Van onze Haagse redacteur)
De groep „Plein 1957" heeft maan
dag in het Instituut voor Sociale Stu
dies te Den Haag een dispuutavond
gehouden over de vraag „Internatio
nale bijstand: een gevaar voor mis
sie en zending?" Aan deze gedach-
tenwisseling, die grote belangstelling
trok, werd deelgenomen door mr. K.
v. Rijckevorsel, ds. G. P. Ph. Locher,
secretaris bij de Raad voor de Zen
ding van de Ned. Herv. Kerk en pa
ter S. Jelsma MSC. De standpunten
var de drie disputanten kunnen als
volgt worden samengevat.
Mr. v. Rijckevorsel: Wanneer wij ons
bij - beschouwing van het onderwerp
beperken tot die vormen van interna
tionale bijstand, die geheel of groten
deel. samenvallen met datgene wat
door de kerken is verricht op sociaal
en cultureel gebied het eerste be
schavingswerk, het lenigen van actuele
noden, gezondheidszorg en onderwijs
dan is er vooreerst het gevaar, dat ze-
k -e internationale organisaties werken
op en wijze, die strijdig is met het
natuurrecht, bijvoorbeeld door het pro
pageren van bepaalde systemen van ge
boortebeperking. Ten tweede is er het
gevaar, dat derglijk organisatis scholen
en dergelijke oprichten, die concurreren
met de instellingen van de missie en dit
met middelen, die verkregen zijn uit be
lastingheffingen. Ten derde, dat men de
staatsscholen bevoordeelt en aldus de
missiescholen benadeelt. In het alge
meen is te vrezen het te weinig er
kennen van het particulier initiatief,
het niet respecteren van het subsidia
riteitsbeginsel.
Eet is niet voldoende dat met woor
den waardering wordt uitgesproken
voor de missie; men moet de missie
e lancering van de Russische
kunstmaan maakt voorlopig een
schoten in bekwaamheid om de macht
van Amerika te bewaren als de relatief
j riuf ofiinan grootste op alle gebieden, die van de
emd aan een geloof, dat stilaan atoomwapens natuurlijk ingesloten. De
een sprookje geworden was. Dat de we- goede, vriendelijke, glorierijke generaal
reld ootentieel in staat was een maan de ethische bedoelingen heeft ge-
1C F faald. eenvnnHip'wpo' nmHat hü o-ooo+c.
te creëren stond reeds lang vast; de
realisering van dat fantastische project
was maar een kwestie van tijd. Onbe
kend was nog alleen maar, wiens trek
ken het mannetje in de maan zou ver
tonen. Het is het gezicht van Khroesj
tsjev; niet dat van president Eisenho-
faald, eenvoudigweg omdat hij geeste
lijk niet was opgewassen tegen zijn taak
van president van het machtigste land
ter wereld, gelijk zovelen in het begin
reeds hebben vermoed en in de loop der
jaren met toenemende zekerheid uit de
feiten bevestigd hebben gezien.
Aangezien president Eisenhower niet
de besluitvaardigheid opbrengt, die no
dig is om te regeren, is hij meer dan
e Sovjet-Unie is nog altijd in eco
nomisch, in organisatorisch en
tenslotte in menselijk opzicht niet
sterker dan de Verenigde Staten van
Amerika. Dit feit blijft onbetwistbaar
uitgangspunt bij alles wat er verder
valt te overwegen. De ontegenzeggelij
ke technische voorsprong, die zij op het
speciale terrein van de raketoorlog ge
kregen heeft, stelt haar in werkelijk
heid nog niet in staat morgen een oor
log te beginnen. In hoeverre zij erin zal
slagen deze voorsprong van technische
aard om te zetten in politieke kracht,
valt te bezien, maar een voordeel is
zijn positie gedoogt - hefwerktuig ge- „Ti al z° mt °?ziCu f gemene
woraen van de partijbazen, die zich van mantrouwen tegen zich heeft, terwyl de
hem voor hun doeleinden ziin eraan he« Sovjet-leiders stuntelaars zjjn als het
dar oe verenigue araren ai- dienen Onverantwoordelijke hefnbïLin erom &aat politiek te voeren,
alle terreinen de knapsten. de gen 0p de Amerikaanse defensie fun ?eze drie omstandigheden geven de
Dit feit maakt een eind aan het
sprookje, dat de Verenigde Staten al
tijd en op
snelsten en de voorlijksten zijn. Het be- doorgevoerd onder het motto dat de ore- vrye, ,wereld> met do V.S. aan het hoofd,
tekent immers met alleen, dat de Rus- S Te iiXeL zlR mimatr Kft "spijt om althans nog veel goed te ma-
sen de eersten zjjn, in staat om met een
op deze aarde gemaakt voorwerp de
kosmische ruimten te betreden en sei
nen op te vangen uit het hemelruim,
dit feit markeert, los van het weten
schappelijk belang dat het vertegen
woordigt, het niet te loochenen door
slaan van de balans van technische,
practisch toepasselijke kennis op het
gebied van raketten ten gunste van de
Sovjet-Unie. Zo ooit, dan wordt hier
weer eens bevestigd, dat de gemeen
plaats „Kennis is macht", gelijk alle
sident, die immers zelf militair is, het
toch wel zou kunnen beoordelen. Het
Amerikaanse budget heeft daarvan ge
profiteerd; nog veel meer de partij, die
hem op het kussen heeft gebracht en
door hem regeert. Onder het besluite
loze, zich distanciërende regiem van
een man, die door slechte gezondheid,
die hij onrustbarend duidelijk zoekt te
sparen, wel gedeeltelijk buiten gevecht
is gesteld, maar niet bewogen is af te
treden, toen het zijn tijd was, is het
mogelijk geworden, dat de weermacht
onderdelen zich onderlinge rivaliteiten
ken van wat zij op dit ogenblik verlO'
ren heeft of op het punt staat te verlie
zen. Dit vereist van allen een onge
hoorde krachtsinspanning met terzijde
stelling van alle nationale en groeps
belangen en persoonlijke particularis
men, die in onze wereld van de laatste
jaren zo welig zijn gaan tieren. Dit ver
eist derhalve, in ronde woorden gezegd,
integratie van de verdediging, in natio
nale en internationale verbanden. Het
vereist, dat de weermachtonderdelen
van de V.S. hun kennis en vermogens
ook recht doen. De missie heeft met
particuliere middelen reeds enorm
veel in de onderontwikkelde gebieden
verricht. Dit werk dient gesteund te
worden en zulks niet bij wijze van
gunst. De missie heeft op grond van
haar staat van dienst rechten.
Zolang de NOVIB een particuliere or
ganisatie blijft, is dit vraagstuk min
der urgent, doch als zij op de duur uit
groeit tot een organisatie die met over
heidsgelden gaat werken, dan dient zij
het maatschappelijk recht van de mis
sie te erkennen.
•Iet Kardinaal Van Rossuminstituut
heeft kortgeleden, aan een aantal Ne
derlandse missiebisschoppen de vraag
voorgelegd hoe naar hun mening de in
ternationale bijstand het best kan wor
den gegeven. De antwoorden luidden
zeer positief dat dit het beste kan ge
schieden langs de kanalen van missie
en zending. Wanneer sommigen zeg
gen: wat begeven we ons toch in dis
cussies, wat verliezen we een tijd in-
plaats van te gaan helpen, dan moet
het antwoord luiden: er is geen sprake
van „gaan helpen"; er ig reeds gehol-
pe en die in feite door de missie ge
geven hulp verdient steun. Het is in
middels niet de bedoeling, dat we al
onze Nederlandse maatschappijstructu
ren overplanten in de onderontwikkel
de gebieden.
Ds. Locher: We moeten ons erover
verheugen dat in brede lagen van ons
volk de ogen open gaan voor de grote
nood in de onderontwikkelde gebieden.
De arbeid 9an de Kerk is er niet al
leen op gericht zieltjes te winnen in de
zendingsgebieden. Men helpt omdat
men bewogen wordt door het lot van
zijn medemensen; men zou niet van de
Heer kunnen getuigen als men niet
hielp. Zeker is het hulp verlenen niet
lo. te maken van het doel van de zen
ding; maar als men dit verabsoluteert
voert dit ad absurdum. Er is werk te
verrichten, dat ver uitgaat boven de
middelen van zending en missie. Als
anderen dit werk doen. laat dan ook de
zending juist op die plaatsen waar dit
werk wordt gedaan een grote activiteit
ontwikkelen. De Kerk moet niet jaloers
zijn op de NOVIB. We moeten ons er
over verheugen als het Evangelie in de
levensstijl van ons volk invloed blijkt uit
te oefenen. Steun aan de NOVIB behoeft
de steun aan de zending geen schade
te doen: de ervaring wijst uit, dat als
de mensen eenmaal door de nood be
wogen zijn, ze dubbel weten te geven.
Laat de NOVIB geen geld geven aan
de zending; dit leidt alleen maar tot
een heilloos geruzie. De christenen
moeten zorgen mee te doen in de niet-
kerkelijke organisaties, die zich met d«
hulpverlening bezighouden.
gemeenplaatsen, een zeer grote" waar- eTtwisten vêröorioven'^stede'van1'al gaan samendoen om een, in geledingen
u~iA fnt kprn heeft. Alc Ho cjotHo+.o-o- twisten veroorloven, msteae van ai zinvol onderverdeeld, m
leefden' een'"so^kg zware^sateSIt'^p" T" dachten samen te brengen op de
een baan 900 km buiten de aarde in
het hemelruim kunnen brengen, dan
kunnen de Sovjet-militairen een H-bom
naar iedere gewenste plaats van de
aarde afvuren. Dit duidt de machtspo
sitie van de Sovjet-Unie aan, die ver
kregen is uit de voorsprong. Men be
hoeft daaruit niet de gevolgtrekking te
maken, dat de V.S. met heel hun po
tentieel en geweldige, alzijdig ontwik
kelde economische macht, de mindere
zjjn geworden van de Sovjet-Unie. Dat
is nog altijd niet waar, maar inciden
tele machtsposities, gelijk de Sovjet-
Unie thans inneemt, zijn van niet te on
derschatten betekenis in de kansbere
kening van de overrompelende aanval.
De communisten hebben niet gebluft,
handhaving van de veiligheid van Ame
rika, die de handhaving van de veilig
heid der gehele vrije wereld is.
Het is een taak, die de uiterste geza
menlijke krachtsinspanning zelfs van de
sterkste natie der wereld vergt. In
plaats daarvan manipuleert men met
begrotingen om zich van gemakkelijke
kiezersgunst te verzekeren, terwijl de
president, die door eigen kennis èn
door waarschuwingen in staat is beter
te weten, maar zwijgt en laat begaan.
Is het wonder, dat Groot-Brittannië bij
zoveel onmacht als de Amerikaanse
topleiding sedert jaar en dag vertoont,
van die betrekkelijke zwakte van de gro
te bondsgenoot profiteert om zichzelf
een kans te verschaffen daartegenover
maar nochtans
organisch samengegroeide defensie met
de allerbeste technische middelen tot
stand te brengen, instede van zich on
derling te gedragen als concurrerende
hoedenfirma's.
Maar het vereist evenzeer, dat de ge
allieerde landen hun eigen richting prijs
geven en dat met name Groot-Brittan
nië de droom van zijn zelfstandige
machtsapparaat, dat zij niet betalen
kan, bewaart voor minder gevaarlijke
tijden dan de onze, waarin de wereld
zich slechts veilig kan weten met een
geïntegreerde en op de uiterst doelma
tigheid gerichte defensieve macht. Het
betekent o.a. ook, dat de president van
de Verenigde Staten eindelijk ophoudt
het benevolente vadertje van iilusie-
lievende massa's te zijn om zich te her
toen zij enige maanden geleden beweer- relatief aan macht te stijgen? Onmacht inneren, dat een president, die zich
den de I.C.B.M. te bezitten. Dat dit nu roept altijd nieuwe onmacht op, door- desnoods doodwerkt niet meer doet dan
onomstootbaar vaststaat, daarin schuilt
een onheilspellende werkelijkheid, die
zich opdringt uit het wereldschokken
de feit, dat de mens voor het eerst de
kosmetische ruimte is binnen gedron
gen.
roept
dat de zwakken de leegten binnen drin-
door de onmacht geschapen, uiter
aard om er slechts hun quasi-macht xte
gen,
n deze dagen moet het niet prettig
zijn rond te lopen in de schoenen
van de president der Verenigde Sta
ten. Het heeft de jaren van zijn presi
dentschap door aan waarschuwingen
niet ontbroken, maar hij is tekort ge-
cultiveren. In deze dagen lijden de Ver
enigde Staten de zware schok in hun
prestige en hun vertrouwen, die zij
langdurig zelf voorbereid hebben door
hun tekortschietend beleid. Het is een
schrale troost te weten, dat zij dit ver
diend hebben, maar het kan nochtans
een troost van betekenis worden, mits
er zonder verwijl de consequenties uit
worden getrokken, die zich aandienen.
leven volgens de standaard van zijn on
begrijpelijk hoge en zware ambt.
De democratische wereld heeft schok
ken als zij thans weer gekregen heeft,
kennelijk nodig heeft om de beuzelarijen
waarin zij altijd weer opnieuw vervalt
althans voor enige tijd af te leren. Als
het man etje, dat thans in de maan is
verschenen, haar die schok geeft, Toe-
hoeven wij nog niet al te mistroostig
te zijn. Het moment is te ern
stig om het niet uit alle macht
te hopen.
Pater Jelsma: De gehele beweging
van de internationale bijstand duidt op
een nieuwe bewustwording vein wereld
burgerschap. Onze generatie beseft be
te dan vorige generaties dat zij deel
uitmaakt van de wereldbevolking. Deze
po.itieve achtergrond is winst. De es
sentiële opdracht van de Kerk is ver
vat in het gebod dat men de naaste
moet lief hebben als zichzelf, welk ge
bod gelijk is gesteld aan het gebod dat
men God moét lief hebben. Wanneer
anderen zich ook met de hulp aan da
naaste gaan bezighouden, dan moet in
christelijke geest hun goede wil worden
verondersteld; die goede wil behoeft
niet eerst te worden bewezen. De
NOVB denkt er niet aan een over
heidssubsidie aan te vragen en de
kwestie van de verdeling van de gel-
d t is in deze zin dus niet aan de orde.
De vraag welke hulp het eerst
moet worden verleend is in haar al
gemeenheid niet te beantwoorden.
Het antwoord hangt af van de con
crete noodsituatie zoals ook de barm
hartige Samaritaan het karakter van
zijr hulp heeft laten bepalen door de
situatie die hij voor zich zag. Moet
er eerst lichamelijke, danwel geeste
lijke hulp geboden worden?
Het Evangelie toont ons, dat Christus
allerlei hulp door elkaar verleende.
Wanneer niet-ehristenen zo christelijk
zjjn dat ook zij hulp willen verlenen,
dan stemt dit tot vreugde. De christe
nen dienen daarbij te zijn. Zij kunnen
ertoe bijdragen de hulpverlening te ont
doen van onzuivere bijbedoelingen. Als
men christenen tezamen met niet-chris-
ter binnen hun mogelijkheden bei
den kunnen falen ziet werken aan
de hulpverlening, dan is er reden te
zeggen: Gode zij geprezen.
De in een goede sfeer verlopen ge-
„htenwisseling lokte een levendig de
bat uit, waarvan de hoofdpunten ver-
i werkt zijn in bovenstaande samenvat
ting.
