Succes stijgt de missie
soms boven het hoofd
Er bestaat meer behoefte aart hulp
dan aan bewondering
Dit
uur
|van diepe
I ernst III I
Mgr. Tillemans ontvouwt een
hulpplan voor Nieuw-Guinea
Valencia biedt
een troosteloze
aanblik
Franse kardinalen
bisschoppen te
en aarts-
Parijs bijeen
|tP
Roep
der
ruimten
„Onvriendelijke
daad'
Verschijningen in Fatima herdacht
Verkoudheid, hee/pijn,
Kardinaal Gerlier zou in Rome
Kanunnik Colomb hebben verdedigd
Britse koningin
thans in Amerika
Opnieuw proef
met Amerikaanse
raketten mislukt
Bonn overweegt
zijn tegenzet na
besluit van Tito
Schrijnende verschillen tussen Amerihcwinse
zendelingen en voorlopers van de. missie
Poolse C.P stoot tien
redacteuren van
Po Prostu99 uit
Vrees voor 100 doden
Het Nederlandse Rode
Kruis zendt 500
dekens
1500 kg smokkelboter
in België in beslag
genonjen
Catechismusonderwijs komt ter sprake
Bijzondere maatrege
len" i.v.m. dreigbrieven?
NATO-raad te Parijs
bijeen
Vechtpartijen in de
Poolse stad Lodz
DONDERDAG 17 OKTOBER 1957
PAGINA 7
Een
rnoggopeXa"drtdeTnTaTMnnenWde
l>>
Voor 164 groot-seminaries in de missielanden met
4530 seminaristen (een toename van 407 in verge
lijking met het vorig jaar) en voor 282 klein-semina-
ries met 18.325 leerlingen (een toename van 1730) wer
den er dit jaar bij het Sint Petrus Liefdewerk subsidie
aanvragen ingediend tot een totaal bedrag van rond
14,7 miljoen gulden. Dit betrof het onderhoud van de
seminaristen. Daarnaast waren er aanvragen voor ex
tra-subsidies in verband met de bouw, uitbreiding en
herstel van seminariegebouwen tot een bedrag van rond
10 miljoen gulden. Wanneer het S.P.L. aan al deze aan-
Wat betekent dit in feite? Het bete
kent, zoals in de encycliek „Fidei do-
num" wordt opgemerkt, dat inlandse
jongeren, die priester willen worden
door gebrek aan geld op sommige
plaatsen geen opleiding kunnen krijgen.
Dat is de situatie op haar scherpst ge
steld. Ook als het zo'n vaart niet loopt
zijn de moeilijkheden echter ernstig. In
een verslag van het S.P.L. wordt ge
sproken over de dringende noodzaak
om te helpen, dikwijls om de gezond
heid van de leerlingen te beschermen,
om het gebeds- en studieleven ge-
kelijker te maken en tenslotte om een
passende uiterlijke waardiheid te hand
haven voor de katholieke instituten,
die niet uit de toon moeten vallen
bij vergelijking met analoge gebouw,
door de regeringen opgericht voor de
inheemse scholen. Vaak zijn de verblij
ven van de seminaristen en is hun on
derhoud onvoldoende. Ongeschikte ge
bouwen, slecht verlicht, veelal vochtig,
armzalige bibliotheken die zelfs het
minste décor missen, primitieve keu
kens en eetzalen en uiterst sobere spij
zen; dat is, met uitzondering van de
nieuw gebouwde, het beeld van onze
seminaries in de missielanden. Het
komt zelfs voor, dat er priesterstuden
ten eigen geestelijkheid voor de missielanden..
Op de tweede dag van de bondsver
gadering, welke de Katholieke Bond
van Overheidspersoneel vandaag en gis
teren te Utrecht heeft belegd, heeft mgr.
H. Tillemans MSC, apostolisch vicaris
van Merauke op Nederlands Nieuw-Gui
nea, een boeiende rede uitgesproken
over het onderwerp: Nieuw-Guinea
een Nederlands en een katholiek vraag
stuk De Nieuwguinese bisschop is van
plan een landelijke actie voor zijn mis
siegebied te beginnen en heeft de eerste
stoot hiertoe via de K.A.B O. gelan
ceerd.
Demissiebis schop gaf in zijn rede een
plastische indruk van de problemen
van het volk van Nieuw-Guinea, dat
bijzonder behoeftig is, omdat dit land
zo plotseling en zo snel in de wereld
van vandaag wordt getrokken en be
trokken, en aldus de tijd eenvoudig niet
krijgt om tot een rustige aanpassing en
ontwikkeling te komen. Mgr. Tillemans
wees op de vier situaties, welke zich in
zijn vicariaat voordoen: een volksstam
die wegens zijn materiële welvaart en
het niet geordend zijn van die welvaart
zijn eigen opgang in gevaar brengt, zo
niet onmogelijk maakt; een andere vólks-
stam, die wegens gebrek aan materiële
welvaart geen kans krijgt zich gezond
te ontwikkelen; een derde groep, die
dank zij de goede samenwerking tussen
gouvernement en missie wel die kans
krijgt, waarna mgr. Tillemans zijn ge
hoor vervolgens in een vierde gebied
binnenleidde, waar de bevolking nog
nauwelijks een kans kreeg om tot ve*
dere ontwikkeling te komen.
„In grote ernst vraag ik u, vraag ik
Nederland: Kan het van doorslag
gevende betekenis worden geacht, of
al wat dit volk thans nodig heeft op
dit ogenblik wel economisch verant
woord is? Mag ik vragen of steunyer-
lening aan behoeftigen wel economisch
verantwoord is? Of dé sociale werk
voorzieningsregelingen voor hoofd
en handarbeiders, zoals wij die in Ne
derland kennen, economisch veranv
woord zijn?
Het is tragisch, dat in dit gebied, dat
zich godsdienstig zo mooi aan het ont
wikkelen was, de gezonde uitgroei naar
„de andere tijd", de „nieuwe tijd" met
een motief als „niet economisch verant
woord" in zo ernstig gevaar wordt ge
bracht.
Over de eerste groep, die wegens zijn
materiële welvaart en het niet geordend
zijn van die welvaart zijn eigen opgang
in gevaar brengt, merkte de Nederland
se missiebisschop op, dat deze mensen
materieel gezien geborgen zijn.
Maar dat dan ook alleen. En dat is hun
ondergang.
In zijn derde situatieschets gaf mgr.
Tillemans een voorbeeld van wat een
gelukkige combinatie van de werkzaam
heid van bestuur en missie tot stand kan
brengen: het „Kepi-plan". In nauwe sa
menwerking tussen bestuur en missie
wordt hier een plan uitgewerkt, dat de
bevolking én geestelijk én materieel tot
•en hogere welvaart tracht te brengen.
Het kan dus, als er maar op de juiste
manier wordt geholpen. Wat uit feitelijk
cebrek aan onderwijzers in dit gebied
fs begonnen n.l. het openen van dor
pen middels een nood-kracht een peno-
Cg een voorloper - groeide uit tot
een nieuwe missiemethoae.
Boeiend schilderde mgr. Tillemans
de schrijnende verschillen tussen het
grote aantal Amerikaansezendelingen,
die met motorboot en vliegtuig,
zien van prefabhuizen, omhangen met
fotocamera's en filmappar,'kiras-
zien van grammofoonplaten en D
ten binnendringen, en die tweehonde d
voorlopers met niets dan een bundeltje
kleren en een zeer bescheiden maand
loon.
Voor deze voorlopers hoopt mgr. Tille
mans in de komende maanden een actie
los te slaan, waarbij hij een beroep zal
doen op de verschillende krachtige orga
nisaties, stands- en vakorganisaties,
werkgevers- en middenstandsorganisa
ties, parochies, dorpen en instituten, een
actie voor het adopteren van een dorp,
waar zulk een voorloper gevestigd is.
vragen had willen voldoen zou het derhalve 24,7 mil
joen gulden nodig gehad hebben. De opleiding van in
landse priesters wordt in deze tijd van dynamische na
tionale ontwikkelingen in de missielanden van zo groot
belang geacht, dat het Genootschap tot Voortplanting
van het Geloof speciaal voor dit werk bijspringt met
een subsidie van rond 11 miljoen gulden. Het Sint-
Petrus Liefdewerk zelf beschikte over inkomsten ten
bedrage van 9,9 miljoen gulden. Tezamen dus 20,9 mil
joen gulden. Een indrukwekkend bedrag maar men
ziet het tekort: 3,8 miljoen gulden.
ten ondergebracht moeten worden in
ruimten, waar men eigenlijk nog geen
dieren zou willen bergen.
In de oorlog ziin vele gebouwen ge
heel of gedeeltelijk verloren gegaan.
Men heeft dus heed wat geld
moeten steken in nieuwbouw.
Een andere factor, die de uitgavencjj-
fers heeft opgevoerd is de enorme stij
ging van de kosten van levensonder
houd in tal van landen. Voeg daarbij
de stijging van het aantal priesterstu
denten en men heeft de verklaring voor
de hoge bedragen, die na de oorlog no
dig bleken en blijken. Maar daar staat
tegenover, dat de ernst van de situa
tie tot de katholieke wereldgemeen
schap nog onvoldoende schijnt te zijn
doorgedrongen. Zelfs in Nederland,
waar men elkaar zo vaak vertelt, dat
we zo'n goede naam hebben op missie
gebied, wordt het Sint Petrus Liefde
werk door niet meer dan 20 pet. van
de practiserende katholieken gesteund.
De vorming van een inlandse clerus
is een van de essentiële taken, die er
thans in het missieveld te verrichten
zón. Het is bij de nationalistische ont
wikkelingen, die zich in vele Aziatische
en Afrikaanse landen voltrekken, dui
delijk dat deze taak bijzonder urgent is.
Maar zelfs als er geen weerstanden
zijn tegen blanke missionarissen, dan
nog behoudt deze aangelegenheid pri
maire betekenis. 'Ten eerste vanwege
de fundamentele overweging, dat de
Kerk en de gelovigen in de missielan
den geleidelijk aan steeds meer
bestuurd moeten worden door een eigen
geestelijkheid. Vooralsnog zijn de jonge
christengemeenschappen in de missie
gebieden nog niet geestelijk self-suppor
ting, maar men moet toch werken in
die richting. Ten tweede is er de prak
tische overweging, dat het westen nooit
voldoende priesters naar de missie zal
kunnen sturen om te voorzien in de ziel
zorg-behoeften van het groeiend aantal
katholieken aldaar. In sommige stre
ken van Afrika groeit het katholicisme
zo snel, dat het succes de priesters bo
ven het hoofd gestegen is. De toename
van het aantal priesters houdt geenszins
gelijke tred met de toename van het
aantal gelovigen. Men kan het werk
dan niet meer aan; er zijn missies,
waar iedere priester de zorg heeft voor
twee- of zelfs drieduizend gelovigen, let
wel: jonge gelovigen, die juist veel
zielzorg behoeven. Ter vergelijking die-
ne, dat men in West-Europa de be
schikking heeft over een priester voor
938 katholieken; voor Nederland is de
verhouding 1 op 660.
In de missie-encycliek „Fidei
donum" wordt voor deze problemen bij
zondere aandacht gevraagd. Een ci
taat „Groot is de smart van de apos
tel dat hij aan zoveel dingen gebrek
heeft; niet zozeer bewondering als wel
hulp vraagt hijGeestelijke èn ma
teriële hulp. De komende Wereld-Mis
siedag vormt een goede aanleiding om
in verband met het laatste er op te
wijzen, dat het Nationaal Bureau van
de Pauselijke Missieactie nog een
wachtlijst heeft van 62 inlandse studen
ten, voor wier studie adoptie gevraagd
wordt. Het gaat hier om een jaarlijkse
bijdrage van tenminste 250.
T. E.
Tien leden van de redactie van het
Poolse studentenblad Po Prostu zijn
uit de Poolse communistische partil
gezet, aldus is gisteravond te Warschau
bekendgemaakt. Hieronder bevinden
zich de hoofdredacteur, Turski en
diens voorganger Lasota. Vijf andere
leden van de redactie hebben een be
risping met waarschuwing" gekregen
en een ander alleen een „berisping".
Het besluit werd genomen door zeven
rechters, die zitting hebben in de cen
trale commissie van het partÖ-orgaan,
dat belast is met het toezicht op de
partij.
„Po Prostu" is enige tijd geleden
het middelpunt geweest van ongere
geldheden in Warschau. De regering,
die van oordeel was dat het blad blijk
gaf van gevaarlijke revisionistische in
zichten, vaardigde een verschijnings
verbod uit, hetgeen tot enkele protest
demonstraties leidde. (Reuter)
-■
Plechtig is te Fatima het feit herdacht,
dat hier veertig jaar geleden, op 13
oktober 1917, de H. Maagd verscheen
aan drie Portugese herderskinderen. Mgr.
Dom, Fernando Cento (vijfde van links),
de Apostolisch Nuntius in Portugal,
zegende bij deze gelegenheid de zieken
en gebrekkigen, die op de trappen van
de basiliek van Fatima bij hem toerden
gebracht. Derde van links ziet men de
Portugese troonpretendent, Dom Duarte
de Braganca.
Men vreest dat circa honderd men
sen om het leven zijn gekomen bij de
overstromingen in en om de Spaanse
stad Valencia. Gisteren zijn zeven hef-
schroefvliegtuigen van het Amerikaan
se vliegdekschip „Lake Champlain" bij
het reddingswerk ingeschakeld. De stad
Valencia biedt een troosteloze aanblik.
In de straten staan een vijfhonderd
zwaar beschadigde auto's. Do stad is
verstoken van vers water en benzine.
Brood is schaars. In enkele delen van
de stad is de elektriciteitsvoorziening
hersteld.
Het dorpje Marines, waar dinsdag zes
mensen om het leven zijn gekomen, is
fisteren ontruimd. Het loopt gevaar
edolven te worden door een heuvel,
die door het water ondermijnd is.
Het Nederlandse Rode Kruis ver
zendt 500 dekens ter waarde van
10.000 aan het Spaanse Rode Kruis
in Madrid. Deze dekens zijn bestemd
voor de slachtoffers van de overstro
mingen in Valencia. (ANP-Rtr)
De gemotoriseerde brigade van de
Belgische douane te Lokeren heeft in
een huis te Destelbergen in België 1500
kilo gesmokkelde Nederlandse boter in
beslag genomen, die een waarde van
ca 7000 gulden vertegenwoordigt.
(Van onze correspondent)
PARIJS, hedenmorgen.
Te Parijs is gisteren de tweede zes-
maandelijkse vergadering van de Fran
se kardinalen en aartsbisschoppen van
dit jaar geopend onder het gebruike
lijke voorzitterschap van de deken der
in Frankrijk residerende kardinalen,
kardinaal Liénart, bisschop van Rys-
sel. Verhinderd zijn de aartsbisschop
van Rennes, kardinaal Roques, van
wege griep en de aartsbisschop van
Nice mgr. Rémond wegens dringende
verplichtingen in zijn diocees. In totaal
nemen aan de beraadslagingen, die
verscheidene dagen zullen duren, deel
vier kardinalen (behalve Liénart: de
kardinalen Feltin, Gerlier en Grente) en
verder nog zestien aartsbisschoppen.
De leden van de vergadering gebruiken
dagelijks gemeenschappelijk de luncb
in de Paryse aartsbisschoppelijke resi
dentie en zoals de gewoonte is zit aan
deze lunch ook telkenmale de pause
lijke nuntius aan.
De agenda der behandelde onder
werpen is geheim, maar in bevoegde
milieus geeft men te verstaan, dat
uiteraard de vergadering zich o.m. zal
bezighouden met de repercussies, te
weeg gebracht door de op last van het
H. Officie aangebrachte, resp. nog aan
te brengen rectificaties in het moder
ne catechismusonderricht in Frankrijk.
Wellicht zal aan het slot der beraadsla
gingen een communiqué worden uitge
geven.
Inmiddels heeft het officiële medede
lingenblad van het Lyonese aartsdio-
cees, de „Semaine religieuse de Lyon",
een artikel gepubliceerd dat enige aan
dacht heeft getrokken.
Het artikel, dat ondertekend is door
de beide onderdirecteuren van het dio
cesane catechismuswerk, behelst on
der de titel „Na het communiqué van
de bisschoppelijke commissie voor het
catechismusonderricht" o.a. de vol-
fende passages. „Het is duidelijk dat
it communiqué niet beoogt het geheel
van de catechetische beweging te kriti
seren. Het is zeker, dat de ondernomen
inspanning, die tweemaal de aanmoedi
ging van de Heilige Vader heeft ge
had, opnieuw aangemoedigd wordt en
dat men dit communiqué met goede
trouw niet kan uitleggen als een af-
Advertentie
ASPR0
door
Dirk van
den Brink
Nederlandse
emigratteroman
67
ziin^ eY^n„GVrP kon natuurlijk van alles gebeurd
anders. ?k voelde, 6dat °ngeV?1"
het was iets
hasrs wa* „"CV teu' er bÜ Van Gurp iets onherstel-
wend rode Meteen stond me die schreeu-
Zo, d^t was he^dus, ge6St
een1" dhegenstootemo^m' spande m«n borst alsof ik
Het achterhuis, vroeger als stal gebruikt was keu
rig schoongemaakt Een aantal veihngkisten stond te
gen de achterwand opgestapeld.
Vlak naast de W. C., in een hoek onder de lage
zoldering, stond Ariaan van Gurp op een lege kist.
Toen ik wat scherper toekeek, zag ik dat Van
Gurp's voeten niet op de kist rustten, maar er naast
hingen. Een pantoffel was op de grond gevallen.
Langzaam richtte ik mijn ogen op. Een ogenblik
staarde ik in de twee holten van een levenloze sche
del.
Een gevoel van onpasselijkheid steeg In me op
Mijn keel was kurkdroog. Ik slikte twee-, driemaal
en spuwde op de grond.
„Ze moet hem ontdekt hebben, toen ze naar de
W.C. ging", dacht ik.
Toen liep ik naar bmnen met de bedoeling mijn
buurman van het geval op de hoogte te brengen.
In de deur botste ik op tegen myn vriend Kobi.
Hij was nog in pyama.
Zo kwam dus ongewild de ontmoeting, waarnaar ik
wekenlang tevergeefs had uitgekeken.
Maar onder wat voor omstandigheden.
Kobi keek even het achterhuis in, tolkte, leidde
mi) de keuken binnen en sloot z°r?^ld,Ighand
achter zich. Wij drukten elkaar zwijgend de hand,
namen ieder een keukenstoel en ginSer?..^k
Dit zijn wel de zonderlingste ogenblikken gewor
den, die ik in mijn leven heb meegemaak.
Ik geloof, dat letterlijk alle gevoelens dlie myn ziel
ooit heeft opgebracht, met elka;£ n^rslachtil"
den te geraken. Maar een gevoellozeneerslachtig-
hpid int» nis ppn dikke deken over alles heen en vorm-
de eeMe^tog voorYedere fe=dsbeweging.
En terwijl deze stemming mij volkomen verlamde,
begon Kobi, uitgerekend op dit afschuwelijke mo
ment, over Jettie Simons te Pra*fJ'.Q+
Nu heb ik al dikwijls opgemerkt dat, wanneer de
mens iets beleeft wat hem te machtig is, hy par-
does begint te praten over een onderwerp, dat hem
het eerst in de gedachte valt. Het iszoiets als een
sluis, die wordt opengezet om een overmatige span
ning weg te nemen.
Maar in dit geval kwam er toch ook wel iets an
ders bij naar het me achteraf lykt.
Het was of Kobi maandenlang een folterend geheim
in zón hart bewaard had, dat zich voortdurend
een weg naar buiten had willen banen. Tot nu toe was
het hem gelukt, dit geheim voor een ieder te ver
bergen, maar nu scheen de onverwachte slag van
buitenaf een gapende wonde in zijn hart te hebben
aangebracht, waardoor het geheim onweerstaanbaar
naar buiten trad.
Hij stotterde meer dan ik het hem ooit heb horen
doen.
„Z-ze z-zal mijn n-ooit k-kinderen schenken, Jo-
han," zei hij, alsof hij zich hierover verontschuldigen
wilde.
Misschien was het allervreemdste in deze woorden
wel, dat ik ze op dat moment volkomen vanzelfspre
kend vond. Ik ging er rustig op in.
„Hoe weet je dat?" vroeg ik.
„Z-ze heeft het me verteld een operatie."
Nadenkend floot ik even tussen de tanden. Dat
was dus het vermoeide in haar wezen, wat mij
aldoor had getroffen.
Bezorgd zei ik:
„Je breekt toch niet met haar om die reden?"
En tot mijn grote verlichting hoorde ik, hoe hij
me eenvoudig verzekerde:
„N-nee, Johan, w-we zijn voor elkaar b-bestemd".
Besluiteloos stonden we op.
Het voorval plaatste ons voor enkele verplichtingen,
waaraan we ons met geen mogelijkheid konden ont
trekken.
Mijn zin om te rijden was over.
Het weer was er trouwens ook niet langer naar.
Er woel een harde Zuidwester wind, die dreigende,
laaghangende wolken over het landschap joeg.
Ik had nog een hoekje om te spitten in de hof en
begon er aan met veel tegenzin.
Het nieuws over Van Gurp's ongelukkig einde had
zich intussen als een kettingbrief door het dorp ver
spreid. Overal stonden groepjes vrouwen aan de deur
om lucht te geven aan hun medelijden met de familie
van Gurp.
Ik had pastoor Bouwman bij mijn buurman zien
binnengaan en verwachtte dat hij na dit bezoek wel
even bij ons langs zou komen.
De gedachte aan Ariaan van Gurp achtervolgde
mij als een spookbeeld. Het was niet zozeer het beeld
van de dode en ook was het minder de vraag
wat hem tot zyn daad had bewogen. Van de zelf
moord als zodanig heb ik nooit iets begrepen. Dat
iemand geen enkele reden meer ziet om verder te
leven, kan ik me nog indenken, maar dat hij ook
gelooft dat er geen reden meer toe bestaat dat
gaat mijn begrip te boven.
Neen, wat me vooral achtervolgde, was de zelf
moord als verschijnsel.
Er sprong telkens een woord tegen de drempel
van myn bewustzijn op, maar het wilde me niet te
binnen schieten.
Het was een vreemd woord dat we vroeger op
school nog al eens gebruikten. Ik wist, dat ik met
dit éne woord al mijn verachting voor de zelfmoord
zou kunnen uitdrukken. En merkwaardig genoeg
wist ik ook, dat er in myn eigen bestaan iets onher
roepelijks zou gebeuren op het ogenblik, dat me dit
woord te binnen zou schieten.
Ik was bang voor dat ogenblik en toch zocht
ik bijna driftig naar het vreemde woord.
Hoe heette zo'n verschijnsel ook weer?
Wordt vervolgd)
keuring van het ondernomen werk. Het
is van belang alles te vermijden waar
door priesters en catecheten ontmoe
digd zouden kunnen worden. De tot
dusver gegeven vorming blijft tenvolle
geldig".
Het artikel gewaagt vervolgens van
een onlangs door kardinaal Gerlier,
aartsbisschopprimaat van Lyon. aan
Rome gebracht bezoek, waarbij, zo
heet het, de kardinaal tegenover de
Heilige Vader getuigd heeft van zijn
grote achting en genegenheid voor
kanunnik Colomb en waarbij de
Paus de kardinaal gemachtigd heeft de
kanunnik te verzekeren dat Hij de
waarde van de door hem bewezen
diensten niet vergat.
Kanunnik Colomb, die afkomstig is
uit het Lyonese aartsdiocees, is zoals
bekend de directeur van het moderne
catechismusonderricht in Frankrijk en
secretaris-generaal van de bisschoppe
lijke commissie voor catechismuson
derricht. Zijn „Progressieve Catechis
mus" in drie delen mag niet langer de
verwarrend geachte kwalificatie van
progressief voeren en is momenteel uit
de circulatie genomen om voorzien te
worden van corrigerende inlegvellen.
Reeds eerder was er sprake van een
onderhoud, dat kardinaal Gerlier had
met Paus Pius XII, tengevolge van welk
onderhoud de Congregatie van het H.
Officie zou hebben afgezien van haar
aanvankelijk voornemen om kanunnik
Colomb uit zijn in het catechismuson
derricht beklede functie te doen ontzet
ten. De kanunnik, wiens gezondheid in
derdaad zeer is aangetast, is met ziekte
verlof.
Koningin Elizabeth en prins Philip
zijn gistermiddag pep vliegtuig uit Ot
tawa in de Amerikaanse staat Virginia
aangekomen. Daarmee heeft hun be
zoek aan de Verenigde Staten, dat zes
dagen zal duren, een aanvang genomen.
Al vijf uur voor de komst van hun vlieg
tuig hadden zich op en rondom het
vliegtuig van Williamsburg de eerste
belangstellenden verzameld. De konin
gin en de prins werden door de gouver
neur van Virginia, Thomas B. Stanley,
verwelkomd. De koninklijke bezoekers
hebben zich gistermiddag in de geslo
ten limousine van president Eisenho
wer naar Jamestown in Virginia bege
ven. Jamestown was de eerste Engelse
kolonie op het vasteland van Amerika
en de koningin en de prins zullen door
hun aanwezigheid luister bijzetten aan
de viering van het 350-jarig bestaan van
de nederzetting.
gens het Canadese blad „Mon
treal Herald" stond Scotland Yard er
met het oog op ontvangen dreigbrieven
Volgens
aid" stond
og op ontvi
aan de koningin op, dat er buitengewo
ne veiligheidsmaatregelen voor het ko
ninklijk bezoek aan de V.S. zouden wor
den getroffen.
Deze zouden er onder meer uit be
staan, dat de bagage van het koninklijk
gezelschap bij aankomst te Williams
burg aan een onderzoek met röntgen
stralen werd onderworpen en dat vyf-
honderd rechercheurs maandag de rou
te van de koningin in New York bevei
ligen. Volgens het blad was uit de dreig
brieven verband met de anti-Britse be
weging der Ierse Republikeinse party
gebleken /T>—
(Reuter-U.P.)
De Amerikaanse luchtmacht heeft
gisteren bekendgemaakt, dat er by de
atol van Enlwetok in de Stille Oceaan
vier pogingen zijn gedaan om proefra-
ketten van ballonnen af de ruimte in
te schieten, maar dat de proefnemin
gen zijn mislukt tengevolge van slechte
weersomstandigheden. De raketten had
den tot afstanden van 6500 km de ruim
te in moeten gaan.
Het betreft hier proeven met raketten
van het type „Farside". De luchtmacht
verklaarde, dat het mislukken in hoofd
zaak aan de slechte weersomstandig
heden was te wijten. De betrokken ra
ketten zelf hadden geen fouten getoond.
De bijzonder lage temperaturen op gro
te hoogte hadden een faliekante uit
werking op de ballonnen gehad, met
het gevolg dat de raketten niet in d«
juiste positie waren gekomen om da
verlangde resultaten te behalen.
Het is niet waarschijnlijk, dat de West-
duitse regering vóór morgen een beslis
sing zal nemen over de maatregelen,
die als antwoord moeten dienen op de
erkenning door Joegoslavië van het
communistische regime in Oost-Duïts-
land. Morgen zal de bondsregering eerst
overleg plegen met de fractieleiders
van alle partijen. Gisteravond is de per
manente NATO-raad op verzoek van
West-Duitsland te Parijs bijeengekomen
om de situatie, die ontstaan is door het
Joegoslavische besluit, te bespreken.
Het hoofd van de Westduitse delegatie,
Blankenhom, heeft een document met
het standpunt van zijn regering laten
rondgaan.
In welingelichte kringen wordt verno
men, dat de afgevaardigden van de vijf
tien landen van de NATO „algemene
sympathie en solidariteit" met de West
duitse regering hebben betuigd.
De Westduitse minister van buiten
landse zaken, Von Brentano, heeft gis
teravond geconfereerd met de diploma
tieke vertegenwoordigers van de wes
telijke Grote Drie in Bonn. Volgens Uni
ted Press hoopt hy er de westelijke ge
allieerden toe te brengen gezamenlijk bij
Joegoslavië te protesteren.
De voorzitter van de Westduitse
Bondsdag, dr. Eugen Gerstenmaier, zei
gisteren op een persconferentie in Ber
lijn, dat hij zelf niets voelt voor „on
doordachte maatregelen".
De erkenning van Oost-Duitsland door
Joegoslavië werd door radio-Moskou
gisteravond „een daad van grote inter
nationale betekenis" genoemd. „De
Joegoslavische regering ging uit van de
werkelijke situatie," zo werd gezegd,
„namelijk het bestaan van twee Duitse
staten."
Als andere landen dezelfde stap de
den, zou dat, aldus radio-Moskou, nuttig
zijn voor een vreedzame oplossing van
de Duitse kwestie.
(D.P.A.-Reuter-U.P.)
Joegoslavië heeft de regering van
Oost-Duitsland altijd al de facto
erkend, maar nu is Belgrado plot
seling ook overgegaan tot een erken
ning de jure van het bewind van Pan-
kow. De geste kan gezien worden als
een stap op de weg naar toenadering
tussen Joegoslavië en het Sovjetblok.
Het gebaar zal niet alleen de regering
van de zogenaamde Duitse Democrati
sche Republiek welkom zijn, maar ook in
Moskou zal men er zich over verheugen.
De betrekkingen tussen de Joegoslaven
en de Russen, die eind vorig jaar
tengevolge van de onderdrukking
van de Hongaarse opstand op een
dieptepunt waren geraakt, zijn de
laatste maanden weer aanzienlijk ver
beterd. Er is Uto kennelijk veel aan
gelegen om met de Sovjet-Unie op goe
de voet te staan.
Tito's besluit om de regering-Grote-
wohl te erkennen heeft intussen in
Bonn grote verontwaardiging gewekt.
Adenauer heeft aanvankkelijk gewei
gerd om diplomatieke betrekkingen te
onderhouden met iedere staat die
Oost-Duitsland erkende. Inmiddels
heeft de Bondskanselier een uitzonde
ring gemaakt voor de Sovjet-Unie,
maar hij is niet geneigd om nog meer
uitzonderingen te maken. Officieel heeft
de regering in Bonn herhaaldelÓk ver
klaard dat een erkenning van de D.D.R.
door een andere staat als een o n-
vriendelijke daad tegenover
West-Duitsland zou worden opgevat.
Joegoslavië heeft zich nu in de ogen
van Adenauer aan zo'n onvriendelijke
daad schuldig gemaakt.
Overigens heeft Tito zich onlangs
reeds met een andere kwestie
het misnoegen van Bonn op de
hals gehaald. Toen de leider van de
Poolse communisten, Gomulka, kort ge
leden een bezoek aan Belgrado bracht,
verklaarde de Joegoslavische president
uitdrukkelijk dat hij de Oder-Neisse li
nie als de definitieve Pools-Duitse grens
beschouwde, wat dus betekende dat hij
het vroegere Duitse gebied ten oosten
van deze grens als een permanent deel
van Polen wenste te zien. Een uit
spraak die lijnrecht in ging tegen de
Westduitse hereniginspolitiek.
Voor Bonn is nu de erkenning van
Pankow door Belgrado een nieuw strui
kelblok op de weg naar Duitslands
hereniging. Adenauer neemt het Tito
zeer kwalijk dat hij het Westduitse be
leid tracht te doorkruisen.
Bonn ziet zich nu voor een uiterst
moeilijke beslissing geplaatst:
Legt het zich neer bij de erkenning
van de D.D.R. door Joegoslavië, dan
zal het wellicht een hele reeks erken
ningen van Pankow door min of meer
neutrale staten moeten accepteren. Ve
le van deze staten hebben tot nog toe
§een diplomatieke betrekkingen met
iost-Duitsland aangeknoopt, omdat zij
niet in moeilijkheden wilden komen
met West-Duitsland. Gaat Bonn daar
entegen over tot verbreking van de re
laties met Belgrado, dan zal het daar
weinig voordeel van kunnen hebben.
De handelsbetrekkingen tussen de Joe
goslaven en de West-Duitsers zouden
door verbreking van het diplomatiek
contact wel eens ernstig geschaad kun
nen worden. Het invloedrijke Westduit
se dagblad „Frankfurter Allgemeine"
heeft deze week dan ook in een hoofd
artikel te kennen gegeven dat Adenau
er er niet verstandig aan zou doen
de meest radicale consequentie te trek
ken uit de nieuwe houding van Tito te
genover Grotewohl.
Bonn kan uiteraard zelf het bewind
van Pankow niet erkennen, maar
het kan door de omstandigheden
worden gedwongen een minder scherpe
houding aan te nemen tegenover die
staten die wel diplomatieke betrekkin
gen onderhouden met de D.D.R. Een
dergelijke opvatting werd o.m. gehul
digd door de vorige week overleden
Westduitse ambassadeur te Belgrado,
Pfleiderer, die zijn regering voorge
steld schijnt te hebben diplomatieke be
trekkingen aan te knopen met Polen.
In Lodz, na Warschau de grootste
stad in Polen, is het dinsdagavond tot
vechtpartijen gekomen tussen studenten
en „straatschenders", zo meldt het
Poolse jeugdblad „Sztandar Mlodych".
De incidenten waren begonnen toen een
aantal „straatschenders" een groepje
mensen aanviel.
De militie heeft drie personen, o.w.
een student, aangehouden. (Reuter)
