Ambtenaren eisen een
overbruggingstoelage
van tien procent
D AF-person en a uto, echt
Nederlands produkt
o/otrc/e tfafciA Maan en kunstmaan vallen...
BOURJOIS
Echter niet OP de aarde
maar er om heen
I
Van plastic-struis tot auto-thermo
D
Bouworde bouwt kerk
voor mgr. Jansen
Protestvergadering in Den Haag
Loonsverhoging van gelijke grootte
als aan de hogere ambtenaren is
gegeven noodzakelijk geacht
Tweedeurs sedan voor 4 personen
WÈËmvr?tcj rl iieLzinnigiJT h.nhtar mo f f /r a.P ftnrn.P
pakijs
„Nautilus" vaart
5V<2 dag onder
het
'vAr777
Spoedig Russische
kunstmaan met
hond
Grote activiteitdit jaar ook in de
Belgische Kongo
Niet eens een goed
kopje koffie
Demonstratie van de
katholieke ambtenaren
Smokkelauto met
boter aangehouden
Wilde zwanen op weg
naar het zuiden
Gecamoufleerd op de
weg geweest
Op de Zuidpool
Atoomduikboot ver
zamelt gegevens
Leder war enmoae heeft heel wat wei haast z®gpn>di? men uitdenkt
m
Spoetnik zendt niet
meer uit
MAANDAG 28 OKTOBER 1957
PAGINA 3
U kunt wel
duurdere
cremes kopen maar
geen betere
dan NIVEA
16 november in Den Haag
Na wilde achtervolging
Aangeschoten bestuurder
zwaar gewond
PARFUM
COLOGNE
POUDRE
PARFUMS - PARIS
In handen van een
woekeraar gevallen
milpn. UT) h finv nnncf mis- uit een enorme lederen pijp die
Benoeming bisdom
Rotterdam
(Van onze Haagse redactie)
Zaterdag hebben in Den Haag 9.300
ambtenaren tijdens een protestverga
dering van het Ambtenarencentrum
uiting gegeven aan hun verontwaardi
ging over het bezoldigingsbeleid van
de overheid. De grote zaal van de
Dierentuin Kon het aantal protesteren
den uiteraard niet bevatten. Men
moest zijn toevlucht nemen tot een
tweede zaal, in het gebouw K. en W.
Toen ook deze zaal volgelopen was kon
op het laatste moment beslag gelegd
worden op de circustent welke staat
opgeslagen op het Malieveld. De amb
tenaren hebben in een resolutie een
ernstig beroep gedaan op de volksver
tegenwoordiging. Zij dringen aan op
een verhoging van de loonvloer in het
bezoldigingssysteem, en op een salaris
verhoging voor het lagere en middel
bare personeel van gelijke grootte als
d alarisverhoging voor de hogere
ambtenaren. In afwachting van de
verwerking van deze voorstellen eisen
zij een overbruggingstoelage van 10
pet van hun huidige salaris.
De ernstigste verwijten werden de re
gering gemaakt over het feit, dat zij
er toe is overgegaan om de hogere
ambtenaren een salarisverhoging toe te
kennen, terwijl zij nu in gebreke blijft
om haar beloften aan de lagere en
middelbare ambtenaren gestand te
doen. Het argument, dat de verhoging
achterwege moet blijven vanwege de
bestedingsbeperking werd door alle
sprekers verworpen. De ambtenaren
willen de last van de bestedingsbeper
king wel meedragen, hoewel zij aan
de c erbesteding geen schuld hebben,
maar daartoe zijn zij niet in staat
wanneer zij niet eerst hun achterstand
hebben ingehaald.
Boze woorden werden ook gezegd
over de z.g. rangeninflatie, de ambte
lijke tegenhanger van het zwarte loon
in de particuliere sector. Men betitel
de deze politiek als „knoeien met ran
gen" waarvan slechts een klein gedeel
te van de ambtenaren heeft geprofi
teerd.
Aan een normaal goede ambtenaar
moet een redelijk carrière-perspectief
worden geboden. De lagere ambtena
ren, zo werd gezegd, passen voor een
verdeel- en heerspolitiek. Zij komen bij
de huidige bezoldigingen niet toe aan
een verantwoorde voedin." van goedko
pe kwaliteit en aan redelijke kleding en
schoeisel. Verhoging van de lonen is
eenvoudig een eis van volksgezondheid.
De ambtenaren zullen niet staken,
herinnerd?ZdatPrzyeSin
^ïsburfTrs1 züm efTefTa^
zei een der sprekers, waar de ambte
naren zo moeten spreken. Maar het
kan niet anders. Voor de lagere en
middelbare ambtenaren schijnt er geen
wenkend perspectief te bestaan.
Onder daverend geloei herinnerde
Advertentie
deze spreker eraan, dat de ambtena
ren hemel en aarde moeten bewegen
om een karig koffiegeld te krijgen
wanneer zij in de buitendienst zijn,
terwijl de kamerleden zonder slag of
stoot een vergoeding van 70 per dag
krijgen wanneer zij vergaderingen van
Europese instelling bijwonen.
De vergadering werd bijgewoond door
een schaars aantal kamerleden. Be
richten van verhindering waren binnen
gekomen van o.a. dr. Drees, minister
Struyeken (die met vakantie is) en
van vertegenwoordigers van de regering
in het Georganiseerd Overleg.
Nu de besprekingen over de verschil
lende ambten? n-desiderata binnens-
Z amei zijn vastgelopen zullen de
katholieke ambtenaren, verenigd in de
ARKA, aan hun ontstemming hierover
uiting geven door middel van een open
bare demonstratie. Deze zal worden
gehouden op zaterdagmiddag 6 novem
ber in Den Haag, nadat 's morgens
een buitengewone algemene vergadering
is gehouden.
Dit deelde mr. Metz, voorzitter van
da landelijke hoofdgroep rijksambte
naren van de ARKA, tevens voorzitter
van de afdeling Den Bosch, mede tij
dens een officiële ontvangst ten stad-
huize van 's-Hertogenboseh, ter ge
legenheid van de viering van het 40-
jarig bestaan van deze afdeling. Bur
gemeester Loeff zei tijdens deze ont
vangst van mening te zijn, dat de
ambtenaar dikwijls veel te laag geho
noreerd wordt, wanneer men de ver
antwoordelijkheid ziet, die hij te dra
gen heeft en daarbij in aanmerking
neemt dan geen enkele overheidsbe
stuurder zijn taak naar behoren kan
vervullen, wanneer hij niet gesteund
wordt door een bekwaam ambtenaren
korps.
Hoogtepunt van de viering van het
afdelingjubileum was een plechtige
avond-Mis, die zaterd&g in de St. Ja-
co'oskerk werd .opgedragen en waarbij
het koor van de Haagse Bezuidenhout-
parochie o.l.v. Kees Stolwijk de Missa
Festiva van Marius Monnikendam uit
voerde met medewerking van een bla
zers-ensemble uit de Kon. Militaire ka
pel.
Zaterdagavond heeft de douane te
EU onder de gemeente Hunsel bij de
Belgische grens, na een wilde achter
volging, waarbij snelheden van 130 km
werden gemaakt, een smokkelauto aan
gehouden, die koelhuisboter naar Bel
gië trachtte te smokkelen.
Vanuit het portier van de achtervol
gende auto loste een douane-ambtenaar
een schot en trof de bestuurder van
de smokkelwagen, een man uit Budel.
Deze verloor de macht over het stuur
en botste met de auto, waarin 600 kg
koelhuisboter geladen was, tegen de
kerk te Ell. Hij werd zwaar gewond
naar het ziekenhuis te Weert overge
bracht. Een tweede wagen wist met
„rote vaart te ontkomen, niettegen
staande Nederlandse en Belgische dou
ane-beambten hem achtervolgden tot in
Molenbeersel op .Belgisch gebie
Vrijwel langs de gehele IJsselmeer-
kust in het bijzonder langs de Veluwe-
kust, bij Putten, vertoeven op het
ogenblik honderden wilde zwanen, die
uit Scandinavische landen op weg zijn
naar het warme zuiden. De streek bij
het watersportcentrum 't Oever te Put
ten schijnt de voorkeur te hebben, want
zodra is de, vaak onzichtbare, zon ach
ter de horizon verdwenen of de honder
den zwanen komen en brengen de
nacht vlak onder de kust door. De
volgende dag vervolgen zij met flink
gesnater hun weg.
Onder het kenteken X K07-50 reed
voor iedereen te zien en desondanks
in het diepste geheim de laatste tijd
herhaaldelijk een personenauto door
Nederland.
Die geheimzinnige «vagen is de eerste
Nederlandse personenauto, gemaakt door
Van Doorne's Automobielfabrieken te
Eindhoven. (DAF). De auto is klaar,
maar de geheimen ervan worden offi
cieel ontsluierd op de eerstkomende
RAI-tentoonstelling te Amsterdam, op
13 februari aanstaande dus. Met een
simpele, zeer geraffineerde en tot nu
toe afdoende gebleken camouflage
wordt de wagen thans op de Nederland
se wegen op zijn kwaliteiten en be
trouwbaarheid getest.
Een afdoende gebleken camouflage?
Zó ziet de auto, die de DAF in februari
officieel lanceert er uit: De wagen is
uiterlijk een volkomen Nederlands pro
dukt. De carrosserie is 'gebouwd naar
een eigen ontwerp en geeft de wagen
de allure van een echte, volwaardige
automobiel. Wat grootte en vorm be-
iA er"™szins te vergeleken met
de Ford Angha. Toch zijn er wezenlij
ke verschillen. De Anglia heeft een pon
ton-model, de auto van de DAF gedeel
telijk. De afwijking is de schuine mo
torkap, die met zo scherp is, maar toch
wel vergeleken kan worden met het
laatste model van de Citroën. De auto
van de pAF is een tweedeurs sedan,
plaats biedend aan vier personen. De
bekleding van de twee stoelen en de
achterbank is van kunstleer. De auto
heeft geen panoramische voorruit, het
geen gebruikelijk is bij de personen
auto's in de kleine klasse. Men neemt
aan, dat de auto ongeveer 3800 a
4000.- zal kosten.
Hoe groot de belangstelling is voor de
auto van de DAF, blijkt wel uit het
feit dat een van Nederlands auto-vak
bladen reeds met behulp van telelen
zen heeft getracht de wagen in het vi
zier te kriigen. Alle pogingen om een
tip van de sluier op te lichten misluk-
ten. Toegegeven moet worden dat de
camouflage zeer geraffineerd is. De
auto heeft zelfs gestopt bij tanksta
tions en is desondanks nimmer her
kend. Trouwens, het overgrote deel van
het personeel van de DAF heeft de wa
gen nog nooit gezien.
Advertentie
LI et verbaast me telkens weer op- y j S~\ ~W~\ J 7
r.OURJOIS
Een 34-jarige incasseerder raakte op
een kwade avond in een Haags café
f 250 kwijt. Om zijn werkgever toch
het geld te kunnen afdragen leende
hij bij een vriend, een koopman, dit
bedrag. Maar de vriend liet hem een
schuldbekentenis voor 350 tekenen,
binnen één week te betalen. De incas
seerder verviel hierop van kwaad tot
erger en tenslotte stond hij bij de
koopman voor 3.700 in het krijt. Hij
ging naar de Haagse politie en zei
f 1.300 te hebben verloren. De politie
geloofde het niet en zocht het zaakje
uit. Tegen de incasseerder is proces
verbaal wegens verduistering en tegen
de koopman proces-verbaal wegens
woeker opgemaakt.
et verbaast me telkens weer op
nieuw tot welke diepzinnige ge-
dachtenwisselingen de mensen
zich gedrongen voélen ais zij bij de
kapper op hun beurt wachten. Het on
derwerp an het gesprek was de Spoet
nik, die met zijn weinig indrukwekkend
„piet-piet" geroep de wereld eraan
herinnert, dat zij een nieuw tijdvak
het „ruimte-tijdperk" is binnengetre-
treden. ,,Ja," zei de heer, die het laatst
was binnen; ekomen, het is maar
vreemd. Het is me helemaal duidelijk
da. met die spoetnik en daarbij, eer
lijk gezegd, toch ook weer volslagen
onduidelijk. Ze vliegt daar nu al weer
een week of drie aan één stuk rond
en als ik het goed gelezen heb, dan zit
er geen motor in en vliegt ze dus niet
„op eigen kracht," zogezegd. Maar ze
vliegt, omdat ze een opdoffer ten af
scheid heeft gekregen van de raket, die
haar omhoog bracht. Er is daar boven
niet zo heel veel lucht, maar als ze
toch nog te veel lucht tegenkomt, wordt
ze afgeremd en dan komt ze langzaam
naar beneden, tot ze In vuur en rook
opgaat. Zo is het, ik geloof wel, dat ik
het goed onthouden heb. En toch, toch
is het waarom me vreselijk onduide
lijk
Ik bedoel, waarom bijvoorbeeld
heeft zij die luchtdeeltjes nodig om
naar heneden te komen, waarom valt
ze niet meteen op de aarde?"
Onderzoekend keek hij de kring rond.
„Nogal eenvoudig," zei een uit de
kring triomfantelijk. „Het is er net mee
als met de maan. Die valt toch ook niet
op de aarde
Het gezelschap knikte instemmend,
met een ietwat medelijdend glimlachje
voor de man, die het aan begrip en
inzicht schortte en die dat zo schaam
teloos op tafel durfde leggen.
Maar deze gaf zich niet gewonnen.
,,U wilt dus beweren," zo beantwoord
de hij de aanval, „dat u mij haarfijn
kunt vertellen, hoe het komt, dat de
maan niet op de aarde neerstort?
Toe nou
k houd er niet van vóór mijn beurt
te spreken en bovendien had de
kapper bij mij het laatste haar ge
vonden dat waard was ingekort te wor
den. Dies sloeg ik de ogen neer en
zweeg.
Maar, bij de uitgang, met de deur
knop al in de hand, zaaide ik nog gauw
verwarring in het gezelschap, door te
zeggen: „Mijne heren, maan en kunst
maan, ze vallen allebei."
Aangezien ik in de man die het aan
begrip schortte een lezer van dit, uw
AARDE
AARDE.
Het verschijnsel van de kimauiking
De eerste Amerikaanse atoomduik
boot, de „Nautilus", heeft gedurende
vijf en een halve dag onder het pakijs
van de Zuidpool gevaren en een af
stand van meer dan 1.600 km afgelegd,
aldus heeft de Amerikaanse staatsse
cretaris voor marine, Thomas S. Gates
medegedeeld. Doel van de tocht was
Amerikaanse geleerden in staat te stel
len gegevens te verzamelen omtrent
de invloed van de koude op de machi-
n.s en het doen van studies van we
tenschappelijke aard.
Staatssecretaris Gates deelde voorts
mede dat naast de „Seawolf", de twee
de atoomduikboot, nog zeventien ande
re atoomduikboten zullen worden ge
bouwd.
X 7 7 7 e. 11 .De toestanden, machines mogen we
om een aantal simpele sigaretten in
'1 i i op te bergen, zijn overigens ook niet
I J O in eerste instantie aan een gieter doet
denken en later, in volledig opgetuig
de staat, aan een stekelvarken
komt (en men behoeft daarvoor slechts
op een simpele knop te drukken) een
boeket sigaretten te voorschijn, als
kaarsjes op een verjaardagstaart.
Heel ingenieus bedacht zonder twijfel,
maar we moeten niet denken aan al
het extra-werk, dat op die manier een
avondje-bezoek-ontvangen met zich
meebrengt. Nee, dan prefereren wij
het eenvoudige, leren miniatuur
bankje, een getrouwe copie van de
bank in het park waar meneer en
mevrouw elkaar.nou ja. Alleen
hadden ze toen geen sigaretten bij de
hand, maar nu wel, want je hoeft de
zitting maar open te klappen, haha!
Geweldig handig, net als de noten
kraker in zijn duur leren étui, die
zonder twijfel met alle andere noten
krakers de eigenschap gemeen heeft
van op het kritieke moment onvind
baar te zijn.
Wat ons werkelijk bijzonder handig
voorkomt zijn de kofferwieltjes, die ook
wel „portable porter" heten. Zij maken
dat uw koffer als een hondje achter U
aanloopt, vooropgesteld natuurlijk dat U
het beestje stevig in zijn kraag pakt. De
wieltjes kunnen aan de koffer bevestigd
blijven, ook wanneer deze moet worden
m mot -i„t, opengemaakt. Dan resten ons nog de
Voor zakenlieden die verplicht zijn een extra costuum mei zich mee te dragen, piastic-tassen, waarvan de mode op het
kan deze uitklapbare linnen „koffertas' een uitko het kleine vakje ogenblik een hoog, vierkant model voor-
kunnen overhemden worden opg y schrijft en die in alle denkbare en vaak
zeer fraaie kleuren worden vervaardigd.
In feite zijn wij er met onze plastic
struis, plastic-krokodil en plastic-slang
alleen maar op vooruit gegaan. Wie
Ken weggeworpen steen valt tijdens zijn
UiiMad meende te herkennen, wil ik er vlucht. De zwarte lijnstukken geven aan,
hier iets méér ofer zeggen. Zijn haar hoeveel zij op een bepaald moment ge-
zal ïrr. jrs weld* a weer aangegroeid vallen is.
zijn....
De appel van Newton, de befaamde,
Is een appel uit een sprookje. Maar de
zwaartekracht, die haar op aarde neer
deed storten, is werkelijkheid.
Een appel valt, omdat zij binnen het
bereik van de zwaartekracht is. Maar
de kunstmaan en de echte maan zijn
dat ook. Al is het dan zo, dat die kracht
met de afstand afneemt. Ze reikt tot
aan de grenzen van het heelal maar is
al veel eerder te verwaarlozen klein
geworden. Ook de kunstmaan en de
maan ondervinden dus, de laatste op
a afstand van ongeveer 350.000 km.,
nog de invloed van de (verminderde)
zwaartekracht. Evengoed als de aarde
zelf de invloed ondervindt van de aan
trekkingskracht van de maan. De wa
tergetijden op aarde eb en vloed
vinden grotendeels in die aantrekkings
kracht van de maan hun oorzaak.
En toch vallen maan en kunstmaan
niet?
Pardon, ze vallen wél. Ze vallen voort
durend, maar ze vallen niet op aarde,
ze vallen er omheen. Dat komt, omdat
ze in hun val er niet in slagen de aar
de nader te komen. Het aardoppervlak
ontwijkt ze als het ware.
iUWtmU*)
De Stichting „Lederwarenmode" nieuws is er ook voor degenen, die van
geeft telkenjare en zij doet dat het Marokkaanse leerwerk houden: de
liefst zo tegen Sinterklaas een gedevalueerde Franse franc maakt deze
overzicht van de nieuwtjes, die er op het produkten voor ons dit jaar goedkoper vroeger ooit een krokodil-tas kreeg, was
gebied van leer en plastic te bespeuren dan anders, wij Nederlanders vervaar- gedoemd het voorwerp levenslang met
giin En hoewel niet iedere man zijn digen op onze beurt met nijvere hand zich mee te dragen, aangezien kroko-
echtgenote onmiddellijk een handtas van de zaken, die het zo best blijken te doen
zeshonderd gulden (daar is dan de kro- bij de, doorgaans Amerikaanse toerist
kndil schuld aan) cadeau doet, wordt op Dat zijn dan de méér dan kleurige tas-
exnositie toch de aandacht geves- sen van smyrnawol, met tuigleer afge- nauwelijks minder smakelijk uit en heeft
i-gfl nn vele geschenken zowel voor werkt, en het namaak-gobelin, dat mis- niet half zoveel pretenties als de Big
dfmes als voor de hwen der schepping schien zelfs nog wel eens in Delfts- •«-
die aardig en niet al te duur z«n. bjauwrnot.eve^ zal ^or^utigevoerd,
Daar zijn bijvoorbeeld de tricot- val, dat de Amerikanen er dol op zijn. tiger leven?
schoenenzakken, een soort vowneloze
gedoemd het voorwerp levenslang met
zich mee te dragen, aangezien kroko
dillen duur, maar vooral duurzaam zijn.
De namaak-broer van plastic ziet er
Brother van vóór de oorlog. En zouden
de echte struis en krokodil nu, naast dit
plastic-dierenpark, niet heel wat rus-
gebreide sokken, waarin nu eens ue
schoen past, in plaats van omgekeerd.
En ofschoon er aan een uitgebreide en
geheel afwasbare picnicmand met dage
lijks behoefte zal bestaan, kan een auto-
termo d.w.z. twee thermosflessenm
een houder, die ook nog plaats voor
sandwiches overlaat, en die over ae
leuning van de autobank kan worden
gehangen toch zijn nut wel lens
hebben. Er wordt trouwens met degenen,
die per auto reizen, steeds meer reKC-
ning gehouden. Daarvan getuigen oe
handige, dubbel te vouwen costuum-
tassen, waarin men wat jurken ot
extra-costuum handig vervoert, en die nu
ook met een metalen frame op de markt
worden gebracht, zodat ze niet langer
als een pudding in elkaar zakken, wan
neer ze eens los worden weggezet. Kol-
fers zijn er natuurlijk in alle soorten en
maten, van hout, leer, zeildoek en alu
minium, en tevens van een dubbel-
geweven cord-stof, die men met water
en zeep gegarandeerd vlekvrij kan
houden. Hetzelfde geldt naar het schijnt,
voor de grappige handtassen die van
nylon-teddy zijn gemaakt en waar men,
zonder al te grote schade aan te richten,
zelfs met ikt op morsen kan. Goed
Krijgt een voorwerp een kleine horizontale snelheid (TB) dan komt het niet ver
(AC). Is de snelheid groter (TD), dan wordt ook de dracht groter (AE). Bij een
voldoend grote snelheid (TF) blijkt het voorwerp slechts zoveel te vallen, dat
het desondanks voortdurend nog even ver van de aarde verwijderd blijft (1=2=3).
Het valt dan a.h-w. achter de aarde om.
Daarvoor zou u dus de steen dan zó ver
weg moeten schieten zo'n grote snel
heid geven dus dat het gekromde
aardoppervlak haar niet meer bereiken,
niet meer opvangen kan. Dat betekent,
dat de steen dus in dezelfde mate zou
moeten vallen, als het aardoppervlak
zich kromt. Want dan en dan alleen
blijft ondanks het voortdurende val
len de afstand tussen steen en aard
oppervlak steeds even groot. Het resul
taat zal dan zijn, dat ze een vrije baan
om de aarde beschrijft.
U kunt nu een maan en een kunst
maan beschouwen als een projectiel,
waarmee dit kunstje is uitgehaald. Ze
vallen dus voortdurend naar de aarde
toe, maar blijven er toch altijd even
ver van af. Het gevolg is, dat ze eigen
lijk voortdurend achter de aarde om val
len.
De kunstmaan, op 900 km hoogte,
moet zich daarvoor reppen, moet een
snelheid hebben van bijna 8 km per
seconde. Maar de gewone maan, op een
hoogte van ongeveer 350.000 km, kan
het op haar slofjes aan doen. Zij heeft
er slechts een snelheid van 1 km per
seconde voor nodig.
Mr. H. C. M. EDELMAN
Radio Moskou heeft bekend ge
maakt dat dr. Viktor Malkin in een
redevoering voor het polytechnisch
museum te Moskou, voorspeld heeft
t" Rusland spoedig een aardsatelliet
zal lanceren met een hondje aan
boord. „Speciale instrumenten zullen
de hartslag, ademhaling en mogelijke
verandering in het organisme van het
dier registreren", zo vertelde dr. Mal
kin. De hond krijgt een speciaal ruimte-
costuum aan.
De Russische Spoetnik schiint onder
tussen op zijn retour te zijn. De zender
van de kunstmaan werkt niet meer,
omdat de batterijen zijn uitge
put, nadat men in het Westen al had
opgemerkt dat de radio-signalen uit de
s her waren verdwenen, meldde Mos
kou officieel dat de zender zweeg. In
het vervolg zal de loop van de kunst
maan en van het meedraaiende raket-
deel nu aan de hand van waarnemin
gen moeten worden nagegaan.
Britse geleerden zijn er zaterdag al
aan te pas moeten komen om hét
-.ketdeel voor de Russen op te sporen.
Reeds enkele uren nadat Russische ge
leerden prof. A. C. B. Lovell in Enge
land hadden verzocht het raketdeel
op te sporen, wist de Brit zijn Russi
sche collega's de gewenste inlichtingen
te geven. Prof. Lovell, die de leiding
heeft van het observatorium in Jodrefl
Bank, waar Engelands grootste radio
telescoop staat opgesteld, had van de
Russische astronomische raad telegra
fisch een verzoek ontvangen het raket-
deel op te sporen.
(Rtr.-U.P.)
De bisschop van Rotterdam, mgr. M.
A. Jansen, heeft een diocesane commis
sie voor huwelijksaangelegenheden op
gericht. Tot voorzitter van deze com-
e aard., is een bol en het aard
oppervlak is derhalve geen plat
vlak, maar een boloppervlak.
Elke zeeman kan u vertellen, dat het
aardoppervlak wegduikt onder de kim.
Van een schip, dat van verre afstand
naderbij komt, wordt men het eerst het
uiterste topje van de mast gewaar en
pas later de rest, naarmate die boven
de horizon verschijnt.
Ais we naar de horizon kijken, is
onze blik horizontaal gericht. Maar
dat betekent dus niet, dat ze het aard
oppervlak volgt. Ze raakt er integen
deel hoe langer hoe verder vandaan.
Als onze blik gewicht had, zoals een
steen het Is een zonderlinge verge
lijking, ik weet het, maar u moge mij
vergeven dan zou ze vallen en ten
slotte op aarde terechtkomen. Maar
nu volgt ze een raaklijn aan het aard
oppervlak.
Wanneer we een steen horizontaal weg
schieten ze een horizontale snel
heid geven zou ze, als de zwaarte
kracht er geen greep op had, net als
onze blik, een horizontale baan afleg
gen en hoe langer hoe verder vap het
aardoppervlak verwijderd raken. Maar
de zwaartekracht heeft er nu eenmaal
wél greep op en dientengevolge be
schrijft ze een parabolische baan, een
zgn. kogelbaan. Onder invloed van
de zwaartekracht komt ze daarbij
voortdurend dichter bij de aarde. Ver
gelijken wij die baan met de rechte,
welke ze zou beschrijven als de zwaar
tekracht absent was, dan zien we dui
delijk, hoeveel zij op een bepaald
moment „gevallen" is.
Hoe groter de snelheid, des te groter
is de dracht d.w.z. de afstand tus
sen b.v. de voet van de toren van waar
af de steen wordt weggeschoten en
het punt, waar ze op de aarde neer
komt.
Dat evenals het andere kan een
tekening u duidelijk laten zien.
En wanneer u zo een tekening goed
bekijkt en u bezit een inventieve
geest, dan rijst, bij u de vraag, of
er niet een aardig kunstje mogelijk is.
U vraagt zich namelijk af, of het dan
mogelijk zou zijn een steen, of een I missie is benoemd, de zeereerw. heer Th.
ander projectiel achter de aarde om te G. J. Kloeg, rector van het St.-Hippoly-
schieten. tusziekenhuis te Delft.
Een reeks suède beursjes, als schelpen op het strand.
De Bouworde Nederland zal mgr. Jansen,
bisschop van Rotterdam, aanbieden een
kerk in zijn bisdom te bouwen, waarvoor
mgr. Jansen de plaats zal aangeven. Met
de bouw, waarvoor de onlangs benoemde
technisch leider van de Bouworde, archi
tect P. Drijvers, uit Oosterwijk, het plan
zal maken, hoopt men volgend jaar te be
ginnen.
Tevens zal de Bouworde in 1958, zulks
op verzoek van de bisschop van Groningen,
mgr. P. Nierman, een kerkje bouwen te
Sl.-Annaparochie. Daarnaast zullen, moge
lijk op grotere schaal dan dit jaar, wo
ningobjecten in eigen land ter hand wor
den genomen. Men heeft voorts goede
hoop wederom een contingent van dui
zend jonge katholieke Nederlanders te la
ten deelnemen aan objecten van de Bouw
orde in het buitenland.
Pater Elias Hooij O.F.M., aalmoezenier
voor Nederland van de Bouworde, deed
deze mededelingen zondagavond aan de
grens bij Nijmegen ter gelegenheid van
de terugkeer van de laatste Nederlandse
gezellen, die dit jaar aan objecten van de
Bouworde hebben gewerkt. Deze bouwge
zellen, jonge boeren uit Ütrecht en Lim
burg. werden gedurende veertien dagen
ingezet te Waldkappei. tijdens het laatste
bouwkamp van dit jaar.
Pater Hooij greep deze gelegenheid
aan, de balans op te maken van een jaar
van grote activiteit. Dit jaar zijn in de
Belgische Congo twee bouwkampen, de
eerste buiten Europa, georganiseerd, waar
aan dertig jonge negers, onder leiding
van een Vlaams aalmoezenier, hebben ge
werkt, en waar een drieklassige school ia
gebouwd.
Dit optreden van de Bouworde heeft ln
de Congo groot opzien gebaard. Toen
bleek, dat er werkelijke prestaties werden
geleverd, verleende de regering een sub
sidie van f 4500. Dit bouwkamp nabij Leo-
polstad, was een van de 73 objecten van
dit jaar, voor welk doel 202 bouwkampen
werden georganiseerd. In totaal hebben
4800 jonge mannen, onder wie 1076 Neder
landers, 483.000 manuren gewerkt en een
arbeidsprestatie geleverd van f 739.000.
Sinds 1953 heeft de internationale Bouw
orde thans meer dan 1400 woningen ge
bouwd, 41 kerken en 40 scholen, ziekenhui
zen, kloosters enz. In Nederland werden dit
jaar op twee plaatsen, nJ. te Orthen bij
Den Bosch en te Wijchen, woningen ge
bouwd, terwijl te Oosterwolde een schuur
tot diasporakerkje werd omgebouwd.
Teneinde in de Belgische Congo te komen
tot definitieve oprichting van de Bouworde,
zal 20 november een lid van het interna
tionaal secretariaat te Tongerlo (België)
naar Leopoldstad vertrekken. Volgend jaar
wordt hij gevolgd door enige technici van
het lekeninstituut van de Bouworde te
Sankt Florian in Oostenrijk. Ook elders
buiten Europa wordt het werk van de
Bouworde bekend. Zo hebben de regerin
gen van Columbia en Costa Bica dringende
verzoeken aan Tongerlo gericht, op hun
kosten bouwgezellen naar beide landen te
zenden. Er zijn ook plannen voor de ves
tiging van de Bouworde in Vietnam.
