Gebruikt om Grote Spoetnikte lanceren
Sovjet-Unie beschikt over
nieuwe krachtige
raketbrandstof
Hond in de satelliet nog in
goede gezondheid
Rusland van plan een raket
naar de maan te sturen?
Adenauer naar
Londen
H. Vader pleit voor een
Europese federatie
Verdacht van
verduistering
Geen Amerikaan
se beren de
ruimte in
Eisenhower roept
kabinet
een
Het rijk van „Grote Spoetnik
Steeds hoger in de
kosmische ruimte
Assemblee der E.G.K.S. in audiëntie
op Castelgandolfo ontvangen
NEDERLANDSE
KUSTVAARDER
GEZONKEN
Taxichauffeur zet
weglopende man
na en brengt hem
in zijn auto op
Windstoot van 41
meter per seconde
Kladschilders aan het werk in Djakarta
biJ
^resident Zapotocky
ernstig ziek
o
Nieuwe Russische
campagne tegen Turkije
èr
Bij Vlissingen
De tien bemannings
leden gered
Gaillard heeft zijn
kabinet gereed
GAAT U VERHUIZEN?
Ex-directeur van Haagse
fabriek gearresteerd
Subandrio dreigde
niet met geweld tegen
Nederland
ge MORRIS heforer/wtiuff/
Enkele opklaringen
Het weer in Europa
DINSDAG 5 NOVEMBER 1957
81ste JAARGANG No. 29751
De Russische geleerde Dikoesjin heeft volgens een bericht
Van Tass, dat voor radio-Moskou werd voorgelezen, mee
gedeeld, dat er voor het lanceren van de „Grote Spoetnik"
een nieuwe, bijzonder krachtige raketbrandstof is gebruikt.
De Russische geleerde zei, dat de satelliet in de ruimte was
gebracht met behulp van een „uit vele trappen bestaande
raket van een nieuw type, die was uitgerust met feilloos
Werkende precisie-apparaten voor de besturing". Deze in
strumenten en de nieuwe raketbrandstof had men moeten
gebruiken met het oog op de grotere omvang van de satel
liet, aldus Dikoesjin.
wam# urn
Lawaai bij juweliers winkel
PLASTIC FIETSCAPES 9.75
liet weer
MENU VAN DE DAG
SPERZIEBOONTJES
NEEM BL1KGROENTEN
Kynoch
demi-saisons
198,-
House of England
BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
Bijkantoor en Red. Umuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: 3. 3. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents per m m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
ABONNEMENTSPRI3S 61 cents per week,
f 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel. 21544.
Radio Moskou vermeldde niet welk
soort brandstol is gebruikt. De satel
liet is volgens de Russische radio te
vens uitgerust met instrumenten voor
het onderzoek van het kortegollspec-
trum van de zonnestraling. „Deze stra
ling is van directe invloed op de bo
venste lagen van de atmosfeer en be
paalt de ionosfeer. Hierdoor kan men
De Amerikaanse luchtmacht heeft
Vier zwarte beren gekocht. Van de zijde
Van de luchtmacht is nadrukkelijk ont
kend, dat de beesten bestemd zijn voor
Vluchten in de ruimte. Een woord
voerder deelde mede, dat de beren toe
gevoegd zullen worden aan de collectie
dieren, die gebruikt wordt op het lucht-
vaartmedische laboratorium van de
Tïolloman luchtmachtbasis in Nieuw-
Mexico. (U.P.)
President Eisenhower heeft zijn kabi
net voor vandaag bjjeen geroepen, al
dus heeft het Witte Huis meegedeeld,
"tl is hierbij afgeweken van de ge-
ivoonte, omdat vergaderingen van het
kabinet normaal slechts eenmaal per
Week, op vrijdag, worden gehouden. Er
*?r<l geen reden voor de ongebruike-
H)ke kabinetszitting gegeven.
Een woordvoerder zei, dat het houden
y?" l™ee vergaderingen in een week
met duidt op een of andere noodtoe
stand. In antwoord op een vraag, of
?e Bijeenkomst iets te maken
heeft met het lanceren van de tweede
Russische kunstmaan, zei dp woord-
voerder: „Neen" Er zouden „pro
gramma's en begrotingsaangelegenhe
den" worden besproken als voorberei
ding van het overleg van de president
biet Congresleiders in de eerste week
van december en van de boodschappen
aan het Congres, wanneer dit in ja-
huari zijn werkzaamheden hervat.
(Reuter)
Adenauer van West-
j -.inna gaat 3 december naar Lon-
-en voor een bezoek van drie dagen,
wordt meegedeeld door de Britse
v. kanselier
"mtsland f
Öit
U Ut UICCgCUCClU
Sn iassade 'n Bonn. Hij zal onder meer
preken met premier Macmillan.
(Reuter)
^"sident Antonin Zapotocky
L^hoslowakije
van
:-■»ivwm^c is gisteren plotseling
het ziek geworden, aldus meldt
1 staatssanatorium te Praag. De
van de 72-jarige president,
'n het sanatorium is opgenomen,
hun ?'steravond volgens een medisch
8ee„ „bevredigend". Er werden
- n ^nadere bijzonderheden bekendge.
staa
-°estand
•haakt"
(Reuter)
dieper inzicht krijgen in het verband
tussen zon-verschijnselen, in het bijzon
der van chromosferische erupties en
een verhoging van de intensiteit van
de kortegolfstraling" aldus radio Mos-
kr
De vooraanstaande Russische ge
leerde prof. Stanjoekowitz heeft de bin
nenlandse luisteraars van radio Mos
kou meegedeeld, dat de „Grote Spoet
nik", in tegenstelling tot de eerste
kunstmaan, de laatste trap van de ra
ket vertegenwoordigt en „daarom een
zeer uitgestrekte vorm heeft". Toen een
interviewer hem vroeg of de „Grote
Spoetnik" om zijn as draait, antwoord
de de geleerde, dat de moederraket,
die de eerste Spoetnik lanceerde, om
haar as draaide. „Het ligt theoretisch
voor de hand, dat een lichaam, zelfs
al beweegt het in een middenstof met
een minimum weerstand, onwillekeurig
om zijn as gaat draaien. Hoe meer snel
heid het lichaam verliest hoe meer het
lichaam om zijn as gaat draaien. Der
halve is het te verwachten, dat de nieu
we raket, de nieuwe aardsatelliet, in
het begin langzaam zal draaien, maar
dat de snelheid van de rotatie gelei
delijk zal toenemen," aldus Stanjoeko
witz. Gevraagd of de rotatie invloed
kan hebben op het leven van een dier
binnen de raket, antwoordde hij:
„Net.t, deze rotatie is zo klein, voor
al in de eerste dagen van de satel
liet, dat het van geen betekenis zal
zijn."
De hond, die zich aan boord van
de „Grote Spoetnik" bevindt, verkeert
nog steeds in „goede gezondheid".
Aldus hebben Russische geleerden uit
de signalen van de radiozender kun
nen afleiden. De hond blijkt overigens
niet „Pamka" te heten, zoals giste
ren is gemeld. Aanvankelijk werd be
richt dat de hond „Limontsjik". d.i.
citroentje, zou heten, maar later is
erklaard, dat zij „Laika" heet. Rus
sische geleerden hebben verklaard,
dat Laika op een geschikte hoogte
uit de satelliet zal worden geschoten
en een goede kans maakt levend de
aarde te bereiken. De hond, die in
de „Grote Spoetnik" door middel van
een slangetje wordt gevoed, behoort
aan een van de geleerden onder wier
leiding de satellietis gebouwd. Dr.
Paziekin en prof. Petrovsk.,resp. de
directeur en lector van het Moskouse
planetarium, hebben aan Reuter mee
gedeeld, dat de satelliet om de aarde
zal blijven cirkelen, nadat de cabine
met de hond uit het toestel zal zijn
geschoten. Verscheidene reacties van
Laika worden via een televisiebuis
naar de aarde uitgezonden. Aan de
hand var. deze gegevens zal worden
bepaald, wanneer de hond naar de
aarde zal worden teruggestuurd.
Zes honden, waaronder een Russi
sche wolfshond, hebben gisteren voor
het gebouw van de Verenigde Naties
te New York gedemonstreerd" tegen
gebruik van een hond in de „Grote
Spoetnik". Op hun rug waren borden
bevestigd met opschriften als „Weest
goed voor ons", „Wij zijn de beste
vrienden van de mensen, behandel ons
als zodanig". In vele landen, ook in
Nederland, hebben organisaties voor
de bescherming van dieren geprotes
teerd tegen het gebruik van een hond
in de nieuwe kunstmaan. Naar aanlei
ding van een voorstel van de Britse
liga van hondenvrienden voor het in
acht nemen van een minuut stilte voor
Laika heeft het Tsjechoslowaakse com
munistische blad „Ruse Pravo", „de
„Engelse dames" en anderen die bezwa
ren maken tegen het gebruik van
de hond in de satelliet" verzocht te be-
d ïken, dat het Westen bij zijn proeven
met kernwapens „geen oog voor de
veiligheid van dieren en zelfs die van
mensen heeft".
Ivan Alexanderson, de directeur van
de Engelse uitzendingen van radio-
Moskou heeft uit Moskou getelefoneerd
dat de Sovjet-Unie van plan is „spoe
dig" een raket naar de maan te stu
ren. In een gesprek met radio-Mont
real zei hij, dat het hoofddoel zou zijn
te bewijzen, dat de mens in staat is
door de ruimte te reizen.
De tekening rechts laat duidelijk
zien hoe snel de ontwikkeling van de
raket de laatste jaren is gegaan. Na de
oorlog konden er met de raket hoogten
worden bereikt waarvan slechts wei
nigen serieus hadden gedroomd. Proef
na proef werd er genomen en in juni
1954 bereikte een Vikingraket in Ame
rika een hoogte van 254 km., daarmede
was met een raket de grens van de
„eeuwige nacht" bereikt. De „eeuwige
nacht" is het punt waar de sterren en
de zon gelijktijdig aan een zwarte he
mel staan. In 1947 was men al veel ho
ger gekomen n.l. met een WAC-Corpo-
ral tot 402 km. Maar dit type was een
z.g. tweetrapsraket, een raket dus die
uit twee delen best at.
Deze 400 km. was tien jaar geleden
het hoogste wat bereikbaar was, thans
heeft de menselijke techniek de bereik
bare hoogte liefst 16 x opgeschroefd
want vorige maand zou een viertraps-
raket in Amerika een hoogte van ca.
6400 km. hebben bereikt. Zeker weet
men dat echter niet, omdat op een ge
geven moment, tengevolge van een de
fect aan de instrumenten, de raket niet
meer gevolgd kon worden.
Met andere technische middelen is
men overigens nog veel hoger gekomen,
want in 1945 werd door middel van de
radar contact gemaakt met de maan.
Radar bezit echter niet het vermogen
gegevens te verkrijgen over de hogere
Iafien rond de aarde. En het is juist dit
gebied waar de mens bitter weinig van
.eet. Zonder twijfel zullen de Rus
sische kunstmanen veel kostbare gege
vens verstrekken, gegevens die de we
tenschap nodig heeft om de grote
sprong in het heelal te kunnen maken,
want °e lagen rond de aarde bepaler
in i° jC voor de ruimtevaart
Vlak op de aarde bevindt zich dc-
Troposfeer die het leven voor mens
en dier mogelijk maakt. Na een over
gangszone volgt dan de Stratosfeer, die
op ongeveer 13 km. boven het aard
oppervlak begint. Boven de Stratosfee-
begint, zeer globaal genomen bij 50 km
de Ionosfeer. Voor de oorlog was he.
alleen met behulp van radiogolven mo
gelijk om tot deze sfeer door te drin
gen. De vraag hoe hoog de gaslaag is
welke de aarde omgeeft is zeer moei
lijk te beantwoorden. Men veronder
stelt dat tot 40.<F3 km. hoogte de aarde-
een gaslaag bezit, hoewel zeer ijl, die
naarca
5400 km
nov.57 2e
Russische
kunstmaan
Radar maakt con
tact met de maan
in 1945
402 km.
IStl MtEvwvst
9 884 Om.
.j,
Z. H. de .?aus heeft gisteren een be
roep gedaan op de landen van Europa,
een werkelijke federatie tot stand te
brengen. Zij worden in deze richting
gestuwd door economische, geestelijke
en morele drijfveren, aldus de H. Vader.
De Paus zei dit in een toespraak tot
het parlement van de Europese Kolen-
en Staalgemeenschap, dat vier dagen in
Rome zal vergaderen.
De 78 leden van de Assemblée wer
den door de Paus op Castelgandolfo In
audiëntie ontvangen.
In zijn toespraak tot de leden van de
Assemblée der E.G.K.S. zei de Paus
verder, dat de materiële en morele
ruïne, die door het laatste wereldcon
flict was geschapen, duidelijker de zin
loosheid heeft aangetoond van een enge
nogelijk nog met de aarde meedraait.
Voortgaand onderzoek met raketten en
cunstmanen zal de wetenschap een
intwoord geven op dit, en vele andere,
iroblemen.
Vliegtuigen komen in de tekening
liet voor. Dat is ook wel logisch want
net vliegtuig heeft „slechts" een hoog
te kunnen bereiken van ca. 20 km. en
/ergeleken met de mogelijkheden van
le raket valt deze prestatie in het niet.
In onderstaande tekening worden de
aogelijkheden belicht van de tweede
.tussische kunstmaan, terwijl tevens de
positie van de „Grote Spoetnik" ten
opzichte van aarde en maan wordt
verduidelijkt.
Radio Moskou heeft opnieuw een
^anval op Turkije gedaan. In een uit-
^®nding in het Arabisch betoogde de
adl°> dat Syrië nog steeds bedreigd
n 0rdt en dat „honderden tanks en ka
nnen op weg zijn naar de dorpen aan
e grens." De uitzending hield zich
ez'g met het feit, dat de Syrische
westie nog op de agenda der V.N.
aat> „niet bij toeval, want het ge-
vaar bestaat nog".
(U.P.)
SOVJET-UNIE
CANADA
VER.STATEN
CHINA
Op dehoogtev.d. 2e kunst
maan zou men dildeel v.d
aarde geheel kunnen over-
zien
AFRIKA
Een gewichropaarde
«nlÖOO kilo weegt
hier rog maar Mo
l2eKunshnaanl
tot hier strekt ztch.de
11e Kunstmaan
vandeaarueui
De Nederlandse kustvaarder „Cora-
le", 500 brt„ die onderweg was van
Paddington naar Antwerpen, is van
morgen omstreeks kwart voor vijf voor
de boulevard van Vlissingen gezon
ken, na in aanvaring te zijn geweest
met het Russische vrachtschip Nico-
lai Baumann, 1780 brt., dat van Ant
werpen op weg was naar zee. De
„Corale" zonk vrijwel onmiddellijk,
maar de bemanning van tien koppen
kon zich tijdig aan boord van een Bel
gische loodsboot in veiligheid brengen.
De kustvaarder ligt op minder dan
veertig meter afstand van de kust in
de vaargeul. Omtrent de oorzaak van
de aanvaring is nog niets bekend.
Een 53-jarige Rotterdamse taxichauf
feur, die in de nacht van zondag op
maandag met zijn auto op de West-
Kruiskade te Rotterdam reed en enig
lawaai hoorde uit de richting van een
juwelierswinkel, zette met zijn taxi de
achtervolging in, toen hij een man hard
hollend uit een portiek zag komen. Op
de Diergaardesingel wist hij de man
in te halen. De chauffeur stopte zijn
wagen, wist de man, een 39-jarige bloe-
menkoopman uit Rotterdam, te over
meesteren en duwde hem in de auto.
Direct reed hij naar het hoofdbureau
van politie, waar hij zijn vrachtje af
leverde. Daar bekende de bloemenkoop-
man „uit balorigheid" met een steen
tegen de ruit te hebben geslagen. De
ruit was niet kapot, maar vertoonde een
ster. Er is niets ontvreemd. De man is
in bewaring gesteld.
De Franse kabinetsformateur, Felix
Gaillard, heeft gisteravond meegedeeld,
dat hij de vorming van zijn nieuwe
regering heeft voltooid. Het kabinet
omvat zeventien ministers, onder wie
de premier.
(Reuter) i
nationalistische politiek. Het gehavende
en verzwakte Europa voelt de nood
zakelijkheid tot vereniging en het be
ëindigen van eeuwenoude rivaliteit.
Het heeft gezien hoe gebieden, die eens
onder zijn voogdij hebben gestaan, snel
zelfstandig werden en het besefte, dat
de grondstoffenmarkt van het natio
nale vlak naar het continentale is ver
schoven. Tenslotte is Europa van ge
voelen, en met hem de gehele wereld,
dat alle mensen broeders zijn en zich
moeten verenigen om iets te doen aan
de ellende van de mensheid en een eind
te maken aan het schandaal van de
hongersnood en de onwetendheid.
De Paus noemde het een vergissing
te menen, dat een verenigd Europa van
zelf zal groeien onder de druk van
economische factoren. Het succes, dat
de Kolen- en Staalgemeenschap reeds
behaald heeft, „heeft veel ongerustheid
verminderd". Met vreugde bezag de
Paus „de vruchten van een geestelijke
en menselijke orde, die kan ontstaan
uit het samenbrengen van een zo rijk
erfgoed als dat van Europa". Het toe
treden tot een grotere gemeenschap
kan niet zonder offers geschieden, ver
volgde de Paus, maar het is een dwin
gende noodzakelijkheid, te begrijpen,
dat een dergelijke gemeenschap onver
mijdelijk en op de lange duur heil
zaam is. Er bestaan volgens de Paus
een hele reeks redenen voor de Euro
pese landen om een federatie aan te
gaan. De zes landen van het „kleine
Europa", die reeds een zekere eenheid
in de E.G.K.S. hadden bereikt, hebben
zich op een heilzame weg begeven,
waaruit voor henzelf en voor Europa
een nieuwe weg naar alle gebieden kan
ontstaan, een verrijking niet slechts
van economische en culturele aard,
maar ook geestelijk en godsdienstig."
(Reuter)
Advertentie
Wij garanderen u een goede verhuizing
uitgevoerd door vakkundig personeel.
Vraag eens inlichtingen
F. DAMIAANS en Zn. - Zijlvest 41
Haarlem - Tel. 12456 - 14155 - 52514
Een 41-jarige ex-directeur van een
carosseriefabriek in Den Haag is maan
dagmiddag in Amsterdam aangehouden.
De man wordt er van beschuldigd als
directeur zijn firma voor 6000 gulden
te hebben benadeeld en ten nadele van
een andere onderneming 3200 gulden
verduisterd.
De man, die van oorsprong een Belg
is, werd sinds kort door de Haagse
politie gezocht. De Amsterdamse politie
kreeg gisterenmiddag een tip dat de man
zich in Amsterdam bevond, hetgeen
waar bleek te zijn. Hij is in handen ge
geven van de Haagse politie.
De Indonesische minister van buiten
landse zaken, Subandrio, heeft nim
mer verklaard dat Indonesië zjjn toe
vlucht tot geweld zal nemen, indien
de Verenigde Naties er niet in slagen
de kwestie Nieuw-Guinea op (voor
Indonesië) bevredigende wijze op te
lossen. Dit heeft de Australische minis
ter van buitenlandse zaken, Richard
Casey, in Singapore verklaard.
Ca ey en Subandrio hebben op de bij
eenkomst van landen van het Colombo-
plan, onlangs in Saigon, over de kwes
tie Nieuw-Guinea gesproken.
Ca y achtte het betreurenswaardig,
d t de status van Nieuw-Guinea en de
uitsluiting van dit gebied bij de
souvereiniteitsoverdracht weer in de
volkerenorganisatie ter sprake zouden
komen. Nederland heeft herhaalde ma-
1 aangeboden de bevolking van wes
telijk Nieuw-Guinea zelf over de toe
komst t laten beslissen, zo zeide
Casey, doch de bevolking zelf heeft de
ensen dienaangaande nog niet ken
baar gemaakt. Indien Nieuw-Guinea bij
Ind iesië wordt ingelijfd zal de bevol
king in het geheel geen kans krijgen
om /.elf over de toekomst te beslissen,
zo besloot de Australische minister
van buitenlandse zaken.
(U.P.)
Het hoofdstation van het KNMI te
Den Helder heeft maandagochtend een
windstoot gemeten van 41 meter per
seconde. Dit is een windstoot, die ster
ker 's dan orkaankracht, en een van
de l irkste, die ooit in Den Helder is
gemeten.
Op de rede liggen twee en in do
haven acht kustvaarders beter weer
af te wachten. Tengevolge van de storm
zijn in Den Helder talrijke televisie
antennes afgebroken.
Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL. 717162
Dit is een reproduktie van een tekening in het Russische tijdschrift Aviationgepubliceerd naar aanleiding van het
lanceren van de tweede kunstmaan. Het bovenste gedeelte van de tekening laat zien hoe de hond in Spoetnik II via een
harnas dat zij draagt impulsen door middel van radio-zenders (de twee kasten met knoppen bovenaan) uit de Spoetnik U
(links bovenaan) naar de aarde stuurt. Ongeveer in het midden ziet men het radiostation op de aarde. Rechts staat een
geleerde die de band met de op schrift gebrachte impulsen bekijkt welke de twee ontvangers midden onder) opvangen
De pijl wijst naar een vergroot gedeelte van deze band, waarop diverse registratielijnen te zien zijn.
Verwachting tot woensdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Enkele buien, afgewisseld door
opklaringen. Matige tot krachtige en
langs de kust tijdelijk harde zuid
westelijke wind. Iets kouder.
Zon: 7.45-17.05. Maan: 16.33-6.25.
Advertentie
Vrolijk
en gezond
(uil blik)
met tomaten
ketchup.
in 4 minuten Moor op tafel!
Max.
neem.
Station
Weer
temp.
afgeL
vor. dag
24 uur
Helsinki
motregen
9
0.1
biocKtioln)
zwaar bew.
7
3
Oslo
half bew.
8
12
Londen
regenbui
9
9
Amsterdam
regen
12
3
Brussel
regen
13
2
Luxemburg
regen
10
2
Parti9
regen
11
5
Nice
regenbui
11
3
Berlin
zwaar bew.
6
0
Mlinchen
mist
3
0
Zürich
mist
1
0
Genêve
zwaar bew.
15
0
Locarno
regenbui
10
6
Wenen
onbew.
9
0
trnsbruck
half bew.
5
0
Rome
zwaar bew.
11
0
Advertentie
Honderden kiiomeiert
Kliden onze
uit Schotland, opdat A
honderden malen met
onverminderd genoegen
gekleed kont gaan.
Perfectie kenmerkt de
coupe, distinctie de mo
dieuze dessins.
Amsterdam Den Heeg
Eindhoven - HtJverswm - Buuue
Dit is het gebouw van de „Javabode" en de „Bintang Timur' m het centrum van Djakarta, zoals het er nu uitziet na een
verf behandeling door Indonesische jongeren. De pui is voor een groot deel bedekt met leuzen. Een ervan is duidelijk te
lezen: „Rebut Irian Babat" hetgeen wil zeggen „Verover We st-Irian". Andere huizen en gebouwen werden gedecoreerd
met schedels, gekruiste beenderen en slogans zoals „Dood de Nederlanders."