Een Spoetnik, een kienspel
een plas- en slaappop of een
puffende stoommachine
Het speelgoed van de jeugd is
de wereld in het klein
HONIG
DAF-personenauto wordt op
komende RAI-tentoonstelling
geïntroduceerd
Zekerheid
.Betuwse achterhoek
ROXY ruiken
is
ROXY roken!
ja graag!
Prijs beneden 4000 gulden en straks
nieuwe fabriek voor de produktie
kou gevat
Nu 't heerlijk avondje weer gaat komen
Elk kind een
„beeldhouwer5
Oplichter maakt
misbruik van
legitimatiekaart
Politie zoekt
verdachte
Amerikaans fofo-kanon
Stalen geraamte
door dak van
fietsenstalling
DR. VAN DOORNE BEVESTIGT
DONDERDAG 14 NOVEMBER 1957
PAGINA v
3 Roxy Rook Redenen
4r Standvastige melange
Vaders lofprijzing
„Bezitsspeelgoed"
En toch een stoommachine
Knutselen
Onveranderde wensen
een soep voor fijnproevers
40 cent
per zakje
Minister Zijlstra over
Euromarkt
Jongetje na aanrijding
overleden
Na ongeval overleden
straks hebt U griep
helpen direct
KNAC wenst ook voor
bromfietsers verplichte
W A> verzekering
Door nieuwe brug bij Rhenen ontsloten
Openstelling van
kerkelijke archieven
Maak zo'n pakje Roxy
eens helemaal open
en snuif die heerlijke geur
van zon-doortrokken,
volrijpe tabakken op.
Steek dan op en U weet
waarom steeds meer
mensen zeggen:
Dubbel gefermenteerd
Dubbel gezuiverd
R5606
(Van een verslaggever)
aterdag a.s. blaft het kanonnetje
°P de Marinewerf en stapt Sin-
terklaas voor zijn titelkerk in Am-
S»dam aan wal. Dat is voor heel
ederland het sein om de opgespaarde
f'nderbijslag uit de linnenkast te ha-
3 en de etalages van de speelgoed-
enkels eens langdurig te bestuderen,
^agonladingen kinderdromen zijn uit
"eel Europa aangevoerd, de magazij
nen liggen overvol, wat zullen de va
ders en moeders, als gevolmachtigden
i?n de kindervriend, straks het huis
binnensmokkelen? Zal het een plastic
Wetnik zijn of een stoommachine, een
onbreekbare plas- en slaappop met
jchte haren of een kienspel? Er is
?eus te over, maar in laatste instantie
^slissen de toekomstige bezitters zelf.
k'®ht lang voordat de ouders gaan win-
*^®'en hebben zij hun verlangens in uit-
Qerige discussies met vriendjes, reeds
auwkeurig bepaald. De speelgoedwin
kels kennen dit verschijnsel maar al
gr Soed. Als er ergens in de stad een
scvl® hijskraan bij een bouwwerk ver-
kel™t komen zonder twijfel binnen en-
een veken ouders vragen of er niet zo
er n 8an in het klein te koop is. Wat
et»]!?5 straat te zien is mag in de
0nJa(?e van de speelgoedwinkel niet
'Oreken. Daarom hebben de paard
Wagens en de ouderwetse brand
weerwagens afgedaan. De jeugd ziet ze
niet meer. Hetzelfde geldt voor koeien,
schapen en de hele levende have van
de boerderij, die vroeger de glorie van
de Sinterklaastafel vormden. De „jeugd
Van tegenwoordig" noteert autonum-
Jhers en leert spelenderwijs alle mer
ken onderscheiden. Dat heeft de kleine,
°nbreekbare automodellen in het leven
geroepen, die nu een van de meest ge
wilde artikelen zijn. Het laatste model
van Cadillac of Ford verschijnt bijna
gelijktijdig in de RAI en de speelgoed-
51Vf ls. De variatie is ongelooflijk.
~eits de opleggers van DAF, de ce-
nentauto's met hun draaiende trom-
hr-ai?' de .sco°ters en de heftrucs ont-
oiet. Een vindingrijke fabri-
een modelletjes ter grootte van
bracht^ °osje in de handel ge-
de wiïi z,e vliegen de deur uit, zeggen
SchnVi i - Uiteraard gaat dit ver
toren gepaard met een hausse in
Virfl arages' pompstations, verkeers
leven ?n doorsmeerbruggen,
ioen de Perzische tapjjten nog mode
^aren, had de jeugd een zorgvuldig af
gebakend speelterrein op de grond met,
"i het patroon, snelwegen, fietspaden
«n kruisingen. De moderne effen vloer
bedekking heeft weer iets nieuws nood
zakelijk gemaakt: houten wegen met
bruggen, pontveren en circuits.
h Bet moderne speelgoed luistert nauw
de problemen van de moderne
de Waar zijn in de minimumflats
aojJ'h^elkamer voor de kinderen en de
tanta' gebleven? De jeugd moet zijn
Woont uitleven in de benauwde
goedf j,rner en dat merlten de speel-
oude i nten maar al te g°ed. De
bebh °uten en stenen blokkendozen
tevppo11 hun beste tijd gehad. Zy vragen
kan! 1 ruimte en worden in de volle
Als r te gemalckelijk omver gelopen.
vader, wiens lofprijzingen voor de
Ziit -te.8 van de kinderen onmisbaar
jj thuiskomt, ligt het kasteel alweer
e„ rum?- Dat gaf de plasticfabrikanten
«n?.Jtok5 hans. Zy kwamen op de
eliro„ m- Plastic bouwstenen, die in
v»rittie?r,''pe,J „n die in alle mogelijke
lustre zoon k^iJgbaar *Ün- D® houw-
geremd botvieren "en'^ *anta8jeë" 0?"
zit zo stevig in eikaar a11 eindprodukt
Driizinven beslist!? I' .dat vaders lof-
prijzmgen beslist „let te komen
Naast de honderden kleine auto-s n„t
breken natuurlijk de straaljagers
helikopters niet. De eerste proeven, van
elektronisch speelgoed zijn het vorige
}aar op de markt verschenen: een vlieg
tuigmodel, waarvan de motoren op een
afstand kunnen worden aangeslagen en
gestopt. De pedagogen zyn niet ge-
hkig met dit typisch Amerikaanse
£®hre. Al die ingewikkelde apparaten,
u .tnenen zij, werken de geestelijke lui-
ru,Jmtin de hand. Ze laten bijna geen
t "ate meer voor de onmisbare fan-
ZH De Peperdure apparaten noemen
bïstischehtelijk bezitsspeelgoed sno-
hen ebe Produkten om mee te pron
de apparabtbaar in het geWi Suk
TnnK i. tuur is in een oogwenk stUK.
haotortj^ riftthet autootje met v!eJ"v°„
klein battf40 a 50 uren 1ooPt ?Phfoft
de autooH ->e- veel succes. Het hee
heel verdroS 1516:1 opdraaibare veer ge-
wij er t?rpngen. En eerlijk gezegd zyn
Waren ,r°uwig om, want die veren
°°k binnen een week kapot.
de^ ltrPUlts!and is een leuke variant op
Van po°rjafls verschenen in de vorm
tjes draadconstructie, die de auto-
rail dezelfde manier geleidt als de
den ,sP°°rtreinen. De apparaten vin-
hikhpiü6; a£trek, want zij bieden moge-
dien b 1 veel combinaties. En boven-
gen0n eeft vader er minstens zoveel
de]en Sen aan als zijn zoons. Zulke voor
een sPelen bij de keuze van speelgoed
dat i °te r°l- De winkeliers merken
Vol&p de Praktijk maar al te goed.
toet k de regels van het spel moest
chinp verdwijnen van de stoomma-
stoop, °ok de befaamde speelgoed-
ze j?rnachine afgedaan hebben. Maar
laKp5aan weer onveranderd in de eta-
hogp er?. de verkoop gaat, ondanks de
z0 P prUzen, nog goed ook. Dat komt,
in f.SSgen de winkeliers, omdat vader
heeft ->onSe jaren een stoommachine
geen gehad en zicji voor zijn kinderen
n," gelukkige jeugd zonder stoom-
SnA?,me. kan voorstellen. Bovendien
hino -Zyn vakkundigheid by de bedie-
Niet m de eerste tijd een grote rol.
Scho m'nder geldt dat voor de eiektri-
ziin sPOorwegen. In hun moderne vorm
dukte verbluffend ingenieuze pro-
Ue fabrikanten zorgen er wel voor
oat de knutselliefhebhers nooit nieu
we mogelijkheden voor uitbreiding
van hun emplacementen tekort ko
nten. Men begint met een locomotief
Een Spoetnik of een stoommachine? De ouders wikjcen maar de jeugd beschikt.
en enige meters rails. Maar na jaren
rijden de treinen door tunnels en over
bruggen, langs kerken met luidende
klokken, door steden met verlichte
winkelstraten, langs havens met
schepen en over uitgestrekte rangeer
emplacementen. Er. gaat een lieve
cent in zitten, maar vader is niet
karig wanneer zijn vakmanschap bij
de bediening van treinen en wissels
onmisbaar is. Eenmaal aan het be
dieningstableau gezeten en ingespan
nen de loop van de treinen volgend,
vergeet hij alle zorgen van de dag
en dat is, met een gillende spoetnik
in de lucht, de moderne mens veel
waard.
De knutselliefde van de ouderen, die
overdag hun handen gaarne voor niets
beters gebruiken dan het tikken op
schrijfmachinetoetsen, heeft de bouw
platen tot een „groot artikel" gemaakt.
Vroeger priegelde men uren op een
middeleeuws kasteel, nu rust vader
met assistentie van zijn opgroeiende
kinderen niet, voordat hij het vliegdek-
schip „Forrestal" of een viermotorige
Viscount naar het leven heeft geimi-
teerd.
Zo variabel als de wereld van de op
groeiende zonen is, zo traditiegetrouw
is zij bfj de dochters. Punt één op het
verlanglijstje blijft de pop met toebe
horen. De moderne kunststoffenweten-
schap heeft een oude wens vervuld: een
gegarandeerd onbreekbare pop met
even gegarandeerd onverslijtbare ha
ren. Vult men dit aan met de even
traditionele theeserviesjes, fornuizen,
poppenkamers, winkeltjes, ledikantjes,
en strijkplanken, dan heeft men al
ruimschoots aan de wensen van bijna
alle toekomstige moedertjes voldaan.
Alleen hangt die eeuwige plastic de
ouders wel eens de keel uit. Zij kijken
met meer genoegen naar het simpele
houten speelgoed, dat vooral de Neder
landse industrie op de markt brengt
cn dat het hart gestolen heeft van alle
aanhangers van Goed Wonen. Dit
speelgoed holt niet achter de laatste
blbft van industrie aan, maar het
tril ln zijn vormen simpel en fraai.
in Jaa' met zich sollen en het past
kinH faatasie, die het echt spelende
i- En spelen zonder fantasie
kund.vr6!!' be(iD)f. Hoort men de des-
naoorffwóo an is hun oordeel over de
romantische36"!^ nif f° .gun.s"g-, H,et
aan vrijheid op de weg - hoepels worden
prfaai^ «intact arn!t~v, huis
vm* Platteland heeft
de jeugd, OOK geesteiyk, beDerkt in ziin
fantasie. Anderzijds ziet iu\V;n
de opkomende boetseer- en knutsèllief"
de weer een teken van een behoefte
aan compensatie voor dit gemis Ty
pisch in dat opzicht is een splinter
nieuw Nederlands produkt: rubb!r vor
men, waarin fnen gipsen beeldjes kan
gieten, die men dan naar eigen fantasie
kan beschilderen. Men kan er al een
complete Kerstgroep mee gieten; een
eerste poging om de gipsen pasklaar
bêschilderde en zonder uitzondering le
lijke beeldengroepen te doen verdwij
nen Het is nog maar een bescheiden
stan maar als het leidt tot een prik
keling van de eigen fantasie is het toch
winst.
In de etalages van de speelgoedwin
kels weerspiegelt zich, om het eens
diepzinnig te zeggen, onze ïgen tpd
zonder masker. Al het£een,fe.°adf
nog benauwt, is er voor de jeugdte
koop: spoetnik, tanks en straaljagers.
Zij liggen er in plastic naast dé Plfspop
en het dominospel. Kitsch en kunst ver
dringen elkaar. De pedagoog wikt,
maar de jeugd beschikt.
Tot directeur van de buitenlandse
handelsaangelegenheden bij de directie
van de voedselvoorziening in Den Haag
is benoemd de heer F. van Rosmalen.
Hij volgt in deze functie mr. Chr. M.
Pool op, aan wie per 1 november 1957
wegens het bereiken van de pensioen
gerechtigde leeftijd, eervol ontslag is
verleend.
De commissaris van politie, chef
justitionele dienst te Utrecht, verzoekt
opsporing, aanhouding en voorgeleiding
van een onbekende man, die onrecht
matig gebruik maakt van een legitima
tiekaart van de bond van stedebouw
kundigen, ten name van F. E. Wilmer,
wonende Huygenslaan 18 te Arnhem.
De man heeft zich te Utrecht schuldig
gemaakt aan oplichting voor een band
recorder ter waarde van 750,-.
Hjj bestelde in een radiozaak te
Utrecht een grammofooncombinatie ter
waarde van 1298,- en genoemde band
recorder nam hij terstond mee. Om
vertrouwen te wekken bij de leveran
cier, legitimeerde hij zich met het le
gitimatiebewijs.
Bij onderzoek bleek dat op het be
wuste adres te Arnhem inderdaad een
zekere F. E. Wilmer, ingenieur, woon
achtig is, doch deze weet van de koop
van de artikelen niets af.
Signalement van de oplichter: oud on
geveer 40 jaar, lang circa 1.70 m, bleek
uiterlijk, rossig, reeds dunnend glad
haar met scheiding. Hij was gekleed in
een donkergrijze jas en hij sprak be
schaafd met een Gelders accent.
De bandrecorder is reeds door de
Utrechtse politie in Amsterdam in be
slag genomen.
Advertentie
(Van onze speciale verslaggever)
Met gepast feesteiyk vertoon is gis
teren de nieuwe motorenfabriek van de
D.A.F. te Eindhoven geopend. Bü die
gelegenheid wierp dr. H. J. van Doorne
als te doen gebruikelijk bij de DAF
een blik op de toekomst. Hy kondigde
de nieuwe personenauto aan en beves
tigde daarmee, dat de DAF de auto
zal introduceren op de komende RAI-
tentoonstelling te Amsterdam. Dr. van
Do"rne bevestigde voorts, dat het een
vierpersoons auto zal worden en voeg
de eraan toe, dat de motor zal zijn een
door de DAF gebouwde, twee cilinder-
viertakt luchtgekoelde motor, welke
voori i wordt geplaatst en een inhoud
van 600 cc zal hebben. In het najaar
van 1958 begint de aflevering.
Over de personenauto vertelde de
heer Van Doorne nog, dat hij meen
de, dat de wagen uiterlijk geslaagd
van vorm en lijn was. Met de pro
duktie zal in de zojuist geopende
motorenfabriek worden begonnen en
de machines zijn al besteld. Het is
echter de bedoeling een speciale fa
briekshal voor de produktie van de
personenauto te bouwen. Die fabriek
zal een capaciteit van 25.000 stuks
per jaar hebben, dat wil zeggen tien
auto's per uur. Dr. van Doorne was
wat dit project betreft optimistisch,
want hij zag verschillende gunstige
factoren, als lage prijs minder dan
4000 gulden en laag benzinever
bruik voor een goede binnenlandse
markt en voor de export.
De heer Van Doorne was minder op
timistisch over de huidige stand van
zaken voor de metaalindustrie. Aan de
hand van enkele cijfers toonde hij aan,
dat de bestedingsbeperking kwalijke
gevolgen heeft in deze sector. Hij waar
schuwde dan ook met de woorden: „Ik
meen, dat de regering niet Voldoende
overtuigd is van het gevaar, dat een
dergeiyk rigoreus ingrüpen betekent".
De heer Van Doorne voegde er nog aan
toe, dat de metaalindustrie momenteel
in de grootste moeiiykheden dreigt te
geraken. Nu al wordt veel improduc
tief werk verricht, zodat men de werk
nemers althans nog enige tijd aan het
werk kan houden.
Bij het in ogenschouw nemen van
de nieuwe fabriekshal en bij het ver
nemen van de plannen voor de ver-
dere uitbouw van de fabriek en de
productie, was het niet verwonderlijk
dat de minister van Economische
Zaken, prof. dr. J. Zijlstra, de gebroe
ders Van Doorne complimenteerde
met hun levenswerk, dat zij tijdens
de tweede wereldoorlog in het ge
heim zijn begonnen. „Dit werk", al
dus minister Zijlstra' „hebt U met
creatief intellect en waarlijk onderne
merschap uitgebouwd tot een auto-
mobielfabriek, die tot ver over onze
grenzen bekendheid heeft verwor
ven".
Prof. Zijlstra sprak ter gelegenheid
van de opening van de nieuwe fabriek
over de perspectieven van de Neder,
landst' metaalindustrie en in het bijzon
der van de Nederlandse automobielin
dustrie voor de Euromarkt. Hij con
stateerde daarbij, dat ondanks de thans
héersende onzekerheden vertrouwvolle
verwachtingen mogen heersen. Neder
land, aldus de minister, is bezig erin
te slagen een geïntegreerde automobiel-
indu..trie tot ontwikkeling te brengen.
In dit proces vormt de opening van de
motorenfabriek van de DAF een belang
rijk" fase. Van een volledige integratie
was sprake, als ook de productie in de
verschillende voorbereidende fasen in
overheersende mate in Nederlandse be
drijven geschiedt. En, aldus de minis
ter, mocht het zijn, dat de Nederland
se industrie niet groot genoeg is voor
een goed functioneren van het toele
veringsmechanisme en slechts in zeer
beperkte mate specialisatie zou gedo
gen, dan zal de komst van de Euro
markt hierin een verandering moeten
brengen.
De Euromarkt daagt de Nederland
se ondernemer uit. De uitdaging
wordt gevormd door de hoog-ontwik-
kelde metaal- en automobielindustrie
in de grote Europese landen. Zij kun
nen straks het Benelux-gebied nog
gemakkelijker dan thans binnenko
men. Bovendien is er een bepaalde
onbekendheid met verschillende pro-
dukten van de Benelux, waarbij de
Nederlandse vrachtauto. Een voor
deel zal echter zijn, dat de Neder
landse ondernemer een Euromarkt
en eventueel een vrijhandelszone zal
binnentreden met een ervaring van
velt decennia scherpe concurrentie
n.vrijwel alle vooraanstaande in
dustrieën in de hele wereld.
Minister Zyistra sprak ook over de
Nederlandse mentaliteit. De Nederland
se bevolking, aldus de minister, uit een
ongemotiveerde voorkeur voor het bui
tenlandse product, zulks in tegenstel
ling tot het buitenland. Het is een onge
zond element in de internationale con
currentieverhoudingen en het zal moe
ten veranderen in het geven van ge
lijke kansen aan het product van eigen
land e.i het buitenlandse.
Dinsdagavond om kwart voor zes is
de negenjarige P. Steneveld, toen hy on
voorzichtig de rijweg overstak, op de
Nieuwe Utrechtsebrug by Amsterdam
door een personenauto aangereden. De
jongen liep ernstige verwondingen op en
is enkele uren later in het Wilhelmina-
gasthuis te Amsterdam overleden.
De heer J. L. Salden, leraar aan de
technische school in Echt, is woensdag
overleden tengevolge van verwondingen,
welke hij verleden week opliep bij
een verkeersongeval met een scooter
te Maeseyck (België). De heer Salden,
die pas enkele maanden getrouwd
was, was woonachtig te Sittard. Hvj
was 29 jaar.
Advertentie
Het verzekeringswezen
kan diep ingrijpen in een
mensenleven. Dat heb ik
de laatste tijd op overtui
gende wijze ondervonden.
Na lange tijd van moei
zaam onderhandelen met
een verwoed vriendelijke
heer besloten wij, mijn
vrouw en ik, over te gaan
tot het sluiten van een levensverzeke
ring. Op dat moment ging ik meespe
len in het openbare financiële leven.
Immers, tot nu toe had ik alleen maar
risico gelopen, nu begon ik ook risico
op te leveren. Hetgeen dus o.m. be
tekende, dat ik mij moest onderwer
pen aan een medische keuring, die er
bij nader inzien niet om loog. Zulks
vanwege de veiligheid van de maat
schappij, die er uiteraard niet toe kon
overgaan een wrak zeker te stellen.
Welnu, ik bleek dan na afloop wel
iswaar geen wrak te zijn, maar boven
genoemde vriendelijke heer kwam mij
toch wel vertellen, dat de premie iets
was verhoogd. „U bent als het ware",
zo legde hij joyeus uit, „twee jaar
ouder geschat."
En daar zit men dan even mee. Ik
voel mij n.l. twee jaar jonger. Maar
bij nadere informatie wilde de maat
schappij dat risico dan weer niet dra
gen. Goed. Ik was dus verzekerd, zij
het dan in de ietwat duistere weten
schap, dat mijn leven twee jaar kor
ter zou duren dan het zou geduurd
hebben als er twee jaar zouden bijge
komen zijn. Want daar komt het dan
wel op neer. Een kniesoor echter die
daarop let.
Daags nadat ik de zekerheid dus
had vastgespijkerd stond er wéér een
vriendelijke heer aan mijn deur. Een
heer van weer een andere maatschap
pij. Ik wilde nog zeggen, dat ik niet
thuis was, maar ineens zag ik achter
die man allerlei om brood en Sinter
klaascadeautjes schreeuwende kinder
tjes zitten. En ik zei dus minzaam:
„Hè wat jammer nou, ik heb mij
gisteren pas verzekerd."
Dit nu geloven mensen niet. U kunt
U wél vijf jaar geleden verzekerd
hebben, maar niet net gisteren.
De man keek mij dus ongelovig
glimlachend aan en zei:
„O juist
Ik voelde mij schuldig en betrapt.
Enfin, de heer overstelpte mij „even
zogoed" met zegewensen voor de toe
komst en vertrok.
Maar ik zag dat hy mij in gedach
ten een snelle dood toewenste. Met
het oog op de eventuele klap voor de
concurrentie.
Op het terrein aan de Apeldoornse-
weg te Arnhem, waar de nieuwe tele
fooncentrale van de P.T.T. wordt ge
bouwd, is woensdag een ongeluk ge
beurd, waarby de emballeur E. Schoen
maker en de 16-jarige employé van de
Electric Standard Cy. W. Theunissen
zeer ernstig werden gewond. Zij moes
ten naar het ziekenhuis worden overge
bracht. Het ongeluk gebeurde doordat
een zeshonderd kilo zwaar stalen ge
raamte, dat naar de tweede etage werd
opgehesen, plotseling losliet door het
breken van een stalen lus. Het gevaar
te stortte van tien meter hoogte neer
en boorde zich in de grond door het
dak van een fietsenstalling, waar zich
op dat moment de man en de jongen
bevonden.
De KNAC heeft de minister van jus
titie gevraagd, in het komende wets
ontwerp op de verplichte W.A.-verzeke-
ring ook de 800.000 bromfietsers in ons
land te betrekken. Als men een W.A.-
verzekering verplicht wil stellen voor
motorrijtuigen, dan geldt, dat de
bromfiets in de wet als motorrijtuig is
aangemerkt en daarvan ook inderdaad
het karakter heeft, aldus de KNAC.
De bromfietsers zijn gemiddeld onge.
veer vier maal zo vaak bij verkeerson
gevallen betrokken als de fietsers, ter
wijl de gevolgen van bromfiets-ongeval
len overwegend van ernstiger aard zijn.
Daar komt nog bij, dat schade in 't
algemeen op bromfietsers moeilijker
verhaalbaar blijkt, dan op andere mo
torrijtuigbestuurders. Dit risico kan
voor een bescheiden bedrag worden ge
dekt. Het is echter slechts een kleine
min. erheid onder de bromfietsers, die
een W.A.-verzekering afsluit, dit in te
genstelling tot de overige motorrijtuig
bestuurders, die op enkele procenten na
reeds alle tegen W.A. zijn verzekerd,
aldu de KNAC.
Het Amerikaanse leger heeft de beschikking gekregen over de hierbij afgebeelde
camera die, met een brandpuntafstand van 250 cm, in staat is terrein-bijzonderheden
op een afstand van 45 kilometer te fotograferen. Het enorme objectief heeft
een lichtsterkte van F 2,5. Het moet door twee man bediend worden.
Veertig schijnwerpers zullen op 23
november de Rhenense Cuneratoren
in een overdadig licht zetten hetgeen
de stad en een goed deel van de Betu
we het begin zal aankondigen van de
feestweek, die het comité Rijnbrug
feesten heeft opgezet rond de nieuwe
vaste oeververbinding, welke op 27
november door minister Algera wordt
geopend. Het zal een groot momént
zyn, niet alleen voor Rhenen en Vee-
nendaal, die daarmee in direct con
tact worden gebracht met hun zo be
langrijk achterland, maar ook voor de
bewoners van Betuwe en Maas en
Waal, welke gebieden voor een groot
deel op genoemde plaatsen georiën
teerd zijn. Maar het grote feest dat
ook de bewoners van de Betuwe zul
len komen meevieren heeft nog een
derde reden: men ziet zowel ten noor
den als ten zuiden van de Rijn de brug
als een belangryke schakel in een
Noord-Zuidverbinding, die de „Be
tuwse achterhoek" zal ontsluiten en
nieuwe welvaart zal kunnen brengen
in dit achtergebleven gebied.
„Betuwse achterhoek" Is een uit
drukking van de directeur van de
Welvaartsstichting dr. J. Nillesen, die
de Gelderse Achterhoek, met zijn vijf
vaste oeververbindingen, waarlijk niet
zo'n achterhoek vindt; dat kan eer
der gezegd worden van de streek tus
sen Arnhem-Nijmegen en Culemborg-
Zaltbommel, die het met deze twee
Noord-Zuidverbindingen moet doen.
Een gebied, vanwaar een derde deel
van de Nederlandse fruitoogst over
de weg moet worden afgevoerd; van
waar steenfabrieken vele duizenden
tonnen naar elders transporteren;
waar de industrie, die in West-Neder
land geen plaa'ts meer vindt, grote
mogelijkheden zou hebben en waar het
toerisme goede kansen zou kunnen
krijgen.... als er maar betere ver
bindingen varen.
De gewenste Noord-Zuidweg ligt
thans voor een groot deel gereed: Vee-
nendaal krijgt komend voorjaar zyn
aansluiting op Rijksweg 12 (het Haze-
pad), vanwaar men alle kanten uit
kan; van de brug bij Rhenen loopt
een zeven meter brede weg met apar
te fietspaden tot Ochten, waar een
nieuw snel pontveer ligt, dat plaats
biedt aan twintig auto's (al zal daar
toch ook een brug moeten komen) en
van de Waal loopt eveneens een nieu
we weg tot aan de Maas. Helaas, daar
houdt de verbinding jammerlijk op bij
het pontje van Appeltern. Hier moet
zo snel mogelijk een brug komen, zo
vindt men in de Betuwe. Als dan de
geprojecteerde weg naar Oss klaar is,
is de verbinding compleet: van Oss
uit kan m .-n n.l. weer in alle richtiigen
verder. Oss zelf is meer geporteerd
voor een vaste verbinding over de
Maas bij Alem, om zo aansluiting te
krijgen met Zaltbommel; maar dat
neemt niet weg, dat de Brabanders
daarna hun vrienden boven de Maas
best willen steunen in hun actie
„Bruggen helen wat stromen delen".
Dit is de achtergrond bij het feest,
dat gevierd gaat worden rond de
Rijnbrug van Rhenen een werkstuk
van bijna zes miljoen, dat de plaats
inneemt van de vroegere spoorbrug,
die tweemaal ten offer is gevallen aan
het oorlogsgeweld. Men heeft by de
nieuwe brug een constructie toegepast
waarbij de gebruikelijke bogen achter
wege konden blijven. De hoofdover
spanning meet 143; aan de noord
zijde liggen twee overspanningen van
vijftig meter, aan de zuidzyde zes. Van
het hoog gelegen rijdek zal men een
prachtig uitzicht hebben over het ri
vierlandschap, hetgeen vooral met het
oog op het toerisme extra aantrekke
lijk is.
Advertentie
In een toespraak die de H. Vader
de vorige week heeft gehouden tot de
deelnemers van een congres van katho
lieke kerk-archivarissen te Rome, heeft,
naar U.P. meedeelt, Paus Pius XH, re
leverend aan een door Paus Leo XHI
genomen besluit, verklaard dat het aan
bevelenswaard is de kerkelyke archie
ven te onderzoeken, en belangryke do-
kumenten daaruit te publiceren.
De Paus verklaarde in zijn toespraak
dat het besluit van Paus Leo XIII in de
negentiende eeuw een „moedige daad"
is geweest, die heeft geleid tot „aafige-
naam-verrassende historische ontdekkin
gen."
De H. Vader spoorde de beheerders
van kerkelyke archieven buiten het Va-
ticaan aan dit voorbeeld te volgen.
In een toespraak van 7 september
1955 heeft Paus Pius XII beloofd dat hU
een later gedeelte van de pauselijke ar
chieven ter beschikking van de historici
zou stellen. In Vaticaanse kringen ver
luidt, dat men doende is deze belofte
uit te voeren.
„noxv?