Nederland vraagt NATO-partners maatregelen van solidariteit Verklaring der Nederlandse regering Weinig enthousiasme in Washington en Londen Poging kunstmaan in Amerika te lanceren mislukt Raket op de lanceerplaats ontploft President Eisenhower: Zeer teleurgesteld" Ook de hr. ins. „Drenthe" naar Nieuw-Guinea Bekrompen kritiek PERMANENTE RAAD IN SPOEDZITTING BIJEEN Indonesië handelt onrechtmatig Soedibjo vraagt ordelijk gedrag van Indonesische volk Derde Spoetnik wordt verivacht weer Het ernstige spoorwegongeluk bij Londen Na mislukte start van Amerikaanse kunstmaan Het KPM-schepen hebben de Groningenals steun in de rug Huizen onder militair beheer Het weer in Europa ee MORRIS 'fjeforet/o«6i/t// Zacht weer Saterdag 7 december 1957 81ste JAARGANG No. 29779 S0keeï°'b™ „"ep* N.A.T.O. «SI-: lull 55 ^Piepende kunstmaan Kritiek van Congres-leden Voor tijdelijk verblijf Indonesië In afwachting van vertrek Nederlandse bewoners Sociaal commentaar Suède Dames/Herenjasjes O BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkant. Beverwijk: Breestraal 171, tel. 4790 Bijkantoor en Red. Umuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Directie: 3. 3. W. Boerrigter en Mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severin. HAARLEM COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- hoogte. Omroepers 16 cents per m m-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren ABONNEMENTSPRI3S 61 cents per week, f 2.65 per maand, f 7.90 per kwartaal Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds tel. 21544. HlPIptttitriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiii Na afloop van de vergadering van ministerraad, waar de ontwikke lingen in Indonesië zijn besproken, is gistermiddag op bet ministerie van buitenlandse zaken de volgende of ficiële mededeling verstrekt: „De berichten, welke de Neder landse regering uit Indonesië berei ken, wijzen in toenemende mate op acties door de Indonesische republiek geleid bevorderd of toegelaten tegen de Nederlanders en de Nederlandse economische activiteiten in Indone sië, maatregelen welke in strijd zijn eerste beginselen van het eT\recil?f; en de menselijke waar- bheid. Daarbij wordt op volstrekt onrechtmatige wijze beslag gelegd op Nederlands eigendom. Bij haar beleid '®n aanzien van deze acties baseert ue Nederlandse regering zich in de eerste plaats op het welzijn en de Veiligheid van onze landgenoten in tvdonesië. Openbare uitlatingen van Ildonesische regeringspersonen ge- ken de indruk, als zou de Indonesi sche regering ernaar streven de Ne derlanders op zo kort mogelijke ter mijn uit Indonesië uit te wijzen, te doen vertrekken of het leven en wer- ken praktisch onmogelijk te maken. Hoewel nog niet met zekerheid kon v°rden vastgesteld, hoever de Indo nesische regering bedoelt te gaan maatregelen, welke zo diep zul- ®n ingrijpen in het Indonesische eco- "omische bestel, stelt de Nederland- regering alles in het werk om hen, len lnd°nesië zullen moeten of wil lij: Verlaten, daartoe op korte ter- V'om staat te stellen. Reeds nu fcpw scheepsruimte hiervoor ge- lna)ri gehouden en de nodige andere iroffllële voorzieninSen worden ge- Ondanks het feit dat de Indonesi sche regering sinds geruime tijd nor maal diplomatiek verkeer uitermate bemoeilijkt, zal de Nederlandse re gering zich tot de Indonesische rege ring richten teneinde regelingen mo gelijk te maken die voor een ordelijk vertrek noodzakelijk zijn. Zo nodig zal de Nederlandse rege ring een beroep doen op internatio nale organisaties, met name het In ternationale Rode Kruis, teneinde de nodige medewerking te verkrijgen. U|Pe Nederlandse regering heeft j.p ®r.aard tegen bovenbedoelde maat- °P scl,n van zÜ(te van Indonesië enbov rPe wijze geprotesteerd. Daar- Verto 11 beeft zij haar permanente ins, eenwoordiger bij de N.A.T.O. in tcties gegeven de N.A.T.O.-raad eind jdzIttinS bijeen te roepen, ten- de kr Am Partners van Nederland in Vo« een uiteenzetting te ge- j. °ver de situatie en alle maat- wlllf* dlanv, s°1,da»teit te vragen, Ook buiten situatie vereist. dene buitenland,e Tot zover de officiële mededeling. Van gezaghebbende zijde in Den Haag verneemt het A.N.P., dat dg Nederlandse regering tot dusverre geen officiële mededeling van de re gering in Djakarta heeft ontvangen, dat alle Nederlanders Indonesië zul len moeten verlaten. Onder de ver scheidene buitenlandse regeringen, Waarop een beroep is gedaan, zijn °ok enkele Aziatische landen. Na af- lo°P van de bijeenkomst van de mi nisterraad heeft de minister van Maatschappelijk werk, mej. dr. Klom- pe' °P bet ministerie van buitenland se zaken een kort onderhoud gehad met minister Luns. In een officiële mededeling, die gis teren op het ministerie van buitenland se zaken in Den Haag is gedaan, wordt gezegd, dat de Nederlandse regering alles in het werk stelt om hen, die Indonesië zullen moeten of willen ver- i.ien, daartoe op korte termijn in st-at te stellen. Reeds nu wordt hiervoor scheepsr imte gereed gehouden en de nodige andere materiële voorzieningen getroffen. De Nederlandse regering zal zich tot de Indonesische rege ring richten om regelingen te treffen, die voor jen ordelijk vertrek noodzake lijk rijn. "3e Nederlandse regering heeft haar permanente vertegenwoordiger bij de NATO voorts instructies gegeven de NATO-raad in spoedzitting bijeen te roepen teneinde de partners van Ne derland 'in de NATO een uiteenzetting te geven over de situatie en alle maat regelen van solidariteit te vragen, wel ke, de huidige situatie vereisen. Vol gens berichten uit Parijs wordt de spoedzitting van de NATO-raad heden morgen cm 11 uur in het Palais Chail- lot geopend. De secretaris-generaal van de NATO, Paul-Henri Spaak, brengt op het ogenblik een officieel bezoek aan Luxemburg en hij zal de spoedzit ting naar alle waarschijnlijkheid niet bijwonen. AFP meldt uit Londen, dat men in Britse regeringskringen de spoedzitting vare de NATO-raad met gemengde ge voelens tegemoet ziet. Men is oprecht bereid Nederland te helpen, maar men betwijfelt, of Nederland, door zijn toe vlucht te nemen tot de NATO, wel het beste middel aangrijpt om tot een op lossing van de moeilijkheden te gera ken. Engeland zal op de spoedzitting van zijn „morele solidariteit" met Ne derland getuigen, maar het zal zich verzetten tegen elk besluit, dat door de Aziatische cm Afrikaanse landen kan wo'.icn uitgelegd als „imperialistisch". United Press meldt uit Washington, dat men daar soortgelijke overwegin gen koestert. Men meent daar, dat de spoedzitting niet veel zal opleveren. Amerika zal niet instemmen met enige resolutie, die eet veroordeling van In do _,ië inhoudt. Volgens UP meent men te Washington, dat Nederland van zijn NATO-partners voornamelijk zal vragen zich te onthouden van maat regelen, die Indonesië in staat zouden stellen de economische moeilijkheden te overwinnen waarin het zich door zijn anti-Nederlandse maatregelen on getwijfeld zal steken. Washington neemt aan, dat de Nederlanders o.a. bang zijn, dat dc Pan American Airways be reid is de rol van de K.L.M. in Indo nesië over te nemen. De Amerikanen menen echter, dat de Sovjet-Unie en communistisch China stellig bereid zul len zijn Indonesië te helpen, als de westelijke landen dat niet doen. Nog een andere kandidaat meldt zich overigens aan. De Japanse minister van buitenlandse zaken, Fujiyama, heeft volgens Reuter in Tokio ver klaard, dat zijn regering er geen be zwaar tegen zal hebben, dat Japanse handelsondernemingen technici en sche pen naar Indonesië zenden. Japan heeft nog generlei verzoek om hulp van In donesië ontvangen, maar als dat land in moeilijkheden verkeert, is er geen enkele reden waarom Japan het niet elficieel zou h-lpen, aldus minister Fujiyama. De Indonesische minister van scheep vaart, commodore Nazir, heeft volgens Reuter gezegd, dat Indonesië ieder scheepsvervoer begroet, dat op aan vaardbare voorwaarden wordt uitge- voerd. Het ANP meldt, dat thans in Den ?aag officieel bericht is ontvangen, dat op ]aederlandse consulaten in Indonesië zijn a iVan de Indonesische regering t vricnr) °n' 's overleg met een de din,? Europese mogendheid gaan- do'nesië Nederlandse belangen in In- meldt uit i^„^unnen behartigen. AFP waarschijnr^lMg^eze mogendheid iakartare^?°.ndent van het ANP te e'dt, dat de 12.000 Ne- Djakarta derla iders in de Indonesische hoofd stad-van mening zijn, dat het weinig zin heeft thans op eigen gelegenheid passage naar het buitenland te zoeken. Er heerst geen paniek. Maar volgens Reuter hebben zich gisteren wel roe rende taferelen afgespeeld voor de kantoren van de internationale lucht vaartmaatschappijen in Djakarta, waar lange rijen stonden van voornamelijk Nederlanders. De toestellen voor de eerste naar Singapore zijn weken volgeboekt én velen keerden met tranen in de ogen on^errichterzake huiswaarts. Twee luchtvaartmaatschappijen, de Ouantas en de BOAC, hebben toestem ming gevraagd om volgende week vijf extra vluchten te ondernemen van Djakarta naar Singapore. De ANP-correspondent meldt, dat nog nii ts bekend is over het tijdstip, waar )p de repatriëring van de Neder landers zal beginnen; ook over de duur van de repatriëring is niets bekend. De Indor.esïsche minister van voorlich ting, Soedibjo, heeft gisteren gezegd, dat in principe alle Nederlanders weg moeten. Uitzonderingen zullen echter worden toegestaan. Overigens zullen de Nederlanders volgens hem niet worden uitgewezen; zij krijgen „alleen het vriendelijke verzoek Indonesië te ver laten". Het personeel var. de K.L.M.-vesti- ging in Djakarta vertrekt waarschijn lijk volgende week uit Indonesië. Nederlndse advocaten, die werk zaam zijn bij het landgerecht in Djakar ta, djn gisteren van hun functie ont heven en hebben opdracht gekregen naar Nederland terug te keren. Na besprekingen met de K.L.M. heeft de Garuda Indonesian Airways gisteren „Transaera", het K.L.M.-hotel in Dja- kaï overgenomen. Gewapende leden van de eigen veiligheidspolitie van de Garuda houden de wacht voor het hotel. De Garuda heeft geen toestemming gekregen twee Constellation-motoren van de KLM naar Singapore te vlie gen. (Vervolg op pagina S) ■V A. Een overzichtsfoto van de plaats van de treinramp te Lewisham bij Londen, gemaakt vanaf het half ingestorte via duct, dat bij de botsing op een van de twee verongelukte treinen terecht kwam. Jijj S1dent Eisenhower heeft zijn werkzaamheden weer gedeeltelijk hervat nadat iot 0n^anffs door een lichte attaque was getroffen. Donderdag werd de eerste riet an hem in zijn werkkamer na zijn ziekte gemaakt tijdens een onderhoud w ae minister van Buitenlandse Zaken John Foster Dulles en de nieuw be- ernde Amerikaanse ambassadeur in Saoedi-Arabië, Donald R. Heath (rechts). Een met veel publiciteit omgeven po ging om een Vanguard-raket met de eerste Amerikaanse kunstmaan af te schieten is gisteren op een volledige mis lukking uitgelopen. Dit berichten Reu ter, U.P. en A.F.P. Dr John Hagen, directeur van het Vanguard-project, heeft gisteravond op een persconferen tie te Washington gezegd, dat niemand precies weet, wat het mislukken van de lanceringspoging heeft veroorzaakt. De voorbereidingen warei vlot verlopen. Toen het moment van de lancering was gekomen, zagen ooggetuigen een gewel dige steekvlam, gevolgd door een rook wolk. Volgens dr. Hagen maakte de drietraps-raket zich lo:, van haar voet stuk. Maar twee seconden later viel ze weer terug, kantelde en ontplofte. De eerste en tweede trap van de tien ton wegende raket zijn vernietigd. He derde trap, waarin zich de kunstmaan bevindt, is afgeworpen en behouden gebleven. Do ontploffing heeft zich voorgedaan in de verbrandingska- 5?.5r ,van het eerste deel van de raket. faj heeft geen slachtoffers geëist. Dr. "0,'"ide de mislukking „een ont- riifi? teleurstellmg maar het Ame- h „,ai?se kunstmaanprogram in zijn ge- traagdS CF volf>ens hem niet door ver- HhctoÏ, eF,gisJeran ook is misgegaan, dr. i „c,uil niet' dat het nodig zal zijn nntwerrienaH-?e kunstmaan opnieuw te nnT, H H,,J ve"noedt, dat een of an- l met soed heeft gefunctio- - neerd. Er zal zo spoedig mogelijk een Hagerf p0gmg worden gedaan, zei dr. Bij vroegere gelegenheden heeft hij al eens verteld, dat het opstellen van een drietrapsraket doorgaans drie a vier weken duurt. Het is voorts niet be kend, in hoeverre de lanceerplaats te Cape Canaveral, de enig bruikbare in de Verenigde Staten, door de ontplof fing is beschadigd. In kringen van het Amerikaanse ministeri- van defensie in Washington is gezegd, dat het nu on geveer een maand zal duren voordat een nieuwe poging ka- worden onder nomen. De perschef van president Eisenho wer, James Hagerty, heeft in Gettys burg verklaard, dat de president zeer teleurgesteld is over het gebeurde en dat hij het ministerie van defensie om een /olledig rapport heeft ge vraagd. Volgens United Press ligt de Ameri kaanse kunstmaan nu op do grond een enerverend gepiep uit te zenden. Om aan deze uitzendingen een eind te kun nen maken, zal het nodig zijn ook de derde trap van de Vanguard-raket te vernielen, maar de veiligheidsvoorschrif ten staan het benaderen van de raket nu nog niet toe. In Cape Canaveral liggen nog twee Amerikaanse kunstmanen gereed om te worden gelanceerd. Als de proeven met deze kunstmanen gunstig zouden zijn verlopen, had de grote Amerikaanse kunstmaan wellicht al in januari a.s. gelanceerd kunnen worden. Zichtbare ontsteltenis was af te le zen van de gezichten van een twin- Met een bezorgd gezicht zit de chef van het „Vanguard"-project, John Hagen, achter een batterij microfoons tijdens een persconferentie over de mislukte - start van de Amerikaanse kunstmaan in Washington. Achter hem zijn op het bord nog de gegevens zichtbaar betreffende de start. tigtal functionarissen, die op het Ame rikaanse ministerie van defensie wa ren verzameld. Zij konden hun oren niet geloven, toen zij vernamen, dat de lancering was mislukt. De woord voerder van het ministerie verfrom melde de voorbereidende tekst, die hij had moeten publiceren, als het af schieten geslaagd zou zijn geweest. Dr. Hagen zei gisteren, dat hij het van vitaal belang acht, dat een volgende po ging met minder publiciteit wordt omgeven. Het nieuws an de mislukte poging veroorzaakte bij de westelijke delegaties naar de Verenigde Naties te New York een golf van pessimisme. Ik begrijp niet, waarom er van te voren zoveel tam-tam over deze Ameri kaanse poging is gemaakt", zei de Fran se minister van buitenlandse zaken, Pineau. Radio Moskou had er gisteravond al een kort bericht over: „De met veel reclame omringde Amerikaanse kunst maan, die vandaag afgeschoten zou wor den, is met de raket tijdens het lanceren ontploft". De Russische vertegenwoordiger bij de Verenigde Naties, Arkady Sobolev, zei, dat hij het jammer vond voor de Amerikanen. Hij had geen commentaar op de vraag van een journalist, of de Sovjet-Unie de Verenigde Staten misschien wat tech nische hulp zou kunnen aanbieden. In Amerikaanse Congreskringen heeft men er uiteraard ook het zwijgen niet toegedaan. De Democratische senator Jackson heeft de regering aangeraden geen ruchtbaarheid meer te geven aan het afschieten van raketten. De afge vaardigde Porter Hardy jr. zei: „Het lijkt, of we te veel voorbarige praats hebben gehad". De Democratische senator Clinton P. Anderson was veel scherper in zijn kri tiek. Hij meent, dat de Verenigde Sta ten niet klaar waren en dat zij zich tot deze proef hebben laten verleiden door massa-hysterie. welke door het succes der Russische Spoetniks was veroor zaakt. Anderson zei, dat Amerika overi gens al lang een aardsatelliet had kun nen hebben. Zeer binnenkort zal hr. ms. onder zeebootjager „Drenthe" de haven van Den Helder verlaten voor een reis nftar Ned. Nieuw-Guinea. De onderzeebootjager wordt momenteel gereed gemaakt voor een tijdelijk verblijf in dit overzese rijksdeel. De „Drenthe" is een zusterschip van hr. ms. „Groningen", de onderzee bootjager die al in Nieuw-Guinea is. De „Groningen" is een steun in de rug van de K.P.M.-schepen, die zich vanuit Indonesische wateren naar de veilige haven Singapore spoeden. Het is niet onmogelijk, dat aan boord van deze schepen Indonesische be manningsleden aan het muiten zul len slaan, wanneer zij ontdekken dat de steven naar Singapore wordt ge wend. Bij eventuele moeilijkheden kunnen dan gewapende marineman nen aan boord van deze Nederlandse schepen worden gezet. De militaire commandant van Djakar ta, luitenant-kolonel "ïndang Dachjar, heeft vandaag „ekend gemaakt, dat alle woonhuizen, die binnenkort door de Nederlandse bewoners zullen worden verlaten, met ingang van vandaag on der militair beheer zijn gesteld. „Het is onbevoegde instellingen, organisaties of individuele personen verboden deze woonhuizen te betrekken", aldus de be kendmaking. Overste Dachjar verklaar de. dat deze maatregel is genomen, na dat zich „ongewenste ontwikkelin en" hadden voorgedaan met betrekking tot Nederlandse huizen en bezittingen. Hij v aarschuwde dat tegen overtreders van dit verbod drastische maatregelen -ui len worden genomen overeenkomstig de staat van oorlog en beleg, aldus meldt het A.N.P. De Amerikaanse natuurkundige W. Crawford Dunlap, die een bezoek van 24 dagen aan de Sovjet-Unie heeft ge bracht, heeft volgens United Press in Praag gezegd, dat hij van de Russi sche geleerde Peter Kapitza heeft ver nomen, dat de Sovjet-Unie het lanc- ren van een derde Spoetnik voorbe reidt. De nieuwe aardsatelliet zal dui zend kilo wegen. Prof. Paul E. Sandroff, verbonden aan het technologisch instituut van Massachusetts, verwacht ook, dat de Russen binnen enkele dagen met hun derde Spoetnik zullen komen. Zij hebben aangekondigd, dat zij in het kader van het Internationale Geofysische Jaar el ke maand een satelliet zullen afschie ten. temp neerbi Station Weei neder afgej 1 uur A uui Helsinki regen 4 0.1 Stockholm regen 5 0.1 Kopennagex licht bew. 4 1 Londen geheel bew. 5 0 Amsterdam geheel bew. 2 0 Brussel geheel bew. -1 0 Luxemburg mist -2 0.1 Parijs geheel bew. -3 0 Nice half bew. 7 0 Berlijn geheel bew. 0 0 Frankfurt geheel bew. -0 0 MUncben half bew. -3 0 Zürlch zwaar bew. -2 0 Genève mist -6 0 Locarno mist -2 0 Wenen onbewolkt -4 0 Innsbruck onbewolkt -9 0 (Van een bijzondere medewerker) Het menselijk gezichtsveld is slechts kort. Dit geldt niet alleen voor de na tuurlijke horizon, maar nog veel meer voor de geestelijke. Maar weinig men sen kunnen werkelijk afstand nemen van het persoonlijk belang op een wijze die, zonder het persoonlijk belang te schaden, een blik op het totaal ver schaft. Het ontwerp Kinderbijslagwet waaraan op het, ogenblik in de verschillende com missies van de Tweede Kamer wordt gewerkt, teneinde een zo spoedig moge lijk openbare behandeling te krijgen, heef' in den lande reacties opgeroepen die het vorengestelde bevestigen. Toen we enkele weken geleden een paar kritische opmerkingen bij dit ont werp van wet hebben geplaatst, vestig den wij reeds de aandacht op het feit, dat een groeiende premiecumulatie, welke van het weekloon wordt ingehou den, psychologische weerstanden tegen sociale verzekeringswetten gaat oproe pen. Wij merken dat in gesprekken met arbeiders: we merken het niet minder in gesprekken met werkgevers. Uiteindelijk is de sociale zekerheid, geregeld door de sociale verzeke ringswetten, een van de resultaten welke v,5j ver- gezamenlijke arbeid arbeider. Samen wachten uit de van ondernemei en zorgen ze voor de goederen welke de gemeenschap behoeft. Samen beogen ze daardoor een zekere bedrijfswinst te maken Samen bedoelen ze een rede lijk bestaan voor zichzelf en voor dege nen voor wie ze verantwoordelijkheid dragen te verdienen. Aan de sociale ze kerheidswetten ligt het beginsel van de collectiviteit en de onderlinge solida riteit ten grondslag, omdat we hierme de op een terrein zijn waar het individu per se tekort schiet. Men kan gaan ide aliseren en theoretiseren, men kan zeg gen geei de arbeider drie tientjes per week meer en laat hem dan zelf uitzoe ken welke zekerheden hij bij ziekte, ongeval, werkloosheid, ouderdom enz. wenst te dekken. Iedereen weet, zonder wetenschappelijk bewijs, dat zulk een gedachte onzin is. Maar indien we dan op solidaire col lectieve regelingen zijn aangewezen, dan spreekt'het voor zich, dat er pre mie moet worden betaald, en dan maakt het weinig uit of de premie eerst in de vorm van loon aan de arbeiders wordt uitgekeerd en tegelij kertijd weer wordt teruggevorderd, of dat de werkgever een bepaald netto loon uitkeert en bovendien aan de be trokken fondsen de premies overmaakt. De overweging dat een arbeider moet weten dat hij deze premie ook mede verdient, is belangrijk, maar kan schadelijk werken, indien de aftrekpos ten op zijn loonlijst je al te hoog gaan worden. Dit is zuiver een kwestie van psycholo-' .ie werking. Over het algemeen -zijn alle sociale verzekeringswetten gunstig ontvangen, omdat men weet dat het leven zoda nig -iskante zijden heeft, dat men vroeg ->f laat krachtens een of andere wet voor uitgeringin aanmerking kan komen en in andere gevallen bij in lev< i zijn zelfs beslist zal komen. De meesterknècht op een timmermans- werkp' ats evenwel, die nu al 25 jaar bij „de baas" is, merkt toch wel een keer op, dat hij premie moet betalen (Vervolg op pagina 7) Advertentie BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL. 717162 Verwachting tot zondagavond, (opgemaakt te 11.15 uur) Zwaarbewolkt met nu en dan regen of motregen. Krachtige, tij delijk harde of stormachtige zuid westelijke wind. Zacht weer. Zondag: Zon 8.37—16.31 Maan 18.08—9.20 Maandag: Zon 8.38—16.31 Maan 19.16—10.06

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1957 | | pagina 1