HET CENTRUM VAN MANHATTAN LIGT
STEEDS VOL OPGEBROKEN STRATEN
Verkeer in NEW YORK is
gedoemd tot een
slakkegang
Ook Prins Philip gaf
voorkeur aan lop
en
E
Moet Eisenhower aftreden?
c
N
Ernstige ongeregeldheden
op het eiland Cyprus
„Visserij" op
munitie in
het Kattegat
Mijn zoon wil
niet sterven
Nevenverdiensten
verzwegen
Institutionele beleggers dienen meer
risicodragend te beleggen
Tragische zaak voor
Bossche gerechtshof
Meisjes en vrouwen contra soldaten
mcTtUOan.
Delfzijlse kapitein
haalt trekken van
zes ton
Man door vliegwiel
bij mouw gegrepen
en in een machine
rondgeslingerd
Nog geen PBO voor de
si garenindustrie
PAGINA 7
STEWART ALSOP®
5?iTkh^T«PPe».'<«tlS
SEKS» Sp
70 ONTSLAGEN BIJ
ÈMAILLEERFABFIEK
Medische studiebeurzen
Raad van Europa
Examens
CA.O. adm. personeel
grafisch bedrijf
Tegelmuseum Arnhem
Mr. J. Krabbe overleden
Engeland bereid
tot overleg
Nog 15 dagen
A
Arbeider aan verwondingen
bezweken
Teleurstellend geluid op
jubileumfeest
Prof. Kuin over „De nieuwe belegger"
Kleine spaarder moet
niet in aandelen gaan
door HARRIET H. HOUSER
(Van onze correspondente in New York)
r is altijd reden genoeg in New
York om te klagen over verkeers
opstoppingen. TïX1°^?përirer-
plegen vol berusting tegen hun geerger
de passagiers te zeggen:
den-Manhattan ooit anders gekend dan
met allerlei opgebroken straten.
Klachten bij de gemeente halen mets
uit. New York wordt groter New xorK
eist betere bediening,
het kabelnet en
ondergrondse leidingen moeten vj'®r^en
vernieuwd of uitgebreid Maar op het
ogenblik loopt het met de verkeersop
stoppingen wel de spuigaten uit. Zelfs
toen, tijdens het bezoek van Koningin
Elizabeth, Prins Philip na de vervulling
van een officiële functie naar het Wal
dorf Astoria Hotel werd gereden, kwam
zijn auto in een verkeersopstopping te
recht, zodat de Prins, als elke rechtge
aarde New ïorker, tegen zijn begelei
ders zei: „Agaten we maar uitstappen,
we kunnen beter lopen". En inderdaad
is de prins, onopgemerkt door voorbij
gangers, vier of vijf straten ver naar
het hotel gelopen
®en reden voor al die opstoppingen is
ook te vinden bij de kolossale gebou
wen, die overal in Manhattan worden
opgetrokken en waarlangs stoepen en
straten worden opgebroken. Er wordt
gebouwd in zulk een tempo, dat het
lijkt alsof men het aanschijn van Man
hattan wil vernieuwen. Het hele silhouet
van de stad begint te veranderen.
Allereerst is men in het stadscen
trum, waar vorig jaar de tentoonstel
lingshal, het Coliseum werd gebouwd,
nu het hele enorme plein er vóór aan
het opbreken. Want hier gaat zich een
stadsdeel ontwikkelen, dat in grootse
opzet en architectonische uitvoering
niet voor het Rockefeller Centre zal on-
d^doen. Dezelfde architecten, die het
Hoofdkwartier der Verenigde Naties
hebben gebouwd, hebben nu de gebou
wen ontworpen voor wat het „Lincoln
Kunstcentrum" zal worden genoemd.
Het project zal de plaats van drie grote
huizenblokken innemen, waar tot nu
toe 7000 families woonden.
Het idee van dit kunstcentrum is ont
staan toen over het lot werd beslist van
de 66-jarige Carnegie Hall. Dit gebouw
zal n.l. met de grond gelijk gemaakt
worden, hetgeen betekent dat dan het
New Yorks Philharmonisch Orkest geen
tehuis meer heeft. Het gebouw van de
Metropolitan Opera kan ook al niet meer
aan New Yorks glorie bijdragen. De
kleine solistenkamers en oude ijzeren
trappen, die nog zangers als Caruso
gediend hebben, zijn te ongemakkelijk
en te onhandig geworden. De „Met"
valt op als zwart, lelijk en onooglijk
in het moderne New York. Maar voor
een nieuwe opera was al even weinig
geld te vinden als voor een nieuw
concertgebouw.
Toen het Coliseum verrees, is men
de koppen bij elkaar gaan steken:
d.w.z. de kunstliefhebbers, de miljo
nairs en de vroede vaderen van de
gemeente zijn met elkaar gaan pra
ten. Het resultaat is de bouw van het
centrum, waarmee men nu is begon-
Washington „Als ik het ge- Op politiek gebied is er een in het
voel heb dat ik niet langer oog springend verschil tussen toen
capabel ben dan zal ik er en nu. In 1955 had de Republikeinse
niet m°er zbn en dat is alles wat partij haar hoop om het Witte Huis
erva^te zessen valt" in 1956 te behouden voornamelijk ge-
Deze verklaring heeft - zoals de vestigd op Dwight D. Eisenhower,
le^r begrepen zal hebben - presi- Nu heeft de Republikeinse Partij
dent Eisenhower afgelegd en nij deed haa,: hoop vooral op vice-president
dat anderhalf laar geleden op een Nixo„ gevestigd om het Witte Huis
D«sconflrentie Het is de moeite in 1960 te behouden De kansen van
waard deze uitspraak weer in het ge- Nixon zullen kennelijk aanmerkelpk
heugen te roepen in het licht van de gunstiger zijn als hij dan reeds pre
laatste ziekte van de president. Voor sident is en in deze functie de nodige
zover het op een ernstige en blijven
de achteruitgang van Eisenhowers
gezondheid slaat, is de betekenis er-
van duidelijk. In dat geval zal de
naffn^Tn fT'bYuik maken van de be-
die '^merikaanse grondwet
ervaring zal hebben opgedaan.
Dit politieke element is in de ver
gelijking tussen toen en thans natuur
lijk zeer belangrijk, maar er zpn nog
veel belangrijker verschillen. In de
weken na de hartaanval van de pre-
die hem in staat stelt af te treden sident in 1955 werd de regering ge
en zijn bevoegdheden en plichten leid door een Informeel regentschap,
(„powers and duties") aan de vice- De taak van dat regentschap was
president over te draeen Want de echter niet bijzonder moeilijk. In die
president is er na- j dagen immers was
door-v er nog iets blijven
tuurlijk van door
drongen dat de
regeringsleider
van de V.S- in de
huidige omstandigheden
hangen van de op
gewektheid van de
conferentie in Ge
niet
een nève: er was een stilte in de interna-
haïve°invalide kan zijn. .tonale storm. De politiek van de rege-
Maar indien de president het- ring was al nauwkeurig uitgestippeld
geen iedereen hoopt en thans ook en het was alleen maar zaak die poll-
veel waarschijnlijker is slechts een tieke lijn zorgvuldig aan te houden,
kleine aanval heeft gehad en zijn i>e president is daarentegen voor
herste, naar wens en snel verloopt, (je derde keer door een ziekte ge-
zal bij velen, zeer waarschijnlijk ook troffen midden in een geweldige cri-
bjj Eisenhower de vraag rijzen, wat sis, op een moment dat de buiten-
de president nu moet doen. Het is landse en de defensie-politiek van
altijd pijnlijk te spreken over de fy- de Amerikaanse regering aan voort-
sieke zwakte van een mens die men durende veranderingen onderhevig
bijzonder graag mag. Maar in som- zijn. De crisis is bovendien niet van
mige omstandigheden kan men beter tijdelijke aard, het is geen kwestie
ronduit spreken. die snel kan worden opgelost zoals
t 5 president nadert de zeventig, de Suez-crisis van verleden jaar.
i i ®f?el°pen twee en een half Het is een fundamentele crisis, ver
lek iV-V drie maal getroffen door oorzaakt door het verstoorde machts
der ern rdie iedere keer bijzon- evenwicht in de wereld, waarvan de
iedere 1Was maar waarvan hij Spoetniks een symbool zijn geweest,
onder dlr^f-?,1' kon herstellen. Kan En volgens een gezaghebbend rap-
van een man omstandigheden port kan de balans met worden her-
hii de vereisteT^cht worden, dat steld en de crisis worden overwon-
kan opbrengen om?' Yn vitaliteit nen voor 1960 op zijn vroegst!
fflnlr fa vprHohtfin Ultsrst ZWflTG
dentschan van hem G presi- T n de drie moeilijke jaren die nog
de drie ^ange enteral' gedurende I voor ons liggen moet pr^siden
zijn ambtstermijn die «0Ja"n T Eisenhower, ^eifs wan,aeer h«
boee lieeen? s voor de voorspoedig van de laatste aanval
iJsschien is het een ontactische her-stelt' er- n0gnfmvermoeidheid
Het is desondanks een tra-inspanning of ,Yerlpoe1rlfta h:
Ert openbaar gesÜT vermijden. Zelfs vóór zpnH chte be
vraag,
die in
worden.
cue m net opeiiuaeu ge&ieia en vcnuyucii. np-
sproken dient te worden. En het t roeJte waren det £3^1
vrijwel zeker dat die vraag niet noden van rust °n*®UTmerD
makkeliik en snel beantwoord waarvoor de president het Ame
Ten kaanse volk gewaarschuwd had, al
langer dan ooit geworden. En ae
nr> in de seschierto Mensen uit zijn onmiddellijke omge-
og nooit is er in de gescniede- ving_ die hemyin het verieden boven-
ms van d Eisenho- j?atig beschermd hebben, zullen nog
afgetreden. Wanneer ^isenno yveriger moeten zijn in hun p0gin-
wer de eerstezou dermate gen hem in de watten te leggen.
groo?1^nufnDnolitieke en constitutio- danks dit alles is het waar-
lemaal op te sommen. n-a/iapi.. H waar het land hem voor ceko-
oatuuriijk ook minstens het gedeel heeft t and hem vcwr g
telhk verlies betekenen van lwt pres ka van Eise»ao^|® „£üwelt)ks
ge van de president in de were méér verwacht worden dan dat hij
eenh2J? inv^ed om in eig6n 1 f" "papt-time"W^sTdent zal z«m
Toch zitbcradrus-redenen om de *n ee" Peri°de van groot en voort-
vraag testellen en sommige daar- duren gevaar is <jat geen prettig
van worden duidelijk, wanneer men vooruitzicht en het heeft geen zin
het verschil in ogenschouw neemi pet zo voor te stellen alsof het dat
Wssen de huidige situatie en die wei- wej js
ke bestond na de hartaanval van de rcnvrizht tv v
President fh 1955. (vpyngnt n.Y. Herald Trib.)
nen en dat een concertzaal, een nieuw
Metropolitan Opera-gebouw, een con
servatorium (voor de beroemde Juil-
liard Muziekschool) een theater en een
ballet-theater zal omvatten. Rockefel
ler draagt een aanzienlijk deel van het
miljoenenbedrag bij voor dit complex.
Op de plaats intussen waar nu Carne
gie Hall staat, zal tot schrik van me
nige geboren New Yorker een wolken
krabber met 44 verdiepingen verrijzen,
die er aan de buitenkant liefst als een
rechthoekig dambord uit zal zien. Een
waar monster, dat 22 miljoen dollar
gaat kosten. Wat wel te geloven is,
wanneer men weet dat de „goudge
kleurde raamomlijsting met goud-ge
polijste" aluminium randen krijgt. De
staalpanelen tussen de ramen zullen met
vermilj oenkleurig porcelein worden be
dekt...
Maar tegen de tijd, dat die bloed
rode wolkenkrabber er staat, zijn de
New Yorkers misschien wel immuun
geworden tegen de allervreemdste nieu
we wonderen hunner stad. Tenslotte
zijn ze ook aan „de grafsteen", zoals
architect Wright het groenglazen
gebouw van het Hoofdkwartier der Ver
enigde Naties noemt, gewend geraakt;
evenals aan de nieuwste wolkenkrabbers
die in Manhattan verrijzen of zijn verre
zen en die nu muren vertonen van
donkerblauw porcelein tussen stalen
vierkante platen, of die ook een zil
verige indruk maken, door een alumi
nium afwerking, waarin een patroon
als in een wafelijzer is gedrukt.
Het meest onorthodoxe gebouw dat
de bevolking van New York op het
ogenblik ziet verrijzen, is liet Guggen
heim Museum. Het ligt vlakbij het Me
tropolitan Museum, en wordt speciaal
gebouwd voor het exposeren van ab
stracte kunst. „Dit is het enige orga
nische gebouw in heel New York",
zegt de 88-jarige Frank Lloyd Wright,
die er de architect van is. Het gebouw
heeft de vorm van een grote en een
kleinere „urn", die door een en dezelf
de „gevel" omsloten worden. De grote
„urn" zal een enorme glazen dom krij
gen. Hieronder bevindt zich de ten
toonstellingshal. Maar er zijn geen za
len om de schilderijen in op te hangen
en er zijn evenmin verdiepingen in de
conventionele zin. Men ziet binnen in de
urn alleen een langzaam omhoog spira-
lende vloer, die aan de buitenmuur vast
zit en zonder verdere steun uitsteekt.
Op de vraag hoe die niet ondersteunde
vloer, die rondom de hal spiraalsge
wijs omhoog loopt, bestaanhaar is, wijst
Wright op zijn duim: „Heeft mijn duim
aan het einde dan een steun nodig?
Kijk, de enige steun komt van waar de
duim aan de hand vastzitStalen
stangen vormen de spieren en pezen
van dit gebouw, het beton is het weef
sel en vlees. Versterkt beton maakt dit
allemaal mogelijk".
De schilderijen worden dus aan de
binnenkant der buitenmuren opgehan
gen. Het daglicht dat door de dom in
de hal valt, vult het kunstlicht op de
schilderijen aan. „Je zult nooit het ge
voel van contact met de buitenlucht
verliezen", zegt Wright, „en het ge
bouw als een vóórtdurende ruimte on
dergaan".
Al zijn er geen verdiepingen, een lift
kan het publiek op de gewenste vloer
hoogte uit laten stappen. Aan het einde
van de vloer, wanneer die drie spira
len gemaakt zijn, komt men
op een daktuin uit met een prachtig
uitzicht op het park. De gaanderij kan
1000 mensen bevatten.
In de andere „urn" van het gebouw
bevinden zich kantoren en een klein
restaurant.
De constructie van dit museum heeft
ontzaglijk veel bekijks. Arbeiders heb
ben uit de grap op het stalen geraamte
een moderne „pop" gezet, welke de
„kunst" moet representeren, die vol
gens hen in dit museum zal worden
tentoongesteld. Voor het overige schud
den de arbeiders af en toe het hoofd over
wat ze daar zelf aan het maken zijn.
Nee, met zo'n slakkehuis hebben ze
nog nooit te doen gehad. Als ze in hun
schafttijd op de banken onder de olmen
van Fifth Avenue zitten, hoort men hen
er grapjes over maken met arbeiders
die de straat opbreken om het elec-
trische kabelnet uit te breiden.
directie van de koninklijke Kamper
^leerfabriek voorheen H. Berk en
heeft besloten op korte termijn
on? ,°hgeveer zeventig personeelsleden
stiirf g aan te zeggen. Bovendien be-
dfT,i eH zij de mogelijkheid voor een
van het bedrijf een verkorte werk-
ek in te voeren.
vat?6 ^aad van Europa zal als onderdeel
°n een door de volksgezondheidscom-
opgesteld beurzenprogramma
stnj? u dit jaar, ook in 1958 een aantal
diritoewijzen, o.a. aan me-
m®,en personen werkzaam in de par-
oische beroepen. Alle landen van de
wÜij van Europa, waaronder dus ook
irfT.d' zullen een beperkt aantal
kandidaten bij de selectiecommissie
kunnen voordragen.
AMSTERDAM, 9 december (G.TJ.)
Examen Spaans tolk-vertaler mevr. J
Drost-Johannes, s-Gravenhage.
NIJMEGEN, 9 december - Rand.
Frans: J. M. J. Scheffers (Nijmegen) en
W G J. E. M. Varwijk (Gendt, Gld.).
LEIDEN, 9 december Dokt. Ned.
recht- mei. H. C. L. Breve, Schiedam en
N F C Truyen, Den Haag. Doet. psy-
chologie: Yap Kie Hien, Leiden. Doet.
geneeskunde II: mej. J. A. Voorwinden,
Leiden, B. Sarn (U.S.A.), J. A-
Den Haag, C. P. Schouwstra Eindhoven,
A. C. Voskamp, Delft en K. de Wind,
Dordrecht Semi-artsexmej. B. B
Ekker, Oegstgeest, A. G. Dissevelt,
Leiden, j. A. Moschella (U.S-A.), H- W.
A. Oordt, Den Haag en J. Kmgelberg,
Utrecht. Artsex.: mej. M. N. M. Pl?n-
teijdt, Noordwijk, J. Blankespoor, Den
Haag en J. S. Sleijffers, Den Haag.
UTRECHT, 9 dec. Gepromoveerd tot doc
tor in de wis- en natuurkunde op een
proefschrift, getiteld: „Clinical gas analysis
based on thermal conductivity", B. IT.
Visser,
oor het gerechtshof te 's-Hertogen-
bosch heeft in hoger beroep een hoofd-
contrcleur der belastingen uit Kerk-
rade terechtgestaan. Hij was in beroep
gekomen van een vonnis van de recht
bank te Maastricht, die hem wegens
h.t indienen van een valse aangifte
voor zijn eigen inkomstenbelasting had
veroordeeld tot f 100 boete, subs. 20
dagen hechten's. Het bedrag waar het
om ging, was niet groot: hij had in
vier jaar f 720 nevenverdiensten ver
zwegen, die hij had verkregen door
aangifte-biljetten voor kennissen van
hem in te vullen en waardoor hij een
Y Jrag van f 169 aan belasting had
ontdoken.
Verdacht van betrokken te zijn bij
een veel ernstiger fraude was de man
gedurende vier weken in voorarrest
gehouden, hetgeen hem psychisch zo
danig had geschokt, dat hij waarschijn
lijk niet in staat zal zijn zijn werk te
hervatten.
De procureur-generaal, mr. Hustinx,
wilde deze omstandigheid in aanmer
king nemen. Hij wilde de straf vjor
verdachte bepaald zien op dezelfde als
waartoe de rechtbank hem veroordeeld
had, doch voarwaa delijk met een
m oeftijd van een jaar.
De verdediger, mr. Sanders uit
Maastricht, schilderde de achtergrond
van deze affaire. Verdachte is, volgens
de raadsman, ten val gebracht door de
inspecteur dei belastingen te Kerkrade,
dii reeds lang een wrok tegen hem
sterde en, naar de verdediger op
merkte, niets heeft nagelaten beschul
digingen in te brengen. Zowel de di
recteur te Heerlen, onder wiens leiding
d hoofdcontroleur werkte, als de di
recteur te Maastricht hadden grote
f aardering voor persoon en arbeid
1 verdachte. De directeur had reeds
verscheidene malen de wat hij noemde
maniakale handelwijze ,Tan de inspec-
t ur te Kerkrade gelaakt. Spreker be
streed de bewijsvoering eveneens met
een uitvoerige jurisprudentie en be
pleitte vrijspraak
De procureur-generaal persisteerde
bij zijn eis. De procureur-generaal be-
""huldigde mr. Sanders er van stukken
en ervaringen uit commissie-zittingen,
die geheim waren. het openhaar te
hel en gebruikt. Mr. Sanders verzocht
de procureur-generaal die woorden in
te trekken, waarop deze repliceerde
met de opmerking: dat er stukken in
de openbaarheid zijn gebracht, die
daartoe niet bedoeld waren".
Arrest 23 december.
In de staatscourant is thans gepubli
ceerd de goedkeuringsbeschikking van
het college van rijksbemiddelaars van
de wijziging van de C.A.O. voor het ad
ministratief personeel in het grafisch
bedrijf. De wijziging, die ingaat per
1 oktober j.l., houdt o.m. een salaris
verhoging van 6 pet in. Aan deze 'er-
iioging is de voorwaarde verbonden, dat
zij niet in de prijzen mag worden door
berekend.
In de reportage over het tegelmu
seum van de heer G. Feenstra uit
Arnhem werd de indruk gewekt als
zou die heer vele tegels uit een door
hem op Terschelling gekocht pand naar
Arnhem hebben overgebracht. Wij wij
zen er op, dat deze voorstelling onjuist
is. De heer Feenstra heeft integendeel
nog vele tegels ter completering in het
bedoelde pand doen aanbrengen. Dit is
in overeenstemming met zijn streven
bestaande tegelpartijen zoveel mogelijk
in tact te laten.
In het centraal ziekenhuis te Alkmaar
is op 70-jarige leeftijd overleden mr. J.
Krabbe, die van 1927 tot 1955 rechter
was bij de rechtbank aldaar en voordien
substituut-officier bij de rechtbank te
Amsterdam.
Woensdagavond werd in een televisie-uitzending te New York de film van Walt
Disney „Mars and Beyond" vertoond, een fantasiefilm over het leven m net
heelal. BOVEN: Een formatie Marsiaanse schepen reist door de ruimte en oerewci
haar bestemming, de planeet Mars. ONDER: Op grond van het feite dat geleerden
van mening zijn, dat mensen mits enige voorzieningen worden getrotjen
kunnen leven op Mars, ontwierp Disney voor zijn film dit Marslandschap mei
vestigingen van aardbewoners erop.
Engeland is bereid met Griekenland
en Turkije overleg te plegen over een
oplossing voor de kwestie-Cyprus. De
Britse gedelegeerde Allan Noble, deel
de dit gisteravond mede in de politieke
commissie der Verenigde Naties, waar
het debat over de kwestie is begon
nen. Engeland zal elk voorstel, dat zo
wel de Griekse als Turkse regering
aanvaardbaar lijkt in welwillende over
weging nemen, aldus verklaarde Noble
volgens Reuter.
De Griekse minister van buitenland
se zaken, Averoff, uitte zijn teleur
stelling over de Britse mededeling. Hij
had verwacht dat Engeland „goed
nieuws" zou hebben aangekondigd, zo
zei hij. Averoff achtte de tot nog toe
door Engeland gedane stappen, als het
vervangen van gouverneur Harding en
Advertentie
dan hebben wü weer heerlijke feest
dagen. Natuurlijk baalt U voor Uw
feestschotels mayonnaise in huis.
Wilt U verse mayonnaise, let dan op
het achteretiket met datumstempel.
Wilt U lekkere mayonnaise, let dan
op het vooretiket, want de fijnste
mayonnaise komt vaa
Het Solomon R. Guggenheim Museum in New York. (Architect Frank Lloyd Wright).
het afschaffen van bepaalde noodmaat
regelen, onvoldoende. Een verandering
van politiek is nodig, zo betoogde hij
en hij gewaagde met dankbaarheid van
de houding der Britse labourpartij.
De Turkse afgevaardigde Selim Sar-
per betoogde, dat „aanzienlijke voor
uitgang" was geboekt bij het scheppen
van een geschiktere sfeer voor het her
vatten van de onderhandelingen. Het
feit, dat Griekenland voorstellen tot
het voeren van onderhandelingen heeft
verworpen, is de enige factor waar
door d oplossing van het vraagstuk
wordt uitgesteld, zo verklaarde hij.
Pogingen om een eenzijdige oplossing
te forceren met behulp van een tak-
tiek, gebaseerd op terrorisme, propa
ganda en verdraaiing van de feiten,
kunnen niet met succes bekroond wor
den. Volgens Sarper is het ogenblik
aangebroken om de kwestie-Cyprus tot
haar werkelijke proporties terug te
brengen.
Bij ernstige ongeregeldheden, die
zich gisteren op Cyprus hebben voor
gedaan, zijn 84 mensen, onder wie 18
leden van de Britse veiligheidsstrijd
krachten, gewond. 133 Cyprioten zijn
gearresteerd. In vele plaatsen werden
betogingen gehouden en moest de po
litie in het geweer komen om relletjes
de kop in te drukken. Zeer opvallend
hier" "j was dat er veie Cyprische meis
jes aan de relletjes en betogingen
deelnamen. Een aantal meisjes is ge
wond.
De erngstigste botsin-en hebben plaats
gevonden in Famagust&> Paphos, Lef-
konico en een tweetal dorpen. De Brit
se soldaten moesten in deze dorpen
van hun vuurwapens gebruik maken
om zich te kunnen onttrekken aan de
zware aanvallen van de dorpelingen,
mannen en vrouwen van alle leeftij
den, aldus meldt Reuter.
De heer H. Augusto uit Delfzijl heeft
met zijn motor-tjalk „Zeemeeuw" in de
afgelopen maanden grote hoeveelheden
munitie opgevist van de zeebodem ten
noorden van de kust van Seeland in
Denemarken. Reeds lange tijd zag ka
pitein Augusto een goudmijntje in da
Deense wateren, waar de Duitsers tegen
het einde van de tweede wereldoorlog
grote hoeveelheden munitie in zee heb
ben gegooid. Deze munitie zou echter
nog steeds gevaarlijk zijn, reden waar
om het de Deense bergers verboden was
de springstoffen op te halen; De heer
Augusto gebruikt een grote elektro
magneet bij zijn ammunitievisserij en
kan met dit werktuig ongeveer zes too
in „een trek" ophalen.
Thans ligt de .Zeemeeuw" in Hamburg,
op weg naar Wilhelmshafen waar da
lading verkocht wordt aan de handels
onderneming „Oase". Een gedeelte van
de gevonden munitie kan nog gebruikt
worden bij opruimingswerkzaamheden
als springstof en de rest wordt als
schroot verhandeld. Kapitein Augusto
heeft reeds vier maal een reis naar het
Kattegat gemaakt, en komt tegen het
einde van deze week weer thuis.
Bij de N.V. Oomens betonfabriek te
Leur heeft zich maandagmiddag een
bedrijfsongeval voorgedaan dat het
leven heeft gekost aan de 44-jarige
arbeider W. van Dorst. De man werd
bij zijn mouw gegrepen door een van
de vleugels van een vliegwiel van de
rioolbuizenmachine, vervolgens in de
bak van de machine getrokken en
enige malen daarin rondgeslingerd.
Nadat enige mede-arbeiders de machine
hadden stilgezet konden zij het slacht
offer bevrijden. De man werd zwaar
gewond naar het St. Ignatiusziekenhuis
te Breda vervoerd, waar hij aan zijn
verwondingen is bezweken. Van Dorst
was gehuwd en vader van drie kinde
ren.
Tijdens de maandag in Eindhoven ge
houden herdenkingsbijeenkomst ter ge
legenheid van het zestigjarig bestaan
van de Ned. r.-k. Tabaksbewerkersbond
„Sin' Willibrordus" heeft de secretaris
van het bondsbestuur van de K.A.B. de
heer W. Lelieveld zijn verbazing uitge
sproken over het feit dat men in de be
drijfstak van de sigaxenindustrie nog
niet tot een publiekrechtelijk bedrijfs
orgaan ig kunnen komen.
De K.A.B. secretaris noemde deze
situatie bepaald onbevredigend en voor
de werknemersvakbonden althans
stellig voor de van de K.A.B. deel uit
makende bonden - op de duur niet te
handhaven. De komende Euromarkt
schijnt met name voor de sigarenlndus-
trie van dien aard, dat nu meer dan ooit
een nauwe samenwerking tussen onder
nemers en werknemersvertegenwoordi
gers noodzakelijk is. De heer Lelieveld
sprak de hoop uit dat het gewenste pu
bliekrechtelijke bedrijfsorgaan in het
nieuwe jaar tot stand zal komen. Ook
bondsvoorzitter Evers die een kort
overzicht gaf van hetgeen tijdens het
zestig-jaar bestaan van de bond is be
reikt zag een bedrijfsschap alsmede
een produktiviteitscentrum voor de toe
komst als noodzakelijk om de problemen
die zich in rie sigarenindustrie voor
doen afdoende te kunnen oplossen.
In een causerie over de popularise
ring van het effectenbezit onder kleine
spaarders onder de titel „De nieuwe be
legger" kwam prof. dr. P. Kuin, hoog
leraar aan de gemeentelijke universi
teit van Amsterdam tot de conclusie,
dat het spaarbankboekje voor arbeiders
Vertaald door
I. Govers—
van Geuns.
iiiiiiimiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiuiiuiiiii
40
Od een morgen laat in februari kwam ik in het
ziekenhuis en vond Hentz met een blaasbloeding.
Hoewel de dokter de hele dag methembezigwas
geweest, bloedde Hentz 's avonds nog. De dokter,
afkomstig uit Manilla, had me altijd gereserveerd
en ondoorgrondelijk geleken. Ho was de assistent
van de uroloog van het ziekenhuis en ?®deree
een groot respect voor zon kennis en kunde, maar
ik had elke poging om vriendelok tegen hem te
zijn, opgegeven. Als ik hem in de gang aansprak,
had ik het gevoel, dat hij liever mets wilde zeggen
en na een tijdje deed ik dan maar net of ik nem
niet zag. Maar terwijl hij met Hentz bezig was,
realiseerde ik me dat hij zich volkomen inzette om
mijn zoon te helpen en de bloeding te doen ophou
den. Toen de nacht inviel, zei hij: ,,U kunt heter
naar uw hotel gaan en proberen wat te slapen. Ais
het erger wordt, zal ik u roepen. Ik blijf vannacht
bt) Hentz". Ik wilde eigenlijk blijven maar volgde
toch zijn raad op, omdat ik wist dat Hentz in goede
handen was. In mijn hotel gekomen, belde ik Fred
op. Ik was bang en moe; van mijn moed was niet
veel over en ik voelde behoefte om mijn zorgen met
Fred te delen. Ik smeekte hem naar me toe te
komen maar hij zei, dat dat onmogelijk was; het
liep tegen het eind van de maand en hij kon niet
van kantoor weg. Hij zei, dat hij zijn broer in Wash
ington zou opbellen en vragen naar New York te ko
men.
Parks, d# broer van Fred, was gedurende drie en
een half jaar in krijgsgevangenschap geweest bij
de Japanners. Hij was gevangen genomen in Ba-
taan, had de verschrikkelijke Dodenmars meege
maakt, jaren lang honger geleden, had het klaar
gespeeld de martelende tocht in een transportschip
voor vee van de Philippijnen naar Korea te over
leven en had zijn kameraden bij honderden tegelijk
zien sterven. Hij moest toekijken hoe zijn oude
vrienden, die hij al van West Point kende, krankzin
nig werden van dorst en gebrek aan lucht; hij sliep
opeengehoopt met zijn vrienden op koude vloeren en
h(j zag, hoe zijn kameraad naast hem gedurende de
nacht stierf. Maar een mensenleven had nooit zijn
waarde voor Parks verloren. In feite deden zijn er
varingen hem dieper met menselijk lijden meevoe
len. Als Fred niet kon komen, had ilc wel het liefste
zijn broer Parks bij me.
Toen ik de volgende morgen op de zaal kwam, zag
ik een rijzige gestalte in legeruniform. Parks stond
naast het bed van Hentz. Tegenover hem stond de
dokter uit de Philippijnen. Ik voelde me erg opge
lucht toen ik zag dat ze een opgewekt gesprek voer
den; Hentz moest er wel beter aan toe zijn.
Hentz was er echter niet beter aan toe en een paar
uur later werd hij naar de operatiekamer gebracht
om te trachten de oorzaak van de bloeding te vinden.
Toen hij teruggebracht werd, gaf de dokter mij zijn
verzekering, dat het bloeden had opgehouden. Des
ondanks wilde hij de rest van de dag bij Hentz blij
ven om een oogje in het zeil te houden.
Parks lag in Manilla in garnizoen toen de Japan
ners Pearl Harbour aanvielen en hij en de dokter
ontdekten dat ze heel wat gezamenlijke vrienden had
den. Het deed me plezier de gereserveerdheid uit het
gezicht van de arts te zien verdwijnen terwijl hij
met Parks praatte en ik wist, dat ik nooit meer het
gevoel zou krijgen, dat hij niet vriendelijk was. De
dokter bleef bij Hentz tot vijf of zes uur 's middags.
Ik wist niet hoe ik mijn dankbaarheid moest uiten. Hij
was zonder onderbreking meer dan zesendertig uur
bjj Hentz gebleven! Ik vroeg Parks om hem namens
mjj te bedanken. Hij zou beter woorden kunnen vin
den.
ed tot Hentz een mar-
begon te krijgen. Da
Alles ging een paar
telende pijn in zijn onderbi
hele dag kwamen artsen naar hem kijken. Geen en
kele injectie hielp, 's Middags gaf de neurochirurg
hem een inspuiting in het ruggemerg. De pijn bleef
aanhouden. Ik kon het niet meer aanzien en vroeg
mjjn neef, Bill Hentz, Fred telefonisch te waarschu
wen. Tracy bleef bij ons in het ziekenhuis tot Fred
om elf uur 's avonds kwam. Hij zei, dat hij in de
auto gesprongen was en naar Atlanta gereden. Daar
had hij het eerste het beste vliegtuig gepakt. Ik ben
bang, dat ik hem meer dan de helft van de zorgen
overdroeg, toen hij bij ons was - mijn last scheen me
althans beduidend lichter toe dan de helft.
Fred bleef verscheidene dagen bij ons maar de
pijn van Hentz verminderde nog maar steeds niet.
Tenslotte zei Fred dat hij weer moest vertrekken en
ik was zo in de war omdat ik me niet kon voorstel
len, dat iets belangrijk genoeg zou kunnen zijn om
hem weg te roepen. Maar we wisten beiden, dat we.
vol moesten houden en waar we de kracht vandaan
moesten halen.
Fred en ik zaten die laatste avond van zijn verblijf
in New York in de verduisterde zaal bij Hentz. Te
gen middernacht zei hij: „Ik moet nu gaan". In het
zwakke licht van de gang zag ik tranen in zijn ogen.
Hjj liep zonder om te kijken de stille zaal uit en liet
ons achter in alle ellende.
Ik heb me nooit hulpelozer gevoeld dan toen Hentz
me aankeek en met een van pijn verwrongen ge
zicht vroeg: „Hoe kon hij nu weggaan?"
Alles wat ik zeggen kon was: „Ik weet het niet.
Ik weet het niet. Ik geloof, dat ik niets meer weet".
Maar even later voelde ik mijn krachten terugkomen
en ik wist, dat ik ergens wél zeker van was; op de
een of andere manier zou God ons door de moeilijke
ogenblikken heen helpen. Na zes verschrikkelijke da
gen werd Hentz naar de operatiekamer gebracht
waar nog een steentje uit zijn urinewegen werd ver
wijderd. Hjj voelde zich onmiddellijk opgelucht. Ik
denk, dat dit de artsen voor een vraagstuk stelde om
dat ze veronderstelden, dat Hentz in zijn onderli
chaam helemaal geen gevoel had. Het gaf mij meer
hoop. Misschien was het centrale zenuwstelsel zich
aan het herstellen!
Wordt vervolgd)
voorshands het meest aangewezen mid
del tot belegging van spaargelden is.
De bevordering van het sparen wordt
door vrijwel iedereen wenselijk geacht.
Dit betekent echter niet dat men de
kleine spaarders zou moeten aanraden
hun geld te beleggen in aandelen. De
grote massa van de loontrekkenden
heeft immers in de eerste plaats be
hoefte aan een betrekkelijk kleine som
waarover zij op ieder moment in con
tanten kunnen beschikken en is niet be
rekend op het bewaren en aanbieden
van effecten en coupons. Prof. Kuin
hield zijn causerie ter gelegenheid van
de uitreiking van de Henri Sythoïf-prijs
1956 voor het beste jaarverslag.
Het tweede punt van zijn betoog was
de bescherming van de spaarder tegen
waardevermindering van het geld.
Prof. Kuin meent dat een grootscheep
se actie voor het beleggen in aandelen,
waarbij gewezen wordt op de z.g. voort
durende waardedaling van de gulden,
onjuist is. Deze actie zou de spaarnei-
ging van het Nederlandse volk onder
mijnen en het spaarbankbedrijf in de
kern aantasten.
Ten aanzien van de behoefte aan ri
sicodragend vermogen merkte spreker
op dat verschuivingen in de beleggings-
politiek van institutionele beleggers
veel meer invloed zouden hebben dan
propaganda onder de particuliere
spaarders.
De nieuwe belegger, aldus prof. Kuin,
moet men dus niet zoeken onder de gro
te massa van de arbeiders en de klei
ne employees. Er zijn categorieën, die
een ruimer inkomen genieten en die in
economisch opzicht toch nog liggen
onder het niveau van de gangbare
cliënten van de banken en commissio
nairs in effecten. Van deze spaarders
hebben de banken en andere financiële
instellingen tot nu toe weinig werk ge
maakt. Spreker meende, dat een uitge
breid onderzoek van de levensomstan
digheden en de spaarmotieven van de
ze groepen noodzakelijk is om een goed
gerichte propaganda te doen slagen.
Het gehele vraagstuk van „de nieuwe
belegger" verdient nog uitgebreide be
studering en spreker stelde voor dat
daartoe een veelzijdig samengestelde
commissie zal worden gevormd.