IN INDONESIË OVERNEMEN
Applaus
uit Moskou
Plan onthuld voor een
tweede Korea
Zwijgzame Nederlanders
terug in het vaderland
Nato-overleg
in Parijs
begonnen
IllLUITL IIftftlILLIflvvlIL UUUIIMUI ab?k=.
OOK DE „DRENTHE" VERTROKKEN
Bij explosie in Bandung dacht men
dat een revolutie was uitgebroken
Voorzitter anti-communistisch front onthult:
Maramis bij
minister Luns
naar Indonesië
Noodtoestand
in New York
door staking
ondergrondse
Bezorgdheid ook
in Londen
Nederland doet
beroep op
Rode Kruis
Maximum
snelheid op
Rijksstraatweg
50 km?
Opvolger van
dr. Mansholt?
Het weer
van
Denemarken taboe
^oor vliegtuigen
V.s. met H-bom
DE POST VAN EN
Vier stakingsleiders
in hechtenis
Djakarta ontvankelijk
voor bemiddelings-
aanbod van V.S.
SNELLE REIS UIT INDONESIË
Stafchefs bijeen
Niemv overleg tussen
minister en gemeente
Haarlem
wintersportkleding|
,Die Raeckse'
Het
weer in
Europa
Nieuwe protesten te
Djakarta
Britten geadviseerd
visa aan te vragen
Evacuatie uit Indonesië
TUSSEN HAARLEM EN
VELSEN
ee MORRIS 'êeforeywtjvp/
Nevelig
at in „uie naecKse" geweest
DONDERDAG 12 DECEMBER 1957 81ste JAARGANG No. 29783
communisten" willen macht
'"iHlIlllümillllllMIIIIIIIMIIllllllllimlIllllllllllllllllllllllIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMMIIIlllllMIIIIMIIIIIIIMIinilllillllllllMIllllll
Wadat dinsdag reeds Hr. Ms. fregat Evertsen was vertrokken, is woensdagoch
tend, uit de haven van Den Helder ook Hr. Ms. onderzeebootjager „Drenthe"
uitgevaren naar de Nieu-iv-Guinese wateren. De bodem staat onder bevel van
kaPitein-luitenant ter zee H. A. van Oorde. Enkele familieleden zwaaien de
bemanningsleden aan boord vaarwel toe.
De rede, die president Soekarno in
arabaja heeft gehouden, is in twee-
srt ei °Pzicht onthullend. In de eer-
opvP its moeten hem de economische
y voigen van zijn „Irian-campagne"
Z~ 2eer plastisch zijn uitgebeeld door
ensen in zijn omgeving, want anders
oe"oelsP°liticus als hij nooit
offers rij!wai hebben gerept van de
te wachten. Soeka7mlSfChft V?lk staa7]
geweest, die alleen KP*altSd iT,?1
In over de mid^n^^blonS
openhartig was. De duizenden ro-
rnusha s, Indonesische dwangarbeiders
die Soekarno aan het Japanse oorloos
apparaat heeft geleverd, worden in dê
officiële conversatie t: Djakarta nim-
^er genoemd. Een ander aspect van
Soekarno's rede is, dat hij blijkbaar
matigingdie hem zelfs door enkele
vrienden wordt aangeraden, niet
^enst te betrachten. Vandaar wellicht
z'jti tirade over het uitsluitend bin-
inlands karakter van de kwestie-
lrian". De bijval van Azia.tisch-A.fn-
fcaanse zijde is hem achteraf misschien
\och niet meegevallenVooral Indie
dat door de Indonesische nationalisten
Oöarne van paternalistische ™wngen
^rdt beschuldigd, is zich bewust van
fc schade, die de leiders tn Djakarta
.Unen toebrengen aan de za
fpj^tisch-Afrikaanse volkeren.
Indoinhoudende capitulatie van ae
ban Uesische regering voor de e
ivo* i de communistische vakbonde
bun n de buitenlandse beleggers oo
scl de Indonesische grenzen kop-
Oo Ulü gemaakt. En dat, terwijl Zuia-
si~Azië letterlijk vergaat van de in-
jteringshonger.
tjo Politiek kan er voor de positie
n het zogenaamde Bandung-blok
enkel voordeel in schuilen, dat
van zijn leden in steeds toenemen-
Uiate door affiliaties met de coro-
ify^istische wereld verbonden raakt,
kwpt al zegt Soekarno nu, dat de
h>oT^ie-Irian niet in het buitenland
schi heslist, hij blijft de verklaring
Me? f voor het feit, dat het ap-
°Pkr voor zÜn daden steeds luider
t*hkt uit Moskou, Peking en de
_hcth.oofdsteden
HarKp>Pefnse minister van defensie,
Parleri ileeft volgens Reuter in het
viie„hVi„ Sezegd, dat geen Amerikaans
T^nema rnet waterstofbommen boven
Op een en zal komen. Hansen zei dit
leider T ^raag van de communistische
S'ële Ri?fsen- z°als gemeld is van offi-
Klaara j e en Nederlandse zijde ver-
^h2eia'„j 4 dit boven Nederland en
nd is toegestaan.
De Nederlandse minister van buiten
landse zaken, rnr. J. M. A. H. Luns,
heeft gistermiddag op het departement
van buitenlandse zaken een onderhoud
gehad met de Indonesische zaakgelas
tigde in Den Haag, de heer M. Mara
mis. Daarbij heeft hij hem ingelicht
over de mening van de Nederlandse re
gering betreffende de gebeurtenissen in
Indonesië en over de demarches, die de
Nederlandse zaakgelastigde te Djakarta
in opdracht van de Nederlandse rege
ring heeft ondernomen. Minister Luns
had de heer Maramis voor dit gesprek
op het ministerie ontboden.
Mr. Luns heeft de heer Maramis op
de hoogte gesteld van verdere protes
ten te Djakarta van de Nederlandse re
gering, die betrekking hebben op het
sluiten van de Nederlandse consulaten
in Indonesië en in het algemeen op het
„overnemen" van Nederlandse bedre
ven in Indonesië.
m?de-Pv»sdienst van de P.T.T. deelt
is on de posterijen in Singapore
PTT Tï?vJaaS van de Nederlandse
leerde hoevS5/1^ daJ de gTesigna'
<?ip dip i>V o- Gcien post voor Indone-
ten, niet'^^Pore liggen te wach-
post uit Nederland afk°mstlg z««- De
making van allo wordt met gebruik-
naar Indonesië doorgez^i"® middelen
Verder is 500 kg nn?t t
met de BOAC via ^LTiPlZtlv-
damfi enn|ede™embe?et betrefV^Tt die
op 6 en 8 december is verzonden.
De politie van New York heeft de
noodtoestand afgekondigd om hethoord
te kunnen bieden aan de moeilijkhe
den tengevolge van een staking van
treinbestuurders van de ondergrondse.
Er werden politiemannen in de trei
nen geplaatst, die nog reden. Dit ge
schiedde nadat een staker een loden
buis wierp naar een bestuurder, die
niet s n de staking deelnam. Een pas
sagier werd gewond. Vier leiders van
de stakende bond zijn in hechtenis
genomen. De staking werd dinsdag on
wettig verklaard, aldus meldt Reuter.
De voorzitter van het Indonesische
anti-communistisch front heeft in Dja
karta verklaard „dat er een commu
nistisch plan bestaat om Indonesië tot
een tweede Korea te maken". De voor
zitter, Kiai Isa Anshary, lid voor da
Masjumi van de constituerende verga
dering, zette uiteen, dat dit plan ,,in de
lijn ligt van het Moskouse manifest van
19 november j.l„ dat is ondertekend
door 65 vertegenwoordigers van com
munistische partijen uit de gehele we
reld, waaronder de Indonesische com
munistische partij." Hij zeide verder:
de propagandacampagne van Radio-
Peking over wat daar wordt ge
noemd de Amerikaanse samenzwering
om het regiem van Soekarno omver te
werpen niet behulp van Natsir, (de
voorzitter van de Masjumi), Sjahrir
(voorzitter van de Indonesische socia
listische partij), Mohammed Hatta (de
voormalige vice-president) en Gatot
Subroto (onder-stafchef van het leger)
dit alles is een uiting van het com
munistische plan.
Anshary sprak in zijn verklaring,
waarvan de correspondent van het
A.N.P. in Djakarta melding maakt,
met klem berichten tegen, gelanceerd
door het blad „Pemuda", dat hij be
trokken was in de moordaanslag op
Soekarno op 30 november. „Dergelijke
lasterlijke berichten, waarin mijn naam
en het anti-communistische front wor
den getrokken bij terroristische aansla
gen op het leven van de president en
bij de S.E.A.T.O. (Zuidoost Aziatische
Verdragsorganisatie) maken niet alleen
inbreuk op de journalistieke erecode in
Indonesië, doch wijzen zeer duidelijk op
het bestaan van een buitenlandse sub
versieve beweging in dit land, die on
ophoudelijk pogingen in het werk stelt
om Indonesië te veranderen in een
fascistisch en communistisch land", al
dus Anshary.
Na te hebben verklaard dat hij
waarlijk beangst is over de huidige
ontwikkelingen in Indonesië „waar
de fundamentele menselijke rechten
met voeten worden getreden" zeide
hij tenslotte: Als aan dergelijke link
se methoden geen halt wordt toege
roepen ben ik bang, dat Indonesië al
tijd zal blijven verkeren in de huidige
abnormale toestand, die stellig zal
leiden tot een vermindering van het
prestige .an Indonesië in de interna
tionale wereld.
De Indonesische ambassadeur in Ca
nada, dr. L. N. Palar, heeft volgens
Reuter gewaarschuwd voor de moge
lijkheid, dat het Westen zijn land naar
de zijde van Rusland zou kunnen drij
ven in verband met de kwestie Nieuw-
Guinea. Op een persconferentie zei hij,
dat Nederland liet geschil aanhangig
heeft gemaakt bij de NATO en om steun
van dit lichaam heeft verzocht. Doch
als de NATO zich in een koloniaal
vraagstuk aan de zijde van een zijner
leden schaart, zal zij in conflict komen
met de Afrikaanse en Aziatische lan
den. Hierdoor zou Indonesië onder Rus
sische invloed kunnen komen, hoewel
Indonesië zulks niet wenst. Indonesië
heeft nimmer steun gezocht bjj Rus
land, maar Rusland heeft die steun
meermalen aangeboden, aldus ver
klaarde Palar volgens Reuter.
Onz<s Londense correspondent meldt
nog:
Het Britse ministerie van buitenland
se zaken maakt zich duidelijk bezorgd
over de toestand in Indonesië, en gis
teren verklaarde een officiële woord
voerder van dit departement dat het
heeft meegedeeld aan de Britse Kamer
van Koophandel dat het wellicht wen
selijk wa: om Britten woonachtig in
Indonesië te adviseren zich in het be
zit te stellen van een uitreisvergun
ning, zulks bij wijze van voorzorgs
maatregel.
In een hoofdartikel van hedenmorgen
wijst de „Daily Telegraph" erop dat het
Nederlands beroep op de NATO-raad
tot heden niet geleid heeft tot politieke
stappen die zouden kunnen leiden tot
een herziening van de dwaze politiek
van Indonesië. In het artikel, getiteld
„Indonesische tragedie", heet het ver
der dat humanitaire overwegingen mo
menteel meer dringend zijn dan poli
tieke overwegingen en dat hier wel
lichten" aldus het blad, „blijft de Ne-
gevolgen te verzachten, vooral voor de
Nederlanders die uit Indonesië worden
verdreven. ,,In de hoop hun lot te ver
lichten" aldus het land, „blijft de Ne
derlandse regering grote zelfbeheer
sing aan de dag leggen met betrekking
tot Indonesische provocaties en de toe
nemende verontwaardiging in Neder-
'julonesië is „ontvankelijk" voor even-
ii Arnerikaanse bemiddelingsvoor
stellen in het geschil met Nederland,
aiuus heeft volgens U.P. de woordvoer-
'r bet Indonesische ministerie
van, "enlandse zaken, Ganis Harsono
,IeEJaa ln een gesprek met journa
listen zeide Harsono: „Wij zijn ont
vankelijk voor iedere soort bemidde
ling, die tot een oplossing zou kunnen
lelden. Indien de Verenigde Staten zou
den aanbieden, te bemiddelen, zouden
wij dat met vreugde aanvaarden".
Harsono maakte echter duidelijk, dat
het initiatief niet van Indonesië zal uit
gaan. lil dat verband wees hij erop, dat
president Soekarno opgeroepen heelt tot
een „nationale worsteling".
land". Het blad geeft uiting aan de
hoop dat de publieke opinie in de we
reld zich tijdig zal doen gelden, voor
dat het te laat is, om hongersnood, cha
os en communisme in Indonesië te
voorkomen. Het blad meent voorts dat
indien de bondgenoten van Nederland
aarzel-en en de Veiligheidsraad in de
bestaande toestand geen bedreiging
van de vrede kan ontdekken, de hulp
van -'•? Verenigde Naties behoort te
worden ingeroepen. Wat betreft de uit
lating omtrent aarzelende bondgenoten
is het vrij duidelijk dat de „Daily Tele
graph" denkt aan de slappe houding
van Amerika.
De militaire commandant van Dja
karta, overste Endang Dachjar, heeft
een commissie geïnstalleerd, die belast
is met de regeling van het „overne
men" van Nederlandse ondernemingen
in het gebied van Djakarta. De instel
ling van deze commissie, aldus Dach
jar, heeft ten doel „de zuiveriteid" van
de worsteling om West-Irian te verzeke
ren.
In deze commissie hebben vertegen
woordigers zitting van de militaire po
litie, van het gemeentebestuur, van het
openbaar ministerie, van verschillende
regeringsdepartementen, van vak
bonden en van het coöperatieve
lichaam van de jeugd en militaire in
stanties.
Dachjar heeft vandaag een besluit
uitgevaardigd, waarbij alle Nederlandse
bedrjjven in Djakarta voorlopig onder
regeringscontrole worden gesteld.
Dr. E. O. baron van Boetzelaer, chef
directie algemene zaken van het mi
nisterie van buitenlandse zaken is gis
teravond uit Genève op Schiphol terug
gekeerd van besprekingen met het In
ternationale Rode Kruis. Namens de
Nederlandse regering heeft hij het
Rode Kruis gevraagd medewerking te
verlenen aan de evacuatie van de Ne
derlandse onderdanen uit Indonesië.
Positieve toezeggingen van de zjjde
van het Rode Kruis heeft Baron van
Boetzelaer te Genève niet gekregen,
aangezien dit lichaam allereerst con
tact zal dienen op te nemen met de In
donesische regering. Zonder de mede
werking van de Indonesische regering
kan het Internationale Rode Kruis geen
praktisch plan ontwerpen.
De heer Van Boetzelaer is van oor
deel, dat de Nederlandse uiteenzetting
om hulpverlening met veel begrip door
het Rode Kruis is ontvangen. Zonder
meer is het duidelijk, dat ons land deze
evacuatie bijzonder moeilijk alleen kan
uitvoeren. Het Rode Kruis zal de aan
gelegenheid verder onderzoeken en
over enkele dagen kan de Nederlandse
regering antwoord uit Genève verwach
ten op haar verzoek om medewerking.
Bij de eerste groep repatriërenden uit Indonesië, die woensdag op Schiphol
aankwam, bevond zich mevr. HuizingaKoorevaarmet haar kinderen. Haar
man, die directeur is van een H.B.S. in Medan, is in Indonesië achtergebleven.
„Het was de schrik van mijn leven,
d'ie ï.iunitieontploffing van zondag in
Bandoeng", vertelde gisteravond een
Nederlands ambtenaar, die met zijn ge
zin, echtgenote en drie kinderen, uit de
K.L.M.-machine van Bangkok stapte.
Hij had V/2 jaar in Bandoeng gewoond,
als financieel adviseur van de raad
voor sociale aangelegenheden.
„Wij hadden juist een week boycot
achter de rug en menigeen dacht, toen
die ontzettende knal om half negen des
avonds over de stad golfde, dat er een
revolutie was uitgebroken. Later werd
ons verteld, dat de ontploffing te wijten
was aan een „ongelukje".
De situatie in Bandoeng? Rumoerig
en zeer onrustig de laatste tijd, ook
to wij de stad dinsdag verlieten. Ik
was aan mijn verlof toe en ik kreeg
toestemming om mijn gezin mee te ne
men. De Garoeda bracht ons van Ban
doeng naar Bangkok en daar hadden
Een Romeins brandweerman heeft ook dit jaar traditiegetrouw een bloemen
krans geplaatst aan de voet van het op een hoge zuil op de Piazza di Spagna
staande beeld van Maria Onbevlekt Ontvangen. Duizenden sloegen de bloemen
hulde gade.
we precies een uur de tijd om in het
K.j M. toestel naar Nederland over te
stappen. Een snelle reis is het dus ge
wordt n. Ik kan teruggaan, maar het
spreekt vanzelf, dat ik eerst overleg
zal plegen met het ministerie in Den
Haag", zo besloot de Nederlandse amb
tenaar.
Met de K.L.M.-machine uit Biak,
die gisteravond een uur na het toe
stel uit Bangkok op Schiphol arriveer
de, keerden drie vrouwen met haar
kinderen, echtgenotes van K.L.M.-
grondpersoneel van de vestiging te
Djakarta, in Nederland terug. Dit
zijn de eerste gezinnen van K.L.M.-
personeel uit Djakarta, die terug zijn
gekomen. Uit de mond van de drie
vrouwen klonk, toen om nadere bij
zonderheden werd verzocht, hetzelfde
antwoord: geen commentaar. Kenne
lijk was haar zwijgplicht opgelegd.
Met de Garoeda-machine waren deze
gezinnen van Djakarta naar Singapore
gevlogen en vandaar met een toestel
van een andere luchtvaartmaatschappij
naar Bangkok. In laatstgenoemde stad
konden zij worden meegenomen door
het K.L.M.-toestel, dat van Biak was
vertrokken.
Een der bedrijfsdirecteuren van de
K.L.M. is naar Singapore vertrokken
om ter plaatse de plannen voor het re
patriëren der K.L.M.-gezinnen uit Dja
karta en de andere vestigingen verder
uit te werken. In de komende weken
mag d, geleidelijke repatriëring der
K.L.M.-g zinnen uit Indonesië worden
tegemoet gezien.
Indonesische autoriteiten hebben aan
acht Nederlanders verboden, zich van
het eiland Pulu Sambo, dat twaalf kilo
meter van de kust van Malakka is ge
legen, naar Singapore te begeven. Deze
Nederlanders werken op de installatie
van de BPM op Pulu Sambo. Tussen
dit eiland en Singapore is een veerdienst
aldus meldt Reuter.
Een woordvoerder van de Philipsfa-
brieken in Djakarta heeft verklaard,
dat 1(M vrouwen en kinderen van em
ployees van Philips in de beide „over
genomen" Philipsfabrieken in Indone
sië, eind dezer week te Singapore wor
den verwacht. Men hoopt ze te kunnen
overbrengen in gehuurde vliegtuigen
van de „Malayan Airways".
De reeks NATO-confercnties in Pa
rijs, die de volgende week haar hoog
tepunt zal vinden in de conferentie van
de regeringsleiders der vijftien NATO-
landen, is gisteren begopnen met een
conferentie van de stafchefs onder voor
zitterschap van de Nederlandse gene
raal B. R. P. P. Hasselman. De staf
chefs, die het overleg vandaag hebben
voortgezet, bespreken de sterkte van
„het schild en het zwaard" van de At
lantische gemeenschap, de omvang van
de Russische uitdaging en het program
voor de geallieerde strijdkrachten voor
1958. Voorts verwacht men dat zij plan
nen voor uitwisseling van Amerikaan
se inlichtingen over de kernenergie en
de levering van Amerikaanse raketten
met een bereik van 2400 km aan de
Europese NATO-landen zullen bespreken.
(Van onze Haagse redactie)
Minister Algera heeft toegestemd in
een verzoek om opnieuw met het ge
meentebestuur van Haarlem in over
leg te treden over de eventuele invoe
ring van een maximumsnelheid van 50
kilometer op het laatste gedeelte van
de Rijksstraatweg tussen Haarlem en
Velsen. Hij doet dit in antwoord op vra
gen van het Tweede-Kamerlid Peschar
(P.v.d.A.), die er op had gewezen dat
het voor voetgangers al gevaarlijk ge
noeg is deze weg over te steken.
De bewindsman meent dat in het al
gemeen de bevordering van de veilig
heid moet worden afgewogen tegenover
het voorkomen van het opleggen van
overbodige beperkingen aan het ver
keer. Handhaving van de maximum
snelheid van 50 kilometer op wegvak-
ken waar dit niet nodig is, brengt het
gevaar met zich geen begrip bij de auto
bestuurders te zullen ontmoeten en een
in de praktijk onvoldoende uitwerking
van de getroffen maatregelen in de
hand te werken. Op grond van een en
ander werd destijds beslist een maxi
mumsnelheid van 70 kilometer toe te
laten, waartegen bjj tevoren gevoerd
overleg met de gemeenten ook geen
bezwaren zijn geopperd.
Nu echter B. en W. van Haarlem als
nog bezwaren hebben ingebracht is de
minister bereid in hernieuwd overleg te
treden.
Nu binnen afzienbare tijd het aftreden
te verwachten is van dr. Mansholt als
minister van landbouw, daar hij door
de regering is voorgedragen als Neder
lands vertegenwoordiger in de Europese
commissie van de Europese Economische
Gemeenschap, wordt dr. ir. A. Vondeling,
landboitwspecialist in de Tweede Kamer
voor de P.v.d.A., genoemd als zijn
opvolger.
Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL. 717162
Verwachting tot vrijdagavond (op
gemaakt te 11.15 uur)
Zwaar bewolkt en nevelig met tjj-
deljjk wal regen. Overwegend matige
wind tussen zuidoost en oost. De
zelfde temperaturen als vandaag of
iets lagere.
Zon: 8.42-16.30 Maan: 12.14
Advertentie
Voer uw bruiloft, vergadering ot feest
ZALEN DISPONIBEL
temp
oeersi.
Station
Weej
neder
hI gei.
1 uur
A uur
Stockholm
zwaar bew.
-9
0
Oslo
zwaar bew.
-9
0
Kopenhagei
geheel bew.
3
0
Londen
licht bew.
5
4
Amsterdam
geheel bew.
4
7
Brussel
licht bew.
3
2
Luxemburg
geheel bew.
2
8
Partls
geheel bew.
3
2
Nice
regen
9
8
Berlijn
half bew.
-1
0
München
onbewolkt
3
0
Zürich
onbewolkt
-3
0
Genève
mist
3
8
Locarno
regen
3
6
Wenen
zwaar bew.
9
0
Innsbruck
licht bew.
4
0
nifiiwf haari fmschf courant
Mr. W. A. M. van der Kallen. B w H Voor klachten over de bezorging na 5.30
Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severin. uur <s avonds tel. 21544.
