Ontwikkeling van P.B.O.
vertraagd door complex
van oorzaken
warm U dan aan een
heerlijk bord
erwtensoep
GEEN VERZOENING
SOEKARNO-HATTA
Kerstgroep in Drentse boerenschuur
Vim
Fundamenteel is de gezindheid
die men heeft jegens de
doelstellingen
K.A.B opnieuw
400.000 leden
Sartono wordt vrijdag als awaarne
mend president beëdigd
Bandenfabriek
voor ƒ32.000
benadeeld
PUROL
Van rondo erwt tot eigenheimer
VERBONDSRAADSVERGADERING K.A.B.
Algemeen belang
vordert de P.B.O.
Vrees voor
werkloosheid
grotere
Hulp aan
epatriërenden
ct voor 4 diepe borden
Heineken 12% (onv.)
Verlaging rijksbijdrage
ontmoet bezwaren
Haringexport is
bevredigend
Geen vervolging voor
slordige admi-
nistratie
Choreografie „Kloris
en Roosje"
De Twin-Pioneers van
De Kroonduif
Textielkoffie weer
aan de orde
Dr. ir. C. Masten
broek
Ir. C. Koopman
DINSDAG 17 DECEMBER 1957
standpunt:
„Indonesische wateren
zijn open zee"
W erkloosheidspremie
Marine opkomstcentrum
Voorschoten
Volgend jaar naar
Hilversum
Geringe aanvoer van
zoute haring
KERSTFEEST OP
SOESTDIJK
Depotchef aangehouden
wegens verduistering
PAGINA 3
Eerlang weer de lucht in
in handen envoefen
Koningin en prinsessen
terug
Vader van minister Staf
overleden
(Van onze correspondent)
In de vandaag voortgezette Ver-
bondsraadsvergadering van de K.A.B.
meld de heer W. D. Lelieveld, alge
meen secretaris van de K.A.B.een
inleiding over de ontwikkeling van de
P.B.O.
Na een beschouwing over de maar-
schappelijke betekenis van de P.B.U.
signaleerde spreker enige tendenzen,
Welke men de laatste tijd rond dit in
stituut kan waarnemen. Deze opvat
tingen culmineren hierin, dat men
over de grondgedachten en doeleinden
van de wet op de P.B.O., maar niet
V66l meer moet spreken, omdat deze
langzamerhand genoegzaam bekend
zijn. Er is alleen een kans tot verwe
zenlijking aldus deze opvatting
wanneer !perl concrete materiële
voordelen ziet m de instelling van pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganen.
Spreker acht deze opvatting niet juist.
Toegegeven, dat het bedrijfsleven, op-
°P de verbondsraadsvergadering van
IC.A.B. heeft de voorzitter, de heer
J- A. Middelhuis, medegedeeld, dat het
ledental van de K.A.B., dat in de loop
van het vorige jaar tengevolge van de
verbreking van de binding met de
A.R.K.A. beneden de 400.000 was ge
daald, thans deze mijlpaal opnieuw is
gepasseerd. Een en ander dank zij en
kele speciale propaganda-acties van
het centraal propaganda-comité.
Bij de beschouwingen over de ope-
hingsrede van de verbondsvoorzitter
Werd o.a. aangedrongen op maatregelen
om de schadelijke gevolgen van de
denivellering speciaal in de kringen van
de beambten, te redresseren. Verder
Werd van de centrale leiding van de
K.A.B. en van de vakbonden een nauw
lettend toezicht gevraagd op de bewe
gingen op de arbeidsmarkt. Enige Spre-
^tuv t- uitte11 he vrees, dat de huidige si-
y~ahe door sommige werkgevers zal
w°rden gebruikt voor het uitvoeren
zeer ingrijpende selecties, waardoor
Mensen met een arbeidstijd van tien en
yijftien jaren buiten betrekking zullen
Vnen. 'Anderen stelden dat de ver
deling van de economische lasten in de
i'orm van prijsstabilisatie voor de
Werkgevers en loonstabilisatie voor de
arbeiders niet gelijkwaardig zijn. Ai]
Wensten dat een deel van de overwinst,
thans gereserveerd voor investeringen,
san de arbeiders ten goede zal worden
gebracht en ook vroegen zij voortzetting
van de gepremiëerde spaarregelingen.
Voorts werd gewezen op de mogelijk
heid tot bezuiniging bij het defensia-
fi.pparaat en met name op de administra
tieve dienst bij het departement van oor
log. Geklaagd werd ook over het grote
verloop van technisch personeel bij de
iand- en luchtmacht tengevolge van de
aanmerkelijk betere salarissen in het be
drijfsleven. Gevreesd werd voor een aan
zienlijke toename van de werkloosheid
in het bedrijfsleven, met name in de me-
taalnijverheid waar reeds in verscheide-
bedrijven korter wordt gewerkt. Men
ontslag na de feestdagen een toenemend
Een woordvoerder var, v, r,
nisterie van buitenlandse !JntSl
gisteren, volgens Reuter rn j6n j
dat naar de mening van de Brifst^re-
gering „de wateren tussen vele an de
Indonesische eilanden altijd open zee
zijn geweest en zullen blijven"
De woordvoerder zeide dit naar aan
leiding van de Indonesische verklaring
-«n rondom
Advertentie
pervlakkig bezien, niet erg gevoelig is
voor idealisme en wu bovendien loven
in pen tiid van toenemend materialis-
me meent hij toch. dat het irreëel is
de P.B.O. alleen maar van de koude,
zakelijke zijde te beschouwen. Men mag
in deze het idealisme niet verdoezelen.
Men zou soms wensen aldus de heer
Lelieveld dat het Nederlandse be
drijfsleven, dat zo vaak blijk heeft ge
geven van moed en durf, ook in dit op
zicht wat meer courage en vertrouwen
kon opbrengen. De grondgedachten en
doeleinden van de wet op de P.B.O.
moeten juist de inspirerende en mo
torische kracht blijven leveren om tot
verwerkelijking daarvan te komen.
Het beeld van de ingestelde be
drijfsorganen volgens de Wet op de
P.B.O. is vrij eenzijdig. De industrie
laat in belangrijke mate verstek gaan.
Ook de groothandel, de bouwnijver
heid, de typografie, het bank- en ver
zekeringswezen ontbreken. Naar spre
ker meent is er duidelijk sprake van
een sterk vertraagde ontwikkeling,
hetgeen o.m. blijkt uit het feit, dat
gedurende geheel 1957 slechts één
schap tot stand kwam.
Het is niet gemakkelijk te onderzoe
ken, welke de oorzaken van deze ver
traging kunnen zijn; er is feitelijk een
complex van oorzaken. Maar fundamen
teel is z.i. de gezindheid, de mentale
instelling, welke men heeft jegens de
doelstellingen, die met de P.B.O. wor
den nagestreefd. Bij een positieve in
stelling ten opzichte van de P.B.O. zijn
de bezwaren in de meeste gevallen wel
te ondervangen. Dat daaraan risico's
verbonden zijn, aldus spreker, zal nie
mand ontkennen. Maar sedert wanneer
is het leven en met name het bedrijfs
leven zonder risico's?
Na enige van de veel gehoorde bezwa
ren onder de loep te hebben genomen
concludeerde spreker, dat het algemeen
belang de P.B.O. vordert. Bij alle be
grip voor de noodzakelijke „groei" en
„geleidelijke voortgang" staat hij op
het standpunt, dat er toch in alle ge
val voortgang moet zijn. Hoewel n j
meent, dat de realisering van de P.B.u.
uiteraard bij voorkeur en op voorhana
een vrijwillige zaak moet zijn. meent bh
toch, dat een zekere aandrang van de
r egering te verwachten is in die geval
len, waarin van kennelijke onwilligheid
van het bedrijfsleven moet vorden ge
sproken.
In zijn antwoord op de uit de verga
dering naar voren gebrachte beschou
wingen in verband met zijn openingsre
de, heeft de voorzitter van de K.A.B.
de heer J. A. Middelhuis er o.m. op ge
wezen, dat het inleggen van pendeldien
sten naar het industriegebied in Zuid-
Holland niet de juiste methode is om
bepaalde streken van Brabant aan de
nodige werkgele renheid te helpen.
Daarvoor is het brengen van een eigen
industrie in dit gebied veel meer ge
schikt. Aan de door de H.K.W.B. ge
wenste denivellering kan z.i. eerst aan
dacht worden besteed, wanneer de eco
nomische positie van ons land verbe
terd is, hetgeen niet wil zeggen, dat de
salarisverhoudingen van vóór de oorlog
zullen terugkeren.
Wat de structuurwijziging van de
K.A.B. betreft, welk onderwerp de heer
Middelhuis een netelig en moeilijk pro
bleem noemde, kan nog worden mede
gedeeld, dat een kleine studiecommissie
uit de K.A.B. is gevormd met de op
dracht t.z.t. een gesprek over eventuele
structuur-verandering voor te bereiden.
Het is een zeer veelzijdig probleem en
lang niet gemakkelijk het complex van
bonden, diensten en instellingen aan
stonds opnieuw te ordenen.
Wat de vrees voor stijgende werkloos
heid na de feestdagen betreft, merkte
de voorzitter nog op, dat de cijfers van
thans zeker nog niet wijzen op een om
vang als in de jaren 1951-'54. Wanneer
men de bestedingsbeperking achterwe
ge had gelaten, dan zou zeker in de
nabije toekomst een nog veel groter
werkloosheid te verwachten zijn dan
waarvoor wij thans beducht zijn.
Nationale actie van Rode Kruis
en centraal comité van kerkelijk
en particulier initiatief giro 777
(hoofdbestuur Nederlandsche
Roode Kruis, Den Haag.)
dat de wateren rondom en tussen de
3.000 eilanden van de archipel thans
Indonesische territoriale wateren zijn.
De woordvoerder legde er de nadruk
op, dat hij nog geen tekst had ont
vangen van de Indonesische verklaring
en dat zijn commentaar voorlopig was.
De Britse regering
reden om haar lang gevolgde1 P^tek
van verdediging der vrijheid op zee te
Verlaten".
De Indonesische minister van bui
tenlandse zaken, Soebandrio, tee
gisteren besprekingen gevoerd me* e
ambassadeurs van de Verenigde a
ten, Engeland en Indië en met de con
sul-generaal van Japan. De Ameri
kaanse ambassadeur, Allison, heeft op
nieuw uiting gegeven aan de ongerust
heid van zijn regering over de ont
wikkelingen in Indonesië. Hij heeft
geen bemiddelingsaanbod gedaan.
Minister Soebandrio heeft hem en zijn
Britse collega, MacDermott, te ver
staan gegeven, dat iedere steun, die
door of vanwege de NATO aan Neder
land wordt gegeven in zijn geschil met
Indonesië door de Aziatisch-Afrikaanse
landen zal worden opgevat als steun
verlening aan het kolonialisme.
Hij deelde MacDermott verder mee,
flat de aanwezigheid van Nederlandse
schepen in Singapore ongunstig zou zijn
voor de goede betrekkingen tussen In
donesië en Singapore.
Tussen Soebandrio en de Japanse con
sul-generaal, Takagi, is de mogelijk
heid ter sprake gekomen, dat Japanse
schepen worden ingeschakeld bij het
verkeer binnen de Indonesische archipel
Het zou hier gaan om het lenen door
Japan van ongeveer 100.000 ton scheeps-
ruimte.
Heineken's Bierbrouwerij Mij te Am
sterdam stelt voor over het boekjaar
1956/57 een dividend van 12 pet. (onv.)
«it te keren.
MAGGI
(Van onze Haagse redactie)
De verlaging van de rijksbijdrage in
de werkloosheidspremie, door de rege
ring voorgesteld om de overheidsuitga
ven te beperken, ontmoet in de Tweede
Kamer nogal wat bezwaren. De rege
ring is met haar voorstel afgeweken
van het advies van de SER en de So
ciale verzekeringsraad, maar haar ar
gumentatie wordt weinig overtuigend
geacht. De Kamer vraagt zich af of
de huidige situatie wel zo uitzonderlijk
i_, dat het verantwoord is af te wijken
van de destijds zo zorgvuldig afgewo
gen lastenverdeling en de overheidsuit
gaven te verlagen ten laste van het be
drijfsleven.
Ook de onlangs doorgevoerde verla
ging van het algemene premiepercen
tage biedt daarvoor volgens de Kamer
onvoldoende grond. Het is zelfs de
vraag of deze verlaging zelf, gezien het
verloop van de werkloosheid, wel ver
antwoord is.
Het ligt in de bedoeling eind 1958 het
marine opkomstcentrum te Voorscho
ten in zijn geheel over te brengen naar
Hilversum, waar het zal worden geves
tigd in het marine opleidingskamp.
Naar verwacht wordt zal hierdoor een
rationeler personeelsorganisatie kunnen
worden verkregen.
De voorzitter van het produktschap
voor vis en visprodukten heeft maandag
in een openbare vergadering van het
bestuur van dit schap medegedeeld
dat de export van zoute haring naar
Rusland goed loopt. Het contract is uit
gevoerd. Ook de export naar Oost-Duits-
land is goed. De contracten voor volle
en steurharing zijn uitgevoerd, dat voor
ijle haring is nog niet gereed. Het twee
de contract met Tsjecho-Slowakije zal
deze week klaar zijn. Van West-Duitsland
is een extra toewijzing van 500.000 mark
gekregen voor de uitvoer naar dat land
van verse vis.
De aanvoer van zoute haring is dit
jaar zeer laag, zo zei de voorzitter
voorts. Tot 7 december werden dit sei
zoen in totaal 715.000 kantjes aange
voerd. In dezelfde periode van 1956 wa
ren dit 761.000 kantjes en in 1955 898.000.
Merkwaardig is daarbij dat de grootste
achteruitgang bij de maatjesharing
voorkomt.
Het bestuur van het produktschap nam
enige verordeningen en uitvoeringsbe
sluiten aan, o.m. een uitvoeringsbesluit
dat het aantal nieuw toe te laten garna-
lenvissers voor 1958 op vijftig vaststelt.
Drie bestuursleden waren tegen dit be
sluit. Zij hadden het aantal liever op
30 gezien.
De koninklijke familie is voornemens
ook dit jaar het Kerstfeest te vieren te
zamen met de ieden van het paleis
personeel en hun gezinnen. Het feest zal
maandagmiddag 23 december vier uur in
de garage van de koninklijke mare
chaussee-kazerne bij het paleis Soest-
dijk worden gehouden. De koningin zal
ook nu weer zelf een gedeelte uit het
Kerstevangelie voorlezen.
De speciale commissie uit het Indo
nesische parlement, die tot taak heeft,
een basis te vinden voor herstel van
de samenwerking tussen de voorma
lige vice-president, Mohammed Hatta,
en president Soekarno heeft een nega
tief verslag uitgebracht. De commissie-
van-negen heeft twee weken lang de
situatie onderzocht en gisteravond aan
het parlement gerapporteerd, dat zij
geen formule heeft kunnen vinden,
waarop de samenwerking hersteld kan
wonden. Zij vraagt evenwel het parle
ment, haar nog enige tijd te gunnen
om haar onderzoekingen voort te zet
ten.
De voorzitter van het Indonesische
parlement, Sartono, heeft gisteren in
het parlement meegedeeld, dat hij met
ingang van vrijdag zijn taak zal aan
vaarden, op welke dag zijn beëdiging
als waarnemend president is vastge
steld in verband met het aanstaande
vertrek van president Soekarno naar
het buitenland. Soekarno zal in een „na
burig land" begin januari rust nemen,
zo heeft de regering vorige week be
kendgemaakt.
De Nederlandse ambassadeur in To
kio, jhr. O. Reuchlin, heeft gisteren
volgens United Press met de
Japanse minister van buitenlandse za-
ken, Aiichiro Fujiyama, de toestand in
Indonesië besproken. In het bijzonder
zou de Nederlandse ambassadeur het
Indonesische verzoek aan Japan, sche
pen beschikbaar te stellen, hebben aan
geroerd. Jhr. Reuchlin zou bij de Ja
panse regering hebben aangedrongen
op omzichtigheid, alvorens in deze
kwestie een beslissing te nemen.
Radio-Peking heeft, naar U.P. meldt
een bericht uitgezonden waarin wordt ge
zegd, dat de stafchef van de Indone
sische luchtmacht, generaal-majoor R.
S. Suryadarma, te Bandung heeft ver
klaard dat de Indonesische luchtmacht
„gereed" is voor de strijd om West-
Irian. Tijdens een beëdigingsplech
tigheid van luchtmachtofficieren te
Bandung heeft Suryadarma de kadet-
ten op het hart gebonden „steeds waak
zaam" te zijn, en „geen moment de
aandacht te laten verslappen".
De Haagse politie heeft een 42-jarige
depotchef bij een bandenfabriek aange
houden, verdacht van verduistering. De
man was belast met de verkoop van
rubberafval, maar verkocht daarbij ook
goede banden. De verkoop van rubber-
afval ging volgens een bonnensysteem
in viervoud. De chef leverde de bon
voor de hoofdadministratie in, doch
vernietigde de andere. De zaak kwam
aan het licht toen op de markt nieuwe
autobanden ten verkoop werden aange
boden tegen te lage prijzen. Door deze
verduistering heeft de depotchef de fa
briek voor 27.000,- benadeeld. Hoeveel
hij zelf hiervan heeft opgestreken is nog
niet precies bekend. Bovendien heeft
hij 5.000,- weggenomen uit de kas, die
hij onder zijn beheer had.
In een oude Drentse boerenschuur
t- Emmen, behorende bij het Drentse
museum van „Nabershof", staat gedu
rende de Kerstdagen een levensgrote
kerstgroep opgesteld. Hoewel de kerst
groep het zien alleszins waard is, maakt
het feit dat deze geplaatst werd in
een echte boerenstal, het geheel wel
bijzonder treffend. De eigenaar van
„Nabershof", Koos Naber, werd er bij
de opening van zijn museum tijdens
de afgelopen zomer op attent, gemaakt,
dat de boerenschuur die hij normaal
benut als theeschenkerij bij uitstek ge
schikt was om er met de Kerstdagen
een Kerstgroep in te plaatsen. Dit idee
pakte Koos Naber direct, maar het was
niet zo eenvoudig, iemand te vinden
die levensgrote beelden zou kunnen
maken. Op zekere dag echter kwam
hem ter ore, dat in Emmen Frdulein
Inge Pop pel verbleef, die haar artistieke
opleiding genoot aan de Meisterschule
für Bildende Künste in Leipzig. Zij
voelde er veel voor, om de verzorging
van de kerstgroep op zich te nemen.
Het resultaat is verbluffend. In de
schemerige stal staat de kerstgroep le
vensgroot en met devote ingetogenheid
tussen het stro en oude landbouwge
reedschappen. De os en de ezel gluren
door de openstaande staldeuren even
naar binnen. De drie koningen slaan
op enige afstand het tafereel gade.
Ongetwijfeld zullen er velen zijn, die
in de Kerstdagen naar deze unieke en
echte kerststal komen kijken.
De substituut-officier van justitie te
Middelburg acht niet voldoende termen
aanwezig, de vroegere in- en verkoper
van de Zecova op Schouwen-Duiveland
te vervolgen voor de vermeende ver
duistering van een bedrag van 50.000,-
ten nadele van de Zecova te Goes. Er
is, naar de mening van de officier van
justitie, slechts sprake van een verre
gaande slordigheid in de administratie.
Van de zijde van het Zecova-bestuur
wordt meegedeeld, dat men over een
verklaring van de in- en verkoper be
schikt, waarin deze zich volledig aan
sprakelijk stelt voor het becijferde te
kort. Hij heeft hiervoor zijn gehele be
drijf in pand gegeven. Hij kan niet mee
delen, waar het geld is gebleven.
Johanna Zuiver, lerares aan de Ne
derlandse balletschool, heeft de uitnodi
ging van de Nederlandse Comedie aan
vaard de choreografie te verzorgen voor
de opvoering van „de bruiloft van Kloris
en Roosje".
De Nederlandse Nieuw-Guinea lucht
vaartmaatschappij De Kroonduif heeft,
nadat een van haar drie Scottish Avia
tion Twin Pioneer-toestellen was veron
gelukt, de twee resterende machines
enige tijd aan de grond gehouden voor
een onderzoek. Op grond van dit onder
zoek dat o.a. door een deputatie van
de vliegtuigenfabriek is ingesteld, is
aanbevolen bepaalde versterkingen aan
het vliegtuig aan te brengen. Men is
thans met die werkzaamheden bezig.
Het ziet er naar uit dat de twee toe
stellen van dit type van De Kroonduif
daarna weer zullen worden gebruikt en
dat de maandag door Scottish Aviation
uitgegeven aanbeveling om alle vlieg
tuigen van het type Twin Pioneer aan
de grond te zetten naar aanleiding van
het ongeluk dat onlangs met een der
gelijk vliegtuig in Afrika is gebeurd,
geen betrekking heeft op Twin Pioneers
van De Kroonduif.
Advertentie
15 januari komt de kwestie van de
textielkoffie weer eens op hoog niveau
aan de orde. Op die datum worden de
problemen aan de ronde tafel bespro
ken door de voorzitter van de drie mid
denstandscentrales, de leden van de
beleidscommissie cadeau-acties van de
textielbonden en de voorzitter van de
raad voor het midden- en kleinbedrijf.
Men hoopt tot een oplossing te komen,
hoewel in textielkringen de waarde van
de koffie-verkoop als lokmiddel steeds
hoger wordt aangeslagen.
Koningin Juliana en de prinsessen
Beatrix en Irene, die in Londen het hu
welijk van een achternicht van koningin
Elizabeth hebben bijgewoond, zijn
maandagmiddag per vliegtuig op Soes-
terberg aangekomen.
Te Ede is zaterdag overleden de heer
H. Staf, vader van de minister voor de
fensie ir. C. Staf. De heer Staf is 82
jaar geworden.
Wat de natuur ons geeft, is niet
altijd zo volmaakt als men wel eens
wil doen geloven. Tenminste twee
mensen in Nederland zullen de be
trekkelijkheid van deze schoonklin
kende en vertrouwenwekkende leus
onderstrepen, en wel ir. C. Koopman,
hoofd van een land- en tuinbouwver-
edelingsbedrijf in Hoofddorp, en dr.
ir. C. Mastenbroek, adjunct-directeur
van deze onderneming. Eerstgenoem
de heeft zijn leven lang niet veel
anders gedaan dan valstrikken die
moeder Natuur ons in haar verdor
venheid keer op keer spant, te loca-
liseren en zo mogelijk weg te halen,
zodat de Nederlandse huismoeder
haar gezin steeds deugdelijker en
voedzamer maaltijden kan voorzet
ten. Donderdag zal hij officieel deze
strijd beëindigen, wanneer hij af
scheid neemt van de vereniging, in
wier dienst hij de natuur, die wel
wil, maar ook zwak is, een handje
geholpen heeft: de nationale coöpera
tieve aan- en verkoopvereniging voor
de landbouw „Centraal Bureau" in
Rotterdam- Bij deze organisatie zijn
ongeveer 400 plaatselijke coöperatieve
verenigingen met tezamen 90.000
agrarische ondernemers aangesloten.
Het Centraal Bureau bevoorraadt,
kort gezegd, de bij haar aangesloten
boeren en tuinders via de plaatse
lijke verenigingen op aanvraag met
meststoffen, veevoeders, zaai- en
'iootgoed, landbouwwerktuigen en al
hetgeen verder bij de cultuur nodig
is. Maar naast deze activiteiten nemen
de pogingen om de kwaliteit van
allerlei soort gewassen te verbeteren,
een belangrijke plaats in. De thans
met pensioen vertrekkende heer
Koopman zag het nut van het ver-
edelingsbedrijf al vroeg in en begon
in 1922, na zijn studie aan de Land
bouwhogeschool in Wageninaen, in
Zierikzee, zijn geboortestreek, een
eigen onderneming. Aanvankelijk had
hij plannen om in Califörnië de fruit
teelt te gaan beoefenen, maar de
crisis in 1921 hield hem van dit voor
nemen af. Het bedrijf in Zierikzee
groeide voorspoedig en parallel aan
deze expansie nam het aantal func
ties van de heer Koopman in allerlei
iand- en tuinbouworganisaties ge
stadig toe. We zullen ze niet allemaal
opnoemen, maar wel zij vermeld, dat
ir. Koopman in 1932 het initiatief nam
tot oprichting van een coöperatieve
aankoopvereniging op Schouwen-
Duiveland. Zijn belijdenis van de
coöperatiegedachte deed hem name
lijk in 1937 tot het Centraal Bureau
toetreden, en wel natuurlijk in de
veredelingssector. Zo deed hij zijn
intrede in het Hoofddorpse proef
station van het Bureau. Het duurde
niet lang, of ook daar werd. de be
kwaamheid van de heer Koopman
gehonoreerd met tal van bestuurs
functies on land- en tuinbouwgebied.
Zijn verdiensten vonden bovendien
erkenning in het aanbieden van de
Broekema-plaquette, in 1953, in de
toekenning van de prijs uit het Izaak
Korteweg en Anna Ida Overweg-fonds
in 1955, en een jaar later in de be
noeming tot officier in de orde van
Oranje Nassau. Zijn langdurige arbeid
om diverse kweekgewassen resistent
te maken tegen plantenziekten, is
met succes beloond. Nederland nuttigt
thans tal van produkten die door de
zorgen van de heer Koopman de best
mogelijke eigenschappen in zich ver
enigen, en daarvan getuigen in voor
een leek wel wonderlijke benamingen
zoals Rondo erwt, Big Ben schokker,
Beka bruine boon, Pendek haver en
Dominant rogge.
Dr. ir. C. Mastenbroek zal de heer
Koopman opvolgen als leider van het
Hoofddorpse proefstation, waarvan
hij thans adjunct-directeur is. Hij is,
evenals zijn collega Koopman, een
zeer rustig man, die geheel opgaat in
zijn taak om de vaderlandse land- en
tuinbouw kwalitatief op een zo hoog
mogelijk peil te brengen. Direct na
zijn studie aan de Wageningse hoge
school ging hij aan het werk voor het
Centraal Bureau. Dat was in 1942.
Tien jaar later promoveerde hij op
een proefschrift, waarvan de titel,
zoals met de meeste dissertaties het
geval behoort te zijn, een bij uitstek
specialistische inslag had: over de
differentiatie van Phytophthora in-
festans en de vererving van de resis
tentie van Solanum demissumVoor
zover deze formulering nog niet
duidelijk genoeg mocht zijn, zij ver
klaard, dat de heer Mastenbroek in
dit proefschrift de zogenaamde aard
appelziekte, niet te verwarren met het
aardappelaaltje, aan een beschouwing
onderwerpt en nagaat in hoeverre
een wilde aardappelsoort uit Zuid-
Amerika tegen deze kwaal bestand
is. Een studie die bepaald niet over
bodig is. Als men weet, dat er in
Nederland nog steeds geen aardappel
soort gekweekt wordt die het zonder
bespuiting met ziektebestrijdingsmid
delen tot een goed eind kan brengen.
Per jaar worden millioenen guldens
uitgegeven om dit doodnormale knol
gewas, waarvan al vele variaties
geteeld worden, gezond te houden.
Geen enkel aardappelveld ontkomt
aan bespuiting of de boer zal vroeg
of laat de Phytophthora infestans, de
gevreesde aardappelziekte, moeten
constateren. In aansluiting op zijn
proefschrift besteedt de heer Masten
broek dan ook vrijwel al zijn tijd
aan de veredeling van de aardappel,
een zeer moeizame arbeid, waarvan
de resultaten pas na jaren zijn te
peilen. De proefnemingen met de
onafzienbare reeks teeltvariaties zul
len, zo verwacht hij zelf, waarschijn
lijk over enkele jaren leiden tot de
kweek van een gewas dat zichzelf
voldoende weerkracht tegen de aard
appelziekte kan opbrengen. Wanneer
alles uitkomt zoals hij het verwacht,
zal te zijner tijd een soort eigenhei
mer op de markt verschijnen die
voedzaamheid en smakelijkheid paart
aan een grote immuniteit tegen aan
slagen van de natuur op zijn gezond
heid. Voor het beroep van de heer
Mastenbroek, die in het aardappel-
veredelingswezen tal van functies
vervult, bestaat een mooie naam die
wij u niet willen onthouden: Phyto-
patholoogOok in vereenvoudigde
spelling nog indrukwekkend genoeg.
