Grootpoorter Pompejus Occo
terug in zijn stad
Portret door Dirck Jacobsz.
in Rijksmuseum
Eerste Kamer wil in huidige
moeilijke omstandigheden de
politieke vrede bewaren
1957
PRIJSVRAAG
Dames
Kinderaftrek en studerende
kinderen
Tweede legerkorps komt niet
In Bondsrepubliek ai ruim
1 miljoen TV-toestellen
EISENHOWER BIJ NORSTAD
Mercator Sapiens
K.V.P. wijst op het gevaar van
geestelijke nivellering
Minister Hofstra contra het Tweede
Kamerlid W. Peters
Essentiële militaire eisen niet aange
tast door bestedingsbeperking
Woonwagen na val
van dijktalud in
vlammen op
gegaan
Düsseldorf
bovenaan
KUSTVAARDER
GEZONKEN
Karei Doorman kan
niet worden gemist
Rijbewijs na termijn
^an ontzegging terug
DONDERDAG 19 DECEMBER 1957
FAGINA 7
-
(Van onze verslaggever)
iNaar wy vernemen heeft het Rijksmuseum een zeer belangryke aankoop
verricht en wel het door Dirck Jacobsz. omstreeks 1532 geschilderde por
tret van de bekende Amsterdamse humanist, de bankier Pompejus Occo.
Het schilderij bevond zich vroeger in de regentenkamer van het in 1774
door Cornelia Elisabeth Occo gestichte Huis van Barmhartigheid, Occo s
Hofje aan de Nieuwe Keizersgracht te Amsterdam, waar nog altijd de plek
aan de wand herkenbaar is, waar het gehangen heeft. Het is toen blijkbaar
verkocht en pas na veel omzwervingen in 1917 uit Berhjn naar Nederland
teruggekeerd, en wel in het bezit van mevrouw Von Panmvitz, Huize de
Hartenkamp te Bennebroek. En thans heeft het Rijksmuseum de gelegen
heid kunnen benutten om het waardevolle portret definitief voor Nederland
veilig te stellen. De aankoop is verricht uit het legaat van wijlen jhr. dr.
John Loudon. Zo is Pompejus Occo uit de ballingschap naar Amsterdam
teruggekeerd. Het paneel is geheel gerestaureerd en heeft een plaats ge
kregen in een der kabinetten met het werk der Noordnederlandse schilders
uit de zestiende eeuw. Men kan er Occo bewonderen, resoluut geplaatst te
gen de achtergrond van een landschap, een pelerine van kostbaar civet-bont
om de schouders, de linkerhand rustend op een doodshoofd, symbool van
's levens vergankelijkheid, in de andere hand een anjer, symbool van op
standing en verrijzenis.
Ging loods te vroeg
van boord
Taak in de onderzeeboot-
bestrijding
De Spoetniks
93
handen
Ook Haags gerechtshof
Schade van f 20.000 niet
door verzekering gedekt
Mr. J. Strengers naar
Parijs
Het portret van Pompejus Occo, geschilderd in 1532 vijf jaar vóór Occo's
Hood door Dirck Jacobsz, dat thans in Amsterdam is teruggekeerd, in het
bezit van het Rijksmuseum.
sterdammer hem met zijn vriend
schap van dienst. De weg naar de
toen reeds machtige koopmanschap
aan Amstel en IJ was Christiaan ge
wezen door Sigbritta, moeder van
■s konings geliefde, die eenmaal als
Sybrecht Willemsd. arm en behoef
tig in Amsterdam werd geboren en
in haar jeugd fruit langs de huizen
ventte. Aan het Deense hof wist zij
door haar dochter Duifje of Duveke
grote Jnvloed op de koning te krij
gen, welke zij ook na Duveke's tragi
sche dood wist te behouden. Door haar
toedoen werden Amsterdamse koop
lieden verzocht naar Denemarken te
komen, met wier invloed en betrekkin
gen de koning de invloed der Hanze
zocht te breken. In het bijzonder stond
de voorname Pompejus Occo bij de
koning in hoog. aanzien. Hij was zijn
bankier en factor, zoals trouwens ook
van de landvoogdes in Brussel, en hij
voorzag de koning niet alleen van
geldmiddelen, maar verzorgde ook de
levering van buskruit, klinkers en kaas
en zelfs van een minnemoer voor
's konings jonggeborene. Ook in het
politieke spel van de koning vervulde
Occo verschillende malen een belang
rijke opdracht.
Dirck Jacobsz, de zoon van Jacob
Cornelisz van Oostsanen, is in 1497 ge
boren en op 27 juni 1567 begraven in de
Oude Kerk te Amsterdam. Hij heeft
te Amsterdam als welgesteld burger
gewoond in de Warmoesstraat, gehuwd
met Maria Gerritsd., genaamd „Zilve
ren Marietje". Hij heeft het atelier van
zijn vader voortgezet. Van zijn hand zijn
verschillende schuttersstukken, altaar
luiken, portretten en genre-stukken. Het
Rijksmuseum bezat tot dusver van zijn
oeuvre slechts een enkel schuttersstuk.
De meeste van Dirck Jacobsz' schut-
terstuken zijn trouwens verloren ge
gaan bij de brand van het oude stad
huis op de Dam. Het portret van Occo
Xmaït ,een belangrijke aanwinst, ook
damse hit een Interessant stuk Amster-
tiidrierV v»0rie vertegenwoordigt, het
Wogen zes«en|teeuwaniSme d° b®"
Het portret
van Pompejus Occö
verplaatst ons in gedachte
naar een
dag in augustus i521> naar de woning
van de grootpoort6r Pompejus 0cco
in de Kalverstraat te Amsterdam.
Waar thans de stamgasten van Polen"
hun koffie drinken of een goed diner
savoureren, bevond zich vierhonderd
jaar geleden het huis van de Occo's ge
naamd „Het Paradijs", dat de gehele
diepte besloeg van Kalverstraat tot
Rokin, het laatste nog een imposant
water, want kaden waren er niet, al
leen houten steigers, van de huizen
uitgebouwd. Op die augustusdag 1521
was niemand minder dan Christiaan
de Tweede, koning van Denemarken,
Noorwegen en Zweden, de gast van
de Amsterdamse burger. Christiaan
had alle reden Occo deze eer,
wijzen. Meer dan menig bondgenoot
van koninklijken bloede was deze Am-
De Raad voor de Scheepvaart heeft
een onderzoek ingesteld naar de oor
zaak van de ramp, die de uitgaande
Duitse kustvaarder „Komtur" (627 brt.l
in de nacht van 2 op 3 oktober j.i.
heeft getroffen. De „Komtur" is toen
in aanvaring gekomen met het peil
schaalhuisje west van de berghaven te
Hoek van Holland en is later buiten
gaats gezonken. Alle leden van de be
manning moesten overboord springen,
maar werden door een loodsboot gered.
Als getuige werd gehoord de loods,
de heer L. A. Aarsen, die met toe
stemming van de kapitein even voor
de berghaven van boord is gegaan. In
een dergelijk geval moet de kapitein
een door het loodswezen opgesteld
epistel ondertekenen ter goedkeuring.
De voornaamste vraag van de Raad
was nu of dit in strijd is met de loods-
wet. Naar de mening van de hoofd
inspecteur voor de scheepvaart, de heer
J. M-tz, was dit niet het geval, maar,
zo zei hij. het is niet goed voor de
naam van Rotterdam als veilige haven
als dit systeem gehandhaafd blijft. Het
verdient aanbeveling dat de loods ver
der meegaat dan de berghaven.
De raad zal later schriftelijk uit
spraak doen.
van de mercator sapiens, een geletterd
man wiens bibliotheek een grote faam
genoot. Zijn dochter Ballichje Occo
trouwde met de bekende Joost Sy-
brandsz. Buyck, de leider der katholie
ke oligarchie, die Amsterdam nog tien
naar na het uitbreken der tachtigjarige
oorlog zou doen volharden in zijn
Bourgondische trouw aan de zaak des
konings. Hij behoorde dan ook tot de
stadsbestuurderen, die met de geeste
lijkheid bij de alteratie van 1578 werden
uitgeleid.
Van Pompejus Occo is bewaard een
door hem geschreven gebedenboekje,
dat, bestemd voor zijn naaste omgeving
in een kleine, selecte oplaag te Parijs
werd gedrukt. Het bestaan van nog drie
exemplaren is bekend. Eén hiervan be
hoort tot de waardevolste bezittingen
van Museum Amselkring, Ons' Lieve
Heer 00 Solder te Amsterdam.
Minister Staf blijft van mening, dat
handhaving van de Karei Doorman in
de marinesterkte niet alleen mogelijk
maar ook zowel voor vredes- als oor-
logstaken noodzakelijk is. De aan deze
bodem gemaakte kosten wegen volgens
de bewindsman ruimschoots op tegen
het nut dat men ervan heeft. Ir. Staf
zegt dit in zijn memorie van antwoord
aan de Tweede Kamer, die blijkens
haar verslag op de begroting van ma
rine minder overtuigd was van het nut
van het Nederlandse vliegkampschip.
Het schip is in de eerste plaats be
stemd "oor de onderzeebootbestrijding
en uit de mededelingen van de minister
blijkt, dat de (onverhoopte) strijd tegen
de Russische onderzeeboten zeer zwaar
zou zijn en inzet van al het verkrijg
bare materieel en personeel zou vergen.
Pompejus Occo was afkomstig uit Oost-
Friesland en heette eigenlijk Poppe
Ockesz. Hij mocht gelden als het type
(Van onze Haagse redactie)
In tegenstelling tot de politieke rel,
die d'insdag in de Tweede Kamer door
mr. Burger (P.v.d.A.) werd ontketend
naar aanleiding van de zendtijd voor
politieke partijen, gaat de Eerste Ka
mer in haar verslag omtrent de alge
mene politieke beschouwingen slechts
in zeer voorzichtige termen in op de
huidige politieke constellatie. Van
K.V.P.-zijde opent men de bespreking
van het regeringsbeleid met de opmer
king, dat in de huidige, voor ons land
moeilijke omstandigheden de tegenstel
lingen tussen de politieke partijen niet
p de voorgrond d'ienen te worden ge
steld. Ook van andere zijden wordt
de bestaande situatie van politieke sa
menwerking op zeer brede basis ge
zien a' een oplossing die door de fei
telijke omstandigheden noodzakelijk is
en waarin men niet te diep mag
graven met discussies over de grond
slagen van het regeringsbeleid. Vrij
algemeen wordt echter nogmaals de
vrijheid benadrukt die men zich te
genover bepaalde beslissingen van de
regering wenst voor te behouden.
De bespreking van het beleid voor
het komende jaar stelt de K.V.P. te
gen de achtergrond van de noodzaak
tot behoud van de eigen Nederlandse
cultuur in een maatschappij, die door
de technische ontwikkeling het gevaar
van geestelijke nivellering in zich houdt.
„Cultuur" wordt daarbij niet alleen
gezien in de meei enge betekenis van
onderwijs, opvoeding en kunst, maar
evenzeer worden daarin betrokken
kwesties als: autonomie der lagere
ovt heidsorganen, ontplooiing van de
persoonlijkheid en de zelfwerkzaamheid
van organen die naast de overheid
een eige> taak kunnen vervullen.
Voor wat betreft het onderwijs vraagt
de K.V.P. de aandacht voor de beteke
nis van de gymnasiumopleiding, het
probleem der werkstudenten en voor
de noodzaak begaafde jongelieden,
mevr dan tot dusver het geval is, in
staat te stellen de colleges aan uni
versiteit of hogeschool te volgen. Ver
der vraagt zij de regering haar invloed
aan te wenden tegen radio- en televi
sieuitzendingen, die beneden de grens
van de goed smaak liggen.
De gemeentelijke autonomie kan vol
gens de K.V.P. niet tot ontwikkeling
komen zonder een afdoende verbete
ring van de financiële verhouding tus
sen rjjk en gemeenten. Er bestaat een
neiging tot centralisatie waardoor de
autonomie een fictie dreigt te wor
den. Het moet van eminent belang wor
den geacht dat een juist begrip wordt
gekweekt voor de autonomie als be
langrijke grondslag van ons staats- en
gemeentelijk bestel.
Ontplooiing van de persoonlijkheid
zal, vooral in de tijd die ons wacht,
nodig zijn, aldus de opvatting van de
katholieke fractie. De bezitsvorming
kan in niet geringe mate hiertoe bij
dragen, Met de meeste klem wordt
er daarom bij de regering op aange
drongen, Jat zjj aan deze aangele
genheid haar aandacht zal wijden.
De K.V.P. betreurt tenslotte de trage
ontwikkeling van het instituut der pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie. De
bevordering van de P.B.O. beschouwt
zij evenzeer als, een activiteit in het
belang van de handhaving van onze
cultuur. Mede daardoor kan immers
een nog verdere uitbreiding van de
staatsbemoeienis in het sociaal- econo
misch gebeuren worden voorkomen.
De bespreking die de Senaat
wijdt aan de internationale politiek
staat voor een belangrijk deel in
het teken van dt jongste technische
successen van de Sovjet-Unie. Be
treurd wordt dal de westerse wereld
blijkbaar niet bereid is zich de nodige
offers op te leggen. De westerse
democratische wereld zal, zo wordt
betoogd, moeten tonen dat zij haar
vrijheid en haar levensstijl zo hoog
acht, dat zij door zelfdiscipline in
staat is de nodige middelen te vin-
de i om haar wetenschappelijke, cul
turele en industriële wapenrusting te
versterken.
Vele leden zien in de volkomen ver
rassing, d'ie het lanceren van de Spoet
niks voor het westen is geweest, aan
leiding tot de vraag of gedurende de
laatste .jaren de publieke opinie wel
op de juiste wijze was Ingelicht over
de resultaten op wetenschappelijk ge
bied, die in de Sovjet-Unie zijn be
reikt.
Advertentie
MAMFA.r
ruw of schraal
HAMEA-GEUEIlLdb£2ictJ
(Van mze parlementaire redacteur)
ile behandeling van de begroting
sfeft ri7nciën de Tweede Kamer
wr"«^voerder van de K.V.P.,
„„.ia t ^eters, minister Hofstra
fev5a®gAAe, overwegen of niet beter
door middel van een wetswijziging her
steld kan worden wat in een uitspraak
van de Hoge Raad is gezegd met be
trekking tot de kosten van kinderen tus
sen 16 en.jdie op kostschool
of seminarie studeren. De Hoge Raad
heeft vastgesteld dat het bedrag dat
het kind de belastingplichtige kost, moet
worden vergeleken met de waarde van
wat de onderwijsinstelling aan levens
onderhoud verstrekt. Daarmede is in
de regeling van de kinderaftrek in de
gevallen waarin deze twee- of drievou-
dig kon zijn, een ongunstig element bin-
nengeslopen. Volgens de heer Peters
ging het om de bedoeling, welke de
wetgever heeft gehad voor het arrest
bekend werd. Dat dient richtsnoer te
blijven van het beleid van de minister.
Wanneer de Hoge Raad een arrest vast
stelt, is dat een interpretatie van een
wetstekst. Maar dat mag de minister
niet verhinderen om wanneer deze in
terpretatie niet met zijn beleid strookt,
de wet te veranderen.
Minister Hofstra was in deze zaak
uiterst stroef en bleef met de interpre
tatie van ons hoogste rechtscollege
schermen. HU wilde van „de bedoelin
gen van degenen, die bij de uitvoering
van de wet voorheen betrokken zijn ge
weest", niets weten. Hij vond dat af
wijken van arresten slechts kon geschie
den in gevallen waarin de billijkheid
zeer duidelijk in het gedrang was.
Voorts stond hij op het standpunt dat
men bij deze zaak alleen moet nagaan
Bij arrest van het Haagse gerechts
hof is een vonnis in kort geding van de
president van de Haagse rechtbank be
vestigd, dat bepaalt, dat rijbewijzen
na een termijn van ontzegging, ook in
dien zij tijdens de ontzegging verlopen,
dienen te worden teruggegeven.
Indien, zo werd overwogen, een rech
ter als bijkomende straf een tijdelijke
ontzegging van de rijbevoegdheid op
legt, dan wordt het rijbewijs op de pro
vinciale griffie in bewaring genomen.
Na het verstrijken van de ontzeggings
termijn dient een rijbewijs te worden
teruggegeven aan de houder. Dit is ook
het geval, indien de geldigheidsduur
van het rijbewijs (5 jaar) tijdens de ont
zeggingsperiode eindigt.
Op negen van de elf provinciale grif
fies heerste de opvatting, dat in het
laatste geval eerst een nieuw rjj-exa-
men moest worden gedaan, alvorens
afgegeven.
Het ligt in de lijn der verwachtingen,
zo wordt vernomen, dat de provincie
Zuid-Holland tegen dit arrest in beroep
van cassatie zal gaan bij de hoge raad.
Inmiddels hebben reeds zes provin
ciale griffies zich aan de uitspraak van
de president van de Haagse rechtbank
geconformeerd.
(Van onze Haagse redactie)
Minister Staf heeft afgezien van
de vorming van twee volledige leger
korpsen. Deelde de bewindsman vorig
jaar nog n.a.v. zijn begroting mee, dat
de reorganisatie van de landmacht voor
zag in twee legerkorpsen, waarvan
een paraat en het andere mobilisabel,
thans spreekt hij in zijn memorie van
antwoord aan de Tweede Kamer over
één legerkorps, bestaande uit twee pa
rate divisies (le en 4e) en meren
deels parate legerkorpstroepen met
daarnaast twee mobilisabele divisies
van onderling verschillende samenstel
ling. Deze laatste zullen echter niet in
korpsverband worden georganiseerd.
Indien nodig kan een ervan (de 5e)
aan het legerkorps worden toegevoegd.
De andere (3e) krijgt een afwijkende
organisatie van drie regimentsge-
vechtsgroepen en is in beginsel be
stemd voor het vervangen van comple
te onderdelen In de voorste Uin en, in
dien nodig, mede ter versterking der
territoriale verdediging.
De nieuwe organisatie betekent vol
gens de minister niet, dat ingrijpende
wijzigingen in het materieel noodzake
lijk zijn. De aanschaffingen in de ko
mende jaren zullen zich voornamelijk
beperken tot de normale vervanging
van verouderd materieel. Slechts in
de sector transport zullen enkele aan
vullende orders worden geplaatst. In
het algemeen voldoet d 1 mobiliteit aan
alle thans te stellen eisen, dank zij
ons zeer goede transportmateriaal dat
volgens de minister bij oefeningen in
Sennelager de bewondering van onze
Engelse bondgenoten heeft opgewekt.
Over de financieringsproblemen zegt
de minister, dat de bedragen welke
in vredestijd voor de landsverdiging
kunnen worden beschikbaar gesteld
steeds een compromis betekenen tussen
de militaire eisen enerzijds en het be
lang van een juiste behartiging van eco
nomische, siciale en culturele belangen
anderzijds. Een dergelijk compromis
is ook verwerkt in de vaststelling van
het defensieplafond voor de komende
jaren tijdens de kabinetsformatie van
vorig jaar. Aan de essentiële militaire
eisen kan worden voldaan al zullen
wat de draagkracht is van de betrok
ken belastingbetalers 1de heer Peters
had schipperskinderen en kinderen van
bewoners ten plattelande genoemd, die
wel verplicht zijn hun kinderen buitens
huis te laten studeren). Men mag vol
gens de minister een belastingwet nooit j
als een fiscale subsidie zien. Ook kan
men niet voor bepaalde groepen een
regeling ontwerpen die afwjjkt van de
algemene regeling omdat eerder naar
vereenvoudiging moet worden gestreefd, j
Het gesprek met de minister, wiens
begroting z.h.s. werd aanvaard, liep ver
der o.m. over de passencontrole aan de
grens. Hij zou met zijn ambtgenoot van
justitie spreken over de mogelijkheid
om op meer grenskantoren ambtenaren
van de invoerrechten en accijnzen met
deze controle van paspoorten te belas
ten.
Aan de wensen van de Kamer, om
de bankbiljetten van 50 in te trekken
bleek reeds door de Nederlandse Bank
te zijn voldaan. Zij worden thans niet
meer uitgegeven en zullen ook geleide
lijk aan de circulatie worden onttrokken.
Zeer binnenkort komen de nieuwe
wetten, die deel uitmaken van de alge
mene belastingherziening in behande
ling. Het eerst zijn aan de orde de in
komstenbelasting, de loonbelasting en
de vermogensbelasting. Aan een betere
fiscale regeling voor de coöperatieve
verenigingen wordt op het departement
de laatste hand gelegd.
De minister verdedigde zijn perso
neelsbeleid, met name bp de belasting
dienst, waar de promotiekansen de laat
ste tijd zeer gering zijn. Hij verzette
zich tegen de gedachte om het perso
neel wat tegemoet te komen met enige
soepelheid bij de promotie.
verscheidene voorzieningen moeten wor
den uitgesteld of geheel achterwege ge
laten. Een en ander afwegende heeft
ministr Staf gemeend de verdere ver
antwoordelijkheid te kunnen aanvaar
den.
Minister Staf betreurt ernstig de ver
zwakking van het militaire „afweer-
schild", die het gevolg is van de En
gelse en Belgische maatregelen tot ver
mindering van de defensieinspanning.
Deze mededeling krijgt nog een bijzon
der accent door de dezer dagen op
een congres van de Belgische CVP uit
gesproken wens tot verdere verkorting
van de diensttijd. De minister verklaart
dat de Belgische regering er niet
in is geslaagd en er naar verwach
ting ook niet in zal slagen het
verlies aan parate mankracht door de
reeds eerder doorgevoerde verkorting
van de eerste oefeninj te compenseren
door de aanwerving van voldoende
vrijwilligers. Er bestaat echter in de
NATO geen middel om een nalatige
regering te dwingen aan haar ver
plichtingen te voldoen, indien zij om de
een of andere reden meent niet op
haar beleid te kunnen terugkomen. De
ze situatie houdt het gevaar in, dat
verslapping van de één tot gevolg kan
hebben dat ook anderen hun inspan
ning gaan verminderen en het geza
menlijk verdedigend vermogen ernstig
wordt aangetast.
Intussen is de Nederlandse regering
bereid haar verplichtingen jegens de
NATO volledig na te komen. Daar ook
hier vervanging van dienstplichtigen
door een voldoende aantal vrijwilligers
niet mogelijk is, is verkorting van de
diensttijd uitgesloten. De getalssterk
te van de parate eenheden ligt met
het huidige aantal beschikbare militai
ren op het minimumpercentage, dat voor
parate eenheden aanvaardbaar is,
meent ir. Staf. Daarbeneden kunnen
de eenheden niet als paraat worden
aangemerkt en zouden zij bovendien geen
reële oefenmogelijkheid overhouden.
Op de Dijffelbroekseweg bij Pernis is
woensdagmiddag door het breken van
de koppeling de achter de personenau
to hangende woonwagen van de circus-
artist en koopman Raphael Westhinel,
geboortig uit Guatemala, aan het slin
geren gegaan en vafi een drie meter
hoog dijktalud gevallen, waarna de wa
gen in brand vloog. De woonwagen,
die nauwelijks twee jaar oud was, werd
volkomen in de as gelegd, ondanks de
blussingspogingen van de brandweer,
die vrij spoedig ter plaatse was. Naar
W. die al bijna 35 jaar in Nederland ver
blijft, mededeelde, is met de splinter
nieuwe inboedel ook een bedrag aan con
tanten van enige duizenden guldens ver
loren gegaan, alsmede een hoeveelheid
goud.
De oorzaak van deze catastrofe moet
worden gezocht in de omstandigheid,
dat in de woonwagen de kachel brand
de. Dc gloeiende kolen moeten uit de ka
chel zijn gevallen en de inboedel in
brand hebben gezet De schade wordt op
20.000 geschat en wordt niet door ver
zekering gedekt. In de resten van de
woonwagen heeft men van het goud nog
niets kunnen terugvinden. Het echtpaar
W is door deze brand dakloos geworden.
Mr. J. Strengers, hoofdadministrateur
bij het ministerie van buitenlandse za
ken, is aangewezen als hoofd van de
afdeling Organisatie voor Europese eco
nomische samenwerking van de gecom
bineerde Nederlandse permanente ver
tegenwoordiging te Parijs. Terzake en
voor de duur van zijn werkzaamheid als
zodanig is aan mr. Strengers de per
soonlijke titel van gevolmachtigd minis
ter verleend.
Dinsdag heeft president Eisenhower een bezoek gebracht aan het S.H.A.P.E.-
hoofdkwartier te Louvenciènnes. Hij werd daar ontvangen door de opperbevel
hebber van de NATO-strijdkrachten in Europa, generaal Lauris Norstad.
(Van onze correspondent
in Bonn)
Nu in de Bondsrepu
bliek het eenmil
joenste televisie
schaap eenmaal over de
brug is, gaat het met de
aanmelding van nieuwe
kijkers crescendo. Op 1
november j.l. waren er al
1.048 241 t.v.-kijkers gere
gistreerd. Dat is het
eigenlijke begin van het
seizoen. Tegen de winter
met de lange avon
den plegen de meeste
t.v.-toestellen te worden
gekocht. De detailhandel
heeft aanwijzingen, dat
het dit jaar met de ver
koop van t.v.-toestellen
als familie-Kerstge
schenk bijzonder goed
zal gaan. In het westen
en noorden des lands
draagt daartoe ongetwij
feld bij de omstandig
heid, dat zowel de West-
duitse omroep (Keulen
en aangesloten zenders)
als de Noordduitse om
roep (Hamburg en aan
gesloten zenders) met in
gang van 1 december re
gionale t.v.-programma's
zullen gaan uitzenden.
Die van Keulen beginnen
om 7, die van Hamburg
om 7.30 uur des avonds.
Beide regionale program-
i ma's zullen in die deien
j van Nederland, die de
West- en Noordduitse
zenders kunnen ontvan
gen, „mee-gekeken" kun
nen worden.
Onderverdeeld naar
„Oberpostdirektionen"
stond op 1 november j.l.
Düsseldorf met 193.970
geregistreerde t.v.-toestel
len bovenaan de lijst, ge
volgd door Dortmund
(105.484), Keulen (99.500).
Frankfurt (95.035), Mini
ster (82.714), Hamburg
(73.422), Berlijn 49.296
München (48.363), Han
nover' (37.260) en Stutt
gart (37.197), om de
grootste pestdistrikten nu
-naar te noemen. Alle an
dere blijven onder de
35.000.
De verkoopverwach
tingen van de radio- en
t.v.-handel zijn de laatste
weken ver overtroffen.
Alle fabrieken zijn tot en
met januari a.s. uitver
kocht. De handelaar, die
niet voldoende toestellen
in voorraad heeft, kan
voor Kerstmis niet meer
nabestellen. De import
van buitenlandse toestel-
len is vrij, maar de West-
duitse koper staat schijn
baar wat gereserveerd
tegenover deze geïmpor
teerde apparaten.
Het zwaartepunt van
de verkoop ligt in
Noordrijnland-West-
falen, waar 63% van alle
t.v.-toestellen zijn gere
gistreerd. De vraag naar
53 cm. beeldbuizen over
heerst de markt. Zij lig
gen in prijs tussen de 800
en 1000 mark, hoewel er
ook goedkopere appara
ten met zo'n grote buis
voor tussen de 500 en 700
mark te krijgen zijn.
Meei dan 80 procent der
toestellen wordt op afbe
taling gekocht. Het ver
koopaandeel der t.v.-toe
stellen is in vergelijking
met radiotoestellen tot 45
procent gestegen. Voor
het eind van het jaar zul
len vermoedelijk 1,2 mil
joen apparaten in West-
duitsland zijn geregis
treerd met een kijkertal,
dat kan worden geschat
op 5 miljoen mensen.
De nieuwe minister
voor P.T.T., Stiicklen, wil
naar wij horen snel
een beslissing nemen in
zake de commerciële te
levisie. In een recent
proces in München (dat
dagblad- en tijdschriftuit
gevers tegen de Beierse
omroep aanhangig had
den gemaakt) is het von
nis geweest, dat er tegen
commerciële t.v. geen ju
ridische bezwaren kun
nen worden gemaakt. In
de komende weken zal
nu de „N.V. Vrije (com
merciële) Televisie" wor
den gesticht (in Frank
furt), die hoopt van mi
nister Stücklen een licen
tie te krijgen en dan van
oktober volgend jaar af
een tweede programma
in de lucht wil brengen,
dat om rendabel te zijn
voor minstens tien pro
cent met reclame zal
worden gevuld. Op de
P.T.T.-conventie in Stock
holm is de Bondsrepu
bliek een vierde band
met zestien kanalen toe
bedeeld, die voor het
tweede programma zal
kunnen worden gebruikt,
wie dit nu ook zal vullen,
d.w.z. de omroepmaat-
schanpijen (die nu met
z'n allen hetzelfde een-
heids-t.v.-programma uit
stralen) of de vrije, com
merciële omroep. On) de
inbreuk der particuliere
omroep tegen te werken,
hebben enkele Westduitse
omroepmaatschappijen
zelf de commerciële t.v.
reeds ter hand genomen,
o.a. de Beierse omroep en
de zender Vrij Berlijn.
Dit leidde tot het even
genoemde proces. De
commerciële program
ma's van de zenders
München en Berlijn zijn
door het publiek gunstig
ontvangen. Niet minder
dan 81 procent bleek er,
in een opinie-onderzoek,
erg blij mee te zijn.
