OOK IN EEN DIEET
KAN MUZIEK ZITTEN
Visserijgolf -
ANTUMÏSSÏLËMÏSSILE''
Wapen tegen interconti
nentale ballistische raket?
H'
Met Cor Ruys naar het sprookjesdal waar tranen blijdschap
betekenen en zorgen lieve lasten zijn
M'
Op de kookcursus voor suiker
zieken of voor een zoutloos regiem
leert men inventief te zijn
O Z WITS AL
Kom nü praten
Toverspreuk met moeilijkheden:
kinder HONING siroop
STUURMAN. 8, COHEN
VRIJDAG 27 DECEMBER 1957
PAGINA 11
over de aanschaf van een nieuwe Amerikaanse Ford *57
met of zonder inruil)
wacht er niet te lang mee!
DE OFFICIAL FORD DEALERS
Maak een afspraak
met een official Ford dealer
Gezicht met puistjes
Nap, superbe nar
Geen Molière
Advertentie
VERLOVINGSRINGEN - HDZ - CONSTANT
JUWELIERS - Houtplein 15 - HORLOGERS
Advertentie
Kinderendie aan suikerziekte
lijden, zichzelf een injectie gevend-
In mei wordt er in Huis ter Heide
een nieuw kindertehuis geopend,
waar suikerzieke kinderen enige
weken op hun verhaal kunnen
komen. Daar zal hun ook geleerd
worden zoveel mogelijk zichzelf te
helpen.
neer er behoefte aan Is. Ook de gehuw
de diëtisten zijn ervoor ingeschakeld.
Dit is trouwens uitstekend en nuttig
werk, dat de getrouwde vrouw, omdat
het incidenteel is, zeer goed met de
zorg voor haar gezin kan combineren.
A. Bgl.
„Uw zoutloos maal", „De voeding
van de suikerpatiënt", „Equivalenten
lijstje voor suikerpatiënten", uitgaven
van het Voorlichtingsbureau voor de
Voeding, Koninginnegracht 42, Den
Haag.
„Wenken voor suikerzieken", uitgave
van de Nederlandse Vereniging voor
Suikerzieken, Burg. Patijnlaan 65, Den
Haag.
Evenals het naderend einde van het
jaar is de visserij in deze dagen een
aflopende zaak. Voor de vrijdag
markt waren tijdens de Kerstdagen in
IJmuiden binnen de SCH 117 met 800
kisten haring en 20 kisten diversen, de
KW 99 met 300 kisten haring en 30
kisten diversen, de KW 87 met 160
kisten schelvis, 25 kisten gul, 5 kisten
makreel, 90 kisten wijting en 25 kisten
diversen, de KW 81 met 200 kisten
schelvis, 25 kisten kabeljauw, 25 kis
ten koolvis, 5 kisten makreel, 50 kisten
wijting, 20 kisten diversen en 50 stuks
stijve kabeljauwen, de IJm. 54 met 20
kisten tong en 40 kisten schol, de
Soerabaja IJm. 79 met 360 kisten
schelvis, 80 kisten gul, 5 kisten ma
kreel, 5 kisten haring, 130 kisten wij
ting, 30 kisten diversen en 80 stuks
stijve kabeljauwen en de Norma Maria
IJm. 6 met 130 kisten' schelvis, 40
kisten kabeljauw, 60 kisten koolvis,
220 kisten makreel, 5 kisten haring,
190 kisten wijting en 50 kisten diver
sen. Voor de tweede losbeurt op deze
vrijdagmarkt stonden genoteerd 2 kot
ters en 5 loggers met 10 kisten tarbot,
100 kisten tong, 110 kisten schol en 10
kisten diversen.
Voor de zaterdagmarkt was tijdens
de Kerstdagen al binnen de KW 82 met
215 kisten schelvis, 40 kisten kabel
jauw, 10 kisten wijting, 35 kisten di
versen en 15 stuks kabeljauwen.
Er is voor het begin van het nieuwe
jaar niet veel meer te verwachten. De
vissershaven van IJmuiden ligt prop
vol schepen, tot vlakbij de reddingboot
is de haven gevuld. De meeste schepen
zijn nu wel binnen. De meeste opva
renden hebben thuis de Kerstdagen ge
vierd en daarmee tevens het einde van
het drijfnetharing-seizoen, „behouden
teelt". En wat nog op zee is komt bin
nen voor de viering van „oud-en-
nieuw". Pas daarna zal de visserij
langzamerhand zijn gewone loop herne
men.
Advertentie
De Amerikaanse Ford *57
met een muurvaste
wegligging en een fantastisch
ruim interieur. Geruisloos
en veilig - stijlvol en
comfortabel enmet een
verbluffend motorvermogen.
De Mercury 1957
vol nieuwe technische
vondsten, vermetel van lijn,
imponerend van prestatie.
Kom nu met ons praten
over de aanschaf van
een nieuwe auto.
et eerbiedwaardige oude bijbel
woord zegt het al, dat de ene
afgrond de andere oproept. En
zo heeft ook het verschijnen van de
intercontinentale ballistische raket, het
absolute" wapen, de vraag opgeroe
pen naar de afweer tegen een derge
lijk monstrueus projectiel. Een afweer,
die als zij mogelijk is het inter
continentale raket degraderen zou tot
een niet-absoluut wapen.
Het antwoord op de zo juist genoem
de vraag is ras gegeven. In Amerika
luidt het: „Anti-missile missile."
Die term klinkt als een toverformule
en misschien komt dat zelfs niet geheel
en al ongelegen. Maar in duidelijke taai
betekent dat antwoord„Ja, zulk een
afweer tegen intercontinentale wapens
is mogelijk. En het wapen, waarmee zij
kan geschieden is de anti-missile mis
sile", de anti-raket raket."
En spoedig optimistisch gestemde
geesten voegen er dan geestdriftig aan
toe: „Men behoeft slechts een anti
raket op het vijandelijke intercontinen
tale raket af te schieten en het ge- I
vreesde projectiel is onschadelijk ge
maakt."
Dus: een kind kan de was doen? i
Als deze suggestie gewekt zou zijn
door de uitlatingen van Amerikaanse I
èn ook van Russische deskundi
gen, die ten opzichte van de afweer
tegen intercontinentale projectielen po
sitief waren, dan gaat dit toch te ver.
Zeker, het zijn mannen geweest, die
zich voor hun naam en reputatie als
deskundigen niet behoefden te schamen.
Om er eens twee te noemen: de in de
Verenigde Staten genaturaliseerde
Duitse raket-deskundige dr. Walter
Dornberger, en het hoofd van het
Noordamerikaanse Luchtverdedigings-
Commando, generaal Egrle E. Partrid
ge. Maar zij spraken over de „moge
lijkheid" om de intercontinentale bal
listische raketten te onderscheppen. En
het kind en de fameuze was, die had
den ze daarbij met geen enkel woord
genoemd.
Heel begrijpelijk. Want het woord
„mogelijk" houdt op de dag van van
daag nog niet veel méér in dan
„theoretisch mogelijk" „denk
baar" dus.
En het „slechts" van de optimisten
is een kleinigheidje, dat aan een heel
team van geniale kopstukken mis
schien wel een jaar arbeid en brood
kan verschaffen en daarbij nog de
nodige hoofdpijn.
Maar het afweerwapen IS denkbaar
en zo is dus het nog niet bestaande
IN DE HOGESCHOOL
/O or Ruys overtroeft zelfs Sacha Guitry.
t zeiden de kenners die de Parijse groot-
meester der comedie hadden bewon
derdhij steekt hem zonder moeite in zijn zak.
De bewering krijgt men voor niemendal voor
geschoteld. Degenen echter die Cor Ruys heb
ben gezien, zijn graag bereid hun instemming
te betonen. Cor Ruys was hogeschool. Hij
reisde :met zijn publiek in bliksemvaart door
het sprookjesdal waar in de vederlichte sferen
het lachen even gemakkelijk is als adem
halen, waar tranen blijdschap betekenen en
zorgen lieve lasten zijn. Deze tovermacht
wordt de dienaren der toneelmuzen slechts bij
hoge uitzondering verleend.
Cor Ruys dartelde zijn leven lang als een mens
lievende Uilenspiegel over onze planken. Maar
hij grapte niet zonder de zachtere sentimenten
luchtigjes te bespelen, bouwde geen paleizen van
dolle fantasie zonder de hebbelijkheidjes der
schepselen te vergeten. Hij liet niet uitgelaten
ballonnen op zonder over de vergankelijkheid der
dingen te mijmeren. Vooral dat fond van melan
cholie bleef en daarom misschien waren zijn fi
guren zo trillend van echt leven.
De stamboom van Cor Ruys reikte met alle
takken naar het toneel. Maar Cor ging eerst net
jes naar de H.B.S. Het lot plaatste Albert van
Dalsum en Adolf Bouwmeester, de zoon van
Frits, in zijn klas. Zij waren al evenzeer van het
komediespelen bezeten. Hun vrije tijd brachten ze
in de schouwburg door of debatterend over to
neel. Royaards was de oom van Cor en Louis
Bouwmeester die van Adolf, zodat er aan blijven
de conflictstof geen gebrek was. Ze zetten to
neelavondjes in elkaar. Cor Ruys gaf daar ten
beste wat hij kon als geen ander, namelijk imi
teren. Hij kon iedereen nadoen die hij^ kende. Zijn
teerde iedereen en alles. Hij was een toegewijd
lid van het malle zangkoortje dat Jan Musch had
opgericht. Het was de bedoeling in het zomer
seizoen met het koortje een toernee door Engelse
badplaatsen te maken met alle leden in Markens
kostuum. Dat het er nooit van kwam, deed niets
af van het onderling plezier. Eenmaal stevig in
de lange broek gegroeid liet Oor verliefde blik
ken op het leuke, gevoelige meisje Tilly Lus val-
hele leven bleef dit een onuitputtelijke bron van
voortdurend vermaak. Wilde Cor spijbelen, dan
belde hij de directeur wel even op om met de
stem van zijn vader te verklaren dat hij ziek
was. Die gemakschenkende kundigheid verwier
ven zijn kameraden zich zo gauw mogelijk.
Cors vader stuurde een telegram naar een
Rotterdams gezelschapsdirecteur om voor
zijn zoon te solliciteren. Om vooral niet te
jong te lijken trok Cor een lange broek van zijn
vader aan voordat hjj zich persoonlijk ging voor
stellen. Hij was een slungelachtige jongen. Zijn
bolle gezicht met puistjes blaakte nu niet direct
van groot talent en die onbedwingbare vurige blos
bij elk woord dat hij sprak, niet van theatrale
vrijmoedigheid. De sollicitatie lukte dan ook niet.
Maar bij het gezelschap van Adriaan van der
Horst was men zo bereidwillig hem zonder gage
te laten meelopen. Cor was net zestien jaar, het
was 1905, de tijd dat er nog een grote roep uit
ging van de Nederlandsche Tooneelvereeniging, de
vertolkster van Heyermans. De jongen bruiste
van verlangen te demonstreren wat hij waard was.
Maar hoe moest dat als je slechts mocht figu-
rerén? Na een paar maanden was het hem toe
gestaan een brief op te brengen. Dat is het, daar
ligt mijn kans, dacht Cor. En hij stormde als een
wervelwind het toneel op, de brief in zijn han
den, en bralde luidruchtig: „Bonjourrrr alle-
maalll". Het veroorzaakte een daverend gelach.
De figurant imiteerde met twee woordjes de bij
iedereen bekende speler August Kiehl. Dat hij
daarmee de sfeer van het gespeelde stuk in flar
den had getrokken, drong spoedig tot hem door
toen hij het woedende gezicht van zijn regisseur
voor zich zag.
De jonge Ruys leerde veel van zijn oudere col
lega's en werd weldra opgenomen in hun kring.
Op liet toneel moest hij de dikke, onnozele Hans
spelen, de niais, doch onder zijn medespelenden
was hij de altijd welgemutste grapjas. Hij imi-
Cor Ruys als de oude Philip Muller
len, die al heel wat bewonderaars onder de to
neelminnaars mocht tellen. Hun huwelijk werd
bekend als dat van Peentje en Hannele, naar de
rollen waarin zij beiden in die tijd naam maak
ten.
In de volgende jaren ontmoette men Cor Ruys
steeds bij andere gezelschappen, telkens onder
andere regisseurs. In die periode ontbloeide alles
wat hij aan veelzijdigheid en talent in zich borg.
Bij Prot speelde hij Franse boulevardkluchten.
Prot was de man die Kreeft groot maakte, on
feilbaar zeker wist wat het publiek verlangde.
Prot prentte Cor Ruys tempo in, die duizeling
wekkende vaart waarmee de Franse comédien
weet te typeren en karakteriseren, die virtuoze
snelheid waarmee de zwakke passages in stuk
ken „weggespeeld" worden. Met Louis de gewel
dige op stap kreeg Cor Ruys de smaak van de
pakkende scène, het dikbloedige drama te pak
ken. Maar dat lag hem toch het minste. Verkade
bracht in hem weer heel andere, nooit vermoede
eigenschappen naar boven. Verkade voelde iets
van zijn verborgen weemoed aan, belichtte voor
hem de oneindige genuanceerdheid van de mens,
leerde hem zoeken naar zijn eigen emoties.
Onder Nap de la Mar werd de totale Cor Ruys
grotendeels voltooid. Nap de la Mar had een
zweem van het genie, was een superbe nar. Zijn
grootheid verspeelde hij aan een welgedaan le
ventje van champagne- en whiskyfuiven. Nap
had tot de grootste der groten kunnen behoren.
Op jeugdige leeftijd werd zijn arm bij een onge
val verminkt en dat verstoorde bruut zijn ambi
ties. Hij eiste het andere deel van het leven, werd
een Paljas, die dreigde ten onder te gaan, zijn
genie stukje bij beetje verspeelde. Doch de jo
viale Nap de la Mar was met zijn begaafdheden
al net zo gul ais met zijn champagne als hij nog
geld had. Cor stelde zich met de geestelijke gaven
tevreden. De kuur die hij er volgde was er een
van sublieme luchtigheid en humor.
Met deze rijke scholing was Cor Ruys een groot
man geworden. Hij was de toneelspeler met de
duizend gezichten en de honderd stemmen. Bij die
stemmen en gezichten waren er nog enkele die
andere toneelspelers toebehoorden en die hij voor
zijn niet te onderdrukken nabootsingen gebruik
te. Toen hij twaalf en een half jaar op de plan
ten stond doorgaans geen feit dat in toneel
kringen met feestelijkheden omkranst wordt
haalde Cor Ruys zijn meest dwaze papegaaien-
streek uit. Hij huldigde zichzelf beurtelings in de
persoon van Bouwmeester, Royaards, Louis de
Vries en Jan C. de Vos, precies hun geluid en
maniertjes treffend. De kunstenaar Cor Ruys had
overigens van deze navolging niet te lijden. Deze
acteur wa„ een totaal andere, een unieke. De ene
keer een pur sang Uilenspiegel, die als geen an
der de fantasievolle improvisaties van de comme
dia dell'arte beoefende, de andere teer een fijn
zinnig psycholoog met een verkwikkend gevoel
voor humor. In toneelkringen bestond de term
„erop los ruysen" en dat hield een onnavolg
baar jongleren met woordjes in, een gek loopje,
een prikkelend spraakmaniertje, een vermetel
omspringen met de tekst, en dat alles in een ra
zend tempo. Maar bij Cor Ruys was alles volle-
-iig afgewogen, Cor Ruys sloeg nooit op hol.
et zijn speelsheid en zijn vlugge fantasie
paste hij helemaal in de spiritualiteit en
het ritme van het Franse blijspel. Hij
speelde klassiek, drama, half-klassiek, komedie,
klucht, film, cabaret en operette, maar heel on
begrijpelijk, In Molière, waarvoor hij geschapen
scheen, zag men hem zelden of nooit.
Cor Ruys droeg jarenlang het leed van het di
recteurschap. Hij resideerde in het Haagse Prin-
cesse-theater. Van het comfort waarop hij gesteld
was mocht hij genieten voorzover zijn tijd dat
toeliet. Maar hij had geen tijd, zijn drukke, zor
genvolle dagen snelden voorbij met de vaart van
zijn blijspelen. Hij had nauwelijks een paar uurtjes
om z'n rollen in te studeren en was dientenge
volge een afhankelijk vriend van zijn souffleur.
Dat „op de pit leunen" deed hij met een onge
looflik entrain. Een luisterpauze vulde hij op met
een bizar gebaartje, een plotselinge oogopslag,
een van die typische Ruys-gezegden als „mag ik
effe...?", kortom, daarvoor beschikte hij over een
arsenaal van duizend- en-één trekjes, die elk goed
waren voor een bevrijdende lach.
Zijn repertoire muntte niet uit door grote kunst
waarde, al vertolkte hij Polonius in Hamlet,
Mercutio in Romeo en Julia, rollen in stukken
van Prosper Merimée en Chesterton alle even
hartveroverend. Ruys herinnert men zich thans
nog in het doorsnee-werk, als Monsieur Topaze,
Pater Hyacinth en in Arsenicum en oude kant
In zijn bravour en zijn rollen ontdekt men dan
ook geenszins zijn zeldzame meesterschap. Die
is ook niet onder woorden te brengen. Met wat
vermocht hij te ontroeren en tegelijkertijd te doen
lachen? Waarin precies bespeurde men die stille
hunkering naar het blijde gelukkige, waar men
zich heel dichtbij wist als men hem zag?
In 1950 vierde Cor Ruys zijn 40-jarig jubileum
met De familie Gregory. Twee Jaar later stieri
hij. Niet meer zo heel „piep" en toch ook weer
niet zó „stok", om het met zijn dikwijls gebezigde
woorden uit te drukken.
HENK SUèR
anti-missile missile" het antwoord
op de bedreiging door het intercon
tinentale wapen.
Een anti-missile missile" is denk
baar, want het gevreesde wapen, het
intercontinentale ballistische projectiel
is in meerdere opzichten kwetsbaar.
En bovendien levert het zichzelf uit
aan degenen, die de raket willen ver
nietigen.
Wanneer deze namelijk na haar
tocht buiten de dampkring weer de
hogere lagen van de atmosfeer bin
nendringt met een haast onvoorstel
bare snelheid, om zich op haar doel
te storten, ontstaat, daar hoog in de
dampkring, rond haar raketlichaam
een wolk van geïoniseerde stikstof-
en zuurstofdeeltjes. Doordat deze
deeltjes radargolven goed reflecteren
kunnen zij op een radarscherm dui
delijk zichtbaar worden.
Dat is vers één. En daarop volgt vers
twee: het „opvangen", het onderschep
pen van de opgespoorde raket.
Het recept is dus volledig, maar met
deze beide onderdelen zijn intussen nog
een paar zwaar te verteren kluifjes
verbonden.
Men bedenke slechts: zo'n raket is
om zo te zeggen van de achterzijde
van de aardbol opgestegen en met ra
zende snelheid op weg naar haar doel.
Over die enorme weg doet ze mis
schien een dertig a veertig minuten.
In die tijd moet ze van achter de
aarde te voorschijn komen.en dan moet
ze opgespoord en gesignaleerd worden
en afgeschoten. En dit laatste dan nog
het liefst op veilige afstand van het be
dreigde doelwit, teneinde catastrofes te
vermijden.
De hele operatie is dus een race
op leven en dood met de seconden-
wijzer. Want tussen het opnieuw bin
nendringen van de raket in de damp
kring en haar inslag. Ufft een tijd van
wellicht één twee minuten. Er is
gesproken van een snelheid van
25.000 km per uur. Dat is zowat 7 km
per seconde. Wanneer men veronder
stelt, dat zij „gezien" wordt als zij op
een hoogte van ongeveer 500 km in
de dampkring is binnengedrongen en
in de atmosfeer wat aan snelheid In
boet, komt men in de bunrt van deze
cijfers.
Tegenover de super-raket, die dus in
wezen een verrassingsraket is, dient
men derhalve de beschikking te hebben
over een lange-afstand-radar systeem,
een keten van radarposten, voor de op
sporing.
De Amerikaanse luchtmacht heeft,
zoals dezer dagen bekend is gemaakt,
een dergelijk radar-systeem ontwik
keld, dat een „zichtafstand" heeft van
4800 km. Dit wil zeggen, het is nog niet
in gebruik, maar dat komt „in de naas
te toekomst".
En dan is fase twee aan de orde: het
onderscheppen.
let intercontinentale ballistische
projectiel is, zoals gezegd, kwetsbaar.
Dat is het gevolg van zijn ballistische
type.
We hebben het al eens eerder ver
teld: slechts enkele minuten lang arbei
den, na de start, de machtige raket
motoren, die het geweldige projectiel
de luchi in jagen. Enkele honderden
mijlen hoog, in die luttele minuten. In
die korte tijd hebben ze de enorme
voorraad meegenomen brandstof opge
bruikt. En daarna vliegt het projectiel,
buiten de dampkring, als een dood ding
een steen, of een kogelonbestuur
baar verder langs de tevoren bereken
de baan. Alleen gedurende die eerste
vaar minuten kunnen de instrumenten
et projectiel „richten", daarna niet
meer.
En daarmee is het een willoze
prooi geworden voor zijn belager.
Die belager is een machtig elek
tronisch brein, dat met bliksemsnel
heid uit de gegevens, doorgekomen
van de radarposten, de elementen
van de raketbaan berekent, de snel
heid. de hoogte, de richting enz.
Het recept is nu: lanceer dan langs
die baan, maar in tegengestelde rich
ting, een anti-raket en Iaat het vijan
delijke projectiel daar tegen opbotsen,
dan zal de springlading in de neus
exploderen en is de raket onschadelijk
gemaakt.
Dat onderscheppen, dat opbotsen,
dient op een veilige afstand van het
doel te gebeuren, een afstand zo ver,
dat de explosie van de raketneus geen
catastrofale gevolgen op de grond met
zich sleept.
Daar hebben wij het „slechts" en het
is duidelijk, dat dit niet zo maar een
slechts" is. Men heeft de vergelijking
gemaakt met twee mannen, die elk aan
een uiteinde van een lange tunnel een
steentje naar elkaar toe moeten gooien
en waarbij de een dient te zorgen, dat
zijn steentje ergens in de tunnel tegen
het andere steentje opvliegt.
Gelukkig heeft men al „meeval
lers" ontdekt. Het anti-missile" be
hoeft geen grote snelheid te bezitten,
met eens een supersonische. Als het
maar gauw genoeg gelanceerd kan
worden. En men is tot de overtuiging
gekomen, dat het niet eens noodzake
lijk zal zjjn de beide raketten op el
kaar te laten botsen. Men ziet nog
een andere mogelijkheid.
Wanneer men in staat zou zijn de
anti-raket te laten ontploffen op het
moment dat zij de ,,super"-raket zon
der botsing op enkele honderden meters
afstand passeert, zou dat al voldoende
zijn om zulk een super-raket met een
atoom- of waterstoflading buiten ge
vecht te stellen. Het zou niet nodig
zjjn met geleide anti-raketten de jacht
op het intercontinentale monster te ope
nen. Wanneer een dergelijke geringere
mate van nauwkeurigheid te tolereren
zou zijn, zou dat de voor de bereke
ningen en de instelling van de anti
raket benodigde kostbare tijd verkorten
en daardoor de mogelijkheden van een
doeltreffende afweer vergroten.
Mr. H. C. M. EDELMAN
In de feestmaand die komt, decem
ber, zal er weer veel gesnoept en lek
ker gegeten worden. Een goed vooruit
zicht voor wie Jaar zijn vreugde in vindt
maar een extra moeilijke tijd voor men
sen met een dieet. Met name voor sui
kerzieken, die volgens streng regime
leven, maar ook voor degenen aan wie
zoutloos is voorgeschreven. Hoeveel
zijn er dat allemaal bij elkaar? De Ne
derlandse Vereniging voor Suikerzieken
alleen al heeft negentienduizend leden,
men mag dus aannemen, dat er vee)
meer diabetici zijn. Ongetwijfeld echter
is een veel grotere groep veroordeeld
tot zoutloos eten want de hoge bloed
druk is in de mode. En nu de leeftijds
grens steeds hoger wordt opgeschoven
neemt het aantal mensen met een
kwaal en veelal dus met een dieet toe.
Dieet koken is in een gezin altijd
lastig en het is vooral moeilijk bij een
dieet om voor degene, die de restrictie
is opgelegd, er wat muziek in te bren
gen. Geen wonder dan ook dat er veel
belangstelling is voor de cursussen di-
eetkoken voor suikerzieken, die uit
gaan van de Nederlandse Vereniging
voor Suikerzieken en die in verschillen
de plaatsen van ons land, ook op kleine
dorpen, worden gegeven in samenwer
king met het Voorlichtingsbureau voor
de Voeding.
Wij zjjn een avond mee aangeschoven
7 banken van het leslokaal van een
Amsterdamse huishoudschool en wij
hebben ervaren, welke horizonten er
opengingen voor huisvrouwen, die daar
gretig luisterden en die leerden inzien
hoe ze met het voorgeschreven lijstje
van de dokter veel creatiever kunnen
zjjn dan ze vermoeden. Als ze maar be
grijpen waarom het gaat. De docente
diëtiste, die niet de eerste keer voor
de klas staat, weet er een boeiende uit
wisseling van te maken, terwijl ze een
mager bouillonsoepje kookt met veel
pittige kruiden (een ruime hand van
kruiden aromatiseert menig saai ge
recht!) dat op het eind van de avond
geproefd wordt door de ruim twintig
luisterenden, die soms van ver zjjn toe
gestroomd.
Er zijn huisvrouwen bij, die voor zich
zelf naast de kokerij voor het gezin hun
dieet moeten verzorgen, er zijn er die
het doen voor hun man of voor een zoon.
Ook de man-patiënt volgt soms zo'n cur
sus en wat zeer nuttig is direc
trices van bejaardentehuizen met eni
ge leden van de staf. Het zijn ook wei
eens ouders van een kind met suiker
ziekte. We weten van zo'n geval, waar
bij een kindje van elf maanden al aan
deze afwijking leed
„Afwijking" zegt de docente, en niet
„ziekte". Hoe gewoner men immers
leeft en meedoet, hoe minder moeilijk
de diabeticus het voor zichzelf maakt.
De kunst is te leren omgaan met de
kwaal en daar hoort bij het handig om
springen met de menu's en het leren
variëren binnen het reglement dat de
dokter heeft opgesteld. Natuurlijk, de
grammenweegschaal zal er aan te pas
moeten komen, maar met een beetje
begrip en improvisatievermogen en een
zogenaamde „equivaientenlijst" voor
gelijkwaardige voedingsmiddelen kan
men er toch wel muziek in brengen.
Dat is dan ook de grote waarde van
deze cursus, die tegelijkertijd een sa
menspraak is van mensen in dezelfde
omstandigheden met de vakvrouw. Er
wordt in de vier avonden (of midda
gen)^ heel wat opgehelderd. En tegelij
kertijd aanschouwt men het maken van
een of ander gerecht, wat zoveel in
structiever is dan er over te lezen.
Zo „gewoon" mogelijk meedoen, dat
wil men ook de kinderen bijbrengen, die
aan diabetes lijden. Er geen verwende
kinderen van maken, maar jonge men
sen, die met hun kwaal weten te leven.
In mei wordt er in Huis ter Heide een
nieuw kinderhuis geopend, waar suiker
zieke kinderen enige weken van het
jaar op hun verhaal kunnen komen.
Daar wordt hun op alle gebied geleerd
zoveel mogelijk zichzelf te helpen en
zo nodig ook injecties te geven.
Deze tegemoetkomingen aan wie
in bijzondere omstandigheden moet le
ven zijn in onze tegenwoordige samen
leving allemaal zo veel beter gere
geld dan vroeger. Niet het minst de
toenemende kennis van de voedings
leer heeft het mogelijk gemaakt om
de suikerpatiënten niet meer dag in
dag uit hetzelfde steriotiepe maal voor
te zetten. De dieet-cursussen, die over
al worden gegeven waar voldoende
aanvraag is, blijken dan ook, sinds
er vorig jaar opnieuw de schouders
onder gezet zijn, zeer geapprecieerd
te worden. Om de deelneemsters en
deelnemers aan te trekken, is er nau
we samenwerking met de plaatselij
ke kruisverenigingen. Wie een cursus
wil volgen kan zich dan ook bij zijn
kruisvereniging (van welke gezindte
ook) opgeven. Hetzelfde geldt voor de
cursussen voor zoutloos dieet, die
maar net gestart zijn. Om daaraan
meer bekendheid te geven is men van
plan binnenkort de gegevens te ver
strekken via de internisten en de po
liklinieken.
Wel heeft net Voorlichtingsbureau
voor de Voeding in Den Haag juist een
foldertjes uitgegeven „Uw zoutloos maal",
zoals er ook foldertjes bestaan over de
voeding van de suikerpatiënt en zo
als er ook wel kookboekjes voor diëten
zjjn, maar het levend contact met uit
leg,' waardoor men beter gaat begrij
pen hoe de voeding in het lichaam func
tioneert, is toch nog wat anders. Voor
lopig zijn er net voldoende diëtisten om
de cursussen te geven waar en wan-
De diëtiste weet van de voeding alles af, doen ook van de kwaal en van de
gezellige maaltijd.
