Plan voor een nieuw Sint Jacobs-
Godshuis in Haarlem-Zuid
hegenten kopen Leeuw en Hooft aan.
fraai gelegen aan Zuiderhoutlaan
g
November was geen beste
maand voor de visserij
D
Vóór de zomer rijden de treinen hoog
Historisch complex aan Jrlugc-
straat ongeschikt bevonden
oor moderne bejaardenzor
D
fa. MATHOT
Grote export van haring
sfÜ "Ir"/
rrr. r er e™Üe dacht<!» in de stad
Hatta: Actie niet
goed voorbereid
Wmrt
vmmm
mmmm
ZATERDAG 4 JANUARI 1958
PAGINA 3
Haarlem ^geteld' In Saatst hCt Jacobs"Godshuis te
over het bejaarde(n)complex aan de Hagesïraa^k"" bndhten
de regenten van Rint t-,„ k ge&tiaat, konden wij melden, dat
eisen weir, ld '"T-°Pt,'ekken' dat het huidige aan de
niet bii denken wn ejaaidenzorg stelt, zou voldoen. Het is intussen
kocht dat hpko i .CVCn' e le&enten hebben de villa en het terrein aange-
met de eemp T iT S "Leeuw en Hooft"> dat gelegen tegen de grens
Fmn Heemstede omsloten wordt door de Zuiderhoutlaan, de
mauslaan en de zuidgrens van het H.F.C.-terrein.
Het ligt in de bedoeling de villa, die bewoond wordt door en eigendom
as van de heer D. van Konijnenburg, te slopen en op het terrein een nieuw
ln' Jacobs-Godshuis op te trekken. Een en ander in overleg met de ge
beente Haarlem, waarmede inmiddf^ contact is opgenomen.
Nieuw Godshuis
Prii
Us vraag Teylers-
genootschap
Ouderwets
eir„ BEDKRUIKEN
elektr. kussens en dekens
p ostduivententoonstelling
Concl
usies
Verse haring
Vliegtuig boven Timor?
neweew"
.-•• >£j
Het Regentencollege is natuurlijk niet
over één nacht ijs gegaan. Er is voor-
j 1Tlet zorg en voorzichtigheid beraad
slaagd, aleer een zo rigoures besluit
genomen werd. Dat besluit werd ten-
v Eennmen aan de hand van een
ppsÏÏwe Bavo-rapport, dat samen-
kverd door èen studiecommissie,
collect rs-uit c,rie leden van genoemd
J Mg%P a,leden ware" de heren H.
M. van F' bissers en H. W.
combinatie'■R^'ler namen de gelukkige
natie Bavo mogelijk maakten. De
Directeuren van
"n de leden van 5?Jfeylfs"stichtog
n°otsehan te w Tey!ers tweede ge-
^aar 1958 een 331'em hebben voor het
Waarbij gevraagd1'wor 8 ,Uitgeschreven>
b^Ja/deekS°udstCehr«viogen van de nog
SSSSTïf^ voor het"3^ aar
welker bestaan beS1^- vin die tot
grond van versp®a kan WOrden op
gegaan door een beG*.bladen, vooraf
ontwikkeling van het°UnwinS over de
zlm betekenis voor onzf £Us en over
tekenkunst in de eeuwen ?nis van de
noemde jaar voorafgaand r?/ het ge-
den moeten worden incé7?/r,antwo°r-
1 januari 1961. Uitgeschre,/n vo°r
nog de prijsvraag verlangende Jblijft
derzoek naar de denkbeelden en deV*"
delingen der radicalen tijdens de
se revolutie (int i«nn i fiataaf-
Rtif» u i-° lfc;ül), die overeenkom
wm-ri ^Palingen beantwoord moeten
worden voor 1 januari 1958.
redactie van het rapport, welks ver
trouwelijkheid bij deze wordt opgeheven,
verraadt de hand van de heer van Os,
die in het rapport memoreert, hoe het
college het raadzaam achtte, ,,dat, wan
neer kostbare werkzaamheden aan
onze gebouwen zouden moeten worden
verricht, ons college zich ernstig hera
den zal, of de uitgaven, hiervoor beno
digd, in verband met de mogelijke
stichting van een nieuw gebouw verant
woord zouden zijn te achten".
Na een gedegen onderzoek, daarbjj
steunende op vaak jarenlange bevindin
gen, komt de commissie onder meer
tot de overtuiging, dat een gedeelte van
het huidige complex in de Hagestraat
zéér ouderwets is; dat het huis te kam
pen heeft met gebrek aan ruimte; dat
men voorzichtig moet zijn met het beste
den van veel geld aan de modernisering
Advertentie
Ai*MOESSTRAAT 20 - TEL. 11990
De postduivenvereniging „Oud Scho.
ten" te Haarlem, houdt zaterdag en zon
dag 4 en 5 januari haar verenigings-
tentoonstelling in feestzaal „Noord",
keiegen aan de Rijksstraatweg 433 +e
Haarlem.
Op deze tentoonstelling zjjn tevens 6
duiven de van de heer A. J. Perouin
uit Oss te bewonderen waaronder de
beroemd geworden duif waarmede de
ze liefhebber de le prijs uit een deel
name van 56000 duiven won van het Na
tionaal Concours Orleans, welke duif
hem behalve een gouden armbandhor
loge en enkele bekers nog een bedrae
epn a '^f00 bezorgde. Tevens is er nog
een duif van deze liefhebber te zien
«mo0p een.internationale tentoonstelling
waaraan de beste Duitse, Belgische en
ederlandse liefhebbers deelnamen te
Kerkrade, de schoonste duif van die ten
toonstelling was. V™
a Ai!t H?urrnee»ter zal fungeren de' heer
A. M. Boonaerts uit Uden
tot aatoonsteUing is zaterdag van 18
geopend! °P zondag van 10 tot 16.30 uur
van oude gebouwen voor bejaarden; en
dat het te betreuren Is, dat het gastvrij
heid verlenen aan bejaarde echtparen in
dit pand onmogelijk is.
Bij de samenstelling van het rapport
releveert de commissie, dat het aantal
bejaarden toeneemt. De cijfers der sta
tistieken wijzen dat uit. Haarlem telde
bijvoorbeeld per 1 januari 1950 in totaal
14527 bejaarden; per 1 januari 1965
zullen dat er 21037 zijn, dus bijna 50
pet. meer.
Voorts stelt de commissie dat de
vroegere methode van huisvesting en
zovoort in strijd is met de moderne ei
sen te dien aanzien. Zij heeft wat dat
betreft de mening gevraagd van de beer
M. H. W. J. van Ooyen, bisschoppelijk
bouwinspecteur, die zich als volgt uit
drukt:
„Het gebouwencomplex (Hagestraat
10) is niet bouwvallig en verkeert
th .ns in een toestand, die tot eer
strekt van het bestuur, en er moet ge
zegd worden dat alles is gedaan om
de aantrekkelijkheid van de huisves
ting voor ouden van dagen zo hoog mo
gelijk op te voeren. Dit neemt echter
niet weg, dat de z.g. gestichtssfeer
(zij het dan ook in belangrijk minder
hinderlijke vorm dan een tiental ja
ren geleden) is blijven bestaan".
Deze opmerking van de heer Van
Ooyen wordt door de heer Van Os op
plastische wijze en beeldrijk uitgewerkt,
waarna hij ten aanzier van de toekomst
als de mening van de commissie weer
geeft, dat de toekomstige bejaarde
zal gaan leven in een periode van ver
hoogde ouderdomsvoorziening, verbe
terde huisvesting en opgevoerde wel-
stano. Hij (de bejaarde) zal zich niet
gelukkig voelen, als hij op zijn levens
avond bijgezet wordt in een oud huis
met ouderwetse outillage: onvoldoende
sanitair, gebrek aan lucht, licht en zon,
onvoldoende tuinaanleg, niet-afge-
scheiden slaapgelegenheid en afwezig
heid van centrale verwarming.
De commissie komt tenslotte tot een
vijftal conclusies, waarin zij allereerst
verklaart, dat de beschikbare ruimte
in het pand Hagestraat 10 onvoldoende
tred houdt met de te verwachten toe
name van het aantal bejaarden. Het
pand leent er zich vervolgens niet toe
De visserij onder de Engelse Wal en gezouten
de Hollandse kust leverde in de maand
n°vember over het algemeen onbevre
digende resultaten op. Ook het aanbod
van verse haring was in november ge
ringer dan in de overeenkomstige
maand van 1956, hoewel de vangsten in
de Zuid goed waren. De uitvoer van
gezouten haring vertoonde echter een
belangrijke stijging. De zoute haring
visserij werd door 156 loggers uitge
oefend, waarvan 129 ter drijfnetvisserij
en 27 loggers ter treilvisserij. Onder de
Engelse Wal werden alleen in de eer
ste week van november redelijke resul
taten geboekt. De uitkomsten onder
de Hollandse Kust waren zeer uiteen
lopend. De visserij in Het Kanaal ver
toonde een wisselvallig beeld. Over het
algemeen kan worden gezegd, dat na
medio november de visserij schraal
was. Tegen het einde der maand werd
door diverse schepen de teelt beëindigd.
De kwaliteit van de Engelse Walharing
was goed. De haring afkomstig van do
andere visgronden was veelal kleiner
van stuk en overwegend gemengd met
ijle.
De zoute haring-treilvisserij vond
eveneens in diverse gebieden plaats.
Tot einde november 1957 was 28 pet
van de aanvoer van gezouten haring
afkomstig van de treilvisserij. In 1956
lag dit percentage op dezelfde datum
op 16. De achterstand in de aanvoer
ten opzichte van 1956 kon in de ver-
slagmaand niet weggewerkt worden.
Per 30 november 1957 bedroeg de aan
voer van de teelt 1957-1958 ongeveer
93 pet van die van 1956-1957. Van de
opvangregeling behoefde in november
geen gebruik te worden gemaakt. Voor
v.erden hoge prijzen
gpryzen waren trou
wens zowel voor drijfnet- als voor treil-
haiing hoger dan in november 1956.
De export van gezouten haring be
reikte in november 1957 het totaal van
7.492 ton voor een waarde van 4,5
miljoen. In de overeenkomstige maand
van 1956 waren deze totalen resp. 3.875
ton en 2,5 miljoen. De verzending
naar België bedroeg 1.527 ton en bleef
door de teleurstellende resultaten van
de Engelse Wal-visseri) onder het ni
veau van november 1956. De uitvoer
naar West-Duitsland verliep enigszins
traag (938 ton). Oost-Duitsland nam
1 832 ton gezouten haring af. Met dit
land werd een overeenkomst gesloten
voor een extra levering van 10.000 vaten
gekaakte en ongekaakte ijle haring.
Rusland was met 2.000 ton de grootste
afnemer. Vrijwel het gehele contract is
thans aangeleverd. Naar de U.S.A. en
Canada kon resp. 101 ton en 61 ton ge
zouten haring worden verscheept.
De zogenaamde Zuid-visserij werd in
november 1957 door ruim 60 kotters
uitgeoefend. Over het algemeen waren
de resultaten goed; slechts enkele span
nen boekten minder gunstige uitkom
sten. In de Zuid was ruim 4.000 ton
verse haring aan de markt. In de noor
delijke havens kwam eenzelfde hoeveel
heid. Van het totale aanbod, groot
8.281 ton, werd 254 ton naar de vis-
meelindustrie afgevoerd. Hieruit blijkt
wel, dat er een grote vraag, was naar
verse haring, zowel voor export-doelein
den als van de zijde der visverwerken-
de industrie.
In de verslagmaand kon 6.341 ton
verse haring worden geëxporteerd voor
een waarde van 2,8 miljoen tegen
7.056 ton voor een waarde van 2,8
miljoen in november 1956. Afzet vond
onder meer plaats naar België (1.239
ton), West-Duitsland (3.600 ton) en
Tsjecho-Slowakije (754 ton).
om via verbouwingen te komen tot een
complex, dat geacht mag worden te vol
doen aan de eisen van deze tijd.
Daarom is het niet langer verant
woord om nog vele kostbare verbete
ringen en grote reparaties door te voe
ren. De commissie erkent, dat bet
schrijnend is een huis te moeten verla
ten,'dat kan bogen op een luisterrijke
traditie in de Haarlemse historie, maar
zii acht het niet alleen verantwoord,
doch zelfs noodzakelijk elders een nieuw
gebouwencomplex meer te zetten.
To* besluit geeft de commissie als
haar mening dat het nieuwe Sint-
Jacobs-Godshuis géén geriatrische in
richting mag worden, maar een tehuis
voor gezonde bejaarden. Het speekt
vanzelf, dat ruimte gereserveerd moet
worden voor goed geoutilleerde ziekOB-
zaaltjes.
Voor het Regentencollge liet het
rapport vrijwel geen andere moge
lijkheid over dan op zoek te gaan
naar grond in Haarlem, dat voor de
bouw van een nieuw Godshuis geschikt
zou zijn. Men slaagde niet, tot
„Leeuw' en Hooft", Zuiderhoutlaan 1,
|e villa „Leeuwenhooft" aan de Zuiderhoutlaan (foto links), welke
door de regenten van het Sint Jacobs-Godshuis is aangekocht,
werd omstreeks 1920 gebouwd en wordt thans bewoond door de
familie Van Konijnenburg. Voordien was daar de bekende heerlijkheid
van die naam, oolc wel aangeduid als „Leeuw en Hooft". De afbeelding
rechts dateert van 1837 en is gereproduceerd naar een litho van P. J. Lut-
gers. In „Gesigten in de omstreken van Haarlemwordt over de heerlijk
heid geschreven: „De Hofstede Leeuwenhooft, door de architect J. D.
Zocher aangelegd, bevindt zich aan den kant van den Haarlemmerhout en
is het eigendom van den Heer Walraven van Heukelom nan Amsterdam."
Een kleine vijftig jaar geleden aldus onze zegsman werd de heerlijk
heid bewoond door vier broers die in onaangevochten deugdzaamheid hun
celibatairen leven op Leeuwenhooft sleten. Ze waren steenrijk, maar volgens
de volksmond waren ze bijzonder op hun duiten gesteld. In het toenmalige
Haarlem ging het volkse verhaal, dat de gebroeders, ofschoon zij uitgeslapen
financiers waren er toch eens tussen genomen zijn Zij beschikten over tal
rijke boerderijen en volgens het verhaal zou 'n slager van de Nassaulaan een
zestal koeien van de gebroeders gekocht hebben, bij welke koop gestipuleerd
zou zijn, dat de slager bij tussenpozen de koebeesten zou. afnemen en eerst
bij afname van de zesde alle beesten tegelijk zou betalen. Tot verbazing
en ivoede van de gebroeders kwam de slager nimmer de zesde koe halen-
Of de broers ook te zuinig waren om een advokaten-rekening te riskeren,
vertelt het verhaal niet.
te koop bleek te rijn. Het terrein met
opstallen is bijna 84 are groot. Behal
ve de van omstreeks 1920 daterende
villa van de familie Van Konijnenburg
staan er nog twee oude woninkjes
aan de Emmauslaan, waarvan er een
bewoond wordt door de tuinman. Een
nog van de vroegere heerlijkheid over
gebleven poort-toegang naar het ter
rein zal natuurlijk behouden blijven. Ook
wil men zich er voor wachten de
oude muur aan de Westzijde te slo
pen. Daardoor zal er niets verande
ren aan de typische en landelijke sfeer
van de Emmauslaan.
De Regenten hebben voor de bouw
van het nieuwe Sint Jacobs-Godshuis de
architecten ir. F .J. Wiegerinck b.i.
en ir. H. J. van Balen b.i. uit Arn
hem aangetrokken. Wat er ter zijner
tijd met het oude gebouw zal gebeuren,
blijft voorlopig nog een open vraag.
De voormalige Indonesische vice-pre
sident, dr. Mohammet. Hatta, heeft
gisteren opnieuw de Indonesische re
gering ervan beschuldigd in de huidige
anti-Nederlandse beweging zonder vol
doende voorbereidingen te hebben ge
handeld. In een verklaring aan de
pers herhaalt Hatta dat als gevolg van
de strijd voor „de bevrijding van West
Irian van het Nederlandse kolonialis
me niet het Indonesische volk zou moe
ten lijden maar het Nederlandse", al
dus meldt het A.N.P.
Reagerend op het antwoord van pre
mier Djuanda op zijn eerste verkla
ring over de acties zeide Hatta: „Wat
betreft de kern van de zaak wijkt de
opvatting van Djuanda niet af van die
van mij. De Nederlanders moeten kie
zen tussen het teruggeven van West-
Irian aan Indonesië of toelaten, dat de
economische belangen In Indonesië wor
den geliquideerd".
Hatta vervolgde: „Slechts om de keu
ze van de Nederlanders te vergemak
kelijken èn om ons voor te bereiden
voor verdere acties stelde ik voor. dat
Nederland een periode wordt gegeven
van bijvoorbeeld zes maanden. De mo
gelijkheid in overweging nemend, dat
Nederland koppig zou vasthouden aan
West-Irian zouden wij deze periode van
zes maanden hebben kunnen gebruiken
om te trachten een vervanging te vin
den voor de K.P.M."
Hatta verklaarde, dat volgens Djuan
da dë Indonesische regering een voor
bereid plan heeft. Djuanda gaf echter
ook toe. dat In verscheidene beslissen
de handelingen de arbeiders de rege
ring hebben voorbijgestreefd. ..Indien
er een voldoende voorbereid plan was
geweest, zouden de prijzen van levens
middelen niet plotseling zo hoog mogen
stijgen", aldus Hatta.
Hij voegde hier aan toe. dat zijn ar
tikel van de vorige week in de bladen
een oproep doet voor een goed ge
leide en verantwoorde strijd, die het
prestige van de Indonesische staat
niet zal aantasten.
Het Indonesische ministerie van voor
lichting heeft In een nationale radio-uit.
zending medegedeeld, dat een „onbekend
vliegtuig" onlangs wapens heeft uitge
worpen boven het gebied van Kupang,
de hoofdstad van Timor, aldus meldt
het A.N.P.
In de uitzending wordt gezegd; „Onze
waakzaamheid is geboden nu er teke
nen zijn, dat onze vijand tracht zijn
weerstand in ons land zelf te verster
ken, hetzjj door subsersieve bewegin
gen, hetzij door gewapende strijdkrach
ten. Voorts wordt gezegd, dat dit wordt
bewezen door het uitwerpen van wa
pens in het gebied van Kupang en „door
de toegenomen activiteiten van benden
op verscheidene plaatsen In West-Java,
Borneo en Celebes". Volgens de radio
uitzending zijn in Kupang na het af
werpen van de wapens arrestaties ver
richt.
„Door allerlei factoren
te veel om op te noemen
zijn de spoorwegwer-
leen te Heemstede ver
traagd." Aldus formu
leerde een woordvoerder
van de Nederlandsche
Spoorwegen te Utrecht
het antwoord op de vraag,
wanneer de opgehoogde
spoorbaan Haarlem-Leiden
v.v. en het nieuwe sta
tionsgebouw Heemstede-
Aerdenhout in gebruik
genomen worden. Er is,
aldus deze woordvoerder,
bij het begin van het
werk naar gestreefd de
nieuwe verbinding in de
cember van het vorige
jaar klaar te hebben.
„Maar als men mij vraagt
een datum te noemen, dan
moet ik daarop het ant
woord schuldig blijven. In
het gunstigste geval kan
het project eind maart aarden baan zij gegeven,
gereed zijn. Dan mag het dat een compleet spoor
niet al te veel en te hard per meter ongeveer 260
vriezen. Zeker is, dat de kilo weegt,
treinen vóór de zomer De werkzaamheden aan
hoog rijden." het viaduct over de Zand-
Het werk in Heemstede voortselaan zijn nagenoeg
werd ongeveer anderhalf gereed. Er moet echter
jaar geleden om juist
te zijn 18 juni 1956
door de N.V. Het Spoor
wegbouwbedrijf aange
pakt. Sindsdien is er wel
het een en ander gebeurd.
Na de aanleg van de hulp
sporen, die medio novem
ber van hetzelfde jaar in
nog heel wat gebeuren
aan het haltegebouw. Het
betonwerk is op de wes
telijke wachtkamer na
klaar. Dan begint de af
werking. Op de baan
worden de perrons in
orde gemaakt. De stalen
spanten voor de overkap-
dienst genomen werden, ping slechts 79 meter
is er meer dan 160.000 van de 275 meter lange
kubieke meter zand aan- perrons zullen worden
gevoerd voor de nieuwe overkapt zijn gesteld,
(thans opgehoogde) baan, Twaalf nachten elf
werd er 3075 meter spoor in januari en één in
gelegd, waarvoor 5125 februari zijn er ten-
dwarsliggers nodig waren, slotte uitgetrokken voor
Om een indruk te krijgen het elektrificatie-werk van
van. de belasting op de de nieuwe baan.
