De nieuwe RANG rol,
méér dan een lekkernij,
een exquise versnapering..
^rmygrrmrrmrnrnnrmTmTnrnmnrmrmTnrHTüTnn^^ oooTbTOinroTro^
Tien jaar geleden rouwde
Indië om Gandhi's dood
Monument op plaats van crematie trekt dagelijks
pelgrims uit het hele land
communistische aanval
Trouw volgeling van Moskou
volgt Kadar op als premier
Lood om oud ijzer
V oor geschr e~ven
wasmiddel
De nieuwe Aga Khan geïnstalleerd
y o i m o «o m c t O po o_o O QoooaQPoooQooooaoottflQaaflOCfloaflaaafl 1timuiJULiLiULiuulIL^^ 8 »,limJLiLUAJU.UJüUiJUUÜULUA^
Öulles belooft aan leden van
Pact van Bagdad hulp bij
Iraakse afgevaardigde doet een felle
aanval op Frankrijk en Israël
De taartkwestie
is thans opgelost
Geen pardon voor „mannen van het
soort van Maleter en Dery9
-Prehistorische reuze ratten-
Gevolgmopperende huls-
vrouwen in Groningen
Nieuw bankgebouw
uitgebrand
Tijdelijke toeslag op
kinderbijslag
Kosten: 80 miljoen
Russische havens
sneller ijsvrij
Door middel van
kolenstof en donker
gekleurd zand
MUTATIE IN HONGARIJE
Pater dr.
Th. Verhoeven S.V.D.
DINSDAG 28 JANUARI 195b
PAGINA 7
een luchtige combinatie van cacao-
chocolade en suiker. Bereid volgens
een frans recept tot een unieke ver
snapering voor jong en oud.
Rotterdamse student
legt bekentenis af
Oud incident met
Maria Callas
Prinses Beatrix zaterdag
naar Curasao
100-jarige overleden
Wetsontwerp:
Koninklijke onderscheiding
Advertentie
PANG Glltflt de CüCüfr
Een gedeelte van de as van Gandhi werd in 194S uitgestrooid over het water
van de Ganges, op de plaats waar deze heilige rivier met de Jamnu samen
stroomt. Op deze foto ziet men hoe de as met een bootje naar het midden van
de rivier werd gebracht. Onder een met bloemenslingers behangen baldakijn
bevond zich de urn, waarvan de inhoud door een van Gandhi's zonen in de
rivier werd uitgestort.
Op de eerste dag van de minister
conferentie van het pact van Bagdad in
Ankara hebben de Verenigde Staten en
Engeland de vier Mohammedaanse
pactleden, Turkije, Irak, Perzië en Pa
kistan, meegedeeld, dat het Westen
overeenstemming met de Sovjet-Unie
wenst, doch dat elke communistische
aanval zal worden algeslagen, aldus be
richt Reuter. De Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken, Foster Dulles,
die de conferentie als waarnemer bij
woont omdat de Verenigde Staten geen
volledig lid van de organisatie zijn, be-
loolde, dat een grote mobiele strijd
macht zal optreden tegen elk commu
nistisch land dat een lid van het pact
van Bagdad aanvalt.
De Britse minister van buitenlandse
zaken, Selwyn Lloyd verklaarde, dat
men moet blijven streven naar vermin
dering van de spanning tussen Oost en
West en naar een overeenkomst met de
Sovjet-Unie, zodra dat mogelijk is zon
der het opgeven van de vitale Westelij
ke belangen. Generaal Noeri al Said
van Irak deed een felle aanval op Is
raël, dat, naar hij zei, de Verenigde
Naties „aan zijn laars lapt Voorts
verweet hy Frankrijk „de afschuwelijke
bloedbaden" in Algerije. Generaal Noe
ri vroeg om oplossing van het vraag-
De Naardense politie heeft de historie
van een „grap'waarvan burgemeester
N. J. C. Cramer het slachtoffer is ge
worden, tot op de bodem uitgezocht
Het blijkt dat deze grap helemaal niet
zo grappig was als men veronderstelde.
Na intensief speurderswerk slaagde de
Naardense politie er namelijk in de 20-
jarige Rotterdamse economische student
J. C. voor een verhoor naar Naarden
J® krijgen en deze bekende na een
°eizaam onderzoek de hele historie.
He jongeman blijkt tijdens een be-
aan een bruiloft in Naarden een
•Negram te hebben gezonden naar een
friend in Den Haag, zich daarbij uit
gevende voor een „lid van het gemeen
tebestuur". Later heeft hij vanuit Bus-
sum opnieuw opgebeld en de telefoniste
Bevraagd of alles in orde gekomen was.
~st was het geval en als dank zou zij
taart ontvangen. Inderdaad kwam
>eze taart, welke besteld was op naam
.®n burgemeester Cramer. Dit was ech-
icn werk van de Rotterdamse
J ngeman. Hoewel hij zijn excuses zo-
„i mondeling als schriftelijk heeft aan
geboden, vermoedt men, dat dit alles
hebber'10™1 n°e Wel een staartie za*
Ee?st^Hk£h°TS2°v^kJie Is een katholiek
geest-i^ke, Jan DokuliJ. tot twaalf ia ar
gevangenisstraf veroordeeld, omdat hii
®en reactionaire illegale 'chrKtpn Hp
Moravië zou heb-
stuk-Kasjmier, een geschil tussen Paki
stan en Indië, door uitvoerig van de re
solutie van de Veiligheidsraad der Ver
enigde Naties. Generaal Noeri beloofde
voorts steun voor het Turkse standpunt
inzake Cyprus.
De Russische pers en radio hebben
gisteren felle aanvallen op de Ameri
kaanse deelneming aan de conferentie
in Bagdad, die vier dagen zal duren,
gedaan. Volgens radio Moskou willen de
Verenigde Staten de landen van het
pact de „rampzalige weg van voorbe
reidingen voor den atoomoorlog" op
dwingen.
De raad van gouverneurs van de
„American guild of musical artists"
heeft maandagavond uitspraak gedaan
in een 'zaak betreffende de sopraan Ma
ria Meneghini Callas en de Opera van
San Francisco.
De sopraan had verleden najaar
een met deze Opera gesloten contract
verbroken door niet op te treden. De
zangeres verklaarde dat zij te ziek was
om te zingen.
De raad kwam tot de uitspraak dat zij
„niet geheel in haar recht" was toen zy
zich met aan het contract hield.
JJe raad besloot, na een bijeenkomst
van drie en een half uur, madame
Callas geen straf op te leggen, maar
haar de mening van de vergadering
mede te delen.
Vanmorgen is brand uitgebroken in de
nieuwe boerenleenbank te Garijp. Het
gebouw, dat nagenoeg gereed was en
over enkele weken zou worden geopend,
is van binnen geheel uitgebrand.
Door het omvallen van een oliekachel
ontstond brand, waarbij zich veel rook
ontwikkelde. De brandweerlieden uit
Bergum, voorzien van rookmaskers,
kregen geen kans het gebouw binnen te
dringen. Alleen de betonnen muren van
het gebouw staan nog overeind.
Prinses Beatrix zal, voor haar reis
naar Curasao, op zaterdag i februari
a.s. des middags om half vier met een
lijnvliegtuig van de K.L.M. .ertrekken.
De prinses zal reizen met de Lockheed
Super Constellation PH-LKC „Negaton".
De vliegtocht gaat van Amsterdam via
Genève naar Lissabon, Salt Island
(Azoren), Paramaribo en Caracas naar
C ,gao.
De „Negaton" moet volgens schema
zaterdagavond 1 februari om 21.20 uur
plaatselijke tijd in Lissabon aankomen
en vertrekt er'drie kwartier later. Het
toestel wordt volgens schema om 16.05
uur plaatselijke tijd op 2 februari te
Curooa,
Het is aanstaande donderdag tien
jaar geleden, dat Gandhi, de gro
te strijder voor de onafhankelijk
heid van Indië, te New Delhi vermoord
werd. Nog altijd stromen dag in dag uit
pelgrims naar de hoofdstad om er het
monument te bezoeken, dat aan de Ma-
hatma, Grote Ziel, gewijd werd.
Overal in Indië ziet men in de open
bare gebouwen in steden, maar ook
in de kleinste dorpen het portret van
Gandhi aan de wand hangen. En
Nehroe, Gandhi's geestelijke erfge
naam, heeft in zijn werkkamer in het
Indische parlementsgebouw steeds een
koperen beeldje van de grote leider op
zijn schrijftafel staan.
Op de avond van vrijdag 30 januari
1948 begaf Gandhi zich naar een gebeds
bijeenkomst, die gehoudei zou worden
op een grasveld achter het huis van de
Indische groot-industrieel Birla, aan AL
buquerque Road te New Delhi. Hij
kwam langzaam aan wandelen, steu
nend op de schouders van zijn klein
dochters Manu en Abha, die hem flan
keerden. Plotseling sprong er een man
naar voren, die de Mahatma, op de
traditionele Indische wijze, de handen
gevouwen voor het gelaat, een
groet bracht. Gandhi beantwoord
de de groet. Plotseling trok de man een
revolver en vuurde tot driemaal toe.
Twee kogels doorboorden Gandhi's
borst en de derde trof hem in zijn on
derlichaam. Hij zakte langzaam ineen.
Onmiddellijk verloor hij het bewustzijn
en nog voor men hem het huis van Bir
la had kunnen binnendragen, had hij
de geest gegeven. De naam van de
moordenaar was: Nathuram Vinayak
Godse, redacteur van een kleine pro
vinciale krant. De man behoorde tot
een extremistische Hindoe-partij. Hij
werd later ter dood veroordeeld en ver
volgens opgehangen.
De hele Indische natie was in die
pe rouw gedompeld en alom ter we
reld leefde men met de Indiërs mee.
Paus Pius de Twaalfde en talloze
staatshoofden zonden condoleance-te-
tegrammen. Algemeen was men van
gevoelen, dat met Gandhi een van de
grootste figuren van de eerste helft
van de twintigste eeuw was heenge
gaan. v
De crematie geschiedde de volgende
dag. Te Rajghat, een groot vlak terrein
aan de oever van de rivier de Jumna,
tussen New Delhi en de oude stad Delhi
hadden zich naar schatting 700.000
mensen verzameld rond de plaats, waar
de lijkverbranding zon plaatsvinden.
Het stoffelijk overschot van de Mahat
ma, de Grote Ziel, werd neergelegd op
een hoge stapel „sandalwood"-blokken
en terwijl de Hindoe-priesters hun ge
zangen aanhieven, ontstak een van
Gandhi's zonen het vuur. Weldra spron
gen de vlammen hoog in de lucht en na
enige tijd restte er van het lichaam
van de grote Indische leider nog slechts
wat as.
Die as werd verzameld, om op ver
schillende punten in Indië te worden
uitgestrooid. Zo is bijvoorbeeld een ge
deelte in de zee gestort te Kaap Co-
morin, Indië's meest zuidelijke punt en
de plaats waar de Arabische Zee, de
Indische Oceaan en de Golf van Ben
galen elkaar ontmoeten.
„Kort geleden heeft men hier een tem
peltje gebouwd Een ander gedeelte
werd verstrooid in de Gangesf op de
plaats, waar deze heilige rivier met de
Jamnu samenstroomt.
Een jaar geleden hebben wij een
bezoek gebracht aan de plaats, waar
Gandhi werd gecremeerd. Het
monument, dat hier gebouwd werd, be
vindt zich nu midden in een prachtig
park.
Na ons zoals is voorgeschreven
van ons schoeisel te hebben ontdaan,
hebben wij de trappen bestegen van het
met een ijzeren hek omgeven bordes,
waarop het eigenlijke gedenkteken is
gebouwd. En op deze voor de Indiërs
heilige plaats hebben wjj een ogenblik
de grote figuur herdacht, wiens idea
listisch streven alom ter wereld zoveel
bewonderaars heeft gevonden.
De Samadhi, zoals het gedenkteken
genoemd wordt, is uiterst simpel: het
is niet meer dan een groot rechthoekig
stenen blok, waarvan de bovenzijde
voortdurend versierd Is met kleurige
gestyleerde figuren, vervaardigd van
Afrikanen, jasmijn, dahlia's en andere
bloemen, die dagelijks ververst worden.
In het midden is een gedeelte uitge
spaard en daar ziet men twee uit bloem
bladeren gevormde Hindoe-karakters.
Het zijn de woorden „Hé, Ram" (o
God), de laatste woorden, die Gandhi
sprak voor hg de geest gaf.
Wij zagen een groep schoolkinde
ren, die onder leiding van een onder
wijzer een bezoek kwamen brengen
aan de Samadhi. Onbeweeglijk en
kennelijk ontroerd schaarden zij zich
rond het monument, waar zij de Hin-
doegroet brachten. Wij zagen twee
mannen, die een zware bloemenslin
ger kwamen brengen en bij het ver
laten van het bordes kwamen wij een
§FoeP Zuidindische vrouwen tegen,
hielderf316 boeketten de hand
rti?tï.il1013,ument van Gandhi, de man,
He ïïïriltÜu ^le 00k gedaan heeft om
volkeren tot elkaar te bren-
Indië's eenheid. Te
«on tegenstellingen tus
sen de kasten weg en beseffen de inwo
ners van Uttar Pradesh en Madras, van
tIÏAAay elJ- de Punjab, dat zfj behoren
tot één natie. Een vrije en onafhanke-
lijke staat, die zyn ontstaan voor een
zeer belangrijk deel te danken heeft
aan de lange en vaak bittere strijd van
de Mahatma.
H. Br.
De 100-jarige inwoonster van Bergen
op Zoom, mejuffrouw Paulina Muller,
is maandag in het St. Catharinagesticht,
waar ze sinds 1944 woonde, overleden.
Vorig jaar, 30 juni, heeft zij onder
grote belangstelling haar eeuwfeest ge
vierd. Haar gezondheid was toen nog
uitstekend.
(Van onze Haagse redactie)
Een tijdelijke toeslag op de kinder
bijslag van 10 cent per kind per dag
voor bepaalde categorieën werknemers
en voor rentetrekkers en van 5 cent
voor kleine zelfstandigen. Dit voorstel,
gedaan door de Stichting van de Arbeid,
is thans door de regering overgenomen
in een wetsontwerp, dat aan de Tweede
Kamer is aangeboden.
De toeslag zal slechts gelden voor
het jaar 1958. Voor werknemers geldt
een loongrens van 16 gld per dag als
gemiddelde over drie maanden. In haar
toelichting sluit de regering zich aan bij
de overwegingen van de Stichting dat
in de laatste maanden de kosten van
levensonderhoud meer zijn gestegen
dan was voorzien. Met name in gezin
nen van werknemers met lagere lonen
en niet verdienende kinderen is deze
stijging moeilijk te dragen. Een duurte-
toeslag is daarom ook volgens de re
gering een middel om aan deze moei
lijkheden tegemoet te komen zonder dat
het welslagen van de politiek tot herstel
van het financieel en economisch even
wicht in gevaar komt. De kosten ad
80 miljoen van de toeslag voor de
werknemers komen ten laste van het
kinderbijslagvereveningsfonds; voor de
rentetrekkers en kleine zelfstandigen
worden zij door het rijk gedragen.
Russische deskundigen hebben een
middel gevonden om de Russische ha
vens dit voorjaar twintig tot dertig da
gen eerder dan normaal ijsvrij te maken,
aldus bericht Reuter.
Met vliegtuigen zal op de ijsschotsen
kolenstof en donker gekleurd zand wor
den uitgestrooid, waardoor het ijs en de
sneeuw de zonnestralen minder kunnen
weerkaatsen en sneller zullen smelten,
zo meldt het Sovjet-persbureau Tass
uit Leningrad.
•"'-F.:
A-'
In het overvolle cricketstadion van Karachi in Pakistan is de nieuwe geestelijke leider van de Ismaili's (een Mohamme
daanse secte) Prins Karim, geïnstalleerd als Aga Khan IV. Hij volgt zijn grootvader, Aga Khan III, die vorig jaar tn
Zwitserland overleed op. Links: De nieuwe Aga Khan, een lijnrechte afstammeling van Mohammed, onder het baldakijn
in het stadion, waar 80.000 mensen uit alle hoeken van Azië en Afrika de plechtigheid, bijwoonden. Rechts: de 21-jarige
Prins Karim Aga Khan IV op zijn troon in het stadion. Hij droeg de rood-bruin gebloemde mantel, welke zijn groot
vader heeft gedragen tijdens het jubileum in 1954.
Het Hongaarse parlement heeft gis
teren premier Janos Kadar op diens ver
zoek ontslag verleend en de door hem
voorgedragen opvolger, eerste vice-pre
mier dr. Ferenc Münnich, tot premier
gekozen. Op voorstel van Kadar Is hij
zelf voorts, met de minister van open
baar onderwijs Kallay, benoemd tot mi
nister zonder portefeuille. Kadar is af
getreden omdat hq zich geheel aan zijn
werk als eerste secretaris van de Hon
gaarse communistische party wil wy-
Men ontmoet niet elke dag
mensen die Soekarno tot
hun persoonlijke kennis
sen rekenen; maar nog zeldzamer
komt men in contakt met iemand
wiens naam is opgenomen in de
officiële titulatuur van prehisto
rische reuze ratten. Een priester
en classicus die het een met het
ander combineert, moet zeer
waarschijnlijk als een unicum
worden aangemerkt. Dat uni
cum is pater dr. Th. Verhoeven
S.V.D., ondanks dat „pater" en
„dr." een gemoedelijk mens, die
bij al zijn Latijn, Grieks en In
donesisch de Brabantse tongval
niet is vergeten. Pater Ver
hoeven is in 1907 in IJden ge
boren; hij volgde in zijn ge
boorteplaats het klein seminarie
van de Paters van Steyl, dat
toen nog in het Brabantse ker
sendorp was gevestigd, deed in
1926 staatsexamen in Utrecht en
werd 29 januari 1933, Woensdag
25 jaar geleden, in de kapel van
het groot seminarie van de orde
in Teteringen tot priester ge
wijd. Het was niet verwonder
lijk, dat hij daarna, als bezitter
van het staatsdiploma, tot stu
dent en leraar werd bestemd;
in 1940 deed hij in Utrecht cum (*n tropenshirt)
laude zijn doctoraal en tijdens de oorlogsjaren gaf hij de nieuwe generatie
van Udense studenten onderricht in de klassieken. De gebouwen in Uden
waren toen door de Duitsers bezet en het seminarie was in Veghel onder
gebracht, waar de paters onderdak vonden bij particulieren. Het was in
die tijd dat pater Verhoeven voor het eerst buiten zijn (klassieke) boekje
ging en in ondergrondse kringen bekendheid kreeg als onderbrenger van
Joden, meest kinderen, die hem van Amsterdam, Den Haag en Leiden uit
werden gebracht en die hij bij Veghelaren een veilige wijkplaats be
zorgde. Pater Verhoeven is een bescheiden mens, bij wie men vergeefs
om sterke verhalen komt. Hij vermeldt alleen het resultaat: 30 mensen
die werden ondergebracht.
De verwoesting van de seminariegebouwen in Uden die de aanleiding
werd voor het machtige nieuwe complex in Deurne was een verlies
dat in geen verhouding stond tot de zware slagen die de missie op de
kleine Soenda-eilanden werden toegebracht. Tal van missionarissen kwa
men in kampen om het leven en de vraag naar nieuwe krachten was r.a
de oorlog groter dan ooit. Pater Verhoeven was een van degenen die zich
voor het missiewerk beschikbaar stelden; een maand na zijn promotie In
1948 vertrok hij naar Indonesië, waar hij studiedirecteur werd aan het
seminarie van Mataloko op Flores, dat toen 250 studenten telde. Thans
zijn er in deze missie vijf seminaria: drie op Flores, een op Timor en een
op Bali, met een kleine 700 studenten. Een veelbelovende groei al moet
men bedenken dat zeer veelstudenten afvallen.
Pater Verhoeven heeft als studiedirecteur het onderwijs, dat sterk
westers was, op Indonesische leest geschoeid. Speciaal wijdde hij zijn
aandacht aan het Latijn, waaraan ook Indonesische priesterstudenten niet
ontkomen en dat voor hen een geweldige moeilijkheid vormde: op zich
reeds veel ingewikkelder dan het Indonesisch moest het bovendien worden
geleerd via het Nederlands en later via uit het Nederlands vertaalde
boeken. Hier toog de classicus Verhoeven aan het werk. Hij slaagde erin,
een „Cursus Linguae Latinae" samen te stellen, uitgaande van het Indone
sisch. Daarin heeft dr Verhoeven de christelijke schrijvers een plaats
gegeven, gelijkwaardig aan die van de heidense. Hoe groot zijn ver
diensten als schrijver van een Indonesisch Latijnse grammatica echter
mogen zijn, pater Verhoeven heeft pas goed naam gemaakt door zijn
archeologische activiteiten, die hij samen met zijn seminaristen heeft
beoefend. Dank zij het feit, dat hij in zijn Utrechtse studietijd vier jaar
archeologie had gestudeerd, wist hij de vondsten die bij diverse op
gravingen op Flores aan het licht kwamen, op hun juiste waarde te
schatten. De ontdekking van enkele reuze ratten uit het pleistoceen die
thans in Leiden worden onderzocht heeft de theorie van een zoog-
dierengrens tussen Bali en Lombok achterhaald en vormt het bewijs, dat
Flores eens aan Java heeft vastgezeten en dus met Sumatra en Borneo
deel heeft uitgemaakt van het grote vasteland dat vroeger hij Indië aan
sloot Een andere ontdekking van formaat was die van subfossiele neger
pygmeeën, die pater Verhoeven naar Nederland heeft en die
nu worden bestudeerd in Utrecht. Tenslotte heeft de missionaris een
grote collectie Romeinse kralen verzameld, die bij grote feesten nog door
oude bewoners van Flores werden gedragen en zorgvuldig bij het goud
bewaard. Ze dateren uit de tijd van Christus, toen Flores handel dreef in
sandelhout, dat als wierook diende. De kralen en een groot aantal metalen
voorwerpen van de Dongson cultuur omstreeks 300 vóór Christus
bevinden zich in het museum in Flores, da. is ingericht in het huis waar
Soekarno verbleef tijdens zijn ballingschap. De president is het onlangs
zelf komen openen. Pater Verhoeven heeft ons de foto's laten zien,
waarop een glimlachende Soekarno ondanks alle politieke moeilijkheden
de hand drukt van de pafers, met wie hij in zijn ballingschap vriend
schappelijke contakten had. Persoonlijke vriendschappen staan ook bij
Indonesiërs boven de politiek.
In juni van het vorig jaar is pater Verhoeven naar Brabant terug
gekeerd om les te gaan geven aan het klein seminarie in Deurne, waar.
men bevoegde leerkrachten nodig had. Deze zomer, als nieuwe classici
afstuderen, hoopt hij terug te keren naar Flores, dat zijn tweede vader
land is geworden.
den. Kallay is eveneens partijsecreta
ris. Dit melden Reuter en A.F.P.
Waarnemers geloven niet dat het af
treden van Kadar, die tijdens de opstand
van 1956 aan de macht kwam, zijn
macht veel zal verminderen.
Kadars opvolger, de rechtsgeleerde
dr. Münnich, is nog minder „liberaal"
dan hy en een trouwe volgeling van
Moskou. Pas na de Hongaarse opstand
is hij in de communistische party meer
naar voren gekomen.
In de eerste dagen van de opstand
stond hy aan de zijde van Nagy, die
hy evenwel by het optreden van de
Russen op 4 november 1956 in de
steek liet.
Janos Kadar is 45 jaar. Als arbeider
in de staalindustrie organiseerde hy tij
dens de Tweede Wereldoorlog een com
munistische verzetsorganisatie tegen de
nazi's, werd een leidende figuur in de
communistische partij en tenslotte mi
nister van binnenlandse zaken in 1948.
Wegens „Titoïstische sympathieën"
moest hij twee jaar later aftreden,
maar werd na Stalins dood gerehabili
teerd.
In zyn toespraak tot het parlement zei
Kadar, dat westelijke kringen de laat
ste maanden op amnestie voor de arres
tanten van tijdens en na de opstand had
den aangedrongen. „Maar alles wat zy
beoogden was, dat dezen in vrijheid
zouden worden gesteld voor later ge
bruik", aldus Kadar, die doelde op
„mannen van het soort van Maleter
en Dery".
De grote meerderheid van het volk
steunt de regeringspolitiek, aldus Ka
dar. Een bewijs hiervoor zag hij in het
feit, dat vorig jaar op de „dag van de
grondwet" (20 augustus) anderhalf mil
joen mensen bijeenkomsten van het
Volksfront hebben bijgewoond.
Voorts merkte Kadar op, dat meer
dan 28.000 van de 200.000 Hongaren, die
in 1956 het land verlaten hebben, zyn
teruggekeerd.
Bij K.B. is benoemd tot ridder in de
orde van de Nederlandse Leeuw de
heer E. J. van Romondt, gewezen mi
nister van economische zaken en wel-
vaartszorg van de Nederlandse Antillen.
De vervanging van Kadar door
Münnich als premier van Hongarije
geeft ons helaas weinig hoop op een
lotsverbetering van het Hongaarse
volk. In de communistische staten is
immers de minister-president niet de
belangrijkste man. Het is de eerste
secretaris van „de partij", die in de
volksdemocratieën de leiding heeft.
Deze situatie bestaat al sinds Stalin
indertijd in de Sovjet-Unie het par
tij -secretariaat in handen wist te krij
gen.
In Hongarije was Kadar, sinds de
onderdrukking van de opstand van
1956, zowel regeringshoofd als leider
van de partij. Maar dit was een ab
normale toestand. Door de benoeming
van een aparte premier is de politie
ke structuur' dan ook slechts genor
maliseerd. De officiële aankondiging
van de jongste mutaties in Boeda
pest bevat de onheilspellende mede
deling dat Kadar voortaan meer aan
dacht zal kunnen wijden aan de be
hartiging van de partij-belang en,
d.w.z. aan de Russische belangen in
Hongarije.
Misschien zal men in het buiten
land de naam van Kadar in de toe
komst wat minder vaak vernemen,
nu de regeringsbesluiten officieel
door Münnich zullen worden aange
kondigd. Maar de oud-premier blijft
Hongarije's voornaamste politieke fi
guur; Moskou's perfecte marionet in
Boedapest.
Münnich heeft zich overigens in
november 1956 een even gewetenloos
man getoond als zijn kameraad Ka
dar. Als minister van de Strijdkrach
ten en de Openbare Veiligheid speel
de de nieuwe premier indertijd een
belangrijke rol in het door Rusland
geleide communistische wraakgericht.
Kadar is ongetwijfeld de meest ge
hate en diepst verachte man in Hon
garije, en misschien koestert men in
regeringskringen in Boedapest en
Moskou de hoop dat een man als
Münnich door het Hongaarse volk
als een wat meer acceptabele pre
mier zal worden beschouwd. Mis
schien hoopt men ook dat in de V.N.
een door Münnich geleide regering
wat minder tegenstand zal ontmoeten
dan een door Kadar aangevoerd ré
gime. Maar ongetwijfeld zal spoedig
blijken dat de Hongaarse natie geen
reden heeft om zich over de verschui
vingen in de communistische topkrin
gen te verheugen. De eigenlijke zetel
van de Hongaarse regering blijft in
Moskou gevestigd. De benoeming
van een nieuwe „gaüleiter" in Boe
dapest verandert daar niets aan.
De woningbouwvereniging Gruno
heeft in het uitbreidingsplan Kostver-
loren te Groningen een modem com
plex woningen gesticht, waarin naar
buitenlands voorbeeld de meest mo
derne voorzieningen zyn aangebracht.
Tot dit complex behoort de 600.000
ste woning, welke na 1945 in Neder
land is voltooid en welke november
1956 officieel is geopend. Het com
plex bevat grotendeels woningen in
vierwoonlagen op een souterrain, uit
gevoerd in het montage-systeem Rot
tinghuis.
In het souterrain in elk blok is on
dergebracht een gemeenschappelijke
wasruimte voor de gezinswas, waarvan
de huisvrouwen van het blok by toer
beurt kunnen gebruikmaken. Deze
wasruimte is voorzien van de meest
moderne apparaten voor de gezinswas,
zoals gasgeysers, wasmachines, centri
fuge, droogtrommel en strykmachi-
nes. De met deze wasruimte en de
inrichting hiervan gemoeide kosten
voor afschrijving en onderhoud wor
den de bewoners als een toeslqg op
de huur door de woningbouwvereni
ging in rekening gebracht. In deze toe
slag zijn tevens begrepen de kosten
van het elektriciteitsverbruik van de
aanwezige machines. Het verbruik
van ga- en van de gasgeysers en enkele
andere apparaten wordt door middel
van muntmeters verrekend. In deze
wasruimte is tevens een met glaswan
den afgesloten speelhoek voor kinde
ren, voorzien van speelgoed, ingericht,
waar de huisvrouwen de kleuters in
het oog kunnen houden tijdens het
doen van de was. Nu stelt de appara
tuur in deze wassets bijzondere eisen
aan 't gebruik. De huisvrouwen moes
ten er op getraind worden. Haar is
een instructie gegeven over het juis
te gebruik van de wasapparatuur.
Nieuw is dat in deze instructie te
vens het gebruik van een bepaald was-
rr'del wordt voorgeschreven, een
wasmiddel dat de woningbouwvereni
ging aan de wassende huisvrouw
levert. Tegen deze instructie om een
bepaald merk wasmiddel te gebruiken
is by vele hulsvrouwen en ook in de
zakenwereld verzet gerezen. Vele huis
vrouwen doen mopperend de was om
dat het wasmiddel hen om welke reden
ook niet aanstaat. Een kwart van de
huisvrouwen gebruikt het wasmiddel
zonder meer. De rest wast ofwel vol
gens de instructie omdat het nu een
maal moet of saboteert haar zo veel
mogelijk.
De directeur van de woningbouwver
eniging Gruno, de heer F. J. Stinissen
zei ons desgevraagd dat hier sprake
is van een experiment. De machines
in de souterains zijn in wezen kleine
bedrijfsmachlnes en vragen speciale
behandeling. Zo mag men daarvoor
geen synthetische zeep gebruiken. De
vereniging heeft proeven genomen met
allerlei wasmiddelen. Het middel dat
de beste resultaten opleverde heeft men
genomen en op dit middel zyn de was-
instructies gebaseerd. Het wasmiddel
ls in het souterrain in een zelfbe
dieningsstand te koop. De woning
bouwvereniging Gruno heeft dit mid
del regelrecht van de fabriek betrok
ken.
