Uitgerust met twee zendertjes^ van 15 centimeter AMERIKAANSE KUNSTMAAN WENTELT OM DE AARDE Leger lanceert satelliet Explorermet een raket type Jupiter C Twee GOEDERENTREINEN IN BOTSING Vergelijkingen tussen Kunstmaan van V.S. blijft vele maanden in de lucht ■M V- £i Hevig conflict in Moskou? Incident gesloten E' MISVERSTAND BIJ HAAGS HUISVESTINGSBUREAU BRUINVISSEN OP TEXEL IHKttd Eerste radio-signalen opgevangen van kokervormige satelliet KONINGSHUIS VAN BELGIË VOOR RAMP GESPAARD Marine geeft de moed niet op Spoorwegverkeer tussen Utrecht Geldermalsen gestremd en „Explorer" en Spoetniks Amerikaanse leger gaat nog een satelliet lanceren weer Gezin van zes personen op straat gezet IÉ ZATERDAG 1 FEBRUARI 1958 81ste JAARGANG No. 29824 Amerika heeft vanmorgen een kunstmaan gelanceerd. De satelliet, „Explorer" genaamd, is te Cape Canaveral gelan ceerd door het Amerikaanse leger met een raket van het type Jupiter C. De enorme raket verhief zich om 04.48 uur Nederlandse tijd vanmorgen (in Amerika was het toen nog vrijdagavond) van de lanceerinrichting. Enige tijd later maakte president Eisenhower bekend, dat de lancering geslaagd was en dat de eerste Amerikaanse kunstmaan in haar baan rond de aarde wentelt. De officiële mededeling van de president werd door diens perssecretaris, Hagerty, voorgelezen te Augusta, in de staat Georgia, waar Eisen hower met vakantie is. De „Explorer" kwam omstreeks 04.55 uur, zeven minuten na de start, in haar baan. De kunstmaan draait niet om haar eigen as, zoals de Russische Spoetnik. Het is de bedoeling dat het laatste raketgedeelte en de satelliet bij elkaar blijven en als één 4 4ttttd I„.««nuum eenheid rond de aarde cirkelen. Het is niet de bedoeling iaat met donderend geraas en veel dat de kunstmaan naar de aarde terugkeert. Het Ameri- vuur het luchtruim m(Telefoto) Raanse leger heeft meegedeeld, dat de satelliet met het blote oog nauwelijks te zien zal zijn. kunstmaan heeft een doorsnede van vijftien centimeter en Is uitgerust met twee radiozenders. De „Radio Corpora tion of America" te Riverhead, Long Island, heeft als eerste Van omstreeks vijf uur tot zes uur vanmorgen radioseinen opgevangen. Het was een ononderbroken toon. Koning Boude wijn heeft auto-ongeluk aan Rivièra Kustvaarder gestrand maar weer vlot ■pfsll l||lfI13 ■iM j W AM Drie wagons ontspoord Rier volgt in kort bestek een vergelijking tussen de Amerikaanse nstmaan „Explorer" en de Russische „Spoetniks". Gewicht: 13.47 kg 83.45 kg Vo"n: koker bol Inhoud: 4.53 kg instru- instrumenten menten Lanceerdatum 31 jan. 1958 4 okt. 1957 28.800 km p.u. 896 km 96 minuten 65 graden t.a.v. de evenaar Snelheid: Hoogte: Omlooptijd Lanceerhoek: 28.800 km p.u. 370 a 3200 km 113 minuten 35 graden t.a.v. de evenaar hond en instru menten 3 nov. 1957 28.544 km p.u. 1680 km 103.7 minuten 65 graden t.a.v. de evenaar BENZINE 1.1 CENT GOEDKOPER Khroesjtsjev ondervindt tegenstand bij zijn hervormingsplannen MORRIS 'Moret/oe/óu Suède Dames/Herenjasjes I Minder koud BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM Telefoon: Redactie 21544. Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel 4790 Bijkantoor en Red. Ilmuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Directie: 3. W. Boerrigter en Mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie! Drs. H. v. RUN en W. Severln. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents pei millimeter, hoogte. Omroepers 16 cents per m m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week, f 2.65 per maand, f 7 90 per kwartaal Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds tel. 21544. *•48 UUR: De Amerikaanse kunstmaan F De instrumenten in de kunstmaan zullen de temperatuur aan de opper vlakte van de satelliet, de inwendige temperatuur, de erosie door kosmiscn stol en kosmische stralen meten. De gegevens zullen worden uitgezonden door de twee zenders van de kunst maan. Deze zenders wegen elk nog geen kilogram. Een ervan zendt uit op 108,03 megacycle, de andere op 108,00. Eén van de zenders zal, naar men aan neemt, twee tot drie weken functione el, de andere twee tot drie maanden. °lgens de laatste berichten heeft de ®atelliet de vorm van een artilleriegra naat, zo meldt Beuter. Het juiste gewicht van de Ameri kaanse kunstmaan is 13,365 kilogram, daarvan 4,500 kilogram aan instrumen ten. De kunstmaan is negentig centi meter lang, aldus meldt A.F.P. De Jupiter C is een viertrapsraket. Volgens de berekeningen moest de eer ste trap twee minuten na de start wor- De raket werd in zuid oostelijke richting gezonden. De 21 meter lange Jupiter C verhief zich met oorverdovend lawaai en te midden van een zee van vuur van zijn startplaats. Dadelijk na de start nam de snelheid zeer toe. Voor de eerste maal hebben de op het strand in de nabijheid van de basis verzamelde Journalisten de raket gezien, die tot dusver *-og nooit aan het publiek was getoond. De raket was wit en duidelijk zichtbaar. De kunstmaan, die verslaggevers ook hebben kunnen zien, is zïlverkleurig biet kastanjebruine strepen. De schil dering zou zijn aangebracht om de ge volgen van grote temperatuurwisseling tegen te gaan. De laatste trap van de raket moest tot minstens 330 kilometer stijgen om de snelheid te bereiken van 29.000 kilo meter per uur, die nodig was om de kunstmaan in zijn baan te brengen. De kunstmaan zelf heeft een hoogte bereikt van meer dan 1600 kilometer, zo heeft dr. William H. Pickering van de afdeling straalvoortstuwing van het technologisch instituut van Californië, waar de nu gelanceerde kunstmaan gemaakt werd, tijdens een persconfe rentie vanmorgen meegedeeld. E'ckering verklaarde, dat de om looptijd van de „Explorer" naar schat- •mtf 100 minuten bedraagt. De kunst maan wentelt 14 tot 16 keer per dag ond de aarde. De baan ligt tussen de graden noorder- en 35 graden zui derbreedte. Men verwacht niet, dat hij zichtbaar zal zijn voor het blote oog, aldus meldt U.P. Er heerst nog enige verwarring over de naam van de kunstmaan. De Amerikaanse nationale Academie van Wetenschappen deelde later op de dag te Washington mee, dat de satel liet officieel „1958 Alpha" genoemd zal worden. Tevoren had het minis terie van defensie er de naam „Ex plorer" (ontdekkingsreiziger) aan ge geven. Officieus heeft men nog voor de lancering de naam „Juno" aan de kunstmaan gegeven, omdat zfj met de „Jupiter" zou worden gelanceerd. De godin Juno was volgens de oudo Grieken de echtgenote van de God Jupiter. De Nationale Academie heeft voorts meegedeeld, dat de resultaten van het onderzoek door middel van de „1958 Alpha" aan landen die deelnemen aan Rr„„„ - de werkzaamheden in het kader van het n0i00-*„l w.-„ ld?r. van een Drie dagen nadat vijf leden van het Belgische Koninklijke Huis ternauwer nood aan de dood zijn ontsnapt, heeft het Belgische Koninklijke Hof opnieuw beroering in het land gewekt door be kend te maken, dat Koning Boudewijn op 27 december j.l. aan de Franse Ri vièra met zijn sportwagen tegen een andere auto is gebotst. Drie dagen geleden beleefden Koning Leopold, prinses Liliane de Réthy, prins Albert en de prinsessen Maria-Chris- tina en Maria Esmeralda een gevaarlijk avontuur toen zij van de Cöte d'Azur in een verkeersvliegtuig naar Brussel vlogen. Tijdens de vlucht verloor het vliegtuig de middendeur en slechts de tegenwoordigheid van geest der konink lijke passagiers zowel als van de Britse piloot voorkwam een ramp. Volgens de berichten uit Nice is de deur van het vliegtuig opengerukt, waar door een sterke luchtstroom in de pas sagierscabine ontstond. De 27 inzittenden hadden grote moeite in hun stoelen te blijven. Koning Leopold greep de prin sessen Maria Christina en de vijftien maanden oude Maria Esmeralda om te voorkomen dat ze uit hun stoelen zou den worden gezogen. Prins Albert hielp zijn vader daarbij. De piloot had intussen gemerkt dat er iets mis ging. Hij bracht het vliegtuig in recordtijd onder de gevaarlijke zone en vloog naar Nice terug. Het hoofd van het kunstmaan-project van de Amerikaanse marine, dr. John P. Hagen, heeft vandaag verklaard, dat de marine van plan is ook nog een poging te wagen een kunstmaan te lanceren met de Vanguard-raket, waarmee de vorige proef mislukte. Over het tijdstip waarop wilde hij niets meedelen, maar volgens welingelichte zegslieden zou het lanceren elke dag kunnen gebeuren, aldus meldt U.P. Bij paal 20 op het strand tussen Scheveningen en Monster, ongevee- ter hoogte van Terheyden, is vrijdag de Groninger kustvaarder, „Tempo d" op het strand gelopen. Het schip dat ruim 198 b.r.t. meet, kwam tegen half 10 des avonds op eigen kracht weer vlot. Een uur later is het de Nieuwe Wa terweg binnengelopen. ¥m gg|gpSS| V lil - mm Woensdag zijn vijf bruinvissen op Texel gearriveerd, die bestemd zijn voor een onderzoek dat zal worden verricht door het zoölogisch station in Den Helder. De vissen verblijven in een kanaal bij Oosterend. Tijdens het transport van de vracht wagen over 200 meter naar het kanaal is een van de vissen overleden, doch de anderen, die op een draagbaar, van de vrachtwagen naar het kanaal werden gebracht, zwemmen nu vrolijk rond. Vannacht om ruim 2 uur zijn tussen Utrecht en Geldermalsen twee goede rentreinen met elkaar in botsing geko men en ten dele ontspoord. Er deden zich geen persoonlijke ongelukken voor. Op deze lijn is een busdienst ingelegd. Ter hoogte van de Lunetten bij Utrecht stond omstreeks twee uur een goederentrein uit de richting Utrecht voor een zgn. „stoptonend sein". Toen dit sein in de veiligstand werd ge plaatst en de trein verder reed, brak een koppeling ongeveer in het midden van de trein. De locomotief reed met een aantal wagens door, zonder dat de bestuurder iets merkte. Kort daarop naderde nog een goederentrein, even eens uit Utrecht, die op de achterge bleven wagons van de eerste goederen trein botste. Er ontspoorden drie wagons en door de botsing werd eerl „portaal" van de elektrische bovenleiding vernield. Het spoorwegverkeer tussen Utrecht en Gel dermalsen was tot vanmiddag gestremd. De treinen tussen Amsterdam en Amersfoort hebben gisteren flinke vr - traging gehad soms meer dan een half uur doordat des avonds tegen Internationale Geofysische Jaar zullen worden meegedeeld. Hieronder valt ook de Sovjet-Unie. Uit de eerste gegevens van de kunst maan blijkt, dat de grootste afstand, die zij van de aarde verwijderd is ge weest, ongeveer 1.700 kilometer was. In haar baan nadert zij de aarde tot op ongeveer 320 kilometer. De „1958 Al pha" heeft voor haar eerste omwente ling om de aarde 406 minuten nodig ge had. De snelheid is ongeveer 31.000 ki lometer per uur, aldus de mededelin gen van de Nationale Academie. Een verslaggever van U.P., die op een afstand getuige is geweest van het lanceren van de kunstmaan, meldt dal de lanceertoren met de Jupiter- V indijk kon zien. Door verrekijkers leek het projectiel aan de top uit te lopen op een soort kachelpijp en ver volgens op een slanke projectielvormi- ge structuur waarin het instrumenta rium is geborgen. Verscheidene verslaggevers van dag bladen en persbureaus, o.a. ook uit Engeland, Frankrijk en Italië, waren getuigen van de lancering. Ook gene- raal-majoor John B. Medaris, hoofd van het1 legerbureau voor ballistische projectielen, was aanwezig, alsmede een aantal Duitse geleerden die aan het ont werp van de Jupiter-C hebben meege werkt onder leiding van dr. Werner von BlDen'jupiter C is een viertrapsraket. Bü het lanceren is gebruik gemaakt van zogenaamde „enotic brandstof, waarover de strengste geheimhouding in acht wordt genomen. Boven de z.g. groep Duitse geleerden die hebben mee gewerkt aan het ontwerp van de Jupiter C, de raket waarmee de Amerikaanse kunstmaan is gelanceerd. Redstone-raket, die van extra-lange brandstoftanks is voorzien voor de lan ge reis de ruimte in, zyn twee bundels raketten met vaste brandstof vastge maakt voor de aandrijving van de twee de en de derde trap. Een raket met vaste brandstof, met de satelliet in de neus vormt de laatste trap. Gekomen op een hoogte van 30C mijl vloog de Jupiter C bijna parallel met het aardoppervlak. Toen de Redstone eenmaal de rest van de raket tot deze hoogte had gebracht drukte een van de Amerikaanse geleerden, dr. Ernst Stuhlinger, op een knopje waarmee de tweede trapsraketten in werking wer den gebracht en de eerste trap (de Red stone van de rest wordt losgemaakt. Dr. Werner von Braun, directeur voor operaties van de afdeling raketten van het Amerikaanse leger, heeft vandaag op een persconferentie te verstaan ge geven, dat het leger nog ten minste een nieuwe satelliet op een nog niet vast gestelde datum zal lanceren. Hij ver klaarde dat de kunstmaan in precies 113 minuten een wenteling om de aarde voltooit. Zij zal een levensduur van verscheidene maanden hebben. Tijdens de tocht rond de aarde komt de kunst maan niet verder van de aarde dan 3200 km en niet dichterbij dan 370 km. Er be vindt zich geen enkel levend wezen aan boord var de kunstmaan. Zoals bekend hebben de Russen in hun laatste Spoet nik een hond gelanceerd. Een der beide zenders zal gedurende twee weken een continu op muziek gelijkend signaal uitzenden. De andere zal twee maanden werken. De snelheid van de satelliet, aldus Von Braun, is 28.900 km. De 'geleerde weigerde bij zonderheden te geven over de brand stof die gebruikt is. Het op muziek gelijkende signaal van de ene zender gelijkt op het dissonante geluid dat ont staat door het gelijktijdig aanslaan van verscheidene pianotoetsen. Het heeft in het geheel niets van het „biep-biep" ge luid van de Russische Spoetnik, zo meldt A.F.P. Het Russische persbureau Tass heeft naar Reuter meldt vanochtend zijn dienst geopend met een bericht uit New York, waarin het lanceren van de Ame rikaanse kunstmaan wordt gemeld. Ra- dio-Moskotn had aanvankelijk over de „Explorer" gezwegen. Explorer Spoetnik I Spoetnik II 507.09 kg kegel Twee bussen zijn gisteren in de dichte mist in botsing gekomen met treinen. Bij Rotterdam reed een goederentrein op een bus. Hier werden 17 mensen gewond. Bij Gasselternijeveen was een bus van de lijn AssenTer Apel het slacht offer. De bus, waarvan men het wrak op deze foto ziet werd totaal vernield. Vier personen werden zwaar en twintig licht gewond. zes uur de koppeling brak van een trein die tussen Amsterdam en "us- sum reed. Het ongeval gebeurde even voor 't station Weesp. Het baanvak was toen maar over één spoor Le berijden, zodat verschillende treinen moesten uit vallen. Door de dikke mist wilde het wegslepen van het treinstel dat moest blijven staan niet erg vlotten. Om negen uur des avonds echter kon het verkeer over beide sporen weer worden hervat. In verband met de opheffing van het tjjdens de Suez-crisis in het Teven ge roepen egalisatiefonds ter stabilisering van de prijzen van aardolieprodukten en als gevolg van recente prijsdalingen op de wereldmarkt, zullen met ingang van 3 februari de prijzen van de be langrijkste aardolieprodukten worden verlaagd. Van die datum af zal men 1,1 ct. minder voor een liter benzine betalen dan tot nu toe. Tegelijkertijd zullen ook de prijzen van gasolie en huisbrandolie met 40 ct per 100 1. en van petroleum met 10 ct. per 100 1. worden verminderd, tractorpetroleum wordt 1.50 per 100 1. goedkoper en dunne stookolie 0,45 per 100 1. Voorts wor den de prijzen van diverse soorten zwa re stookolie verlaagd met 7,50 per 1000 liter-kilogram. Sedert de publikatie in de „Pravda" van 25 jan. j.l. is te Moskou niets meer vernomen van het landbouwkundig her vormingsprogramma, zoals de Russi sche partijsecretaris Khroesjtsjev, op een conferentie te Minsk ontvouwde. De rede van de partijleider heeft nergens commentaar gekregen. Er wordt in het geheel niet van gerept. Ook twee an dere redevoeringen van Khroesjtsjev, die hjj de vorige week te Moskou heeft gehouden, ztfn niet in de pers gepubli ceerd. Volgens enkele Westelijke waarne mers in de Russische hoofdstad heerst er een hevig conflict tussen voor- en tegenstanders van deze hervormingen. Men herinert eraan, dat de Russische leider zelf te Minsk heeft gezegd, dat er in het centrale comité en de rege ring discussies over gevoerd werden. Hjj zou hierbij op eenzelfde tegenstand stuiten als indertijd bij de invoering van zijn industriële hervormingen. (Van ee (Van een medewerker) ind 1955, toen er een scherp con flict was tussen werkgevers en werknemers in de Stichting van de Arbeid, ontstond het grapje, dat de Raad van Vakcentralen die niet be stond wel functioneerde, en dat de stichting wel bestond maar niet func tioneerde. Met welke herinnering we maar willen zeggen, dat het herstel van de gereglementeerde samenwerking tussen de drie vakcentralen voor cms niet bepaald een verrassing was. De veronderstelling, die wij in sommige persorganen lazen, dat de snelle stij ging van de werkloosheid de drie in een verweerhouding zou hebben samen gedrongen is bij voorbaat reeds tegen gesproken met een verwijzing naai- de inmiddels al weer maanden oude verklaring van het N.V.V. inzake het overleg met de aartsbisschop, mgr. Alfrink. Dat was op een moment dat de werkloosheid zich zeker nog niet in een zo verontrustende mate had aan gediend. Voor wat de feitelijke gang van zaken betreft kunnen we inmiddels rustig stellen, dat de samenwerking in de hoogste top nooit helemaal ver dween en vanaf het beruchte lang-lopen- de overleg van juni 1955 tot maart 1956 praktisch weer een feit was ge worden. Pessimisten zeggen wel eens: wij zijn in Nederland tot samenwerking veroor deeld. Deze formu lering drukt tame- lering c' ukt tame lijk nauwkeurig het grote goed van de samenwerking uit.. Verchil in le vensbeschouwelijk opzicht mag niet tot blijvende verwijdering voeren, want dat zal per se in het nadeel van ons volk zun. Toch is het goed op te merken, dat de Raad van Vakcentralen-nieuwe stijl een andere vorm van samenwer king bedoelt te zijn en ook is dan het idealistische oorlogskind, dat, alles bij eengenomen, toch zeer goed werk heeft gedaan. In een circulaire aan de plaat selijke K.A.B.-afdelingen zegt het Ver- bondsbestuur der K.A.B., dat uit de richtlijnen met betrekking tot het over leg tussen N.V.V., K.A.B. en C.N.V. het de afdelingsbesturen duidelijk zal zijn, dat deze vorm var. samenwerking een andere, namelijk een veel lossere is, dan de vroegere, gereglementeerde, vorm van samenwerking in de Raad van Vakcentralen, de bedrijfsunies, plaatselijke unies en raden van overleg. We vinden dit om meerdere redenen zeer juist. De allereerste opzet van dit samengaan ging ver uit boven de taak van een vakbeweging en beoogde o.m. een gemeenschappelijke aanpak ook van de culturele en algemeen vormen de taak die een vakbeweging nu een maal heeft, al of niet met behulp van speciale organen zoals bij de K.A.B. door middel van haar diocesane bonden. Mede door inschakeling van het hoogste kerkelijke gezag werd deze opzet, reeds vóór het inwerkingtreden van de ge reglementeerde samenwerking, tot de juiste verhoudingen teruggebracht. Hoe juist deze nadere grensafbakening ge- zien werd, ook door een aantal leiders uit het toenmalige r.-k. Werkliedenver bond, bleek duidelijk bij het verschil- nen van het mandement. Daarin waar- (Vervolg op oagtna 9) Advertentie Verwachting tot zondagavond (op gemaakt te 11.15 uur) Aanvankelijk nog plaatselijk mist, morgen overdag echter op de meeste plaatsen enkele opklaringen. Over wegend droog weer. Zwakke tot ma tige, later aan de kust vrij krachtige wind tussen zuid en zuidwest. Voor al overdag minder koud. Zondag: Zon: 8.20-17.28 Maan: 15.43-6.31 Maandag: Zon: 8.18-17.30 Maan: 16.59-7.11 cemp aeersi. Station Weei heden afgel. 7 urn 24 uur Stockholm zwaar bew. 1 0 Oslo mist 5 0 Kopenhagen geheel bew. -0 0 Londen mist 4 0 Amsterdam mist -1 0 Brussel onbewolkt -3 0 Luxemburg mist -2 0 Parijs mist -1 0 Nice licht bew. 4 0 Berlijn motregen -1 0.1 München mist -9 0 Ziirich geheel bew. -5 0 Genève geheel bew. -4 0 Locarno onbewolkt -4 0 Wenen mist -2 0 Innsbruck mist -13 0 Rome licht bew. 1 0 Mallorca onbewolkt 5 0 Een gezin van zes personen, onder wie een bejaarde dame en een zieke baby van veertien maanden, is vrijdag mede tengevolge van een misverstand bU het Gemeentelijk Huisvestingsbu reau te Den Haag op straat gezet. De wed v. d. K. had na het overlijden van haar man haar winkel verkocht Zij kreeg van de nieuwe eigenaar toe stemming in de woning bij deze zaak te blijven wonen. De winkel werd echter doorverkocht en de toen optre dende nieuwe eigenaar wilde het pand zelf betrekken. Eind 1955 ontving mevr v. d. K. een vonnis van de kantonrech ter, volgens welk vonnis zij het pand binnen veertien dagen zou moeten ont ruimen. Zij wist echter uitstel te krijgen Inmiddels liet de familie zich als wo ningzoekend inschrijven bij het Gemeen telijk Huisvestingsbureau. De samenstel- - ling van het gezin een zeventigjarige dame met dochter en zoon en nog een getrouwde dochter met echtgenoot en kind bemoeilijkte het vinden van een geschikte woonruimte. De gemeente geeft echter toe, dat de zaak niet de aandacht heeft gekregen, die ze ver diende. Men schijnt het geval niet ge registreerd te hebben in de urgentie klasse, waarvoor het in aanmerking kwam. Het Huisvestingsbureau heeft nog gepoogd de toekomstige bewoners te bewegen een maand uitstel te geven, doch dit is mislukt. Vrijdagmiddag kwam de deurwaarder, die het huisraad uit de woning liet halen. De familie heeft enkele uren op een politiebureau door gebracht en is toen door particulieren tijdelijk opgenomen. De Gemeentelijke Reinigingsdienst vervoerde de inboedel van het gezin naar elders.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1958 | | pagina 1