POPULAIRE VOORVECHTER VAN
DE BRITSE INDUSTRIE
Luister en glorie bij haar kroning
Monarchistische etiquette
kent geen onderscheid
De hertog; van Edinburg, prins-gemaal
Levensloop Koningin Elizabeth de Tweede
H
Khroesjtsjev en Boelganin kwamen
bij haar op theevisite
Bijna idyllische
jeugdj
aren
ZATERDAG 22 MAART 1958
Grote verwachtingen van Brits bezoek
Bij aankomst spectaculaire vlucht
van 84 straaljagers
FAUIINA 11'
Vader en zoon. Prins Philip met Prins Charles, die de titel
draagt van Hertog van Cornwall.
Deze aardige opname van moeder en dochter werd ge
nomen in de tuin van Buckingham Palace.
(Van onze Londense correspondent)
Ongeveer 36 jaren geleden verloor een aap zijn zelf
beheersing en beet in een vinger. Deze beet
kostte, zoals Churchill het uitdrukte, het leven
aan een kwart miljoen mensen. De aap was het lieve
lingsdier van koning Alexander van Griekenland. De
vinger behoorde eveneens aan de koning, die stierf aan
bloedvergiftiging. De dood van de koning leidde tot
de val van Venizelos, de terugkeer van koning Con-
stantijn uit zijn ballingschap, de nederlaag van de
Griekse legers in Klein-Azië en een bloedbad. De on
stuimigheid van de aap leidde eveneens tot ernstige
vervolgingen, die prins Andreas van Griekenland, de
broer van koning Constantijn, noopten in het Engelse
oorlogsschip Calypso te vluchten en in ballingschap
te gaan met zijn gezin. De jongste van dit gezin droeg
de naam Prins Philip van Griekenland. Hij heet van
daag Hertog van Edinburg.
Prins Philip werd geboren op Korfoe op 10 juni,
1921. Zijn naam was Philip Glücksburg, of om het
volledig te zeggen, Sleeswijk-Holstein-Sonderburg-
Glücksburg. Hij is, evenals zijn gemalin, een afstam
meling van zowel koningin Victoria als van koning
Christiaan IX van Denemarken (welke laatste onder
zijn kinderen twee koningen, een koningin en een
keizerin telde). Hij is de kleinzoon van de in 1913
vermoorde koning George I van Griekenland. In het
jaar volgend op zijn geboorte vergezelde het jonge
prinsje zijn ouders in ballingschap, en aanvaardde de
lange en vreemde reis die zou eindigen in een nieuw
vaderland en in een nieuw en hoog tehuis.
Aanvankelijk vestigde zich het gezin, vader, moe
der, vier dochters en een zoon, in Parijs waar Philips
moeder, prinses Alice, enige tijd een kunstzaak had.
Na zijn allereerste onderricht te hebben ontvangen van
een Engelse gouvernante werd Philip naar school ge
zonden in St. Cloud. Maar weldra viel het gezin uit
een. Philips moeder werd ziek en zocht genezing in
Duitsland. Zijn vader vestigde zich aan de Rivièra.
Haar nimmer falende gratie,
begrip en menselijke eenvoud
Maar Philip had een invloedrijke oom,
broer van zijn moeder, in Engeland die
zich het lot van zijn neef aanlrok. De
ze oom was Lord Louis Mountbatten
(een verengelsing van de oorspronke
lijke naam Von Battenberg), de huidi
ge First Sea-Lord, de laatste Britse on
derkoning van Indië. Mountbatten haal
de Philip naar Engeland en stuurde hem
naar een Engelse, school, en vervolgens
naar een Duitse school in Salem in
Baden. Dit laatste geschiedde op ad
vies van prins Berthold van Baden, die
getrouwd was met een van de zusters
van prins Philip en die groot vertrou
wen had in de directeur van de school,
Kurt Hahn, welke laatste geloofde in
de noodzaak de jeugd op te leiden in
dier voege dat zij in staat zouden zijn
leiderschap uit te oefenen en de ge-
(Van onze Londense correspondent)
Prinses Elizabeth Alexandra Mary werd geboren op 21 april 1926, op
nummer 17 Bruton Street, Londen, de stadswoning van haar groot
ouders de Graaf en Gravin van Strathmore. Volgens eeuwenoude
gewoonte bevond zich dé toenmalige minister van Binnenlandse Zaken,
Sir Wiliam Joynson-Hicks, in het geboortehuis, officieel om „onderschui
ving van een ander dan een rechtstreekse afstammeling van het koningshuis
te voorkomen. (Zij was de laatste bij wie men zich aan deze oude gewoonte
hield. Haar vader, destijds Hertog van York en vervolgens Koning George
de Zesde, schafte de gewoonte af). Haar moeder was Elizabeth Bowes
Lyon, jongste dochter van Graaf Strathmore. Toen Elizabeth geboren werd,
was de toenmalige Prins van Wales, broer van Elizabeths vader, 31 jaren
oud, en niets deed vermoeden dat zich de geschiedenis herhalen zou. Evenals
George de Vijfde koning werd in plaats van de overleden oudste zoon
van Eduard de Zevende, zou het tenslotte de op één na oudste zoon van
George de Vijfde zijn die tot koning zou worden gekroond in plaats van de
Prins van Wales. Doch zelfs indien voorzien was dat de Hertog van York
Zijn vader zou opvolgen als gekroonde koning (cle huidige Hertog van
Windsor was wel gedurende korte tijd koning, maar is nooit gekroond),
zouden de ouders van Elizabeth ongetwijfeld geïnsisteerd hebben op de
eenvoudige opvoeding welke hun oudste dochter, en later haar zuster
Margaret, ontvingen, grotendeels buiten op cle koninklijke landgoederen.
avond van het huwelijk dat op 20 no
vember 1947 werd gesloten in de gro
te Abdg van Westminster. Het jonge
paar werd in de echt verbonden door
de Aartsbisschop van Canterbury. Ja
ren eerder meende men dat in Londen
en de rest van het land het absolute
hoogtepunt van publieke geestdrift
was bereikt in het nationaal enthou
siasme bij gelegenheid van het huwe
lijk van de Hertog van Kent en Prin
ses Marina. Maar de geestdrift van
het Engelse volk, die oplaaide bij het
huwelijk van Elizabeth en Prins Phi
lip, toonde, dat men de bevolking on
derschat had. Het jonge paar bracht
de wittebroodsweken door in Broad-
lands. bij Romney.
Aan het begin van het volgend jaar
begonnen Elizabeth en haar echtge
noot hun gezamenlijke publieke func
ties, en in mei brachten zij een officieel
bezoek aan Parijs waar zij met onbe
schrijfelijke geestdrift werden ontvan
gen. Een maand later werd bekend ge
maakt dat de prinses al haar officiële
afspraken moest afzeggen, en op 14 no- Up het einde van de zomer pleegt de Britse koninklijke familie naar het kasteel
vember schonk zij het leven aan een Balmoral in Schotland te reizen, om daar enige tijd te vertoeven. Men ziet hier
zoon Prins Charles, de huidige kroon- ;loe jje( gezin zich vermaakt op het terrein van de houtzagerij van het land-
prins en Hertog van Cornwall. In 1949 g0ed. De prins heeft een wip geïmproviseerd, en hij helpt Prinses Anne haar
keerde Prinses Elizabeth terug tot haar broertje omhoog te brengen. De koningin kijkt lachend toe.
functies, de koning vertegenwoordigend
meenschap te dienen. Hahn zag zich ge
noopt uit Duitsland te vluchten nadat
Hitiers knechten hem gevangen gezet
hadden en hü richtte een nieuwe school
op in Gordonstoun in Schotland, een
school die nog heden onder leiding van
dezelfde Hahn staat. Prins Philip was
een van de leerlingen die Hahn volg
den naar Gordonstoun in 1934. Op 18-
jarige leeftijd, in het jaar 1939, verliet
Philip die drie jaren eerder bij de
kroning van George de Zesde voor het
eerst de toen nog slechts elf-jarige prin
ses Elizabeth had ontmoet Gordons
toun en werd toegelaten tot het Mari
necollege van Dartmouth, waar hij ten
zeerste uitblonk als leerling-cadet en
een aantal belangrijke prijzen behaalde.
n 1940 ging hij naar zee als adel
borst op het slagschip Ramillies, be
horend tot de Middellandse-Zee-
vloot. Korte tijd later nam hij deel aan
de gevechtshandelingen (aan boord van
het slagschip Valiant) in de slag van
Matapan. Op 21-jarige leeftijd werd hij
met de rang van luitenant ter zee eer
ste klassr overgeplaatst naar het oor
logsschip Wallace en was de jongste
officier bij de Britse vloot die een zo
hoge post bekleedde op een flotillelei-
der. Later, op 2 september 1945, was
hij aan boord van de torpedojager
H.M.S. Whelp aanwezig bij de Japanse
overgave in de baai van Tokio.
Na dr oorlog bleef Philip bij de
vloot, en was verbonden aan vloot-
opleidingsbases aan land in En
geland. Gedurende de oorlog had hij
herhaaldelijk ontmoetingen gehad met
Elizabeth tijdens partijtjes in het huis
van zijn oom Mountbatten en in het
Buckingham Paleis. Nu hij in het land
gestationneerd was, werden de ont
moetingen veelvuldiger, ofschoon van
beide zijden de grootste discretie be
tracht werd om ongewenste belang
stelling van een ziekelpk-nieuwsgieri-
ge populaire pers te vermijden. In
1946 nodigde koning George de Zesde
Philip uit naar het kasteel van Bal
moral in Schotland. Het was bij die
gelegenheid dat de koning, al of niet
zwijgend, toestemde in een niet-offi-
ciële verloving. Het ogenblik werd
evenwel niet opportuun geacht om
ruchtbaarheid te geven aan deze om
standigheid, onder meer omdat Phi
lip nog steeds de Griekse nationaliteit
bezat en omdat moeilijkheden met
Griekenland vooroordeel zouden kun-
In 1930 werd haar zuster geboren,
Prinses Margaret, en de beide kinddVen
van de Hertog leidden een bijna idyl
lisch bestaan. Hieraan kwam, althans
voor Prinses Elizabeth, een onverwacht
einde, toen haar grootvader stierf in
1936 en toen in hetzelfde jaar diens op
volger Eduard de Achtste zich genoopt
afstand van de troon te doen om te
Yor?en °Pgev°lgd door de Hertog van
anr,=™dicL de naam George de zesde
van haar de dag van het aftreden
rfncir Oom werd Elizabeth kroon-
l lvnnrh het was noodza-
keliik voortaan haar verdere op
leiding af te Stemmen on haar top-
komstige koninklijke taak. Zij ontving
deze opleiding eerst van een gouvernan
te. Gedurende de oorlog ontving zij te
Windsor, waar de beide prinsessen re
sideerden, verdere opleiding van specia
listen, in onderwerpen zoals de geschie
denis van de constitutie. Z(j ontving
eveneens zangles en pianoles. En, om
dat zij evenals haar vader, zij het dan
ook in mindere mate, zeer schuw van
aard was, moedigden haar koninklijke
ouders haar aan om rollen op zich te
nemen in amateur-toneelopvoeringen,
een middel dat inderdaad werkte en
haar het zelfvertrouwen schonk waar
aan zij later zo grote behoefte zou voe
len als vorstin. Op 18-jarige leeftijd
werd zij officier in een van de Britse
vrouwelijke strijdkrachten, de A.T.S.,
en deed dienst als autobestuurster in de
transportafdeling van de A.T.S. Zij ver
richtte haar eerste publieke functie in
'44 toen zij, niet vergezeld door een van
haar ouders, te Greenock het grote slag-
iiimiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiMiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
paar. Tijdens zijn rede zei hij onder
meer, en hij meende wat hij zei- In
de officiële plichten welke Hare Konink
lijke Hoogheid vervuld heeft, heeft
zij dezelfde nimmer falende gratie en
begrip getoond en dezelfde menselijke
eenvoud welke het Koninklijke Huis
zo dierbaar hebben gemaakt aan het
volk."
De koning gaf aan Philip de rang
van Hertog van Edinburg op de voor
bij talrijke openbare gebeurtenissen. In
dit jaar hervatte Philip zijn dienst bij
de koninklijke Britse marine en voegde
zich bij de Britse Middellandse-Zee-
vloot op de vlootbasis Malta, waar zich
in november Prinses Elizabeth bij hem
voegde. In het volgende jaar bracht Eli
zabeth nogmaals een bezoek aan haar
echtgenoot in Malta, aan het eind van
maart.
Terwijl zij zich aldaar bevond werd
bekend gemaakt dat zij wederom een
kind verwachtte. In augustus volgde de
geboorte van Prinses Anne. Drie maan
den later bracht Elizabeth met haar man
een bezoek aan Athene. In het voorjaar
bracht zij een bezoek aan Rome waar
zij en de Hertog van Edinburg in audiën
tie werden ontvangen door Z.H. de Paus.
Na haar terugkeer in Engeland dit
was het Festival of Britain jaar ver
scheen zfj vaker dan ooit in het publiek
om haar vader te vertegenwoordigen bij
belangrijke gebeurtenissen.
In september 1951 onderging Koning
George de Zesde een zware operatie
Prinses Elizabeth en Philip stonden op
het punt naar Canada te vertrekken,
maar besloten hun reis uit te stellen met
het oog op de toestand van de koning
Doch toen de koning schijnbaar spoedig
genas, vertrokken zjj op 7 oktober per
vliegtuig naar Canada waar zij geduren
de zes weken een zeer inspannende tour'
nee maakten door het land. Zij brachten
vanuit Canada een bezoek aan prest
dent Truman in Washington. De tour'
nee door Canada was een enorm succes
en na hun terugkeer te Londen vond in
de Guildhall van de City een officiële
welkomstceremonie plaats. Elizabeth
en Philip brachten de kerstdagen door
met het koninklijk gezin in Sandring-
ham, en Philip vergezelde George de
Zesde herhaaldelijk op jacht op het gro
te landgoed.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini iitiiuiiiiiiii
schip Vanguard te water liet. En toen
dit schip in 1946 voltooid was en in
dienst werd genomen door de marine,
was het wederom Elizabeth die namens
haar vader de ceremoniën met haar
tegenwoordigheid sierde. Het was het
zelfde schip waarin zij op 1 februari met
de rest van de koninklijke familie naar
Zuid-Afrika en Rhodesië vertrok voor
een tournee van het voltallig koninklijk
gezin. Toen zij de een-en-twintig-jarige
ieeftijd bereikte, bevond zij zich met
haar ouders in Kaapstad vanwaar zij
via de radio een toespraak richtte tot
alle landen van het Gemenebest, voor
al bedoeld voor de jongeren.
Op 9 juli 1947 maakte de koning be
kend dat hij zijn toestemming had ver
leend voor de verloving van de kroon
prinses met Luitenant-ter-zee Philip
Mountbatten, zoon van wijlen Prins
Andreas van Griekenland. Toen op 22
Na hun kerstvakantie vertrokken Prin
ses Elizabeth en de Hertog van Edin
burg op 30 januari 1952, uitgeleide
gedaan door George de Zesde, van het
Londense vliegveld om een tournee te
maken door Ceylon, Australië en Nieuw-
Zeeland. Er stond een harde koude wind
op het vliegveld, maar zonder hoed,
rechtop en in snelle pas liep de koning
weg van het vliegtuig na het nemen van
zijn afscheid. Niets deed vermoeden
dat het einde nabij was. Een week later,
na daags te voren nog op jacht ge>
weest te zijn op zijn landgoed in San-
dringham, overleed de koning in de
nacht. En Prinses Elizabeth, die zich
op dat ogenblik in Kenya bevond, was
koningin vanaf het door niemand ga
degeslagen ogenblik waarop de koning
de laatste adem uitblies in zijn slaap
vertrek.
De gebeurtenissen sedert de troons
bestijging van Elizabeth de Tweede van
Groot-Brittannie liggen nog vers in het
geheugen met als hoogtepunt de luister
en de glorie van de kroning in de West
minster Abdij in 1953. Het koninklijk
echtpaar ontving talrijke staatsiebezoe-
ken, waarvan voor ons vanzelfsprekend
het meest gedenkwaardige was het be
zoek van ons eigen koninklijk echtpaar.
En bij haar troonsbestijging zal Eliza
beth de Tweede nimmer vermoed heb
ben dat zij in een nabije toekomst
Khroesjtsjev en Boelganin op het kas
teel van Windsor op theevisite zou ont
vangen.
Bij wijze van voetnoot moge uw cor
respondent er hier aan herinneren dat
Koningin Juliana, alsook Prinses Wil-
helmina en de jonge prinsessen, even
als Koningin Elizabeth II afstammen
van George de Tweede, wiens dochter
Anna in het huwelijk trad met Stadhou
der Willem IV. En via haar Grootmoe
der, Koningin Emma, deelt onze ko
ningin met Elizabeth II de afstamming
van Sophie, gemalin van de keurvorst
van Hannover uit 't geslacht van Bruns-
wijk, waarvan de Engelse koninklijke
familie tot halverwege de eerste we
reldoorlog de naam voerde, welke bij
die gelegenheid werd vervangen door
de naam Windsor. Krachtens deze laat
ste afstamming en de Act of Settlement
van 1701 kunnen Prinses Wilhelmina,
Koningin Juliana en onze prinsessen het
Britse staatsburgerschap voor zich op
eisen, evenals alle andere niet-Katho-
lieke afstammelingen van Hertogin
Sophie van Hannover, voor zover zij al
oktober het parlement van reces te- He Hertog van Edinburg speelt graag polo. Deze foto werd genomen in mei 1956 !rfns 'J1 1948 d'4 recdlt bezaten. Want
rugkeerde besloot het Lagerhuis op tijdens een wedstrijd op het polo-veld van Windsor. Voor de Hertog zijn vaard recln, 1948. ,vervallen verklaard
voorstel van de premier, Clement zal bestijgen onderhoudt hij zich nog even met de koningin. Prins Charles staat afsta??mehngen
beet>e "ij, terwijl Prinses Anne naar de3hond van de koning burge^schtfve" werven krachtens'te
huis aan te bieden aan het verloofde
boorte in het land.
et driedaagse bezoek
van Koningin Eli
zabeth II en Prins
Philip, hertog van Edin
burgh, dat dinsdag be
gint, wordt met onge
woon grote verwachtin
gen tegemoet gezien.
Toch heet het officieel
dat alle bezoeken van
vorstelijke bezoekers on
der hetzelfde hoofdstuk
van de monarchistische
etiquette thuishoren en
dat de pomp en praal de
ene keer niet van de an
dere mag verschillen.
Punt voor punt het pro
gramma van het staatsie-
bezoek nagaand, kan de
etiquettefanaat dan ook
niets te berispen vinden,
kan hij er zelfs het re
giem van de bestedings
beperking in bespeuren.
Een luisterrijke rond
vaart door een geïllumi
neerde stad en een uit
bundig spattend vuur
werk vanaf dekschuiten,
zoals president Coty in
dertijd mocht beleven,
heeft in geen enkel pro
grammapunt een gelijk
waardige tegenhanger. En
toch siert en tooit de
hoofdstad zich dinsdag
lente-achtiger dan ooit
met een schat aan bloe
men en een keur van hon
derden vlaggen op Dam
rak en Dam. De over
vloed van hyacinten, tul
pen en azalea's wordt
voor de St. Nicolaaskerk
in een bonte haag ge
schaard. Over dit staat-
siebezoek aan het westen
des lands is nu al meer
geschreven dan voor an
dere bezoeken. Ook in
Engeland zelf ziet men
er naar uit. De Engelse
pers stuurt een leger van
meer dan honderd man
met schrijfmachines, ca
mera's en televisie-appa-
ratuur uit. De bladen en
de radio's in Engeland
vergeten onbezorgd hun
isolationisme en schrij
ven en spreken over ons
in toenemende mate.
Ook de Nederlandse
televisie zal deze grote
kans benutten en over
dag en 's avonds vele di
recte reportages en her
halingen uitzenden, waar
van een vrij groot aantal
via het net van de Euro
visie naar het buiten
land. Het spreekt vanzelf
dat ook in Engeland het
staatsiebezoek vele uren
van de televisieprogram
ma's zal vullen.
Zowel voor Nederland
als voor Engeland
begint het program
ma dinsdagmorgen vroeg
als koningin Elizabeth en
prins Philip met hun
vorstelijke jacht de „Brit
annia" en drie escorte
fregatten de Nederlandse
territoriale wateren voor
IJmuiden binnenvaren.
Een der schepen, de
„Grenville", zal 21 saluut
schoten afvuren als drie
Nederlandse oorlogsbo
dems ter begroeting ge
naderd zijn. De kruiser
„De Zeven Provinciën"
zal evenveel schoten ten
antwoord laten ontbran-
lijke wens. Zo zal konin
gin Elizabeth ingevolge
haar verzoek geen bloe
men bij haar aankomst
krijgen aangeboden, maar
bij haar vertrek.
Prins Philip is een groot liefhebber van
de zeilsport. Men ziet hem hier aan de
helmstok van zijn jacht aan een wed
strijd deelnemen.
nen scheppen tegen Philip op louter
politieke gronden.
Op 28 februari 194) verwierf Philip
de Britse nationaliteit en nam hij de
naam Mountbatten aan. Zijn prinselijke
titel en alle aanspraken op eventuele
Griekse successierechten had hij prijs ge
geven. Op 9 juli van hetzelfde jaar gaf
de koning toestemming om officieel de
verloving bekend te maken, ofschoon
het gehele land al maanden lang wist
hoe de zaak stond. Philip bleef onder
tussen als officier-instructeur bij de
vloot. In november vond het huwelijk
plaats tussen prinses Elizabeth en de
door de koning onder de titel van Her
tog van Edinburg in de adelstand ver
heven Philip.
Kort na het huwelijk werd Philip be
noemd bjj de marinestaf en in het na
jaar van het volgend jaar trok hij zich
terug uit actieve dienst, zulks om de
prinses ter zijde te staan tijdens de
tournee van Koning George VI en diens
gemalin door Australië en Nieuw-Zeeland
Maar hij was niet weg te houden van
de zee en ging opnieuw in actieve
dienst bij de marine in oktober 1949 en
kreeg een post bij de Middellandse-zee-
vloot aan boord van de flotilleleider
H. M. S. Chequers.
In juli 1950 werd hij benoemd tot
commandam van het fregat Magpie,
eveneens behorende tot de Middelland-
se-Zeevloot. Als kapitein was hij zeer
populair bij de bemanning vm het eer
ste schip waarover hem het opperbevel
was toevertrouwd. Een jaar later zag
Philip zich, zeer tegen zijn zin, genoopt
de zee vaarwe te zeggen, en in het
najaar van 1951 vergezelde hij prinses
Elizabeth op haar bezoek van zes we
ken aan Canada. Aan het eind van de
maand januari van het volgende jaar
vertrok hij met prinses Elizabeth voor
een bezoek aar Ceylon, Australië en
Nieuw-Zeeland. Op weg naar deze lan
den brachten zij enige dagen door in
Kenya, waar zij het bericht ontvingen,
dat George VI plotseling was overle
den. Het echtpaar keerde terstond terug
naar Londen.
Vanat dat ogenblik begon voor Phi
lip een zware taak, die van prins
gemaal, een positie die een scher
pe scheiding schept tussen de status,
de verantwoordelijkheid en de dagelijk
se arbeidsroutine van de beide echtge
noten. Het sprak vanzelf, dat een zo
dynamische persoon als Philip zich een
eigen plaats wenste te verwerven in
het, maatschappelijk leven van Enge
land. Hij is hierin geslaagd. Met gro
te takt, maar met even grote energie
heeft h(j het zich tot taak gemaakt
apostel te zijn voor een industriële
renaissance van Groot-Brittannië, een
renaissance welk hij zoekt aan te
wakkeren door in talrijke redevoerin-
e aankomstdag geeft
het protocol alle
mogelijkheden tot
waarachtige staatsie. Als
het indrukwekkende
schouwspel van de don
derende stoet straaljagers
achter de rug is, komt
prinses Beatrix aan boord
den. Het onwrikbare pro
tocol is dan gaan rege
ren, een protocol dat
voor de uitvoering maan
den van voorbereiding
heeft gevergd, dat zowel
het koude voorgerecht op
het Amsterdamse diner
van 210 gasten in het
Dampaleis voorschrijft,
als de spectaculaire vlucht
van 84 Thunderstreak-,
Sabre- en Hunterstraal-
jagers op het moment dat
de „Britannia" in het IJ
komt.
De opperceremonie-
meester Rost van Tonnin
gen, de hofmaarschalk
mr. R. J. E. M. Zinnincq
Bergmann en de eerste
stalmeester majoor W. F.
K. Bischoff van Heems-
kerek zijn de eerste uit
voerders van het proto
col. Zij hebben bepaald
dat de tramrails op het
Damrak met touw worden
opgevuld om het slippen
van de open karossen te
voorkomen. Onder hun
zorg zijn de rode en wit
te Bordeaux-wijnen en de
Champagne (en de witte
Bourgogne voor Prins
Bernhard) aangekocht en
uitgekozen, zoals zij ook
hun keuze gemaakt heb
ben uit de immens grote
voorraad van tafelzilver,
servies en het kristal.
Voor een diner van 210
personen, zo weten zij uit
ervaring, heeft men aan
zestig flessen Bordeaux
en vijftig flessen Cham
pagne wel genoeg. Met
name de hofmaarschalk
heeft gecontroleerd dat
de 48 lakeien die zullen
serveren, geoefend zijn,
geruisloos en zonder hin
deren hun taak zullen
vervullen.
Het protocol heeft
slechts één hogere maat
staf en dat is de vorste-
van de „Britannia" om
de bezoekers welkom te
heten. Gedrieën zullen zij
in een motorsloep naar
de Prins Hendrikkade va
ren. Door een erehaag
van 20 marechaussees in
ceremonieel tenue bege
ven de koningin en haar
gemaal zich naar het spe
ciaal voor deze gelegen
heid gebouwde pavil
joen, waar de begroeting
met het Nederlandse Ko
ningspaar plaats zal heb
ben. Fuseliers en trom
petters van de cavalerie
zullen er de erewaent
vormen en bij het Paleis
zal men de Garde Gre
nadiers met hun bere-
mutsen en de Konink
lijke Militaire Kapel aan
getreden zien. De Grena
diers hebben het die dag
druk, want iedere keer
als de bezoekers het Pa
leis verlaten of binnen
komen, zal de grote ere'
wacht aantreden.
Zowel het Engelse ko
ningspaar als het Neder
landse brengt de nacht
in het Paleis door, de
volgende nacht niet meer,
want het verkiezings
lawaai dat de Dam dan
zal vullen, past weinig bij
het plechtige bezoek. Het
protocol voorkomt ver
rassingen, al zullen de ge
noemde heren het aan de
betrokken personen zelf
moeten overlaten welke
uniformen en japonnen
zij zullen dragen en wel
ke geschenken zij elkaar
zullen aanbieden. Deze
geheimen worden tot het
laatste moment in een
kleine kring bewaard, of
schoon de bijdehante
Britse pers al wel heeft
aangekondigd dat dé gar
derobe van de Engelse
vorstin voor deze reis
omvangrijk zal zijn.
De Hertog, van Edinburg met grijze hoge
hoed in een open rijtuig op weg naar
een officiële plechtigheid.
gen, uitgesproken bjj talrijke bezoe
ken aan industrieën en industriële ten
toonstellingen, te wijzen op de noodzaak'
de resultaten van wetenschappelijk on
derzoek en laboratoriumarbeid toe te
1 assen in de industrie.
De redevoeringen die hij bij derge
lijke gelegenheden houdt, zijn geheel door
hemzelf geschreven en worden geken
merkt door pezigheid, zakelijkheid, gees
tigheid en de afwezigheid van de onver
mijdelijke cliché's die plegen voor te
komen in redevoeringen geschreven
door hovelingen of adviseurs. Maar zijn
redevoeringen zouden ineffectief zijn,
indien niet de deskundige gehoren voor
wie zij werden uitgesproken hadden ge
constateerd dat de man die hen toe
sprak, sprak met een werkelijke en
nuchtere kennis van zaken. Het hoofd
thema van zjjn publiek streven laat zich
het best samenvatten in een citaat uit
een van zijn redevoeringen: „Laat het
nooit gezegd wo. den dat Groot-Brittan
nië in onze dagen de arme bloedver
want is geworden van het Britse Ge
menebest. En alle gepraat kan dit niet
voorkomen. Hard werken en het gebrui
ken van onze vindingrijkheid vormen
onze enige kans". En een ander citaat:
„De oplossing van onze industriële pro
blemen is te vinden in de universiteiten
en technische colleges".
Prins Philip heeft zich de genegen
heid van het Britse volk verworven
en men kan deze aantrekkelijke, char
mante en graag lachende prins geen
groter compliment maken, gezien de
ongeneeslijke xenofobie van de Britten,
dan door te constateren dat het Brit
se volk vergeten heeft dat hü als bui
tenlander geboren werd.
