Alleenheerser
RAKETTEN VAN VS.
NAAR DE MAAN
Joyriden met
een vaart van
160 km
In het Kremlin heerste na
indiening van het voorstel
even een doodse stilte
Khroesjtsjev'» benoeming
verrast Westen niet
YjjZ luren na de dood van Stalin
MUITERIJ op de
Plan: lancering van satelliet op de
maanrond de maan en retour-vlucht
Boelganin treedt af en klapt in de
maat met de anderen mee
Partijleider was reeds enige tijd de
werkelijke regeringsleider
Meisje onder een
zandauto gedood
Doodvonnissen in
Tsjechoslowakije
Spoorwegstaking
in Japan
-Het
weer-
Britse mijnenlegger
„Apollo"
Eisenhower akkoord met voorstel
Jongensbende door
politie opgerold
18 DODEN BIJ EEN
VLIEGTUIG
BOTSING IN V.S.
DOOSJE MET VIER
GOUDEN RINGEN
TUSSEN AFVAL
Stap in verband met
topconferentie
Achtjarige jongen
moest stemmen
In Frankrijk rijden
dinsdag treinen niet
weer m
Uuropa
Nikita Khroesjtsjev is gisteravond tijdens een gemeen-
schappelijke zitting van de beide kamers van de Opperste
Sovjet benoemd tot premier. Hij behoudt daarbij zijn functie
van eerste secretaris van het centrale comité van de Russi
sche communistische partij. Daarmee is Khroesjtsjev de
eerste die er na Stalins dood in geslaagd is beide functies
te bemachtigen, wanneer men de korte periode, waarin
Malenkov partijsecretaris en premier was, niet meerekent.
Khroesjtsjev volgt maarschalk Boelganin op, die gisteravond
bij het begin van de zitting formeel zijn ontslag heeft aan
geboden. De vervanging van Boelganin betekent het einde
van het duo „B. en K." (Boelganin en Khroesjtsjev), dat
door redevoeringen en spectaculaire reizen jarenlang de
nieuwe Russische „benadering" van het vraagstuk van de
„coëxistentie" en het sedert de dood van Stalin in praktijk
gebrachte principe van het collectieve leiderschap heeft
geïllustreerd.
Miljoenen reizigers
gestrand
ca MORRIS iefortf/wóufj/
Suède Dames/Herenjasjes
Verspreide
opklaringen
Het
VRIJDAG 28 MAART 1958
81ste JAARGANG No. 29871
Een beeld uit de verenigde vergadering
van de twee huizen der nieuwgekozen
opperste Sovjet in het Kremlin te Mos
kou. Terwijl partijleider Nikita Khroesjt
sjev, gezeten tussen Mikojan en president
Worosjilof, bescheiden het hoofd boog,
gaven alle aanwezigen in de regerings-
bank, onder wie ook de aftredende pre
mier Boelganin (rechts achter) door
handopsteken te kennen, Khroesjtsjev als
nieuwe premier te kiezen
Aan de mythe van het collectieve
leiderschap is door Khroesjtsjev een
einde gemaakt. Vijf jaar na de dood
van •Stalin is men in de Sovjet-Unie
teruggekeerd tot de vereniging van
het leiderschap van de partij met dat
van de regering ir één persoon.
Khroesjtsjev, die in feite al lang het
regeringsbeleid bepaalde, zal nu ook
officieel aan het hoofd staan van het
Russische gouvernement. Sinds 1953
heeft hij de hand gehad in heel wat
zuiveringen. Beria werd gedood.
Malenkov, Molotov, Kaganowitsj, Sje-
pilov en Zjoekov werden de een
na de ander politiek onschadelijk
gemaakt. Khroesjtsjev bleef. Hield hij
eens nog de schijn op, dat hij slechts
de „primus inter pares" was, nv
treedt hij openlijk naar voren als de
heerser van de Sovjet-Unie.
Als er dit jaar -og een internatio
nale topconferentie wordt gehouden,
dan zal de officiële vertegenwoordiger
van de Sovjet-Unie ook werkelijk de
man zijn die het in zijn land voor het
zeggen heeft. (In plaats van een pre
mier die zijn instructies krijgt van de
partijleider). Khroesjtsjev zal op een
eventuele bijeenkomst van regerings-
leiciers van oost en West zó zelfstan
dig kunnen optreden als sinds Stalins
dood dat niemand ooit in de Sovjet-
Unie heeft kunnen doen. Misschien
heeft dit voor het Westen het voor
deel, dat men met een alleenheerser
beter weet waar men aan toe is, dan
wanneer men met een zogenaamd col
lectief leiderschap heeft te maken.
Khroesjtsjev heeft zich twee jaa-
geleden, in zijn historische rede op
het 20ste partijcongres, afkeurend uit
gelaten over de „persoonsverheerlij
king". Nu zal hij er wel anders over
denken. De burgers van de U.S.S.R.
zullen immers moeten begrijpen dat
er voortaan nog maar één leider is-
Het eenhoofdig leiderschap ligt in
de aard van het communistische stel
sel. Het systeem vraagt om een „abso
lute vorst", om een dictator. Khroesj
tsjev, die Stalins functies heeft over
genomen, zou ook wel eens kunnen
terugkeren tot diens methodes. Met-
zijn optreden tegen Hongarije in 1956
heeft hij bewezen niet voor de ergste
terreur terug te schrikken.
Op de Britse mijnenlegger „Apollo"
heeft zich eind vorige week een geval
van muiterij voorgedaan, waardoor het
■chip deze week niet kon uitvaren.
Acht matrozen zijn, hangende het on
derzoek, in cellen opgesloten en 34 be
manningsleden hebben licht arrest, al
dus A.F.P.
Het incident begon de vorige week
zaterdag, toen zes matrozen die in De-
vonport bij Plymouth een paar kroegen
te veel hadden aangedaan, probeerden
ongemerkt aan boord te komen. Zij
werden echter door de officier van de
wacht gezien, waarop zij in een der
ruimen vluchtten en zich daar opsloten.
De zaak werd ernstiger, toen de ma
trozen die de wacht hadden, weigerden
de vluchtelingen uit het ruim te halen
en een officier eigenhandig met een
breekijzer een der luiken moest for
ceren. De bemanning die, naar een der
matrozen tegenover de pers verklaar
de, „er genoeg van heeft om als hon
den behandeld te worden", begon daags
daarop een langzaam-aan-staking.
President Eisenhower heeft zijn goedkeuring gehecht aan plannen om
kleine onbemande raketten naar de maan af te schieten. Zijn perschef,
Ilagerty, heeft in Washington meegedeeld, dat verschillende mogelijkheden
geprobeerd zullen worden, zoals het afschieten van een raket naar de maan,
een raketvlucht om de maan heen en pogingen om een onbemande raket op
de maan te laten landen. Het Amerikaanse ministerie van defensie heeft
bekend gemaakt, dat vijf pogingen zullen worden gedaan om onbemande
raketten in de richting van de maan af te vuren, drie door de luchtmacht
en twee door het leger.
Er wordt reeds enige tijd gewerkt aan
de voorbereiding van deze proeven,
waarvoor acht miljoen dollar is uitge
trokken. Aangezien waarschijnlijk tal
rijke raketproeven nodig zullen zijn,
ligt het niet in de bedoeling dat een
tijdschema wordt gegeven. De bedoeling
van het program is het vaststellen van
d mogelijkheden om de wereldruimte
in de buurt van de maan te verken
nen en nuttige bijzonderheden over de
maan te weten te komen. De maan-
pro..ven zijn een aanvulling van het be
staande satellietprogram.
Het wetenschappelijke adviescomi
té van Eisenhower heeft verklaard
dat er verschillende stadia van onder
zoek zijn: 1) Het afschieten van een
raket die op de maan terecht komt
of een vlucht om de maan heen. 2)
Een behoedzame landing van een on-
be ïande raket op de maan, in een
later stadium gevolgd door behouden
terugkeer van de raket naar de aar
de. Eisenhowers perschef heeft er de
nadruk op gelegd, dat geen proeven
met door mensen bemande maanra-
ketten op het program staan.
De derde Amerikaanse kunstmaan,
die zoals gemeld eergisteren is gelan
ceerd, zal vermoedelijk vier tot zes
maanden in haar Laan blijven, zo heeft
het Amerikaanse marinelaboratorium in
Washington bekendgemaakt. Uit de waar
nemingen blijkt, dat de satelliet in 115,7
minuten eenmaal om de aarde draait.
De afstand van de satelliet tot de aar
de varieert van 200 km tot 2750 km. De
baan maakt een hoek van 33,3 graden
met de evenaar. Aanvankelijk bestond
de vrees, dat de satelliet in zijn baan
te dicht bij de aarde zou komen en bin
nen enkele dagen in de atmosfeer zou
verbranden.
De politie van Hoogeveen heeft tegen
zes jongens van 15 tot 19 jaar, onder
wie drie scholieren, proces verbaal op
gemaakt wegens joyriding, diefstal,
baldadigheid en heling. Enkele maan
den lang hebben de knapen zich schul
dig gemaakt aan joyriding met auto's
en motoren. Ze gebruikten daarbij een
nieuwe snclverkeersweg even ten noor
den van Hoogeveen als racebaan, waar
ze soms met snelheden van 160 km per
uur voortraasden.
Toen ze wegens deze joyriding wer
den verhoord, kwam tevens aan het
licht, dat vier van hen regelmatig por-
temonnaies, zakmessen, sigarettenaan
stekers e.d. uit winkels ter plaatse had
den gestolen. Vier anderen werden aan
gehouden in verband met heling van
deze goederen. Tegen een scholier en
een bakkersbediende werd proces Ver
baal opgemaakt omdat ze door middel
van een valse sleutel hadden geprobeerd
een auto weg te nemen uit een garage.
Twee militaire transporttoestellen, een
GJobemaster en een kleiner tweemoto-
rig vliegtuig, zijn, k:aa 'dijkelijk na een
botsing in de lucht, gisteravond ten
noorden van Bridgeport in de meri-
kaanse staat Texas neergestort. Er zijn
geen overlevenden, aldus meldt R '.er.
Volgens een mededeling van de Ameri
kaanse luchtmacht zaten in het ene
vliegtuig 15 man en in het andere drie.
De wijziging heeft zich by het begin
van de bijeenkomst van de Opperste
Sovjet in het Kremlin in een kwartier
tjjds voltrokken. Nadat Boelganin zijn
ontslag had ingediend stelde president
Worosjilov de beide Kamers voor
Khroesjtsjev ais opvolger te benoemen
en te belasten met de vorming van een
nieuw kabinet. Enkele secondén bleef
het doodstil. Plotseling echter barstte
het applaus los en rezen de bijna 1.400
afgevaardigden als één man overeind.
Khroesjtsjev stond roerloos met gebo
gen hoofd. Boelganin, die naast
Khroesjtsjev zat, klapte in de maat
met de anderen mee. Toen president
Worosjilov, na zijn voorstel te hebben
gedaan, naar zijn plaats terugkeerde,
feliciteerde hij als eerste Khroesjtsjev,
terwijl een glimlachende Boelganin toe
zag.
Bijna direct daarna betrad
Khroesjtsjev het spreekgestoelte, har
telijk toegejuicht door de afgevaar
digden. Khroesjtsjev begon met de
Deze radiografisch overgebrachte foto toont de Jupiter-C-raket van het Ameri
kaanse leger op de lanceerinrichting te Cape Canaveral, kort voor met deze raket
de derde Amerikaanse kunstmaan succesvol werd afgeschoten.
afgevaardigden dank te zeggen voor
het grote vertrouwen dat zij hem had
den geschonken en de grote eer, die
zij hem hadden bewezen. ,,lk zal al
les doen wat mogelijk is om dit ver
trouwen niet te beschamen en ik zal
om u te dienen noch mijn krachten,
noch mijn gezondheid of mijn leven
sparen," aldus Khroesjtsjev.
Sinds de dood van Stalin, nu vijf jaar
geleden, is de vervanging van Boelga
nin de zesde belangrijke wijziging in de
Russische topleiding. Deze vijf jaar
werden o.m. gekenmerkt door zuiverin
gen, degradaties en zelfs executies van
mannen, die eens tot de hoogste regio
nen van het Russische regeringsappa
raat behoorden. Maar in deze storm
heeft één man zich weten te handha
ven, n.l. Khroesjtsjev, die de sleutelpo
sitie van eerste secretaris van de Rus
sische communistische partij wist te
bemachtigen.
Khroesjtsjevs ster is voortdurend ge
stegen, toen hij na Stalins dood in 1953
deel ging uitmaken van de „collectieve
leiding". Daarvoor was de 63-jarige
partijsecretaris echter al lange tijd een
machtige figuur in de Oekraïne. In fe
bruari 1955 stelde hij voor maarschalk
Boelganin te benoemen tot opvolger
van premier Malenkov, die was afge
treden na een strijd om de macht met
Khroesjtsjev. Khroesjtsjev kwam hier
uit als overwinnaar te voorschijn. Hij
viel de „persoonsverheerlijking" aan
men had Stalin feitelijk goddelijke eer
gebracht in een opzienbarende rede,
die hij hield op 14 februari 1956 tijdens
het 20ste congres van de Russische
communistische partij. Khroesjtsjev
verwierp ook de leerstelling dat oorlog
onvermijdelijk is en bracht het principe
van „vreedzame coëxistentie" naar vo
ren.
Men kan 'stellen dat de terugkeer tot
het eenmansbewind ir feite niets an
ders is dan de juridische bekrachtiging
van een toestand die al sinds juli 1957
bestond. In juli 1957 n.l. slaagde
Khroesjtsjev erin zich te ontdoen van
de sterkste oppositie die er in de boe
zem van het centrale comité bestond
tegen zijn politiek.
De afloop van de zaak-Zjoekov ver
sterkte de positie van Khroesjtsjev nog
meer. De beslissendste overwinning
behaalde hij echter in februari van dit
jaar toen zijn voorstel tot reorganisatie
van de collectieve boerderijen op een
voltallige zitting van het centrale comi
té werd aangenomen. Vanaf dit ogen-
i blik bleek duidelijk dat Khroesjtsjev in
het centrale comité over een absolute
meerderheid kon beschikken. Boelga-
nins vervanging hing in de lucht sinds
de crisis van juli 1957 toen hij niet snel
en duidelijk genoeg stelling nam tegen
de coalitie van aanhangers van Molo
tov, Kaganovitsj en Malenkov, die zo
als bekend aanstuurden op het ontslag
van Khroesjtsjev'als partijsecretaris.
Khroesjtsjev is niet herkozen tot lid
van het presidium van de Opperste
Sovjet. Zijn benoeming tot premier ge
schiedde bij handopsteken. Tot leden
van het nieuwe presidium van de Op
perste Sovjet zijn o.m benoemd A. A.
Andrejev, H. L. Beljaev, maarschalk
Boedjenny, Alexis Kiritsjenko, K. T.
Mazoerov, Spiriddonov en Oestinov. De
72-jarige Worosjilov werd herkozen als
president.
j BÜ een handelaar in oude materialen,
de heer L. Koppen te Maastricht, is
1 dezer dagen tussen afval en oud papier
een klein doosje aangetroffen, waarin
een zware gouden zegelring, twee smal-
i| le trouwringen en een dubbele trouw-
i' ring zaten. De herkomst van deze rin-
j gen is niet bekend. Zij zijn waarschijn
lijk door een familie als aandenken
bewaard.
De Maastrichtse politie is in de arm
genomen om te trachten de eigenaars
van deze ringencollectie op te sporen.
In de westelijke wereld is de benoe
ming van de Russische partijsecretaris
Khroesjtsjev tot premier niet als een
grote verrassing gekomen. Zoals het
Amerikaanse ministerie van buitenland
se zaken in een commentaar zei, was
Khroesjtsjev al enige tijd de werkelijke
woordvoerder van de Sovjet-regering
op het gebied van zowel de binnenland
se als de buitenlandse politiek. Wellicht
is het zijn bedoeling, zo redeneert men,
om door de vereniging van het leider
schap der partij met dat van de rege
ring officieel een grote rol op een even
tuele topconferentie te kunnen spelen,
een rol die hjj op de topconferentie van
Genève in 1955 onofficieel heeft ge
speeld.
Destijds was de partijsecretaris met
premier B5elganin naar Genève mee
gegaan in zijn hoedanigheid van lid van
het presidium van de Opperste Sovjet.
Westelijke diplomaten te Moskou wijzen
er op, dat wellicht op een volgende top
conferentie de Sovjet-premier verge
zeld zal worden door Alexis Kiritsjen
ko, evenals Khroesjtsjev uit de Oekraï
ne afkomstig, die gekozen is als lid van
het presidium van de Opperste Sov
jet. Sommige diplomaten zijn al ge
neigd om in Kiritsjenko de toekom
stige „kroonprins" van het Kremlin te
zien.
Waarnemers te Londen zien in de
nieuwe ontwikkeling het duideiyke
einde van de periode van „collectief
leiderschap" en tevens voorlopig
althans een einde van de strijd om
de macht in het Kremlin sinds de
dood van Stalin.
Khroesjtsjevs benoeming tot eerste-
minister wordt ook in Londen be
schouwd als een nieuwe stap ter voor
bereiding van een topconferentie. Diplo
maten te Washington verwachten in dit
verband binnenkort een nieuwe mede
deling van Moskou, wellicht inhoudende
dat de Sovjet-Unie besloten heeft een
zijdig de proeven met kernwapens te
staken of de vervaardiging van kem-
In Oosterhesselen (Dr.) kreeg de
achtjarige zoon van de landbouwer
A. Meppelink te Geesbrug ook een
oproep, om woensdag zijn „stem
plicht" te vervullen. Aan de hand
van zijn vader ging hij woensdag
met zijn oproep naar het stembu
reau, waar zijn naam, compleet met
geboortedatum in 19$9, inderdaad in
het kiezersregister bleek te zijn In
geschreven. Toen hij zijn stem wou
uitbrengen, kreeg hij te horen, nog
15 jaar te moeten wachten
De aansluiting van de toeleidingswe'
gen van de Velser tunnel op het wegen
net bij Haarlem, heeft onder Santpoort
donderdagmiddag een slachtoffer ge-
eist. De 10-jarige Hetty Sala is onder
een zandauto terecht gekomen en op
slag gedood.
Hoe het ongeluk gebeurd is, is nog een
vraag. Een met 5 ton beladen zand
auto reed achteruit over rijplaten. Toen
de wagen op de plaats van bestemming
was, stapte de chauffeur uit de cabine
en pas toen zag hy het meisje liggen,
op de rijplaten. Vermoedelijk is het
kind spelend door de achteruitrijdende
auto verrast en gevallen, precies voor
de dubbele achterwielen.
In Zuid-Bohemen zijn gisteren drie
Tsjechoslowaken ter dood veroordeeld
wegens tegen de staat gerichte activi
teit. Zeven beklaagden kregen gevan
genisstraffen variërend tot 25 jaar.
De ter dood veroordeelden, Antonin
Landstoff, Josef Kubelka en Josek
Ptak, volgens de aanklacht vroegere za
kenlieden of ondernemers, waren ervan
beschuldigd dat zjj o.a. zes jaar geleden
de moord op een vrouwelijke commu
nistische regeringsfunctionaris by Kut-
na Hora hadden georganiseerd. Voorts
zou de groep verdachten wapenvoorra-
den hebben aangelegd en anti-commu
nistische pamfletten hebben verspreid,
zo meldt Reuter.
wapens te verbieden. De Russische mi
nister van buitenlandse zaken, Gromy-
ko, zal by de Opperste Sovjet een rap
port over „de opschorting van de
kernproeven" indienen.
In regeringskringen te Bonn ziet men
het vertrek van maarschalk Boelganin
als een nieuw bewys, dat „het Sovjet
stelsel alleen tot een eenhoofdige rege
ring kan leiden". Van de zijde der
Westduitse socialistische partij werd
verklaard, dat men de ontwikkelingen
nauwlettend zal gadeslaan om te zien,
of de Russen ook zullen terugkeren tot
de „onwrikbare Stalinistische buiten
landse politiek".
Deskundigen op het gebied van Rus
sische aangelegenheden te Belgrado
menen de laatste eken tekenen van
een groeiende „persoonsverheerlijking"
van Khroesjtsjev t<- hebben bespeurd.
Zoals bekend is de partijsecretaris de
man geweest die Stalin in het openbaar
van het voetstuk heeft gestoten, waarop
de mythe hem had geplaatst.
Miljoenen reizigers zyn gisteren in
Japan gestrand als gevolg van
de grootste spoorwegstaking sedert de
oorlog, waaraan ruim 100.OdO spoor-
mannen van 92 particuliere maatschap
pijen deelnemen. De spoormannen
eisen een loonsverhoging. De on
derhandelingen van hun vakbonden
met de werkgevers zyn woensdag af
gebroken. Het algemene vakverbond
heeft van deze gelegenheid gebruik ge
maakt om een solidariteitsstaking van
duizenden arbeiders in de chemische
industrie, van havenarbeiders en
münwerkers uit te roepen, aldus meldt
Reuter.
De vakbonden, waarbü bijna alle
Franse spoormannen zijn aangesloten,
hebben besloten voor dinsdag a.s. een
24-uurstaking uit de schreven, omdat
de onderhandelingen over een loons
verhoging van drie procent, korte werk-
tyden en een betere pensioenregeling
zyn mislukt. Het Franse ministerie
van vervoer heeft meegedeeld, dat
voo. het ogenblik de eisen van de
arbeiders onmogelijk kunnen worden
ingewilligd. Het ministerie heeft nieu
we onderhandelingen in mei voorge
steld. De staking van dinsdag wordt
door de socialistische, communistische
katholieke en onafhankeiyke vakvereni
gingen gesteund, aldus meldt Reuter.
Idverieriti*
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL. 717162
Verwachting tot zaterdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Plaatselijk enkele buien, maar ook
verspreide opklaringen. Overwegend
matige wind tussen zuidoost en
zuidwest. Dezelfde of iets hogere
temperaturen.
Zon: 6.24-19.07. Maan: 12.11-2.55.
temp.
neersl.
Station
Weer
heden
afgel.
7 uur
24 uur
Helsinki
onbewolkt
-10
0
Stockholm
onbewolkt
-11
0
Oslo
onbewolkt
-8
0
Londen
zwaar bew.
9
4
Amsterdam
regen
9
3
Brussel
zwaar bew.
9
0
Luxeml' i a
regen
6
2
Partis
licht bew.
9
4
Nice
zwaar bew.
8
18
Berlijn
zwaar bew.
2
0
Frankfurt
regen
8
8
München
zwaar bew.
7
0
Zürich
mist
3
0
Genève
mist
2
15
Wenen
zwaar bew.
4
0
Innsbruck
zwaar bew.
3
0
Rome
zwaar bew.
13
0
BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon Redactie 21544 Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel 4790
Bijkantoor en Red. Umuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: J. J W Boerrigter en
Mr. W A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs H. v RUN en W Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents t>ei millimeter-
hoogte Omroepers 16 cents per m m -hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentlën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week,
f 2.65 per maand, f 7 90 oer kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel 21544
NIKITA KHROESJTSJEV THANS
DICTATOR
IN RUSLAND
