Basel 1958
Schweizer Mustermesse 1958
BAZEL bont patroon van
industriële produkten
Honderdzestig kleine winkeltjes met
de prachtigste horloges
Radio en TV
Herenhorloges robuuster,
damesklokjes nog kleiner
Eisenhower heeft begrip
voor bezwaren
li
I
Stadhouder
temidden
Willem
zijn
van
V rust straks
verwanten
De Gruyter 14 pet. (onv.) uit lager
exploitatiesaldo
VANDAAG EERSTE STAP NAAR
DE CONFERENTIETAFEL
GRAFKELDERS DER ORANJEVORSTEN
M
0
JL
DONDERDAG 17 APRIL 1958
PAGINA 11
j
Geldomset in 1957 weer
Wegenomen
Molière's School
voor vrouwen
Vanavond
Ned. Ford passeert
dividend (15 pet.)
In 1957 werd met
verlies gewerkt
Rotterdam weer een
tunnel rijker
Rijnvaart Vereniging
legt schepen op
K.V.P.-gemeentedag
1958 op 17 mei
j
For
Gentlemen
Only
Radio-Caïro valt
koning Hoessein aan
Yan 12 tot 22 april staan wederom de poorten open van de 42ste Schwei
zer Mustermesse, de Zwitserse nationale jaarbeurs, welke ieder jaar
kort na Pasen in Bazel gehouden wordt. De twintig eeuwen oude
stad, gelegen op het punt waar Zwitserland, Duitsland en Frankrijk elkaar
raken, wordt opnieuw overstroomd door honderdduizenden bezoekers. Wa
ren het er vorig jaar 720.000, het grote aantal, dat de eerste dag de gure
wind en de natte sneeuw trotserend optrok naar de jaarbeursgebouwen aan
de rechterzijde van de Rijn, doet vermoeden, dat ook in 1958 een record aan
belangstellenden zal worden geboekt. En dat de interesse telkenjare weer
enorm is, is niet te verwonderen. Wie eenmaal de Muba, de Mustermesse
Basel, heeft bezocht, zal volmondig erkennen, dat hetgeen de Zwitserse
industrie hier op zeer spectaculaire wijze biedt, een grote belangstelling ten
volle waard is.
Y. de Gruyter en Zoon heeft over het
boekjaar 1957 een saldo exploitatie
rekeningen, winst uit andere onderne
mingen, enz. behaald van 10.672.319
(11.135.313). Het onverdeeld winstsaldo
van vorig jaar bedroeg 464.712 (714.001).
Na aftrek voor afschrijving op gebouwen
ad ƒ1.749.134 (1.569.863) en afschrijving
op installaties ad ƒ3.429.696 (2.876.523)
resteert een winst ter verdeling van
ƒ5.958.201 (7.402.926). Voorgesteld wordt
een dividend van 14% (onv.) op gewone,
6% (onv.) op cum. pref., en 8% (onv.)
op cum. pref. winstdelende aandelen.
Na een onafgebroken reeks van na
oorlogse jaren met stijgende exploita
tieresultaten is 1957 het eerste jaar dat
enige teruggang te zien geeft. De oorzaak
daarvan is gelegen in een vertraagd
tempo van de omzetstijging en een
daling van de brutowinst-marges, waar
door de kostenstijging niet volledig kon
Worden opgevangen.
De geldomzet is in 1957 weer toe
genomen. Voor een gedeelte is zulks
een gevolg van een kleine stijging in
het gemiddeld prijsniveau van verkochte
artikelen. Ook de kwantitatieve omzet
is toegenomen.
Van de filialen werden 16 tot zelf
bedieningszaken verbouwd. Bovendien
werden 9 nieuwe zelfbedieningswinkels
en één bedieningswinkel geopend. Twee
bedieningswinkels werden opgeheven.
Als gevolg van een en ander had de
maatschappij aan het eind van 1957
421 winkels, waarvan 89 zelfbedienings
winkels.
Het derde fabriekscomplex in Den
Bosch is in 1957 voor een gedeelte
gereed gekomen. Hierdoor kan o.m.
het laboratorium belangrijk uitgebreid
worden. Voor uitbreiding van fabrieken
en winkels werd voor een bedrag van
ƒ7.487.882 geïnvesteerd. Ofschoon de
liquiditeit door een obligatielening sterk
verbeterd is, is de directie zich er van
bewust dat nog grote investeringen
nodig zijn voor uitbreiding en vernieu
wing van winkels en voor het derde
fabriekscomplex. Daarom zal een be
langrijk gedeelte van de winst voor
interne financiering gebruikt moeten
worden.
Wat de toekomst betreft, verwacht de
maatschappij dat de bestedingsbeperking
De toneelgroep „Arena" heeft Moliè
res prachtige „School voor vrouwen"
op het repertoire. Gisteravond voerde
men het spel op voor de N.C.R.V.-TV,
in de studio, dus zonder publiek.
Het werd een zeer matige voorstel
ling, want het spel was middelmatig,
en de rest evenzo.
Wanneer een gezelschap van een
repertoirestuk een TV-voorstelling geeft,
heeft dat voor- en nadelen. Er voor
spreekt dat het spel volledig is inge
speeld, dat de rolkennis goed is, dat
men de problemen overwonnen heeft.
Maar aan de andere kant is een tele
visie-opvoering heel wat anders dan
een voorstelling in de zaal. De beeld
regie vraagt om veel veranderingen in
de mise-en-scène. Ook het spel moet
aangepast worden, met name wat de
beweeglijkheid betreft. Voorts is er een
geheel andere sfeer, die velen beïn
vloeden zal.
Het was dus nogal een waagstuk om
dit gezelschap voor de camera's te ha
len. Geen van de medespelenden trad
ooit voor de televisie op. Het is jam
mer. maar wij moeten constateren,
dat dit waagstuk mislukt is. Het toch
al t<r zware, niet op Molière afgestemde
spelen, werd hier nog extra benadrukt.
Er bleef van de „School voor vrouwen"
dan ook niet veel over.
J.v.S.
Voor de A.V.R.O. wordt vanavond de
Missa Solemnis in D gr. t. van Beet
hoven uitgevoerd door solisten, het
groot omroepkoor, het Radio Philhar-
monisch Orkest, het geheel o.l.v. Fer
dinand Leitner (298 m21.05 uur).
Voor France III (National) wordt
een volledige uitvoering gegeven van de
°pera „Benvenuto Cellini" van Berlioz
(280 m2005 uur).
Voor het derde programma wordt een
volledige uitv '°ring gegeven van de
opera in vijf akten van Prokofieff „The
flaming angel" door de ensembles van
de Franse omroep met solisten, het
geheel o.l.v. Charles Bruck (464 m21
uur).
ook wel van invloed zal zijn in de
detailhandel in levensmiddelen. Kosten
verhogingen dienen daarom vermeden te
worden, evenals maatregelen, die de
rendabiliteit en produktiviteit zouden
kunnen belemmeren
ïn de vergadering van de raad van
beheer der Nederlandsche Ford Auto
mobiel Fabriek werd besloten aan de
aandeelhouders voor te stellen het divi
dend over het boekjaar 1957 te passeren
(v.j. 15 pet.)
Het geheel der maatregelen welke in
de tweede helft van 1957 geleidelijk wer
den getroffen ter correctie van de opge
treden conjuncturele overspanning in
Nederland, hebben o.m. de financiële
resultaten der vennootschap zodanig be-
invloed, dat het jaar 1957 met een ver
lies moet worden afgesloten. Over 1956
werd nog een bedrijfswinst na afschrij
vingen geboekt ad f3.309.725 en in 1955
ad f8.097.727. De zuivere winst 1956
werd becijferd op f 1.945.496 en voor
1955 op f4.513.451.
Rotterdam heeft er weer een tunnel
bü. Voetgangers, wielrijders en automo
bilisten beschikken nu over een snelle
verbinding van de Beukelsdjjk naar Blij-
dorp, waardoor de Statentunn G die voor
al op spitsuren tot moeilijke verkeers
situaties aanleiding geeft, belangrijk
ontlast zal worden.
De nieuwe tunnel mondt, van de Beu-
kelsdijk gezien, uit bij de Diergaarde en
duikt over de volle breedte door onder
het spoorweg- emplacement, dat daar
zeer uitgebreid is. De koker zelf is
ruim 100 meter lang; de beide opritten
zijn elk 75 meter. Met de bouw van het
kunstwerk is bijna zes jaar gemoeid ge-
weest, ongeveer een half jaar korter dan
de technici hadden berekend.
Wethouder R. Langerak stelde de
tunnel woensdag officieel voor het ver-
keer open door een lint door te knippen.
Aan de andere kant wachtten twee trom
petterende olifanten het door de tunnel
wandelende gezelschap op als om de
vreugde van de Diergaarde Blijdorp, die
voor tal van Rotterdammers nu veel ge
makkelijk bereikbaar is, kenbaar te ma
ken.
De nog steeds aanhoudende daling op
de vrachtenmarkt heeft er toe geleid,
dat de Nederlandse Rijnvaart Vereni
ging te Rotterdam een vijftal grote
en enkele kleinere schepen, tezamen
ongeveer 17.000 ton metende, uit de
vaart heeft genomen. Dit is ongeveer
5 pet van de totale capaciteit van de
N.R.V. Het is te verwachten, dat meer
dere Rijnvaartrederijen dit voorbeeld
zullen volgen.
De gedwongen wachttijd zal worden be
nut voor het verrichten van grote repa
raties, waar deze schepen intussen wel
aan toe waren. Van het personeel be
hoeft niemand te worden ontslagen. De
directie van de Nederlandse Rijnvaart
Vereniging beschouwt de situatie aller
minst als rampzalig, maar de vorming
van een mottenballenvloot acht zij toch
wel een teken aan de wand. In dit ver
band zij ook gewezen op de resolutie
van de „Arbeitsgemeinschaft für die
Rheinschiffahrt", vorige week te Duis
burg aangenomen om de bouw van
nieuwe Rijnschepen gedurende één jaar
stop te zetten.
De K.V.P. zal in het kader van de ko
mende gemeenteraadsverkiezingen een
gemeentedag 1958 houden. Deze bijeen
komst waarop raadsleden zullen worden
uitgenodigd, zal plaats hebben te Til
burg. Onder andere zullen inleidingen
worden gehouden door de Voorburgse
wethouder mr. dr. A. Schrijvers over
volkshuisvesting en woningbouw en
door het Maastrichts raadslid de heer
J. A. Ensinck over gezinspolitiek in het
gemeentebestuur. De heer Ensinck is se'
cretaris van de Limburgse K.A.B.
De hal „Madame-Monsieur" op de Basler Mustermesse, het gezamenlijke pavil
joen van de Zwitserse textielindustrie. Hierboven een bruidstoilet en feestelijke
middag- en avondkleding.
Het meest op de voorgrond treedt dit
jaar het technisch element in verband
met de steeds voortschrijdende automa
tisering. Vooral komt dit tot uiting in
de nieuwe hal 7, welke geheel bezet is
door de produktie-middelenindustrie met
haar veelal gigantische werktuig- en
werktuigbouwmachines. De hal, welke
ruim 41 meter breed en 92 meter lang
is, biedt een welkome aanvulling aan
de bestaande expositieruimte. Zoals be
kend draagt de Basler Mustermesse
als enige belangrijke jaarbeurs van
Europa nog steeds een zuiver nationaal
karakter. Buitenlandse exposanten kan
men hier niet vinden, mede omdat er
ieder jaar weer te weinig plaats is om
zelfs de gegadigde Zwitserse firma's
in een der gebouwen onder te brengen.
Ondanks de uitbreiding van de beurs
moesten dit jaar nog 300 aanvragen
worden afgewezen.
Wanneer men het hoofdgebouw bin
nentreedt, komt men onmiddellijk te
staan voor dé grote attractie van de
Messe, het horlogepaviljoen. Op
uiterst charmante wjjze komt de be
kendste van alle Zwitserse exportin
dustrieën met een kostbare uitstal
ling voor de dag. De 160 kleine
winkeltjes, waarin de horlogefabri
kanten hun produkten tonen, vormen
werkelijk een lust voor het oog. Naast
de bestaande, veelal verbeterde ka
libers, zijn er weer nieuwe modellen
bij gekomen. Een aardige primeur
beidt het automatische horloge, waar
van de rotor zo is aangebracht, dat
de inwendige dikte van het uurwerk
kon worden teruggebracht tot 4,10
mm. Voorts zijn er horloges te zien
met binnenverlichting, horloges die
wereldtijd aangeven, uiterst nauwkeu
rig lopende chronometers en vol
maakt waterdichte uurwerken. Over
het algemeen valt op, dat de arm
bandhorloges voor heren een meer
robuust aanzien hebben gekregen, ter
wijl die voor dames juist kleiner en
sierlijker zijn geworden. Aansluitend
bij het horlogepaviljoen treft men het
veelhoekige bijouterie-zaaltje aan,
waar iri stemmige vitrines een oog
verblindende juwelenschat is tentoon
gesteld.
De expositie van de elektro-industrie
welke eveneens één van Zwitserlands
grootste deviezeninbrengers is, is aan
gevuld met de speciale stand „Atoom
kracht". De opzet is de bezoekers een
indruk te geven van de economische be
tekenis van de energievoorziening en de
rol die de atoomkracht in de toekomst
te vervullen krijgt. Binnen afzienbare
tijd zullen in Zwitserland nieuwe
atoomreactoren en -centrales gebouwd
worden, omdat de oude energiebron, de
waterkracht der grote rivieren, de stij
gende behoefte niet meer kan dekken.
Hoewel zij in omvang in genen dele te
vergelijken valt met de Amsterdamse
expositie „Het Atoom" geeft de Bazelse
toch een aardig inzicht in de bijzondere
aard van de atoomenergie en de moge
lijkheden, welke deze bij vreedzame toe
passing biedt.
Dit jaar is aan de textieltentoonstel-
ling een meer dan gewone aandacht be
steed in verband met het feit, dat de
kledingindustrie in 1957 voor over de
100 miljoen frank naar het buitenland
geëxporteerd heeft. De hal „Madame-
Monsieur" heeft dan ook als motto ge
kozen „Zwitserland exporteert mode'
Architecten en decorateurs zowel uit
het Duits als uit het Frans sprekende
deel van het land hebben een roman
tisch toneel opgebouwd, waarin op zeer
aantrekkelijke en orginele manier de bij
elke bepaalde gelegenheid te dragen
kleding wordt getoond. Op de trappen
van het toneel staat een bruidspaar po
serend voor de fotograaf en omringd
door bruidsmeisjes en familieleden, al
len in feestgewaad. Daarnaast ziet men
het jonge paar op huwelijksreis aan zee,
in bonte hemden en badkostuum, en
vervolgens de man op kantoor en zijn
echtgenote in haar boudoir en in de
stad. V/el zeer duidelijk komt hier tot
uiting op welk hoog peil de Zwitserse
textiel- en kledingindustrie staat. Het
zelfde geldt voor de expositie „Créa-
tion", waar een keur van stoffen te be
wonderen valt, gedrapeerd op meer dan
twee maal levensgrote beelden. Enige
vitrines met juwelen van avondschoen
tjes geven het geheel een nog kostbaar
der aanzien. Dat het Messebestuur een
eresaluut aan de textielindustrie heeft
willen brengen, blijkt uit het tentoon
stellingsvignet, dat dit jaar een veel
kleurig weefsel voorstelt.
Wandelend door de uitgestrekte en
hoge jaarbeurshallen valt nog op de
uitstalling van de in kwaliteit hoog
staande grafische produkten, het fijne
keramiek en de handweefsels en de
ruime sortering van inlandse wijnen.
De meubelbeurs is enigszins achteraf
gedrongen en veilt trouwens wat te
gen.
Een welkome afwisseling bij de
rondgang over de Messe-terreinen
vormt de afdeling tuinarchitectuur en
de tentoonstelling van de „Lignum",
de Zwitserse vakgroep voor hout. In
een fotoreportage, getiteld „Familie
Schwyzer baut ein Haus", wordt de
bezoeker verteld, hoe een Zwitsers ge
zin, slachtoffer van het woningvraag
stuk, besluit zelf een huis te bouwen
en hoe dat met hout op aanvaardbare
wijze zonder al te veel kosten kan ge
schieden.
Een enkel woord dient nog gewijd
aan de tentoonstelling „De goede
vorm", welke vergelijkbaar is met de
in ons land nog zo weinig bekende ex
posities van de industriële vormgevers.
Deze tentoonstelling beoogt consumen
ten en producenten te tonen, dat smaak
volle en nuttige vormgeving goed sa-
pien kan gaan en zelfs noodzakelijk is
wil men een hoogwaardig en verant
woord produkt fabriceren. Tenslotte is
in de open lucht nog een groot assorti
ment van kampeerartikelen ten toon ge
steld, welke weliswaar bij uitstek past
in het vakantieland Zwitserland, maar
waarvoor op de koude eerste dag van
de beurs nog maar weinig belangstel
ling bestond.
De Schweizer Mustermesse 1958
biedt dus weer zowel aan de louter
uit nieuwsgierigheid komende bezoe
kers als aan hen, die zaken willen doen,
veel interessants. Al is de hotelaccomo-
datie vorig jaar uitgebreid, het feestelijk
versierde Bazel, dat ongeveer even
groot is als onze jaarbeursstad Utrecht,
kan de stroom van vreemdelingen deze
tien dagen niet herbergen. 30.000 bui
tenlanders kwamen in 1957 de beurs be
zichtigen. Men rekent dit jaar, ondanks
de zo juist geopende Expo in Brussel,
op een minstens gelijk aantal, waaron
der ook zeker weer vele Nederlanders
zullen zijn.
Advertentie
Onder ons, mijne heren:
een stijlvolle maaltijd ia
een deel levensvreugde.
Zou Uw betere helft on
derstaand recept niet eens
willen klaarmaken?
Vraag het haat eens
Gevulde aardappelen
met kaas
1 kg langwerpige aard
appelen in de schil gaar
koken, afgieten, pellen',
in de lengte doormidden
snijden en voorzichtig uit
hollen. Het binnenste ge
deelte van de aardappe
len met 50 gr. roomboter,
150 gr. geraspte kaas,
100 gr. fijngesneden ham
en peterselie en 2 eidooi
ers mengen en op smaak
afmaken met peper en
zout. Daarna voorzichtig
2 stijfgeslagen eiwitten
er door scheppen. De uit
geholde aardappelen met
dit mengsel vullen, de
rest van de geraspte kaas
er overheen strooien, be
sprenkelen met wat ge
smolten boter en in een
matig warme oven gra
tineren. Opdienen met
eenpaar takjes peterselie.
PUBLICATIE V. H. NED. ZUIVEIBUREAU - RIJSWIJK
Radio-Caïro heeft gisteren volgens
Reuter koning Hoessein van Jordanië
ervan beschuldigd, dat hij een samen
zwering op touw zet om te verhinderen
dat de „Egyptische troepen naar het ge
bied van Gaza terugkeren".
Dit bericht sluit kennelijk aan op een
bekendmaking van vier dagen geleden,
waarin sprake was van een Jordaanse
samenzwering om Egyptische functio
narissen in Gaza te vermoorden en het
Egyptische bestuur daar omver te wer
pen.
De Jordaanse radio-omroep maakte
dinsdag melding van een golf van arres
taties in het gebied van Gaza en de af
kondiging van de noodtoestand.
Een triomfantelijk lachende president Eisenhower, gefotografeerd na het werpen
van de eerste bal in het nieuwe baseball-seizoen 1958.
Duchtige vakantiekleding, moderne sporthemden en kleurige bad- en strand-
kostuums spreken van het verlangen naar een warme zomer.
Formeel gesproken is het laatste
woord aan de regering van de Sovjet-
Unie, maar in westelijke kringen te
Moskou twijfelt men er volgens U.P.
niet aan, dat de Russen vandaag ge
hoor zullen geven aan een gezamenlijke
westelijke aide-mémoire, die gisteren is
overhandigd en waarin wordt voorge
steld ogenblikkelijk te beginnen met de
diplomatieke voorbereidingen van een
top-conferentie, die, als tevoren vast
staat dat zij de moeite loont, wellicht
in de zomer zal worden gehouden.
De aide-mémoire, die de diplomatieke
vertegenwoordigers van Amerika, Enge
land en Frankrijk gisteren in Moskou
hebben overhandigd, vormt een ant
woord op een Russisch voorstel van
11 april om de diplomatieke voorberei
dingen vandaag te beginnen. De Sovjet-
Unie heeft tot dusver op het standpunt
gestaan, dat op diplomatiek niveau al
leen technische bijzonderheden van een
in mei te houden bijeenkomst van de
ministers van buitenlandse zaken aan
de orde kunnen komen. Deze zienswijze
wordt door de westelijke mogendheden
afgewezen.
Zij constateren in hun aide-mémoire,
dat er nog steeds wezenlijke menings
verschillen bestaan over het karakter
en de omvang van het voorbereidende
werk. Zij stellen voor deze bestaande
meningsverschillen het eerste onder
werp van bespreking tussen de weste
lijke diplomaten en Russische vertegen
woordigers te doen zijn.
Daar de westelijke minister van
t~\ e Nieuwe Kerk te Delft, waarin zich het mauso-
J leum van het Huis van Oranje bevindt, heeft een
■*S veelbewogen geschiedenis achter de rug. Het im
posante gothische bouwwerk met zijn hoge slanke toren
kwam na honderd jaar zwoegen gereed in 1494. Bij de
grote brand van Delft op 3 mei 1536 liepen kerk en
toren zware schade op en stortten zelfs de klokken naar
beneden.
Dank zij de interventie van Karei V, die zelf een
nieuw glas-in-loodraam schonk, kon de herbouw met
spoed en kracht ter hand worden genomen, doch toen
in 1566 de kerk juist weer iets van zijn oude luister
had teruggewonnen, brak de beeldenstorm uit en ging
opnieuw veel schoons verloren.
De dagen voor de katholieke eredienst in het gebouw
waren toen geteld, want op 2 aug. .1572 wist de Calvi
nistische gemeente van ternauwernood 180 leden bij
gestaan door Lumey van der Mark van prins Willem
van Oranje gedaan te krijgen, dat de kerk aan haar
werd toegewezen.
Daags daarna werden de altaren verwijderd en klon
ken er voor het eerst de strijdpsalmen van Dathieu.
Nauwelijks twee jaar later, op 101 vleugels op onnavolgbare wijze accen- leed, werd naast haar echtgenoot ter
juli 1584, viel prins Willem van Oranje I tueren. ruste gelegd. Vervolgens werd in het
onder de dodelijke schoten van Baltha-1 1 lage gewelf een ijzeren rooster aange-
cnr fïpmrds pn ziin stoffelijk overschot Een jaar voor het monument gereed bracht, zodat de kist van prins Mau-
rits boven die van Willem van Oranje
kon worden geplaatst en die van Fre-
derik Hendrik in 1647 boven die van
zjjn moeder, Louise de Coligny. Behal
ve Catharina Belgica vonden nog twee
jeugdige dochtertjes van William van
Oranje in de crypte hun laatste rust
plaats en nadat stadhouder Willem II
in 1651 en Amalia van Solms in 1675
sar Gerards en zijn stoffelijk overschot
werd na een luisterrijke uitvaart bijge
zet in de kleine kruisvormige crypte on
der het priesterkoor.
„In afwachting van de wederopstan
ding Willem I de Vader des Vader
lands" werd in zijn stenen sarcofaag
gebeiteld en in het priesterkoor werd
een eenvoudige stenen katafalk opge
richt.
Het was Louise de Coligny die der
tig jaar later, in 1614, de Staten-Gene-
raal verzocht om een „eerljjcke sepul
ture" voor haar gemaal. De Staten
pakten de zaak royaal aan en gaven
Hendrlck de Keyser opdracht een graf
monument te maken „als soodanighen
heerlijcken Prince waerdich is, daer
aen geene costen sparende", en zo ont
stond het grootste en kostbaarste praal
graf dat Nederland rijk is. De zeven
laatste jaren van zijn leven heeft de be
roemde Amsterdamse beeldhouwer en
architect gebruikt om van dit praalgraf
een onsterfelijk monument van vak
manschap te maken. Zich inspirerend
op het bekende grafmonument van Hen
drik II en Maria de Medicis in de ka
thedraal van St. Denis, heeft hij een in
drukwekkend geheel ontworpen, waar
aan invloeden van laat-gothiek en ba
rok direct te onderkennen zijn. In de
nissen op de hoeken werden volgens
klassicistisch voorbeeld allegorische
voorstellingen geplaatst van de vrijheid,
de gerechtigheid, het geloof en de
kracht, terwijl het voorfront een voor
stelling te zien geeft van Willem van
Oranje in volle wapenrusting.
Een meesterstuk van. beeldhouwkunst
is het 2000 kg wegende bronzen beeld van
de Faam, dat slechts op één teen rust.
Een voorstelling vol zwier en gratie,
waarbij de geheven bazuin, de beval
lige houding en de sierlijke val der
plooien, het opwiekend bewegen der
kwam, stierf Hendrick de Keyser en zo
doende werd het marmeren beeld van
de gestorven Willem van Oranje op de
graftombe vervaardigd door David
Herman. Het terracotta model van
dit gevoelig gemodeleerde beeld be
vindt zich in het Rijksmuseum te Am
sterdam.
Louise de Coligny, die in 1620 over-
buitenlandse zaken niet gedurende
lange tijd uit hun land weg kunnen
blijven, moeten bij de diplomatieke
besprekingen niet alleen procedure
kwesties maar ook onderwerpen van
wezenlijk belang behandeld worden,
aldus de westelijke nota. Bij deze be
sprekingen moeten de standpunten der
regeringen ten aanzien van de grote
kwesties onderzocht worden en moet
gepoogd worden mogelijkheid van
overeenstemming hierover te schep
pen.
Herhaald wordt dat er, wil een top
conferentie vruchtbaar kunnen zijn, een
redelijk uitzicht moet bestaan op het be
reiken van concrete resultaten ten aan
zien van bepaalde kwesties. Bevredi
gende voltooiing van het voorbereiden'
de werk moet daarom voorafgaan
aan regelingen voor een dergelijke
conferentie.
De besprekingen der ambassadeurs
(Maurice Dejean van Frankrijk, Sir
Patrick Reilly van Engeland en Llewel
lyn Thompson van de Verenigde Staten)
zullen de eerste concrete stap zijn naar
een overleg aan de top, zoals dat voor
het laatst in 1955 te Genève heeft plaats
gehad.
Het voorstel werd op 10 december
vorig jaar gedaan door de toenmalige
premier Boelganin. Hij stelde Eisenho
wer, Gaillard en Macmillan voor be
sprekingen te voeren over het staken
van proeven met kernwapens, demilita-
risatie van Midden-Europa, normalisa
tie van de betrekkingen ten aanzien van
het Midden-Oosten „en andere kwes
ties waarvan een der partijen bespre
king noodzakelijk acht".
Boelganin en Gaillard zijn inmiddels
afgetreden als premier. En uit de tot
op heden gevoerde nota-wisseling zijn
de verschillen tussen oost en west in
een scherp daglicht gekomen.
President Eisenhower heeft gisteren
op zijn wekelijkse persconferentie ge
zegd, dat indien een topconferentie de
enige manier is waarop vorderingen
kunnen worden gemaakt in de richting
uSn vermindering van de spanningen,
hp altyd nog bereid is de daaraan ver
bonden risico's te aanvaarden.
Hij zei echter het met oud-minister
van buitenlandse zaken Acheson eens
te zijn, dat deelneming van een presi
dent aan een dergelijke conferentie een
belemmering is voor het vormen van
diens definitief en onbevangen oordeel.
waren bijgezet was de grafkelder vol.
Eerst na de dood van stadhouder
Willem IV in 1751 is in de absis van
het koor een nieuwe en grotere graf
kelder gemaakt achter de oude. De
prins-stadhouder en. de stoffelijke res
ten van zijn in 1736 overleden dochter
prinses Anna werden er in 1752 in over
gebracht, terwijl er sindsdien nog 27
leden uit het Huis van Oranje zijn bij
gezet.
O
In 1923 is de restauratie van het ver
vallen kerkgebouw grondig ter hand
genomen en werden ter gelegenheid
van het zilveren regeringsjubileum van
koningin Wilhelmina voor de derde
maai tijdens het bestaan van het kerk
gebouw een aantal kostbare glas-in-
loodramen aangebracht in het priester
koor naar ontwerpen van Joep Nico
las, Willem van Konijnenburg en
George Rueter. De grafkelders werden
grondig herzien en opnieuw uitgebreid,
terwijl bij de middenopgang van het
koor een ruime nieuwe toegang werd
gemaakt naar de ondergrondse graf
gewelven.
Nadien hebben Koningin Emma en
prins Hendrik er hun laatste rustplaats
gevonden en wanneer straks de sarco
faag met de stoffelijke resten van Wil
lem V er zijn plaats heeft gevonden,
zijn alle overleden oranjevorsten met
hun echtgenoten en kinderen in het
Mausoleum te Delft ondergebracht.
De enige, die hierop wel altijd een
1 uitzondering zal blijven maken, is Ko
ning-Stadhouder Willem HI, die In 1702
is bijgezet in Westminster Abbey.
In de kleine kruisvormige crypte (I)
werd in 1584 Willem van Oranje (1)
bijgezet en in 1620 Louise de Coligny (2).
Beven hun sarcofagen werd_ een ijzeren
rooster aangebracht. De kist met het
stoffelijk overschot van Prins Maurits 3
werd daar in 1625 geplaatst en die van
Frederik Hendrik (4) in 1647. Voorts
werden in de crypte ter ruste gelegd
Isabella Charlotte en Catharina Belgica,
dochters van Prins Willem, nadien Ama
lia van Solms en stadhouder Willem II.
Nadien werd onder de absis een tweede
veel grotere crypte (II) gemaakt, waarin
alle overleden Oranjetelgen sinds stad
houder Willem IV zijn bijgezet.
