Le Mondei ,JEmdd crisis Franse yeroorzaakt opgelost Soustelle heft roep om De Gaulle aan Naar de top? D gemakkelijker dan Verzet tegen bewind van Tito groeit Salomon: Koning der indiscretie NATO-LEGER 30 DIVISIES Gnpa: KNEEDBAAR HOUT van Ceta Bever Rallye Bagdad NIEUW SLEEPBASSIN Eisenhower over Franse crisis Krijgt IS or stad zijn zin? - - jSfl DONDERDAG 17 APRIL 1958 PAGINA 7 Joegoslavië heeft te klagen over Albanië A nti'A merikanisme een politiek foefje" Nieuwe Russische cyclotron naar door AGATHA CHRISTIE Binnenv aartlab oratorium officieel geopend Soda-industrie Staatsgarantie is van belang geweest Achtergebleven gebieden met drie fabrieken geholpen Verkiezingen in Zuid-Afrika Taalgeschiedenis van Oost-Nederland <Van onze Parijse correspondent) de 149 communistische stemmen af- PARIJS, hedenmorgen, trekt, blijven er 168 stemmen over, af- n komstig van de zogenaamd „nationale" Ue algemene opinie in de bevoegde groeperingen, hetgeen aanzienlijk min- h »Jre ook direct bij de aangelegenheid der is dan de 255 „nationale" stemmen optrokken milieus te Parijs is, dat de ten gunste van de regering en de door oensdagnacht door de Nationale Ver- haar voorgestane Tunesië-politiek; en Kadering te weeg gebrachte regerings- deze 162 nationale oppositiestemmen j-risis bijzonder moeilijk zal blijken op hebben bovendien ook niet alle hetzelf de lossen en dat haar dus een lang de betekend: in grote meerderheid wei- teven is beschoren; allerminst een iswaar afwijzing van een zogeheten novum op het gebied van Franse rege- „politique d'abandon", maar de stem- ngscrisissen. Evenmin is het een men tegen van de radicale oud-premier IimX!"!1' verklaring van de moei- Mendès-France en diens volgelingen hlkneid in wezen daarin is gelegen, dat waren stemmen ten gunste van een li- e totale oppositie die de regering ten berale politiek, een Franse liberale po- ~r! ?racht inwendig zelf van hoogst Htiek weliswaar Algerije bij gespleten aard is, geen program heeft en dus niet de plaats van het ten val gebrachte kabinet kan innemen. Wan- beer men van de 321 stemmen, die te gen de regering Gaillard en haar Tu nesische politiek werden uitgebracht, Frankrijk houden die echter naar hun mening niet te verwachten is van een bewind, waarin nationalistische chauvinisten en geborneerde „patriot ten" er voortdurend op uit zijn de wet te stellen. Alles bij elkaar bezien ontbreekt het dan ook niet aan voorspellingen, dat Wanneer ook deze crisis weer in het stadium van overrijpheid zal zijn aan beland, de oplossing gelegen zal blijken m de terhandneming van een soortge lijke compromispolitiek als de thans af gekeurde, zjj het met kleine afwijkingen haar rechts of naar links en met een dito gewijzigd „personeel". En ook dat is geenszins een novum in de gang van zaken bij een Franse regeringscrisis. Hier en daar wordt evenwel schuch ter gezinspeeld, o.a. in de katholieke „La Croix", die voor de obstructie van de rechts onafhankelijken en so ciale republikeinen geen goed woord over heeft, op de mogelijkheid van wèl een beduidende koerswijziging in Ruim vier maanden lang proberen de Russen nu al een topconferen tie te forceren. In december vorig jaar werd het Russische corresponden tie-offensief geopend met een lange brief van de toenmalige premier, Boel- ganin, aan Eisenhower en sindsdien heeft Moskou het Westen onophoudelijk met_ missives bekogeld. Deze acti viteiten zijn niet nutteloos geweest. Men moet helaas constateren, dat de propa ganda van Moskou op dit punt in de neutrale wereld en zelfs in bepaalde Westerse kringen enige weerklank heeft gevonden. Amerika werd in de kwestie van de topconferentie in het defensief gedrongen. De V.S. stonden voor de ?ware taak de wereld duidelijk te ma- K.eH, waarom een ontmoeting der rege ringsleiders, die niet grondig was voor bereid, de internationale veiligheid slechts kon schaden. De Russen pro beerden de mensheid wjjs te maken, dat de huidige internationale spanning verminderd zou kunnen worden als de hoogste gezagdragers van Oost en West maar met elkaar aan één conferentie tafel gingen zitten. Alleen in een gesprek van de leiders van de twee kampen zou een oplossing gevonden kunnen worden voor de brandende wereldproblemen, zo werd door Moskou beweerd. Maar van Amerikaanse zijde is terecht opge- merkt, dat als de Sovjet-Unie werkelijk een zekere ontspanning wenste, er gele genheid te over was om binnen de nor male diplomatieke kanalen met de te genpartij over een regeling van de han gende geschillen te praten. Rusland wil echter in een spectaculaire bijeenkomst de mensheid van zijn vredelievende ge zindheid overtuigen. Moskou heeft zich vastgebeten in het denkbeeld van een topconferentie, of zo'n conferentie nu kans op een accoord zou bieden of niet. i e Russen willen de topconferentie wel laten voorafgaan door een ontmoeting van ambassadeurs en een conferentie van ministers van Buitenlandse Zaken. Maar zij weigeren de bijeenkomst der regeringsleiders af hankelijk te stellen van het welslagen der voorbereidende bijeenkomsten. Zij hebben zich nu eenmaal in het hoofd gezet, dat de ministers in mei bijeen zouden komen en de regeringsleiders in juni. Amerika en de andere Westerse mogendheden willen deze Sovjet-agen da echter niet bij voorbaat aanvaarden. Zij willen zich het recht voorbehouden tenslotte van een topconferentie af te zien, als er in de komende maanden geen duidelijke verandering ten goede optreedt in de Russische houding ten aanzien van het Westen. Washington, Londen en Parijs willen geen herhaling van wat er in 1955 ge beurd is, toen de Westerse mogendhe den tenslotte tegen hun zin met de Sovjet-Unie aan de conferentie-tafel kwamen te zitten. Eisenhower heeft toen met zijn „open skies"-project het Westerse prestige gered, maar het was een „narrow escape" en tenslotte heeft de Geneefse bijeenkomst van drie jaar geleden geen positieve resultaten ge had. Nauwelijks waren de Russische woordvoerders naar Moskou terugge keerd, of zij zetten hun oude agressieve politiek onveranderd voort. In 1955 Werd ook de fout gemaakt de proble men, die door de regeringsleiders wa ren besproken, nader te laten bekijken door de ministers van Buitenlandse Za ken. Van die uitwerking op een lager niveau is niets terecht gekomen. Dit maal wil het Westen dan ook in omge keerde volgorde te werk gaan. Eerst moet op lager niveau iets bereikt zijn, voor de topfiguren hun gesprek begin nen. De topconferentie moet geen avon tuur worden. Er moet een rede lijke kans zijn dat de partijen al thans enkele essentiële problemen uit de weg kunnen „imen. De Westerse mogendheden hebben nu tegenover de Sovjet-Unie yan hun goede wil blijk wil len geven door in te stemmen met een ambassadeursconferentie in Moskou. Maar die instemming bindt hen niet iot latere conferenties op hoger niveau. Het Westen wil bovendien reeds op de ambassadeursconferentie over de we zenlijke internationale problemen pra len, en niet alleen over tijd, plaats en agenda van de eventueel té houden ver gaderingen van ministers en regerings leiders. Zo gesteld biedt een gesprek tussen ambassadeurs voor het Westen geen risico. Maar de Russen zullen on getwijfeld hun pogingen om een topcon ferentie te forceren met onverminderde aracht voortzetten. Het blijft opoassen voor de Westerse mogendheden. Zij mo gen zich geen tweede keer op valse Russische voorspiegelingen naar Genè- v« laten lokken. In een overzicht over het afgelopen jaar zegt de regering van Joegoslavië volgens Reuter, dat er in 1957 een lich te toeneming geconstateerd is van vij andige activiteit, gericht tegen het com munistische bewind van maarschalk Tito. De mondelinge en geschreven propaganda tegen het bewind, „voorna melijk afkomstig van mensen, die lid zijn geweest van Quisling-groeperingen en van een deel van de geestelijkheid," nam toe. Zekere kleine groepen poog den tot georganiseerde activiteit te ko men. De betrekkingen met andere commu nistische landen, met uitzondering van Albanië, zijn „opmerkelijk verbeterd", aldus het overzicht, dat voorts melding maakt van de betrekkingen met de westelijke landen. Qver vele internationale kwesties is de Zuidslavische regering het met de Sovjet-Unie eens en ondanks bepaalde tegenstellingen onderhoudt Zuid-Slavië met de westelijke landen „goede en vriendschappelijke betrekkingen", al dus het overzicht. President Eisenhower heeft gisteren op zijn persconferentie de kritiek in de Franse Nationale Vergadering op de Verenigde Staten „een politiek foefje" genoemd. De president sprak als zijn mening uit, dat de val van het kabi- net-Gaillard geen invloed zal hebben op de voorbereidingen voor een topcon ferentie en evenmin op de conferentie van ministers van defensie van de N.A.T.O.-landen te Parijs. Volgens Eisenhower hebben de Ver enigde Staten hup politiek met betrek king tot Frankrijks problemen glashel der uiteengezet. Hij zei eens een lang gesprek met Gaillard te hebben gehad, waarna hij de indruk had, dat zij het volkomen eens waren over die politiek. Zij waren van oordeel, dat er sterke traditionele en historische vriendschapsbanden tussen Frankrijk en grote delen van Afrika bestaan en zij hoopten, dat deze banden zouden bijdragen tot het ont staan van betere betrekkingen tussen de twee gebieden. Eisenhower wilde zich niet uitlaten over de mogelijke gevolgen van de val van het kabinet-Gaillard op het gebied van de internationale politiek. „Nie mand weet wat er gaat gebeuren," zo zei hij. Frankrijks Noord Afrika-politiek; een koerswending, die op een ronduit li berale, zij het toch nog Franse oplos sing zou aansturen en die genomen zou kunnen worden door een centrum links bewind, vaartegenover de com munisten een min of meer welwil lende neutraliteit in acht zouden ne men. Het denkbeeld is in de afgelopen maanden ook reeds door verscheidene medewerkers van het weekblad ,,L' Ex press" naar voren gebracht, terwijl het eveneens de aandacht verdient, dat het nationale bestuurscomité van het Chris telijk Vakverbond, een van de grote drie, zich zondag jl. onomwonden heeft uitgesproken voor een oplossing van het Algerijnse conflict door middel van on derhandelingen. Met dit laatste feit mag men in ver band brengen, dat van de 75 leden, die de volksrepublikeinse Kamerfractie (christen-democraten) telt, er 70 woens dagnacht vóór de regering en de door haar voorgestane politiek hebben ge stemd, en dat Georges Bidault, een der felste bestrijders van een zogenaamde „politique d'abandon", in zqn eigen groep voor zijn tegenstemming slechts twee leden wist mee te krijgen. Daarmee in overeenstemming was gisteren de reactie ter beurze, waar de noteringen van de meeste Franse aandelen petroleum, d.w.z. de be lofte van de Sahara incluis gevoe lig terugliepen, terwijl de prijs van het goud beduidend opliep, de Napo léon van 1760 tot 3960 frs. Bij de overweging van de portée van deze jongste Franse politieke crisis gaat de grootste bezorgdheid uit naar de gevolgen voor Frankrijk op inter nationaal gebied. In zijn hoofdartikel met het schampere opschrift „Enfin seuls" stelt „Le Monde" vast, dat In het buitenland „volgens de graad van vriendschap die men ons toedraagt, de gevoelens variëren van bezorgdheid en benauwenis tot erbarmen". „Sinds de desastreuze affaire van Sakiet", aldus verder 't gezaghebbende blad, „waren in de internationale opinie de papieren van Frankrijk weer aanzienlijk geste gen. Zie het hier nu andermaal op het toppunt van eenzaamheid. Sommigen zouden van het bewustzijn van dit iso lement het punt van uitgang willen ma ken van het nationaal herstel. Plotse ling ontwaakt, zou het vaderland een heelal gaan trotseren, dat voorbarig het uur gekomen geloofde van de verdeling van Frankrflks nalatenschap; het zou dit heelal het bewijs gaan leveren van zijn vitaliteit en zijn kracht. Een derge lijke politiek zou als consequentie heb ben de oorlog tot het uiterste, vandaag in Algerije en weldra in heel Noord- Afrika. Zij zou onder andere meebren gen de afsnijding van de Amerikaanse en Duitse kredieten, de afsnoering van de industriële expansie. Zij zou binnen lands mobilisatiemaatregelen vergen op grote schaal, rantsoenering en in één woord: gestrenge soberheid. Hoe veel Fransen zijn werkelijk- geporteerd voor deze wanhoopsonderneming? In ieder geval gelooft niemand ter wereld dat het Franse parlement een kandidaat naar het premierschap zal kunnen in vesteren, die deze taal zou spreken en ondubbelzinnig zijn bedoeling te kennen zou geven zich eraan te houden A.F.P. en U.P. melden, dat Jacques Soustelle, oud-gouverneur van Algerije, op een verkiezingsbijeenkomst in Lyon heeft gepleit voor een politiek bestand van minstens een jaar. Hij noemde ge neraal De Gaulle als de man, die het best geschikt is om de huidige Franse problemen op te lossen. Van een verborgen plaats maakte Salomon ooit in Londen opnamen van prinses Juliana, die hier in conferentie is met een consul. De foto maakt deel uit van een serie, waarin duidelijk wordt dat de prinses het gesprek beëindigd wenste te zien. e naam van de in 1944 overleden dr. Erich Salomon wordt in journa- J Hstieke kringen nog met eerbied uitgesproken. Salomon was de foto graaf, die in „vermommingen" van rokkostuum of werkmanspak toe gang kreeg tot de exclusiefste gebeurtenissen en die soms als geveltoerist 7 Per met zijn kleinbeeldcamera en telelenzen bewakingen ontdook, als hij meende dat hij een journalistieke buit kon behalen. „De koning der indiscretie noemde men hem wel. Maar met zijn naar brutaliteit zwemende nieuwsgierigheid zou deze naar Nederland uitgeweken Duitser niet zijn lauweren hebben verdiend. Op de internationale tentoonstelling van pers- n s'ogenblik in het Stedelijk Museum te Amsterdam wordt gehouden, is ter nagedachtenis van de in Auschwitz omgekomen Salomon een collectie geëxposeerd, die zijn werkelijke kwaliteiten in hét licht stelt. Men kan het ook hebben over zijn technisch meesterschap, waarmee hij met de vooroorlogse weinig gevoelige films en de toen nog onvolkomen tele lenzen zijn object helder in het licht wist te zetten, ondanks schemerachtige Ben karakteristieke foto van dr. H. Colijn (rechts), die hier in gesprek is met jhr. dr. W. H. de Savornin Lohman, indertijd president van de Hoge Raad. Helemaal links is nog dr. J. Schouten te zien. zalen en ondanks matte lampenverlichting. Maar daarmee is nog niet zijn unieke kwaliteit aangegeven. Salomon was als geen ander de man van „hèt moment". Het moment, waarop een persoon door een gebaartje, een houding, een gelaats uitdrukking met heel zijn karakter te voorschijn komt. Salomon wachtte op dat moment met een terriersmentaliteit. Zijn belangstelling voor alles wat erom heen zweefde vervaagde; de omringende sfeer, de al of niet composi torisch juiste opstelling van andere personen hadden zijn belangstelling niet meer, als hij die ene figuur met al zijn hoedanigheden maar had. Men moet die leden van de Hoge Raad gefotografeerd gezien' hebben om zeker te weten dat zij het opperste rechtscollege van het land bezetten, dat hun wijs heid en rechtsgevoel geen tegenspraak meer dulden en dat hun oordeel daar enboven geschraagd wordt door die en die karaktereigenschappen. Men vraagt zich bij het aanschouwen van deze foto's wel af welke schilder daar tegenop kan als hij het zelfde doel als Salomon wil bereiken. Journalistiek gezien waren de groten van het land slechts voor Erich Salomon van waarde. Maar Salomon koos ze ook omdat juist onder hen markante persoonlijkheden werden gevonden. Colijns karakter heeft hij voor in de eeuwigheid volledig uitgetekend in enkele prenten. Salomon daagde pas op als de openbare plechtigheden waren afgelopen. Hij wilde niet de uiterlijkheid van het decorum, maar de onbevangenheid van iemand die zich onbespied waajit. Daarom liet hij zich wel eens ver leiden tot klimpartijen en schuilhokje-spelen. Rusland wil een cyclotron gaan bou wen met een vermogen van 50 miljard volt. De grootste cyclotron van het ogen blik heeft een capaciteit van 7 miljard volt en is eveneens Russisch. Dit heeft Sterling Colen, de directeur van inter national atomic energy agency, naar U.P. bericht in Wenen verklaard. Sterling Cole heeft onlangs een bezoek aan Rusland gebracht en daar de groot ste cyclotron ter wereld gezien. Deze cyclotron zal binnen korte tijd worden overvleugeld door een cyclotron van 10 miljard volt. Deze is momenteel ^in aan bouw aan de rand van Moskou. De ministers van defensie van de vijftien N.A.T.O.-landen, die in Parijs bijeen zijn, hebben gisteren ingestemd met de stelling van de N.A.T.O.-opper- bevelhebber, generaal Norstad, dat voor de westelijke defensie een dertig tal divisies is vereist, waarvan de helft met tactische atoomwapens dient te zijn uitgerust. Dit betekent overigens niet, dat de sterkte van de N.A.T.O.- strijdkrachten, die thans ongeveer de helft daarvan bedraagt, inderdaad tot het door generaal Norstad gewenste aantal zal worden opgevoerd, een aan tal waarnaar overigens reeds lang wordt gestreefd. De suggestie zal na melijk moeten worden besproken door de regeringen van de vijftien landen, waarna de kwestie in de permanente raad of eventueel op de komende minis tersconferentie in Kopenhagen, begin volgende maand, aan de orde komt. De ministers van Engeland en Frankrijk, Duncan Sandys en Chaban-Deimas, hebben overigens, op financiële grond den, nu reeds bepaalde reserves ge maakt. De conferentie stond gisteren wel in het bijzonder in 't teken van de moderne wapens. Een speciaal daarvoor uit de Verenigde Staten overgekomen groep militaire deskundigen heeft de minis ters niet alleen een overzicht gegeven van de technische mogelijkheden en moeilijkheden, maar hun ook enkele van deze wapens getoond. In een van de galerijen van het Palais Chaillot stond een rij lege, langwerpige kisten, voor zien van het opschrift „Confidential" en afkomstig van het Amerikaanse le ger. Van Nederlandse zijde is nog maals uitdrukkelijk verklaard, dat al deze besprekingen van de moderne wa pens niet betekenen dat ook de plaat sen voor de raketbases aan de orde zjjn. Zoals trouwens minister Staf gis terochtend verklaarde, zal dit aan de hand van het militaire plan van de N.A.T.O.-opperbevelhebber onder werp van gesprek zijn tussen de Ver enigde Staten en de betrokken landen. Erich Ollenhauer, de leider van de Westduitse socialistische partij, heeft gisteren via de radio een beroep ge daan op de ministers van defensie van de N.A.T.O., om het plan op te geven de Westduitse strijdkrachten met atoom wapens uit te rusten. Volgens Ollenhauer zou de uitvoering van dit plan o.m. tengevolge hebben dat ook andere landen atoomwapens krijgen. En dit maakt het toezicht ach teraf nog moeilijker, aldus de socialis tische leider. Op de conferentie te Praag van de ministers van buitenlandse za ken van Oost-Duitsland, Tsjecho-Slo- waktje en Polen is niet gevraagd om atoomwapens voor deze landen. Als zij de deur op dit punt openlaten, kunnen wy haar dan dichtgooien? zo vroeg Ollenhauer. -'•:v y Advertentie VOOR MH2EM0 EK ÉÉN 41 „Even later kwam ik de gang doorlopen, voorbij een deur, waarop een kaartje met BOAC zat. Op hetzelfde ogenblik kwam Sir Rupert naar buiten. Ik dacht dadelijk, dat hij slecht bericht had ge kregen, want hij liep anders dan anders. Snap je niet, Edward? Dat is gewoon een hinderlaag ge- weest. Ze hadden toen al een plaatsvervanger voor hem klaar staan en Sir Rupert heeft waarschijn lijk de kamer niet meer levend verlaten. Toen de man, die zijn rol in Bagdad gespeeld heeft, in Kaïro terugkwam, hebben ze de echte Crofton Lee in de Nijl gegooid „Een fantastisch goed verhaal, Vic," was Edward van mening. „Maar er is geen schijn van bewijs, dat het waar is wat je denkt!" „Ja, zekerdie puist!" „O, stel je vooreen puist in een nek!" „Ja, en nog twee andere dingen. Dat kaartje van de BOAC op de deur van die hotelkamer. Even later was het verdwenen. En ik weet nog best, dat ik me daarna een ongeluk heb gezocht om het kantoor van de BOAC te vinden. Dat was nooit ergens anders geweest dan beneden in de hal, hele maal aan de andere kant. Dat is punt één. „En punt twee is: die stewardess, die bij Sir Rupert aanklopte. Die heb ik later weergezien in Bag daden wat meer zegt: bij De Olijftak! De eer ste de beste dag, dat ik er naar jou kwam vragen. Toen stond ze met Catherine te praten. Ik dacht al dadeljjk, dat ik haar eerder gezien had." Na een kort stilzwijgen insloot Vic:, „Je zult me moeten toegeven, Edward, dat zijn geen fantasieën van me." Langzaam zei Edward: „Het draait allemaal uit op De Olijf tak...en zelfs op Catherine. Vic, zon der gekheid, je moet heus zorgen, dat je wat aan papt met Catherine. Vrij haar 'n beetje op, maak haar een complimentje, ga met haar naar lezin gen. Dan kom je ook te weten met wie ze bui ten de Olijftak omgaat." „Dat zal niet gemakkelijk zijn," gaf Vic te ken nen, „maar ik zal mijn best doen. Maar wat denk je van meneer Dakin? Moet ik hem dit ook gaan vertellen?" „Ja, natuurlijk. Maar wacht nog even, 'n paar dagen. Misschien zijn we dan wat wijzer geworden." Edward zuchtte eens en besloot: „Ik zal Catheri ne maar eens op een avond meenemen naar Le Select, naar de cabaret-voorstelling." Maar deze keer voelde Vic geen spoor van ja loezie. Edwards stem had onheilspellend en ernstig geklonken. Hij verheugde zich allerminst in de hij op zich had genomen. taak die Gestimuleerd' door haar ontdekkingen, kostte het Vic niet zo'n grote moeite Catherine de volgende dag uitbundig hartelijk tegemoet te treden. Ze vond het verbazend aardig van haar, zei ze, dat ze haar het adres wilde geven, waar ze heur haar kon laten wassen. Want het was verschrikkelijk nodig. Dat was volkomen waar, want Vic was uit Baby- Ion teruggekomen, met haar donker haar roestbruin van het stof. „Ja, het is Wèl nodig!" gaf Catherine met een boosaardige blik ten antwoord. „Ben je gistermiddag in die zandstorm uitgegaan?" „Ik heb een auto genomen en ben Babyion eens gaan bekijken," vertelde Vic. „Het was verbazend interessant, maar op de terugweg is die zandstorm opgestoken, k ben er bijna gestikt, kan ik je zeggen." „Ja, Babylon is heel belangwekkend. Maar je moet er naar toe gaan met iemand, die er verstand van heeft," was Catherine van mening. „Vanavond zal ik je meenemen naar dat Armeense meisje. Die geeft je een kostelijke shamponering voor wei nig geld en dan ben je een ander mens!" „Ik heb al gedacht, hoe jij je haar altijd zo keurig netjes kon houden," vleide Vic, die net deed of ze Catherine's krullen (net vette saucijsjes) bui tengewoon bewonderde. Er verscheen een lachje om Catherine's lippen en Vic bedacht, dat Edward gelijk had, wat vleierij betrof. Toen ze die avond het kantoor van De Olijftak uitgingen, waren beide meisjes in de beste stem ming. Catherine wees Vic de weg door allerlei nau we straatjes en steegjes en bleef tenslotte voor een deur staan, die op geen enkele wijze deed ver moeden, dat zich daarachter een kapsalon zou be vinden. Ze werden echter te woord gestaan door een alles zins deskundig uitziende jonge vrouw, die langzaam en duidelijk Engels sprak. Vic kreeg een hagelwitte wasbak te zien, met glimmende kranen en allerlei flacons en lotions op een marmeren blad. Catherine nam afscheid en Vic liet haar haardos vol vertrouwen over aan de vaardige handen van juffrouw Ankoumian. Het duurde niet lang of haar hoofd schuimde van het zeepsop. „Graag even, als-t-u-blieft Vic bukte zich nu voorover boven de wasbak. Warm water stroomde over haar hoofd en gorgelde weg in de afvoerpijp. Opeens drong echter een weeïg zoete geur in haar neus, die haar dadelijk aan een zieken huis deed denken. Een doordrenkte dot werd haar voor mond en neus gedrukt. Ze voelde, dat het haar begon te duizelen, haar oren gonsdenZij worstelde, wild tegenspartelend, tevergeefs om los te komen. Toen verloor zij het bewustzijn. Toen Vic bij kennis kwam, had zij een gevoel of zij eeuwenlang weg was geweest. Verwarde herin neringen tolden haar door het hoofdhossen in een auto, gekijf en gescheld in het Arabisch een aanval van onpasselijkheid-het vage besef, dat zij ergens in bed had gelegen, dat iemand haar arm had opgetild en een scherpe, pijnlijke prik met een injectie-naald gegeven haddaarna die pe duisternis. (Wordt vervolgd). De minister van Verkeer, en Water staat, mr, Algera, heeft woensdagmid dag het binnenvaartlaboratorium van het Nederlands Scheepsbouwkundig Proefstation te Wageningen officieel in gebruik gesteld en wel door in het bas sin uit een zilveren kannetje water te schenken, dat afkomstig is uit de eer ste scheepstanker ter wereld en dat in Washington werd bewaard. De mi nister heeft bij deze gelegenheid o.a. verklaard, dat het belang van wat hier al zes en twintig jaar wordt verricht, ook wordt ingezien door de conferentie van Europese ministers van Verkeer. Hij bracht grote hulde voor de weten schappelijke arbeid, welke in het proef station wordt verricht. Het binnenvaartlaboratorium, dat een aanvulling is van het reeds met zo veel succes werkende zeegangslabora torium, is noodzakelijk nu de Neder landse binnenvloot zich dient voor te bereiden op grondige vernieuwing, vooral nu de beslissing over het al of niet invoeren van duwvaart voor de deur staat. Men is nu in staat, de bin- nerivaartresearch met moderner mid delen ter hand te nemen. Gebouw en inrichting hebben een investering van anderhalf millioen gulden geëist. Tot deze investering heeft men besloten op grond van bindende toezeggingen van Amerikaanse werven en reders. Het bassin waarin de onderzoekingen worden verricht, is 216 meter lang, 15.75 m breed en 1.25 m diep B« een modelschaal van 1:12 correspondeert het dus met een vaarwater van 189 m breed. Aan het eind van het bassin kan in de toekomst een golfverwekker worden aangebracht. In de bodem van het bassin zijn twee luchtledige .^ech- terkuilen gemaakt, afgedekt met gelglas. Deze dienen voor de opstelling van camera's om de modellen aan onderzijde te kunnen, fotpgrateren waar- I door o.a. de stroomlijn zichtbaar .wordt. (Van onze parlementaire redacteur) In de Tweede Kamer is de garantie van de staat voor de 21 miljoen obli gaties, welke destijds zijn uitgegeven door de nieuwe soda-industrie in Delf zijl, wederoih ter sprake gekomen. De aanleiding daartoe vormde een voorstel om de Staatsmijnen in staat te stellen vier miljoen gulden aandelen Neder landse Soda-industrie om te ruilen te gen nominaal 1.200.000 aandelen K.N.Z.-Industrie. Daarbij bleek, dat thans alle aandelen in het Delfzqlse sodabedrijf bi) de K.N.Z. berusten. Dit bedrijf heeft tevens de verplich tingen overgenomen uit hoofde van de bedoelde garantie van de staat voor de 21 miljoen gulden obligaties der soda- industrie. De socialisten, die tegen deze garantieregeling destijds veel bezwaar hebben gemaakt, waren thans ver heugd dat de staat afkomt van wat de heer Nederhorst nog altijd een „on gewenste garantiebepaling" noemde. Hij hoopte, dat men nooit meer tot zoiets zijn toevlucht zou nemen. Minis ter Zijlstra moest ten stelligste ontken nen, dat de garantieverplichting onjuist zou zijn geweest. Integendeel, de ontwik keling van de achtergebleven streek in het uiterste noorden van ons land was volgens hem juist door dit project met zijn drie grote fabrieken, die tot ont wikkeling konden komen dank zij de garantie van de staat, uit de nood ge red. Circa anderhalf miljoen blanke Zuid- Afrikanen hebben gisteren hun stem uitgebracht bij de „algemene" verkie zingen voor een nieuw parlement. De opkomst was bijzonder groot, naar ra ming 90 procent. Over enige tijd zullen de gekleurde inwoners mogen stem men. Hun kandidaten zullen echter blanken moeten zijn. Voor de 156 zetels van de Volksraad (Tweede Kamer) waren gisteren 296 kandidaten gesteld. De zetelverdeling in de oude volksraad was: Nationale Partij van premier Strijdom 96, Ver enigde Partij van Sir de Villiers Graaff 52, Labour 4 en onafhankelijken even eens 4. Voor 24 zetels had alleen de Verenig de Partij kandidaten gesteld en deze zijn dus automatisch verkozen. In een bijeenkomst van het Drents Genootschap heeft prof. dr. K. heero ma uit Groningen te Assen gesPr°k?" over „De taalgeschiedenis van Oost- Nederland". In de taal van het oostelijk deel van ons land, aldus prof. Heeroma onder kennen we Saksische, Frankische en Friese invloeden. Gaan we nu onaer zoeken, wanneer deze elementen inion ze taal geslopen zijn, gaan we „onze taal terp afgraven", dan zien we hoe er soms in het Drents, veel meer het Fries en Gronings sporen zpn van een taal, waarvoor we slechts een later ge geven, kunstmatige, naam jennen, het Ingweoons. Dit kunnen we als een eer ste „taallaag" beschouwen. Als tweede zien we de een uit de Carolingische tijd, gevolgd door de zogenaamde Westfaalse la g, die ontstaan is in de twaalfde eeuw, terwijl we als vierde en laatste laag de Hollandse invloeden zien, die na zestiende eeuw voorkomen. Van de eerste dne lagen zijn mjtoe den waar te nemen in een bepaald, «I te bakenen, gebied. Van de laatste laag is dat onmogelijk, omdat de klassieke wegen, waarlangs een teal verhrei wordt, verdwenen, run met de huidige communicatiemiddelen blpven bepaald uitdrukkingen niet tot een begrensd ge bied beperkt. Prof. Heeroma liet vervolgens aan de hand van taalkaarten zien, hoe be paalde woorden in verschillende stre ken. gebruikt worden of werden, al naar gelang de Invloeden, waaraan dit ge bied blootgesteld is geweest.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1958 | | pagina 7