nieuw en warm
thuis55
voor bejaarde g
Spoedig een verpleeginrichting
voor de chronische patiënten
Wedloop
met Amerika
r>
MOSKOU tracht breuk met
Joegoslavië te vermijden
EEN NIEUWE RAKET
J
Juridische strijd om - enige? - copie
van de film „Jud Süsz"
Katholieke Stichting toont zorg en daadkracht
Als het zomert
Brief van Khroesjtsjev aan Tito
Tussen neus en lippen
Aantrekkelijk hondeleven in St.-Moritz
Akkoord over
lonen in de
landbouw
mm.
Ned. bioscoopdirec
teuren in Rome
Eerste fruitbomen in
Zeeland in bloei
BEROERING IN WEST-DUITSLAND
Vrijstelling van dienst
plicht leraren
Bevolkingsgroei en
energieverbruik
Zes kajotters keren
terug uit Afrika
Dr. Tans zoekt spijkers
op laag water
PAGINA 11
Marechaussee verongelukt
Vruchtbare contacten met
Italiaanse filmindustrie
Een maand later dan
vorig jaar
Service
Maar dan allemaal!
Q JOSEPH
door
ALSOP
Examens
(Van een verslaggeefster)
y,(na' het vraagstuk van de assimilatie
de? duizenden Indische Nederlan-
li- s' die gedwongen door de ontwikke-
h'el Van e toestand in het voormalige
'ni ,e ands-Indië naar ons land komen,
hia gemakkelijk is, betwijfelt wel nie-
Men kent de problemen van de
."'erkstelling, van de huisvesting en
leef 'le aa"PassinS aan de Nederlandse
'gewoonten. Toch heeft de ervaring
net verleden reeds geleerd, dat men
(lie°Ver.het 'gemeen vrij goed in slaagt
vr- ass'milatie te verwerkelijken. Eén,
an? t>rot.V' categorie onder de repatri
anten blijft er echter voor wie dit niet
h?Faat: de categorie der bejaarden, is
t voor Nederlandse bejaarden vaak
eeds moeilijk zich aan te passen aan
n veranderde omgeving en levenswy-
voor de bejaarde gerepatrieerden,
door de omstandigheden zijn losge-
Ukt van de oude bodem, overgeplaatst
aar een land, waar klimaat, levens-
taal, kortom alles, verschilt van
"des wat hun vertrouwd was, is assi
gnatie vrijwel onmogelijk. Nieuw is dit
•raagstuk niet. Reeds bij de overkomst
•an de gerepatrieerden dadelijk na de
fiouvereiniteitsoverdracht kwam 't naar
}'°ren. Als direct gevolg daarvan werd
n 1953 opgericht de Stichting Katholie-
Bejaardenzorg voor Gerepatrieerd i.
4lJ ontstond uit een initiatief van per-
Khroesjtsjev heeft aeze week weer
eens verklaard, dat de Sovjet-
Unie Amerika op economisch ter
rein zal verslaan. In de concurrentie
strijd met cL Amerikanen zouden de
Russen uiteindelijk de overwinning be
halen. Over dit thema heeft de Russi
sche premier de laatste tijd herhaalde
lijk gesproken. In het begin van deze
maand verklaarde hij, bij een bezoek
aan een collectieve boerderij in Honga
rije, dat de Amerikanen beste mensen
jvareri, maar dat zij in de wedloop voor
het economische wereldleiderschap ten
slotte slechts op de tweede plaats zou
den komen. Hij zei ook, dat er uitein
delijk slechts twee landen in de wereld
}varen die economisch met elkaar wed
ijveren: de V.S. en de U.S.S.R. (Enge
land, Frankrijk, Duitsland en de ande
re kapitalistische landen waren vol
gens 1 .m reeds ver achter gebleven in
de race). Het zou niet lang meer du
ren, zo beweerde de Sovjet-dictator, of
Rusland zou in de internationale econo
mie de leiding nemen.
Nauwelijks was Khroesjtsjev uit Hon
garije in Rusland teruggekeerd, of op
e®h massa-bijeenkomst in Moskou be-
Son hij opnieuw vergelijkingen te ma
ken tussen de Amerikaanse en de
Russische economie. Rusland zou Ame
rika weldra overtroeven in de produktie
van cons -iptie-goederen, zo pochte
hpj. „Dan zullen we eens zien welk volk
beter eet en welk volk beter gekleed
gaat." Khroesjtsjev zei ook, dat het
communisme de strijd tegen het kapita
lisme niet zot. winnen door middel van
een oorlog, maar door het opvoeren van
he produktie.
Miar in de rede die Khroesjtsjev vorig
jaar november voor de Opperste
Sovjet heeft gehouden, ter ge-
egenheid van de veertigste verjaardag
;an de oktober-revolutie, gaf hij toe,
?at de achterstand van de U.S.S.R. bij
h.e V.S. nog zeer groot was. Uit de sta
tistische gegevens die hij toen ver
strekte bleek, dat Rusland nog een lan-
S.e weg zou hebben te gaan, voor het
*'ch met Amerika zou kunnen meten,
"olgens Khroesjtsjev is de Russische
Productie van tarwe, hout en suiker
feeds groter dan de Amerikaanse, maar
°P iet gebied van steenkool, staal, ma
chinerieën, katoen en wol ligt Rusland
hog ver bij de Verenigde Staten ten
échter. Binnen een paar jaar hoopte
Khroesjtsjev overigens de produktie
Van vlees, melk en boter per hoofd van
he bevolking hoger te hebben opgevoerd
han in Amerika het geval zou zijn. Bin-
hen vijftien jaar, zo beweerde hij bij de-
2e gelegenheid', zouden de Russen het
Van hun grote kapitalistische concur
renten hebben gewonnen.
Het is opvallend dat de Russische
Premier maar steeds op dit thema van
he economische wedloop met Amerika
Wijft hameren. Het is een kwestie die
hem bijzonder hoog zit. Hij kan het
Pjoe'ljjk verkroppen dat zijn commu
nistische heilstaat nog altijd door een
kapitalistisch land overtroefd wordt, en
hat de voorspellingen van Marx en Le
nin over de noodzakelijke ondergang
Van het kapitalisme maar niet in ver-
Vulling willen gaan. Khroesjtsjev ver
jongt zich over de huidige recessie in
ha Amerikaanse economie, maar hij is
slim genoeg om zich te realiseren dat
heze periode van verminderde welvaart
an voorbijgaande aard zal zijn.
e Russen hebben in hun economie
lange tijd zo zeer de nadruk ge-
legd op de zware industrie,
Sat zij de produktie van consumptie-goe-
jhfen hebben verwaarloosd. Khroesj-
Islev v.il enerzijds de bewapening zo
S°og mogelijk opvoeren, en anderzijds
p6 welvaart van zijn landgenoten op
beter peil brengen. Hij is vorig jaar
u begonnen met een drastische reor-
phhisatie vr de industrie, en intussen
y®eft hij ook ingrijpende hervormingen
vfb de landbouw aangekondigd. Zo ver
jaarde hij kort geleden nog, dat de
jachine- er. tractorstations moesten
i Orden opgeheven en dat de collectieve
tphrderjjen zelf de beschikking moes-
jv," gaan krijgen over grote landbouw-
tiin Khroesjtsjev heeft zich al-
rj h bijzonder geïnteresseerd voor agra-
hpf Problemen, en sinds Stalins dood
2: R hij op dit terrein heel wat van
b laten horen.
h^broesjtsjev heeft zich nu in het
cor? Sezat spoedig te bewijzen dat de
ripi rnunisten minstens zo'n grote mate-
kanu Welvaart kunnen bereiken als de
hpb'falisten. Het staat nog te bezien of
locm lui'-en zal, maar hoe de af-
Arn x-'an deze wedloop ook zal zijn, de
toch6rikaanse welvaart-in-vrijheid zal
hip? Pooit vergeleken kunnen worden
hief e Russische, die gepaard gaat
onJ meedogenloze onderdrukking en
ten Phoudeljjke schending van de rech-
iw.yan de mens. Khroesjtsjev, die wel
brnij aJ beseffen dat de mens niet van
iisr? alleen leeft, predikt een materia-
ePï, dat zijn volk geen geluk zal bren-
rrn, al P,-
al zouden de Russen straks meer
reJ'h_1Tlelk en boter kunnen consume-
üan de Amerikanen
sonen, die door hun werkzaamheden en
bemoeienissen, respectievelijk met maat
schappelijk werk, met gerepatrieerden-
en met bejaardenzorg, met het vraag
stuk waren geconfronteerd. Tot dat
ogenblik was er praktisch nog niets ge
daan om de specifieke groep van be
jaarden onder de gerepatrieerden op te
vangen.
In februari 1953 kocht de bovenge
noemde stichting het voormalige pen
sion voor dames, St. Jan Baptist aan
de St. Jorisstraat in Den Bosch aan. De
Zusters van Barmhartigheid van Rons-
se, die dit huis onder haar zorgen ge
had hadden, zwichtten voor de argu
menten van het stichtingsbestuur, dat
hier een nieuw, belangrijk werk van
naastenliefde om haar hulp vroeg. Een
aantal zusters van Ronsse bleef en
heeft sindsdien de leiding en verzorging
van het huis en de vijf en zestig daar
verblijvende bejaarde gerepatrieerden.
Al zeer spoedig bleek, dat de in St. Jan
Baptist beschikbare ruimte lang niet
voldoende was om aan de vraag te kun
nen voldoen. Daarom werd te Vught
een tijdelijke dépendance ingericht.
De behoefte aan onderdak en verzor
ging voor de bejaarde gerepatrieerden
was echter zo groot, dat al spoedig lan
ge wachtlijsten moesten worden aange
legd. Dit leidde in 1956 tot de aankoop
en inrichting van huize „St. Antonius"
te Heusden. Dit nieuwe huis heeft een
capaciteit van ruim zeventig bedden.
In tegenstelling tot ,,St. Jan Baptist"
staat het onder lekenleiding. De direc
trice, mevrouw Siegmund, heeft een
langdurige Indische ervaring, wat haar
bij de omgang met de pensiongasten
zeer goed van pas blijkt te komen. De
bewoners voelen zich over het alge
meen bijzonder goed op hun gemak in
de nieuwe omgeving. Het gevolg is dan
ook, dat slechts zelden iemand een der
huizen verlaat om elders onderdak te
zoeken. Wanneer dat een keer voor
komt, is het meestal een gevolg van de
gelukkige omstandigheid, dat b.v. een
der kinderen van de bejaarden woon
ruimte heeft gekregen, waardoor men
in staat is de ouders weer zelf te her
bergen. Zodra echter door vertrek of
door overlijden van een der gasten een
plaats vrijkomt, wordt deze steeds on
middellijk door een andere gegadigde
ingenomen.
Men laat de bewoners over het al
gemeen zo vrij mogelijk in hun doen
en laten, maar natuurlijk zijn er vas
te uren voor de maaltijden. Twee
maal per week worden deze op Indi
sche wijze bereid. In de gezamenlijke
conversatiezalen treft men radio en
televisie aan, zodat men ook van de
ze ontspanningsmedia kan profiteren.
Voor zestig patiënten
Naast de bovengenoemde stichting
werd een tweede r.-k. stichting in het
leven geroepen, die hetzelfde doel, n.l.
het onderbrengen en verzorgen van be
jaarde gerepatrieerden, beoogt en die
de voormalige Horstink, nu huize „De
Leeuwerik" te Laag-Soeren heeft aan
gekocht en ingericht. Dit huis heeft een
capaciteit van tweeënveertig bedden.
Inmiddels bleek, dat wanneer er on
der deze bejaarde gerepatrieerden per
sonen waren, die echte verpleging be
hoefden, daaraan in de bestaande te
huizen niet kon worden voldaan. Opna
me in ziekenhuizen kwam al evenmin
in aanmerking omdat het hier gaat om
chronische patiënten, waarop men daar
al evenmin is ingericht. De behoefte
aan een verpleeghuis werd steeds dui
delijker. De Stichting Katholieke Be
jaardenzorg voor Gerepatrieerden heeft
daarvoor enige tijd geleden een kloos
ter te Ewijk (bij Nijmegen) aangekocht,
dat geheel verbouwd en gemoderni
seerd wordt voor onname en verpleging
van zestig patiënten Een staf van ie-
kenverpleegsters zal met de verpleging
worden belast, terwijl de huishoudelijke
verzorging zal worden toevertrouwd
aan Les petites «ervantes du Sacré
Coeur, een Franse congregatie, die
haar moederhuis heeft in Menton.
Het mag een gelukkig samentref
fen worden genoemd, dat deze con
gregatie, die tot doei heeft het werk
onder de negers in Afrika en die
reeds verscheidene Nederlandse le
den telt, zocht naar een pied-a-terre
in ons land. toen het stichtingsbe
stuur uitzag naar zusters, die de huis
houdelijke verzorging in Ewijk op
zich wilden nemen. Enige van deze
Nederlandse zusters zijn nu al een
poosje in Den Bosch, waar zij in hui
ze „St. Jan Baptist" o.a. het berei-
den van een echte Indische rijsttafel
leren. Kan men dus voor wat het
aantrekken van religieuzen voor het
werk van geluk spreken, zeker geldt
dit ook voor de plaats, waar men
klaar gekomen is met de inrichting
van het verpleeghuis. Ewijk immers,
dat bestemd zal worden voor chroni
sche zieken en gehandicapten ligt wel
zeer gunstig ten ïpzichte van Nijme
gen met Zijn nieuwe universiteitskli
nieken. Begin juni zullen de patiën
ten in dit verpleeghuis aankomen.
Villa in Breda
De gebeurtenissen in Indonesië heb
ben de laatste ty 1 opnieuw problemen
opgeroepen voor het stichtingsbestuur.
De grote stroom repatrianten immers
maakte het nemen van nieuwe maat
regelen noodzakelijk. Nog voor de eer
ste repatriantenschepen binnen kwa
men, zag het stichtingsbestuur uit naar
nieuwe opvangmogelijkheden. Daartoe
heeft men in Breda de kapitale villa
Trianon" aangekocht die plaats zal
bieden aan zeventig bejaarde gerepa
trieerden. Vrijwel ter zelf der tijd huur
de men een leegstaand klooster in Gin-
neken (Breda), „St. Frans", waar vijf
enveertig gasten onderdak zullen kun
nen vinden. Voor „Trianon" heeft men
inmiddels reeds lekenleiding aangetrok
ken, terwijl de Zusters van Etten zich
bereid hebben verklaard om de leiding
van „St. Frans" op zich te nemen, zo
dat het stichtingsbestuur dus nu drie
verschillende congregaties bereid gevon
den heeft zich aan dit bij uitstek mo
derne liefdewerk van de verzorging
van bejaarde gerepatrieerden te wijden.
Dit is te meer verheugend, omdat ge
bleken is, dat het percentage katholie
ken onder de bejaarde gerepatrieerden
aanmerkelijk groter is dan men oor
spronkelijk had voorzien.
Inmiddels is door aankoop van een
aangrenzend pand te Heusden de moge
lijkheid geschapen om de opname-capa
citeit met veertig bedden te vergroten.
Gerekend naar de nu bekend zijnde ge
gevens mag men verwachten, dat de
genomen maatregelen voldoende zullen
zijn om aan het vraagstuk het hoofd te'
bieden. Buiten de huizen, die de twee
bovengenoemde r.-k. stichtingen exploi
teren immers, is voor deze categorie
mensen het oude ziekenhuis te Deven
ter door het ziekenhuisbestuur voor eni
ge jaren beschikbaar gesteld, terwijl
voorts een r.-k. stichting, waarvan het
doel niet op de verzorging van bejaar
den is gericht, tijdelijk een groot aan
tal bejaarde gerepatrieerden in twee
andere huizen heeft ondergebracht. In
nauw contact met het departement van
maatschappelijk werk blijft de Stich
ting Katholieke Bejaardenzorg voor Ge
repatrieerden de ontwikkeling van de
situatie volgen om zo nodig dadelijk
verdere maatregelen te kunnen nemen.
Voor zover de gerepatrieerden over
voldoende eigen inkomsten beschik
ken, betalen zij zelf voor de genoten
verzorging. Een groot percentage
echter beschikt over geen of over te
weinig middelen en dan zorgt het de
partement voor gehele of aanvullen
de financiering. In de praktijk blijken
de regelingen, die door het departe
ment van maatschappelijk werk voor
de bejaarden getroffen zijn, zeer goed
te werken. Natuurlijk houdt men er
bij het treffen van alle voorzieningen
voor deze bejaarde gerepatrieerden
rekening mee, dat men hier te ma
ken heeft met een langzaam aflopen
de situatie. Men neemt aan, dat de
jongeren zich zullen aanpassen aan
de leefgewoonten van ons land. zodat
er op de langere duur geen behoefte
meer zal bestaan aan aparte huizen
voor bejaarde gerepatrieerden.
Geestelijke verzorging
Wat de geestelijke verzorging van de
bewoners der genoemde huizen aangaat,
uitgangspunt is, dat deze parochianen
zijn van de parochie, waarin het huis
is gevestigd. Het huis in Den Bosch be
schikte reeds over een kapel, waar el
ke dag een H. Mis wordt opgedragen
door de aan dit huis verbonden rector.
Uiteraard heeft iedere bewoner de vrij
heid om daarbij al dan niet aanwezig
te zijn. In Heusden is op verzoek van
de pensiongasten zelf een kapel inge
richt, waar zij zonder enige dwang van
boven af komen bidden, hetzij afzonder
lijk, hetzij 's avonds gezamenlijk voor
het rozenhoedje. De geestelijke verzor
ging berust bij de pastoor van de pa
rochie. Zondags komt een van de pa
ters Cisterciënsers van de abdij „Ma-
riënkroon" te Nieuwkuijk er een H. Mis
opdragen.
Wie een van de genoemde huizen be
zoekt en een plaatje maakt met een
der bewoners zal al spoedig ervaren,
dat deze bejaarde Indische Nederlan
ders zich hier zo gelukkig voelen als
men van mensen, die afstand hebben
moeten doen van alles wat hen in het
verleden lief was, maar met enige mo
gelijkheid kan verwachten. Gezien de
hier opgedane ervaringen, mag men
hopen, dat datzelfde het geval zal zijn
met hen, die binnenkort een veilige ha
ven zullen vinden in een der beide hui
zen te Breda of in het verpleeghuis te
Ewijk.
Om ongeveer tien uur donderdagavond
is de 25-jarige dpi. marechaussee Zwerus
uit Kampen, dodelijk gewond toen hij
bij de legerplaats Ermelo met zijn brom
fiets op een groepje van vier militairen
inreed. Hij werd naar de ziekenzaal van
de legerplaats gebracht, waar hij korte
tijd later overleed. De vier militairen
kwamen er zonder letsel af.
De 'marechaussee was voor herhalings
oefeningen onder de wapenen bij de 51ste
gevechtsgroep.
T T et duurt nog wel eeb paar weken
voor de kalender de zomer aan-
wijst. Maar mocht 'n onverwachte
hittegolf ons overvallen zoals vorig jaar,
dan is dit een ideaal pakje, luchtig om
dat het mouwloos is en los in de taille,
dus nergens knelt. Het is gemaakt van
wit en beige gestreept piqué, een mate
riaal dat enige stevigheid heeft. Het is
van de Franse couhire-confectie uit de
collectie van Pierre Billet.
De voorzitter van het bestuur van het
bezinningscentrum van katholieke Ne
derlandse bioscoopdirecteuren, de heer
Vermin, die deel uitmaakt van de
groep leden van deze vereniging, die
op het ogenblik voor studiedoeleinden
in Rome vertoeft, heeft tegenover het
K.N.P. verklaard zeer voldaan te zijn
over de resultaten van dit bezoek.
Contacten welke met de Italiaanse
filmwereld en met name met de alge
meen Italiaanse vereniging voor to
neel en film, A.G.I.S. konden worden
gelegd, beloven vruchtbaar te worden
en te zullen bijdragen tot een verhef
fing van het filmpeil in christelijke zin.
Wat van de filmindustrie in Rome werd
waargenomen, stemt hoopvol, aldus zei-
de hij. De Italiaanse film trekt door
haar neorealisme veel publiek en dit
zelfde neorealisme behoedt haar voor
een vervlakking als die van de Ame
rikaanse film, ofschoon deze in ensce
nering volmaakter is. Het spreekt van
zelf, dat de A.G.I.S. met het aanhou
den en het nauwer aanhalen van de
thans gelegde contacten ook wel com
merciële doelstellingen nastreeft zoals
het verruimen van de Nederlandse
markt voor de Italiaanse film. De heer
Vermin legde er vooral de nadruk op
dat zijn groep uit de waarderende woor
den die Z.H. de Paus'tijdens de audiën
tie met betrekking tot de doelstellin
gen der vereniging uitte, een aanmoe
diging put, te volharden in haar stre
ven de film op een hoger christelijk
peil te brengen en deze pauselijke bood
schap als een devies met zich mee
naar Nederland neemt.
De Russische pers heeft tot nu toe
weinig aandacht besteed aan het con
gres van de Joegoslavische communis
tische partij, dat momenteel in Lju
bljana wordt gehouden, aldus meldt
Reuter. Daarentegen maakt de pers in
Polen wel veel werk van het congres,
waar president Tito, en de1 vice-pre-
sidenten Alexander Ilankovic en Ed-
vard Kardelj Moskou hebben verteld,
dat de Russische regering niet de koers
van de communistische partij in Joego
slavië kan bepalen. Maar de Poolse
kranten geven in hun kolommen ook
ruimte aan de Russische kritiek op de
redevoeringen, die tijdens het congres
zjjn gehouden.
Uit gewoonlijk betrouwbare bron
heeft Reuter vernomen dat de Russi
sche premier en partijsecretaris,
Khroesjtsjev, president Tito in een
De bloei van de fruitbomen in Zee
land is begonnen. De vroeg bloeiende
peren, de eerste pruimen en de eerste
kersen vertonen thans hun witte bloe
sempracht. Het hoogtepunt van de bloei
van deze fruitgewassen kan in de ko
mende week worden verwacht. De ont
wikkeling van de bloesemknoppen is de
laatste dagen zeer vlug gegaan tenge
volge van het zachte weer.
Het begin van de bloei valt dit jaar
een week later dan het gemiddelde be
gin van de bloei in de laatste jaren. In
vergelijking met het vorig jaar is het
verschil zelfs bijna een maand. Toen
was het echter een zeer vroeg jaar.
Het gaat de hoteleigenaars in
St.-Moritz voor de wind. Hon
derden vertegenwoordigers
van het meest kiese publiek in de
wereld vertoeven op het ogenblik in
deze geliefde wintersportplaats om
er te genieten van sneeuw en zon.
Onnodig te vertellen, dat zij door de
hoteleigenaars verwend worden. We
overdrijven echter niet als we zeg
gen, dat de honden het nog beter
hebben dan hun bazen, want de ge
wiekste hotelmanagers in St.-Moritz
weten maar al te goed, dat zij in
vele gevallen op de gunsten van
twintig gulden per dag betalen
„maar haar lievelingshond had dan
ook veel weg van een veulen" aldus
dezelfde Palace-baas, die overigens
niet direct antwoord zou weten op
de vraag, welke gasten hij het liefst
heeft, de mensen of de dieren.
hun klanten kunnen blijven rekenen
als zij speciale zorg besteden aan
hun viervoeters. Het Palacehotel
heeft dit seizoen zelfs extra perso
neel aangetrokken om voor de hon
den te zorgen, ze te wassen, uit te
laten en fijne menu'tjes voor te zet
ten. De honden hebben een eigen
eetzaal. De eetzaal voor de mense
lijke cliëntele is namelijk voor die
ren gesloten. In de lobby en de ge
lagkamer kijkt de hoteldirectie ech
ter niet zo nauw. Wat kun je doen als
een klant zegt op de diensten van
het hotel niet langer prijs te stellen,
als zijn hond niet samen met hem
thee mag komen drinken in de ge
lagkamer? aldus de baas van het
Palacehotel.
De prijzen voor kost en inwoning
variëren. Ze hangen af van de groot
te, het temperament, het ras, maar
vooral van het gedrag van de die
ren. In het algemeen kan worden ge
steld, dat de prijzen niet hoger lig
gen dan tien gulden per dag. Soms
wordt het echter wel eens wat
meer. De moeder van wijlen de mar
kies van Portago moest bijvoorbeeld
Op weg naar de gevangenis, na
veroordeling wegens diefstal,
kreeg in Leeds in Engeland de
37-jarige Thomas Ward toestemming
om bij het bureau van de burgerlijke
stand uit te stappen om daarbinnen,
in de trouwzaal, in het huwelijk te
treden. De twee politiemannen, die
Thomas naar de gevangenis ver
voerden, fungeerden als getuigen.
Na de plechtigheid hernam de brui
degom zijn reis naar de gevangenis,
waar hij zo verklaarde hij aan de
getuigen zich op een eerzaam
echtelijk leven zal gaan voorberei
den.
De Zweedse industrie is voor
nemens een offensief te ope
nen tegen het omvangrijke
vraagstuk van dronkenschap en het
gebruik van alcohol op het werk.
Het spits daartoe is afgebeten door
een Zweedse aluminiumfabriek in
het noorden van het land. In de toe
gangshal van de fabriek is nu naast
de tijdklok een drankmeter ge
plaatst. Bovendien heeft de directie
een speciale man in dienst genomen,
die de drankmeter nauwlettend be
waakt, opdat er niet mee gesmok
keld wordt. Zodra een werknemer
minder vast ter been aan de poort
verschijnt, gelast de bedienaar van
de drankmeter hem een proef te on
dergaan. Is de reactie negatief dan
komt de sociale werkster van het
bedrijf in de weer. Zij onderzoekt het
geval en probeert de verslaafde er
toe te bewegen althans nuchter op
zijn werk te verschijnen. Wordt de
zelfde man een tweede maal op
dronkenschap betrapt, dan krijgt hij
onmiddellijk ontslag. De surveillan
ce van de drankmeter-employé
strekt zich intussen niet alleen over
de arbeiders uit; ook de hogere
werknemers, directie inclusief, zul
len voortaan op hun tellen moeten
passen. De Zweedse vakbond, waar
onder de aluminium-industrie valt,
stond erop, dat de drankmeter alleen
dan zou worden ingevoerd, wanneer
geen discriminatie ten opzichte van
het personeel van de fabriek zou
worden toegepast.
brief heeft meegedeeld, dat Joegosla
vië het recht heeft op binnenlands ter
rein zijn eigen zin te doen, maar dat het
communistische blok het recht heeft
eenheid te verwachten in ideologische
en buitenlandse kwesties die alle com
munistische landen raken.
De meest vooraanstaande communis
te in de Sovjet-Unie, mevrouw Ekate-
rina Foertseva, heeft gisteravond in
Warschau gezegd, dat de Sovjet-Unie
en Joegoslavië altijd vrienden zullen
blijven. Zij zei dit tegen Westelijke cor
respondenten op een ontvangst ter ere
van maarschalk Vorosjilov, die thans
met mevrouw Foertseva en andere
functionarissen Polen bezoekt. Me
vrouw Foertseva, die lid is van het
partij-presidium, zei op de vraag of
maarschalk Vorosjilov nog steeds van
plan is in mei naar Joegoslavië te gaan,
dat het officiële bezoek voor half mei is
vastgesteld.
Washington „AGM-77" is nu
geworden Hound Dog. Het is
een symptoom van onze
tijden, dat deze kabbalistische for
mule van wezenlijke betekenis is
voor de toekomst van het Ameri
kaanse volk en van de wereld. Het
betekent, dat een van de plannen van
de Amerikaanse luchtmacht voor
een raket, die van de lucht uit wordt
gelanceerd naar een doel op de
grond (Air-To-Ground Missile), met
het catalogus-nummer 77, zo veel
belovend blijkt te zijn, dat er een
prototype van wordt vervaardigd.
Zoals gebruikelijk is daarom het
nummer van het wapen veranderd
in een naam. „AGM-77" heet voor
taan officieel Hound Dog". Deze
mededeling is daarom zo belangrijk,
nmdat de Hound Dog t _n brood
nodige en werkelijk belangrijke
versterking zal betekenen voor de
afnemende nucleaire slagkracht van
de Verenigde Staten. De Hound Dog
zal wel iets weg hebben van de be-
roemde en veelbelovende raket van
de marine, de Polaris. De Ameri
kaanse luchtmacht heeft zoveel ver
trouwen in de bruikbaarheid van de
nieuwe raket, dat de North Ameri
can Aviation Co., die de Hound Dog
vervaardigt, al mededeling heeft
ontvangen, dat het voornemen be
staat om „er heel wat van te bestel
len". Ter zijner tijd zal de combi
natie van de B-52, een straalbom-
menwerper voor lange afstanden, en
de Ilound Dog-raket met waterstof
lading, zo verwacht men, dé grote
kracht van de Amerikaanse Strate
gische Luchtmacht zijn. In de cate
gorie van de raketten, die vanuit de
lucht naar de grond worden gescho
ten is dit een van de zwaarste. Eén
Hound Dog zal de normale lading
worden voor een B-52 en twee zullen
de maximale lading vormen. Men
heeft nog niet besloten, of men een
variant zal bouwen, die door een B-
47 kan worden meegevoerd, hetgeen
een nieuwe aanwijzing vormt voor
de omvang van de raket. De om
vang van de Hound Dog zal echter
de moeite van het vervoer door een
vliegtuig lonen.
Een van de dankbaarste manie
ren om de onkwetsbaarheid
van de bemande bommenwer
per te vergroten en om hem iets
van het karaxter van een raket te
verlenen, is altijd geweest om aan
boord een raket te brengen, die door
de bommenwerper van een afstand
op het doei kan worden geworpen.
Omdat de Hound Dog een raket is,
zal hij even moeilijk onderschept
kunnen worden als een geleid pro
jectiel De manier, waarop hij wordt
gestuurd, is niet onthuld, maar
men zegt, dat het systeem praktisch
immuun is tegen de gewone elektro
nische foefjes om de besturingssys
temen in de war te brengen. En
juist omdat de Hound Dog zo om
vangrijk is, kan hij door de hem
vervoerende bommenwerper worden
afgeschoten op afstanden van maxi
maal 650 kilometer van zijn doel.
Deze grote reikwijdte is het opzien
barende kenmerk van de raket en
zij zal degenen, die de Russische
luchtverdediging ontwerpen, heel
wat zorgen kunnen berokkenen. In
feite hebben de snelle en uitgebreide
vorderingen van de Russische lucht
verdediging de Amerikaanse lucht
machtstaf ook heel wat zorgen be
rokkend, al doen de extremistische
voorstanders van de grote bommen
werper heel laatdunkend over iedere
vorm van luchtverdediging.
Anders dan de Verenigde Staten
heeft de Sovjet-Unie sedert de oorlog
een groot deel van haar totale defen
sie-uitgaven besteed aan de verde
diging van haar eigen grondgebied
tegen aanvallen uit de lucht. Vele
deskundigen schatten dat deel op
meer dan een kwart van het hele ko
lossale bedrag, dat de Sovjets per
jaar voor de bewapening uitgeven.
Het resultaat is heden ten dage een
veelomvattend waarschuwingsnet
met radar-posten, die veel beter zijn
dan die van de Amerikaanse DEW-
line in het noorden van Canada: een
geweldige vloot van zeer snelle en
uitstekend uitgevoerde jachtvliegtui
gen; en een indrukwekkende en nog
steeds groeiende reeks afweerbases,
die zijn uitgerust met raketten, voor
zien van kernladingen. De kernra
ketten. die Moskou beschermen,
staan al opgesteld. Aan de verdedi
ging van Leningrad wordt druk ge
werkt. Te zjjner tijd zullen alle be
langrijke Russische stedelijke centra
op gelijke wijze beschermd zijn.
Dank zij evenwel de Hound Dog
kunnen de Amerikaanse B-52's
uithalen voor een slag tegen de
ze aldus beschermde centra lang
vóórdat de B-52's binnen het bereik
van de luchtafweerraketten komen.
In vele gevallen zal de Hound Dog
het de B-52's zelfs mogelijk maken
toe te slaan zeer kort nadat zij het
buitenste patrouillegebied van de
Sovjet-jagers zijn binnengedrongen.
Het bereik van de B-52's zal daar
door ook belangrijk toenemen en op
die mam er wordt de tactische be
weeglijkheid van de Strategische
Luchtmacht sterk vergroot. Al met
al zou de Hound Dog dus bijzonder
nuttig zijn. Maar al willen wij niet
ondankbaar schijnen voor zulk een
nuttig huisdier, toch moeten er aan
deze honden-geschiedenis enkele op
merkingen worden toegevoegd. Er
schuilt een gevaar voor de democra
tie in en of dat gevaar werke
lijkheid wordt, hangt er van af, of
bepaalde personen zich van hun po
sitie bewust zijn indien de zin,
waarmee dit artikel werd geopend,
een werkelijke verandering in het
strategische prestige van de Verenig
de Staten inhoudt. Dat gevaar is te
groter, omdat men er zeker van kan
zijn. dat de Hound Dog door mannen
als de perschef van het Witte Huis,
James Hagerty, hemelhoog zal wor
den geprezen als een verder bewijs
van „Amerika's voorsprong". In
werkelijkheid echter loopt de Hound
Dog slechts een deel van de Ameri
kaanse achterstand in.
(Copyright N.Y.H. Trib.)
Een voortreffelijk bewaarde copie
van de sterk anti-semitische film „Jud
Süsz", die in de nazi-tijd door Veit
Harlan is vervaardigd, houdt al sinds
enige tjjd de gemoederen in West-Duits-
land in beweging. Een expediteur in
Baden-Baden, August Hugo Bender,
heeft de copie in 1952 in zijn bezit ge
kregen en hij vermoedt zelf, dat het
de enige nog bestaande copie ter we
reld is. Veit Harlan heeft in april 1954
het negatief van zijn eigen film de
monstratief verbrand. Bender was om
streeks 8 maart 1955 een bedrag van
35.000 Mark schuldig aan de belasting
dienst in Freiburg. De belastingamb
tenaar, die liet geval-Bender behandel
de, dr. Jordan, achtte het nodig, dat
de schuldenaar een zeker deel van zijn
bezittingen in onderpand gaf. Hij koos
daarvoor zelf twee filmcopieën uit, een
exemplaar van Choral von Leuthen"
en de copie van „Jud Süsz". Het West-
duitse weekblad „Der Spiegel" meldde
dezer dagen, dat Bender en Jordan
samen aan een Zwitsers jurist, dr.
Schulthess in Bazel, hebben gevraagd
de copie van „Jud Süsz" te verko
pen, bijvoorbeeld naar Beiroet of Cairo.
De zaak zou in dit stadium wellicht
nooit aan het licht zijn gekomen, als
Bender en Jordan zich alleen tot dr.
Schulthess hadden gewend. Maar Ben
der heeft ook contact gezocht met een
handelaar in lompen en schroot te
Karlsruhe.
Hjj vertelde de man, dat hij al bepaal
de contracten had gesloten met bios
coopexploitanten in Beiroet en Cairo,
die zich van een anti-semitische film
als „Jud Süsz" veel voorstelden. Ben
der schatte, dat de film in drie jaar
tijds zeker drie miljoen mark zou op
brengen. Maar zover zou het alleen
kunnen komen, als eerst de schuld aan
de belastingdienst in Freiburg zou zhn
afgelost en er bovendien nog 150.000
mark op tafel zou komen om de film
in de Arabische taal na te synchroni
seren, Bender informeerde, of de lom
penhandelaar bereid was het geval te
financieren, als hij later de helft van
de winst zou krijgen.
Wat de expediteur uit Baden-Baden
niet wist, was, dat de lompenhande-
AMSTERDAM, 23 apr. (G.U.) Ge
promoveerd tot doctor in de wis- en
natuurkunde B. W. Koldewijn op het
proefschrift „Sediments of the paria
Trinidad shelf" en U. W. Krynen
op het oroefschift „Bereiding en enige
eigenschappen van een gepasteuriseerde
plasmaeiwitoplossing" beiden te Am
sterdam.
AMSTERDAM, 24 april. (G.U.). Bevorderd
tot doctor in de wis- en natuurkunde op
proefschrift: „Sediments of the paria-Trtni-
dad shelf" B. W. Koldewijn, geb. te Am
sterdam, en op proefschrift „Bereiding en
enige eigenschappen van een gepasteuri
seerde piasma-eiwitoplossing H. W. Krijnen
te Amsterdam. Doctoraal scheikunde Th.
Braaf en H. A. Kok, Amsterdam. Kand.
wis- en natuurkunde P. W. M. Kuit (Am
sterdam).
DELFT, 24 april. Gepromoveerd tot doc
tor in de technische wetenschap ir. Raden
Mas Soemantri op een proefschrift „Aspects
on gas chromatography and selective hydro-
treating". Promotor was prof. dr. ir. H. I.
Waterman.
NIJMEGEN, 24 april. Kand. rechten pa
ter C. G. M. Bak O.F.M. (Nijmegen) en
M. J. M. van Driel (Eindhoven).
UTRECHT, 23 april. Kand. sociologie P.
J Bolten te Uithoorn. Kand. rechtsgeleerd
heid mej. C. G. Verhagen, Laren (N.H.) en
P H. Einthoven, Wassenaar. Kand. Ned.
letteren C. M. Oomes te Hilversum. De
promotie van de heer W. E. Vliegenthart
op 18 april geschiedde cum laude.
laar in kwestie zelf van Joodse af
komst was. De Joodse zakenman ging
eerst na, of Benders verhaal over de
huidige verblijfplaats van de copie
klopte en toen dat het geval bleek te
zijn, stelde hij de secretaris-generaal
van de Centrale Raad van Joden in
Duitsland, dr. van Dam, op de
hoogte.
Dr. van Dam wendde zich tot de pro
cureur-generaal te Freiburg met het
verzoek om de copie van „Jud Süsz"
definitief in beslag te nemen. Zijn ar
gument was, dat het tegen de belan
gen van de bondsrepubliek zou indrui
sen, als „in de Duitse taal" in het
buitenland de rassenhaat werd gepro
pageerd Het spreekt vanzelf, dat de
Westduitse fiscus thans alle mogelijke
moeite doet om het gedrag van dr.
Jordan te rechtvaardigen.
Het Openbaar Ministerie in Freiburg
heeft inmiddels laten weten, dat aan de
belastingdienst aldaar is verzocht de
copie van „Jud Susz" voorlopig niet vrij
te geven. Bender acht deze maatregel
niet fair. Hij is thans in staat zijn
belastingschuld te voldoen en hij zou
kennelijk niets liever doen dan de on
derhandelingen met Beiroet en Cairo
hervatten.
Er zijn overigens nog meer kapers
op de kust verschenen. De rechts-
opvolgster van de maatschappij, die de
film in 1940 heeft uitgebracht, de toen
malige „Terra", thans „Terra-Film-
Kunst GmbH" in Berlijn, heeft de ci
viele kamer van het Landgericht te
Baden-Baden verzocht Bender te ver
bieden over de film te beschikken. De
maatschappij baseert haar eis op de
wet op de auteursrechten. De
auteursrechten worden krachtens deze
wet minstens vijftig jaar lang be
schermd. De civiele kamer leeft de eis
van „Terra" toegewezen.
Uiteraard is Bender w >edend, te
m?,er.' omdat alle aandelen van de „Ter
ra" in handen zijn van de bondsrepu
bliek. „Eerst hebben ze mij financieel
kapot gemaakt", zegt hij, „en nu pro
beren zij mij mijn film af te troggelen".
Zoals reeds eerder is medegedeeld,
kan onder bepaalde voorwaarden vrij
stelling van dienst als gewoon dienst
plichtige worden verleend aan bevoegde
leraren bij het V.H.M.O. in de vakken
Nederlands, Frans, Engels, Duits, wis
kunde, biologie, Grieks, Latijn, schei
kunde en natuurkunde. De hierbedoelde
dienstplichtigen, die niet reeds in mili
taire dienst waren, moesten voor 1
augustus 1958 een betrekking als leraar
vervullen of gaan vervullen aan dag
scholen voor voorbereidend hoger of
middelbaar onderwijs. De minister voor
defensie heeft thans bepaald, dat de
regeling ook van tpepassing is op hen,
die in het tijdvak gelegen tussen 31
juli 1958 en 1 augustus 1959 een be
trekking als leraar gaan vervullen.
Bij Van Gorcum en Comp. te Assen
is verschenen „Bevolkingsgroei en ener
gie-verbruik" waarin opgenomen de bil-
dragen van een tiental hoogleraren tot
een symposium dat de Universiteit van
Amsterdam in de zomer van 1957 heelt
gehouden. Ge^jen het belang van de
energievoorziening is het een goede ga
dachte geweest om deze bijdragen te
bundelen, zodat de belangstellenden in
staat zijn deze materie te bestuderen en
te verwerken.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiililiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiliiiliiiiiilliiiiliiililiiiliiii
Het college van rijksbemiddelaars
heeft zich akkoord verklaard met voor-
stellflp van het landbouwschap omtrent
de landarbeidersionen. De lonen van de
landarbeiders zullen thans worden ge
baseerd op de resultaten van het werk-
classificatieonderzoek, zij het voor enke-
Te categorieën nog slechts ten dele.
In de huidige economische situatie
bleek volledige realisering van de aan
vankelijke voorstellen bij de regering
op overwegende bezwaren te stuiten.
Verwacht wordt, dat behoudens
zeer bijzondere omstandigheden volle
dige invoering van de werkclassificatie
per 1 mei 1959 zal kunnen geschieden.
De hoofdafdeling sociale zaken van het
landbouwschap zal thans de betrokken
partijen adviseren tot het afsluiten van
de collectieve arbeidsovereenkomsten
op basis van de goedgekeurde voor
stellen.
Zes Nederlandse kajotters, die onge
veer twee jaar in de missie van Tan
ganyika in Afrika hebben gewerkt ke
ren maandag 5 mei per Raptim-vlieg-
tuig naar ons land terug. Het zijn de
Tilburgers Jan van Leest (timmer
man) en Gerard Mommers (Electriciën)
de Leidenaren L. Lagerberg (timmer
man) en F. Habraken (metselaar), de
Noordwijker B. de Ridder (metselaar) en
de leider van het team. Jo Maas uit Ter-
neuzen, uitvoerder van beroep.
In maart en mei 1956 vertrokken zij
naar de missie van Tanganyika, waar
zij aanvankelijk in Chala hebben ge
werkt aan de bouw van een nieuw zie
kenhuis en later in Kaengesa aan een
seminarie voor de missie. Na hun
aankomst op Schiphol celebreert de na
tionaal Kajottersaalmoezenier A. Huy-
boom een plechtig lof in Amsterdam.
(Van onze parlementaire redacteur)
Publikatie in een Limburgs blad van
een rapport over het staatstoezicht in
de mijnen, dat naar aanleiding van het
ongeval in de staatsmijn Maunts on-
lancs is ingediend, is voor dr. lans
(PvdA.) aanleiding geworden zich
donderdag in de Tweede Kamer te be
klagen Hij liet het voorkomen alsof
het rapport, dat voor de leden van de
Kamer ter inzage heeft gelegen,
doof een van hen zou zijn doorgegeven
aan de pers. Dr. Kortenhorst merkte
od dat het rapport op de eerste plaats
n?et geheim was, zodat publikatie met
hi strad is geweest met het reglement
van orde. Lliter las hij een brief voor
van de parlementaire redacteur van
het bedoelde blad, waaruit bleek dat
hPt raDDort op geheel andere wyze
moetrazPruitgelekgt. Kamerleden die
de heer Tans dan wel in de K.v.u. irac
tie zal hebben gezocht, hebben er part
nog deel aan gehad.
