m
ELECTRO LUX
de koelkast
GEEN INSPECTIE VAN
NOORDPOODGEBIED
t f Het seizoen is nu
weer begonnen
„U hoeft me niets te vertellen
ik heb een kam peervergunning
Vergadering
van de
spoormannen
Keukenkastje - krijgt 'n kwastje - met gemak en CETALAC «EtSSK,
Aangeboren ziekten en afwijkingen
Blijf meester
Ruslands 83ste veto
Resolutie van Sovjets verworpen
Toch
neemt
aantal af
het
brand in hakhout
ZATERDAG 3 MEI 1958
PAGINA 7
Voortbestaan van het
vluchtelingenprobleem
„beschamend"
Slechts luttele miljoenen
nodig
WAT Mijn harpt maakt isGOED
Voor de bosbrand-
weer in ons land
hangt de rode vlag
weer uit. Bosduin
en hei zijn droog-
gestoofd en ont
vlammen gretig bij
de geringste aan
raking met vuur.
5
55
WINDRICHTING
HAKHOUT MET VARENS j WEG
OUDE DENNEN MET :WE6: 20 J
VAREN <5R(
Zweedse waarneming
van Russische explosie
Plaquette onthult
te Genève
Ter nagedachtenis van
mr. Van Heuven Goedhart
Vragen van het
Tweede-Kamerlid
Maenen (KVP)
Demonstratie
Vragen
Door betere gezondheidstoestand en vooral
door de prenatale zorg is het aantal aange
boren ziekten en misvormingen
sterk verminderd
i =i
,,:- v
.-> ->v
(Van onze Haagse redactie)
Dat er voor het vluchtelingen
probleem, dat in en zélfs vóór de oorlog
zijn ontstaan vond, door het tekort
aan voldoende gelden nog steeds geen
oplossing is gevonden, wordt door mi
nister Luns „beschamend" genoemd.
In zijn memorie van antwoord aan de
Eerste Kamer zegt de minister de op
rechte hoop te koesteren dat de enkele
miljoenen voor dit doel een luttel
bedrag vergeleken bij andere internatio
nale fondsen en ondernemingen op
korte termijn bijeengebracht kunnen
worden. De bewindsman herinnert daar
bij aan de actie van de hoge commissa
ris van de V.N. organisatie voor de
vluchtelingen om het tekort van 4,8
miljoen weg te werken. De Nederlandse
regering heeft reeds, laatstelijk in 1957,
bijdragen geschonken, die mede waren
bedoeld om de stoot te geven tot ver
hoogde contributies van andere landen.
Advertentie
over Uw zenuwen. Neem
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Zij schenken de rust tot herstel
De Sovjet-Unie heeft gisteren bij de
voortzetting van het debat van dinsdag
in de Veiligheidsraad haar veto uitge
sproken over de Amerikaanse resolutie,
waarin wordt gevraagd een inspectie
systeem in het Noordpoolgebied in te
stellen, aldus melden Reuter en United
Press. De overige tien landen stemden
voor. Het is voor de 83ste maal dat de
Sovjet-afgevaardigde, ditmaal was het
Sobolev, zijn veto uitbracht. Hiervan
hebben 47 veto's betrekking op kwesties
van lidmaatschap. De Veiligheidsraad
Bosbrandgevaar!
nu mi Minimie
Bosbrandgevaar!" Wellicht hebben juist vandaag de wegenwachters bun
Waarschuwingsborden te voorschijn gehaald, anders gebeurt het mor
gen of de volgende week. Want het seizoen is weer begonnen. Langs
de wegen in bosrijke gebieden van ons land zal het passerend verkeer telkens
opnieuw door dit woord tot voorzichtigheid worden gemaand. Boswachters
bezetten vandaag of morgen hun hoge post weer in de brandtorens, vanwaar
zij nauwlettend de omgeving in het oog houden. Lezen of een andere vorm
van afleiding is hun niet toegestaan, want iedere seconde die na het uit
breken van een brand werkeloos verstrijkt, kan noodlottige gevolgen hebben.
Op de Veluwe houden zich 1800 man paraat om op het eerste alarm volledig
toegerust uit te rukken, en ook elders in Nederland staan de brandbestrijders
al klaar voor hun taak. Bos, heide en duin zijn schaarse artikelen. Noncha
lance van vakantiegangers maakt dit bezit ieder jaar nog schameler. Dé rode
haan blijft een grillig dier, dat, eenmaal ontwaakt door handelingen van
onoplettende lieden, moeilijk meer tot rust is te brengen, zeker niet als de
weersomstandigheden op zijn hand zijn. Hij sterft niet uit en is altijd weer
bereid de vurige kop op te steken zolang het mensdom van Prometheus' gift
gebruik maakt.
Nu
het brandgevaarlijke seizoen is aangebroken halen de wegenwachters hun
borden weer voor de dag.
Op een idyllisch i lekje midden in de
Veluwe ontwaarde de heer Chr. Tie-
mens, plaatsvervangend commandant
van de Apeldoornse brandweer, eens
een groepje vrolijke mensen om een
tent heen, dat zich bezighield met de
bereiding van een maaltijd op een spi
ritusbrander. De primus stond op de
kurkdroge hei, terwjjl twee meter ver
der zich een zandvlakte uitstrekte. Toen
de brandweerman hen op het gevaar
opmerkzaam maakte en verzocht de
brander naar het zand te verplaatsen,
kreeg hij van een vrouw ten antwoord:
>,U hoeft me niets te vertellen, want ik
neb een kampeervergunning". Er zijn
ook minder domme, maar eenvoudig
nonchalante mensen die voor het bos-
en heidelandschap een gevaar beteke-
ï16,1?' ,We,dei'°m uit eigen ervaring ver
telt de heer Tiemens van een ontmoe-
bet. bos met enkele toeristen die
7eer herJh! hun P°Ue kookten.
Zeer bereidweillig brachten zij hun ge
rei over naar een naburige zandstrook
i Tiemens verzekerend
dat zij na afloop het vuurtje met zand
zouden doven. Enkele uren late— alarm
De toeristen waren verdwenen'en het
vuur had van hun vergeetachtigheid ge
profiteerd door, met steun van de wind
met vonken en gloeiende asdeeltjes dé
omringende hei in brand te steken.
Daar is dan verder natuurlijk het
klassieke voorbeeld van het „achteloos
Weggeworpen" eindje sigaret^of sigaar.
De stedeling op straat is niet anders
gewend en kan men hem kwalijk ne
men dat hij in de natuur evenzo doet?
Gewoonte moet dan plaats maken voor
een handeling die enig nadenken en eni
ge moeite kost, en dat nog wel in de
Zorgeloze vakantietjjd. Oudere mensen
blijken zich vaker aan dergelijke on
voorzichtigheden te bezondigen dan de
jeugd, een overigens verklaarbaar ver
schijnsel. Voorlichting op de lagere en
middelbare scholen en acties van na
tuurbeschermingsverenigingen hebben
er toe geleid, dat jongeren tussen 18
en 23 jaar zelden meer van een onver
antwoord gebruik van vuur beticht kun
nen worden. Deze categorie blijkt er
althans van doordrongen, dat onze
spaarzame voorraad bos- en duinterrei-
nen in betekenis toeneemt naarmate de
bevolking zich uitbreidt. Een door vuur
geteisterde heidemat is slechts gedu
rende vier jaar voor de recreatie ver
veen, maar een bos heeft vijfentwintig
Jaar nodig om ,,op hoogte" te komen.
.Ons land is voor 7% pet bedekt met
boscomplexen, ofwel 250.000 hectare,
er wijl daarnaast nog 226.000 ha heide-
andschap voor recreatie en andere
bfleinden Deschikbaar is. Deze getal-
..Z1 Seven wel voldoende aan, in hoever
ee ontbossing is voortgeschreden als
toen bedenkt dat eertijds vrijwel geheel
land met wouden was begroeid, af
gezien van de later aangeslibde gron-
f a. De Nederlandse houtstand is met
uitsluitend van belang voor de ontspan-
ning van door zenuwen geplaagde bur
gers en voor hun herstel van krachten
m sanatoria en klinieken, maar niet het
minst ook voor de binnenlandse behoef
te aan hout. Mijnindustrie, papierfabrie
ken, woning- en scheepsbouw zijn in
oeiangrijke mate aangewezen op de op-
urengst van de Nederlandse bossen,
"aarbü zij er terloops op gewezen, dat
nog veel meer personen van bos en hei-
mni?uden kunnen genieten, als ze de
moed vonden letterlijk eigen wegen in
ï,..®!fan- Maar het merendeel blijft
utUKbaai liever op een algemeen ge
zochte plaats bijeen om uitgestrekte ter
reinen aan de enkele fijnproevers over
te laten. Dle daarvan uiteraard dank
baar gebruik maken.
Intensieve propaganda-acties hebben
niet nagelaten ook bij Ouderen meer
besef wakker te roepen voor de waar
de van onze woeste gronden en het
aantal bos- en heidebranden neemt
dan ook gestaag af. Tussen 1925 en
1950 kwamen nog gemiddeld 294 bran
den per jaar voor, waardoor jaarlijks
een oppervlakte van 377 ha bos en
1760 ha heide en ruigte vernietigd werd-
De schade, alles bijeengenomen, be
droeg telkens ruim 125.000. Een bij
zonder droog jaar was '54 en in de cij
fers weerspiegelt zich onmiddellijk het
verhoogde brandgevaar. Niet minder
dan 525 branden eisten toen het in
grijpen van diverse korpsen en vrij
willigers en ruim 1900 hectare bos en
hei maakte plaats voor geblakerde
vlaktes. De schade bedroeg ruim 2,5
ton. Doch wanneer men deze piek even
terzijde laat is duidelijk een teruggang
in ten eerste het aantal branden en
ten tweede, in de gevolgen van die
branden waar te nemen. Op de Velu
we, waar éénderde van onze bos- en
heidegronden is geconcentreerd, is het
aantal brandmeldingen de laatste 25
jaar zelfs met 40 pet afgenomen. Niet
temin rukt de brandweer nog altijd
zo'n 80 a 85 keer uit per jaar en
soms moet er met honderden mensen
tegelijk worden gewerkt om het vuur
de baas te blijven. De eerste twee
brandjes dit jaar zijn al weer gere
gistreerd, terwijl ook in de Kennemer-
duinen en het Gooi vuurtjes moesten
worden geblust, waaraan vermoede
lijk opzet ten grondslag lag.
Het is overigens zeer de vraag, of
het merendeel der bos-, duin- en heide
branden te wijten zou zijn aan onvoor-
hÜ, ige handelingen met vuur in een
Drandgevaarlijke omgeving. Van slechts
8 pet staat het vast, dat dit
f werkelijke oorzaak is, van nog-
pct der gevallen bestaat een
mrSen m deze richting. Dezelfde
doo?^!nlfS ge'den voor baldadigheid
n;v L ^reJ? resPectievelijk vermoede-
deze onirogh!ïid- Doorgaans stookt
om te fio ue ïeugd een vuurtje
'éewlff rtaf h°! goed fikt" met het
kinderen in fl te goed fikt en de
verwarring 0p de vlucht
slaan. Van ongeveer 2 pet is bekend
dat kwaadwilligheid de oorzaak is hl
5 pet der branden wordt dU verméed
*let g,evafr vQa" vonken uit locomotie
ven, die in 1955 nog ruim 3y t d
brandjes stichtten, is nu geweken en ook
de ongelukjes bij militaire oefeningen
komen steeds minder voor. Blijft het
merkwaardige feit, dat achter bijna de
helft der gevallen een groot vraagteken
moet worden geplaatst. De oorzaak is
ten enenmale onbekend en aangezien
spontane branden door droogte of broei
niet mogelijk zijn, zoals men wel eens
veronderstelt, moeten andere verklarin
gen te vinden zijn. Waarschijnlijk is,
dat in deze categorie de menselijke on
voorzichtigheid aan een groot deel der
branden debet kan worden gesteld, al
zal men vergeefs naar bewijzen zoeken.
Ruim 28 jaar geleden, in 1929, brak
nabij Kootwijk een brand uit, die bin
nen korte tijd, aangewakkerd door de
wind, een rampzalige omvang aannam.
Door niets liet het vuur zich tegenhou
den en van de paar mensen die, gebrek
kig toegerust, de strijd aanbonden, was
trouwens geen verweer van betekenis
te verwachten. Na vele uren nam de
brand in hevigheid af en nog vele uren
later doolde eindelijk de laatste vlam.
Niet dank zij de blusactiviteiten van de
mens, maar eenvoudig bij gebrek aan
voedsel. Ongeveer 700 hectare prachtige
boscomplexen waren verwoest ter waar
de van meer dan 6 ton. Deze victorie
van de rode haan was de stoot tot op
richting van een particulier brand
weercomité, dat sedert 1951 stauttair de
stichting „Het Veluwsche Boschbrand
weer Comité" is geheten. Het aantal
wachttorens groeide van oorspronkelijk
5 tot precies 20, waarvan sommige van
33 meter hoog.
Twintig paar ogen kunnen van
daar uit de gehele Veluwe overzien
en bij de eerste waarneming van een
rookpluim belt de boswachter het cen
trale bureau in Apeldoorn. Grijze rook
betekent een heidebrand, grijze rook
met zwarte pluimen een heidebrand
in een terrein waarin zich waaiden
nen bevinden en zwarte rook duidt op
een bosbrand. In iedere toren is een
peilroos gemonteerd waarop de 60e
minuut naar het noorden wijst. De
rookontwikkeling kan dus gelocali-
seerd worden door het snijpunt te be
palen van de minutenlijnen die twee
torenwachters aan de centrale opge
ven. In Apeldoorn maakt de comman
dant dan uit, hoe de blussing moet
geschieden en wie daaraan deel
neemt. Men heeft de beschikking over
74 bosbrandweergroepen, elk be-
Boswachters krijgen in de Apeldoornse
brandweercentrale les xn moderne be-
strijdingstactiek. De meest uiteenlopende
situaties worden in kaart gebracht en
behandeld.
Zand, water en berketakken zijn nog steeds de eerste hulpmiddelen in de strijd
tegen bos- en heidebranden.
staande uit 20 tot 30 personen, die
meestal in de bossen werkzaam zijn
of althans daar wonen. Voorts zijn
over de Veluwe 36 materiaaldepots
ingericht en de verschillende brand
weerkorpsen in de Veluwse gemeen
ten kunnen gezamenlijk 35 watertank
auto's in het veld brengen.
Tenslotte zijn er de technische leiders
die bekend zijn met de nieuwste bestrij-
dingsmethoden. In zeer ernstige geval
len doet de bosbrandweer een beroep
op militaire hulp die dan prompt ver
leend wordt. Op een elektrisch wand
bord in de centrale te Apeldoorn is de
gehele organisatie af te lezen, die in
de korte tijd van haar bestaan reeds
een internationale reputatie heeft opge
bouwd. Brandweerdeskundigen uit lan
den waar men door de vele bomen de
bossen niet meer kan zien, zoals Frank
rijk, Engeland en Pakistan, hebben een
reis gemaakt naar Apeldoorn met als
gevolg, dat het Nederlandse systeem,
dat toch in vergelijking maar een onbe
duidende oppervlakte geldt, geheel is
overgenomen.
De doelmatigheid van de organisatie
en de snelheid waarmee de branden
gesignaleerd en gesitueerd worden, heb
ben de gevolgen van ongelukken met
vuur belangrijk ingeperkt. Daarbij zijn
door de Nederlandse Heidemaatschap
pij en door Staatsbosbeheer in de loop
der jaren tal van voorzieningen getrof
fen die de bestrijding van branden ver
gemakkelijken. In Apeldoorn geeft men
bovendien les in de strategiemethoden
tegen de acties van de rode haan. En
hoewel diens vraatzucht steeds minder
gelegenheid krijgt zich uit te leven,
blijft van april tot augustus het devies
van kracht: bosbrandgevaar. Daarna is
de hei weer sappig en groen en niet
meer zo vatbaar voor vuurwerk. Men
kan er evenwel ook dan beter niet te
veel mee spelen.
•".v"
V.
Twee Zweedse waarnemingsstations
hebben gisteren volgens Reuter bekend
gemaakt dat hun seismografen te Ku-
runa en Upsala woensdag twee even
zware schokken met een tussenpoos van
vier seconden hebben opgetekend.
Deze schokken kwamen uit de noorder-
Hjke Oeral en zouden door ontploffingen
veroorzaakt kunnen zijn.
heeft vervolgens de Russische ontwerp
resolutie verworpen, waarin wordt ge
vraagd om stopzetting van de vluchten
van Amerikaanse atoomboramenwer-
pers in de richting van de Russische
grens en waarin de hoop wordt uitge
sproken dat er zo spoedig mogelijk
een topconferentie wordt gehouden. Al
leen de Sovjet-Unie stemde voor. Zwe
den onthield zich van stemming.
De Amerikaanse vertegenwoordiger,
Cabot Lodge, had voor de stemmingen
over de beide resoluties verklaard, dat
zijn regering het Zweedse amandement
op het Amerikaanse voorstel aanvaardt,
dat ten doel heeft de besprekingen in
de Verenigde Naties over het Ameri
kaanse inspectieplan met die op een top
conferentie te verbinden. Sobolev had in
zjjn redevoering onder meer het optre
den van de secretaris-generaal van de
Verenigde Naties, Dag Hammarskjöld,
afgekeurd, die dinsdag in de Veiligheids
raad hoogst ongebruikelijk persoonlijk
het Amerikaanse voorstel heeft onder
steund en ten gunste ervan een beroep
op de Sovjet-Unie heeft gedaan. „Dat
heeft zjjn gezag niet doen toenemen",
aldus Sobolev, „het tegendeel is eer
der het geval".
Sobolev verklaarde dat de uitslag
van de stemming, waarbij de meerder
heid van de leden zich had uitgesproken
tegen het Russische voorstel, betekent
dat deze leden „met de V.S. een zware
verantwoordelijkheid op zich nemen"
Deze verantwoordelijkheid, aldus de
Rus, betreft de wellicht catastrofale ge
volgen, die kunnen voortvloeien uit de
weigering van de Amerikaanse regering
de uitdagende vluchten van haar stra
tegische luchtmacht in de richting van
de Sovjet-Unie stop te zetten.
De weduwe van wijlen mr. G. J. van
Heuven Goedhart heeft vrijdagochtend
in het Volkerenpaleis te Genève een
plaquette onthuld ter nagedachtenis
van de in 1956 overleden eerste hoge
commissaris van de Verenigde Naties
voor de vluchtelingen. Mr. van Heuven
Goedhart had deze functie van begin
1951 af vervuld.
De plaquette draagt als inscriptie on
der het ,,in memonam" de woorden:
„met liefde en het voorbeeld van onze
persoonlijke opoffering kan het vluchte
lingenprobleem worden opgelost", een
aanhaling uit de rede, die mr. van Heu
ven Goedhart 12 december 1955 te Oslo
hield bij gelegenheid van de toeken
ning aan zijn bureau van de nobelprijs
voor de vrede 1954.
De plaquette krjjgt een plaats in de
„hal van de roem" bij het portret van
de door mr. van Heuven Goedhart zo
bewonderde Fridtjof Nansen, de hoge
commissaris voor vluchtelingen van
de volkenbond, naar wie de door mr.
van Heuven Goedhart ingestelde
medaille is genoemd, welke telkenja-
re voor grote verdiensten in het
werk voor de vluchtelingen wordt ver
leend.
Gerrit Jan van Heuven Goedhart
werd 19 maart 1901 te Bussum gebo
ren. Hij werkte in de journalistiek, tij
dens de jongste wereldoorlog bij het
verzet en wist in 1944 na een gevaar
volle tocht door Frankrijk en Spanje
Londen te bereiken. Na de oorlog werd
hjj leider van de Nederlandse afvaar
diging naar de Verenigde Naties. Hij
overleed plotseling op 8 juli 1956.
(Vervolg van pagina lj
Aan het slot van de protestvergade
ring sprak de heer J. M. Blommers,
voorzitter van de Nederlandse katholie
ke bond van vervoerspersoneel Sint
Raphaël. Hij noemde de vergadering
geslaagd. Deze vergadering is er om
een beslissing te voorkomen die we niet
wensen. We zouden de indruk verkleinen
als iedereen nu in de gelegenheid werd
gesteld te discussiëren. We moeten de
actie voortzetten met de organisaties,
aldus de heer Blommers. Hij vroeg de
vergadering in te stemmen met een
aantal conclusies, waarvan de voor
naamste waren:
De beschikking is kwalijk in overeen
stemming te brengen met een rechtlij
nige loonpolitiek.
De gewraakte beslissing, als deze tot
uitvoering zou komen, zou grote
lijks onrecht doen aan het spoorwegper
soneel.
Het beleid van de hoofdbesturen wordt
stevig onderstreept en het vertrouwen
in die besturen bevestigd.
De heer Blommers stelde voor een
dringend beroep te doen op het kabinet
en de volksvertegenwoordiging om aan
het spoorwegpersoneel recht te doen
wedervaren. De conclusies en het voor
stel werden met een langdurig applaus
aangenomen. Daarmee was aan de pro
testvergadering, die door verschillen
de leden van het parlement werd bijge
woond, een eind gekomen. De organi
satoren hadden de duizenden, na een
moeilijk begin, vrij aardig tot een be
trekkelijke rust kunnen brengen.
Die rust uitte zich ook later op de
middag toen het overgrote deel van
de spoormannen in een lange optocht
naar het Binnenhof wandelde, met de
spandoeken met opschriften als
„Ons geduld is op", „Wel plichten, geen
rechten", „Moeten de kinderen van
Versteeg weer onder de wo en „Geen
Struycken tussen de rails" hoog
geheven. Op het Binnenhof werd een
keer een ronde gemaakt, voor de mi
nisteries van verkeer en van binnen
landse zaken werd gefloten op ran
geerhoorns en perronfluiten en lege
beurzen werden demonstratief in de
lucht geheven.
De lange optocht vertrok daarna ech
ter gewillig naar de stations. De Haagse
politie hield zich op de achtergrond.
Wel werd bezwaar gemaakt tegen het
meevoeren van de spandoeken. Deze
moesten op net Binnenhof op aanwijzing
van enkele agenten worden opgerold.
Het lid van de Tweede Kamer de
heer Maenen (K.V.P.) heeft intussen
aan de minister-president de volgende
vragen schriftelijk gesteld:
1. Is het juist, dat de looncommissie
van de Stichting van den Arbeid be
houdens een onderdeel zich akkoord
verklaard heeft met de voorstellen tot
wijziging van de arbeidsvoorwaarden
van het personeel der Nederlandse
Spoorwegen, waarover in het overleg
tussen de directie der N.S. en de bon
den van het spoorwegpersoneel overeen
stemming werd bereikt en dat ook het
College van Rijksbemiddelaars zich aan
vankelijk met dit standpunt van voor
noemde looncommissie heeft verenigd?
2. Indien het antwoord op de eerste
vraag geheel of gedeeltelijk bevestigend
luidt, wil de regering dan een uitvoerige
uiteenzetting geven van de redenen, die
ertoe hebben geleid om van deze advie
zen af te wijken en een beslissing te
nemen, die tot gevolg zal hebben dat
de tussen de directie en de bonden van
spoorwegpersoneel bereikte overeen
stemming voor een belangrijk deel te
niet wordt gedaan?
3. Is bij het nemen van de beslissing
voldoende aandacht geschonken aan de
vraag of deze voor de N.S. praktisch
ook uitvoerbaar is, met name of de sa-
larisverhoudingen in het spoorwegbe
drijf daardoor niet in ernstige mate
worden verstoord?
4. Is de regering van oordeel, dat de
PJ"°f,edui;e.^le. tot de regeringsbeslissing
heeft geleid, juist en bevredigend moet
worden geacht, mede in verband met
et feit, dat aan het spoorwegpersoneel
geen stakingsrecht toekomt?
Advertentie
(Van onze medische medewerker)
A angeboren
nge
afwijkingen
ziekten,
res
pectievelijk mis
vormingen zijn gelukkig
betrekkelijk zeldzaam.
Het is een heterogene
groep aandoeningen,
die behalve, dat zij bij
de pasgeborene aanwe
zig zijn, zeer uiteenlo
pend van aard en ver
schillend van oorzaak
kunnen zijn. Wij maken
een onderscheid tussen aangeboren
ziekten en aangeboren afwijkingen of
misvormingen. Bij éen aangeboren af
wijking is een bepaalde toestand aan
wezig, die in hoofdzaken zo blijft tij
dens het verdere leven. Een aangebo
ren ziekte is een proces, dat verloopt
in beweging is. Een kind met een mis
vormd voetje of een zogenaamde wijn
vlek kan verder zo gezond als een vis
zjjn, terwijl bij een jonggeborene met
een geslachtsziekte het gehele
lichaam ziek is.
Misvorming en ziekte kunnen ook
samen voorkomen. Kinderen met aan
geboren hartgebreken zijn zeer gevoe
lig voor infecties. De infectie komt
dan echter eerst na de geboorte. Zui
ver aangeboren ziekten zijn overigens
zeer zeldzaam. Vroeger was berucht
de aangeboren syphilis. Door de ver
beterde therapie en vooral door de
prenatale zorg (regelmatige controle
van de aanstaande moeder) zien wij
ook deze ziekte zelden meer bij de
pasgeborene. Als de aanstaande moe
der besmet wordt zal het kind of voor
de geboorte al sterven of ziek ter we
reld komen, tenzij de vrouw goed be
handeld wordt; in dat geval Is de kans
op een gezond kind groot.
Aangeboren tuberculose komt niet
voor. Zuigelingen met t.b.c. zijn al
tijd na de geboorte besmet. Als in een
gezin t.b.c. voorkomt moet men tijdig
maatregelen nemen en het kleintje zo
nodig elders onderbrengen. Vooral in
dergelijke gevallen is het inenten met
BCG een zaak, die serieuze aandacht
verdient en besproken moet worden
met de huisarts en eventueel de kin
derarts. De laatste jaren is bekend
geworden de toxoplasmose. De toxo
plasma is een protozo, die van zijn
oorspronkelijke gastheer (huisdieren,
vooral de hond) wel eens over gaat
op de mens (likken!). Deze parasiet
kan het kind vóór de geboorte besmet-
genstralen en de hiermee op één lijn
te stellen radio-actieve straling kiem-
beschadigend kunnen werken. Daar
om wordt van een aanstaande moeder
bij voorkeur geen röntgenfoto ge
maakt in de eerste maanden van de
ten en aangeboren
oorzaken.
afwijkingen ver-
Ook aangeboren misvormingen ko
men niet veel voor. Het aantal
aangeboren afwijkingen is trou
wens sterk gereduceerd als gevolg
van de betere gezondheidstoestand
van het gehele volk en vooral ook ten
gevolge van de prenatale zorg van de
aanstaande moeder. Vanzelfsprekend
zal een ongezonde leefwijze: onvol
doende en onjuiste voeding, overmatig
roken enz. de. gezondheidstoestand van
het kind niet gunstig beïnvloeden.
Vroeger was men er van overtuigd,
dat allerlei omstandigheden tijdens de
zwangerschap de oorzaak zouden kun
nen zijn van aangeboren afwijkingen
bij het kind. Wij weten nu wel, dat val
len, schrikken en wat dies meer zij
er in elk geval niets mee te maken
hebben.
Wij kennen op de eerste plaats de
zuiver erfelijke aandoeningen. Deze
worden van ouder op kind overgeërfd
volgens de wetten van Mendel, waar
over wij het vorige maal hebben ge
had. Bekend zijn de aangeboren heup
ontwrichting (die voornamelijk in
sommige streken in Zuid-Nederland
voorkomt) en de doofstomheid (waar
over volgende maal meer). Overigens
is meestal geen duidelijke oorzaak
aan te wijzen. Vast staat, dat de rönt-
zwangerschap. In voorkomende geval
len (bevolkingsonderzoek bijvoor
beeld) is het verstandig de betrokken
medicus te raadplegen over het al of
niet deelnemen aan het onderzoek.
De toenemende radio-activiteit in de
atmosfeer is een gigantisch probleem,
waarop wij binnenkort terug zullen
komen. Op het ogenblik blijkt nog
niet, dat het aantal aangeboren afwij
kingen, dat een gevolg hiervan zou
kunnen zijn, groter is dan voorheen.
Wij moeten tenslotte niet vergeten,
dat aangeboren afwijkingen al voor
kwamen in de oudheid toen men nog
geen röntgenstralen en kunstmatige
radio-activiteit kende.
Een bcxend voorbeeld is ook de kin
derziekte: rode hond. Het virus, dat
deze ziekte veroorzaakt blijkt in de
eerste drie tot vier maanden van de
zwangerschap (daarna niet meer) de
vrucht te kunnen beschadigen, waar
door het kind wei eens met een aan
geboren afwijking, vooral van de ogen,
wordt geboren. Daarom moet een aan
staande moeder, die in de eerste
maanden deze overigens onschuldige
ziekte krijgt of er mee in contact
komt en deze ziekte als kind niet heeft
gehad, dit onverwijld melden aan de
huisarts, opdat zij een beschermende
injectie ka;, krijgen.
St.
