De schamele Poort van Europa
Wanhopig
en geen
veel instanties
coördinatie
1M <i I
Sleep vloot wordt bedreigd door het
gemotoriseerde vrachtschip
H
De tijd van de spuwbakjes,
de hakkepuffertjes en
de ringbaardjes is voorbij
HAARLEMSE SOFTBALLERS
WINNEN IN VELSEN-NOORD
Moederdag
handschoenen
De doem van een
oude wet
im II
>YiRy
RENAULT
Modeshow
van Bad- en Strandkleding
in Paviljoen «Dreefzicht'*
MAANDAG 5 MEI 19Jte
PAGINA
Het is dan ook wel bijzonder moeilijk om in Rotterdam aan Zee iets
constructiefs tot stand te brengen, omdat een groot deel van het gebied
gebukt gaat onder de dwingelandij van een wet die voor Hoek van
Holland alle zin verloren heeft: de zogenaamde Kringenwet, daterend uit
1832. De daarin vervatte bepalingen zijn nog onverminderd van kracht en
verlammen alle dadendrang om de Hoek weer tot een florerende badplaats
op te werken. En de gouden mogelijkheden, waar de nuchtere Amerikaan
op doelde, waar te maken.
-
GARAGE DEN HOUT
Rooswijk goede tweede
Hans van Duin wint
voor j aar srit
ZANDVOORT
Amsterdammers stalen
negen brommers
HEEMSTEDE
Opbrengst K.W.F.-
collecte
Concert N.Ph.O. in
Heemstede
SEIZOEN 1958
Geloond worden
badcolleetie
de „HEINZELMANN" en „TWEKA'
en „STURKA" sportieve kleding.
VRIJ ENTREE op vertoon van uitnodigingskaart, welke
verkrijgbaar is bij „SPORTHUiS HAARLEM" Tc lef o on "Al' 1*5
Mm
IP
Advertentie
Amsterdam - Kalverstraat 195
Haarlem - Gr. Houtstraat 52
Den Haag - Veenestraat 5
Hoek van Holland is aan
een grote beurt toe
(V an onze speciale verslaggever)
De Amerikaan stond sprakeloos. Hier lag nu een gebied met gouden
mogelijkheden, en niemand die het blijkbaar aandurfde de unieke situatie
te benutten. Neen. dit vermocht het verstand van de Amerikaanse toerist,
die met zijn landgenoten hun aangeboren talent voor business gemeen had,
niet in te zien. Hij stond op het strand in Hoek van Holland en tuurde
beurtelings naar de langzaam achter de pier schuivende schepen van en
naar zee, dan weer landinwaarts achter hem, waar bunkerbrokken en
prikkeldraad de vreemdeling vijandig bejegenden. Nu behoeft men niet door
buitenlandse ogen te zien om tot de conclusie te komen, dat, in weerwil
van goed bedoelde voorzieningen hier en daar, de Hoek nu, dertien jaar
na het einde van de oorlog, nog steeds een onherbergzame, ongastvrije
indruk maakt inplaats van de vriendelijke, goed geoutilleerde badplaats,
waaraan het zuidelijk deel van de randstad Holland zo n behoefte heeft.
De twee kampeercentra in Hoek van Holland munten allesbehalve uit door hun
idyllische ligging, maar desondanks is er geen huisje meer vrij.
Er was een landgenoot van hem, die
na een dag strandvermaak naar afwis
seling verlang le en aan een V.V.V.-
functionaris vroeg waar hjj het centrum
kon vinden. „Meneer, daar staat u mid
den in", was het ietwat beschaamde
antwoord en de Amerikaanse toerist
keek verbaasd de Prins Hendrikstraat
in, hoofdstraat van Hoek van Holland,
waar hjj inderdaad enkele winkels en
café's ontwaarde. Zijn verbazing is wel
te begrijpen, immers in een gebied dat
aan zijn ligging niet zonder pretenties
het predicaat Poort van Europa ont
leent, mag toch althans wel enig ding
van allure verwacht worden, iets van
pogingen om de naargeestige sfeer die
zelfs op zomerse dagen in de Hoek
merkbaar bljjft, weg te nemen. De
nauwlettende waarnemer zal dan hier
en daar ook kunnen constateren dat de
gemeente Rotterdam op bescheiden
schaal haar bijdrage levert aan een wat
ooglijker aanzien, maar alles blijft lap
werk en dat is haar waarlijk niet al
leen aan te rekenen. Zoveel andere in
stanties vinden de opbouw van Hoek
van Holland interessant, dat ze teza
men geen stap verder komen op de weg
die op de duur toch moet leiden naar
een doeltreffende stoffering van dorp en
omgeving om het aan zijn belangrijke
creatieve functie aan te passen.
Daar is om te beginnen de reeds
genoemde Kringenwet, die de bouw
activiteiten rondom een vroeger pant
serfort aan de Nieuwe Waterweg,
waarvan nu nog slechts enkele onder
grondse kazerneringen resten, aan
strenge beperkingen onderwierp. Bin
nen een straal van 300 meter was
alle bouw verboden teneindfe het
schootsveld van de kanonnen vrij te
houden, terwijl tussen de kringen van
300 en 600 meter alleen .hout als
bouwmateriaal gebruikt mocht wor
den. Deze wet, waarvan men de vi
geur voor de Hoek nog eerbiedig
handhaaft zonder dat de veranderde
tijdsomstandigheden enige invloed op
de antieke voorschriften schijnen uit
te oefenen, heeft van de aanvang af
de samengroeiing van Hoek van Hol
land tot een organische eenheid ver
hinderd. Er vormden zich op zichzelf
staande gemeenschapjes die ieder hun
eigen weg zochten en ook de gemeen
te 's-Gravenzande, waartoe het terri
toir behoorde, liet zich weinig aan de
Hoekenaren, een geheel andersoortig
volk dan de Westlandse tuinders, ge
legen liggen. Na de annexatie van
de Hoek door Rotterdam, in 1914,
werd de opbouw van de buurtschap
grondiger aangepakt. De tweede we
reldoorlog gaf Hoek van Holland een
grote slag en te oordelen naar het
huidige ogenblik, schijnbaar de gena
deslag. Meer dan de helft van de wo
ningen viel onder Duitse slopershan
den en de rest bleek na de oorlog
praktisch onbewoonbaar. Hoek van
Holland was eenvoudig gedegradeerd
tot een, overigens wel belangrijk,
deel van de Duitse verdedigingslinie.
Souvenirs aan die donkere periode zijn
nu nog in overvloed voorhanden. De
meeste bunkers en versterkingen, al
of niet ondermijnd of verzand, slepen
hun bestaan schaamteloos voort en
zijn soms als zeewering benut.
Dan zit de Hoek nog met een na
oorlogse erfenis waar het zich nu niet
bepaald mee voelt welgedaan: de kam
pementen van de Engelse militairen in
verband met de troepentransporten van
en naar Duitsland. Grote delen van het
liever ieder afzonderlijk, in de Hoek de
dienst uitmaken.
Het ministerie van defensie mag in
deze reeks nog even afzonderlijk wor
den vermeld, omdat het sedert ver
leden jaar een door zijn schaarsheid
kostelijk recreatiegebied voor de helft
aan de toenemende stroom rustzoe-
kende Rotterdammers heeft ontrukt:
het prachtige Staelduinse bos op 3 ki
lometer afstand van De Hoek, dat nu
in twee delen van 45 hectare elk is
gescheiden. Dwars door het landgoed
is een hek aangebracht, dat imposan
te allees en rustieke plekjes ontoe
gankelijk maakt. Het is op zijn minst
verwonderlijk, dat zo roekeloos wordt
omgesprongen met gebieden waaraan
blijkens de recente stromen publika-
ties van overheidswege in Zuid-Hol
land een schreeuwend tekort bestaat.
Hoek van Holland is intussen, om de
woorden van een V.V.V.-functionaris te
citeren, dringend aan een grote natio
nale beurt toe. De militaire kampen
zouden vervangen kunnen worden door
één centrale legerplaats, als het transit-
camp dan beslist onontbeerlijk is, de
accommodatie op het strand is voor
verbetering vatbaar en er is een drin
gend gebrek aan hotels en pensions. Da
gelijks komen gemiddeld tien aanvra
gen binnen om vakantieverblijven,
waaronder vele uit Duitsland. Zij moe
ten nu al worden afgewezen. Voor
Duitsland derhalve blijkt Hoek van Hol
land door zijn ligging steeds aantrekke
lijker te worden naarmate andere bad
plaatsen overbezet raken, maar ook
voor de Rotterdamse agglomeratie, die
bijna even dicht bij zee is gelegen als
Amsterdam bij Zandvoort en eveneens
een goede treinverbinding heeft een
betere autoweg is in aanleg zal de
Hoek in toenemende mate als toe
vluchtsoord fungeren. Zodat de gouden
kansen, die Hoek van Holland in petto
houdt, zowel voor recreanten als voor
exploitanten, misschien toch werkelijk
heid worden.
Advertentie
Besparen op Uw auto-uitgaven?
Juist voldoende motorkracht voor lange
levensduur en laag verbruik, doch geen
smijten met P.K.'s.
Geringe jaarlijkse waardevermindering
door niet steeds modellen te wijzigen.
In het gisteren onder bijzonder ide
ale omstandigheden gehouden zesde
„Rooswijk" softballtoernooi voor dames
heeft H.H.C. uit Haarlem voor de zes
de achtereenvolgende maal beslag ge
legd op de eerste plaats. De ploeg van
D.I.O. eveneens uit Haarlem kwam als
eerste in het bezit van de Kennemer-
staten-wisselbeker voor de ploeg met
de beste algehele indruk.
Een bijzonder gezellige drukte heer
ste rond de velden van „Watervliet"
gistermorgen, veroorzaakt door de deel
nemers van het softballtoernooi met in
totaal 16 ploegen uit alle delen van het
land.
Het kleurige schouwspel van zon en
kleding van de deelnemende dames,
waarom zou ook in de sport de dame
niet opvallen door kleding, gaf een bij
zonder cachet aan de omgeving en ver
hoogde in belangrijke mate de aparte
sfeer van het groene veld.
Het laaiend, enthousiasme van speel
sters en supporters, een redelijke be
langstelling en in niet geringe mate het
sportieve verloop van het toernooi wa
ren oorzaak van een bijzonder geslaag
de dag waarvan voorzitter A. Greshof
De IJmuidenaar Hans van Duin is
winnaar geworden van „De Kam-
pioen's" derde voorjaarsrit. Hij zege
vierde in de eindsprint over Cees Piers,
Hein Koger en Cees v.d. Aar. Deze
vier renners hadden een beslissende
voorsprong veroverd.
De uitslag van de A-en B-klasse luidt:
1. H. van Duin, de 35 ronden in 1 uur
8 min. en 4 sec.; 2. C. Piers, 3. H. Ko
ger, 4. C.v.d. Aar, 5. F. Vaars, 6. R.
Otte.
Bij de C-klassers, die een wedstrijd
over 25 ronden reden, zegevierde Leo
Nijssen. De verdere uitslag luidt: 2. R.
Hendriks, 3. H. Peters, 4. J. de Jong,
5. H. van Egmond, 6. v.d.Horst, 7. W.
Fictoor.
A.s. woensdagavond houdt „De Kam
pioen" in het „Van der Aartsportpark"
een clubwedstrijd. Start om zeven uur.
van „Rooswijk" bij de prijsuitreiking
gewaagde.
„Rooswijk" kon het zelf voor de zo
veelste keer weer niet verder brengen
dan de tweede plaats en dit lag ook ge
heel in de lijn van het spel dat winnaar
H.H.C. uit Haarlem ten toon spreidde.
Voor de H.H.C.-dames was dit dan de
2de wisselbeker welke ze definitief in
hun bezit kregen. Rooswijk werd twee
de en H.C.K. en T.Y.B.B. kregen elk
een bekertje voor hun derde en vierde
plaats.
In de B.-afdeling ging „Hazenkamp"
uit Nijmegen met de hoogste eer en de
wisselbeker strijken, gevolgd door DIO;
welke laatste vereniging tevens zoals ge
zegd, werd beloond met de wisselbeker
welke de heer W. Singer voorzitter van
Kennemerstaten namens deze overkoe
pelende organisatie overhandigde aan de
ploeg met de beste indruk op het ge
bied van teamgeest, sportiviteit en kle
ding.
De Zandvoortse recherche hield de
zer dagen twee 15-jarige Amsterdamse
jongens aan wegens diefstal van een
bromfiets op het circuit van Zandvoort.
Bij hun verhoor bleek dat zij met en
kele vrienden meermalen bromfietsen
hadden ontvreemd. De politie stelde
daarop in Amsterdam een onderzoek
in dat leidde tot de arrestatie van een
16-jarige en een 18-jarige jongen. De
vier jongens hebben tot nu toe de dief
stal van negen bromfietsen toegegeven.
Ze zijn in het politiebureau te Zand
voort opgesloten en zullen voor de offi
cier van justitie te Amsterdam worden
geleid.
De opbrengst van de door het Konin
gin Wilhelminafonds afd. Heemstede ge
organiseerde collecte ter bestrijding
van de gevreesde kanker heeft in to
taal 4.750,- opgebracht.
Advertentie
Het laatste abonnementsconcert van
het Noordhollands Philharmonisch Or
kest in samenwerking met de Heem-
steedse Kunstkring vindt plaats dins
dag 13 mei in het Minerva Theater
te Heemstede. Het orkest zal onder
leiding van Henri Arends de volgende
werken uitvoeren: Bach suite no. 2,
Mozart Vioolconcert in A K.V. 219
met als soliste Marie Claude Theuveny,
Fauré Pavane, Frid Serenade en
Rossini Ouverture De Italiaanse in
Algiers.
op DONDERDAG 8 en VRIJDAG 9 MEI 's avonds om 8.15- uur
Dwars door het Staelduinse bos onder de gemeente 's-Gravenzande loopt een hek,
dat de helft van dit landgoed voor het publiek afgesloten houdt-
dorp worden nu al jaren in beslag ge»,
nomen door menigten halfronde barak
ken, afge lekt met grauwe platen van
gegolfd zink. Het zijn niet het minst
deze afschrikwekkend-lelijke verblijven
die iedere poging de plaats wat aan te
kleden, bij voorbaat al van haar effect
beroven. En er is geen enkel teken dat
de onderkomens zullen worden opgehe
ven, integendeel. Zoals bekend zal En
geland tot 1998 strijdkrachten op het
continent detacheren. Zullen de Hoeke
naren en met hen de badgasten, dan
tot het einde van deze eeuw moeten
aankijken tegen die chaos van militai
re behuizingen? Men wenst het ze niet
toe, met hoeveel welwillendheid men
overigens de Britse enclave in zijn mid
den heeft opgenomen.
De bezoekers van De Hoek zijn voor
hun verpozing dus vrijwel geheel aan
gewezen op het strand, dat daar flink
breed is, eveneens vrij lang en vele
duizenden zon- en zeegenieters kan
bevatten. Bovendien kan Hoek van
Holland zich, in tegenstelling tot de
meeste andere badplaatsen langs de
Hollandse kusten, zich er op laten
voorstaan, dat het strand ieder jaar
wat breder wordt door aanslibbing
van zand. De belangrijkste trekpleis
ter heet echter te zijn, dat men het
scheepvaartverkeer op de Maasvlakte
van zo nabij kan gadeslaan. Elke
paar minuten vaart er wel een boot
voorbij. Liefhebbers kunnen ook de
ruim één kilometer lange pier opwan
delen en aan de zeekant de hengel
hanteren. Het achter het strand ge
legen duinterrein langs de Nieuwe
Waterweg draagt echter door de nog
aanwezige bunkers een zeer ontsie
rend karakter. Het landschap daar
biedt een volkomen ontredderde aan
blik, alsof de gevechten zojuist be
ëindigd zijn en ook dit vormt weer
een van die factoren waardoor op
Hoek van Holland soms zo een on
miskenbaar triest stempel drukt.
Daar waar het strand naar boven
loopt bakent sinds verleden jaar een
prikkeldraadversperring de grens tus
sen gemeentegrond en het grondgebied
van het hoogheemraadschap Delfland
af. Uiteraard moeten andere belangen
wijken voor het belang van een goede
kustverdediging, maar dit betekent, dat
al het duinterrein in principe ontoegan
kelijk is voor het publiek. Sedert enige
tijd mogen badgasten en andere bezoe
kers, die luwte zoeken in een duinpan
of onder een boom, een smalle duin
strook betreden onder conditie, dat de
gemeente Rotterdam jaarlijks 5000 be
taalt als vergoeding voor de aan de
beplanting aangerichte schade. De ove
rige duinen zijn taboe en zullen dat ook
wel blijven. Massaal bezoek kan de
smalle duinreep niet verdragen. Rot
terdam aan Zee bezit twee kampeercen
tra met gezamenlijk bijna 850 huisjes.
Zij zjn achter de duinstrook gelegen
en hun omgeving is weinig sfeervol.
Maar ieder jaar doen 5000 tot 6000 per
sonen, daarmee de eigenlijke bevolking
van de Hoek in aantal nog overtreffend,
massa's vakantievreugde op. Er be
staat voor een dergelijke vorm van re
creatie een wachtlijst met 400 gegadig
den, maar aan de expansiemogelijkhe
den is een eind gekomen. Zelfs is er
sprake van, dat één van de kampen
moet verdwijnen om Hoek van Holland
van het noorden af beter te ontsluiten.
Dat alle energie om Hoek van Hol
land in de vroegere luister te herstellen,
en aan te passen aan de behoeften die
zich op veel groter schaal dan voorheen
zullen doen gevoelen, meestal verspild
blijkt, is voor een niet gering deel te
wijten aan een gebrek in coördinatie
tussen de wanhopig vele instanties die
zich met de Hoekse belangen plegen be
zig te houden. De Amerikaanse toerist
die wij in het begin introduceerden, zou
verbijsterd zijn te horen, dat de gemeen
te Rotterdam, inspectie Domeinen,
Rijkswaterstaat, Nederlandse Spoorwe
gen, ministerie van defensie en hoog
heemraadschap Delfland tezamen, of
et is druk in de Amsterdamse van de „hakkepuffertjes" en de „woeler-
Hct dorpsbeeld van Hoek van Holland wordt voor een groot deel bepaald door de barakken van het Engelse transitcamp-
sleepboothaven aan de De Ruyter-
kade. In het met olie en teer ge
mengde water deinen, in lange rijen
naast elkaar, de stoere karkassen van
Hendrika's, Tritons, Greetjes en Volhar
dingen. Op een nu eens traag, dan weer
onstuimig ritme, dat hun door de golf
slag van het IJ wordt opgedrongen. De
dofblinkend geteerde rompen, het glan
zende koper en de prikkelende geur van
het touwwerk duiden op een gedegen
onderhoud. Zi. zijn in conditie, de „stam-
boekers" van de vaderlandse sleepvloot
voor de binnenvaart. Het wachten is
slechts op werk: in april 1958 echter
meer dan ooit een kwestie van geduld.
Want behalve de z.g. slappe tijd van het
jaar, ondervinden de „trekkers" in toe
nemende mate de invloed van een on
weerstaanbare concurrentie van het
schip met eigen beweegkracht. En als
het ware zijn kans ruikend, deed onlangs
een nieuwe belager zijn voorlopig nog
aarzelende intrede: de duwboot. Duits-
lands „Wasserbüffel" kreeg de taak om
op het Nederlandse binnenwater reclame
te maken voor dit nieuwe scheepstype.
Er is in de loop der jaren heel wat
veranderd in de sleepvaart. De tijden
tjes", de schippers met hun ringbaardjes
en oorbellen, de sfeervolle schippers-
kroegjes met de spuwbakjes, zijn voor
bij. De kleine sleepboten konden niet
beantwoorden aan de steeds hogere
eisen, die ook het vervoer te water stel
len ging. Op een enkele na maakten zij
plaats voor forsere scheepstypen met
motoren van 150 tot 900 pk. en meer.
Ook de wijze van het verkrijgen van
slepen veranderde. De echte schippers-
cafeetjes, zoals het Wapen van Amster
dam en het Wapen van Molqueren ver
dwenen, of veranderden van reputatie. Er
kwamen instellingen waarbij de schip
pers en de sleepbootkapiteins zich kon
den aansluiten en die voor hen de werk
zaamheden als het ware gingen opzoe
ken en verdelen. Er ontstond een schip-
persbeurs, waar een vracht „gehaald"
kon worden, kortom alles wat men vroe
ger aan de wal zelf moest opknappen,
wordt nu voor de georganiseerden gro
tendeels geregeld.
Stoomslepers vallen af
Ook de sleepvaart profiteerde van de
enorme na-oorlogse groei, die de binnen
vaart en speciaal de Rijnvaart door
maakte. In het topjaar 1956 passeerden
bij het grenskantoor van Lobith meer
binnenschepen dan langs^ alle andere
grensplaatsen tezamen. Dit aantal be
droeg 125.000 en de gemiddelde grootte
varieerde rond de 770 ton. Hoe gunstig
dat jaar voor de sleepvaart ook was,
reeds toen waren er voortekenen die
duidden op een teruggang. In de tijd,
waarin snelheid een zo belangrijke rol
speelt, wonnen de schepen met eigen
beweegkracht steeds meer terrein. Be
stond hun aantal in 1954 nog uit 67,5 pro
cent, nauwelijks twee jaar later liep dit
op tot 71,5 procent.
De opmars van het gemotoriseerde
schijf was begonnen. Vele sleepboten,
vooral zij die hun voortstuwing door
stoomkracht verkregen, moesten dit
ervaren. Zij konden door hun hoge
exploitatiekosten het slepen niet meer
rendabel maken. Immers, de bediening
van dit soort schepen vereist buiten
het normale sleepwerk om de perma
nente aanwezigheid van een stoker en
een machinist. Op de motorslepers
echter bezit de kapitein meestal vol
doende kennis van zaken, om ook voor
de machines te zorgen, terwijl zijn
vrouw door een grondige ervaring
vaak „mans" genoeg is om de verant
woordelijke taak in de stuurhut naar
behoren te vervullen.
Trekcapèciteif toegenomen
Het aantal sleepboten van de binnen
vaart is dus teruggelopen. Volgens een
ruwe schatting tot hooguit nog ruim
duizend over het hele land. Het zijn de
besten die zich handhaven. Zij vormen
een sterk gemoderniseerde vloot van
schepen, met een trekcapaciteit groter
dan ooit te voren. Ondanks alle sombere
vooruitzichten zijn er voor haar mogelijk
heden genoeg om zich nog geruime tijd
op het binnenwater te handhaven. Zeker,
de sleepbootkapitein van vandaag is met
een sleep van twee schepen al dik te
vreden, terwijl hij vroeger misschien
niet eerder ging varen dan wanneer hij
tenminste vier schuiten achter zich had.
Hier staat tegenover, dat de moderne
„trekkers" een sleep in recordtijd naar
de plaats van bestemming brengen en
hun tijdwinst vaak kunnen benutten met
het uitvoeren van een nieuwe karwei.
Nog altijd is de activiteit in de sleep
vaart van die aard, dat er jaarlijks
miljoenen tonnen scheepslading moeten
worden versleept. Vooral van en naar
Amsterdam met zijn moderne en goed
uitgeruste Rijnhaven. Mede in verband
hiermee wordt de „bottel-neck" bij Zee
burg geheel vernieuwd en de sluizen
van Wijk bij Duurstede verdubbeld. Be
langrijk in dit verband is tevens het
onlangs gereedgekomen havencomplex
van de Duitse plaats Stuttgart, die door
de kanalisatie van de Neckar in de kring
van Rijnhavens is opgenomen.
Of de duwboten nog een rol van be
tekenis gaan spelen in de Nederlandse
binnenvaart is niet met zekerheid te
zeggen. Vele schippers zijn van mening,
dat deze Duitse „krachtpatsers" op het
vaderlandse binnenwater te weinig
ruimte hebben. Met de duwcombinatie,
welke de „Wasserbüffel" en haar laad
bakken vormen, valt slecht te manoeu
vreren. Op het druk bevaren binnen
water, waar alles dicht langs elkaar heen
moet, een geduchte handicap.
H. Th.
