Door materiële nood_
Na het koorgebed inpakken
sorterenplakken en stikken
D
Radio en TV
Solidair met defensieve actie
van de vrije wereld
Tralies een ergere beproeving
voor de bezoeker dan voor ons
Jonge zusters verdragen geen
onverwarmd klooster
Gelden voor
scholenbouw
Thuiswerk wordt
gebracht
Een ieder moet de mogelijkheid heb
ben privaatbezit te verwerven
i?no^Val5
RESOLUTIES CHRISTEN-DEMOCRATEN
Pater M. Goltstein de
nieuwe provinciaal
Generaal kapittel
Capucijnen
Kent u West-Europa
Interessante films
Vanavond
Zondag
ZATERDAG 10 MEI 1958
fAGINA 11
iilli
Als men in de uitverkoop in een bak rommelt met tweede keus
sokken en een paar uitzoekt dat is afgeprijsd vanwege een
"weeff°utje", dan is het zeer wel mogelijk, dat dit paar kousen
voor rerstel van dat weeffout] e door de handen van een slotzuster is
gegaan. Het komt tegenwoordig namelijk voor dat slotzusters werken
voor de industrie. Wel te verstaan als „thuiswerk". De kloosters die
er toe zijn overgegaan doen het uit noodzaak, omdat ze anders niet
meer zouden kunnen bestaan. En waarom zou een communauteit geen
thuiswerk kunnen verrichten voor de een of andere industrie en zich
wèl kunnen bezighouden met meer ambachtelijk handwerk? Natuur
lijk er is een verschil: kinderkleren in elkaar stikken op een confectie-
naaimachine is iets anders dan gebogen zitten over een te borduren
kazuifel. Maar in beide gevallen is het werk geen doel, slechts middel
om in het onderhoud te voorzien, en borduren met de hand brengt
nu eenmaal niet genoeg meer op. En er zijn grenzen ook aan de
armoede en geldzorgen van kloosterbewoners.
Wij leven nu eenmaal in de tijd van de industrie-arbeid, waarin de
razende produktie de moloch is en waarin de keiharde strijd om het
bestaan ook de contemplatieve kloosters binnendringt. Meisjes die
met een „bruidsschat" zijn er steeds minder, zoals er ook
s mmder bruiden in de wereld zijn die in hun huwelijk een
meebrengen. En de contemplatieven, die in volledige afgeslo
tenheid van de wereld leven, kunnen niet van de lucht bestaan.
Paters Montfortanen
Slotzusters werken voor industrie
Be jonge zuster, die als „bruid" intreedt, wordt door haar toekomstige mede- De „rol" is het contact tussen de slotzusters en de buitenzuster die de bood-
zusiers, aie naar in hun midden nemen, ontvangen met een brandende kaars. schappen in het draaiend kastje zet.
moeders en dat ze voor sokken met
knollen van gaten één cent per paar
kregen, dan kan men wel begrijpen,
dat de realiteitszin der zusters groot
genoeg was om de redelijke efficiency
voor te laten gaan en industriewerk
aan te nemen.
Dat „makkelijke leven van die zus
ters", waar buitenstaanders over spre
ken, die alleen de buitenmuur van het
klooster kennen en denken, dat daar
achter vrouwen leven zonder zorgen en
zonder moeilijkheden en die hun eigen
aard hebben achtergelaten toen ze bin
nengingen, is, louter economisch be
zien, niet minder moeilijk dan het leven
van een groot gezin, dat dagelijks moet
eten en drinken, dat schulden heeft en
reparaties en waar op de twintig tot
dertig leden soms verschillende zieken
zijn of invaliden of bejaarden, die ver
zorgd moeten worden. Want een com-
munanteit van contemplatieven staat
geheel op zichzelf en als er jarenlang
geen roepingen zijn, er dus geen jonge
krachten komen, maar er wel valide
krachten afvallen doordat de ouderen
ziek of gebrekkig of zwak worden, dan
moet het werk in huis en tuin en ook
het werk, dat geld inbrengt, toch ge
daan worden. Ondanks de mogelijk
heid, die sinds enkele jaren geopend
lijkt, dat sommige slotzusters met thuis
werk van de fabriek in hun onderhoud
voorzien, zal het dus toch ook al
tijd nog nodig blijven, dat ze giften krij
gen. Ook al, omdat de kans op indus
triewerk door de lokale situatie is uit
gesloten als er geen geschikte industrie
in de buurt is. En die wisselwerking tus
sen de „vrijgestelden" van de wereld,
die bidden, beminnen en boeten in af
zondering en wij wereldlingen, die,
meegesleept door onze ambities, God al
te zeer onthouden wat Hem toekomt.
Bij onze bezoeken aan slotzusters in
het noorden en zuiden van ons land, aan
Carmelitessen, Penitenten, Birgittines
sen, Clarissen, Redemptoristinnen, heb
ben wjj van hen gehoord, hoe blij ze zjjn,
dat het spook van de materiële verkom
mering (wat nog iets anders is dan
armoede en onthechting) verjaagd is
sinds ze regelmatige opdrachten krijgen
^,atl de omliggende industrieën, die het
athrlj wekelijks komen brengen en weer
Peria En dat werk is zeer uiteenlo-
van is het sorteren en repareren
Proces Sotages, hie bij het machinale
Bergen f"!1" een foutje zijn uitgevallen,
in paren -en en sportkousen moeten
worden, uitgezocht en gerepareerd
pakking es voor een speciale ver
plakt woraJ-eo met binnenwerk be-
ben kinderkleri confectiefabrieken heb-
kaar gestikt ,of Mouses, die in el-
goed moet maeh?n worden> huishoud-
technische industrial?1 gezoomd, een
tij buisjes, die moileeft een hele par-
gemeten, een worden door
geeft handschoenen ^schoenenfabriek
den en rug aan elkaar gl?"|™nenh?n-
worden. er is cartonnagl Aaid moeten
inpakwerk. Se plakwerk en
De industrie is zeer tevreiW
het thuiswerk van de zustd^ °^er
wordt keurig gedaan, het is 0' Sfl
gereed en er is heel weinig „uit-vai-
- - industrie, die plakwerk
om Gods lof te zingen? Het is een hou
vast te weten, dat er overal ter wereld
van deze gebeds-centralen zijn, waar
God gegeven wordt wat Hem toekomt,
waar voor de toegetredenen geen ande
re reden van bestaan is dan Hij, dan om
Hem te kennen en te beminnen, te glo-
rifiëren, aan te bieden wat anderen Hem
onthouden. Het is altijd een beetje
triest om buitenstaanders te horen zeg
gen: „die nonnen kunnen beter wat
doèn, zich nuttig maken voor een an
der." Alsof de wereld niet bezig is „aan
vlijt ten onder te gaan!" En alsof het
intreden in een beschouwend klooster
achter tralies niet de meest alomvat
tende vorm van naastenliefde is.
Want wie zal ooit zeggen en weten,
wat en wie de slotzusters voor God
vasthouden door hun gebed, dat een
derde van hun etmaal in beslag
neemt.
De Clarissen, die ook 's nachts
opstaan (daar wen je nóóit aan, zei
een abdis ons) bidden vooral voor de
zondaars, de Carmelitessen voor de j
priesters. (En de meest navrante i
brieven met noodkreten om gebed
ontvangen ze soms anoniem), de Re- I
dustriewerk om zelf hun verwarmings
installatie te verdienen. Is het beter dan
het geld daarvoor bij elkaar te bedelen?
Geld bijeen bedelen lijkt steeds moei
lijker te worden, er wordt al zo ontzet
tend veel gevraagd. Iedereen kent toch
de steeds terugkerende enveloppen
met girobiljet en vroom begeleidend
briefje, waarin gesmeekt wordt ter ere
Gods wat bij te dragen voor een of an
der goed werk.
Dat de zusters ziCi aanpassen aan de
tijd en het zelf verdienen Hjkt ons vol
strekt niet in strijd met de geest van
het beschouwend leven. Hoewel wij- met
de overste van een Belgische Carmel
hebben gesproken, die er fel tegen was
dat de zusters anders dan met ambach
telijk handwerk in hun onderhoud zou
den voorzien. Die heeft in haar Carmel
van vijfentwintig zusters er enigen vrij
gesteld van alle huishoudelijke besognes
voor het boekbinden. Door het verzetten
der uren van het koorgebed zodat er een
langere werktijd zonder onderbreking
ontstaat, worden met grote moeite de
eindjes aan elkaar geknoopt en dan al
leen nog voor het dagelijks benodigde.
Het schijnt dat wij in ons land weder
om, evenals bij de modernisering van
de kleding der congregaties (waarover
wij schreven in de Tijd van 30 juni
1956) vooruitstrevend zijn bij dit aanne
men van industrieel thuiswerk in de
kloosters. Waarom ook niet? Waar de
Paus in 1953 in zijn richtlijnen over de
aanpassing der religieuzen gewezen
heeft op de noodzaak van „aangepaste
arbeid voor zover het gebedsleven er
niet onder zou lijden." En het getuigt
toch, dunkt ons, alleen van gezond in
zicht tegenover het begrip armoede in
deze tijd, om niet maar eeuwig bezig te
zijn met het oplappen van een oud ha
bijt, maar om die tijd en energie te ge
bruiken voor lonende arbeid in het pro-
duktie-proces waardoor een menswaar
dig bestaan mogelijk is, niet grotendeels
afhankelijk van de goedgeefsheid van
buitenstaanders, die steeds meer „geef-
moe" zijn.
In hoeverre gebed en meditatie door
het industrie-werk zouden kunnen lij
den, is ter beoordeling aan de abdis
of de overste. Het is ons overigens
opgevallen dat we in alle kloosters
die we bezochten met zulke jonge
oversten te doen hadden. We zouden
bovendien een apart verhaal kunnen
schrijven over de buitengewoon harte
lijke en begrijpende wijze, waarop we
via de tralies die men na enkele
minuten totaal vergeet met de
Ontspanning is nodig juist in een zo besloten gemeenschap. De zusters Penitenten
bidden voor de bekering van Rusland, ze hebben sinds kort hun kleding aangepast
en dragen nu een hoge lichtgrijze sluier van shantung en een zeer mooi
blauwgroen kruisje.
Na korte tijd vergeet
men de tralies
gewikkeld met
als men in een interessant gesprek is
de Birgittinessen.
Op de vrijdagmiddag gehouden slot
zitting heeft het congres van de Intern.
Unie van christen-democraten een re
solutie goedgekeurd, waarin o.a. wordt
verklaard dat de christen-democraten
zich solidair verklaren met de defen
sieve actie, die door de vrije wereld
wordt gevoerd en waarvan het enige
doel is de vrede in de wereld te be
waren en de weg te openen naar een
vredelievende oplossing van de proble
men onzer dagen. Deze verantwoorde
lijkheid tegenover de vrede en deze
plicht de oorlog te voorkomen, zo heet
biéderfhad en de hoeveelheid die een
kleine communauteit kon afwerken
te gering vond om alle moeite te doen
de partij naar de zusters te laten bren
gen en weer op te halen, er ia.
ter toch toe over om het werk aan de
zusters te geven omdat de ?g5?ls
waar men dit thuiswerk toen onder
bracht, een veel groter percentage
afval" gaf.«
Nu horen wij hier en daar al zeggen,
dat in deze tijd van dreigende werk
loosheid het fabriekswerk met moet
onthouden worden aan degenen die
er van moeten bestaan. Maar er is
geen enkel verschil in de noodzaa
om in het eigen levensonderhoud te
voorzien tussen de nietgetrouwde
vrouw als leek of als religieuze. Bo
vendien betekent een slotklooster een
zeer groot geestelijk goed in de ge
meenschap.
Handwerk niel lonend
Er zijn twee soorten kloosterlin
gen. Er zjjn de actieve congrega-
,ties> (meestal ontstaan uit de
v'or'ni orden") die onderwijs geven,
ciaai gen' bejaarden verzorgen of
Ciaal vei/iuigen oi SO-
re]an„Werk doen. Ze bewegen zich met
Rtaa„ .ve vrijheid in de wereld en be-
naast ancieel van hun activiteit. Daar
ne r|e ven' veel meer in het verborge-
naast T„ v.
ast.leven, veel
uimm
iiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiii
demptoristinnen zijn met hun koorge
bed de geestelijke steun voor het ac
tieve werk der Redemptoristen. Het
bidden der getijden, dat in de vroege
ochtend begint en het mediterend ge-
oed zijn over de gehele dag verdeeld.
ais tegenwicht en ontspanning moet
het-an d zÜn' Vanzelfsprekend is er
het ^Inhoudelijke werk, de moestuin,
goed p8rlloud van Meren en linnen-
brachte1kX50r zover vroeger het inge
de waren en de Siften niet voldoen
het doen verdienden de zusters mei
voor paterski? kerkewas of de was
bakkerij, zoals ,rs' met een hostie-
thoden kunnen ie Sre werkme-
min "als het brouwen""!!
zend balsem volgens eigen he"m
eeuwenoud recept zoals de Clarissen
doen. En het doen van de grote wis
voor mannenkloosters is zonder goe
de outillage met vol te houden.
de' kin contemplatieven, die in ommuur-
nanv!„??,ters' bi strenge afzondering,
teld ni Reken(l door de buitenwil
disch?noswel. ze tegenwoordig voor me-
Verl doeleinden het klooster mogen
buiir* soms niet eens door de eigen
leirtlv.' ®en leven van uitsluitend gebed
leen m innig contact met God. „Al-
P en alleen met God", zoals een
nen 8 ons zei, „om God te bemin-
bcmk?or al degenen die Hem niet
BircHt?en"- En om, zoals de abdis der
fin!,1 nessen het formuleerde, „in of
te zil? °Pdracht van de Kerk, Gods lof
Wangen uit naam der mensheid".
anneer heeft de haastige, in proble-
_Jln geabsorbeerde mensheid van te
genwoordig nog de rust en de inkeer
Minder weerstand
e jonge zusters zijn veel min
der sterk, dat hebben we overal
gehoord, ze kunnen het lichame
lijk zware werk van een enorme was,
met de hand, in de kou, soms zonder
waterleiding, niet meer aan. Het men
selijk geslacht gaat achteruit, het lange
vasten, noch de kou, noch heel zwaar
werk, noch de korte nachtrust kunnen
de jonge zusters opbrengen. Daarom
tl? verzachting en aanpassing. De
tering moet ook in de kloosters naar de
rif"!?8-gezet worden, of beter gezegd:
zus?!-"1"/ naar de tering. Als de jonge
vwdrL winterkou niet meer kunnen
Ithf vin aZ0"5er ziek te worden en
verw^mW £heumat'ek< daa moet er
kloos?pr?i? T5 k°teete In een Clarissen-
Klooster in Brabant doen de zusters in-
bruine, de zwarte, de grijze, de don
kerrood en blauwe (de Redemptoris
tinnen noemt men in Frankrijk met
Franse gratie en vertrouwdheid met
religieuze zaken „les coquettes du
Bon Dieu") gesproken hebben in gro
te openhartigheid en realiteitszin, met
hartelijke tegemoetkomendheid en
steeds met gastvrij aangeboden thee
of koffie.
Och ja, die tralies, die nog uit de
middeleeuwen stammen toen manne
lijke bezoekers wel eens te opdringe
rig werden! Inderdaad, „het is soms
een grotere penitentie voor de bezoe
kers dan voor ons", zei een Carme
lites, maar veranderen gaat niet zo
maar, al is er in deze tijd dan ook
veel in beweging. Men beschouwe het
voorlopig nog maar als een symbool
van de afzondering, ook voor familie
leden en bezoekenden een vorm van
offer.
Arbeid of bedelen
Een priorin van een Carmel in het
noorden des lands zei ons enige tijd
geleden, dat ze zoveel werk van de ver
schillende omliggende industrieën
kreeg aangeboden, dat ze datgene kon
kiezen wat ze voor haar zusters het
meest geschikt vond. Al te geestdodend
werk als het inpakken van bepaalde ar
tikelen liet ze voorbijgaan of ook bij
voorbeeld het stikken van een partij
i??ens dat te veel haastwerk was.
,yf.en nerveuze sfeer in het klooster,
mag er n°oit onder lijden.
aa oe aard van het leven in de kloos-
Sr„girei?schaP zal bepaald werk in
ïfSJï.'ooster geschikter zijn dan in een
aadf?' Ee Carmelites bijvoorbeeld
werkt, volgens de regels, in eenzaam
heid op haar cel. Clarissen daarentegen
werken gemeenschappelijk. Voor een
bepaald plakwerk van doosjes hebben
die dan ook een doorschuifsysteem ont
worpen, waarbij ze zo efficiënt mogelijk
produceren. Sommige communauteiten
doen dit werk in de recreatietijd. Dat
hangt er ook van af, hoeveel er moet
binnenkomen. Het Clarissenklooster dat
een verwarming moet aanschaffen, om
dat de jonge zusters anders binnen enke
le jaren stijf van de reumatiek zijn,
maakt op die wijze de twee maal een
uur recreatie per dag produktief. Wat
niet wegneemt, dat de „arme Clarissen"
voor hun daagse onderhoud ook nog
steeds uit bedelen gaan.
Eigenlijk hoorde de bevolking op het
platteland de zusters eigener beweging
de giften der aarde te brengen: meel,
eieren, vruchten. Maar dat is lang niet
(meer) overal het geval.
Wat betreft het begrip bedelen, in
verband met de armoede, dus ook de
vrijwillig gekozen armoede, is het wel
interessant een uitspraak aan te halen,
die wij onlangs vonden in een beschou
wing over de Franse priester-arbeiders.
Namelijk, dat het begrip armoede zich
in deze tijd niet meer verbindt met het
begrip bedelen, maar met het begrip
arbeid. Dat hebben de jonge, heel mo
derne nieuwe congregaties en seculiere
instituten in -Frankrijk als de „Petites
Soeurs van Charles de Foucauld" en de
„Travailleuses Missionnaires", die in
de fabriek werken en hun eigen geld
verdienen, op directe wijze in toepas
sing gebracht. De contemplatieve kloos
ters worden thans op hun wijze in de
historische economische omwenteling
betrokken.
Wij hebben met slotzusters ge
sproken, bij wie de financiële nood
zeer hoog was en die te weinig in
dustrie-werk konden krijgen, omdat
hun klooster niet gunstig lag ten op
zichte van de verschillende industrie-
en, die thuiswerk uitgeven. Zij dach
ten er hard over om met hoteïwas te
beginnen. Nogmaals: men kan nu wel
zeggen, dat dat toch niets is voor zus
ters, die dagelijks het koorgebed bid
den en dat ze beter iets kunnen doen
wat meer persoonlijk op de naaste is
gericht. Maar als men weet, dat aan
een der kloosters van de zusters Pe
nitenten (die voor de bekering van
Rusland bidden) dat grote moeite
heeft onder een drukkende schulden
last uit te komen en waar de econo
me soms niet weet, hoe ze de zusters
te eten moet geven, gevraagd werd
kousen te stoppen voor overbelaste
moet er zijn. Het is namelijk ook
voor wie het niet begrijpt, een voor
recht, een contemplatief klooster in de
omgeving te hebben.
Of mensen uit de omgeving, als ze in
geestelijke nood zijn of raad of troost
behoeven, zich wel eens tot de zusters
wenden, hebben wjj bij alle kloosters,
die wij bezochten, gevraagd. Maar dat
gebeurt vrij weinig. Men durft het niet
of men voelt zich afgeschrikt door de
tralies ofwel men heeft nog nooit erva
ren, hoeveel diepe wijsheid, hoeveel
hartelijke openheid en geestdrift
een wereldling tegemoet kunnen tre
den vanuit die wereld der Grote Liefde,
die een doorzicht geeft opwegend te
gen alle ervaring in de wereld. Er zijn
ook communauteiten, waar men meent,
dat een dergelijk contact te afleidend
is. Maar bijvoorbeeld de abdis van de
Birgittinessen in Uden (en. wij mogen
er in Nederland trots op zijn, dat van
de vier Birgittinessenkloosters, die er
nog ter wereld bestaan van de oude
stam, zoals Birgitta die vijfhonderd
jaar geleden gesticht heeft, wij er twee
bezitten) vertelde ons, dat haar kloos
ter de leden van de K.A.V. in Noord-
Holland als het ware geestelijk geadop
teerd heeft. Wie van de aangesloten ar
beidersvrouwen een geestelijke opbeu
ring zoekt, kan de abdis schrijven of
bezoeken en zij vindt er troost en steun
en de geestelijke hulp van het gebed der
zusters.
Een contemplatief klooster heeft
een geestelijke uitstraling. Het is een
gebeds-centrale. Daarom zijn de Cla
rissen kortgeleden gevraagd door de
paters Franciscanen van het bedrijfs
leven, om zich te vestigen in een
nieuwe industrie-huurt in Noord-Hol
land, als geestelijke steun voor het
actieve werk. Misschien zullen zij, om
te kunnen bestaan, ook daar industri
eel thuiswerk doen. Maar dat is ook
dan ondergeschikt aan hun werkelij
ke levensdoel, dat slechts is: in lief-
de te leven voor de Ene. Er te zijn,
in alles gevend beminnen en durend
gebed voor Hem en voor al degenen,
die te zeer vergeten, dat Hij recht
heeft op ieders eerbewijs en aanhan
kelijkheid.
A. Bgl.
Tot opvolger van pater C. M. Heili
gers, die kortgeleden werd gekozen tot
generaal van de paters Montfortanen,
heeft het kapittel van deze congregatie
tot provinciaal van de Nederlandse pro
vincie benoemd pater M. Goltstein,
S.M.M., tot nu toe provinciaal econooom
te Meerssen.
De nieuwbenoemde provinciaal werd
17 december 1902 te Limbricht geboren.
15 september 1923 geprofest en 14 juni
1930 priester gewijd. Provinciaal Golt
stein was jarenlang leraar aan de apos
tolische school Ste Marie te Schimmert,
waar hij bovendien negen jaar overste
!s geweest. De nieuwbenoemde provin
ciaal was laatstelijk werkzaam als pro
vinciaal econoom te Meerssen, waar
het provincialaat van de Nederlandse
provincie van de paters Montfortanen is
gevestigd. Tot leden van de provinciale
raad werden benoemd de paters Menten,
De Bruyne, Hermans en Tesser.
Van woensdag 28 mei tot donderdag
5 juni wordt in het Internationaal Col
lege van de Capucijnen te Rome het
74ste Generaal Kapittel van de Orde
gehouden. De eerste dagen hebben be
sprekingen plaats over actuele onder
werpen de Orde betreffende; op 2 en 3
juni worden een nieuwe generaal en de
definitoren-generaal gekozen.
Vanwege de Nederlandse provinci-
zijn vertegenwoordigd pater provinci
aal, Auxilius van Jaarsveld, en de pa
ters Custos Dr. Clementinus Schutij
ser, rector te IJmuiden-Oost. Bij af
wezigheid van pater provinciaal treedt
als vicaris-provinciaal op pater Bellar-
minus Scheerder, definitor en gardi
aan te Enschede. (K.N.P.)
(Van onze Haagse redactie)
Om de twee maanden vindt er be
raad plaats tussen de ministers Cals
en Hofstra over wat er nog nodig is
en gedaan kan worden om tegemoet te
komen aan de financieringsmoeilijkhe
den voor de scholenbouw. Minister Cals
deelt dit mee in antwoord op vragen
van het Tweede Kamerlid Gortzak
(C.P.N.). De bewindsman herinnert
daarbij bovendien aan de maatregelen,
die reeds door de regering ten behoe
ve van de scholenbouw zijn genomen.
Aan de gemeenten is tot een bedrag
van 60 miljoen aan langlopende lenin
gen aangeboden, meermalen werden op
marktvoorwaarden gesloten leningen
door het rijk gegarandeerd (april en
mei van dit jaar kunnen deze garan
ties gaan tot een bedrag van 30 mil
joen) en de gemeenten kunnen ook over
de voorkeursgelden uit de woningbouw
lening beschikken.
het verder, sluiten het accepteren van
eenvoudige oplossingen die al te vaak
worden voorgesteld, uit. Deze zouden
de bekwaamheid van de vrije wereld,
zich te verdedigen, ondermijnen en de
Sovjet-Russische veroveringszucht in
staat stellen zich op ongebreidelde wij
ze te manifesteren, waardoor men het
gevaar zou lopen af te glijden naar
de onbeschrijfelijke verschrikkingen
van een atoomoorlog.
De christen-democraten, zo luidt het
verder in de resolutie, dringen aan op
een gelijktijdige, gecontroleerde, even
wichtige en algemene ontwapening als
enige werkelijke basis van een veilig
stelling die deze naam waardig is. Zij
sluiten in het kader van een evolutie
naar een algemene ontwapening het
onderzoek van plannen niet uit, die spe
ciale zones voor controle en beperkte
bewapening scheppen, op voorwaarde
echter dat deze een militair en politiek
evenwicht begunstigen. De christen
democraten spreken zich voorts ten
gunste uit van besprekingen en onder
handelingen. Zij zijn echter van oor
deel dat de vrije wereld aan de zaak
van de ontspanning een slechte dienst
zou bewijzen indien zij zich medeplich
tig maakte aan propagandamanoeuvres
die geen enkel serieus akkoord garande
ren. Het Russische offensief wordt op
het ogenblik op de meest uiteenlopen
de gebieden gevoerd. Dit noodzaakt tot
een steeds nauwere politieke samen
werking evenals tot een steeds groeien
de solidariteit van de vrije volkeren.
In een tweede resolutie verklaart het
congres, dat iedere politiek in dienst
van de menselijke persooon dient te
staan. Het veroordeelt daarom elk sys
teem dat de mens als object beschouwt,
evenals iedere vorm van collectivisme
en individualisme op economisch ge
bied.
Daarentegen verklaart het congres,
dat de vrijheid van de menselijke per
soon slechts in gemeenschap tot vol
komen ontplooiing kan komen. Het be
schouwt het daarom als een voorwaar
de voor deze vrijheid, dat een ieder
de mogelijkheid moet hebben privaat
bezit te verwerven. Dit eigendom
wordt echter niet als doel op zich be
schouwd, het mag slechts ten dienste
van de mens staan om zijn vrije ont
plooiing mogeiyk te maken.
Ee hoor de Europese Gemeenschap
voor Kolen en Staal georganiseerde
quiz voor de televisie is een éclatant
succes geworden. Kennis van deze ge
meenschap en van west-Europa was
gewenst, een prijs van 20.000 de inzet.
Wat was nu het geheim van het suc
ces van deze strijd? De inzet? Wij gelo
ven veeleer het knap opgezette pun
tensysteem en vooral de nogal moei
lijke vragen. Dat de vragen waren te
beantwoorden bleek wel uit de reac
ties van de Franse deelnemer en van
zijn Italiaanse tegenspeler. De laatste
was de vlugste en won, terecht. De Ne
derlandse deelneemster was nergens.
Zij was geheel overstuur en beantwoord
de eenvoudiger vragen dan in ons land
gesteld werden, volkomen verkeerd.
Men moest zo'n strijd, desnoods met
minder dikke prijzen, nog ens houden.
Het voorprogramma bestond uit een
aantal zeer boeiende documentaires.
Eersteen prachtige reportage over
Denemarken, Zweden en Noorwegen
als toeristenland, daarna een documen
tair over de EGKS.
Een fraaie film was vooral „Staal",
de Vlaamse bijdrage tot de Prix Italia.
Zonder enig commentaar, alleen in
beelden en geluidseffecten, gaf men
een zeer boeiend beeld van een staal- en
staalproduktenfabriek. Deze avond zal
velen te zwaar gevallen zijn. Maar wat
men bood, was ongemeen goed, boeiend
en interessant. Men moet zulke moge
lijkheden bepaald niet uit de weg gaan.
J.v.S.
In de serie populaire klassieken
speelt vanavond het omroeporkest o.l.v.
Henk Opruit. De Argentijnse violist
Alberto Lysy speelt daarbij het Concert
van Ernest Bloch. (402 m.19.20 uur).
Voor het Vlaamse Brussel speelt het
Omroepsymfonieorkest o l.v. Franz An-
dré o.m. de suite An American in Pa
ris van Gershwin en de Eerste Roe
meense rhapsodie van Enescu. (324 m.-
21 uur).
Voor het Derde Progr. speelt het BBC-
symfonieorkest o.l.v. Rudolf Schwarz
een avondvullend Sibeliusprogramma.
(464 m.—21 uur).
Met liefde doen de zusters de kerkewas, maar ze kunnen
er niet van bestaan.
In dit groepje zijn zusters, novicen en postulanten van de
Clarissen bijeen.
Zondagmiddag speelt de pianist Clau-
dio Arrau voor de A.V.R.O. werk van
Chopin en Liszt. (298 m.—15.20 uur).
Voor de N.D.R. speelt het Omroep
symfonieorkest van Hamburg o.l.v.
Hans Schmidt Isserstedt. De pianist Ro
bert Casadesus zal daarbij net Piano
concert in c kl. t.KV 491 van Mozart
vertolken. (309 m.—18.15 uur).
Voor de Home Service speelt 's mid
dags het BBC-symfonieorkest o.l.v. Ru-
dolf Schwarz m.m.v. David Oistrach,
viool, die het Vioolconcert van Brahms
zal spelen. Het orkest speelt o.m. nog
de Symfonie van Bizet. (330 m.15.30
uur).
