„Aan het eind van de weg, die
de socialisten gaan, staat
de slavernij"
Sovjet-
Tito onder
t-druk
D
Radio en TV
TERUG VAN DE POOL
Bouwkas Ned. Gemeenten
in ongelijk gesteld
van
J
SCHEEPVAARTBERICHTEN
r
Helmen- en gasmaskeraffaire met de
mantel der liefde bedekt
Nederland in
Brussel
Bouwinstelling
achtte zich
belasterd
AFTAKELING IN INDONESIË
N..
J
Twee geheime
zenders ontdekt
PROF. OUD OP V. V.D. - VERG ADERIN G
Père Ainié Duval
Vanavond
Eerste kwartaal voor
Hoogenbosch Schoenen
minder gunstig
DOOR RECHTBANK TE UTRECHT
■m
mm
J
Inbraak in basiliek
te Benevento
"N
DINSDAG 13 MEI 1958
PAGINA 9
Examens
Overname Huf was goede
transactie
T/ indt u deze mantel van zwarte nylon mooi? Het is een model uit
y de spectaculaire en zeer geroemde zomer-collectie van de Parijse
ontwerper Pierre Cardin. Zijn naam was op ieders tong toen de
collectie in februari in Parijs uitkwam. Daar was dan, tussen het vele
zwevende in de mode, eindelijk een duidelijk nieuwe lijn, waar de
pers en de confectie houvast aan had. De confectie heeft dit silhouet
dan ook aangegrepen om er zich op te baseren voor de herfst- en
wintermantels. Dat is gebleken uit een aantal modellen dat we bij
onze Nederlandse confectie-industrie gezien hebben de vorige week
tijdens de Fashionweek. Natuurlijk zijn de mantels, die de confectie
maakt minder extreem dan het model van deze foto. ze hebben
echter wel heel duidelijk de tendens. De naam Cardin is in de kringen
der mantel-industrie, die zich nu voorbereidt op de wintermantels,
niet van de lucht.
door-
JOSEPH ALSOP
MARKTBERICHTEN
De grote waarde van de verkiezingen
Voor de Provinciale Staten op 26 maart
ls geweest, dat het kiezerskorps zijn
ontevredenheid heeft uitgesproken over
«et huidige regeringsbeleid en dat het
Setoond heeft een andere kant op te
Willen, aldus sprak prof. mr. P. J.
Oud, voorzitter van de V.V.D., op een
openbare vergadering die de afdeling
Ede van deze partij maandagavond in
„Reehorst" te Ede hield.
Dr. Berghuis, voorzitter van de A.R.-
Partij, heeft onlangs reeds gezegd, dat
net beleid zal moeten worden omgebo
gen en d"t de socialisten dan krach
tens hun uitgangspunt daaraan niet
Jhee kunnen doen, omdat zij het zoe
ken in het staats- of gemeenschapsver-
mogen en aan het particuliere bezit
slechts weinig waarde hechten. In het
protestants-christelijke kamp zal men
zich echter moeten afvragen of men
Z ^et-Uniedeafge-
ciële bezno^f o ZW _,voorgenomen offi-
standho?,^ ?an Belgrado. De ver-
Toocme? mg- tussen de Russen en de
oegoslaven is op het ogenblik slechter
aan ooit sinds Khroesjtsjev en Bocl-
ganm^in mei 1955 hun reis naar ,,Ca-
nossa maakten. De Russische commu
nistische leiders hadden toen Tito hun
verontschuldigingen aangeboden voor
de beledigingen hem door Stalin aan
gedaan. Zij verklaarden zich gaarne
bereid de oude vriendschapsbanden tus
sen Moskou en Belgrado weer aan te
knopen. Intussen heeft het Kremlin
verscheidene concessies gedaan aan de
Joegoslavische leider. De Cominform,
die jarenlang gebruikt was om de Joe-
goslaven in het isolement te drijven
werd opgeheven, Molotov (Tito's aarts
vijand) werd afgezet als minister van
buitenlandse zaken en later naar Bui-
ten-Mongolië verbannen, en de Oost-
europese satellietlanden kregen van
het Kremlin instructie een meer vrien
delijke houding aan te nemen tegenover
Joegoslavië.
Maar het jongste programma van de
J oegoslavische communistische partij
heeft aanleiding gegeven tot nieuwe
wrijving tussen Moskou en Belgrado.
Op bevel van Moskou gingen de Oost-
europese staten niet in op een uitnodi
ging van Ttito om het recente Joego
slavische partijcongres bij te wonen.
Aan de Joegoslaven werd door de Rus
sen duidelijk te verstaan gegeven, dat
nun opvattingen over het wereldcom
munisme en py.er de oorzaken van de
spanning tussen Oost en West niet deug
den. De Joegoslaven kregen van het
Kremlin het uitdrukkelijke verzoek hun
partijprogramma te wijzigen, maar Ti
to heeft Slechts enkele onbeduidende
„correcties" laten aanbrengen in dit
programma. In wezen handhaafde hij
de oorspronkelijke lezing.
Vorige week is Tito fel aangevallen
door de Pravda, die de Joegosla
vische president er van beschul
digde, dat hij de communistische leer
geweld had aangedaan, dat hij het we
reldcommunisme trachtte te verzwak
ken en dat hij zich liet meeslepen door
het imperialistische Westen. De Prav
da liet weten, dat de Russen hun
vriendschap met de Joegoslaven zou
den kunnen opzeggen en dat de Sovjet-
Unie de economische steun aan Joego
slavië zou kunnen beëindigen. Vooral
qjt laatste argument zal niet nalaten in-
nojp.te maken in Belgrado, maar tot
geveI°e heeft Tito toch geen blijken ge-
Joegos7ail een rouwmoedige houding. De
vriena,i?.Yische pers slaat een nogal on-
jet-Unit. e toon aan tegenover de Sov-
onder d'rqvie met: a"e middelen Tito
slaven zl1nr,tiracht te zetten. De Joego-
op de weg if* van plan terug te keren
gen. Zij wens Z,Ü in 1948 zÜn ingesla-
ven onafhankeiuuün moeizaam verwor-
blok te behouden van het Sovjet-
geen voorwaarde en ZÜ willen onder
kou worden. Zij we1JLsat®iliet van Mos"
houden aan diens wonr? 5°!s:)tsjev te
schillende wegen naa°rAdat er ver
denkbaar zijn, ook ai het socialisme
sjev zen nu voi opVatfi™ r
te komen. Tito kan de terug
nomische hulp slecht missen, maar wï
wil voor die steun niet de Pry betalen
van het opgeven van zijn be^S
Politieke onafhankelijkheid van Moskou
e scherpste aanval op Tito's beleid
kwam overigens de vorige week
niet van Moskou, maar van Pe_
king, in het officiële Chmese partddag-
blad, „De krant van het volk werd
tisch en revisionistisch - d"nnistische
Woorden die men in de communistische
Wereld zeer hoog op pleegt te nemen,
toaar het Chinese blad ging nog verder;
Bet noemde de Joegoslavische opvattin
f.en ook „reactionair en bourgeois
tïonalistisch", terwijl Tito er van wera
beschuldigd ?t communistische blok t
belasteren met zijn verklaring, dat ook
be Russen verantwoordelijk waren voor
be .huidige spanningen in de wereld, L>e
uhmezen hebben tegenover de Joegosla
ven een toon aangeslagen die men tot
etisver slechts in hun kritiek op Ameri-
y.a kon beluisteren. Maar Tito heeft er
?jcb niet door laten intimideren, want
a bet jongste nummer van het Joego
slavische tijdschrift „Communist" wer-
Cb- de ..gemene insinuaties" van de
nitiese communisten met grote veront-
-paardigjng van de hand gewezen. Mao
de Toeng heeft eens sprekend over
tis P°btieke „vrijheid" in de communis-
dera wereld verklaard: „Laat hon-
sla bloemen bloeien", maar de Joego-
'kw ,che bloem, zoals die door Tito ge-
noif-, t is, staat de Chinese heerser ken-
M niet aan.
spa Westerse wereld wacht men met
flirV.bb:ng af, waarop het huidige con-
„i„„, lussen de Joegoslaven en het Rus-
huia-'Chinese blok zal uitlopen. Zal het
brór,!?P conflict leiden tot een volledige
1 tussen Belgrado en Moskou? Zul-
kad„u Oosteuropese landen hun blok-
ste in ervatten, waarmee zij in de laat-
Jooi jb van bet Stalinistische tijdperk
kriii?P„,avië op de knieën proberen te
banden' e kans dat het Kremlin de
gesiojb biet Tito verbreekt is niet uit-
twijfeirt maar de Russen zullen onge-
het wAuerst n°S krachtige pogingen in
doen stellen om Tito van koers te
voor vp„rrfanderen. Zij hebben de deur
ten al k uïe discussies nog niet geslo-
leider hu ben ziJ bet de Joegoslavische
enieermi^bbder moeilijk gemakt om nog
tegemoet aan de wensen van Moskou
liik ze,. e komen, zo hem dit wense-
u 2011 voorkomen.
nog langer wil dienen als gevelversie
ring voor een in feite rooms-rode^ sa
menwerking in het brede-basis-kabinet.
Ik ben er van overtuigd, aldus prof.
Oud, dat van het moment, dat de anti
revolutionairen en de christelijk histori
schen daarvoor zullen passen, de katho
lieken zullen terugschrikken voor een
verder samengaan met de socialisten.
Op deze manier zullen A.R. en C.H.tJ.
hun bijdrage kunnen leveren om de ka
tholieken te verlossen uit een coalitie
die de bevordering van het individue
le bezit stelt tegenover het collectivis-
|"e Ja" de staat. Aan het einde van
df w,e5 der socialisten staat namelp
z.?als ze zelf beweren,
f e slavernij. Het socialisme is
met langer vooruitstrevend, maar het
geworden tot een verstarrend ele
ment in onze politiek, omdat het slechts
vooruitstrevend is in een bepaalde rich-
g' d°ch verstart, wanneer uit de
praktijk blijkt, dat die richting niet de
juiste is.
Over het beleid van de staatssecre
taris van oorlog, mr. Kranenburg, zei
prof. Oud in de Tweede Kamer geen
motie te hebben ingediend om het ver
trouwen in hem op te zeggen, omdat
daarvoor toch geen steun zou zijn ge
vonden „Al kreeg ik dan geen bijval,
niemand ook is me afgevallen en ook
is door niemand gezegd, dat de staats
secretaris zijn taak toch eigenlijk wel
goed verricht had. Vóór 1940 zou een
dergelijk geval de bewindsman ge
noopt hebben tot aftreden, doch nu wer
den de helmen- en gasmaskeraffaire en
de kwestie van het directoraat mate
rieel landmacht, waarvan men niet zeg
gen kan, dat het niet geheel in orde
is, maar wel, dat er vrijwel alles aan
mankeert, met de mantel der liefde
bedekt. Het aanvaarden door de Ka
mer van de motie-Vermeer zal het
onderzoek namelp op de lange baan
schuiven, omdat er een soort enquête
commissie gevormd wordt, waarvan
het onderzoek maanden en maanden
zal duren. Het resultaat van de motie-
Ritmeester, die een onafhankelijke com
missie van deskundigen ingesteld wens
te te zien, zou beter zijn geweest, al
dus prof. Oud.
AMSTERDAM, 12 mei. Doet. theologie:
ds. E. de Vries, Amsterdam, ds. H. Wier-
singa, Gent, A. J- Venter, Graaf-Reinel
Tr r~v l a -CQ i n av T "O
De N.T.S. gaf gisteravond een goede
reportage over de Nederlandse inzen
ding op de wereldtentoonstelling in
Brussel. Men was met veel mensen en
veel materieel naar de Belgische hoofd
stad getogen, men had zich daar ken
nelijk zeer goed in de materie inge
werkt.
Wij kregen dan ook inderdaad een
goed beeld van deze tot de meest spec
taculaire behorende inzendingen. Voor
al veel bewondering hebben wij voor de
verslaggevers Dick de Vree en Evert
Garretsen. die zich in de hun toegemeten
stof terdege hadden ingewerkt. Het was
yaa* zeRs zo, dat zij de „deskundigen"
leidden o£ althans van enormiteiten
weerhielden.
In ieder geval hebben wjj in Neder
land nu een voorlopig, maar indrukwek
kend beeld gekregen van het grootse
paviljoen in Brussel.
Werd de vorige uitzending door Ben
Mettrop wel niet vlekkeloos, maar toch
goed in beeld gebracht, over zjjn tele-
recording van een programma van
Père Aimé Duval S.J. kunnen wjj niet
zo enthousiast zjjn. De uitzending werd
goed ingeleid met een charmant ge
sprek tussen de zingende pater en pa
ter A. kropman S.J. Het programma
zelf viel ons tegen, omdat de regisseur
meende met dezelfde effecten te moe
ten werken als bij een groot chanson
nier. Dat is pater Duval niet, hij noemt
zich terecht „le guitariste du bon Dieu".
Hij speelt namelijk beter dan dat hij
zingt. Maar met een beetje sfeer erom
heen, met een beetje achtergrond voor
de stem, was er veel mee te doen ge
weest. Nu moest de pater vechten met
het onvermurwbare licht, de dode ach
tergrond, de dodelijke camera en de
alles registrerende microfoon.
J. v. S.
Het Radio Phil. Orkest speelt van
avond voor de K.R.O. o.l.v. Hugo Rig-
nold, waarbfj Lode Devos „Les illumi
nations" van Benjamin Britten zal zin
gen (402 m 20.50 u.).
De koop van Anton Huf voor 3,9
miljoen is een goede transactie ge
weest, zo werd in de jaarvergadering
van Hoogenbosch Schoenen van direc
tiezijde medegedeeld. Vooral wat be
treft de inkopen zijn beide maatschap
pijen nu sterker geworden. Ze zijn fis
caal nog twee aparte zaken, doch die-
K.P. (Zuid-Afrika). Semi-arts ex.: J. P. I nen als een geheel te worden be-
-*■—JTT lJ schouwd.
De schoenen worden niet zelf gemaakt
doch betrokken uit binnen- en buiten
land. De prijzen zullen door de hogere
kosten van grondstoffen, lonen en so
ciale lasten niet dalen. De bruto-winst-
marge werd door het samengaan van
de twee n.v.'s vergroot. De onkosten-
stijging kon nog niet vermeden wor
den, maar de directie meent, dat dit
in de toekomst wel het geval zal zijn.
Over de Euromarkt zei de directie;
dat in het algemeen de schoenfabrikan
ten in Nederland met deze maatregel
niet ingenomen zijn. Zij zullen zich moe
ten gaan specialiseren om aan de con
currentie van het buitenland het hoofd
te kunnen bieden.
De jaarstukken werden goedgekeurd.
Tot commissaris werden herbenoemd
de heren W. Lub Johzn en J. Burger
hout. Als commissaris werd toegevoegd
mr. W. F. Schokking. .De zaak is te
groot geworden voor één directeur en
in verband hiermede werd de heer B.
Werner, directeur van Huf, benoemd
tot directeur van Hoogenbosch.
De eerste drie maanden van 1958 zijn
minder gunstig geweest dan verleden
jaar. De eerste twee weken van april
zijn voor de bedrijven echter buitenge
woon gunstig geweest.
Molenaar, Amsterdam, U. Zuiderveld,
Amsterdam.
AMSTERDAM, 12 mei. Kand. Frans
mej. J. G. v. d. Eist, Amsterdam.
UTRECHT, 12 mei. Doet. germaanse
lett.: D. L. Taverne te Utrecht. Doet.
rechtsgel.: A. J, M. van Elk te Eind
hoven; doet. .theol.: R. van der Broek
te Alphen a.d. Rijn; prop. theologie: H.
Jagersma, Bennekom; cand. Germ, lett.:
mej. J. A. Hutter, te Zeist; Semi-arts: F.
Chr. Hoeven te Utrecht; J. van Sloten
te Soest; artsex.: L. Th. P. van Lange te
Ulvenhout; H. Lely te Varsseveld, en F.
Schrader te Deventer; Tandartsex.: J. de
Koomen te Utrecht; J. C. A. Neve te Os-
senisse, en J. H. Oosting te Utrecht.
UTRECHT. 12 mei. Gepromoveerd: de
heer B. van Geelen te Utrecht, tot doc
tor in de wis- en natuurkunde op het
proefschrift getiteld: „Electrophoresis of
polymethracrylic acid". Promotor was
prof. dr. J. Th. G. Overbeek.
LEIDEN, 12 mei. Doet. gen. II:
H. R. Kraus te Warmond; semi-artsex.:
Th. J. C. Bloem te Baarle-Hertog, en
G. J. Kiers te Voorburg; artsex.: mevr.
E. Dinaux-Groenewegen te Den Haag,
mevr. B. E. van Geldrop-Van Baaien te
Amsterdam, en J. Bruins Slot te Rot
terdam, M. A. W. Imkamp te Beek (L.),
A. S. Muller te Laren (N.-H.), en J. L.
Trapman te Amsterdam.
Duizenden en duizenden hebben gisteren in Southampton een oorverdovend
welkom bereid aan de leider van de Britse Zuidpoolexpeditie, dr. Vivian Fuchs,
de eerste man die te land het Zuidpoolgebied is overgestoken. Samen met negen
tien leden van zijn team arriveerde dr. Fuchs gisteren aan boord van de „Rangi-
toto" in de Engelse haven. Overmorgen wordt dr. Fuchs door Koningin Elizabeth
op Buckingham Palace tot ridder geslagen.
\\y. .v ..sV v -.Ai
De rechtbank te Utrecht heeft giste
ren uitspraak gedaan in het proces, dat
in het najaar 1955 aanhangig werd ge
maakt door de N.V. Bouwkas Neder
landse Gemeenten tegen een N.V.
bouw- en aannemingsmaatschappij te
Utrecht en de Nederlandse Bond van
Bouwondernemers te Den Haag.
De Utrechtse rechtbank heeft de bouw
kas alle vorderingen ontzegd en de ge-
eiste schadevergoeding afgewezen. Zij
veroordeelde de bouwkas voorts in de
kosten van het proces.
Het proces werd destijds, aanvanke
lijk in kort geding, aanhangig gemaakt
naar aanleiding van een, volgens de
bouwkas, lasterlijke brief die de di
recteur van het bouwbedrijf op 21 no
vember 1955 met openlijke instemming
van de secretaris van de bond van
bouwondernemers, heeft gericht aan het
college van B. en W. der gemeente
Apeldoorn. De inhoud van deze brief
werd tevens openbaar gemaakt tijdens
een te Apeldoorn gehouden persconfe
rentie.
In het door de bouwkas gewraakte
schrijven heeft de directeur o.m. aan
het college van B. en W. van Apel
doorn medegedeeld, dat de Bouwkas Ne
derlandse Gemeenten (B.N.G.) op een
terrein werkt, dat voldoende en afdoen
de bewerkt wordt door de particulie
re ondernemer, zodat er geen enkele
behoefte aan een overheidsbedrijf be
staat. Voorts werd er in dit schrij
ven op gewezen, dat de B.N.G. haar
naam „bouwkas der gemeenten", en
„gemeentelijke bouwkas" misbruikt
om zodanig vertrouwen op te wekken
bij de niet deskundige candidaat-bouw-
spaarder, dat zij in deze bouwkas een
door de gemeentebesturen geleid insti
tuut zien.
De meeste gemeentebesturen, aldus
het schrijven van de directeur, zijn
niet voldoende op de hoogte van de
praktijken der B.N.G. en de moeilijk
heden welke zij in menig gezin bezor
gen.
De B.N.G. zou volgens haar verkla
ringen op filantropische wijze en dus
zonder winst werken, waardoor een
goedkope woning aan de bouwspaarder
kan worden veleverd.
De directeur heeft in het gewraak
te schrijven aan de hand van de eigen
stukken van de B.N.G. echter becij
ferd, dat over het jaar 1953 de reser
ve van de B.N.G. 1.427.966,91 bedroeg
en per ultimo 1954 reeds was opgelo
pen tot 2.466.268,84. Over de jaren
1952, 1953 en 1954 werd aan meubilair
voor de kantoren van de bouwkas een
bedrag van 82.737,47 aangeschaft, wel
ke som onmiddellijk tot f 1 werd af
geschreven. Een samenvatting van
slechts enkele posten leverde, aldus
het schrijven, een winst op voor de
bouwkas van 1.307.744,40. Dit is na
aftrek van het, volgens de directeur,
luxe leven van de B.N.G. Het kantoor
van deze bouwspaarkas te Haarlem
heeft in 1954 reeds een bedrag van
ƒ257.428,41 gekost.
In kort geding heeft de bouwkas
op 12 december 1955 verklaard, dat
de publikaties van de directeur in
het bouwbedrijf een schadelijke te
rugslag op de bedrijfsresultaten van
de bouwkas hebben. De bouwkas eis
te daarom dat de directeur zou wor
den veroordeeld om binnen 24 uur
na vonnis zijn schrijven te herroe
pen, zowel bij het college van B. en
W. te Apeldoorn als bij de Neder
landse dagbladpers. Elk etmaal dat
het bouwbedrijf in gebreke zou zijn
dit te doen zou een dwangsom van
5.000,- betekenen. Het bouwbedrijf
diende zich op straffe van een dwang
som van 25.000,- te onthouden van
elke mededeling van een strekking
als het gewraakte afschrijven.
Voorts eiste de bouwkas dat het dic-
turn van het vonnis in een adver
tentie van 500 mm zou worden gepu
bliceerd.
In zijn uitspraak in dit kort geding
noemde de president van de recht
bank te Utrecht op 20 december 1955
de publikaties tegen de bouwkas voors
hands niet onrechtmatig en verwees
de zaak naar de gewone rechtbank. De
bouwkas werd veroordeeld In de kosten
van het geding.
I Voor de civiele kamer eiste de bouw-
I kas een verbod tot Verzending en ver
spreiding van de gewraakte brief en
het geven van bekendheid van de in
houd van dit schrijven door middel
van de dagbladpers.
Voorts wilde de bouwkas een vonnis
waarin de verspreiding van deze brief
en de bekendmaking hiervan in de pers
onrechtmatig wordt verklaard. Zowel
het bouwbedrijf als de bond van bouw
ondernemers diende verboden te wor
den verdere ruchtbaarheid aan het
schrijven te geven op straffe van een
dwangsom van 1.000,-, terwijl de
bouwkas een schadevergoeding van elk
der gedaagden bedong van twintig
duizend gulden.
In de stukken die de rechtbank tij
dens deze procedure bereikten werd
van de zijde der bouwondernemers
o.m. gesteld, da de particuliere bou
wers zich ernstig in hun bestaan be
dreigd voelen. De bouwkas heeft
-iteeds gesteld, dat zij alleen maar
een financieringsinstituut is, maar,
blijkens de handleiding voor inspec-
teurs en plaatselijke propaganda-
commissies van de bouwkas, introdu
ceert de bouwkas zich ook als een
bouwmaatschappij.
In het vonnis dat de rechtbank
Utrecht thans heeft gewezen en waar
in alle vorderingen van de bouwkas
worden afgewezen, zegt zij o.m. dat
de directeur niet de opzet heeft gehad
om te beledigen of te benadelen. Hij
heeft, wat men in een democratisch
land mag doen, op instigatie getracht
de relatie tussen de gemeente Apel
doorn en de bouwkas te beëindigen. De
rechtbank zegt voorts, dat de directeur
niet het oogmerk heeft gehad de brief
in de publiciteit te brengen, maar op
een persconferentie de journalisten ge
oriënteerd heeft over een brief die door
hem aan het college van B. en W.
van Apeldoorn was gezonden en die
door de Raad in behandeling zou wor
den genomen.
Uit de basiliek van Onze Lieve
Vrouw van Genade te Benevento, in
Zuid-ltalië, zijn zondagnacht kostbare
offergaven gestolen, die in de loop der
eeuwen bij het 1400 jaar oude beeld van
de H. Maria zijn gevoegd, aldus meldt
Reuter. Onder de kostbaarheden, die
een waarde van ongeveer 50 miljoen
lire, 300.000 gulden, hebben, bevonden
zich een gouden pen van Paus Benedic-
tus XIII (1724-1730) en een gouden ring
van Paus Pius IX (1846-1878).
Washington Het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse
zaken heeft half openlijk uiting
gegeven aan zijn ernstige en nog
steeds toenemende ongerustheid over
de loop van de gebeurtenissen in
Indonesië. Maar het heeft niet toe
gegeven, wat de voornaamste oor
zaak van deze ongerustheid is, name
lijk de voorspelbare gevolgen van
een communistisch succes in Indo
nesië voor de rest van Zuid-Oost
Azië. Om het succes van de Indo
nesische communisten juist te schat
ten moet men overigens wel reke
ning houden met de hoogst merk
waardige aard van de Indonesische
politiek. Neem bijvoorbeeld eens
de leger-crisis in Djakarta, die nog
altijd de verbluffendste curiositeit is
uit de niet onaanzienlijke hoeveelheid
politieke herinneringen van uw ver
slaggever. Bij die gelegenheid, al
weer een aantal jaren geleden, ging een
divisie, die het garnizoen van de In
donesische hoofdstad leverde, in de
oppositie tegen president Soekarno.
Overdag zag men in de straten ver
sterkte posten. Tanks denderden nach
ten achtereen over de brede boule
vards, die door de Nederlanders zijn
aangelegd. De regering scheen volle
dig aan de genade van de militairen
te zijn overgeleverd. Kortom, alles
scheen er op te wijzen, dat de crisis
in Djakarta op de meest onheilspel
lende wijze zou eindigen. Maar per
slot van rekening ging zij uit als een
nachtkaars, een nevelachtig, vaag,
onbeslist einde, dat in het geheel
niets opleverde.
Maar zelfs als men zo ernstig
mogelijk rekening houdt met de uit
zonderlijke vaagheid en onbereken
baarheid van de gehele politiek in
Indonesië, dan is het toch duidelijk,
dat daar in ieder geval een flink com
munistisch succes in de maak is.
Er Kan, om te beginnen, geen
twijfel aan bestaan, dat het
communistische element in de
„geleide democratie" van president
Soekarno steeds sterker wordt. Soe
karno zelf, een buitengewoon meng
sel van patriotisme en egoïsme, ge
nialiteit en onbenulligheid, is op geen
stukken na communist. Maar de Rus
sen en de Chinezen en hun Indo
nesische zaakwaarnemers zijn er een
heel eind in geslaagd Soekarno in te
palmen en zij gebruiken daarbij een
overvloed aan middelen, van het da
gelijks strelen van zijn ijdelheid tot
het openlijke optreden van een Rus
sische vrouwelijke agent toe.
Het voornaamte werktuig van Soe-
karno's „geleide democratie" is de
in de voorlopige grondwet niet voor
ziene „Nationale Adviesraad", die
nu optreedt als de eigenlijke Indo
nesische regering. De raad telt min
stens twintig communisten en mede
reizigers op een totaal van 44 leden.
De communistische infiltratie in de
strijdkrachten is nu zeer sterk, hoe
wel de chef van de generale staf, ge
neraal Abdul Haris Nasution, er
zich zo goed mogelijk tegen heeft ver
weerd. In de arbeidersbeweging en
de studenten-organisaties zijn de com
munisten nagenoeg heer en meester.
Deze situatie èn het verzet van de
rijke buitengewesten tegen de finan
ciële eisen van Java veroorzaakten
de opstand, die nu nog voortwoedt
op Celebes en Sumatra. Het is nog
wat te vroeg om te zeggen, dat de
opstand mislukt is. Al is de centrale
regering in staat geweest af te reke
nen met de opstand in Sumatra, zij
is wellicht niet opgewassen tegen Su
matra en Celebes beide. Maar Bu-
kittinggi, de hoofdstad van de op
standelingen op Sumatra, is gevallen
en de toekomst ziet er voor de anti
communistische rebellen althans niet
rooskleurig uit.
Als de opstand echter mislukt,
dan zal de communistische in
vloed, die de opstandelingen
trachtten te breidelen, juist daar
door enorm toenemen. Maar on
danks zijn reusachtige bevolking, zijn
grote natuurlijke rijkdommen en zjjn
gewichtige strategische positie is
Indonesië nog veel te amorf om jelf
een onmiddellijke bron van gevaar
te worden. Het voornaamste gevaar
schuilt in de kettingreactie, die een
overwinning van de Indonesische
communisten teweeg zal brengen in
Rangoon en Kuala Lumpas, in Sin
gapore en Bangkok, in Pnomh-Penh
en Saigon en zells in het afgelegen
Laos. In al deze hoofdsteden regeren
kabinetten over politiek instabiele,
ex-koloniale landen, met uitzonde
ring van Thailand. Alle andere lan
den, wellicht ook nog met uitzonde
ring van Zuid-Vietnam, strijden
voorts tegen min of meer krachtige
communistische stromingen in het
binnenland. De toestand is het ergst
in Laos en Singapore, waar het even
wicht werkelijk heel hachelijk is.
Wat er in Indonesië gebeurt, zal
overal van invloed zijn op het even
wicht. Vooral in Singapore, dat al
tijd gevoelig is voor dergelijke ont
wikkelingen. De economische situa
tie is daar ook erg slechts. En een
overwinning voor uiterst links bjj de
aanstaande verkiezingen in Singa
pore zal het evenwicht in de Malei-
se federatie en elders verder versto
ren. Misschien gebeurt het niet.
Maar toch zijn het deze mogelijkhe
den, die het gevaar in Zuid-Oost Azië
thans merkbaar groter maken dan
het ooit is geweest sinds de ver
schrikkelijke ramp in Dien Bien
Phoe.
(Copyright N.Y. Herald Trib.)
COOLSINGEL 12 te R'dam.
LUNA 12 te R'dam.
MAASLAND 12 te A'dam.
CALT. R'DAM 12 te Suez.
KERMIA 12 v. Byrouth n. Stanlow.
MENTOR 12 te London.
LOENERKERK 12 te Ummsaid.
STR. LOMBOK 13 te Fremantle.
AALSDIJK 14 te Tripolis verw.
ARGOS 12 v. Palermo n. Malta.
CARTAGO 12 v. New York n. Pto. Barrios.
GANYMEDES 12 v. Havre n. Antw.
JAVA 13 te Pandjang.
KALYDON 12 v. Gefle n. R'dam.
KERTOSONO 12 v. Curasao n. London
LISSEKERK 12 te Khorramshar.
MARNELLOYD 12 v. Damman n. Khor al
Mufatta.
ORESTES p. 12 Beacmy Head n. A'dam.
RADJA 12 v. Penang n. Belawan.
STAD SCHIEDAM 12 v. Bona n. Emden.
STR. BALI 12 v. Hongkong n. Kobe.
STR. MADURA 12 te Beira.
STR. MADURA 9 v. Tanga n. Beira.
STR. MALAKKA 10 te Durban.
STR. MOZAMBIQUE 9 v. B. Aires n. Santos.
SUMATRA 10 te Djeddah.
VAN HEEMSKERK 10 te Durban.
WIELDRECHT 10 te M. al Ahmadi.
WILLEM RUYS 10 te Southampton.
WOENSDRECHT 9 v. Pta. Cardon te
Havana.
WONOSOBO 9 v. Abadan n. R. Tanura.
LUTTERKERK 13 te R'dam.
SARPEDON 13 v. Antw. te R'dam.
AARDIJK 12 v. San José n. Los Angeles.
ADONIS 13 te Mobile.
ALCOR 12 v. Bremen n. Hamburg.
ALCYONE 13 te Buenos Aires.
ALGENIB 13 te Hamburg.
ALHENA 12 v. Rio de Janeiro n. Santos.
ALMDIJK 12 v. Antw. n. Houston.
AMERSKERK 13 te Kaapstad.
AMSTELPARK 13 te Singapore.
ARKELDIJK p. 12 Pt. St.Vincent n. Halifax.
BATU 12 v. Panama n. New Orleans.
BAWEAN 12 v. Boston n. New York.
BILLITON 12 v. Los Angeles, 13 te San
Francisco.
BOISSEVAIN 12 v. Kaapstad n. Pt Elizab.
BREDA 12 v. Pto Cabello, 13 te Curasao.
CALAMARES 13 te Mobile.
CALLISTO p. 12 St. Pierre n. Sorel (bij
Montreal)
CAMITIA 12 V. Pta Cardon n. R'dam.
CARRILLO 13 te New York.
C HA RIS 12 v. Baltimore n. New York.
DE EERENS 12 v. Bushire 13 te Bahrein.
DELFSHAVEN 12 v. Buenos Aires n. Mon
tevideo.
DELFLAND 12 v. d. La Plata n. Las Palmas.
DRENTE 13 te Port Said.
FRIESLAND 13 te Sas van Gent.
HAARLEM 12 v. Cristobal n. Cartagena.
HECUBA 13 te La Guaira.
HERSILIA 12 v. Bremen n. Hamburg.
KAAP HOORN 13 te Oran.
KARIMATA 12 v. New York n. Beyrouth.
KERKEDIJK 13 v. Boston te New York.
LOMBOK 12 te San Francisco.
HILVERSUM I, 402 m. NCRV: 7.00
Nws. 7.50 Een woord voor de dag. 8.00
Nws. 8.15 Gram, 8.30 Amus. muz. 9.00 V
d. zieken. 9.30 V. d. vrouw. 9.35 Wa-
terst. 9.40 Gram. 10.15 Idem. 11.00 Gram.
11.05 Hoorsp. 12.05 Lichte muz. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 Meisjeskoor.
12.53 Gram. of act. 13.00 Nws. 13.15 Met
PIT op pad. 13.20 Concertork. 13.50
Louise, opera (3e en 4e acte). 15.30 Oude
muz. 17.20 Muz. caus. 17.45 Gram. 18.30
Gemengd koor. 18.50 Gram. 19.00 Nws. en
weerber. 19.10 Op de man af. 19.15 Vo
caal dubbelkwartet. 19.30 Buitenl. overz
19.50 Gram. 20.00 Radiokrant. 20.20 Radio
Philharm. ork. en solist. 21.30 Caus. 21.50
Geestelijke liederen. 22.15 Caus. 22.25 Mu-
settemuz. 23.00 Nws. en SOS-ber. 23.15
Zaalsportuitsl. 23.20-24.00 Gram.
HILVERSUM II, 298 m. VARA: 7.00
Nws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00 Nws.
8.18 De ontbijtclub. 9.05 Gymn. v. d.
vrouw. 9.15 Gram. VPRO: 10.00 School
radio. VARA: 10.20 V. d. vrouw. 11.00
Gram. 11.10 Gevar. progr. 12.00 Dans-
muz. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33
V. h. buitenland. 12.38 Orgelspel. 13.00
Nws. 13.15 Tentoonstellingsagenda. 13.20
Dansmuz. 13.45 Caus. 14.00 Sopr. en pia
no. 14.15 Gram. 16.30 Brabants ork. 17.15
Volksmuz. 17.35 Pianoduo. 17.50 Rege-
ringsuitz. 18.00 ilws. en comm. 18.20 Me-
tropole-ork. 18.50 Act. 19.00 V. d. kleu
ters. 19.10 Toespraak. VPRO: 19.30 V. d.
jeugd. VARA: 20.00 Nws. 20.05. Comm.
20.15 Gevar. progr. 22.30 Hammondtrio.
22.50 Medische kron. 23.00 Nws. ';3.15
Gram.
VATIKAANSE RADIO
41.21, 31.10, 25.67 en 196 m: 22.15 Ned.
uitzending: „Die opgestegen is ten He
mel
TELEVISIEPROGRAMMA'S
VPRO: 17.00-17.40 V. d. kind. NCRV:
20.00 Weekjourn. 20.30 Joseph in Dothan
toneelstuk. 22.20 Dagsluiting.
ENGELAND, BBC Home Service, 330
m: 13.10 Gevar. progr. 13.40 Gram. 18.45
WOENSDAG Dansmuz. 19.00 Gevar. muz. 20.00 Ork
conc. 22.00 Cabaretprogr.
ENGELAND, BBC Light progr., J500
en 247 m: 12.00 Lichte muz. 12.30 Nws
en gevar. progr. 13.00 Dansmuz. 15.00 Ge
var. progr. 15.45 Ork. conc. 16.45 Ork
conc. 18.00 Gevar. muz. 20.00 Gevar.
progr. 20.30 Nws. en gram. 21.30 Nws. en
gevar. progr. 22.00 Gevar. muz. 22.40
Lichte muz. 23.30 Nws. en gram.
NDR/WDR, 309 m: 12.00 Lichte muz.
13.15 Ork. conc. 16.00 Kamermuz. 17.35
Verz. progr. 20.00 Chansons. 21.25 Lichte
maz- 22.40 Jazzmuz. 23.30 Symf. ork. en
soi. 0.10-1.00 Dansmuz.
Pr°6r. III (Nat. progr.)
280 en 235 m: 12.00 Ork. cone. 13.25 Gram.
14.20 Solistenconc. 15.00 Symf.conc. 19.3)
Gram. 21.55 Gram.
BRUSSEL, 324 m: 12.00 Gram. 12.34
Gram. 13.15 Gram. 14.00 Schoolradio 16.02
Gram. 16.10 Ork. conc. 17.10 Piano en
viool. 18.20 Gram. 18.30 V. d. sold. 19.30
Wereldtentoonstelling. 21.50 Gram. 22.11
Kamermuz.
484 m: 12.00 Gevar. muz. 13.10 Gram.
15.15 Franse volksliederen. 15.30 Gram
16.15 Viool en piano. 16.45 Gram. 17.35
Gram.
DUITSE TELEVISIEPROGR.
17.00 V. d. jeugd. 17.35-18.00 V. d.
vrouw. 19.00-19.30 Joum. 20.00 Idem. 20.15
Weerber. 20.20 Progr. over Nigeria. 21.00
Richard Tauber. 21.30 Caus.
FRANS-BELG. TELEVISIEPROGR.
16.00-17.30 Wereldtentoonstelling 19.00
Reflets du Libéralisme. 19.30 Aux quatre
coins. 20.00 Nws. 20.30 Gevar. progr. 22.00
Literair progr. Hierna: Wereldnws
VLAAMS-BELG. TELEVISIEPROGR.
17.30-19.00 Wereldtentoonstelling. 19.00
Bezoek aan het Scheepvaartmuseum te
Antwerpen. 19.30 Nws. 20.00 Jozef in
Dothan, T.V.-spel. 21.50 Voordr. 22.05
Dans met Doorme's. 22.25 Nws. en Journ.
MAASKERK 12 v. Las Palmas n. Duinker
ken.
MATARAM 12 v. Nemours n. Piraeus.
MISSISSIPPILLOYD 12 v. Mena al Ahmadi
n. Bangkok.
MYLADY 13 te Hamburg.
NOORDWIJK 12 dw Kp Verde n. Las Pal
mas.
PRINS ALEXANDER 13 te Maracaibo.
PRINS CASIMIR 13 te Montreal.
RIJNKERK 12 v. Beira n. Lorencomarques.
SAIDJA 12 v. Pulo Bukom n. Pladju.
STENTOR 13 te Pto Cabello.
SUMATRA 13 te Djibouti.
TABIAN 13 te Tj. Priok.
TEGELBERG 12 v. Yokohama n. Nagoya.
TEIRESIAS 12 v. Birkenhead n. Port Said.
TERO p. 12 Fernando Noronha n. Rio d»
Janeiro.
TIBERIUS 13 te Gonaives.
VASUM p. 12 Algiers n. R'dam.
WATERMAN p. 12 Race n. Quebec.
WESTLAND 12 v. Montevideo n. Las Pal
mas.
MARKTBERICHTEN PURMEREND, 13
mei. Eiermarkt. 12.000 kippe-eieren f 12.50
13.50 per 100 stuks. 5000 eende-eieren f 9.00
per 100 stuks.
Veemarkt. Runderen totaal 808 stuks. 190
vette koeien f 2.203.40 per kg. matig. 406
geldekoeien f 550—960 per stuk, goed. 160
melkkoeien f 8501150 per stuk, matig. 35
pinken f 375680 per stuk, kalm. 17 stieren
f 650—1200 per stuk, matig. 59 vette kal
veren f 1.80—2.50 per kg, goed. 926 nuchtere
slacthkalveren en nuchtere fokkalveren:
nuchtere slachtkalveren f 3055 per stuk!
stug: f 1.05—1.40 per kg, stug; nuchtere fok
kalveren f 70150 per stuk, goed. 235 vette
varkens voor de slacht, vette varkens voor
de zouterij en vette zeugen: vette slacht-
varkens f 1.70 per kg, stug; vette varkens
voor de zouterij f 1.601.68 per kg stug'
vette zeugen f 1.40—1.56 per kg, stug 1248
biggen en schrammen: biggen f 40—75 per
stuk, kalm; schrammen f 65—100 per stuk.
mo1?1- 49 f0kz?ugen 1,250-350 per stuk, stil.
1082 vette schapen, fok- en weideschapen,
weidelammeren en vette lammeren: vette
schapen f 65100 per stuk, stug, duur; fok-
en weideschapen f 50—90 per stuk, stug,
duur; weidelammeren f 40—58 per stuk.
stug, duur; vette lammeren f 50—75 per
5 stug> duur. 87 bokken en geiten
Perstuk, matig. 22 paarden f 400—
P®r stuk, klam. Totaal aantal dieren
4516 stuks.
Pluimveemarkt. 1300 oude kippen en
hanen, wit en rood, f 1.95—2.10 per kg. 850
oude kippen en hanen, blauw, f 2.0Ó—2.15
per kg. 650 jonge hanen, blauw, f 1.852.10
per kg. 3300 jonge hanen, wit en rood,
f 1.852.10 per kg. 350 eenden: jonge een
den f 1.752.40 en oude eenden f 1.001.20
per stuk. 400 konijnen f 1.508.50 per stuk,
f 2.002.25 per kg.
VEILING POELDIJK. 12 mei. Tomaten A
f 2.25—2.50. B f 2.10—2.25, C f 2.30—2.60. CC
f 2.15—2.30. Frankenthaler f 10.10—10.90,
Aardbeien f 5.408.50, Andijvie 1647 cent.
Spinazie 8.517 cent, Stoofsla 2134 cent.
Rabarber 13—25 cent. Prei 1023 cent. Pos
telein 3443 cent, Prinsessebonen f 4.50
5.00. Snijbonen f 3.604.10, alles per kg.
Kaskomkommers 37—54 cent. Groene Pe
pers 5.5 cent. Paprika 39 cent, Perziken
f 0.441.30, Pruimen 3347 cent, Bloemkool
(6) 62—71 cent, (8) 43—55 cent, (10) 3442
cent. (12) 27—35 cent, (15) 14—23 cent.
alles per stuk. Sla A f 14.5018.00. A17
f 10.50—12.00, B f 11.00—14.00. Bil f 5.00—
9.00. C f 5.00—8.50. alles per 100 stuks. Sel
derie 611 cent, Peterselie 25.5 cent. Peen
7897 cent. alles per bos. Raapstelen f 8.50
10.60, per 100 bos. Aanvoer: sla 90.000 stuks,
bloemkool 72.000 stuks, tomaten 19.000 kg,
andijvie 20.000 kg, spinazie 8000 kg. perzi
ken 4000 stuks, peen 3500 bos, rabarber 2500
kg-
VEEMARKT AMSTERDAM, 12 mei. Aan
gevoerd 303 runderen: le soort f 3.303.45,
2e soort f 3.05—3.15. 3e soort f 2.60—2.80 per
kg gesl. gew„ iets grotere aanvoer, betere
kwaliteit. 200 varkens: le soort f 2.16—2.20,
2e soort f 2.08—2.14. zware varkens f 1.95
2.03 per kg gesl. gew.: 39 nuchtere kalveren
f 1.20—1.40 per kg lev. gew.
VEEMARKT ROTTERDAM, 12 mei. Aan
voer 2285 stuks vee, waarvan 1367 vette
koeien en 918 varkens. Prijzen resp. le. 2e
en 3e kw.vette koeien f 3.003.40. f 2.75
2.95 en f 2.60—2.75: varkens f 1.79, f 1.77
en t i 74 per kg.
Opsporingsambtenaren van de PTT
hebben maandag in samenwerking met
de rijkspolitie te Wijhe de klandestiene
zender „Revolver-Henkie". ook „Ban
doeng" genaamd, opgespoord en in be
slag genon.en. Proces-verbaal werd op
gemaakt tegen 'n 20-jarige landarbeider
te Wijhe en een 28-jarige fabrieksar
beider uit Raalte. Op 223 grammofoon
platen werd beslag gelegd.
Te Enschede werd de 'andestiene
zender „Waterman" opgespoord en in
beslag genomen. Hier verd proces-ver-
baal opgemaakt tegen een 20-jarige
wever.