Haarlemse Bank van Lening houdt
na vier eeuwen op te bestaan
Laatste veiling (opbrengst iets meer dan f 200.-) van
niet-ingeloste panden
„OME JAN" DRAAGT SOCIALE FUNCTIE
OVER AAN DE VOLKSCREDIETBANK
D
H
Geestelijke volksgezondheid hoort
aan het particulier initiatief
In
DOOR EEN ZATERDAGSE BRIL
W
H
rs
Haarlem moet een grote achterstand
I ingehaald worden op het gebied
van sport- en jeugdzaken
I EEN GEZONDE GEEST IN EEN
1 GEZOND LICHAAM
^estaa/i laatste
jen en kwijnend
Schoolvoetbal ligt
weer stil
GESPREK MET KATHOLIEKE RAADSLEDEN
ZATERDAG 17 MEI 1958
PAGINA 3
CEnTRALE verwarming
POW-R.MaTIC Oliebrantfers
«■KOEN f».
Volkskredietbank
Lombardije
Oud kloosfer?
I iiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiir (jjfrgji ehcti overheidstaak
Finales brengen
katholieke scholen
weinig succes
Zelfstandigheid
Achterstand
Haarlemse rechtbank
Mr. C. D. Vliegenthart
geïnstalleerd als
griffier
c eti
met
"\7"oor de laatste maal werden deze week in een klein, pakhuisachtig zaal
tje van de Volkscredietbank van Haarlem en Omliggende Gemeenten
fcan de Kleine Houtstraat niet ingeloste panden publiekelijk verkocht door
de voormalige Bank van Lening, die sinds 1 januari van dit jaar niet meer
bestaat. Veel zaaks was er niet op de veiling, al puilde het zaaltje uit van
de belangstellenden, die soms zelfs vanuit het kleine portaaltje boden op
de „gouden, zilveren en juwelen panden, meubilair, rijwielen, bromfiets,
naaimachine, radio's, fototoestellen, schilderijen enz. die er volgens de
aankondiging te koop waren. Directeur M. J. Dixon, van de Volkscrediet
bank, bleef een enkele maal „hangen" aan voorwerpen bij zijn pogingen de
opbrengst te stimuleren door hoger te bieden. „Laat maar lopen," zei hij
meestal tegen afslager Scholte, die er ook niet veel van kon maken. Maar
bij deed zijn best, kennelijk, en met allure. „Je tante!!!", scheen het af
slagers-gezicht te zeggen, wanneer iemand een gulden bood voor een juwe
len dasspeld, die tenslotte toch nog vijftien gulden deed, maar niet meer.
Want het publiek was even hard, en even vol typische geintjes als de af
slager. „Een gulden, en niet meer. Dat ding is zo zwaar. Brengt U hem
voor mij naar de overkant? bood een uitdraagster voor een „antieke"
gietijzeren haardplaat. Het ding ging tenslotte weg voor een tientje. „Je
hebt altijd gekken, die er veel geld voor geven," vond de koopvrouw. „Hij
is lopende binnengebracht," vertelde de afslager van een kennelijk niet
zo zware elektrische klok, die onmiskenbaar stil stond. Drie en een halve
gulden was de opbrengst. Polshorloges gingen ook niet best. Voor een paar
rijksdaalders kon men er eigenaar worden van klokjes, die anderen in geld
nood hadden moeten belenen en niet konden inlossen. Sentimenteel is „Ome
Jan nooit geweest voor zijn klanten en op zijn laatste veiling in Haarlem
v iel dan ook niets te bespeuren van het vreemde bijgeloof, dat het eigen
fluïdum van andermans persoonlijke bezittingen vooral sieraden ko
pers ongeluk zou brengen. Een gesoigneerde dame bood fervent op voor
blijkbaar kostbare oorknoppen, die zij tenslotte voor vijfenzestig gulden
kreeg. Dat was wel de hoogste opbrengst in de afdeling sieraden c.a., want
twee glazen stolpen met antiek zilver beslag deden niet meer dan negen
tien gulden. Een onduidelijk religieus schilderij „op echt linnen" bracht
een tientje op, maar niemand wilde meer dan vijf gulden geven voor twee paneeltjes, schijnbaar antiek,
engelen of een allegorische voorstelling. „Veel te link voor mijn man zo'n engeltje in huis, was het commen
taar van de uitdraagster.
„Het is altijd makkelijk, als je zo'n ding in voorraad hebt," kondigde afslager Scholte de kinderwagen aan,
waarvoor weinig animo bleek te bestaan. „Allemaal ouwtjes," zei iemand. Twintig gulden bracht de wagen ten
slotte op. Vijfenzestig gulden was het hoogste bod op een radio met ingebouwde pick-up, een naaimachine bracht
hetzelfde bedrag op. Opvallend was de prijs, die iemand over had voor een vieze-leren jas: zestig gulden. Een
damesfiets bracht honderdzestig gulden op, een bromfiets vijfenzestig gulden. Voor vijftien gulden werd een jonge
man uit Eindhoven eigenaar van een vervallen motorfiets. „Daar mag je wel veertien dagen vakantie voor ne
men," meende zelfs afslager Scholte, die na deze transactie voor het laatst op een Haarlemse „lommerd-veiling"
geroepen had: „niemand meer als vijftien guldenNiemand méééér??
1_J ij is fantastisch, die afslager," vond mejuffrouw D. Piers, die bijna
91 veertig jaar bij dergelijke veilingen in Haarlem geassisteerd heeft
en enigszins weemoedig scheen. Vroeger werd er vier maal per jaar,
steeds gedurende drie achtereenvolgende dagen, een grote veiling gehouden
van niet afgehaalde panden en daar kwam stellig meer zaaks onder de
hamer. De afdeling „Bank van Lening" in liquidatie van de Volkscrediet
bank heeft op de slotveiling ruim 200.- opgebracht. Vrijwel alles werd
verkocht. Zelfs de tafel, waaraan enkele bestuursleden in het veilinglokaal
gezeten waren, al bracht dat meubel niet meer dan twee rijksdaalders op.
Wat de panden, die verkocht zijn, meer opgebracht hebben dan de taxatie
die de Bank destijds bij de belening gemaakt heeft, komt ten goede aan de
houder van het pandbewijs, het zogenaamde „lommerdbriefje". Van meer
opbrengst zal er bij deze laatste veiling wel geen sprake zijn. De verliezen
bij de veiling de „minder"-opbrengst dan de taxatie zijn echter het
risico van de „lommerd". Op 1 juli van het vorige jaar werd de belening op
roerende goederen bij de Haarlemse Volkscredietbank gestaakt en inge-
volge de Pandhuiswet hadden de houders van „lommerdbriefjes" daarna
zes maanden gelegenheid de panden in te lossen, waarvan echter vrij-
geen gebruik gemaakt werd.
De Haarlemse
als instelling minsfank van Lening
leidde de laatste vier eeuwen oud
bestaan, zoals tr0m,ren een kwijnend
merds", die er in oa,?ns alle „lom
zijn. De Volkskredietbanland.nog over
onzes inziens gelukkig !^n.hebben
functies overgenomen van sociale
oude instellingen, die vroeg|*e eeuwen-
van grote bloei gekend hebb^riole.n
bloei hield echter verband met Die
schappelijke ellende en armoede ^?at'
Jan", zoals de „lommerd",
euphemistisch wellicht, genoemd werd
heeft de eeuwen door, arme mensen
aan geld geholpen: onmiddellijk, zo_
der onderzoek naar de doelmatigheid
van hetgeen hij uitleende en uiteraard
tegen rente, kostenvergoeding en op on
derpand. Die rente is altijd vrij hoog
geweest ook toen de Banken van Le
ning instellingen van „openbaar nut"
werden omdat er vrij veel kosten ge-
naaakt moeten worden voor bet bewa
ren van de panden. Het kwam vroeger
danook nogal veel voor, dat men maar
bever afzag van het inlossen van pan-
hfi" VOoral bij mensen, die „van de hand
mde tand" leefden.
De Bank van Lening hielp onmiddelijk
aan geld, wanneer men tenminste een
onderpand kon aanbieden, dat de moeite
waard was. Bij de bank werden de pan
den getaxeerd en men kon er geld le
nen van zeventig tot negentig procent
Van de geschatte waarde. Met de beleen
som werd een genummerd briefje ver
strekt, officieel „pandbewijs" en in de
wandeling „lommerdbriefje" geheten,
uiterlijk binnen zes maanden kon het
Pand worden ingelost. Het „lommerd
briefje" gold als een toonderpapier en
as derhalve vervreembaar, wat uiter-
dem! T.ogeljjkheden tot verdere en be-
dkebjker financiële transacties in-
wa d- De geldelijke hulp van „Ome Jan"
tie meestal maar een lapmiddel-
gehniVaarmee de mensen niet blijvend
daar n waren- al W8S een voordeel
liieitan Wel' ciat er vrijwel geen forma-
ViJ, ®n of onderzoek naar iemands pri-
m m5tandigheden aan te pas kwa-
miffó aar een gevaar was, dat som-
gincr t® gemakkelijk hun bezittingen
mo„n- "elenen, soms voorwerpen, waar
voorL-ei8Cnlhk niet huiten kan. Een veel
r,a_ k°mend misbruik waren de zoge-
aamde weekpanden.
Advertentie
BLOEMENDAAL TELEF. 54855
Iemand, die niet in staat was de
gehele beleensom ineens uit zijn week-
inkomen te missen, beleende bijvoor
beeld geregeld zijn zondagse pak of
een dergelijk onderpand, dat hij elke
zaterdag inloste en 's maandags op
nieuw beleende bij de bank, die het
keurig en motvrij bewaarde, zonder
dat er bezwaar gemaakt kon worden
tegen een dergelijke „garderobe-
dienst".
e laatste jaren tracht men over
al zo veel mogelijk de Bank van
Lening-klanten over te hevelen
naar de V'olkskredietbank, omdat die in
stelling maatschappelijk zeker verant-
woordelijker te werk gaat. Een V0'KS"
kredietbank speelt het in vele gevallen
wel klaar de mensen zo te helpen, tiat
ze voor goed uit de zorgen komen, al
,s daarvoor enig onderzoek nodig.
h„P,er j51 december van het vorige jaar,
van i ïe daS- dat de Haarlemse Bank
er in i"ng f°rmeel nog bestond, waren
honderrivM?leine Houtstraat nog maar
tale inw ntwintig panden met een to-
1956 daarop van nauwelijks 5.500. In
veertig na,Vri8en waren er nog duizend-
geveer f 41 een waarde van on-
ambtenaren hiï ^an de aktiviteit van de
deze geringe orn^f. Vo!kskredietbank is
een verheugend sociaal opzicht
ken Willens te da""
Bank van Lening et™,hebl)™ /V de
getorpedeerd, zodat het ™Jïïn meer,
langer verantwoord LVO£5est®JI1 met
botage" kan men de ambtm, "sa"
zins euvel duiden, omdat w gee",S'
beste bedoelingen gebeurde
et „lommerd-systeem" is
staan in Italië, waar de h»n
del in de Middeleeuwen bloei-
ender en verfijnder was dan in andere
delen van Europa, al is het principe van
geld schieten op onderpand zo voor de
hand liggend, dat het ook wel
in andere beschavingen bestaan
zal hebben. In Europa waren
het aanvankelijk vrijwel uitsluitend Jo
den, die aldus geld uitleenden, omdat
zij niet, zoals de Christenen, gebon
den waren aan het woekerverbod. La
ter legden de Lombarden, de inwoners
van Lombardije, zich vooral op de geld
handel toe. In het midden van de 13e
eeuw waren er al Lombarden in de Ne
derlanden.
Hun bankinstellingen waren voor het
economisch leven destijds belangrijker
dan de latere „lommerds", omdat er
niet alleen geld geleend werd op onder
pand van kleding of huisraad, maar
ook op groter schaal op handelsvoorra
den, juwelen, onroerende goederen en
waardepapieren, zodat zij dus ook als
krediet- en hypotheekbankiers fungeer
den.
In de 17e eeuw stichtten de meeste
Hollandse steden zelf Banken van Le
ning voor hun burgers, om woeker van
particulieren tegen te gaan. Meestal
werden de stedelijke banken verpacht,
zodat er van de. goede intenties niet
veel terecht kwam. In 1614 richtte het
stedelijk bestuur van Amsterdam een
Bank van Lening op, waar Vondel van
1658 tot 1668 boekhouder was. In 1622
kwam Haarlem met een eigen Bank
van Lening, die toen door het stadsbe
stuur overgenomen werd. In 1826 kwam
een Koninklijk Besluit af, waarbij de
gemeentelijke Banken voor Lening hun
commercieel karakter verloren en in
stellingen van openbaar nut werden,
die de gehele 19e eeuw door helaas een
belangrijke rol gespeeld hebben. In 1870
waren er vierendertig Banken van Le
ning in ons land, thans zijn daarvan
nog maar zeven over gebleven.
Het historische gebouw aan de
Kleine Houtstraat te Haarlem,
waarin tot voor kort de stadsbank
va nlening gevestigd was. Na de
slotveiling van niet ingeloste pan-
den. 's de oude lommerd definitief
in liquidatie en zijn taak is beter
aan onze sociale opvattingen aange
past overgenomen door de
Volkskredietbank.
Het gebouw van de Haarlemse Bank
van Lening, zou vroeger een klooster
geweest zijn van de Lazaristen, al
wordt dit door geschiedvorsers in twij
fel getrokken. Een feit is, dat reeds
vóór de Haarlemse noon in 1572 een
Bank van Lening in het zelfde gebouw
gevestigd was. De Lazaristenorde was
sinds 1397 opgeheven en de bezittingen
waren toen overgegaan op de Johannle-
ters, die in Haarlem wel een klooster
hadden, maar dat was In de Jansstraat
en niet in de Kleine Houtstraat.
Hoe het zij, op 3 januari 1662 nam het
Haarlemse stadsbestuur de Bank van
Lening in de Kleine Houtstraat over
van de eigenaren, Cornells Ormea en I
Catherina Laignier. De Italiaans klin
kende naam van de eerstgenoemde ver
koper duidt wellicht op zijn Lombardi
sche afkomst. Aan een middeleeuws
klooster herinnert niet veel in het schil
derachtige monument aan de Kleine
Houtstraat, dat na de oorlog enigszins
gerestaureerd werd. De trapgevel aan
de straatkant is in ieder geval 17e
eeuws. Aardig is het toegangspoortje
tot de karakteristieke binnenplaats. In
het veilingzaaltje, dat thans voor het
laatst dienst gedaan heeft, getuigt een
fraai bewerkte eikenhouten schoorsteen
met gebeeldhouwde consoles, boezem
en schilderen van vergane glorie.
i /"Np 28 mei worden de gemeenteraadsverkiezingen gehouden. Dan wordt
U wordt de kiezer gevraagd om een oordeel te geven over zijn vertegen-
li: woordigers in de zittende gemeenteraad, en om zijn voorkeur kenbaar te
I maken met betrekking tot de nieuwe gemeenteraad. De thans zittende
jf raadsleden hebben vijf jaar hun zetel bezet. In die vijf jaar is er veel ge-
beurd. Ook in Haarlem. Voor de komende zittingsperiode van vier jaar zijn
I er nog vele wensen. Ook in Haarlem. Bovendien is het nodig om nog eens
duidelijk te stellen, hoe men in het algemeen de taak van de gemeentelijke
overheid ziet. We hebben daarom ter oriëntering met verschillende leden
van de katholieke fractie in de Haarlemse gemeenteraad gesproken over
I de verschillende aspecten van het politieke werk. In de komende twee we-
I ken zullen wij hierover enkele artikelen publiceren. Vandaar is onze aan-
dacht speciaal gericht op het omvangrijke gebied van de volksgezondheid,
van sociale zaken, jeugd- en sportzaken.
Wanneer er iets in de laatste jaren
steeds meer aandacht is gaan vragen
in het maatschappelijk leven, dan is dat
wel het begrip „geestelijke volksge
zondheid". Het is een omvangrijk be
grip en liet omvat eigenlijk alles wat
ertoe meewerkt, dat de mens zich in
geestelijk en lichamelijk opzicht zo vol
ledig mogelijk ontwikkelen kan. Het
spreekt vanzelf, dat het werk op dit ge
bied ten nauwste samenhangt met de
levensopvatting van de mens en daar
om hebben zich op levensbeschouwelijk
gebied verschillende organisaties ont
wikkeld, die dit werk bevorderen. Het
is de opvatting van de Katholieke
Volkspartij, dat ook op dit gebied de
overheid slechts een stimulerende taak
heeft. Zjj moet met alle middelen die
haar ter beschikking staan de levensbe
schouwelijke en particuliere instellin
gen steunen om dit belangrijke werk in
het belang van de gehele bevolking te
verrichten.
Het katholieke raadslid, drs. F. VIS
SERS, heeft dit in de afgelopen jaren
met veel nadruk in de gemeenteraad
bepleit en mede door zijn toedoen heb-_
ben verschillende katholieke organisa-"
ties een belangrijk gemeentelijk subsi
die verkregen. Op deze weg gaat de
K.V.P.-fractie ook in de komende zit
tingsperiode voort. Maar zij tekent
daarbij aan, dat een rechtvaardige sub
sidiepolitiek alleen niet voldoende is.
Het gaat vooral om het aankweken van
een mentaliteit, die een gelijkberechti
ging normaal en vanzelfsprekend vindt.
Andere partijen vinden wel. dat hier
voor de gemeentelijke overheid zelf een
taak is weggelegd, maar waar dit werk
zo nauw verbonden is met de levens
beschouwing, kan dit niet als juist aan
vaard worden.
Mede dank zij de K.V.P.-fractie, die
hierdoor al vroeg gepleit heeft is in
Haarlem een Verordening op de rust
en verpleeghuizen tot stand gekomen,
waardoor het mogelijk is geworden in
te grijpen wanneer ergens onverdraag
lijke toestanden worden geconstateerd.
Van even groot belang voor de verzor
ging der bejaarden is de benoeming
van een gemeentelijk geriater, een arts
voor bejaarden. Drs. Vissers is van oor
deel, dat men er hiermee in Haarlem
Het schoolvoetbaltoernooi 1958 is ten
einde. Vele weken lang hebben honder
den jongens uit de gehele stad over de
groene velden gedraafd om te trachten
voor hun school een zo gunstig mogelijk
resultaat te bereiken. Woensdag traden
de finalisten voor de laatste maal in
het veld. Reeds zaterdag werden en
kele eindstrijden gespeeld, maar de
„groten" startten eerst eergisteren.
In de afdeling A is het Mendel Colle
ge er niet in geslaagd het toernooi met
een zege te besluiten. Met 30 werden
de Mendeliers door het team van het
Coornhertlyceum verslagen, waardoor
de beker voor een jaar in de prijzen-
kast van het lyceum zal prijken.
Winst zat er in de eindstrijd ook niet
in voor de St. Jeroen MULO. De Th. M.
Ketelaarschool klopte de MULOscholie-
ren met 52. De RKLTS, die in het
toernooi diverse fraaie prestaties le
verde, is in de eindstrijd gestrand, zij
het op enigszins ongelukkige wijze. In
de strijd tegen het tweede elftal van de
Hartenlustschool, bereikten de jongens
van de technische school een gelijke
stand, maar in de verlenging besliste
de Hartenlustschool door een penalty
de strijd in zijn voordeel.
De St. Aloysiusschool uit Overveen be
ling D ook niet gelukkig. Het tweede
team van de Hildebrandschool liet er
geen twijfel over bestaan, dat het de
sterkste was. Met niet minder dan
51 werd de St. Jozef ULO geklopt.
De St. Aloysiusschool uit Overveen be
reikte een verheugend resultaat. In de
strijd om de eerste en tweede plaats
in de afdeling E zegevierden de Over-
veners met 2—1 over de Teylerschool.
De RKVGjLO St. Gerardus Majella
won in de verliezersronde van de af
deling D met 32 van de Hartenlust
school. De Dr. A. Kuyperschool
schoot in do verliezersronde van de
afdeling E tegen de Rijksleerschool
zeven keer raak. De Rijksleerschool
wist slechts eenmaal het doel te vin
den.
eldra zal het Haarlemse leven
minder kleur krijgen. Nog
een paar dagen, en de tien
tallen paters die op de Grote Markt
het aanzien een apart accent ga
ven, zullen vertrekken.. De witte
priester met felrode fez deed het
prachtig in het volle zonlicht, de
Mill-Hiller met zijn paarsrode
sjerp bracht daarin weer een nuan
ce en die ene Norbertijn, machtig
en groot met zijn zwarte lokken,
leverde een typisch straattafereel
tje op, als hij liep te wandelen in
de stegen en straatjes rond het con
certgebouw. Maandag is dat alle
maal voorbij. Jammer want het is
een spectaculair feest geweest. Ik
zal U er verder niet over lastig
vallen. U bent natuurlijk al op de
tentoonstelling geweest of U gaat
er in ieder geval morgen heen om
te luisteren naar de boeiende ver
halen van de paters of Uw pleizier
te beleven op de fancy-fair en in
de Italiaanse herberg. Misschien
zien wij elkaar nog en zullen wij
proosten op het welzijn van de
AMATE.
Intussen hebben wij buiten dat
spectakel om al genoeg herrie ge
had in onze anders zo rustige en
vredelievende stad. Met één slag
kwam Haarlem op de frontpagina's
van de kranten. Honderden malen
heeft Haarlems Bloei een stunt be
dacht, maar de kranten reageerden
hoogstens welwillend met de op
merking, dat iedere stad een stunt
heeft en dat je met aan de gang
kunt blijven. Doch ziet, plotseling
pakt zo'n stunt verkeerd uit, of de
naam van Haarlem gaat het hele
land door. Iedereen praat er over.
maar het trieste is, dat er geen
goede woorden vallen aan het adres
van Noordhollands hoofdstad.
U hebt kunnen lezen, hoe de stad
van Kenau geen beste beurt maakte
met het moderne hongeroproer en
hoe nu de een de ander tracht te
verwijten, dat hij het niet goed ge
daan heeft. Wat heeft het voor zin
elkaar te beschuldigen. Laten wij
onszelf op de borst kloppen en ge
meenschappelijk het mea culpa
zeggen. Ik heb verdriet gehad met
die schreiende meisjes, die zo vol
verwachting met hun goede gaven
naar ons waren toegekomen. Zij
zuiien thuis over onze stad niet
veel goeds verteld hebben.
Er zijn stemmen opgegaan, die
zeggen: stuur de bloemenmeisjes
nu naar al die streken, waar onze
gasten vandaan kwamen, en laten
zij het met bloemen goedmaken.
Ik weet niet, of dat allemaal zo
uitstekend zou verlopen. Zou op
haar niet ons geweld gewroken
worden! Of zou toch alleen maar
in Haarlem zo'n volksoproer mo
gelijk zijn? Laten wij het hopen.
Dan is er tenminste iets gewonnen.
et zit Haarlem dus niet mee.
Neemt U nou weer eens die
huizenaffaire in de Zuidpol
derstraat. De meest troosteloze wijk
van Haarlem ondervindt nu met
wat een al te grote vlotheid en ge
makzucht vorige generaties daal
huizen gebouwd hebben. Dat er in
die dagen geen smaak en stijl was
bij de volkswoningbouw was een
algemeen gekend principe. Maar
het is daarenboven wel erg bedroe
vend, dat nu de zaak nog harder
aan het scheuren en zakken is ge
slagen dan de laatste jaren reeds
het geval was. Ik kan mij de schrik
indenken van de directeur van het
huisvestingsbureau, die het aantal
urgente gevallen binnen niet al te
lange tijd ernstig zal zien toene
men. En hij moet maar zorgen, dat
de mensen, die hun huizen moeten
verlaten, ergens onder dak komen.
Ik vrees echter, dat men uit die
hele affaire weinig leergeld zal
hebben getrokken. Want laten wij
eerlijk zijn, met de huidige woning
bouw is het ook niet alles. Dacht U
werkelijk, dat over twintig jaar de
burgergezinswoningen in Haarlem
oost bijvoorbeeld nog een verant
woord onderkomen zullen bieden
aan de bewoners? Het is triest te
ervaren, hoe vele flatwoningen na
enkele jaren reeds vervallen zijn
en opgelapt moeten worden. De
mensen mogen zelfs niet klagen,
want zij moeten blij zijn, dat zij
een huis hebben. Maar die tijd ver
andert hopelijk nog eens. In de
huizen-affaire is het laatste woord
natuurlijk nog niet gesproken. Er
wordt een onderzoek ingesteld, er
zal wel een rapport worden opge
steld en hopelijk zal men geen hei
lige huisjes voorbijgaan. Wie in een
glazen huis zit, moet
verwachten, dat hij
altijd te kijk zit.
11. w ie in een
DRS F. VISSERS
- "og niJ!t is wat de bejaardenzorg be-
treft. Er moet dringend een nieuw ge*
meentelyk bejaardentehuis komen, ter-
wyi in de nieuwe wijken gezondheids-
centra gebouwd moeten worden, waar-
5 van alle levensbeschouwelijke groepe.
ringen gebruik kunnen maken. Er is
Tg een verpleeghuis nodig voor chro-
nische zieke bejaarden, terwijl bij de
g bouw van nieuwe wijken ook gedacht
moet worden aan woningen voor be-
jaarden, die de voorkeur verdienen bo-
I ^!erw bejaardencomplexen. Ouden van
,?.an horen in het gewone maatschap-
peiijke leven thuis en het is niet nodig,
dat zij geïsoleerde groep gaan vor-
men. r 0
tT Dftt er een nieuw ziekenhuis in
S Haarlem nodig is, zal niemand betwij-
g felen. De K.V.P. zal haar volle mede-
H werking verlenen aan de stichting
yan een nieuw neutraal ziekenhuis.
S Maar dat moet dan gelijke rechten en
plichten hebben als de bestaande zie-
5 henhuizen en met name de particulie-
S re ziekenhuizen. Daarom heeft de
heer Vissers twee jaar geleden dan
°°k gepleit voor kostendekkende ta-
neven in het Elisabeths Gasthuis,
want een gemeentelijk subsidie op
neutrale ziekenhuisbedden is nu ook
r weer niet nodig. Even zjj gememo-
reerd, dat vooral dank zjj de vragen,
die de heer Vissers in de raad heeft
gesteld, de gemeente besloten heeft
om niet één, maar vier jaargangen
jE kinderen te laten inenten tegen polio.
Nauw overleg bestaat er altijd tus-
i sen de heer Vissers en de heer VAN
5 DER VELDT, die in de K.V.P.-fractie
de sociale zaken behartigt. Het klinkt
r misschien vreemd, maar de heer van
der Veldt vindt, dat de gemeentelijke
S dienst voor Sociale Zaken zichzelf over-
bodig dient te maken. De hele sociale
wetgeving is erop gericht, dat ook de
behoeftige mens zelfstandig wordt. So-
3 ciale Zaken mag dan in geval van
nood aarft'ullend werken. Daaraan ont-
breekt het nog wel eens. Ook hier zal
nauw samengespeeld moeten worden
mpt het particulier initiatief. Sociale
Zaken moet niet alles naar zich toe wil-
len trekken. Daarom moet ook het ver
haalsrecht niet worden afgeschaft,
want dan zou de overheid inderdaad al
les zelf betalen. Er moet een verhaals
recht blijven, zodat de mensen zelf ver
antwoordelijk blijven. Maar het moet
soepel worden toegepast. Anders kost
het nog veel meer dan het de gemeen
te opbrengt.
Dat zelfstandig maken geldt mis
schien wel vooral voor hen die werk
hebben gekregen ingevolge de G.S.W.-
regeling. Zij mogen niet gedoemd wor
den altijd volgens die regeling te werk
gesteld te blijven, maar zij moeten op
gevoed worden tot maatschappelijke vol
waardigheid. En wat die werkgelegen
heid betreft: de gemeente zal volgens
de heer van der Veldt moeten zorgen,
dat er voor tijden van werkloosheid vol
doende aanvullende werkobjecten in
portefeuille zijn, waaraan in tijden van
nood tegen normale arbeidsvoorwaar
den gewerkt kan worden. De sector So
ciale Zaken is niet spectaculair, maar
achter de schermen van de gemeente
raad heeft de K.V.P.-fractie dank zij de
nauwe samenwerking tussen de heer
van der Veldt en haar wethouder, de
heer A. J. M. ANGENENT, veel belang
rijk werk kunnen doen.
Op het gebied van sport- en jeugd
zaken bestond in Haarlem een grote
W. VAN L1EMT
achterstand en de K.V.P.-fractie
heeft en met name in de persoon
van de heer H. LOERAKKER dan
ook met kracht het beleid van het col
lege van B. en W. gesteund om zo
veel mogelijk voorzieningen Op dit ge
bied te treffen. Gymnastiekzalen,
sportvelden, jeugdhonken. Met kracht
heeft zij de oprichting bepleit van een
Sport- en Jeugdraad, die als zelfstan
digheden alle werk op dit gebied sti
muleren in nauwe samenwerking met
het gemeentebestuur. Waar met na
me de rijksoverheid te weinig doet
voor de sport- en jeugdbeweging als
vrijetijdsbesteding en actieve recrea
tie, vindt de K.V.P. dat de gemeen
te deze taak moet overnemen. Meer
geld, meer grond en een grotere be
reidheid ook ten opzichte van de
levensbeschouwelijke groeperingen.
Daar gaat het om. En daarbij mag
nooit het betere de vijand worden van
het goede. Wat gedaan wordt, moet
goed gedaan worden, als men ten
minste de tering maar naar de ne
ring zet. In de nieuwe gemeenteraad
zuiien vooral de jeugdzaken een
warm pleitbezorger vinden in de heer
W. van Liemt, de voorzitter van de
Haarlemse katholieke vereniging
voor het gezin, die de katholieke
raadsfractie komt versterken.
Vooral in de nieuwe wijken, in Haar
lem-noord en -oost zullen nieuwe zwem
baden moeten komen en nieuwe sport
velden met een behoorlijke accommoda
tie. Er zullen speeltuinen en speelplei
nen moeten komen, opdat de jeugd zich
ongestoord kan uitleven en zich actief
kan recreëren. Niets is voor de jeugd
zo erg als ledigheid en passiviteit. De
gevaren van de TV in dit verband zijn
beslist niet denkbeeldig. En bovendien:
door zich lichamelijk te ontwikkelen,
groeit ook de behoefte aan een grotere
geestelijke ontwikkeling. „Mens sana in
corpore sano". Een gezonde geest in
een gezond lichaam, zo zou men het
program van de K.V.P. op het gebied
van volksgezondheid, sociale zaken,
sport- en jeugdzaken inderdaad het best
kunnen samenvatten.
Mr. C. D. Vliegenhart is vrijdagmor
gen tijdens een buitengewone terecht
zitting van de Haarlemse rechtbank
geïnstalleerd als griffier van de recht
bank, in welke functie hij mr. C. v.
Leeuwen van Duivenbode opvolgt, van
wie vorig jaar wegens het bereiken van
de pensioengerechtigde leeftijd afscheid
is genomen.
De installatiezitting werd bijgewoond
door de leden van het openbaar minis
terie, vele advocaten, dc Haarlemse
kantonrechter en talrijke andere be
langstellenden. De president van de
rechtbank, mr. A. M. baron Van Tuyll
van Serooskerken, wees er in zijn in
stallatierede op. dat de heer Vliegent
hart, die voor zijn benoeming tot grif
fier adjunct-secretaris was van de Ver
eniging Nederlandse Dagbladpers, in
Haarlem eer. geheel andere taak wacht,
maar dat deze eveneens ligt op het
organisatorische terrein, waarvan de
benoemde getoond heeft vele kwalitei
ten te bezitten.
Le president van de rechtbank richtte
hartelijke woorden veui dank tot de
substituut-griffier, mr. C. W. D. Vrij
land, die de vacature, welke ontstaan
was door het vertrek van de heer van
Leeuwen van Duivenbode, gedurende
ruim een hal. jaar op bekwame wijze
heeft vervuld en daarmee ieders be
wondering heeft geoogst. Voorts sprak
nog de deken van de orde van advoca
ten in Haarlem, mr. F. v. d. Goot,
woorden van welkom tot de nieuwe grif
fier.