Bloedvergieten
Hongariie zal
Het RIJKSMUSEUM
in
blij
anje
ii ven voortduren
Weduwe van terechtgestelde
minister Rajk staat in
het geheim terecht
i
BS
Ex-opstandelingen worden
„als broeders" behandeld
VERJAARDAG VAN DE PRINS
Kloppende Tsjech in de
bagageruimte van auto
kost diplomaat zijn post
Diplomatieke verwikkelingen
tussen Londen en Praag
Dr. A. I. M. Kat
overleden
Verkorting van
arbeidstijd
'MORRIS"^
BEKENDMAKING VAN DE
INT. JURISTENCOMMISSIE
m
u
mm9
Zuiveringen in
Oost-Europa
Regeringstroepen trachten nu
Sumual en Samba te arresteren
Zesjarige jongen
verdronken
Russische
militaire druk?
Het
weer-
Zonnig en iets
warmer
msm
■91
Sss?
Kernexplosies op het
atol Eniwetok
Gomuika onder
SLACHTOFFER VAN VALSTRIK?
Directeur van de
Koorschool
KLEUTER valt van
zeven en een halve
meter hoogte
ZATERDAG 28 JUN! 1958
82sfe JAARGANG No. 29946
De Internationale Juristencommissie heeft in Den Haag
bekendgemaakt, dat volgens inlichtingen, die haar hebben
bereikt, mevrouw Julia Rajk thans onder beschuldiging
van verraad in het geheim te Boedapest terecht staat. Zij
is de weduwe van de terechtgestelde Hongaarse minister
van binnen- en buitenlandse zaken Laszlo Rajk. Zij heeft
onder het bewind van Matyas Rakosi vijf jaar lang
gevangen gezeten. Het werd haar niet toegestaan haar
echtgenoot vóór zijn terechtstelling te spreken, maar wel
werd zij overgebracht naar een cel, waarin zij de geluiden,
die het ophangen van haar man begeleidden, kon horen. In
juni 1956 werd Julia Rajk „met stormachtig applaus" wel
kom geheten in de Petöfi-kring, waar de leden aandrongen
op eerherstel van haar man. Dat eerherstel heeft plaats
gehad en zij heeft aan de macabere plechtigheden bij die
gelegenheid deelgenomen, maar verder heeft zij zich
volgens de Internationale Juristencommissie niet met
politiek ingelaten.
Na tie val van Menatïo
ISItif
Begrafenis
ii
Sociaal
commentaar
Toestand van de kleine
zorgwekkend
SUEDE JASJES IN KLEUREN
Vrij warm
Aan zee
Het
weer in
Europa
BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertentie» 21545
Abonnementen 20800 Postgiro 145480
Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
Bijkantoor en Red. Umulden: Leeuweriklaan 50
Telefoon 5790
Directie: 3. 3. W. Boerrlgter en
Mr. W A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severin.
HAARLEM COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cent» per millimeter-
hoogte Omroepers té cents per m m hoogte
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
ABONNEMENTSPRI3S 61 cent» per week,
f 2.65 per maand, f 7 90 per kwartaal
Voor klachten over de bezorging na 5.50
uur avond» tel 21544
®mm
n het afgelopen voorjaar was het 150 jaar geleden, dat koning Lodewijk
het „Groot Koninklijk Museum" stichtte, dat sinds 1815 het „Rijks-
*- museum" heet. Deze verjaardag wordt vandaag in het gebouw dat
Cwypers voor dit museum ontworpen heeft, gevierd, met een herdenkings
bijeenkomst, waarbij H. M. de Koningin persoonlijk aanwezig wilde zijn.
Daarmede werd tevens de grote jubileumtentoonstelling: Middeleeuwse
kunst der noordelijke Nederlanden" geopend. Een overzicht van deze expo
sitie vindt men op pagina 7.
(Foto K.L.M. Aerocarto)
Er was haar een schadeloosstelling
an 200.000 forint toegekend. Toen de
Russische troepen in november 1056
Boedapest binnentrokken en de Hon
gaarse opstand onderdrukten, vluchtte
mevrouw Rajk met Imre Nagy in de
Joegoslavische ambassade. Zjj heeft de
ambassade verlaten met een vrijgeleide
Van de Hongaarse regering-Kadar.
Samen met haar staan nu, volgens
de mededelingen van de Internationa
le Juristencommissie, Gabor Tancos
en Sandor Haraszti terecht. Zij waren
beiden lid van de Petöfi-kring en in
de acte van beschuldiging tegen Imre
Nagy, zoals die door het Hongaarse
ministerie van justitie is gepubliceerd,
wordt Tancos ervan beschuldigd, dat
hji de kring heeft gemaakt tot een
ontmoetingspunt voor vijandige ele
menten en tot een forum voor aan
vallen tegen de partij en de staat.
t>e Internationale Juristencommissie
verder bekend, dat op 22 mei
zes, studenten door een Hongaarse
rechtbank jn het geheim ter dood zijn
verooraee]d omdat zij ten tijde van de
opstand het revolutionaire blad ,,Elunk
zouden hebben verspreid.
De Internationale Juristencommissie
verwijst naar een verklaring, die de
Hortgaarse .Procureur-generaal, Geza
Szenasi, ioiige week vrijdag heeft af
gelegd en volgens welke er na de te
rechtstelling van lmre Nagy, Pal Male-
ter en hun medestanders geen grote
processen meer in voorbereiding zijn.
De commissie heeit de Hongaarse rege
ring verzocht om nieuwe bijzonderhe
den over de door naar gesignaleerde
processen.
Ook de voorzitter van het verbond
van Hongaarse ex-pohtieKe gevangenen
dr. Fabian, heeft in New lork melding
gemaakt van talrijke geheime proces
sen, die de laatste tijd in JHongarije 2yn
gevoerd en waar herhaaldelijk ae dood
straf is uitgesproken.
Leden van revolutionaire arbeidersra
den, cadetten, artsen en advocaten
staan op het ogenblik aan een ware ver
volging bloot, aldus dr. Fabian in een
brief aan de waarnemende voorzitter
van de speciale commissie voor Hon
garije van de Verenigde Naties. Hr.
Fabian betoogt, dat als de Verenigde
Naties niet onmiddellijk ingrijpen „he*
bloedvergieten in Hongarije zal voort
duren".
Een woordvoerder van de Hongaarse
regering heeft gisteren tegenover wes
telijke journalisten verklaard, dat Hon
garije de Verenigde Naties geen enkele
inlichting zal verschaffen over de exe
cutie van oud-premier Nagy en ook
geen enkele beslissing van de V. N. zal
aanvaarden, omdat de executie een zui
ver binnenlandse aangelegenheid is.
TJit een medhdeling van radio-Boeka-
fest blijkt, dat er vorige week een zui
vering heeft plaats geiiad van het cen
trale. comité van de Roemeense com
munistische partij. De vroegere onder
minister van defensie, Constantin Don-
cea en de gewezen Roemeense ambas
sadeur in Peking, Jabotic Cotoveanoe,
zijn wegens „schending van partij- en
staatsdiscipline" uit het centraal comi
té en uit de party gezet. Een soortge
lijke maatregel is genomen tegen twee
plaatsvervangende leden van het cen
trale comité, Ileana Receanoe en Wa-
sile Coesacof.
.United Press verneemt van deskun
dige zijde in Wenen, dat er de laatste
tijd niet alleen Roemenië, maar ook
m Bulgarije en Tsjechoslowakije groot
scheepse zuiveringen zijn uitgevoerd,
die waarschijnlijk ten doel hebben mo
gelijke haarden van verzet tegen de po
litiek van het Kremlin te isoleren.
Volgens een mededeling van radio-Djakarta van gisteren was Menado
geheel door de bevolking verlaten toen de regeringstroepen donderdag de
stad binnentrokken. De mensen kwamen in kleine aantallen terug, toen
vliegtuigen van het Indonesische leger boven het platteland buiten de
maakterfen C'°°r van strooibiljetten de val van Menado bekend
De gouverneur van Celebes, Andi Pawirang, heeft het leger zijn dank
e nigd voor de bezetting van Menado, aldus de radio, die ook mededeelde,
c a overste Rukminto, de commandant van de troepen die Menado bezetten,
tee v oorgesteld, dat de voormalige opstandelingen, die zich hebben
overgegeven, zullen worden behandeld „als broeders".
Volgens het radiobericht worden de
gevangengenomen opstandelingen goed
behandeld, zij staan niet onder militai
re bewaking. Met de zorg"voor hen ztin
de ouderen onder de gevangengeno
men opstandelingen belast.
De regeringstroepen, aldus het be
richt verder, „zijn niet op Celebes ge
land als vijanden, doch alleen om dege
nen te kunnen arresteren, die zich heb
ben schuldig gemaakt aan benadeling
van het l&nd, zoals Sumual, Somba en
hun vrienden".
Volgens mededelingen van radio-
Makaisar zijn de regeringstroepen
die Menado hebben bezet, van daar
uit begonnen aan een achtervolging
de opstandelingen. Zij hebben
Vler plaatsen buiten Menado bezet.
DeJradio gaf een korte beschrijving
van de toestand te Menado enkele mi-
nuten na de val De stad scheen aan
vankelijk rustig en verlaten, er wa
ren geen gebouwen vernield. Allengs
verscheen de bevolking weer op straat
en spoedig reden er weer vele fietsers
rond. De radio der opstandelingen, die
tot vlak voor de val van de stad in
werking was, staakte donderdag, haar
uitzendingen. De frequentie van dit sta
tion wordt tnans gebruikt door een
nieuw regeringsstation, dat zich aan-
kondigt als ..ftaaio Republiek Indone-
Radio-Djakarta meldt nog, dat de op
standelingen vrouwen m dienst hadden
genomen in verdedigingscorps,
voor het verrichten van arbeid in
gaarkeukens, in ,eP voor het
Rode Kruis. In Noord-Celebes hebben
zich 118 opstandelingen aan de rege
ringstroepen overgegeven.
Vrijdagmiddag omstreeks half vijf is
de 6-jarige G. M. Gerritsen spelender
wijs in het water van de Admiralen-
gracht te Amsterdam terecht gekomen.
De jongen werd levenloos uit het wa
ter opgehaald.
Op het atol Eniwetok in de Stille
Oceaan hebben de Amerikanen giste
ren binnen het uur twee kernontploffin
gen bewerkstelligd. Bijzonderheden zijn
volgens Reuter niet bekendgemaakt.
„The New York Times" weet uit Londen
te melden dat Amerikaanse en Britse diplo
maten er bang voor zijn dat de Sovjet-Unie
op het punt staat de regering-Gomulka
onder militaire druk te zetten, aldus meldt
Reuter. Deze vrees is ontstaan door berich
ten dat er Russische troepenbewegingen
gaande zijn in en om Polen. Russische troe
pen in Oost-Duitsland zouden naar de Oder
trekken en ook zouden Russische troepen
via Wit-Rusland op weg zijn naar Oost-
Polen, aldus „The New York Times".
Het blad zegt dan dat deze troepenbewe
gingen een normaal karakter kunnen heb
ben en in verband kunnen staan met voor
genomen zomer-manoeuvres van het Rus
sische leger.
Maar in Londen worden deze bewegingen
ook in verband gebracht met de terugkeer
van Moskou tot een krachtige politiek
tegenover de communistische satellietlanden
in Oost-Europa, aldus „The New York
Times".
Op het. diplomatieke vlak zijn er moeilijkheden gerezen tussen Groot-
Brittannië en Tsjechoslowakije. Dit melden Reuter, A.F.P. en TJ.P.I. De
eerste secretaris van de Tsjechoslowaakse ambassade in Londen, Popp,
heeft gistermiddag bekend gemaakt, dat op 4 april j.l. de tweede secre
taris van de Britse ambassade in Praag, Bedford, tot persona non grata
is verklaard en uit het land is gezet. Uiteraard wekt het enige verbazing,
dat zulks pas nu wordt bekend gemaakt. Het ligt voor de hand verband
te zoeken tussen deze vertraagde bekendmaking en het feit, dat dinsdag
j.l. de Tsjechoslowaakse militaire attaché in Groot-Brittannië, kolonel Old-
rich Pribyl, als persona non grata het land heeft moeten verlaten, omdat
zijn naam was genoemd in verband met een proces te Worthing tegen een
Britse ingenieur, die voor de prijs van 500 pond geheime inlichtingen aan
de attaché zou hebben doorgegeven.
Prins Bernhard viert morgen zijn 47ste verjaardag. Ter gelegenheid
van dit feit publiceren wij deze foto welke de fotograaf N. Drakulic onlangs
maakte.
Maar daarmee is de kous niet af. De
eerste secretaris van de Tsjechoslowaak
se ambassade in Londen heeft er prijs
op gesteld een nadere verklaring te ge
ven voor het feit, dat de uitwijzing van
Bedford pas nu aan het licht is ge
bracht.
De reden, waarom Bedford tot perso
na non grata is verklaard, was, dat hij
een Tsjechoslowaakse burger, Machalek
tot spionage zou hebben aangezet en ge
tracht zou hebben hem uit het land te
smokkelen. De eerste secretaris van de
Britse ambassade in Praag, Scott, had
volgens de Tsjechoslowaakse bekend
making verzocht aan het geval geen
ruchtbaarheid te verlenen.
Met het oog op de betrekkelijk goede
betrekkingen tussen de beide landen wil
ligde de regering in Praag dat verzoek
in. Maar sindsdien is aan het licht ge
komen, dat Machalek in een spionage-
zaak betrokken was en dat heeft Tsje
choslowakije van zijn aanvankelijk be
sluit doen terugkomen.
Plet Britse ministerie van buitenland
se zaken heeft nu gisteravond een ver
klaring uitgegeven, waarin wordt ge
zegd, dat Bedford het slachtoffer is ge
worden van een valstrik van de Tsje
choslowaakse autoriteiten.
Zonder medeweten van zijn superi
euren had Bedford getracht Macha
lek in de bagageruimte van zijn auto
naar West-Duitsland te brengen. Toen
de auto aan de grens werd aangehou
den, was Machalek gaan kloppen. Na
uit zijn schuilplaats te zijn gekomen,
toonde Machalek zich niet in het
minst bevreesd voor de Tsjechoslo
waakse grenswachten. Volgens de
Britse regering kan het kloppen van
Machalek aan de grens alleen worden
verklaard door aan te nemen, dat
hier sprake is geweest van een door
gestoken kaart.
Volgens Popps bekendmaking even
wel was de auto ongeveer een half uur
aan de grens opgehouden. Machalek
had geen lucht meer kunnen krijgen en
was daarom gaan kloppen. Hij had, al
dus Popp, de grenswachten meegedeeld
Bedford ongeveer 20.000 gulden te heb
ben beloofd indien hij hem over de
grens smokkelde. Het ministerie van
buitenlandse zaken te Londen daaren
tegen deelde mee, dat Bedford zegt, dat
hij Machalek niet terwille van een be
loning heeft beloofd hem over de grens
te brengen.
Popp deelde mee, dat Machalek nog
niet is berecht.
Naar te Londen verluidde, heeft Bed
ford ontslag genomen uit de buitenland
se dienst.
iiiiiiHMiiiiiiiiiimiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiimiiimimiiiii
In de leeftyd van 54 jaar is gister
middag in de Mariastichting te Haar
lem overleden dr. A. I. M. Kat, direc
teur van de Koorschool der kathedrale
basiliek te Haarlem. Zoals reeds be
richt liep dr. Kat enige tijd geleden
een kou op, die hem dwong het bed
te houden. Zyn huisarts achtte opne
ming in de Mariastichting noodzakelijk.
Vermoedelijk tengevolge van een bloe
ding bij de hersenen verergerde de toe
stand in de loop der volgende dagen.
Dr. Kat werd 4 januari 1904 te Am
sterdam geboren en 25 mei 1929 pries
ter gewijd. Na zjjn wjjding ging hij naar
Rome om kerkmuziek te studeren, van
waar hij in 1932 als doctor in de gewij
de muziek terugkeerde. Per 31 decem
ber 1932 werd hij benoemd tot kapelaan
te Wassenaar en 12 augustus 1933 volg
de zijn benoeming tot kapelaan aan het
Amsterdamse Begijnhof.
Op 21 augustus 1937 werd hij belast
met de leiding van het kathedrale koor
te Haarlem. In de bisschopsstad sticht
te dr. Kat de eerste Nederlandse koor
school sedert de reformatie, waarvan
hij in 1951 directeur werd. Dr. Kat was
voorts censor van kerkelijke liederen,
had zitting in het hoofdbestuur van de
Nederlandse St.-Gregoriusvereniging en
was voorzitter van de diocesane St.-
Gregoriusvereniging in het bisdom
Haarlem. In 1955 werd hij benoemd tot
Ridder in de Orde van Oranje Nassau.
Het stoffelijk overschot van dr. A. I. M.
Kat pr., in leven directeur van de koor-
schooi der kathedrale basiliek van Sint
Bavo te Haarlem, zal dinsdagmorgen 1 juli
ter aarde worden besteld op het kerkhof
van de kerk van O.L. Vrouw Onbevlekt
Ontvangen te Overveen, na afloop van de
Requiemmis die om half elf in de kathe
draal zal worden opgedragen.
Maandagavond zal het stoffelijk overschot
van de rouwkamer van de Mariastichting.
alwaar het opgebaard is, door de gehele
koorschool worden overgebracht naar de
kathedraal, waarna de Metten worden ge
zongen. Dinsdagmorgen worden om acht
uur en om half negen twee stille Heilige
Missen gelezen. Om tien uur worden de
Lauden gezongen.
(Zie ook pag. 11)
(Van een medewerker)
Op het zo juist beëindigde congres
van het Internationaal Christelijk
Vakverbond in Vevey, Zwitserland,
gehouden, werd zoals we vorige week
reeds meldden, het vraagstuk van de
verkorte arbeidsduur uitputtend bestu
deerd. Terwijl we dit schrijven zijn de
discussies nog volop aan de gang. Maar
reeds is duidelijk uit de verf gekomen,
dat speciaal wij in Nederland ons niet
moeten voorstellen, dat de verkorte ar
beidsweek binnen zeer korte tijd hier
verwerkelijkt zal worden.
Natuurlijk wordt ook van Nederland
se werknemerszijde volledig erkend, dat
de voortschrijding van de technische
ontwikkeling en de overige verbeterin
gen in de arbeidsmethoden ten goede
dienen te komen aan alle mensen, dus
ook aan de arbeiders. Dit is trouwens
zo'n algemeen erkende waarheid, dat
we hier geen woord verder over behoe
ven te zeggen. Maar van geheel andere
orde is de vraag op welke wijze en in
welke vorm die voordelen zullen wor
den toegekend.
Verkorting van de arbeidstijd kan er
één van zijn, maar zjj is zeker geen ge
biedende eis. Zeker niet wanneer we,
zoals we vorige week reeds schreven,
ook trachten te bereiken dat de arbeid
zelf, welke immers natuurnoodzakelijk
is, reeds een element vormt ter bevor
dering van de ont-
plooiing der men
selijke persoon
lijkheid. En daar
bij geldt natuurlijk
onverkort dat er
voldoende vrije
tijd moet overblijven niet alleen
voor het herstel van krachten, maar
vooral ook om de mens de kans te bie
den aan het totale leven als een echte
persoonlijkheid deel te nemen.
Alvorens evenwel tot arbeidstijdver
korting over te gaan dient men zich de
vraag te stellen of er geen andere so
ciale wenselijkheden zijn, welke bij stij
ging van de produktieve kracht, met
voorrang dienen" te worden verwezen
lijkt. Vanzelfsprekend heeft elk land
daarbij zijn eigen lijst met voorkeurs-
punten. We leven nu eenmaal in een
West-Europa dat nog slechts aan het
allereerste begin staat van een poging
tot sociale harmonisatie.
Er zjjn nog altijd sterke loonverschil-
len in de onderscheiden landen. Onder
scheidenlijk stelt men verschillende eisen
aan het woonniveau; de sociale wetten
zjjn nog lang niet overal gelijk. We kun-
(Vervolg op pagina 8)
Het anderhalf jarige jongetje Seppel
Maria Korn is donderdagmiddag van
een hoogte van zeven en een halve
meter uit het raam van de woning van
zijn grootouders in de Jozef Israëlstraat
te Dordrecht op straat gevallen. Het
kind werd in zorgwekkende toestand
naar het ziekenhuis vervoerd. Men
vreest voor zijn leven.
Advertentie
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL. 717162
Verwachting tot zondagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Droog, overwegend zonnig en vrij
warm weer. Weinig wind.
Zondag: Zon: 4.22—21.04. Maan:
19.08—3.01.
Maandag: Zon: 4.23—21.04. Maan:
20.03—3.55.
Verwachting voor het weekeinde:
zonnig en iets warmer. Warmere lucht
lag al enkele dagen boven oost- en
midden-Europa. Zelfs tot in Lapland
kwamen vrijdagmiddag temperaturen
van 24 a 25 gr. C. voor. De kleine
depressie, die gisteren koele lucht naar
ons land bracht en van Zeeland naar
Engeland trok, is er oorzaak van ge
weest dat de warmere lucht in de af
gelopen nacht van Duitsland naar onze
omgeving uitstroomde. Tevens heeft
zich een klein hogedrukgebied van
Frankrijk naar onze omgeving uitge
breid.
Dit alles heeft een gunstige invloed
op het zomerweer tijdens het week
einde. Wij mogen vrijwel overal droog
weer verwachten. De temperatuur zal
belangrijk aangenamer zijn dan wij deze
week gewoon waren.
Weekend met goed tot mooi strand
weer. Vrijwel overal droog en hogere
temperaturen. Overdag 1821 gr. C.
Zwakke wind, morgen tussen zuid en
oost. Vooruitzichten; hogere tempera
tuur, maar nog niet geheel stabiel.
max
neersi
Station
Weer
temp.
afge1
gisteren
24 ui
Stockholm
regen
24
1
Oslo
zwaar bew.
25
0
licht bew.
23
0
Londen
geheel bew.
13
3
Amsterdam
licht bew.
17
1
Brussel
geheel bew.
17
0
Luxemburg
licht bew.
14
0.3
Parijs
half bew.
18
1
Nice
onbewolkt
25
0
Berlijn
motregen
19
10
Frankfurt
regen
15
9
München
regen
15
36
Zürich
zwaar bew.
12
5
Genéve
zwaar bew.
13
6
Locarno
licht bew.
18
8
Wenen
regen
21
4
Innsbruck
regen
15
13
Rome
onbewolkt
23
0
