Mr. Buchanan uit
Monrovia wilde
Abbenbroek
help
en
Liberiaans minister bracht zijn
jeugd in Den Haag door
PHIL PS PHILISHAVE
ff
1
'Bekroond initiatief-
Lading lucifers midden
op zee door wrijving in
brand geraakt
Olga
M'
Het moderne
Liberia
Bezwaren tegen de
P.T.T.-tarieven
Baarn heeft geen
geld
Gendringen bouwt jong
oud aan een openluchttheater
Relaas van manmoedig optreden van
bemanning van de Breda99
Roekeloos gereden
met overbelaste
personenauto
Demonstratie van
doofstommen
Smid van oude stempel
R.-K. handelaars
tegen verlaging
melkprijs
11111
DINSDAG 1 JULI 1958
PAGINA t
Vluchteling uit eerste wereldoorlog
vergroten het
scheeroppervlak
met 40 °/0
Maak kennis met
modern gemak, maak
kennis met de
Philips "Philishave 120"
Gegolfde scheersleuven
(nieuw!) vergroten
het scheeroppervlak
met 40°/o Resultaat
beter scheren,
sneller scheren,
gemakkelij'ker scheren!
Compleet in etui f
50
Middenstandsbonden
Geen nationale Oranje
tentoonstelling
RAAD VOOR DE SCHEEPVAART
Hoe alle beschikbare leden van de 49 koppen tellende
bemanning van de Breda van de K.N.S.M, op 22 maart van
vorig jaar op de Atlantische Oceaan zeven uur lang een
brand bestreden, die in een lading Zweedse lucifers was
uitgebroken, staat uitvoerig te lezen in een uitspraak van de
raad voor de scheepvaart, die maandag jegens de kapitein
en alle opvarenden zijn lof heeft uitgesproken voor de voort
varendheid, waarmee de brand werd geblust.
Eén dode en één zwaar
gewonde
Twee maanden voor
automobilist
3708 gehuwde vrouwen
bij L.O.
Voorbereiding voor
Engeland
Inbraken o.m. in
kerken en kapellen
Maastrichtse jongelui
veroordeeld
Isaac Israëls-expositie
in voorbereiding
40 ARBEIDERS
ONTSLAGEN
Kees v. d. Horst
Prijsstabilisatie moet
losgelaten ivorden
Drie nieuwe bedrijfs
pensioenfondsen
Dr. R. Mulder overleden
Bende dieven opgerold
Kaiser-Frazer 15
(onv.)
Terugbetaling van 50
voorgesteld
(Van onze Haagse redactie)
„Abbenbroek behoort tot de zwaar
getroffen gemeentenzo luidde een
van de radioberichten de dag na de
februari ramp van 1953. In de Afri
kaanse stad Monrovia zoemden de
muskieten rond het hoofd van minister
Buchanan. Ook zonder de tropische hit
te zou het zweet hem zijn uitgebroken
bij het horen van de naam Abbenbroek.
De Liberiaan verstond goed Neder
lands, maar in de verwarring was
hem ontgaan wat de omroeper precies
had verteld. Nerveus draaide hij aan
zijn radiotoestel in de drukkende atmos
feer, terwijl in Nederland slachtoffers
door het ijskoude water werden over
rompeld en meegesleurd
„Wat kunnen wij doen voor Abben
broek?", vroeg hij aan zijn naaste
medewerkers, die maar niet begrepen
waarom juist dit bericht de baas zo
van streek had gebracht. Er is een
dorpje Abbenbroek op het Zuidhoiiand-
se eiland Voome en er is een com
missaris van politie in Den Haag die
zo heet. De zorg van de Liberiaanse
minister ging uit naar deze laatste,
een vriend uit de eerste wereldoor
log, toen beiden in Den Haag gezwo
ren kameraden waren. Buchanan was
afkomstig van Jamaica. Als Engels
man was hij door de Duitsers geïn
terneerd, uit het interneringskamp
naar Nederland gevlucht en door Ne-
derlanders opgevangen, die alles voor
hem deden, zodat hij hier met Haagse
jongens naar school kon gaan. Met de
huidige commissaris van politie woon
de hij in hetzelfde huis en deelde veel
oorlogslief en -leed. Sindsdien is Ne
derland een land, dat mr. Buchanan
niet spoedig zal vergeten.
Zondag ontmoetten beide vrienden el
kaar aan de Scheveningse boulevard
en liep het gesprek over die Haagse
schooljaren en alle avonturen nadien.
Buchanan had op een Haagse ambacht
school leren timmeren en metselen. Hij
haalde er zijn diploma bouwkundig op
zichter. Na de eerste wereldoorlog werk
te hij met Nederlanders aan de weder
opbouw in Noord-Frankrijk, studeerde
verder in Parijs, werd er architect en
kwam in aanraking met president King
van de republiek Liberia, die hem een
positie in zijn land aanbood.
Daar heeft hij alle rangen doorlopen
en is thans minister van openbare wer
ken en nutsbedrijven. Als lid van de
regering brengt hij deze week een be
zoek aan ons land, dat men kan zien
als een follow-up van de officiële be
zoeken die president Tubman en prins
Bernhard resp. aan Nederland en Libe
ria hebben gebracht. Er werkt een Ne
derlander op een van de hoogste posten
in de Liberiaanse rubbercultuur. Er
zijn Nederlandse firma's die reeds be
langrijke openbare werken in deze Afri
kaanse republiek hebben uitgevoerd.
Er zullen er ongetwijfeld nog meer
komen. „Wij kunnen de know-how van
dit land uitstekend gebruiken", zo zei
mr. Buchanan ons.
Hij sprak met enthousiasme over
zijn land, waar de regeringsvorm de
mocratisch is zoals hier, maar anders.
„Wij zijn daar begonnen waar Euro
pese landen zijn geëindigd", zo ver
klaarde hij. Iedere vorm van kolonia
lisme, maar ook het tegendeel, is ons
vreemd. Wie denkt dat wij naar het
communisme neigen kan ik slechts
èèn antwoord geven: Kom eens kij
ken, dan zult u zien dat dit nonsens
is. Ook bij ons is er een volksverte
genwoordiging met twee Kamers,
maar de president is met een grote
uitvoerende macht bekleed, zoals zijn
ambtgenoot in de Verenigde Staten.
En u weet hoe groot het gezag is
van de huidige president Tubman. Hij
leeft voor zijn volk en het heeft van
zijn kant een onbeperkt vertrouwen» in
deze integere en vaderlijke figuur.
Toen ik als jonge man van zijn plan
nen hoorde, dacht ik dat het illusies
waren. De snelle ontwikkeling van Li
beria heeft mij geleerd, dat Tubman
gelijk heeft gehad: de mogelijkheden
van deze jonge Afrikaanse republiek
zijn groter dan wij allen dachten.
Mr. Buchanan is behalve een van de
naaste medewerkers van president Tub-
man> ook een belangrijke figuur in de
rubberwereld. Maandag sprak hij in
Amsterdam op een bijeenkomst van de
rubber growers association als voorzit
ter van de Liberiaanse rubberplanters.
Zondag zat hij met zijn dochter Inge
„het nieuwe Liberia" een 19-jarig
meisje dat in Lausanne kunstgeschie
denis studeert, aardbeien met slagroom
te eten met zijn oude Haagse school
vriend Abbenbroek en zijn vrouw. Er
werd hartelijk gelachen om de vergis
sing rond de naam Abbenbroek na de
bange nacht van 1 februari 1953.
Advertentie
In de volledige serie Philips droogscheerap
paraten vindt u ook de bekende "Philishave"
van f 39.75 (in Nederland al meer dan een
miljoen verkocht!) en het apparaat van
f41.75, de "Philishave" voor batterij en accu
De in de commissie van overleg sa
menwerkende middenstandsvakcentra-
len de christelijke middenstandsbond,
en 'de Nederlandse katholieke midden
standsbond, hebben hun ernstige be
zwaren geuit tegen het beleid met be
trekking tot de P.T.T.-tarieven in een
brief die zjj hebben gezonden aan de
minister van verkeer en waterstaat.
Naar is aangekondigd, zal met ingang
van vandaag een tariefsverhoging voor
de telefoongebruikers worden doorge
voerd, zulks om de gestegen salariskos
ten te kunnen opvangen, aldus de bon
den.
Deze derde verhoging binnen korte
tijd zal bjj onze leden een slechte in
druk maken. Immers, het bedrijfsleven
kan ingevolge het prjjsstabilisatiebeleid
in het algemeen gestegen loonkosten
niet doorberekenen. Loonsverhogingen
kunnen alleen worden toegestaan als de
ze niet prijsverhogend werken.
Bovendien lijkt de noodzaak niet aan
wezig voor deze tariefsverhoging. Im
mers, gebleken is, dat de opbrengsten
van de tariefsverhoging per 1 novem
ber 1957 geheel zullen worden toege
voegd aan de extra-reserve, welke
sinds 1955 reeds 40 miljoen gulden be
draagt.
Het midden-en kleinbedrijf moet
meestal intensief gebruik maken van
de diensten van het P.T.T.-bedrijf en
kan zich hierin moeilijk beperken. De
lastenverzwaringen als gevolg van de
telkens terugkerende tariefsverhogingen
beginnen echter een zodanig karakter te
dragen, dat onmogelijk, zonder dat ta
riefsverhoging evident noodzakelijk is,
thans tariefsverhoging in een periode
van aarzelende conjunctuur slecht te
aanvaarden.
De middenstandsbonden verzoeken
de minister het daarheen te leiaen, dat
de tariefswijziging geen doorgang zal
vinden.
Omdat het gemeentebestuur van
Baarn niet in staat is de gevraagde
garantiesom van 4700,- te verstrekken,
zal de voorgenomen nationale Oran
je-tentoonstelling ter gelegenheid van
het 10-jarig regeringsjubileum van konin
gin Juliana niet doorgaan.
Het bestuur van de Baarnse Oudheid
kamer had het voornemen deze exposi
tie in de maanden juli, augustus en sep
tember te houden in de Baarnse Oud
heidkamer. Dank zij de toestemming van
de Koningin was het bestuur er al in
geslaagd uit het koninklijk archief te
Den Haag een groot aantal kunstwer
ken, die uniek en onvervangbaar zijn
en waarover nog nimmer iets is gepu
bliceerd, voor de expositie te leen te
krijgen.
B en W van Baarn zagen echter
geen kans de door het bestuur gevraag
de garantiesom te verstrekken en maan
dagavond heeft de raad van Baarn na
een zeer uitgebreid debat het voorstel
van B. en W. de garantie nu met
te geven aangnomen.
Japan. 22 van de 25 Japanse mijn
werkers, die vrijda." in een steenkool
mijn in zuid-Japan opgesloten geraakten,
doordat de mijnschacht met water uit n
ondergronds meer volliep, zijn gisteren
bevrijd. Naar de drie anderen wordt nog
gezocht, .(Reuter)
De Liberiaanse minister Buchanan, de Haagse commissaris van Politie Abben
broek en „het nieuwe Liberia" de 19-jarige Inge Buchanan, dochter van de
minister.
In de Engbergse bossen te Gendrin
gen in de Gelderse Achterhoek zal
27 juli een prachtig openluchttheater
in gebruik worden genomen. Dit zal
geschieden met een ereconcert, dat
zal worden gegeven door de gemengde
zangvereniging Jung Wien, die in de
tweede helft van juli een toernee door
ons land zal maken. Het openlucht
theater Engbergen is niet zo maar een
gelegenheid in Gods vrije natuur,
waar straks op gezette tijden kan
worden toneel gespeeld of gemusi
ceerd. De natuur zelf vormde dit
theater in de open lucht. Gemeen
schapszin zorgde voor de nodige ac
commodatie. De prima akoestiek was
er al.
Op initiatief van de Gendringse
Oranjevereniging, waarvan notaris
Terhorst de bezielende voorzitter is,
werd een plan ontworpen teneinde
het openluchttheater aan de vereiste
accommodatie te helpen. Toen bleek,
dat het gemeentebestuur mede door
de bestedingsbeperking niet in staat
was dit plan met een flinke subsidie
te helpen verwezenlijken, deed nota
ris Terhorst het voorstel aan de hand
een beroep op de bevolking te doen
om het nodige werk zelf te verrich
ten. Dit voorstel kreeg de instemming
van het bestuur en vond grote weer
klank bij de Gendringenaren. Voor
het grove grondwerk stelde een we
genbouwer een dragline met machinist
beschikbaar, terwijl voor het fijnere
grondwerk de Gendringse A.O.W.-
trekkers o.l.v. de 80-jarige oud-ge-
meente-arbeider J. van te Pas in
actie kwamen. De jeugd uit de wijken
De raad heeft deze zaak in Amster
dam behandeld ter zitting van 16 april.
Het buitengewone lid van de paad, de
scheikundige jhr. drs. H. Ph. Boddaert,
had door het bluswater beschadigde
pakken lucifers, afkomstig van de
brand, meegebracht. Hjj wees er op,
dat door het nat worden der doosjes lu
cifers en drogen daarvan een extra ge
vaar ontstaat. Door het nat worden lost
een deel van het kaliumchloraat in de
koppen op, waarna dit in aanraking
komt met de strjjkvlakken der doosjes.
Wanneer de doosjes daarna worden ge
droogd, kunnen de strtfkvlakken zoveel
kaliumchloraat bevatten, dat slechts
geringe wrijving deze tot ontvlamming
kan brengen. Hij demonstreerde dit ter
zitting door twee dezer thans droge
doosjes met de zijvlakken langs elkaar
te wrjjven. Een felle vlam sloeg toen
uit de zijvlakken. Volgens de raad is
het aannemelijk, dat een of meer pak
ken lucifers tijdens de reis zijn bescha
digd door ijzerdraad, waarmee in het
zelfde ruim geladen pijpen waren ge
bundeld.
De Breda voer daags tevoren stam
pend en slingerend in een westerstorm.
Het schip kreeg water aan dek. De vol
gende dag ontdekte de kapitein, de heer
S. Tigchelaar, dat er damp of stoom
van het voordek kwam. Hjj ging er
heen en stelde vast, dat het dek en de
ijzeren deklading warm aanvoelden. Hij
begreep, dat er brand in het spardek
woedde en maakte direct alarm. Even
daarna zag hij gele rook uit de luchtko
kers komen. Terstond liet hjj deze ko
kers afsluiten en het dek met water be
spuiten. Het vloog echter direct als
stoom weg. Wel had de Breda een bat
terij voor brandjalussing aan boord, doch
uitsluitend voor de machinekamer en
niet voor de ruimen, waarvoor alleen
stoom als blussingsmiddel aanwezig
was. De kapitein gaf order stoom in
het spardek te blazen, maar het had
geen enkel resultaat.
Toen nam hij de riskante, maar zo
als uit het resultaat gebleken is juiste
beslissing het brandende ruim te ope
nen en de brand met water te gaan
bestrijden. Toen het eerste ponton
luik werd geopend, kwamen er dikke
wolken rook te voorschijn en sloegen
de vlammen uit de pakken lucifers.
Ieder beschikbaar lid der bemanning
werd te werk gesteld bij het verwer
ken der lading. De kartons lucifers
werden aan dek neergelegd. De eer
ste waren gaaf, later vond men ge
heel verkoolde kartons. Spoedig bleek,
dat de lading in de aparte stuwage
ook brandde.
Enkele opvarenden, voorzien van
rookmaskers braken met koevoeten de
deur van het aparte ladinghok open.
Behalve lucifers waren hier flessen
cognac, in strooien hulzen verpakt, en
dozen niet spiritualiën. Urenlang be
streed men de brandende en smeulen
de lading met waterstralen en na zeven
uur was de brand geblust.
en buurtschappen lieten zich al even
min onbetuigd. Metselaars en timmer
lieden van professie en vele amateurs
hanteerden in hun vrije avonduren
troffel, hamer en knijptang. Steenfa
brikanten stelden gratis duizenden
stenen beschikbaar, terwijl een
vrachtrijder voor het vervoer der
stenen tegen kostprijs zorgde. Leden
van de gymnastiekvereniging met de
toepasselijke naam Door Eendracht
Sterk transporteerde met kruiwagens
het nodige beton, waarna leerlingen
van de technische school onder lei
ding van hun leraar de zitplaatsen van
het theater metselden. En zo kreeg
het openluchttheater Engbergen al
lengs gestalte. Straks kunnen er on
geveer 3000 bezoekers een plaats
vinden.
Het bestuur van de Oranjevereni
ging meende al deze vrijwilligheid,
waarvoor zo velen uren van hun vrije
tijd gaven, enigermate te moeten be
lonen. Zij, die zich tien uur hebben
ingezet bij de bouw van het openlucht
theater, kregen een aandeel van 5.
waarmee zij 27 juli de openingsvoor
stelling mogen bijwonen en dat hun
op gezette tijden een gratis voorstel
ling garandeert.
Daarnaast werd een aandelenactie
gehouden, die de benodigde gelden
voor de aankoop van materialen e.d.
opleverde. Èn door die vrijwillige
werkkrachten èn door die succesvolle
aandelenactie kon in de Engbergse bos
sen een openluchttheater verrijzen,
dat jaren lang een getuigenis zal zijn
van gemeenschapszin.
De Maastrichtse rechtbank heeft een
31-jarige benzinepompbediende uit
Maastricht veroordeeld tot twee maan
den gevangenisstraf. Hjj had in de nacht
van carnaval, zondag op maandag, met
een gezelschap van zeven volwassenen
in een slechts voor vier personen be
stemde auto gereden. Hij had toen de
overladen auto ging slippen de macht
over het stuur verloren. De wagen
sloeg over de kop en een der inzitten
den, de 30-jarige sergeant J. Guffens
werd gedood en een ander, de 25-jarige
tekenaar P. Aarts, zwaar gewond.
De rechtbank veroordeelde de ver
dachte alleen wegens roekeloos rijden
met een overbelaste auto. De officier
had veertien dagen geleden tegen de
man, eveneens twee. maanden geëist.
(Van onze Haagse redactie)
Niet minder dan 3708 gehuwde vrou
wen vervulden op 16 mei van dit jaar
een functie als onderwijzeres bp het La
ger Onderwijs (waarbij inbegrepen het
ULO). Dit valt te lezen in een over
zicht, dat minister Cals aan de Twee
de Kamer heeft toegezonden. Er waren
op die datum verder nog 374 definitief
gepensioneerden en 2278 andere tijde
lijk aangestelden in het onderwijs
werkzaam. Niettemin waren er nog
580 onvervulde vacatures. Van de ge
huwde vrouwen waren er 1171 in dienst
van een r.-k. school.
De cijfers van het vorig jaar waren:
gehuwde vrouwen 3529, gepensioneerden
343, andere tijdelijke krachten 2461, on
vervulde -acatures 525.
In de grote Casinozaal te Den Bosch
hebben de meisjes van het Doofstom-
meninstituut te St.-Michelsgestei een
demonstratie gegeven van de resulta
ten die met de daar toegepaste geluids
methode worden bereikt. Was deze de
monstratie aanvankelijk bedoeld als een
voorbereiding op de demonstraties die
deze maand in Manchester en Londen
zullen worden gegeven, in feite is ze
uitgegroeid tot een evenement van voor
name allure, welk evenement een groot
succes is geworden.
Behalve vele honderden vrienden en
begunstigers van het instituut waren in
de zaal aanwezig de bisschop van Den
Bosch, mgr. W. Mutsaerts, de vicaris
sen-generaal van de bisschoppen van
Den Bosch en Breda, verscheidene an
dere kerkelijke hoogwaardigheidsbekle
ders, de secretaresse van prinses Wil-
helmina mej. Geldens en de burgemees
ter van Den Bosch mr. H. Loeff.
Zij allen warden verwelkomd door de
directeur van het instituut mgr. Van
Overbeek, waarna de weieerw. heer Van
Uden een inleiding op de demonstraties
gaf. Deze bestonden op de eerste plaats
uit een demonstratieles van de zesde
klas, waarbij het meest frappante was,
dat de leerlingen zelf op een versregel
een melodie vonden die ze speelden en
dansten. Het valt daarbij op, hoe sterk
de expressieve mogelijkheden en juist
bij deze kinderen op het gebied van de
lichaamsbeweging zijn ontwikkeld.
Het hoogtepunt van de. avond was het
balletprogramma, dat werd geopend
met twee dansen op psalmen, die won
dermooi van uitbeelding en van 'costu-
mering waren. De muziek van deze dan
sen was van de Franse pater Gelineau
S J. en de costumes waren naar ont
werp van Lucas van Hoek. Ook het ver
dere programma getuigde niet alleen
van ver-gaande technische mogelijkhe
den maar ook van stijl en goede smaak.
Na deze demonstratie kunnen de Ges-
telse meisjes met een gerust hart op de
Engelse podia voor de dag komen.
De Maastrichtse rechtbank heeft von.
nis gewezen tegen een aantal Maas
trichtse jongelui wegens autodiefstal
len, inbraken in kerken, kapellen, win
kels en magazijnen te Maastricht. Een
18-jarige bankwerker kreeg conform de
eis twee en een hrlf jaar eugdgevan-
genis. Een 25-jarige bankwerker hoorde
zich veroordelen, eveneens conform de
eis, tot een jaar gevangenisstraf. Een
22-jarige losarbeider werd veroordeeld
tot een jaar en zes maanden gevangenis
(eis twee jaar in een gevangenis voor
jeugdige delinquenten). Een 18-jarige
magazijnbediende kreeg overeenkom
stig de eis een jaar jeugdgevangenis.
Tenslotte werd een 19-jarige slagers
leerling conform de eis veroordeeld tot
dertien maanden, waarvan drie maan
den voorwaardelijk met een proeftijd
van twee jaar.
Het stedelijk museum te Amsterdam
bereidt in samenwerking met het ge
meentemuseum te Den Haag en het
stedelijk van Abbe museum te Eindho
ven een overzichtstentoonstelling voor
uit het oeuvre van de schilder Isaac
Israels.
Het ligt in de bedoeling de collectie,
behalve in Amsterdam. Den Haag en
Eindhoven, ook in het Institut Néer-
landais te Parijs ten toon te stellen om
in de stad, waar Isaac Israels zoveel
heeft gewerkt, belangstelling voor zijn
oeuvre t° wekken; iets dergelijks is
vorig jaar met het werk van Breitner
I geschied.
tDe Russen schijnen wél
hun beminnelijkste en voor
al hun meest argeloze da
mes naar het buitenland te
sturen. Nina gapte destijds
in Londen per ongeluk een
hoedje en nu is er daar
Olga Lepesjinskaja. Zij nam
zonder het te weten twee
paar handschoenen, een pa
raplu, een paar manchetknopen en
een rolletje leukoplast uit een Bel
gisch warenhuis mee.
Ik moet zeggen dat vooral dat rol
letje leukoplast mij in dezen intrigeert.
Wat is er de moeite waard aan een
rolletje leukoplast om het zelfs maar
zonder erg te ontvreemden? Misschien
moet men er wel danseres voor zijn
om dat goed te begrijpen.
Die directeur van het Bolshoi-theater
vind ik anders ook goed. Hij verklaarde
het optreden van Olga gewoon door
te zeggen dat het in Rusland gewoonte
is dat men uit een winkel goederen
mee naar buiten neemt om ze bij dag
licht te kunnen zien. En inderdaad,
pas bij daglicht kan met constateren
of zo'n rolletje leukoplast wel echt een
rolletje leukoplast is, waarbij dan nog
terzijde mag worden opgemerkt dat in
Rusland rolletjes leukoplast althans
nog tot de zaken behoren, voor welke
men het daglicht niet schadelijk acht.
Overigens wordt het onderhand tijd
dat wij onze atletes en danseressen
eens naar Moskou sturen om wat terug
te doen. Wedden dat onze Marie dan
niet gesnapt wordt bij het begaan van
een onschuldigheid?
In totaal had het schip, dat op weg
was naar San Juan de Porto Rico, twee
partijen van elk 2500 kartons Zweedse
veiligheidslucifers aan boord, die in
Amsterdam waren gestuwd.
De raad kwam tot de conclusie, dat
er aan deze stuwing iets heeft geman
keerd. Stuwing van lucifers, aldus de
raad, dient zo te geschieden, dat zij niet
door andere lading kunnen worden be
schadigd, wanneer zoals in dit geval
het schip zwaar slingert of stampt.
Tussen lucifers en overige lading had
een vlakke laag stuwhout aanwezig
moeten zijn. Bovendien keurde de raad
het af, dat dozen lucifers juist ais in
dit geval geschied is worden gebruikt
als opvullading in aparte hokken.
Bij de fabriek van schakelmateriaal
N.V. Odink en Koenderink te Haaks
bergen zijn veertig personen ontslagen.
De oorzaak hiervan is het gebrek aan
opdrachten, dat zich vooral na het van
kracht worden van de maatregelen in
zake de bestedingsbeperking openbaart.
Ook tal van regeringsopdrachten zijn
achterwege gebleven. Dit heeft inder
tijd geleid tot een kortere werktijd,
waarna de ontwikkeling in Indonesië
de moeilijkheden nog heeft vergroot.
In het bedrijf werken in totaal 250 per
soneelsleden.
orgen wordt de bekende
Utrechtse siersmid Kees
van der Horst vijftig
jaar. Het zal desondanks voor
hem een gewone dag zijn in zijn
smidse aan de Bemuurde Weerd,
waar in nog losse delen twee
levensgrote mensenfiguren rond
de levensboom liggen te wachten
op het louterend vuur, dat alles
aaneen zal voegen tot een sier
lijke decoratie op de buiten
gevel van de nieuwe katholieke
Uloschool te Maarssen. Van der
Horst is al zou men hem
nog geen halve eeuw geven
een man van de oude stempel,
voor wie het smeden nog een
kunst en een ambacht is, een
samengaan van visie en uit
drukking in eerlijk materiaal.
Hij werkt nog aan het aam
beeld en weet nog hoe van
eeuwen her de smeden de moei
lijke kunst verstonden, twee
stukken ijzer tot één geheel te
wellenin elkaar versmolten
tot een nieuwe eenheid. In zijn
smidse staat een verweerd to
renkruis van de kerk van het
eiland Tholen, zes eeuwen oud.
Het staat er niet als een ana
chronisme, het hoort er thuis.
Want het nieuwe kruis, dat Van
der Horst gaat smeden naar
oud model, zal volgens dezelfde principes en op dezelfde wijze tot stand
komen als zeshonderd jaar geleden het nu verweerde kruis uit een middel
eeuwse smidse te voorschijn kwam. IJzer, vuur en ambachtskunst zijn
de drie oer-elementen, waarmee hij een der oudste beroepen in leven
houdt.
Met moeite weliswaar. Hij heeft zijn werk wel en de opdrachten komen
regelmatig binnen, maar Van der Horst voelt zich langzamerhand een
eenling worden. Personeel met voldoende ambachtelijk vakmanschap
schijnt niet meer te vinden te zijn. „Ze kijken alleen nog maar naar wat
ze verdienen kunnen," zegt hij met enige bitterheid. „Echte liefde voor het
werk en het besef, iets moois te maken, zijn er niet meer bij." En dan laat
hij ons iets zien, grote smeedijzeren deursloten, geheel met de hand ver
vaardigd voor de gerestaureerde abdij van Middelburg. „Wie maakt tegen
woordig nog zoiets?" vraagt hij, zonder een spoor van zelfverheffing
Bijna verliefd streelt hij het stuk, alsof het hem moeilijk valt, er afstand
van te doen.
De liefde voor het vak erfde hij van zijn vader, die 56 jaar geleden
met zijn broer het door hun vader gestichte bedrijf uit Zutphen over
plaatste naar Utrecht. Ook van moederskant (Van Roosmalen) was de
smeedkunst reeds enige generaties familiebezit. Naast de praktische oplei
ding in de smidse van zijn vader kreeg Kees van der Horst een theoretische
en esthetische opleiding van vijf jaar aan de Rijksacademie te Amsterdam,
o.o. bij prof. Roland Holst. Deze opleiding maakt het hem mogelijk, zelf
ontwerpen te maken en uit te voeren, zoals ook vroeger de smeden naar
eigen ontwerp werkten.
Van der Horst timmert niet veel aan de weg, maar zijn werk vindt
men overal in het land. De anderhalve meter grote klok in de zittingszaal
van de Hoge Raad is van hem, het afsluithek in de St. Wilibrorduskerk te
Utrecht eveneens. Hij werkte mee aan de restauraties van talrijke kerken,
zoals de Grote Kerk te Alkmaar en de Martini te Groningen. Voor de
Utrechtse studentensociëteit maakte hij onlangs een grote lichtkroon, voor
het gebouw van K. en W. een plastische balkonversiering. Tussen d'e grote
opdrachten door maakt hij ook kleiner werk, lampen, kandelaars, schalen,
plastiekjes. Vooral in de laatste ontmoet men zijn gevoelig kunstenaar
schap: speelse paardjes, ranke vogels, sierlijke vlinders, alles met verfijnd
vakmanschap gemaakt en met aandacht voor details. Het ijzer kent voor
hem geen geheimen; als bankwerker, vuurwerker en plaatwerker tegelijk
speelt hij er mee. Het resultaat is telkens weer verrassend, nu eens om de
onmiskenbaar middeleeuwse motieven, die hij verwerkt, dan weer om de
strakke soberheid, die zijn smeedwerk doet aansluiten op de moderne
architectuur. Verleden en heden vinden in de smidse aan de Bemuurde
Weerd een synthese. Dat is Kees van der Horst, ten voeten uit.
Ttfdens een informatieve bijeenkomst
oor de plaatselijke functionarissen
v all de R.K. bond van handelaren in
meUi en melkproducten in Nederland,
tn Krasnapolsky te Amsterdam gehou
den, heeft men er nog eens sterk op
aangedrongen de prijsstabilisatie voor
de melk ongedaan te maken-
De bondsvoorzitter, de heer C. A
Heuft uit Amsterdam, heeft een uitvoe
rige uiteenzetting gegeven over de wat
hij noemde huidige zorgelijke ontwik
keling van de zuivelpositie in ons land.
De regering neemt tal van maatrege-
len teneinde de binnenlandse consump-
tiemelk afzet te stimuleren en op te
voeren. De bond is van mening, dat hier
voor mede nodig is, dat de melkhandel
ZIJn functie op de juiste wijze kan uit
voeren. Dit vraagt uiteraard een belo
ning. die m overeenstemming is met de
gepresteerde arbeid.
Daarom vraagt de bond dringend de
verlaging van een cent in de niet-gesa-
neerde gebieden, die aan de hand van
een rekening-courant per 5 juli zal wor
den doorgevoerd, niet te doen doorgaan.
De prijs voor de consument wordt hier
mee niet verhoogd en de marge onder
gaat een kleine verbetering.
Men is thans zover dat de regering de
wensen en verlangens van de detailhan
del als niet onredelijk erkent, doch de
zuivelpositie laat een verbetering op dit
ogenblik niet toe. Dit moet volgens
de bondsvoorzitter worden gezien als
„een nieuw argument, waaruit de onwil
van de overheid blijkt". Daarom dringt
S J??. er met klem op aan. de prijs
stabilisatie ongedaan te maken.
Op verzoek van de betrokken organi
saties van werkgevers en werknemers
heeft de staatssecretaris van sociale
zaken met ingang van vandaag drie
nieuwe bedrijfspensioenfondsen ver
plicht gesteld, n.l. het bedrijfspensioen
fonds voor de handel in bouwmateria
len, het algemeen pensioenfonds voor
de confectie-industrie en het pensioen
fonds voor de architectenbureaus.
Het aantal werknemers, dat onder de
ze drie fondsen valt, zal vermoedelijk
resp. ongeveer 2300, 3500 en 3600 bedra
gen. Het totale aantal bedrijfspensioen
fondsen, dat op grond van de wet be
treffende verplichte deelneming in een
bedrijfspensioenfonds is verplicht ge
steld, is hiermede gestegen tot 32.
Aanvankelijk lag het bij het pensioen
fonds voor de architectenbureaus in de
bedoeling ook de architecten-werkge
vers in het pensioenfonds op te nemen.
Daar hiertegen nogal wat bezwaren ble
ken te bestaan is uiteindelijk de ver
plichtstelling uitsluitend gevraagd voor
de architecten-werknemers.
Te Aerdenhout is zaterdag j.l. in de
ouderdom van 84 jaar plotseling over
leden dr. R. Mulder, oud-rector van het
Gereformeerd Gymnasium te Leeuwar
den, die in vroeger jaren in de kring
van het christelijk middelbaar onderwijs
een zeer vooraanstaande plaats heeft
ingenomen.
De heer Roelof Mulder werd 1 okto
ber 1873 geboren te Sauwerd, waar zijn
vader predikant was. In 1908 promo
veerde hij aan de Vrije Universiteit tot
doctor in de letteren en wijsbegeerte;
m 1921 werd hij benoemd tot rector
van het toen juist geopende gymnasium
te Leeuwarden, waar hij tot aan zijn
pensionering in 1938 bleef.
Dr. Mulder is tal van jaren organist
geweest van de Koepelkerk te Leeuwar
den en heeft een groot aantal jaren de
vereniging van leraren aan christelijke
gymnasia en lycea als voorzitter ge
diend. Hij was officier in de orde van
Oranje-N assau. Zijn stoffelijk overschot
wordt woensdagmiddag om twee uur
op de algemene begraafplaats te Bloe-
mendaal ter aarde besteld.
(Van onze Haagse redactie)
De Haagse en de Rotterdamse re
cherche hebben samengewerkt om een
kleine bende dieven op te rollen. De
bende, vijf Hagenaars en een Rotter
dammer, in leeftijd variërend van ne
gentien tot zevenentwintig jaar, hield
zich bezig met het plegen van diefstal
len uit auto's en diefstal van bromfiet
sen. Van begin mei tot half juni werden
voor in totaal vijfduizend gulden gesto
len, m Rotterdam, Den Haag^ en op de
Expo in Brussel. Het zestal beschikte
over een auto. De hele buit werd te
gelde gemaakt. Men stal bij voorkeur
uit buitenlandse auto's.
Het bestuur van de Nederlandsche
Kaiser-Frazer Fabrieken te Rotter
dam zal aan de binnenkort te houden
aandeelhoudersvergadering voorstellen
over 1957 een dividend uit te keren van
vijftien pet. (onv.)
Bovendien zal een statutenwijziging
worden voorgesteld inhoudende een te
rugbetaling van vijftig pet op het uit
staande kapitaal ad 3.541.000.
