Engelse filmploegen van Arthur Rank streken in IJmuiden neer Puzzle hoe uit georganiseerde chaos een film moet groeien SANOVITE Koning der Wereldmet troon van 16 dollar Christelijk Historische Unie viert vijftigjarig bestaan Baardgroeiwedstrijd levert Delft drie baarden op De toekomst 0 Als pap... Q Droog uit de hand! Zijn vrouw wil geen koningin worden Geen strakke partij-eenheid Eerste prijs scheer apparaat) blijft voorlopig in de kast ■Baas boven baas Djakarta en Nieuw-Guinea Geen Nederlandse militairen naar Libanon Tijdens vergadering C.N.V. Vereniging van handelsreizigers geroyeerd Giel Ramaekers Schakel Nederlands exportapparaat in WOENSDAG 9 JULI 1958 PAGINA Krachtige Kost voor het Kind O In defies... Neem 'n pak mee naar buiten! Opnieuw-opnieuw Vraagtekens Provinciaal Passionisten Overste Van Vuur en overleden Hernieuwing Indonesische eisen op 17 augustus Zakenlieden in Indonesië: SPROEIVLIEGTUIG NEERGESTORT Het bedrijfsleven rond de Vissersha ven van IJmuiden is sedert dinsdag morgen 9 uur volkomen ontwricht. Britse filmploegen van Arthur Rank zijn in IJmuiden neergestreken en uit Amsterdam zijn enige honderden figu ranten gekomen, die het grootste deel van de dag wat doelloos rondliepen, lui in het zonnetje lagen of zaten en er bovendien nog 15 voor konden opstrijken. Vandaag is het weer zo. Het blijft de hele week en dan wor den maandag en dinsdag nog opnamen gemaakt in de havenmond van IJmui den met als plaats van handeling Hr. Ms. fregat Piet Hein. Temidden van de velen, die maar wat rondhangen zijn er enkelen, die van de ene kant naar de andere draven. En nog weer een Ïmar andere mensen zijn ogenschijn- ijk heel rustig, maar in wezen met alle zenuwen gespannen bij hun werk. Camera-mensen, scriptgirls, regisseurs en enkele acteurs. En dat allemaal voor de film „Operation Amsterdam", die het volgend voorjaar door Arthur Rank's Filmmaatschappij zal worden uitgebracht. De visserij is op het twee de plan gekomen. De lilmerij staat in het brandpunt, niet alleen van de schijnwerpers en reflectors, die zelfs bij heldere zonneschijn kennelijk onmis baar zjjn, maar niet minder in het brandpunt van de belangstelling. Het witte gebouw aan de Trawler kade te IJmuiden waar eens de cen trale bond van transportarbeiders ze telde, is nu een groot magazijn met de meest uiteenlopende kledingstukken. Je kunt er als een burger van 1958 binnengaan en als een soldaat uit de dagen van 1940 uit te voorschijn komen. De dames, die nu fleurige toiletjes dra gen, komen weer naar buiten in jurken, die allang uit de mode zijn maar mis schien wel weer heel gauw aan de beurt zijn om in de mode te komen. In een tot kantine getransformeerde bus wordt gekokkereld, op de kade worden plankiers geslagen en film-ope rateurs staan op hoge stellages hun beeld tg. zoeken. Op het voorschip van de motorlogger Arend KW 7 groepen wat mannen en vrouwen. Ze krijgen wat bundeltjes kleren en oude koffers toegeworpen. Zij figureren als vluchte lingen in de meidagen van 1940, die willen proberen nog voor de komst van de Duitsers naar Engeland over te steken. Een leuk jong meisje van een jaar of twaalf rijdt rondjes op een oud stevig paard. Een eindje verder staat een nettenwagen. Ze hebben wat met de filmerij te maken. Wat? De eige naar van het paard weet het zelf niet. Hij is hier een dag of wat besteld en Wacht zijn beurt wel af. Tot zolang zit hij heerlijk in een stoel in het zonne tje. En het meisje vindt het heerlijk op de rustig voortsloffende knol rond jes te rijden. Op de Trawlerkade, vlak bij de vuur toren, zijn een paar houten keetjes ge bouwd. Die hebben ook wat met de film te maken. Later op de dag zijn "®ar df. k°P ,van de haven verrold. iom fL" ,11 auto's uit de dagen van 1940. Er staan een paar gammele handkarretjes met wat huisraad, „scha mele bezittingen, die de vluchtelingen nog hebben kunnen redden," zoals dat heet. Een van de cineasten onderhoudt in een met veel filmjargon doorspekt En gels een levendig contact met een groep je mannen aan de overkant van de Vissershaven, boven op het dak van de hallen. Vuilzwarte rook wekt de in- druk alsof de hal in brand staat. Het zal wel zo moeten zijn. Het Vissersmonument op de Kop van de Vissershaven te IJmuiden is met een vracht jute gecamoufleerd. Het stond er in 1940 nog niet en kan dus moeilijk Ru als achtergrond dienen voor een ln die dagen spelende film. Aan de overkant worden op een steiger met een sleepboot er vlak naast, opnamen gemaakt. Dus toch ergens actie. Een actie, die overigens vele malen her haald moet worden, voordat het naar de zin is van de regisseur. De marine kan het schip niet langer dan tot dinsdagmiddag missen. De film ploegen zullen hun tijd dus moeten uit buiten. Van woensdag tot en met zater dag worden de volgende week dan nog opnamen gemaakt op de weg tussen Velsen en Amsterdam. Na veel zoeken hebben wij tenslotte op het kantoor van Rank in Amster dam een juffrouw gevonden, die ten minste wilde proberen ons wat wijzer te maken. De heer Smit, waar het hele verhaal om draait, is in de mei dagen van 1940 met de Walpool van Engeland gekomen om te proberen een partij industrie-diamanten op te halen en zo uit handen van de Duitsers te houden. Hij wordt daarbij geassisteerd door een dame, in dit geval Eva Bar- tok. Het boek, dat hierover werd ge schreven, wordt nu verfilmd. Bij stuk jes en brokjes. Het ziet er allemaal erg chaotisch uit. Er lijkt nergens een draad door te lopen. Maar de film ploegen gaan onverstoorbaar hun gang. Script-girls maken ijverig notities. Fi guranten worden nu eens hierheen, dan weer naar een andere plaats gediri geerd. Straks gaat het precies eender in Amsterdam, waar ook opnamen ge maakt zullen worden. Uit al die stuk jes, vele malen overgedaan, wordt dan de film „Operation Amsterdam" ge monteerd. Het volgend voorjaar moet hjj in première gaan. Maandag zijn in IJmuiden de op namen begonnen voor de Rank- film „Operatie Amsterdam", welke film verhaalt van het transport diamanten in de oorlogsdagen van ons land naar Engeland. Van de zestig vaste medewerkers ziet men hier v.l.n.r.: de acteurs Knox Peter Finch en Johny Britton. Advertentie Een van de acteurs staat met zijn handen boven een scheepstros onbe grijpelijke gebaren te maken. De ande re acteur kijkt er onbewogen naar, zegt dan „I do'nt understand you." Wet hij van de ander niet begrijpt, hebben wjj op onze beurt nog altijd Riet begrepen. Evenmin konden wij verstaan, wat die twee daarna tegen elkaar zeiden. Zij hebben het vele malen opnieuw moeten doen. De ene keer klonk op een ongelegen ogenblik een scheepsfluit. De andere keer kwam een in 1940 nog onbekende straaljager overgieren. En de derde keer was het een bromfiets, die onge wenst rumoer op de achtergrond bracht. Van tijd tot tijd werden de mannen kwistig afgesponst, omdat het hele geval zich kennelijk in de regen afspeelt en een van de assistenten liep kwistig regendruppeltjes op ge zichten te spuiten, zodra deze maar dreigden op te drogen in de zonne schijn. Filmsterren? Misschien zijn ze wel In IJmuiden geweest. Misschien was Peter Finch er wel, die de rol van de heer Smit speelt, maar wij hebben hem niet herkend. Eva Bartok was er in ieder geval niet. Zij bevond zich gisteren met haar baby van 7 maan den in Hooge Vuursche te Baarn, in haar hotel. De perschef van Rank, de heer Miranda, was naar haar toe. Voor de pers onbereikbaar. De heer Hamer, die zich bij de filmploegen moest be vinden, was overwerkt en dus afwe zig. Zodat niemand in staat was te ver tellen, wat er nu eigenlijk allemaal aan de hand was. Ook van de IJmuidense autoriteiten toist niemand, wat er precies moest gebeuren. De laatste weken zijn wel Uitvoerige besprekingen gehouden, blaar de schriftelijke mededelingen, die daarop gevolgd zijn, waren zo verwar mend, dat alles maar zo een beetje ge- bnproviseerd moest worden. Volgens bet schema worden ook vandaag nog opnamen gemaakt aan de Trawlerkade. Honderdag wordt de IJmuidense vishal de plaats van handeling, vrijdag de kop van de haven. Zaterdag wordt in ®en schuur gefilmd en zondag aan het bind van de kade, vermoedelijk de trawlerkade. - Maandagmorgen om 6 uur komt Hr. Ms. fregat Piet Hein in IJmuiden aan ®bi anderhalve dag als de Britse tor- Pedobootjager „Walpool" te fungeren. Op het provinciaal kapittel der paters rassionisten, dat in Mook is gehouden, s tot provinciaal gekozen pater Pauli- Waal, thans novicenmeester te (Van een verslaggever) De 64-jarige Homer A. Tomlinson uit de V.S. in dinsdagmorgen op Schip hol zo vrij geweest zich uit te roepen tot koning van Nederland. De plech tigheid was officieus en ter wille van de fotografen. Vandaag zou op de Dam in Amsterdam de eigenlijke „staatsgreep" plaats hebben. De ge beurtenis is niet zo inpertinent als het op het eerste gezicht misschien lijkt, want Homer is behalve koning van reeds verschillende landen al koning der wereld. Men zou zich met de „staatsgreep" ook spoedig verzoenen, als men hem, zoals wij, dinsdag in een verblindend ambtsgewaad uit het vliegtuig uit Brussel op Schiphol had zien stappen. Een bordpapieren ver gulde kroon op zijn breed lachende gezicht, een knobbelneus, een blauwe Chinese mantel met sierlijke figuren, een plastic wereldbol, die men kan opblazen en wat schrifturen, zo liet de nieuwe koning zich verwelkomen. Homers monarchistische aspiraties zjjn religieus getint. Voor zijn charla- taneries gebruikt hij de naam van God. Hij komt namelijk van de „Kerk van God" en roept iets uit over de „Pinkstergemeenschap". Zjjn vader is met deze praktijken begonnen en die heeft zjjn zoon Homer overgehaald zijn baan als reclame-agent op te geven en het koningschap op zich te nemen. „Mijn vrouw is eigenlijk koningin," vertelde Homer, „maar zij ziet mijn activiteiten niet zo graag." En hij ver telt dat al de christenen zijn volgelin gen zijn, al houden ze niet van zijn preken. Hij heeft er 70 miljoen, 12 mil joen in Rusland en 30 miljoen in Chi na. Over een paar dagen vertrekt Ho mer naar Rusland; hij toont ons zijn visum. „Daar zal ik vertellen, dat ik van een andere planeet kom," ver trouwt hij ons toe. We aanhoren zijn leer, die hij op de meest opgewekte manier predikt voor de om hem verzamelde mensen. Er ko men kranten van de „Kerk van God" voor de dag, waarin Homer in al zijn staatsie enige malen gefotografeerd is. En ook een proclamatie, waarin we lezen, dat hij in 1960 president van de V.S. wil worden. „Maar ik denk dat dit niet voor 1972 zal gebeuren." Over het miljoenenleger van zijn volgelingen verklaart hij, dat zij hem niet als ko ning erkennen. De tournee van drie weken, die hij thans maakt, wordt be kostigd door een veertigtal mensen. „Ik moet het met 1200 dollar doen." Er komt ook aan het licht, dat een verslaggever hem in 1952, toen hij ook in Nederland was, hem eens een tientje heeft geleend. De verslaggever be grijpt echter de monetaire moeilijkhe den van de usurpator en zegt, dat „al les in orde is". Homer-the-King draagt twee insignes van de Expo, waar hij gisteren een rondgang heeft gemaakt. „De Expo kostte hem 8,51 dollar." „Even mijn 18-dollar globe opzij leggen," onderbreekt hij om de foto grafen ter wille te zijn. Even later passeert_ hij de douane, die vraagt wat Homer in de linnen hoes meevoert. „Mijn 16-dollar throne, zegt Homer vriendelijk. „Dat is een goedkope," zegt de douane. Buiten haalt hij de op klapbare zetel met purperen franje te voorschijn om even te poseren. Hij spreekt daarbij plechtige woorden uit. Het ontgaat hem aanvankelijk, dat hij plaats neemt naast een vuilnisbak. Als hij het merkt, zegt hij' dat Nederland een schoon land is. Homer zegt ook, dat het gemakkelijk is om zichzelf tot Koning uit te roe pen. „Dit wordt nu het 26e land." De heer H. H. W. van Vuuren, luite nant-kolonel van de marechaussee bij de staf in Den Haag, is dinsdag te Hoek van Holland aan boord van de KM 5 onwel geworden en overleden. Overste van Vuuren, die in Den Haag woonde, was 48 jaar. Van mr. Burger is - het gevleugelde woord afkomstig tijdens het Kamer debat, dat de Christelijk Historische Unie, die vandaag in Utrecht haar vijf tigjarig bestaan viert, zich in het par lement precies gedraagt als een troep patrijzen. Bij het eerste schot vliegen zij in verschillende richtingen van het nest weg. De vandaag aftredende 73- jarige voorzitter van de C.H.U., de heer H. W. Tilanus, heeft daarop geant woord: Patrijzen keten altijd zo spoe dig mogelijk op het nest terug. Het beeld geeft niet onaardig weer wat de Christelijk Historischen in de Neder landse politiek eigenlijk bezielt. Zij zijn een politiek gezelschap, dat echter van een strakke partijeenheid niets wil we ten. Juist vanwege deze vrijheid van op vattingen vormen een aparte en merkwaardige groepering. Dit Is ook het grote onderscheid van de C.H.U. met de A.R., waarvan zjj voor vijftig jaar nog deel uitmaak ten. De afscheiding kwam tot stand door tegenstellingen in theologisch en politiek denken tussen Abraham Kuy- per, de „geweldige", voor wie de kracht van zijn partij m het isolement lag en mr. De Savornin Lohman, die van isolement evenmin iets moest heb ben als van de geweldige partijdiscipli ne. Sindsdien zijn de C.H.'s principieel individualisten in de politiek. Dat blijkt herhaaldelijk ook in het parlement: bij geen partij komt het zo vaak voor, dat men niet eensgezind stemt. Het bleek ook bij de jongste kabinets formatie in 1956, toen pogingen om een coalitie van christelijke partijen te her stellen mislukten op weigering van de heer Tilanus. De meerderheid zou in derdaad te gering zijn geweest met de onzekerheid van de patrijsachtige C.H.'s in de Kamer. Dezelfde verschillen in opvatting blij ken ook wanneer de A.R. protesteert tegen de uitspraken van de generale synode der Hervormde Kerk (oproep omtrent Nieuw-Guinea) terwijl de C.H. dat alles zich vrij laat ontwikkelen. De theologische tegenstellingen zijn even als de politieke oorzaak dat herhaalde pogingen om beide protestants-christe lijke partijen tot een fusie te brengen mislukken. De heer Tilanus, die vandaag in de feestvergadering te Utrecht het voorzit terschap van de C.H.U. aan de Rjjs- wijkse gemeentesecretaris mr. H. K. J. Beernink heeft overgedragen, heeft die fusie, waarvan hp persoonlijk een voor stander is, wel eens trachten te ver wezenlijken, maar hij is nooit verder gekomen dan het uitsteken van een voelhoorn, die onmiddellijk moest wor den teruggetrokken. De. heer Tilanus kent uiteraard zijn partij door en door. Vele jaren lang is hp iedere week op stap om ergens een groep of een afdeling toe te spreken en naar hun opmerkingen te luisteren. Zijn overtuiging is dat de echte C.H.- kern in de politiek van ons land, mits onder de juiste leiding geplaatst, een hecht bolwerk blijft al schampen daar van wel eens waardevolle delen af. Het overgaan van oud-minister Lieftinck en van de huidige staatssecretaris dr v. Rhijn uit de C.H. naar de P.v.d.A. was zo een verlies. In de twintiger jaren gebeurde al hetzelfde, toen ds. Bronsveld in Utrecht de C.H, verliet en naar de liberalen trok. „Dat is nog heel wat anders dan wat de socialisten doorbraak noemen", blijft echter de overtuiging van de heer Tilanus. Nauwelijks acht weken geleden dwaalde in de oude Prinsenstad een blozende, ietwat bescheiden jonge man rond. Hij bewoog zich traag en aarzelend langs en óver de toen nog fictieve grenzen van de huidige Vrp- straat Monte Fictie en talmde telkens op de drempel van een gerenommeerd restaurant, dat op de plaats staat, waar zich eertijds een bloeiend con vent van langbaardige monniken be vond. Hp herlas voor de zoveelste maal een opvallend bulletin, waarop met kloeke rode letters te lezen stond: Mannen var Delft laat Uw baarden groeien! Dan vatte hij opeens moed en stap te via de matglazen cafédeur recht streeks het wereldnieuws in. Na een uitbundige begroeting en en kele korte formaliteiten werd hij zon der veel omhaal in een stoel gedrukt en onder de vaardige vingeren van een barbier spiegelglad geschoren. De alomtegenwoordige persfotograaf knipte inmiddels van hem en van een in rok en valse baarden gestoken lus' trumcommissie het plaatje, waarmee aspirant baardmans de volgende dag zowel in de binnen- als in de bui tenlandse pers allerwegen belangstel ling trok. En daarmee was de groeiwedstrpd begonnen, die gisteravond tijdens het geanimeerde burgerijbal zijn bekro ning vond met de gewetensvolle beoor deling van het gewas, dat onder in vloed van de vele koude dagen sinds dien op de kinnen en kaken van drie moedige mannen zo moeizaam is op geschoten. Acht andere deelnemers lieten ver stek gaan en zijn kennelijk voor de sotternijen en spotternijen van vrien den, buren en aanverwanten bezwe ken. Aan de heer van Os, met fraai ge trimde rechte zwarte ringbaard, werd met algemene stemmen van jury en publiek de eerste prijs toegekend. Hij ontving een droogscheerapparaat, dat hij overigens voorlopig in de kast op bergt, aangezien hij van zijn baard is gaan houden. De heer van der Zijde, zijn zwaar ste concurrent, zag zijn deelname be loond met een fraaie tweede prijs. In de schoonheidsklasse van reeds baarddragenden verwierf, geheel vol gens onze voorspelling, de 75-jarige Opa Hagen de eerste prijs, op de voet gevolgd door de heer Schilperoort. Tijdens het bal in de feestelijke ver sierde foyers van de Stads Doelen Advertentie Homer Tomlinson, de Koning der Wereld, stapt in ambtsgewaad en plastic wereldballon uit het vliegtuig op Schiphol. met een j is reden aan te nemen, dat on der de huidige omstandigheden geen offi cieel verzoek tot de Nederlandse rege ring zal worden gericht een klein de tachement militairen ter beschikking te stellen ter assistentie van de waarne mers van de Verenigde Naties in Liba non. Minister-president dr. W. Drees heeft dit meegedeeld in antwoord op schriftelijke vragen, die hem waren ge steld door het lid van de Eerste Kamer, de heer Seegers. In zijn antwoord wijst de minister er voorts op, dat de Neder landse regering wel bevestigend heeft geantwoord op een informele vraag van de secretaris-generaal van de Verenig de Naties over de mogelijkheid tot ter beschikking stelling van een klein de tachement. Het toezicht van de Verenig de Naties in Libanon, zo zegt dr. Drees, geschiedt ter uitvoering van een besluit van de Veiligheidsraad van 11 juni 1958. In het licht van het bovenstaande meent de minister niet te moeten in gaan op de vragen van de heer See gers of Nederland op deze wijze niet Tijdens de dinsdag te Utrecht voort gezette vergadering van het Christelijk Nationaal Vakverbond is de Neder lands Christelijke Handelsreizigersver eniging geroyeerd als lid van het CNV. Dit royement gaat in op 1 juli 1959. Aanleiding hiertoe is het feit, dat deze organisatie zich, ondanks de uitspraak van de geschillencommissie van het C.N.V. dat zij een federatieve samen werking met de Christelijke Beambten- bond dient aan te gaan, hieraan geen gehoor wenst te geven. betrokken zou worden in een conflict tussen regering en bevolking van Liba non. De baas van de weverij-af deling van de N.V. Bandfa briek Dassen te Maastricht, de 38-jarige Giel Ramaekers uit Heer, is echt wel een baas bo ven baas. Voor de tweede keei heeft hij namelijk de bazen- prijsvraag, uitgeschreven doo het maandblad „Baas bove„ Baas" van het Nederlands In stituut voor Efficiency, gewon nen. Het komt er bij deze prijs vraag op aan een opstel vau niet meer dan tweeduizend woorden te schrijven over een of ander bedrijfsonderwerp Vorig jaar was dit „Baas en kwaliteit" en dit jaar „De baas en het onderhoud". Over beide onderwerpen wist Giel Ramaekers zulk een goec opstel te schrijven, dat de ge heel verschillend samengestelde jury's zowel in 1957 als in 1958 unaniem van mening bleken dat het werkstuk van deze Dim burgse baas absoluut bekroond diende te worden met de hoofd prijs. Ondanks het succes van ver leden jaar had Giel Ramaekers echt niet durven denken, dat hij ook thans weer de hoofd prijs zou winnen. Het onder werp („De baas en het onder dak de wgav^vaTverledln jaar („Baas en kwaliteit") Maar juistin verband hiermee besteedde Giel Ramaekers aan het opstel van dit jaar mier dan biizondere zorg. Een maand lang was hij s avonds thuis met niets anders bezig dan klad-opstellen maken. Het definitieve opstel werd een werkstuk van tientallen uren intensieve arbeid. Giel is al dit gezwoeg thans alad vergeten. Ook zijn vrouw (aan wie de winnaar zijn prijs ge schonken heeft) vergeeft haar man thans graag, dat hij de laatste maand thuis minder gezellig was dan anders. Het opstel ging bij Giel Ramaekers 'boven alles. Zeer begrijpelijk, aangezien hij het aan zijn eer verplicht achtte om ook dit keer weer goed voor de dag te komen. Van het begin af, dat deze weverijbaas aan de genoemde opstelwedstrijd heeft deelgenomen, is dit steeds zo geweest. De eerste keer (drie jaar qeleden) verwierf zijn opstel, dat toen helaas duizend woorden te lang was reeds een extra prijs, omdat de jury de schrijver ervan per se wilde belonen voor zijn voortreffelijk werk. Op grond van de lengte kon dit opstel evenwel niet met de hoofdprijs bekroond worden. Dit succes was voor Giel Ramaekers aanleiding om in 1957 weer mee te doen. Nauwkeurig zag hij er toen op toe, dat de lengte van zijn tweede opstel de tweeduizend woorden niet overschreed. Het gevolg was, dat hij toen wél de hoofdprijs won. Dit tweede succes bracht de opstel-schrijver er tóe om ook dit jaar weer aan de „Baas boven Baas"-prijsvraag deel te nemen. Het feit, dat Giel Ramaekers opnieuw met de hoofdprijs (die donderdag op feestelijke wijze aan de winnaar te Maastricht zal worden uitgereikt) is gaan strijken, vormt voor hem een stimulans om in de toekomst steeds van de partij te zijn en zo mogelijk „baas boven baaste blijven. Maar ook zonder deze stimulans zou Giel Ramaekers de prijsvraag van het Nederlands Instituut voor Efficiency toch trouw zijn gebleven. De weverij-baas van de N.V. Bandfabriek Dassen te Maastricht, schrijft nu eenmaal graag verslagen en opstellen, zeker wanneer die betrekking heb ben op zijn grootste liefhebberijen: musiceren (Giel is al 27 jaar lang lid van de Koninklijke Harmonie van Heeren weven. Het weversvak beoefent de heer Ramaekers nu reeds elf jaar met bijzonder veel plezier. Maar wat graag heeft hij er zijn vroeger beroep (ondergronds mijnwerker) voor opgegeven. werd mevr. J. Penning uitgeroepen tot Hospita 1958. Behalve een zilveren sleutel van de Amsterdamse Huishoudbeurs kreeg zij nog vele geschenken. En zo eindigde dan laat in de nacht een baardgroeiwedstrijd, die Delft helaas slechts drie consequente baard- dragers heeft opgeleverd, wat niet wegneemt dat de dans van de baardmannetjes het hoogtepunt werd van het uitbundige dansfeest. In kringen van de Nederlandse rege ring houdt men er, naar wij vernemen, ernstig rekening mee. dat de Indone sische onafhankelijkheidsdag 17 augustus door de Indonesiërs zal worden aangegrepen om hun eisen met betrekking tot Nederlands Nieuw-Gui nea opnieuw te stellen. Er zijn echter tot dusver geen aanwijzingen, dat er speciaal nu een Indonesische infiltra tie op Nieuw-Guinea op handen zou zijn. In het Vrije Volk werd gisteren mel ding gemaakt van geruchten uit Dja karta, volgens welke zulk een infiltra tie van Indonesische zijde op erf om streeks 17 augustus zou worden- uitge voerd. Het doel ervan zou voorname lijk politiek zijn. Door het forceren van militaire operaties zou Djakarta de Veiligheidsraad ertoe willen brengen een „staakt het vuren" af te kondigen, hetgeen aan de infiltranten een zekere status zou verlenen. In bevoegde Haagse kringen is men van mening, dat dit bericht voorals nog als niet meer dan een suppositie moet worden beschouwd. Het zenden van troepenversterkingen naar Nieuw- Guinea staat hier dan ook niet mee in verband. De versterkingen worden ge zonden omdat de Kamer kritiek heeft geuit op de weerbaarheid van Nieuw- Guinea en ook in verband met de jong ste prestaties van de Indonesische strijd krachten in hun strijd tegen de op standelingen. Indonesische zakenlieden hebben er bij de Indonesische regering op aan gedrongen, een zo goed mogelijk gebruik te maken van het nog steeds bestaande Nederlandse exportapparaat. Het weekblad „Business News", dat als spreekbuis van deze handelaren fun geert, wees er in een artikel op, dat er geen tijd te verliezen is, als de rege ring gebruik wenst te maken van de efficiëntie, de kennis en het kapitaal van de Nederlandse bedrijven op het gebied van de export. Nationale firma's ontbreekt het nog steeds aan ervaring in de exporthandel, aldus dit orgaan. Bovendien hebben zij te kampen met gebrek aan kapitaal. Het blad bepleit, dat de speciale kabinetscommissie, on der leiding van de minister van staat voor economische stabilisatie, kolonel Suprajogi, die belast is met het uit stippelen van de toekomstige politiek ten aanzien van de thans onder rege- ringstoezicht staande Nederlandse be drijven, grote aandacht zal schenken aan de Nederlandse exportbedrijven. Zij hebben nog steeds personeel met de nodige kennis, de apparatuur en hun goodwill, aldus „Business News", dat er aan toevoegt: zij hebben evenwel reeds een deel van hun kapitaal ver loren, omdat zij de laatste maanden hebben ingeteerd; als wij hun stabili serende invloed voor de Indonesische economie willen behouden, zijn snelle maatregelen geboden. Een Duits eenmotorig vliegtuig is maandag tijdens sproeiwerkzaamheden in de Noordoostpolder neergestort, na dat het een boom had geraakt. De 36- jarige piloot Ernt Nebendahl uit Hol- stein liep slechts lichte verwondingen op. Het toestel kwam terecht in een aardappelland van de landbouwer W. L. Jansen aan de Luttelgeesterweg en werd zwaar beschadigd. De machine, die was gecharterd door een vliegbedrijf te Rot terdam ter assistentie van de andere sproeivliegtuigen, was vrijdag in de Noordoostpolder aangekomen. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiniiuniminimiiiiiiHimiiiiiiimi #Ben ik tegen de vooruit gang? Neen. Daar ben ik voor. Evenals voor de vrede. Geen zinnig mens is tegen het opgaan van de zon of tegen het groeien van gras. Ik ben zelfs niet tegen de ontwikkeling van de tech niek. Maar daar zijn en blijven grenzen. Uitvindin gen kunnen hele verdienstelijke as pecten hebben, maar ook alleen maar inzoverre zij zouden kunnen bijdragen tot het menselijk geluk. Het uitvinden zonder meer en an und für sich moge zijn bekoring hebben voor de uit vinder, de mensheid is slechts gebaat bij de gevolgen ervan, of niet. Spoet niks en atoombommen kunnen mij dus gestolen worden. Zij zijn gigan tisch knap verzonnen, maar waarde loos. Zij behoren niet tot de vooruit gang, maar zij bevorderen de achter uitgang. Evenals het zogeheten elek tronische brein. In het bijzonder het zojuist uitgevonden elektronische brein dat ik citeer „gezichten kan herkennen, lezen, vertalen, schrij ven en wandelen". Dat machien, dat ik citeer nogmaals „zeer vlot kan leren om links van rechts te onder scheiden," en dat „nauwkeurig wordt naarmate het ouder wordt en meer ervaring krijgt en dat dus veel gemeen heeft met de mens" is een onzinnig kreng. Machines behoren alles met machines en niets met mensen gemeen te hebben. En verre weg de meeste mensen worden bij ouder worden minder nauwkeurig. Terecht en tot hun heil. Krijgen wij straks een machine die gelukkig of zelfs ongelukkig is? Krijgen wij machines met zielen? Gaan de uitvinders het leven uit vinden? Gaan wij, kwiek vooruit gaande, onze ondergang tegemoet? Sombere toekomst: de machines krijgen iets menselijks; en mensen onvermijdelijk iets machinaals.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1958 | | pagina 5