Nieuwe Haarlemsche Courant | 1958 | 5 augustus 1958 | pagina 7

DE WERELD IN MINIATUUR

I Druipsteengrotten, wonderlijke
bouwsels van de natuur

I SPROOKJESLAND ONDER DE AARDE

I W

sa

D

Vraag

Antwoord

WIE ADVERTEERT

EEN MOORD!

De maquette- en modellenfabriek
Mextalin Aalst levert steden
j havens en fabrieken in het klein j

De installaties kunnen verkleind
wordenhet produktie-proces niet

BIJNA EEN BOTSING TUSSEN
MAANRAKET EN ADONIS

Meer ontwikkelde
priesters

en

Het begon met „het
goedverlichte huis

Koepel

van polyester
op de Utrechtse

Sterrenwacht

m

mm

Pleidooi voor

Niet beantwoorde
vragen

DINSDAG 5 AUGUSTUS 1958

PAGINA 7

Examens

w

Voor onze jeugdige lezertjes

De ene krijgt

Brandend Maagzuur
bU wijze van toetje

België zet invoer
van uien stop

Hoe ontstaan druipsteen
grotten?

Stalactieten en stalagmieten

Minister Helders naar
de Expo

Ridder Oranje-Nassau

Autokoop met garantie

door

AGATHA CHRISTIE

Woningverbetering en
huurblokkering

Veerdienst

A.O.W.

Belasting

Bedieningsgeld

UllHllfHIIIIIIlllHIIttlHIIIIItlHIIIHIIIIItlllli

uiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiuTi

it

re zijn geen ingenieurs, maar
ingenieus zijn we wel", zegt
de heer H. G. Jansen, terwijl
hij met bijna kinderlijke trots zijn
jongste produkt: een miniatuur zak-
kenlift, demonstreert. Het is een op
schaal verkleinde kopie van een ap
paraat dat door een Cuykse machine
fabriek in de handel wordt gebracht
en de werking is precies dezelfde: als
men er een - evenredig verkleind -
Zakje op plaatst, begint het ma
chientje te zoemen en wordt de zak
automatisch omhooggeheven; neemt
men de zak er af, dan zakt de plaat
waar hij op stond direct weer naar
beneden. Er is één groot verschil
tussen de echte machine en de ver
kleining: bij de echte wordt de han
deling veroorzaakt door een motor;
in het model gebeurt het langs elek
trische weg, via een akku, die in
een doos onder het model verstopt zit.
Het motortje is er wel, maar het doet
niets. Dat kan ook niet, want het is
veel te klein. Maar dit doet niet ter
zake: het gaat om een demonstratie
model, dat moet laten zien, hoe het
werkelijke apparaat in de praktijk
werkt.

De heer Jansen is oprichter en direc
teur van een van de meest wonderlijke
bedrijven die in ons land te vinden zijn:
het maquette- en modellenbedrijf Mex
tal in Aalst. Hij levert alles in minia
tuur: gebouwen, complete havens en
steden, installaties en machines, in hout,
maar voornamelijk in metaal en perspex.
Statische produkten, zoals fabrieks
complexen, maar nog meer bewegende,
functionerende modellen, voor reclame-
en studiedoeleinden.

In de hal van de fabriek staan een
boortoren en een „ja-knikker" zoals de
B.P.m. ze in bedrijf heeft, alleen wat
kleiner. Ze zijn precies op schaal ver
vaardigd voor genoemde maatschappij
die ze gebruikt bij de opleiding van
haar personeel. Voor dit doel heeft
Mextal ook tien volledige oliedistrlla-
ties gemaakt, die een plaats gekregen
hebben in opleidingscentra over heel
de wereld. In de perspexketels zijn
de verschillende stadia, van ruwe olie
tot kerosine, duidelijk zichtbaar; heel
het complex kan bovendien in werking
worden gesteld. Dat betekent niet, dat
dan op kleine schaal olie wordt gedis
tilleerd dat is volslagen onmogelijk
maar wel, dat de werking van alle
onderdelen natuurgetrouw wordt na-
gébootst. De machines zijn dus niet
fabricerend, maar wel functionerend.

Het is vaak een hele toer om dat
echt .functioneren te realiseren... Men
kan dat nl. niet afkijken van de
w.erkelijkheid, omdat deze in een mi
niatuur niet kan worden verwezenlijkt.
Als men b.v. een werkend model moet
maken van een cokesoveninstallatie,
^an men wel de installatie op schaal
Verkleinen, maar niet het proces. Voor
het functioneren van het model moet
dus een eigen oplossing worden ge-
Vonden. De opdrachtgevers vragen
trouwens niet altijd om modellen die
de werking imiteren; vaak moet deze
alleen aanschouwelijk worden voor
gesteld, waarbij men van z.g. „lopend
licht" gebruik maakt. Licht is ook
bij vele maquettes een belangrijk ele
ment: industrieën die hun fabrieks
complex in miniatuur laten nabouwen,
vragen dikwijls om een aparte ver
achting van de verschillende onder
eten, zodat men deze naar believen
op Ij voren kan halen door een druk
over6iïnoP' wat hij een uiteenzetting
hijzotidh» .inrichting van het bedrijf
r, u Instructief kan zijn.
De behoefd
dellen en ma aan functionerende mo-
gterk toegenomi«tte-« is de laatste 3aren
wat nog gebouwrt Maduettes zowel van
wat bestaat: bedru#°et worden als van
werken etc. m

Op de Sterrenwacht te Utrecht is mo
menteel een nieuwe koepel in aanbouw,
die geheel uit polyester (kunststof) is
vervaardigd. Voor zover ter plaatse be
kend, is de Utrechtse Sterrenwacht de
eerste in Europa die dit materiaal voor
een koepel toepast. Werkspoor is mo
menteel bezig de in segmenten aange
voerde koepel, die in een ijzeren skelet
wordt: gevat, te monteren. De halve .bol
ls 2,30 meter breed. Men hoopt de nieu-
?v?r twee maanden met eni
ge plechtigheid in gebruik te nemen.

dat dtit^atmJf°ird,eel van polyester ls,
geleidt zodat ri warmte zeer slecht
lingen buiten tot en?Peratuurschomme-

nêfkunnèn Wordegn Pities bin-
weinig condenswater Sit en eI
Bovendien is de koerei VanUhJevorind:
asbest bekleed, die het weinW "a"1
water absorbeert. Men hooft met''de"
ze combinatie van materialen do
ideale omstandigheden voor obserwltte
te bereiken.

Amsterdam, 4 aug. - Engeis m
P-A. sl de dames A. Govers (Den
Vaag). N. C. Clarijs-van Lith (Amster-
S?m) en de heren J. P. Augustijn (Den
A a,g)' P M Pieters (Haarlem) en W.

yfëser (Den Haag).
m*w°lle 4 schoolakte Duits
Z,;9, 1. m. A v d. Broek te Soest; H.
Ams?ïvfld te' Haarden; G. Weersma te
A nV^am; A Ehren te Curagao G.
t n, rs te Vught, C. H. v. d. Scheer
te Utrecht; mei W Dekker te hoos-
dumen; mej. m' E H. Mooren te Til-
ourg en mevr 1 M. W. de Brouwer-
onneveld te Amsterdam. Huisakte: A
HÓ77 C5 te °en Haag: mevr. W. M. den
Hollander-De Blank te Rotterdam; H.
T o L?.uferink te Almelo, en mevr. K.
^IlfSlters-Kraus te Amsterdam.
AMSTERDAM, 4 aug. - Boekhouden
M-°' Koolma.

UTRECHT, 4 aug. Frans M.O. A:
G. van Dijk, Rotterdam; C. M. J. Sinke,
Amsterdam; G. G. A. Smulders, Eind
hoven; A. S. Spruit, Arnhem; L. de
bwart, Doetinchem; H. G. Tan, Den
«aag; J F. Blom, Wormerveer; C.
Verheul, Voorburg; G. J. M. Verpaalen,
Rotterdam; R A. de Vries, Akkrum;
If v j ®olle, Rotterdam; mej.
- F- Noordzij, Rotterdam; mej. S. A.
M. Tolmeijer, Arnhem en mevr. J
van Straten-Gest, Aerdenhout

meeste maquettes voor ontworpen ge
bouwen, die alleen maar een tijdelijke
functie hebben, nl. een indruk te geven
van hoe het wordt, zijn deze laatste ma
quettes doorgaans van meer perma
nente aard. Ze worden daarom bij voor
keur niet in hout of board, maar in
metaal uitgevoerd. Omdat bijna alles
handwerk is, is het maquette-bouwbe
drijf zeer arbeidsintensief.

Een waar maquetteparadijs is de
wereldtentoonstelling in Brussel, waar
naar schatting voor tien miljoen aan
maquettes staat. Verscheidene hiervan
zijn afkomstig uit het Brabantse bedrijf.
Zo staan er in het transportpaviljoen van
de Belgische Kongo twee maquettes,
ieder van 14 bij 7 meter, die een natuur
getrouw beeld geven van de havens van
Leopoldville en Matadi. Ze zijn nauw
keurig op schaal 1 200 gemaakt, met
werkende kranen, varende schepen en
water met een natuurlijke golfslag.
In elk van beide maquettes zijn onge
veer 6000 manuren verwerkt. Het zijn
twee van de zeven monsterwerkstukken
die het bedrijf voor de Expo vervaardigd
heeft en waarvoor de fabriek met twee
vleugels is uitgebreid.

Het bedrijf van de heer Jansen be
staat in oktober 20 jaar; in 1938 begon
hij, in een werkruimte van 4 m2, met
het uitvoeren van zijn eerste opdracht:
miniaturen van „het goed verlichte
huis" voor Philips. Toen ook de B.P.M.
opdrachtgeefster werd, was definitief
de basis gelegd. De opdrachten voor het
bedrijf, dat sinds 414 jaar gehuisvest
is in een modern fabrieksgebouw in
Aalst, zijn sedertdien snel toegenomen
en_het afgelopen jaar kwamen ze voor
uit het buitenland.

Op de Expo geeft deze maquette een beeld van de zware industrie in België:
kolenmijnen, elektrische centrales, cokesovens enz.

Leopoldville te Aalst in aanbouw

C.

e maanraket, met aan boord pro
fessor Zonnebloem, en de ande
re bemanningsleden en daar
buiten Kuifje en Haddock, heeft bijna
een botsing gehad met een vreemd
soortig in de ruimte voortvliegend voor
werp. Het was een reusachtige steen-
brok. Professor Zonnebloem noemde
deze vliegende rots Adonis. Jullie heb
ben je vast wel even afgevraagd waar

knrvA<tu'sach,:ige steenkolos vandaan kan

n ®".en waarom ze Adonis heet.
nachts n"enkui"iigen, mensen die des
daar opgestlfri1 sterrenwacht met de
in de E vde kijkers werken, hebben

de aarde eens f er iaar^nm «ntdekt. dat

beweegt, dS afstand vin

de aarde en de zon ontwii,?
gelijk blijft. Honderdvijftif^fy^fjX
meter! Maar ook ontdekten de Itlrrln-
kundigen, dat behalve de planeetTar-
de, nog acht andere pjaneten rond de
zon bewegen. Op dezelfde manier dul
in een hele grote cirkel met de zón in
het midden. In totaal draaien, elk 0p
een bepaalde afstand van de zon, negen
nlaneten hun ongeveer cirkelvormige
banen in de ruimte. Het dichtste by cle
zon zijn de planeten Mercunus en Ve-
nus Dan onze aarde en daarna Mars,
Jupiter, Saturnus (de planeet met de
ring er omheen!) Uranus, Neptunus en
Pluto. De helderste, Jupiter en Vwms,
kun je op een heldere avond wel eens
zien.

De namen van de planeten zijni af
komstig uit de oudheid. De vele goden
waar de mensen toen in geloofden wer
den zo genoemd. Ook de naam Adonis,
d® naam van de geweldige steenmas
sa die Kuifje tegenkwam, is zo oud.
Waarom heet dit grote brok steen zo?

dat uit te leggen moet je de
geschiedenis van Adonis kennen. Ado
nis was een heel mooie en schoon ge
bouwde jongeman. Hij hield erg veel
van Venus en Venus van hem. Zy was
een eel mooi meisje, en een van de
planeten heet naar haar. Ze probeer
den dus een afspraakje samen te ma
ken, maar tijdens de jacht op wilde
zwjjnen kreeg Adonis een heel ernstig
ongeluk. Van het afspraakje is nooit
meer iets gekomen. Dat is ongeveer
het verhaal zoals we het uit de ge
schiedenis kennen.

Tussen de planeet Mars en Jupiter
hadden de sterrenkundigen nu eigenlijk
verwacht nog een planeet te kunnen
vinden. Dat hadden ze uitgerekend. Ze
vonden geen mooie ronde planeet, maar
in plaats daarvan een heel groot aan
tal grote en kleine brokken steen. Pre-

cies zulke rotsen als op het plaatje in
het verhaal van Kuifje. Deze rotsen be
schreven heel onregelmatige banen.
Nu eens zyn ze heel dichtbij de zon en
dan gaan ze er weer ver vandaan. Zy
hebben, net als de planeten, aantrek
kingskracht, die we voor de aarde
zwaartekracht noemen. De zwaarte
kracht van Adonis trekt nu de raket
aan.

De atoommotor is gelukkig sterker.

Hoe de vliegende rotsen daar geko
men zijn is een heel moeilijke vraag.

Door ingewikkelde berekeningen weet
men hoe groot ze ongeveer zijn. Ze zyn
soms wel 50 kilometer in doorsnede.
Probeer je maar eens voor te stellen
hc groot dat is. De kleinere plane
toïde zoals ze genoemd worden, kun
nen ook ontdekt worden, wanneer ze
heel dicht bij de zon komen.

Het kleine planeetje Adonis nu is niet
veel groter dan 20 km in doorsnede.
Maar het komt met nog enkele andere
planetoïden het dichtst bij de zon. De
planeet Venus is ook heel dichtbij de
zon. Ontmoeten, dat wil zeggen: bot
sen, zullen Venus en Adonis waarschijn
lijk wel nooit doen. Misschien kun je
nu begrijpen waarom de sterrenkundi
gen die in 1936 deze planetoïde ontdekte
hem Adonis noemde.

Advertentie

de ander zijn lijden begint al na de
eerste hap. Maar in beide gevallen is 't
schrijnend vuur te blussen op het mo
ment dat de eerste steekvlam zich doet
voelen. Een of twee Rennies nemen; het
vuur is gedoofd en ge kunt pijnloos
genieten van Uw kostelijk maal.

Steek steevast een paar Rennies bij U.
Ze zijn stuk voor stuk verpakt, smaak
vol en hygiënisch en ge kunt ze nemen
zonder dat iemand er weet van heeft.
Daarbij zijn ze nog lekker ook.

Met ingang van 5 augustus heeft Bel
gië, de invoer van Nederlandse uien in
België verboden als gevolg v in de prijs
ontwikkeling op de Belgische markt.
Hoe lang het invoerverbod zal gelden
is niet bekend. Deze maatregel geldt
voor uien boven 30 mm doorsnede en
dus niet voor zilveruien.

Er wordt dit jaar in ons land een
grote uienoogst verwacht. Het areaal is
ongeveer 25% groter dan het vorig jaar
en zoals de stand van het gewas zich op
het ogenblik laat aanzien zal de kilo
opbrengst zeer hoog zijn. Ook in de an
dere uien producerende landen van Eu
ropa schijnt de stand van het gewas
overwegend zeer goed te zijn.

ie tijdens een vakantiereis in
het buitenland de kans krijgt
een van de gerenommeerde
druipsteengrotten te bezoeken, mag
deze gelegenheid beslist niet voorbij
laten gaan. De bezoeker zal er zekei
geen spijt van hebben, want een
rondgang door een van die geheim
zinnige grotten betekent een unieke
belevenis. Men komt daar in een ge
heel andere wereld, ja, men zou zeg
gen in de wereld van 't sprookje, want
bodem, wanden en zoldering van de
grot weerkaatsen ongelooflijk grillig
in het kunstlicht. De schaduwen zijn
diep, hetgeen mysterieuze effecten
opwekt, terwijl in het licht der lam
pen de druipsteenpegels schitteren in
vele kleuren.

Zo wandelend zou men er zich niet
over verbazen, wanneer er plotseling
kabouters, elfjes, draken en wat al
niet voor legendarische wezens te
voorschijn zouden komen. Het is vol
komen begrijpelijk, dat dergelijke
grotten in vroeger tijden een diepe
indruk maakten op de bevolking van
de streek, die minder reëel en bij-
geloviger dan de moderne mens was.
Het hoeft daarom echt geen verwon
dering te wekken, dat er rond derge
lijke grotten en bergholen de nodige
sprookjes en legenden zijn ontstaan,
waarin feeën, bergkoningen, reuzen,
rovers en monsters een belangrijke
rol spelen.

Druipsteengrotten ontstaan alleen
in kalksteen. Zij zijn daarom ook niet
overal te vinden. Het is noodzakelijk
dat er zich boven een grot, de holte
in de grond, een dikke laag kalksteen
bevindt. Het regen- of sneeuwwater
kan dan door de uiterst kleine en
nauwe spleetjes in de kalk zakken en
zo komen tot het plafond van de grot.
Tijdens dat zakken lost het water
microscopisch kleine deeltjes kalk op,
die met het water worden meege
voerd. Ligt er nog een flinke laag

Duidelijk steken de stalactieten af tegen het plafond van een druipsteen
grot, waar men zelfs een onderaards boottochtje kan maken hetgeen de
rondgang door de grot nog indrukwekkender maakt.

teelaarde ofwel humus boven de laag
kalk, dan is dat nog beter, want het
water neemt, zakkend door de humus-
laag, koolzuur op en koolzuurhou
dend water kan veel meer kalk op
lossen dan normaal.

Is het water met de opgeloste kalk
tot het plafond van de grot doorge
drongen, dan kan het daar de kalk
weer afzetten op het gesteente. Het
best gaat dit, wanneer de grot wijd
en er een goede luchtcirculatie is,
waardoor het water spoedig ver
dampt. Elke waterdruppel zet dan
een klein ringetje kalk op het ge
steente af. Na vele duizenden jaren
vormen er zich op die manier afhan
gende kaljcpegels, de stalactieten,
waar steeds weer druppels aan komen
te hangen.

Ook komt het voor dat een druppel
kalkwater niet aan de afhangende
pegel blijft hangen, maar tenslotte
van de punt naar beneden valt en op
de grond verdampt en daar zijn kalk-
ringetje afzet. Na vele duizenden ja
ren ontstaan op die manier ook op
de bodem van de grot staande kalk-
pegels, de stalagmieten. want het ene
ringetje kalk komt op het andere.

De afhangende, zowel als de staan
de kalkzuiltjes hebben de meest gril
lige vormen en dikwijls ook nog
schitterende kleuren van wit, geel,
bruin, rood en alle tussentinten, ver
oorzaakt door diverse mineralen, die
in de oplossing terecht kwamen.
Soms raken de hangende en staande
pegels elkaar en ontstaat er één zuil,
die in zijn grillige vorm met andere
zuilen als het ware het gewelf torst.
Het is begrijpelijk, dat op deze ma
nier de meest bizarre en sprookjes
achtige interieurs in de grotten kun
nen ontstaan.

iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiHiiiMiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiniiiiiiiiimi;

n Mlin lil li 11li 11111111111H

In het jubileumnummer van het blad
van het Ushaw-college, het priester
seminarie van de Katholieke Kerk in
Noord-Engeland, dat 15C jaar bestaat,
heeft de aartsbisschop van Liverpool
gepleit voor een betere ontwikkeling
van de priesters. Vroeger, aldus de
aartsbisschop, mgr. Heenan, en in som
mige streken en landen is het nog zo,
was de priester praktisch de enige be
studeerde man in het dorp. De snelle
ontwikkeling van het onderwijs echter,
waardoor bijna elke pientere jongen
of meisje in staat wordt gesteld min
stens een middelbare opleiding te ge
nieten, is er oorzaak van, dat het in
tellectuele gehalte van de parochie veel
en veel hoger wordt.

Deze tendenz zet zich nog steeds voort.
Daarnaast zorgen ook radio en televisie
voor een veel bredere algemene ont
wikkeling van de mensen, die niet ge
studeerd hebben. De komende genera
ties, aldus de aartsbisschop, geven er
geen zier om of hun pastoor of kapelaan
nu al zonder stotteren een stuk Grieks
kan vertalen. Volgens de r oderne stan
daard zal de priester zelfs onontwik
keld lijken, indien hij niet op de hoogte
is van de elementaire wetenschap, zij
het dan populair. „Tenzij de priester
ook algemeen ontwikkeld is, zal hij een
vreemdeling zijn tussen zijn meer ge
vormde parochianen". Mgr. Heenan
pleit dan voor een aanpassing van de
seminarie-opleiding aan de eisen, die
onze tijd stelt.

De minister van zaken overzee, mr.
G. Ph. Helders, zal morgen op uitnodi
ging van de Belgische minister van ko
loniën een bezoek brengen aan de Expo.
Voornamelijk ter bezichtiging van de
tentoonstelling van de Kongo en Ruanda
Urundi. De minister zal vergezeld wor
den door de secretaris-generaal van het
ministerie, de heer B. Krijger.

By K.B. is benoemd tot ridder in de
orde van Oranje-Nassau de heer J.
Vesseur, secretaris-ontvanger der ge
meente Zaandijk.

Vragen voor deze rubriek moeten worden gericht aan da

Redactie van ons blad (met te de Unker-bovenhoek der
enveloppe: „VropenrubrieJe"). De beantwoording ge
schiedt gratis. Da Redactie behoudt zich echter het recht
voor, bepaalde vragen niet voor beantwoording in aan
merking te doen komen. Over de bestisstng dienaangaande
kan niet worden gecorrespondeerd. Gaarne vermelding
van naam en adres bij de ingezonden vragen.

Men boude er nog rekening mee, dat men minstens 14 i
dagen op antwoord zal moeten wachten en dat het ons 1
niet mogelijk tt. te te gaan op verzoeken tot persoonlijke 1
beantwoording der brieven.

rurcru-j-u-u-un.

H. B.In augustus 1956 kocht ik
een auto met garantie. Na 8 maan
den rijden (ca 4000 km met ca 600
reparatiekosten), begaf ook de mo
tor het en was de auto totaal op.
In augustus 1957 nam betrokken au
tohandelaar deze auto terug, onder
getuige verklarend: ,.Ig wist niet dat
hy zo slecht was. U krijgt van mij
een andere auto, want deze auto
moet van de weg af". Nu is het
juli 1958 en ik heb nog steeds geen
andere auto. Na vergeefse pogingen
om hem zyn belofte te doen nako
men, heb ik deze handelaar schrif
telijk doen weten, dat hy binnen 4
weken moest zorgen, dat de zaak in
orde kwam en dat ik anders zou
gaan procederen. Die termijn is in
middels verstreken, zonder dat ik
antwoord heb ontvangen. Is hier
wellicht iets aan te doen, zonder di
rect naar een advocaat te lopen,
wat wel een en ander zal kosten?

U zoudt alsnog kunnen proberen de
aangelegenheid in der minne te rege
len en wel door hem alsnog schriftelijk
aan te manen. Doet u dit by aangete
kend schrijven met bericht van ont
vangst (inlichtingen over de wijze van
verzending ten postkantore) en houdt
u afschrift van die brief. Na verloop
van de door u gestelde termijn voor
antwoord adviseren wij u toch om een
plaatselijke advocaat in de arm te ne
men. De kosten behoeven niet zo hoog
te zyn, als blijkt, dat een eenvoudig
schrijven van deze advocaat tot het be
oogde resultaat voert. Het lijkt ons het
beste, dat u de betrokken handelaar de
keuze geeft tussen het nakomen van zijn
belofte of schadevergoeding en het be
drag van deze schadevergoeding onder
werp van onderhandeling (in persoon)
te maken. Bij dit laatste zou de door
u te nemen advocaat zeker goede dien
sten kunnen verrichten als uw adviseur.
Verlopen de onderhandelingen dus niet
direct naar wens, aarzelt u dan niet,
van deskundige hulp gebruik te maken.

64

zullen toch niet écht zijn? Nee, dat is eigen
lijk niet denkbaarzei Phillipa, op de grond ge
hurkt, yverig de overal verspreide bolletjes opra
pend.

Craddock nam er een op zijn hand en was juist
van plan op smalende toon te zeggen, dat ze onmo
gelijk echt konden zijn, toen hij zich inhield. Ten
slottehet konden misschien echte parels zijn!

Letitia Blacklock had hem weliswaar verzekerd, dat
er geen kostbaarheden in huis waren.... -maar als
Randall Goedler iets cadeau gegeven had, zou het
zonder twijfel kostbaar zijn geweest. De dingen leken

valsmaar waren ze dat ook? Iemand, die wist

dat ze echt waren zou er stellig een moord voor

over hebbenzo groot was de waarde, die zy in

dat geval vertegenwoordigden.

De inspecteur vermande zich echter en keerde tot
de werkelijkheid terug. Juffrouw Marple was ver
dwenen. Hij ging direct naar de pastorie.

Hij trof hier mevrouw Harmon en de predikant
in de grootste ongerustheid aan. ,,Zij is er nog
niet!", zei Dot.

„Heeft ze gezegd, dat ze van De Keien dadelijk
naar huis dacht te gaan?" vroeg Juliaan.

„Nee, dat heeft ze niet gezegd" antwoordde Crad
dock nadenkend. Hy herinnerde zich hoe energiek
haar mond had gestaan, toen hij Jane Marple voor
het laatste gezien had, en hoe staalhard haar an
ders zo vriendelijke, blauwe ogen hadden geleken.

„Zij stond met brigadier Fletcher te praten, toen
ik haar voor het laatst gezien heb," vervolgde hij.
„Bij het hek, stond ze. Ik dacht dat zij rechtstreeks
naar de pastorie terug ging. Ik had haar wel met
de auto kunnen laten brengen... maar ik had op dat
moment zoveel te doen, dat zij onopgemerkt is weg
gegaan. Misschien dat Fletcher nog iets meer weet
te vertellen..."

De inspecteur belde eerst naar juffrouw Hinchlif-
fe, doch hoorde, dat Fletcher daar niet meer was.
Hij had ook niet gezegd waar hij heen ging. Zij dachl
naar Milchester... om de een of andere reden...

Toen de inspecteur aan het hoofdbureau te Mil
chester navraag deed, wist men hem daar niets om
trent Fletcher mede te delen. Daarop wendde de in
specteur zich tot Dot. „Waar is dat stuk papier, waar
over u telefoneren?"

Dot haalde het en hij spreidde het voor zich op ta
fel uit. Dot probeerde het eveneens te ontcijferen
en las uit het beverige schrift allereerst: Lamp.
Daarop volgde het woord: Viooltjes. Vervolgens een
tussenruimte en de vraag: Waar is het buisje aspi
rine. Met grote moeite ontraadselden zy vervolgens
ue wooraen: Zalige Moord.

„Dat is die zoete cake van Mitzi!" legde Dot uit.

„Een dappei gedragen ernstige beproeving," luid
de de volgende regel.

Hierna volgden de woorden jodium en parels. Wa'
staat daar? Letty of Lotty? Haar e's lijken precies
o's! Daar hebben we Bern en tenslotte „Ouder
domspensioen".

Mevrouw Harmon en de inspecteur keken elkan
der stomverwonderd aan. Craddock recapituleerde
„Lamp, Viooltjes. Waar is het buisje aspirine? Za
lige Moord. Een dapper gedragen ernstige beproe
ving. Jodium. Parels. Lotty. Bern. Ouderdomspen
sioen."

Dot vroeg: „Leest u daarin een betekenis?"

Craddock antwoordde: „Alleen maar één sche
merlichtje. Ik vind het hoogst merkwaardig dat zi,,
het woord „Parels" heeft opgeschreven!"

„Waarom? Wat kan dat betekenen?"

„Weet u ook of juffrouw Blacklock altijd dat hoge
parelsnoer draagt? Die drie rijen boven elkaar?"

„O ja, altijd! We hebben er wel eens om gelachen.
Ze zien er zu afschuwelijk vals uit, is het niet? Maar
ik geloot, dat ze dat hoogst gedistingeerd vindt!"

„Er kan natuurlijk ook een andere reden voor be
staan," merkte Craddock voorzichtig op.

,,U bedoelt toch niet, dat ze écht kunnen ztfn?
zei Dot.

„Heeft u ooit de gelegenheid gehad echte parels
van die grootte te aanschouwen?"

„Neen, maai dit is duidelijk glas!'

Craddock haalde even zijn schouders op. „Hoe het
zy, het doet er op het ogenblik ook weinig toe. Het
gaat nu om juffrouw Marple..^ Wij moeten haar zo
gauw mogelijk zien te vinden."

Zij moesten naar zien te vinden voordat het te
laat was. Of was het misschien reeds te laat? Uit
de woorden, die zij met potlood had neergekrabbeld
bleek maar al te duidelijk, dat zjj een spoor volgde..
Zoiets was gevaarlijk... afschuwelijk gevaarlijk...

Craddock liep met grote passen de pastorie weer
uit. Zoeken..dat was het enige wat je doen moest

Toen hoorde hij een bekende stem van onder de
druipnatte laurierstruiken:

„Meneer!", riep brigadier Fletcher met bijzonde
re nadruk, „Menéér!"...

Het was een vry droefgeestige maaltijd op Little
Paddocks geweest. Niemand had een woord gezegd.
Patrick had het onbehaaglijke gevoel dat hij volko
men uit de gratie was. Krampachtige pogingen van
zijn kant om e«m gesprek gaande te houden, hadden
gefaald. Philipa Haymes zat geheel in gedachten ver
zonken. Juffrouw Blacklock deed niet eens moeite
meer haar gewone opgewektheid te veinzen. Zij had
zich voor tafel nog verkleed en was beneden geko
men met haar halssnoer van cameeën. Maar voor het
eerst toonden de zwarte kringen onder haar ogen, hoe
beangst zij was.

Julia was de enige, die de hele avond haar apathi
sche onbewogenheid behield. „Het spijt me, tante
Letty, dat ik nu mijn koffers nog niet kan pakken.
Maar de politie zal natuurlijk niet willen, dat ik
van het toneel veidwijn. Maar ik zal uw dak heus

niet bezoedelenof hoe noemen ze dat. Ik reken

er overigens op, dat inspecteur Craddock elk ogen
blik met de handboeien komt aandraven. Ik snap
trouwens toch niet, waarom dat al niet veel eerder
gebeurd is."

(Wordt vervolgd)

L. A. B.Ik heb een onlangs ge
kochte woning, welke niet is inge
schreven in het grootboek woning
verbetering en een woning, welke
dat wel is. Voor de eerste, waarin
na de vorige eigenaar nu mijn doch
ter woont, heb ik ca. 1.000 aan
verbeteringen uitgegeven. Is het
mogelijk deze verbeteringen te beta
len met de geblokkeerde gelden
van het andere huis?

Of de huurwoning van uw dochter ten
rechte niet is opgegeven by het groot
boek, kunt u het beste verifiëren bjj de
betrokken notaris of zaakwaarnemer,
die ook de voor de aanmelding nodige
formulieren S bezit. In ieder geval
is het zo, dat uitbetaling van op het
grootboek ingeschreven gelden slechts
kan geschieden, indien een verhuurder
verbeteringen heeft aangebracht aan
een of meer in het grootboek ingeschre
ven woningen.

J. B.: Vaart de veerpont bjj Berch-
ambacht 's nachts ook?

Op werkdagen tot 23 uur, daarna vol-

fens afspraak. Op zaterdagen en feest
agen van 6 tot 24 uur. Normaal 20
minutendienst, bjj grote drukte om de
10 minuten.

G. P. M. B.: Mijn moeder, 79 jaar,
in Duitsland woonachtig, is door
haar huwelijk met mijn (overleden)
vader Nederlandse geworden. Heeft
zij recht op uitkering ingevolge de
algemene ouderdomswet?

Neen. Zij moet in Nederland woonach
tig zijn.

N. K.: Een bejaard echtpaar zon
der kinderen heeft een inkomen van
2.700 per jaar. Moet het hier
van belasting betalen?

Doorslaggevend ls hier de vraag of dit
echtpaar 65 jaar of ouder ls of niet. In
het eerste geval krjjgt dat echtpaar
624 aftrek, omdat het 65 jaar is (ge

weest) en betaalt dan geen belasting.

geval, dus jonger zijnde
dan 65 jaar (dan is men feitelijk ook

„bejaard"), betaalt het wel belasting,
omdat het dan niet in aanmerking komt
voor aftrek van die 624 per jaar.

J.'F. S.: Heeft een kamerwerk-
meisje ook recht op bedienings
geld?

Neen, kamerwerkmeisjes niet, kamer
meisjes wel.

Sommige lezers zullen vergeefs
wachten op de beantwoording van
hun vragen. Steeds weer worden wij
genoodzaakt vragen terzijde te leg
gen; omdat zij volstrekt onduidelijk
zijn omdat vraag noch antwoord
zich lenen voor publicatie in een
dagblad, en soms omdat zij van een
dergelijke onnozelheid zijn, dat
publicatie en beantwoording ervan
belachelijk zouden zijn. Men lette
voorts op de telkens in de rubrieks-
kop herbaalde voorwaarden. Corres
pondentie over het al dan niet be
antwoorden van vragen moeten wij
uitsluiten.