DORDRECHT BEREIDT ZICH VOOR
KONINKLIJK BEZOEK
OP
Tweede zeehaven betekent
verdubbeling van capaciteit
DE POLSSLAG Q
T
Amerikaanse prediker
gesondmaker
in ons
tevens
land
Zijn optreden een geval van
zelfmisleiding
Het
spookpaard
Het schip mag niet op de ka wachten
Laatste nieuivs
over ruimtevaart
V akantiebedrij ven
in Limburg
opgelicht
OPTREDEN OP HAAGSE MALIEVELD
^J:r.,hr/StSr«'n«e2.un„s192
STAATSEXAMEN (HBS 8, Gymn.)
RESA-HILVERSUM
ZATERDAG 23 AUGUSTUS 1958
PAGINA 6
„De Engelbewaarder"
opgenomen in
Okki/Taptoe
Toestand van mgr.
Huurdeman
Wijziging wet op het
Nederlanderschap
Australië niet afzijdig
in conflict om
Nieuw-Guinea
Duitser aangehouden
Amerikaanse wapens
voor Indonesië
Vragen van Gerhrandy
Vragen over luchtlijn
A'damMoskou
Verkeersvliegtuig van zelfde
type als bommenwerper
Het voelen van de pols: een onderzoek
methode die in korte tijd veel kan leren over
de toestand van een zieke
Oorspronkelijk
detective-verhaal
door MARTIN MONS
(Van onze verslaggever)
Dordrecht bereidt zich voor op ko
ninklijk bezoek. Vrijdag 5 september
zal koningin Juliana voor het eerst in
haar waardigheid als vorstin der Ne
derlanden de oude Merwestad binnen
trekken, waarbij zij zal worden uitgeno
digd een nieuw havencomplex in ge
bruik te stellen. De hoge bezoekster
volgt dan het voorbeeld van haar moe
der, prinses Wilhelmina, die lang voor
de oorlog Dordrechts eerste zeehaven
officieel ontsloot. Kroonprinses Juliana
heeft zich nog wel eens in de stad ver
toond, maar nu zij voor de eerste maal
als koningin zal verschijnen, maakt de
hele bevolking zich op haar een vor
stelijke ontvangst te bereiden. Het ge
meentebestuur heeft haar trouwens niet
gevraagd te komen voor een wissewas
je. De opening van de nieuwe zeehaven
betekent voor Dordrecht ongeveer een
verdubbeling van de capaciteit en een
noodzakelijke aanvulling om de gestaag
toenemende zeevaartbedrijvigheid in de
stad ruimte te kunnen geven. Boven
dien komen belangrijke industrieterrei
nen vrij rondom de nieuwe havenbek
kens, waarmee de economie van Hol
lands oudste stad nieuwe impulsen
krijgt toegediend.
Als centrum van Industriële activi
teit heeft Dordrecht in den lande een
vermaardheid die haar terecht toekomt,
maar de ligging is anderzijds zo uiter
mate gunstig, dat ook moeilijk anders
te verwachten zou zijn. De rivierlopen
in de provincie Zuid-Holland, die bijna
iedere leerling op de lagere school al
tot wanhoop brengen, bereiken bij Dor
drecht wel een hoogtepunt van verwar
ring, en het zou nauwelijks verbazing
wekkend zjjn ais ook de inwoners van de
stad zelf op dit punt een gebrekkige
locale kennis aan de dag legden. De
voornaamste rivier waaraan Dordrecht
is gelegen en dat weet iedereen
nog wel is de Merwede, maar dit
machtige water splitst zich naar het
noorden toe in de Noord, naar het zui
den in de Dordtse Kil en naar het wes
ten in de Oude Maas. De verbindingen
per schip zijn dus op vele wijzen mo
gelijk. Het vaarwater stelt echter zijn
beperkingen. De stad is niet bereikbaar
voor schepen groter dan 10.000 ton of
wel met meer diepgang dan 26 a 27
voet. Het voornaamste obstakel is de
Oude Maas, toevoerweg van Dordrecht
naar de Nieuwe Waterweg, die tussen
1920 en 1930 op de huidige diepte is
gebracht. Dordrecht streeft er nu naar
ook schepen van 30 voet diepgang ofwel
ongeveer 12.000-tonners te kunnen ont
vangen. De eerste zeehaven is daar op
berekend en ook in het nieuwe complex
zijn dergelijke formaten welkom. Zo
lang evenwel de Oude Maas niet is uit
gebaggerd, zal Dordrecht nog met
10.000-tonners genoegen moeten nemen.
Het aantal zeeschepen, dat de Merwe
stad tot bestemming heeft, is in vier
jaar tijds ongeveer verdubbeld, naar
evenredigheid dus een grotere vooruit
gang dan Rotterdam heeft geboekt. In
1954 meerden 1065 schepen met een ge
zamenlijke tonnage van 2.235.000 ton
in Dordrecht, terwijl 1957 reeds een
aantal van 1902 schepen te zien gaf
met een tonnage van circa 4.250.000
brt. Tijdelijk heeft de stad ook in de
conjuncturele depressie gedeeld, maar
de curve gaat al weer omhoog.
Burgemeester mr. J. A. H. J. van
der Dussen ziet voor zijn stad een
speciale taak weggelegd, namelijk als
ontvangstgelegenheid voor middelgro
te en kleine zeeschepen. Naarmate
immers Rotterdam zich gereed maakt
Er is een fusie tot stand gekomen
tussen de katholieke jeugdtijdschriften
De Engelbewaarder en Okki-Taptoe. De
Engelbewaarder, het oudste katholieke
jeugdtijdschrift in Nederland, dat in
een editie voor de kinderen van 7-10
jaar en in een editie voor de oudere
leerlingen van de lagere school ver
scheen, zal nu opgaan in de tijdschrif
ten Okki - Taptoe.
Okki is sinds enkele jaren de nieuwe
naam van het Kleuterblaadje, terwijl
Taptoe de nieuwe titel is voor Roomse
Jeugd.
Deze tijdschriften beginnen thans aan
hun veertigste jaargang. Aan de tijd
schriften wordt een redactieraad ver
bonden, waarin vooraanstaande perso
nen uit het onderwijs zitting hebben.
De redactieraad zal de redactie advi
seren bij het samenstellen van de in
houd van beide katholieke jeugdtijd
schriften.
Het voortreffelijke boek van Albert
Ducrocq: La Route du Cosmos, vers les
voyages interplanetaire* is nu bij Schel-
tema en Holkema N.V. te Amsterdam
verschenen onder de titel: Voor de
poorten van het Heelal, theorie en prak
tijk van de ruimtevaart. Zoals tal Frank
rijk het werk van Ducrocq een groot suc
ces is geworden, zo zal dit goedverzorg
de werk ook in Nederland zeker aftrek
vinden.
De Nederlandse uitgave heeft boven
dien dit voor op de Franse, dat de
auteur het op de hoogte van de tijd
heeft gebracht. Sedert 4 november 1957,
de datum waarop de schrijver het ma
nuscript bij zijn vranse uitgever inle
verde, is er immers zoveel gebeurd dat
een aanvulling noodzakelijk werd. Se
dert de dag van Spoetnik II is er een
nader - waardering en interpretatie van
de schaarse uit Rusland afkomstige ge
gevens over Spoetnik I en II en een aan
tal feitelijke gegevens over Spoetnik III
aan de orde gekomen, vooral over de
laatste, die met een gewicht van 1327
kg de sensatie was van Hemelvaarts
dag 1958 (15 mei)
Bovendien is aandacht gewijd aan de
Amerikaanse Explorer en Vanguard sa
tellieten, die met hun geringe afmetin
gen voor de leek van gering belang lij
ken naast de enorme massa's die door
de Russen de wereldruimte zijn inge-
siingerd. Dat deze Amerikaanse presta
ties in technisch en vooral wetenschap
pelijk opzicht voor de meer spectacu
laire Russische niet onderdoen, wordt
in een voor deze Nederlandse uitgave
geschreven aanvulling duidelijk uiteen
gezet.
Het boek is in eenvoudige taal ge
schreven en de vertaler H. de Rétrécy is
er in geslaagd het heldere Frans van Du
crocq niet te verdui teren, hetgeen een
compliment waard is. Voor een ieder
die wil weten hoever het nu staat met
de ruimtevaart is dit werk hét boek
T W.
om superschepen te kunnen behande
len en zjjn outillage steeds meer op
het nieuwe type afstemt, komen de
schepen van bescheidener afmetingen
wat in het gedrang. Langs de Nieuwe
Waterweg heeft deze laatste categorie
weinig kans op nieuwe aanloopgele
genheden en aangezien de middelgrote
en kleinere schepen zich voorlopig niet
door hun grotere broers zullen laten
verdringen, zal een steeds groeiend
deel naar Dordrecht een heenkomen
zoeken. En onder het motto „men
moet het schip niet op de ka laten
wachten" is nu de tweede zeehaven
in uitvoering, waarvan een der tak
ken dan op 5 september officieel in
gebruik komt. De toegang tot de In
dustriehaven, zoals de naam luidt van
het nieuwe werk, is 600 meter lang en
145 meter breed, terwijl de drie bek
kens een lengte hebben van achter
eenvolgens 300, 350 en 450 meter bjj
eveneens een breedte van 145 meter.
Dordrecht krijgt er daarmee 20 hec
tare havenoppervlakte en 45 hectare
industrieterrein bij. Rond het complex
moest ook een nieuwe hoofdwaterke
ring worden aangelegd. In de loop
van het volgend jaar komt de aan
winst voor de Dordrechtse zeehaven
capaciteit helemaal klaar.
Intussen wacht nog een ander plan
op verwerkelijking, dat nauw met de
Industriehaven samenhangt. De Dordtse
Kil vloeit in de Oude Maas via een
nauwe sleuf, die de doorvaart ernstig
bemoeilijkt en wegens de dientengevolge
optredende drukte ook de veerdienst
van Wieldrecht naar 's-Gravendeel
meermalen hindert. Die sleuf draagt
de plastische naam Mallegat, terwijl in
de nabijheid twee geheel onbruikbare
modderpoelen gelegen zijn, de Krabbe
en de Krabbegeul. Daartussen is de ri
vier geheel dichtgeslibd. De gemeente
wil nu deze hopeloze situatie uitbuiten
door het Mallegat tot een haveninsteek
te maken, direct communicerend met
de Industriehaven, van het schor in
dustrieterrein maken en de scheepvaart
door de uit te diepen Krabbe om te
leiden.
Wanneer de consequenties van het
Deltaplan nauwkeurig zullen worden na
gegaan voor de stad Dordrecht en om
geving, zal het plan in het waterloop
kundig laboratorium in Delft op zijn
technische kwaliteiten worden beproefd.
Dordrecht zou in elk geval de ontwikke
ling op het gebied van scheepvaart en
industrie vele jaren lang voor zijn. Het
schip zou niet op de ka hoeven te wach
ten.
Het Deltaplan. Dordrecht wordt er
nauwelijks in genoemd. Dat heeft het
gemeentebestuur van de oude, trotse
Merwestad destijds zo bevreemd, dat
het een uitgebreide brief stuurde naar
„Den Haag" met een verzoek om op
heldering omtrent enkele punten. Dor
drecht is toch immers ten nauwste bij
het Deltaproject betrokken en zou zijn
aandeel moeten leveren in de verwach
te bevolkingsaanwas in de randstad.
Het schrijven heeft in elk geval dit suc
ces opgeleverd, dat de Oude Maas ver
moedelijk niet met een stuw wordt af
gesloten, zoals aanvankelijk de bedoe
ling was. Het motief voor die afslui
ting was o.a. het terugdringen van de
beruchte zoutwatergrens. Nu hellen de
deskundigen van de rijkswaterstaat ech
ter meer over tot de opvatting, dat een
dergelijke stuw van weinig betekenis is
tot dit doel. Voorts is Dordrecht uiter
aard gekant tegen een brug als oever
verbinding van de Oude Maas in de
toekomstige Zoomse of Beneluxweg.
Men dringt derhalve aan op een tun
nel.
Het vraagstuk der verbindingen is
voor de stad trouwens al vele jaren
lang actueel. Het eiland van Dordrecht
kent over de weg slechts twee directe
verbindingen met het vasteland: de
brug over de Oude Maas in de rijks
weg naar Rotterdam en de Moerdijk-
brug naar Brabant. Een recent rapport
van deskundigen bepleit een spoedige
aanleg van een verkeersbrug bij 's-Gra
vendeel, mede ter ontsluiting van de
Hoekse Waard, terwijl de Baanhoek-
brug over de Merwede, ter verbinding
met het oosten des lands (vooral de
Betuwe) eindelijk het volgend jaar aan
de orde komt. Men kan dan gebruik
maken van de pijlers van de spoorbrug,
die de N.S. blijkbaar niet nodig hebben.
Ondanks het betrekkelijke isolement,
waarin Hollands oudste stad dus steeds
verkeerd heeft, is de expansie nauwe
lijks geremd. De indrukwekkende in
dustriehaven is een nieuw symptoom
van Dordrechts welvaart.
In Keulen zijn de wereldkampioenschap
pen haarkappen gehouden. De foto
toont v.l.n.r.: „Zomer"„Herfst"
en „Winter"...
De toestand van mgr. Th. Huurdeman,
vicaris-generaal van de aartsbisschop
van Utrecht, werd hedenmorgen zeer
bevredigend genoemd. Zoals bekend,
heeft hij vrijdagmorgen in het St.-An-
thoniusziekenhuis te Utrecht een zware
operatie ondergaan, die goed geslaagd
is. De 80-jarige patiënt heeft voorts een
rustige nacht gehad.
In het staatsblad is thans opgenomen
het K.B. waarbij word bepaald, dat
de rijkswet van 16 juli j.l., houdende
wijziging van de wet op het Neder
landerschap en het ingezetenschap voor
wat betreft vrouwen die gehuwd zijn
geweest en minderjarige kinderen, 1 sep
tember in werking treedt.
(Van onze Haagse redactie)
„Wanneer Indonesië een aanval zou
doen op Nederlands Nieuw-Guinea, dan
zou naar mijn persoonlijke mening
Australië niet afzijdig blijven staan",
deze opvatting werd gisteren uitgespro
ken door mr. W. Courtenay van de Syd
ney Daily Mirror Press. De heer Cour
tenay was oorlogscorrespondent in het
Verre Oosten en is enige dagen in
Nederland geweest waar hij, zoals hij
zei, besprekingen heeft gevoerd met
hooggeplaatste functionarissen o.a. op
het ministerie van buitenlandse zaken.
Mr. Courtenay zag voorlopig geen ge
vaar in de wapenleveranties van Ame
rika aan Indonesië, omdat dit land niet
beschikt over de schepen voor een wer
kelijk belangrijke actie tegen Nieuw-
Guinea. Wel meende hij dat Rusland, in
een verdere toekomst zal trachten via
Indonesië de beschikking te krijgen over
onderzeebootbases op Nieuw-Guinea.
Van daaruit zou Rusland de Westerse
verbindingslijnen in het gebied van de
Stille Oceaan kunnen bedreigen.
Aan de Belgisch-Nederlandse grens
bij Smeermaes is aangehouden een 33-
jarige Duitser uit Münster Hij wordt
verdacht van oplichting. Hij bevond
zich in gezelschap van een tweede Duit
ser. Deze laatste wist echter te ontko
men.
Beide personen hielden zich vorig
jaar bezig met het aanwerven van le
den-hotels en pensions voor de Interna
tionale Toeristenbond te Münster. Tegen
betaling van een flink bedrag als lid
maatschap kon de Zuidlimburgse hotel-
of pensionhouder verzekerd zjjn van een
groot aantal Duitse vakantiegangers, ook
leden van genoemde bond. De hotel- en
pensionhouder kreeg een mooi blinkend
bord op zijn voordeur en bovendien zou
hjj worden vermeld in een speciaal
bondstijdschrift, dat in grote oplage
over geheel Duitsland zou worden ver
spreid. Ook amusementsbedrijven kon
den tegen betaling tot de bond toetre
den.
Bij een Valkenburgse drukkerij werd
een grote hoeveelheid vakantietijd
schriften besteld1, waarin tal van Zuid
limburgse bedrijven advertenties had
den gekocht.
De politie en de provinciale autoritei
ten vertrouwden de onderneming echter
niet. Er werden informaties ingewon
nen te Münster, waar bleek, dat de on
derneming pas zeer onlangs was inge
schreven. De bestelde en gedrukte tijd
schriften werden nooit te Valkenburg af
gehaald en bovendien ontving ook geen
van de gecontracteerde hotels en pen
sions ooit een gast van deze bond. Toén
de politie van een en ander werk ging
maken bleken de vogels reeds gevlogen,
naar België. Hun signalement was ech
ter bekend. Nadat beide heren een jaar
lang goede zaken in België hadden ge
daan, verlegden zij hun werkterrein
naar het noorden van Nederland. Bij
een grenspassering werd thans een van
beiden op het signalement gepakt en
naar Valkenburg overgebracht.
Het Tweede Kamerlid Gerbrandy
(A.R.) heeft aan de minister-president
en a n de minister van buitenlandse za
ken gevraagd:
Heeft de regering der Verenigde Sta
ten kortgeleden een overeenkomst met
de regering van de republiek Indonesië
gesloten, waarbij eerstgenoemde rege
ring zich heeft verplicht lichte wapenen
te leveren met toezegging aan Indone
sische zijde, dat deze uitsluitend be
stemd worden voor handhaving der bin
nenlandse veiligheid en voor wettige
zelfverdediging?
Indien deze vraag zakelijk bevestigd
moet worden beantwoord, is de Neder
landse regering tevoren door onze
N.A.T.O.-bondgenoot in deze transactie
gekend?
Is de Nederlandse regering niet van
oordeel, dat de door de N.A.T.O.-bond
genoot te leveren wapenen zullen wor
den misbruikt voor directe of indirecte
agressie tegen Nederlands Nieuw-Gui-
néa, voor oorlogshandelingen ter onder
drukking van de door Nederland gega
randeerde zelfbeschikking van de Zuid-
Molukkers en tegen de positie van hen,
die in Indonesië voor hun vrijheid vech
ten?
Is de regering niet van oordeel, dat
de beginselen, welke aan het Noordat-
lantische verdrag ten grondslag liggen,
de leden ook buiten het strikte Noord-
atlantische territoir verantwoordelijk
heid toekennen voor 'elkanders veilig
heid en in elk geval zich niet verdra
gen met de levering van wapenen?
Het Tweede Kamerlid Gerbrandy
(A.R.) heeft de ministers van buitenland
se zaken, van verkeer en waterstaat
en van oorlog gevraagd:
Is inzake het sluiten van een over
eenkomst met de unie van socialisti
sche Sovjet-republien, strekkende
tot het openen van een luchtlijn Am
sterdam-Moskou V.V., de minister van
oorlog tevoren geraadpleegd?
Is het type verkeersvliegtuigen, dat
de Russen inzetten op deze lijn (type
Tupolev T U-104), in uiterlijk precies
gelijk aan een bommenwerper T U-167
Indien de laatste vraag geheel of ten
dele bevestigend moet worden beant
woord, ontstaat dan niet het gevaar,
dat militaire Russische vliegtuigen
(bommenwerpers b.v.) onder het mom
van verkeersvliegtuigen op een gegeven
ogenblik onverhoeds boven NATO-lan-
den van West-Europa verschenen?
Zjjn de ministers bereid te bevorde
ren, dat de betreffende overeenkomst
ten spoedigste aan de Staten-Generaai
wordt overgelegd?
Advertentie
De kortste en voordeligste opleiding
(Bekend* Schriftelijke Cursus)
(Van onze medische medewerker)
erwijl de dokter luis
tert naar de klach
ten van de patiënt
verwerkt hij ook reeds
zijn visuele indruk, d.w.
z. de gegevens die hij
krijgt door naar de pa
tiënt te kijken: voedings
toestand, huidskleur, ac
tiviteit, nervositeit enz.
Het onderzoek is dus
eigenlijk al begonnen,
terwijl arts en patiënt
nog met elkaar spreken.
Dan volgt een van oudsher belang
rijk deel van het onderzoek: het voelen
van de pols. Dit is nog steeds een
karakteristiek gebaar voor de arts en
dat heeft zijn reden, want is nauwe
lijks een onderzoekmethode te noemen
die in zo korte tijd zo veel kan leren
omtrent de toestand van een zieke.
Als u de vingertoppen van de ene
hand legt op de binnenzijde van de
andere onderarm vlak bij de duim kunt
u de polsslag voelen. Per minuut zult
u ongeveer op 60-80 slagen komen.
De individuele variaties zijn evenwel
zo groot dat een hogere of lagere fre
quentie nog volkomen normaal kan
zijn. Verder valt het u op dat de sla
gen elkaar met de regelmaat van een
klok opvolgen en ook alle even sterk
zijn.
Waardoor wordt de polsslag veroor
zaakt? Om afwijkingen en stoornissen
te kunnen herkennen en verklaren is
het nodig dit te weten. De polsslag
is geen zelfstandig verschijnsel maar
afhankelijk van de centrale pompinstal-
latie, het hart. Dit orgaan perst voort
durend het bloed dat uit alle lichaams
delen wordt aangevoerd via de aders
weer terug in de slagaders en houdt
aldus de bloedsomloop (circulatie) in
stand, die het mogelijk maakt dat voe
dingsstoffen en zuurstof worden rond
gebracht en afvalstoffen opgehaald.
Een samentrekking van de holle, met
bloed gevulde hartspier heeft tot ge
volg dat het bloed met kracht in de
slagaders wordt gestuwd. De slag
aders zjjn zeer soepele elastische slan
gen die als de zijtakken van een rivier
uit de hoofdstroom ontspringen. De
stroomrichting is in deze vergelijking
alleen omgekeerd, dus van de hoofd
stroom naar de zijtakken. Elke keer
(60-80 maal per minuut!) als een nieu
we bloedgolf de slagaders binnen
dringt, wordt de wand van het bloed
vat uitgerekt; meteen daarna trekt de
slagader zich op zijn beurt samen,
waardoor de golf wordt voortgestuwd;
dit herhaalt zich voortdurend waar
door de golf zich voortplant tot in de
p een enkele uitzondering na zijn
veranderingen van de hartwer-
king: versnelling, verlang
zaming, onregelmatigheden, met nieer
of minder moeite door het voelen van
de pols vast te stellen.
Versnelling van de pi i treedt op bij
elke lichamelijke inspanning en is dan
een volkomen normaal verschijnsel,
dat vrij snel weer verdwijnt in rust.
Ook bij koorts is de pols als regel
versneld, het hart doet zijn best om
aan de verhoogde behoefte aan
brandstof en zuurstof tegemoet te ko
men, men zou het dan in zekere zin
eveneens normaal kunnen noemen.
Een onregelmatige pols als gevolg
van een onregelmatige werking van
fijnste slagadervertakkinkjes. U hebt
zeker wel eens voorbeelden gezien
van het voortplanten van een golf. Op
het water ontstaan golfkringen door
het inwerpen van een steentje. Als
u een soepel stuk touw op de grond
legt en het ene eind regelmatig op
en neer beweegt zal er een golfbewe
ging ontstaan die zich voortplant naar
het losse einde.
De telkens nieuwe bloedgolven tikken
tegen de voelende vingers overal
waar een slagader dicht onder de
huid verloopt. Iemand, die zich toe
legt op het verlenen van eerste hulp
bij ongelukken moet deze plaatsen
nauwkeurig kennen, omdat het bjj
ernstige slagaderlijke bloedingen ten
gevolge van ongevallen noodzakelijk
kan zijn een slagader tussen de wond
en het hart dicht te drukken teneinde
groot bloedverlies te voorkomen. Zo'n
bjoeding is gekenmerkt door het
stootsgewijs spuiten van helderrood
bloed uit de wond. Behalve aan de
pols zijn slagaderlijke kloppingen on
der meer waar te nemen achter het
sleutelbeen, in de hals, in de lies, bo
ven op de voet.
het hart is voor een geoefende hand
niet moeilijk te herkennen. Een en
kele keer „overslaan" van de pols is
onschuldig en komt veel voor. Iets
anders is het als er geen enkele re
gelmaat meer is te herkennen in het
polsritme, medische behandeling is
dan nodig.
Merkwaardig dat een dergelijke
onregelmatigheid door de patiënt
meestal niet wordt opgemerkt en
daardoor bij toeval wordt ontdekt.
Even merkwaardig is dat het gevoel
van „hartkloppingen", dat als regel
berust op het zoëven genoemde over
slaan van het hart juist weinig bete
kent.
Van geheel andere aard is de be
oordeling van de kracht van de pols
slag. Tijdens een shocktoestand is de
pols snel en week, dat wil zeggen
moeilijk of niet te voelen: er is te
weinig bloed in de circulatie en de
bloeddruk is laag. Ook bij verhoogde
bloeddruk is hiervan een indruk te
krijgen door het voelen van de pols.
Over het meten van de bloeddruk
de volgende week.
(Van onze Haagse redacteur)
Thomas Lee Osborne, de Ameri
kaanse prediker, die, zoals iemand
uit zijn omgeving zei, Billy Graham
nog wat komt uitbreiden", is vrijdag
avond zijn „kruistocht" door Neder
land in het openbaar begonnen met
een openluchtbijeenkomst op het
Haagse Malieveld. Hij zei geen „ge
bedsgenezer" te zijn en alleen het
Woord van Christus te willen brengen.
Maar dan met dezelfde genezende
kracht als toen de Zaligmaker 2000
jaar geleden zelf Zijn Evangelie pre
dikte. „Christus is onveranderd ge
bleven. Wat veranderd is, dat zijn de
mensen, de kerken, de godsdiensten,
de leerstellingen. Die veranderen elk
ogenblik. Wie in Christus en de kracht
van Zijn Woord gelooft kan ook nu nog
in overvloed wonderen verwachten".
Osborne wendde zich tot degenen die
aan één kant doof zijn. Hij verzocht hun
de vinger in het gezonde oor te stop
pen en vroeg na het uitspreken van een
smeekgebed aan hen die genezen wa
ren om daarvan te komen getuigen. Os
borne wilde met deze groep doven een
bescheiden begin maken. „Maar ik kan
God geen grenzen stellen, wanneer hij
ook andere ziekten wil genezen", zei
hij. Deze week zullen er andere groepen
zieken volgen.
Verscheidenen kwamen op het podium
en legden verklaringen af over hun
ziekte en genezing. Sommigen noem
den hun naam. Osborne stopte hun ge
zonde oor dicht en fluisterde woorden
in het genezen oor. Hij liet hen herha
len: „Amen, Alleluja, prijst de Heer".
Onder het gehoor waren nogal wat
Indische Nederlanders, die Maleise
woorden nazegden die de prediker hen
influisterde.
De 69-jarige Amsterdamse gepen
sioneerde behanger D. Fransen, uit de
Alblasstraat 54, kwam vertellen dat hij
diep gelukkig was. „Er zijn geen gren
zen aan Jezus' macht" "iep hij uit.
Toen wij hem later aanspraken, bleek
hij slechts met het linker oor iets te
verstaan. H\j wendde zich herhaaldelijk
met dat oor naar ons toe en wij moes
ten al onze vragen herhalen.
Er was geen enkele controle op de
toestand van de patiënten voor en na
de gebedsactie, laat staan dat
medisch onderzoek werd ingeste
dat er een attest werd verstrekt.
Osborne zei dat een doktersonderzoek
seen zin heeft. Hij had wel eens met
certificaten gewerkt, toen een priester
in een van de 28 landen die hg door
kruist heeft, van duivelswerk had ge
sproken.
S)
„Het kwam uit de kamer van mevrouw! Ik weet
zeker, dat het uit mevrouws kamer kwam, bggde
de huishoudster, terwijl "ij probeert onder het holten
haar afzakkende haarknoet weer vast te steken.
„Ja, het kwam uit de kamer van mevrouw de baro-,
nes," bevestigt de huisknecht.
„Het spookpaard! Mevrouw zal het spookpaard ge
zien hebben!" oppert een van de dienstboden, een
veronderstelling, die prompt een van haar collega's
in een hysterisch gekrijs doet losbarsten.
„Wat heeft al dat krankzinnig lawaai te beteke
nen? Hebben jullie dan nooit eerder in je leven
zwaar weer meegemaakt? Jullie gedraagt je als
een troep idioten!" klinkt een autoritaire stem. Bij
het blauwe schijnsel van een nieuwe bliksemflits
ziet Perquin Leontine Hangst ter Weem, de zuster
van zijn gastheer, in haar geopende kamerdeur staan.
„Kee, zou je dat gekrijs niet bewaren tot het
werkelijk inslaat? Och, juffrouw Van Berkel, neemt
u Keetje mee en hou haar hoofd eens goed onder
d* pomp. In zulke gevallen bestaat er geen beter
geneesmiddel dan koud water. En jij, Toon, vertel
me nu eens even wat al dit malle gedoe te be
duiden heeft?"
„Joa, ziede, frulle, ik 'oop da gen'et mijn niet
kwoalijk neemt, moar der werd toch zo alderaf-
grijshjkst geschrauwd."
„Ja, dat heb ik gehoord," zegt Leontine Hangst
droogjes.
„En daar heb ik al in voorzien ook. Kee zal nu
we) weer normaal zijn, denk ik. Maar dat is niet, wat
ik je vroeg. Ik wou weten waarom jullie als een
troep krankzinnigen hier de trap komt op stormen."
„Omdadder zo miroakels geschrauwd werd,
frulle."
Pieter Auguste Perquin vindt, dat het nu tijd wordt
om tussenbeiden te komen en zegt:
„De man bedoelt, dat er hard werd gegild bijna
gelijktijdig met die eerste donderslag. En hij gelooft,
dat die gil uit de kamer van mevrouw Hangst kwam,
freule."
Ze kijkt hem verbaasd aan: „Een gil? Uit Claire's
kamer? Dan moet dat het geweest zijn. Ik meende,
dat het geluid uit de stallen kwam. Paarden zijn al
tijd onrustig met zwaar weer. Ze zijn zozo fijn
besnaard. Zodra ik het hoorde heb ik de stallen op
gebeld, maar Sjef zei, dat hij het alleen wel afkon.
Uit Claire's kamer, zegt u, mijnheer Perquin? Maar
waarom ter wereld zou Claire zo gillen? U zult zich
vergissen. Ik ben zeker, dat het geluid uit de stallen
kwam U weet hoe een paard kan schreeuwen als
het bang is."
„Het zou toch geen kwaad kunnen als we ons even
overtuigden, vindt u ook niet?" zegt Perquin.
„Maar natuurlijk," valt zijn gastheer hem bij. „Als
er ook maar een schijn van kans is, dat die gil uit
Claire's kamer kwam, dan moeten we dadelijk
dan valt er geen tijd te verliezen."
„Ja," zegt zijn zuster onzeker, „het is alleen
maarJe weet hoe Claire is met die dingen. Ze
hecht erg aan haar slaapje, ze vindt het vreselijk ge
stoord te worden. En als dat geluid nu eens helemaal
niet uit
„Ja, hoor eens Leontine, dat risico zullen we dan
maar lopen." zegt baron Hangst beslist. Claire,
neem me niet kwalijk, dat ik je even stoor. Claire!"
Driftig klopt hij op de deur van zijn vrouws kamer.
Maar ondanks al zijn kloppen en roepen blijft de
deur gesloten. Onzeker zien ze elkaar aan.
„Ik ben bang, dat er toch iets.meent mr
Vermuren.
„Ja, anders had mevrouw toch zeker antwoord
gegeven." valt kapitein Blaeke hem bij.
Het nichtje uit aarzelend de veronderstelling, dat
die arme Claire wel eens door de bliksem kon zijn
getroffen.
„Onzin, Jetje," hinnikt haar neef verontwaardigd.
„Gewoonweg onzin. Als we hier in huis een bliksem
inslag hadden gehad, dan zouden we dat voor de
drommel toch wel gemerkt hebben."
„Het ruikt niet branderig," zegt Vermuren weer.
Hoeft ook niet, zoiets geeft lang niet altijd brand,
Vermuren. Ik herinner mijprotesteert Blaeke.
Zouden we de deur niet eens opendoenvraagt
Joost Allahd op zijn een beetje slome wyze. ,,Het
kan best zijn, dat mevrouw helemaal niet op haar ka
mer is.'
„Waar zou ze dan moeten zijn?" werpt freule
Leontine tegen. „Claire rust toch altijd van twee
tot drie. Dat is een vaste gewoonte van haar."
Ze zegt net een tikje minachtend, zoals je dat
van een gezonde sportieve vrouw, die helemaal
geen behoefte heeft aan extra rust, kunt verwach
ten.
„Nu, ze kan zich hebben herinnerd, dat ze juffrouw
Van Berkel nog een en ander te zeggen had met het
oog op dat jachtdiner. Of
„Neen, Joost, dan had ze juffrouw Van Berkel
wel gebeld. En bovendien, die dingen verzorg ik
toch immers altijd."
„Nu ja, laten we nu eerst maar kijken of Claire..."
„Claire! Wat is er gebeurd met Claire? Ga toch
op zg!
Jullie staat daar maar alsof je geen tien kunt tel
len. Claire, Claire, geef toch antwoord! Het is Gerry,
Claire! Scheelt er iets aan? Doe nu toch open! Doe
nu toch alsjeblieft open!" aldus komt plotseling Ger
ry Slothouder tussenbeiden, de dichterlijke jongeman,
die bij Hangsten te gast is.
Hij huilt bijna, terwijl hij zich driftig het natte haar
uithet gezicht strijkt. De jongen is doorweekt, het
water sijpelt hem uit de kleren en vormt een plas op
het donkere eikenhout van de vloer.
„Doe dan toch wat! Breek die verdomde deur dan
toch open. Als Claire een ongeluk heeft gehadAls
zeals ze dood is, dan
„Praat nu niet zo'n onzin. Gerry, dat melodrama
tische gedoe van jou ook altijd," zegt freule Leon
tine wrevelig.
„Ja, jij hebt goed praten! Jou kan het niet sche
len! Denk je, dat ik niet weet hoe blij je zou zijn
als
Wordt vervolgd.
„Als de mensen niet overtuigd zijn
van God, dan geloven zij toch niet en
zonder geloof geen genezing. Ik geloof
de mensen die mij komen verklaren
dat zij genezen zijn." aldus de predi
ker. Hij haalde een kind naar voren en
vroeg wat er gebeurd was. De jongen,
die als doof geboren werd aangekon
digd, zei dat hij later geopereerd was
en dat hij daarna niets meer had kun
nen horen. Nu was hij genezen. Het tik
ken van een horloge dat tegen zijn oor
werd gehouden kon hij echter niet ho
ren. „Alleluja, alleen God kan dat doen"
aldus de prediker, die zich daarna tot
de menigte richtte met wat hij noemde
het allerbelangrijkste wat hij te zeggen
had: Dat allen herboren zouden worden
in Christus.
Hij vroeg hoevelen het echte leven
van Christus begeerden. De menigte
stak de handen omhoog en kruiste ze
op verzoek van de prediker op de borst
waarna men gezamenlijk God bad
om gezondheid van ziel en lichaam.
„Dat is het eigenlijke wonder," zei Os
borne tot andere predikers van de zgn.
„Pinksterkringen", die om hem heen
stonden.
Osborne, die niet gestudeerd heeft en
dus geen dominee, maar „vrije predi
ker" is, werd ingeleid door zijn vrouw,
die o.a. zei: „Als u ziek is, is er iets
in Gods Woord dat u niet volledig ver
staat. Anders zou u niet ziek zijn. Duis
ter naar Osborne alsof u nog n°°It;
Evangelie gehoord heeft. Dan zult u -
toe komen het onmogelijke te ge
Dan zal het aan u geschieden
Zij liet reeds voordat haar ^zgn
toespraak begon een lna
Indonesische kruistochten het echt
paar van
'tbc zou zijp genezen.
Wij kunnen ons voorstellen dat men,
kennis nemend van wat vrijdagavond
onder leiding van de Amerikaanse evan
gelist Osborne in Den Haag heeft
plaatsgegrepen, zich verbaast afvraagt
of dit alles nog au sérieux kan genomen
worden. Menigeen zal zelfs geneigd zijn
van profanatie te spreken. Dit eerste
optreden was blijkbaar maar een be-
f.j.®, en begin. In afwijking van de of-
nciele_ aankondiging van het Osborne-
comité, dat „er geen speciale genezings
diensten zouden gehouden worden",
maar enkel opwekkingsbijeenkomsten,
schijnt toch de hele activiteit van de
prediker zich op het genezen-door-ge-
loof te zullen concentreren. Dit m 'Jjl1'
wij althans uit zgn woorden opmak
Overigens lijkt ons dat ook log
Zijn hoofdstelling immers is, d
gelovig aanvaarden van het E S
alle ziekte en lijden uitslUiP'Pst wie ge-
het lichaam als naar de geest- Wie ge
looft wordt genezen. Wie met genezen
wordt, gelooft (nog) niet genoeg.
Hoe staan ernstige protestanten hier
tegenover? „Gebedsgenezing achten
zij terecht schriftuurlijk gefundeerdzij
komt in het Nieuwe Testament herhaal
delijk voor. Later, zeggen zjj, is dit
evenwel uitzondering geworden.
De laatste jaren wordt er weer druk
propaganda voor gemaakt: Christian
Science, de Pinksterbeweging, allerlei
secten en revivalorganisaties leven fei
telijk van de wonderverwachting. Som
migen prediken gebedsgenezing 0,9
mogelijk, anderen als iets buitenge
woons en weer anderen, zoals büv- ajs
borne, verkondigen dat ze r?K®'bréngt.
men maar voldoende geloot «ij
Het medisch handelen ziet hu 0
bodig en in tegenstelling met net gen»,
zen-door-gebed.
Die tegenstelling kent de bijbel met.
Zij doet afbreuk aan de door God ge
schonken zegen der medische weten
schap, maar vooral aan de ware bete
kenis van het geloof. Het ligt dan ook
voor de hand, dat in protestantse kring
"érnstige protesten geuit zijn f.a.v. Os
borne's komst en praktijken. Zelfs is
er begrijpelijk, al verraadt de ver
gelijking weinig inzicht in het wezenlij
ke verschil geschreven: „Aan een
protestantse Lourdes-reclame, op deze
manier ons opgedrongen, hebben wij
geen behoefte, en zeker niet in dit jaar".
De katholieke opvatti aanvaardt het
wonder volledig als uiting van Gods al
macht en liefde. Voor de officiële er
kenning van een wonder als zodanig
moeten echter heel wat strenge voor
waarden strikt vervuld worden. Voorop
staat daarbij dat het wonder steeds een
waarachtige christelijke heilsbetekenis
dient te hebben en dat dit of een der
gelijk feit in profaan verband onmoge
lijk moet zijn. Een wonder heeft plaats
in een sfeer van wijding, gebed en be
scheidenheid; geen massa-genezingen
dus en zeker geen werkelijk nieuw0
„schepping", als het aangroeien
nieuwe ledematen. Bij een wond"1^
nezing eerbiedigt God steeds
matigheden van het natuurlijk gefl
proces (L. Monden). ook buiten
Hoewel wij erkennen, eChter won
de ware Kerk van Chris*" is hpt ons
deren kunnen Resem0 ing Qp Qg_
onmogelijk deze overW passpn D;).,r
borne's optreden toe e yee, van
ontbreekt ten enem aanvaarden yan
essentieel is voor Zyn ,eer pr
een wondergen tr)!U.ksp, zppr onortho.
do" Is het feitelijk niet zo dat Osborne
decène is die bepaalt niet alleen wan
neer God zijn wonderen moet doen (n.l.
tiidens (lez® Sf"ez,nffsdiensten)maar
ook welke dat behoren te zijn (vandaagf
alleen dove linkeroren weer horend
maken, zie verslag). Daar komt nog
bij, nat de ervaringen opgedaan
Tn.°t soortgelijke wondergenezers als
bijv. Freeman en Zaiss, tot de groot-
a V007'Ichtisheid manen.
Aan dp goede trouw van Osborne
zeits willen wij niet twijfelen. Zijn op
treden kunnen wij echter niet anders
zwn dan als een jammerlijk geval van
zelfmisleiding. Maar tevens als in ho
ge mate funest voor de velen, die, zon
der recht gelovige vroomheid, in het al
gemeen menselijk begeleidingsver
schijnsel van het religieus gevoel: de
wonderverwachting, door de officiële
godsdienstigheid zijn teleurgesteld en
nu, langs allerlei omwegen een bevre
diging voor hun verlangen zoekend, ver
geefs op Osborne hun hoop stellen.
v. W.
Thomas Lee Osborne spreekt op het Haagse Malieveld. Haast hem de vertaler.
