pe katholieke leer-1
over geboorteregeling
H
Nieuwe radio-T.V.-toren in Lopik
Nieuwe onthullingen op
atoomcongres in Genève
Dordrechts nieuwe haven
op originele wijze
geopend
Twee kikvorsmannen brachten
koningin de vlag
TÜÏTJE - VELPON - TUITJE
Het
spookpaard
De Ammerstolse spaarbank
failliet verklaard
Uitspraak van Engelse Staatskerk
principieel onaanvaardbaar
Geloof
en
V
m
Notengraan en meel brengen
radio-activiteit in het lichaam
Stemmig besluit
in Grote Kerk
Enig bezit: waardeloze papieren
en een naambord
J
lilS
ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1958
PAGINA 11
Tweeslachtig
Ordelijk voortbestaan
toch voorwerpen
Var* „Hugo de Groot"
°p de „Perion"?
*dSe ambLdsa°irftandar^deNeder-
Huwelijksnood
Liturgische weekkalender
Berkelium en Californium nieuwe elementen
msm m
door
Oorspronkelijk
detective-verhaal
MARTIN MONS
Incidentje tijdens
koninklijk bezoek
Chemische fantasie
host acht mille
Gewezen ministers van
Suriname geridderd
!-T
De besluiten der Lambeth-confe-
rentie inzake gezinsregeling
hebben niet alleen in Engeland,
thaar ook in ons land, verbazing en
Verontrusting gewekt. Terecht, menen
^ij. De beslissing van de gezamenlij
ke bisschoppen der Engelse Staats
kerk, die neerkomt op de erkenning,
dat het gebruik van voorbehoedsmid
delen voortaan principieel geoorloofd
kan worden geacht, plaatst immers
Praktisch het huwelijk geheel in de
sfeer van het menselijk zelfbestem-
dhngsrecht. Met alle gevolgen van
dien. Voor doodgewone, alledaagse
Werkelijkheidszin is het een vast
staand feit, dat het menselijk egoïs
me deze bisschoppelijke verklaring
•Pet instemming als een officiële sanc-
tie voor vrijbui
terij begroet. Men
mag dit cru ge
formuleerd vin
den, maar is het
daarom minder
waar? Dat men
die verklaring al
dus heeft opge
vat, blijkt overi
gens duidelijk uit
de reactie van
Engelse journalisten, die op een
Persconferentie, gegeven door aarts
bisschop dr. Fischer, ronduit wei
gerden diens hoop te delen, dat de
Piiddelen tot beperking der voort-
Planting, goedgekeurd en aanbevolen
door de wetenschap, uitsluitend zou
den aangewend worden in het onmid
dellijke belang van het gezin. Trou
wens, wanneer het gebruik van die
Piiddelen eenmaal principieel is goed
gekeurd, heeft het dan zin de feitelij
ke aanwending ervan aan zulke ern-
p'ige reserves te binden, dat die prin-
^'Piële goedkeuring als zodanig in
Werkelijkheid haar betekenis verliest?
Dit is wat inderdaad gebeurde en
waardoor de verklaring der bis
schoppen iets onmiskenbaar
tweeslachtigs krijgt. „Men heeft van
twee wallen willen eten", schrijft The
catholic Herald. Het is zeker niet de
bedoeling geweest het gebruik van
Voorbehoedsmiddelen zonder meer aan
te bevelen, nog minder de heiligheid
van het huwelijk te miskennen. Men
gaat uit van opvattingen, die wij, als
katholieken, met overtuiging kunnen
onderschrijven. Op bedoelde perscon
ferentie zei aartsbisschop Fischer, dat
ftien vroeger nog niet het juiste in-
kicht had in huwelijk en gezin. De
bisschoppen hebben nu begrepen, dat
de drie functies van het huwelijk de
goddelijke opdracht bevatten de groei
Vaa het gezin te regelen vanuit een
,®®riijk en gewetensvol verantwoorde
lijkheidsbesef en deze niet aan het
°eval over te laten. Mede of vooral
Plet het oog op de huidige wereldsitu
atie acht men gezinsregeling, zowel
Voor het eigen land als voor de onder-
Ontwikkelde gebieden, in veel geval
len een sociaal-economische noodzaak
en altijd een godsdienstige plicht.
Voor het christelijk familieleven
Poemt men gezinsregeling een ge
rechtvaardigde en belangrijke factor,
echter in onderling overleg en
^'ereenkomstig het christelijk gewe-
dient gehanteerd te worden.
Tot zover hebben wij tegen deze
spraken geen bezwaar. Maar zodra
?s methode voor gezinsregeling
,unstmatige geboortebeperking prin
cipieel geoorloofd wordt verklaard, zij
Pet met een beroep op de eigen gewe
tensbeslissing, hebben wij alle bezwa-
king of men nu van geboortebeper-
control" |fbo.°rteregeling, van „birth-
dat is op ^mily-planning" spreekt,
Van belang is van geen belang,
praktijk van alle waj m<~n lr\ de
men verstaat. En dagt °"der deze ter"
beslistheid af. Juist w« met
ons gevoel de houding d^rh£f ™or
Pen iets tweeslachtigs. 0^b»
reden veroordeelde The cathoiic jje-
rald de formule, waarin de bisschop-
Ven een uitweg hebben gezocht als
>.zo niet huichelachtig dan toch zeker
onoprecht"
De katholieke leer aangaande de
geboorteregeling steunt op cie
overtuiging, dat de menselijke
.pfiviteit in het huwelijk krachtens
rjpv,1" ?ard d-i- volgens Gods wil ge-
v Pf is op het ordelijk voortbestaan
&ajP het menselijk geslacht, een soci-
de -g0®d van de eerste orde, waaraan
d lndividuele mens zich heeft te on-
Vp-^Prpen. Uit de eis van „ordelijk
Piet volgt, dat de Schepping
Van ged*end is mef het voortbrengen
ïpg Mensen zonder meer. De nieuwe
end - moeten door opvoeding en
erricht geschikt worden gemaakt
tjit v
Petrouwbare bron wordt verno-
de schipper van het Spaanse
de ,,uRchip „Perion" verschillende van
H'erp,,^0 de Groot" afkomstige voor-
se Sc^ pn documenten aan de Spaan-
handis^eVvaartautoriteiten heeft over-
^oals bekend is, ontkende de
dat zjjn schip voorwerpen van
tüig ei-°ngeiukte Nederlandse vlieg-
y Zer dagen had opgepikt.
Pü
®rPl0i
ed
w°rdt, dat bij de stukken, die
°riteii?„ n zijn van de scheepvaart-
,a> twof twee navigatie-handleidin-
^chadiKan AÏel karten, twee zwaar be-
l?°Plijkp /I gtu'gst°elen en enige per-
i erwacht „?fuJn?enten van passagiers zijn
Wordtm dat al deze stukken zul-
^fester van TV=e^andlgd aan de burge-
onnSül van M^,runa' die tevens vice-
i-V zjjn beurt^J6 and 1S- Deze zou ze
(Belga)
de plaats der oudere generatie volle
dig over te nemen en door een mens
waardig en goed leven hun eindbe
stemming te bereiken. Vandaar dat
de Kerk, binnen de grenzen der na
tuurlijke en goddelijke wet, wel dege
lijk geboorteregeling aanvaardt en
leert, in die zin, dat zij het een bewijs
van volwaardig, menselijk-verant-
woordelijk handelen acht, wanneer
een huwelijk het, voor de eigen om
standigheden, optimale kinderaantal
voortbrengt. Het besluit hiertoe ligt
echter aan de vrijwillige beslissing
der afzonderlijke huwelijkspartners,
die in deze, binnen de gehoorzaam
heid aan God, alleen en volledig dp
verantwoordelijkheid dragen.
Geboorteregeling van Staatswege
is bijgevolg evenzeer af te wijzen als
die, welke haar grond vindt in de
mening, dat men zelf heer en meester
over het leven is. Slechts binnen het
gezin is, volgens de leer der Kerk, ge
boorteregeling „family-planning"
verantwoord, op voorwaarde even
wel, dat deze niet geschiedt en
hier alleen ligt het verschil met de
verklaring der Anglicaanse bischop-
pen door middel van het opzettelijk
menselijk ingrijpen dan ook, dat de
huwelijksdaad berooft van zijn moge
lijkheid om leven voort te brengen
(Gen. 1.28; 38,9).
oewel de katholieke huwelijks
opvatting meer dan elke andere
de goddelijke en menselijke
waarden tot hun recht doet komen,
maakt haar waardering tegenwoordig
een zeer ernstige crisis door, zo zelfs,
dat men niet ten onrechte van een al
gemene huwelijksnood spreekt. De
moeilijkheden, niet op de laatste
plaats die,'welke ons door de tijdsom
standigheden worden opgedrongen,
zijn inderdaad zeer groot, tè groot
soms om in het louter-menselijke vlak
een oplossing te vinden. Maar dat
hoeft en dat moet ook niet. Omdat
men dit vergeet, zijn, naar onze vaste
overtuiging, de moeilijkheden vaak
groter dan nodig is. Als katholieken
leven wij niet alléén in het louter-
menselijke vlak. God, naar Wiens wil
wij trachten te leven, geeft ook de
kracht om die te volbrengen, en dit
te meer naarmate onze verbonden-
heid met Hem een levende werkelijk
heid is. Dit betekent beslist niet, dat
wij onze moeilijkheden kunnen op
lossen enkel met een beroep op de
Voorzienigheid. Het betekent wél, dat
het laatste woord, dat wij over het
huwelijk kunnen spreken: „sacra
ment" is, met heel de goddelijke en
menselijke rijkdom, die dit woord be
vat. Waarmee dan tevens de grond
houding is aangeduid van waaruit op
verantwoorde wijze over het huwelijk
moet gedacht en gesproken worden,
n.l. „geloof".
Het voorlaatste woord is echter van
niet minder belang. Dit moet het ver
stand spreken, dat zo diep mogelijk
in zin en wezen van het huwelijk
dient door te dringen. De visie op het
huwelijk is immers van essentiële be
tekenis voor zijn feitelijke beleving.
Vanuit de onontkoombare bestaans-
beleving, de persoonlijke waardigheid
van de mens redenerend leert men
het huwelijk zien als een noodzakelijk
en sacraal mensheidsideaal, gefun
deerd in het primaat van de liefde.
Het heeft een hoog boven de partijen
uitgaande zin, die van eminent belang
is voor ons mens-zijn.
Het katholieke huwelijk is „een
groot geheim", een hoog ideaal, dat,
vooral in deze tijd, zeer moeilijk te
realiseren is. Slechts voor wie het be
nadert in levend geloof en echte lief
de ontsluit het zijn ware rijkdom.
Waarbij Gods genade ons op de voet
volgt.
ZONDAG 7 sept. 15e zondag na Pinkste
ren; eigen mis; credo; pref. v. d. H. Drie
eenheid; groen. MAANDAG: Geboorte van
O. L. Vrouw; eigen mis; 2 geb. H. Hadria-
nus; credo; pref. van O. L. Vr.; wit. DINS-
nii G: mis van de zondag; 2 geb. H. Gorgo-
Tolent?roen' WOENSDAG; H. Nicolaas van
2 geb i5' behjder; mis Justus; (Roermond;
mis van ,„TheoI,danus): wit. DONDERDAG:
Hyaeinthu^ 2°ndag; 2 geb. H.H. Protus en
belijder- Roermond: H. Otgerus,
en Hyacinthus°S jAstil 2 Seb- H H- Protus
van O. L. Vro'uw^ VRIJDAG: H. Naam
van O. L. Vrouw- ,-n mis: credo; pref.
van O. L. Vr. op 'zataA ZATERDAG: Mis
Vr.; wit. ZONDAG H £ref- v. O. L.
heffing; eigen mis; 2 geb V1 ^r:,«Kruisver"
- credo." VD 16* zondag
Pref- van het
na Pinksteren
H. Kruis; rood.
Bij Loipik is een begin gemaakt met de bouw van de nieuwe radio- en t.v.-toren. die een belangrijke aanwinst zal worden
voor het Nederlandse zendernet. Op deze foto ziet men de fundatieplaat van de nieuwe toren, waar volgende week zal
worden begonnen met het optrekken van de betonnen torenschacht door middel van glijbekisting. Inzet: het silhouet van
de toren, de tul-kabels zijn schematisch aangegeven. In totaal zal de toren ruim 300 meter hoog worden.
„Dit is de driejaarlijkse grote open
baring op atoomgebied. Ieder, die op
dit terrein iets betekent, is er bij". Dit
zei gisteren dr. ir. Houwink, directeur
bij Euratom, toen een verslaggever van
het A.N.P. hem in Genève vroeg naar
zijn oordeel over de tweede VN-con-
ferentie van atoomgeleerden. Ook gis
teren was het weer een dag van open
baringen.
Een lid van de Amerikaanse delega
tie maakte bekend, dat men er in de la
boratoria van de universiteit van Cali-
fornië dit jaar in is geslaagd twee nieu
we chemische elementen, die verband
houden met het kernonderzoek in meet
bare hoeveelheden te isoleren. In april
werd 0.23 microgram berkelium (97)
gewogen en in juli 0.06 microgram cali
fornium (98). Het onderzoek op dit ter
rein heeft de universiteit miljoenen dol
lars gekost, heeft een woordvoerder
vrijdag bekend gemaakt.
Een andere Amerikaan, J. M. Har-
rer van het nationale laboratorium te
Argonne (111-) heeft onthuld, dat men
in een atoomzuil voor het eerst uit
thorium, een der zware metalen, een
nuttige nieuwe brandstof heeft ver
vaardigd de isotoop U-233 van ura
nium. Dit meldt Reuter.
Twee Noorse geleerden hebben mede
delingen gedaan over een „kokend
(Van onze verslaggever)
Iedereen, van hoog tot laag, benijd
de hen, de twee kikvorsmannen, die
zich gistermiddag in het water van
Dordrechts nieuwe zeehaven voortbe
wogen naar steiger 3. De zon brandde
heet op de volle tribune met belang
stellenden en het geplons van sergeant
L. Pasman en luitenant Th. van Oosten
dorp, die weldra druipend de kant be
reikten en koningin Juliana, die het
aan het begin van de steiger onder een
baldakijn wachtte, een in plastic ge
hulde vlag overreikten, klonk ieder als
verkwikkende muziek in de oren. Bei
de mannen, in dienst bij de Genie in
Geertruidenberg, hadden een belang
rijk aandeel in de originele manier,
waarop de nieuwe, tweede, zeehaven
van Dordrecht werd geopend. Deze
feestelijke gebeurtenis was tevens het
hoogtepunt van het bezoek, dat de ko
ningin gisteren aan een zonnig en op
getogen Dordrecht bracht, en allen die
er getuige van waren, verzuimden niet
hun vreugde luidruchtig kenbaar te
maken.
Zodra de vorstin de vlag aan boots
man Bout ter hand had gesteld en
deze het nationale dundoek hoog in de
mast had gehesen, steeg een luid ge
juich op van de tribune en smolt het
aanzwellend geloei van stoomfluiten en
sirenes, die op tal van grote en kleine
schepen in de naaste omtrek in werking
waren gesteld, samen tot een welis-
waal niet zeer welluidende, maar toch
als vrolijk bedoelde symphonie. Dor
drecht had dan zjjn tweede zeehaven,
en dat die nodig is, werd wel voldoen
de aangeduid door de vele gepavoi-
seerde schepen, waarmee het haven
bekken was gestoffeerd.
Het verblijf van koningin Juliana in
Dordrecht is door de bevolking van
Hollands oudste stad buitengewoon ge
waardeerd. Er is achteraf berekend, dat
niet minder dan vijftienduizend vlag
gende kinderen hare majesteit langs de
verschillende routes hebben begroet.
Het stralende weer droeg uiteraard in
belangrijke mate by tot de algemene
feestvreugde. Overal hadden ook ouden
van dagen een goed plaatsje langs de
weg gevonden, soms zorgzaam gekoes
terd door verpleegsters, en een man
met een in gips gevat been had zich
S
.-..,N
rustig op het trottoir geïnstalleerd. De
dag was begonnen in het stadhuis met
een plechtige ontvangst, waarna de
vorstin werd gereden naar het nieuw
ingerichte Diaconessenhuis, vroeger een
pand van een verzekeringsbank. Tal
van patiënten in de frisse ziekenkamers
mochten het voorrecht smaken de ko
ningin aan hun bed te zien voorbytrek-
ken en hier en daar hield zij even stil
pm naar een zieke te informeren. Na
in de gobelinzaal van het Simon van
Gynmuseum de lunch te hebben ge
bruikt, in aanwezigheid van o.a. mr.
K. P. van der Mandele, kamerheer in
buitengewone dienst, mr. J. Klaasesz,
commissaris van de koningin in Zuid-
Holland en het gemeentebestuur van
Dordrecht, was voor de hoge bezoek
ster de tijd aangebroken om Dordrecht
officieel in het bezit te stellen van
de nieuwe zeehaven, de grootste na
oorlogse uitbreiding op dit gebied.
Zy begaf zich daartoe aan boord
van het salonbootje „Veerdienst 3"
en was al spoedig omringd door een
uitgebreid escorte van de meest uit
eenlopende vaartuigen, alle uitbundig
opgetuigd en gepavoiseerd. De sche
pen vergezelden de „Veerdienst 3"
naar de zeehaven en passeerden
daarby ook vier feesteiyk versierde H. M. de Koningin heeft gisteren tijdens haar bezoek aan Dordrecht de nieuwe
rrmnontrocrpr? van no Monnn ennmnnl i. xxi j m
münenvegers van de Marine, speciaal
voor deze gelegenheid naar Dor
drecht gezonden. De bemanningen
brachten het eerbetoon „joelen" toen
de koningin voorbijvoer. By de 2e
steiger werd het gezelschap ontvan
gen door de minister van Verkeer en
Waterstaat, mr. J. Algera, waarna
allen zich begaven naar een over
dekt paviljoentje aan de waterkant,
dat een welkome beschutting bood
tegen de blakerende zon.
Burgemeester mr. J. A. H. J. van
der Dussen getuigde in een toespraak
van zijn vreugde over de komst van
hare majesteit en haar bereidwillig
heid om het havencomplex toegankelijk
te stellen. Hij getuigde ook van zijn
geloof in de toekomst van Dordrecht
en in de onuitputtelijke mogelijkheden
van de menselijke, de Nederlandse
geest. Daarop was het wachten nog
op de verschijning van de twee kik-
vorsmannen. Zij lieten het talrijke pu-
bhek niet lang in onzekerheid. Onder
gejuich lieten zij zich even zien om
dan onder te duiken en eerst bn de
steiger weer het gehelmde hoofd bo
ven water te steken. Lachend aanvaard
de de koningin de vlag, trok de plas
tic hoes er af en overhandigde het
zeehaven officieel geopend. Twee kikvorsmannen waren haar daarbij behulpzaam:
zij waren het, die de Koningin de nationale vlag en de schaar waarmede hei
omhulsel van de vlag moest worden doorgeknipt brachten na een onderwater
tocht van de eerste naar de tweede haven.
doek aan een bootsman, die het fluks
in de mast hees.
Talrijke andere vlaggen gleden tege-
ïyk omhoog. Nadat het feesteiyk ge
loei was uitgestorven nam minister Al
gera het woord om als eerste het ge
meentebestuur en de stad met de aan
winst geluk te wensen. Hy verzekerde
aan de belangen van Dordrecht steeds
gaarne zijn aandacht te zullen schen
ken. Ook de heer J. Broere, directeur
van de n.v. Gebroeders Broere, welke
onderneming een indrukwekkende tank
opslagplaats aan de nieuwe haven heeft
opgericht, hield een korte toespraak.
De tocht werd na dit hoogtepunt voort
gezet naar de gemeentelyke werkplaats
voor liehameiyk en geestelijk gehandi
capten, waar ongeveer 300 personen
werk vinden. Zij werken voor enkele
grote bedrijven in Nederland. De konin
gin hield zich langdurig in het gebouw
op en liet zich uitvoerig door directeur
D. Jongeneel voorlichten. Het bezoek
van de vorstin kreeg zyn stemmig be
sluit in de Grote Kerk, waar ds. K. H.
Advertentie
„Dat zegt weinig, mynheer Perquin, schaduwen
kunnen op de vreemdste manier worden vervormd."
„Toegegeven, maar om een schaduw op de wand
van mevrouw Hangsts kamer te werpen, had dat
beeld toch tenminste op zo wat gelyke hoogte met
het raam moeten zijn maar het staat veel lager.
Veel te laag om een schaduw te werpen op die muur.
Ik heb dat ten overvloede 's avonds by maanlicht
„En? Tot nu toe weet ik nog niet welke redenen
baron Hangst had om mijn aanwezigheid op Ter
Weem te wensen, Eerwaarde."
HOOFDSTUK V.
Hoofdinspecteur Pieter Auguste Perquin heeft zich
na een in eenzame grootheid genoten lunch geïnstal-
15)
„De hemel mag me vergeven, ik ben bang, dat
ik meer zorg heb gehad voor dode kunstwerken dan
levende mensenzielen. Was dat gesprek de reden van
uw vraag over myn al of niet geloven aan......"
„Dat gesprek, Eerwaarde, en in de eerste plaats
het spookpaard."
"^aar°.rn en zelfs in de eerste plaats, het spook-
paardHet spookpaard is voor u toch niets meer
of minder dan die andere dingen, waarover de oude
vrouw sprak?"
„U wilt zeggen dat het spookpaard voor mij niet
Rieer betekent dan woorden? Dat is helemaal
juist, Eerwaarde. Het betekent woorden en vrees en
een schaduw.
„En een schaduw?"
„Een schaduw op een muur, een kamerwand, ge
zien bij het ncht van een bliksemflits. Of was
het vlak daarop. En die by een tweede flits niet
terugkeerde.
„Het is niet verstandig aan te nemen, dat din
gen zich in een buiten- of bovennatuurlyk vlak
afspelen zolang men niet de volstrekte zekerheid
heeft, dat iedere redelijke andere verklaring on-
mogelyk is, mynheer Perquin," zegt de priester
ernstig. „Een schaduw by zulk onzeker licht. Weet u
wel zeker, dat er geen plausibele verklaring voor
te vinden is?"
„Ik weet alleen maar, dat ik er tot nu toe niet
in ben geslaagd er een te vinden. Freule Hangst
meende dat de schaduw werd geworpen door het
paardebeeld op de fontein, maar niet alleen was
de vorm, de silhouet heel anders, maar
wairirvertoo6^' Daarb«< de leerd in de kïe7ne zitkamer van Ter Weemt die in
Dst hcwm! ze zich 'ie-, tw®®de„ ™a?J„ de wandeling de gele kamer wordt genoemd, hoe-
zii'n o-ewppcifnatuurlijk een g sbedrog wel de eeuwen het gele damast van de wanden
die andere a'ro-,Zegt pastoor nad"G"b ?-a,r hebben verkleurd. Het is behaaglyk rustig in de
omheen tp krï!?menten' daar n't gemakkelijk zonnige ruimte, de fauteuil laat aan comfort niets
Hij staat bJflen' ,neen. dat l® «ti'idppri™™ te wensen over, het vertrek geurt naar de kruidige
op en neer T?o euionr -f-et.fr ïnefittï -?er reuk van de chrysanten, die in grote Chinese va-
auin staanp^ blijft hy voor Pieter Auguste Per- zen op de schoorsteen staan en een licht aroom van
T uistprt zegt ernsti8: aet er u geurige tabak. Maar ondanks fauteuil, zon, goede
machten aan wnS' Ini-i!1.heer Pe.rJ3ala' AA ®r Aoze sigaretten en het feit, dat zijn schouder hem heie
van hen ik nï .*et, zljn op JQt rip maal niet meer hindert, voelt Pieter Auguste zich
die door dezA U1?.d' Maar,n 11 wenri hiefver van gelukkig. Hy heeft een hartgrondige afkeer
van hi li tpnnahAf-i worden aangewe d, beslist van alle onklaarheid. En deze zaak zit vol onklaar-
Xf" ,in. U e aard zoude" m 1S heden. Het is zelfs niet eens zeker, dat er een
mogelijk, waarom zou ik dat met toegeven? Ten- zaak in de strikte zin van het woord bestaat. Pieter
slotte is mets onmogelijk. Maar ik vrees toch, dat Auguste Perquin zucht diep. Tot nu toe is hij nog
in dit gevai...geen mens tegengekomen, die nu eens duidelijke
„U vreest, Eerwaarde?" taal sprak. Wat bedoelde die oude vrouw in de her-
„Ja, ik vrees. Een spookpaard, ze is een echt berg met haar boosaardige toespelingen? Wat be-
spookpaard, is iets, ik zou byna zegg kmderach- doelde de pastoor met zyn boze machten en men-
tigs, vergeleken by een mens, die zich aan de Bo
ze overgeeft.
U zei zoëven, dat u voor de mensen hier de
vreemdeling, de polisiemeneer uit Olland was.
Bedoelt u daarmee, dat men op Ter Weem u in uw
kwaliteit verzocht heeft te komen. En dat de men
sen hier dat weten? En wie op Ter Weem heeft
1?"
ziet hem een beetje bevreemd aan, zo'n
u gevraagd?"
Perquin ziel
sen die zich aan de Boze overgeven? Bedoelden zy
beiden dezelfde persoon? Die oude vrouw had geen
blad voor de mond genomen. Zij had Claire Hangst
een heks genoemd. Deelde de pastoor haar mening?
Maar hy had uitdrukkelijk verklaard niet te gelo
ven in wat hy buitennatuurlyke machten noemde
in dit geval. Nu ja, waar een eenvoudige, bijgelo
vige oude vrouw bazelde over heksen, kon een ont-
rquln ziet hem een.beetje Devreema aan, zo'n wikkeld man met mensenkennis, met betrekking tot
plotselinge opwinding bu 20 n nu ent ere Fries. Of een bepaalde persoon hetzelfde voelen, maar dat ge-
zyn Friezen misschien niet zo nuchtervoej natUUrlijk. uiten in heel andere termen. Claire
„Ja en neen, Eerwaarde. Ik bedoel, als ik hier Hangst! Zou zy het middelpunt vormen van deze
in myn waliteit ben, dan ben ik dat toch in allen zaak? Zou zij de reden zyn van Joost Allands drin-
gevalle met officieel. En wie my gevraagd heeft? gend verzoek naar Ter Weem te komen? Maar waar-
Joost Alland heeft me opgebeld, dat ik Hangst een om sprak hy dan niet? Of liever, waarom sprak
groot piejzier zou doen naar Ter Weem te komen. Het Hangst zelf niet. Het was toch iets, dat hem aan-
hoe en waarom zou hy mij, als ik er eenmaal was, ging, hem en niet Joost, die alleen maar een bemid-
wel uitleggen. Officieel moest ik het maar beschou- delende rol speelde. Betrof het dan iets dat zo vrese-
wen als een uitnodiging van Hangst, die ik een lyk was, «lat hij zich onmogelijk tot spreken kon
paar keer op Limmerzoden had ontmoet, om te dwingen? Dat hy er eenvoudigweg de moed niet toe
komen jagen -•>
„En?"
opbrengen kon?
Wordt vervolgd.
L. van Selms de geschiedenis van de
„Dom van Dordt" verhaalde. Buiten
hadden nog vele honderden stedelin
gen gewacht om koningin Juliana ten
afscheid juichend uitgeleide te doen
uit Hollands oudste, maar zich steeds
verjongende stad.
Toen de koninklijke stoet van de be
schutte werkplaatsen van de gemeente
lijke dienst voor sociale werkvoorzie
ning op weg was naar de Grote Kerk,
heeft zich een klein incident voorge
daan. Een man drong door de afzetting
en liep met de auto, waarin de konin
gin gezeten was, mee. Hij wilde haar
iets zeggen. De politie nam hem onder
haar hoede en bracht hem voor een ver
hoor over naar het hoofdbureau.
zwaar water" reactor te Halden. Dit
bericht U.P.I.
Nils Hidle en Odd Dahl zetten o.m.
het belang, dat deze reactor kan heb
ben voor onderzoekingen naar het
voortbewegen van schepen door atoom
kracht, uiteen.
De reactor is in 1956 gebouwd. Doel
is in eerste instantie research, niet
zozeer de opwekking van elektriciteit.
In Halden wordt echter een andere
reactor gebouwd die stoom zal leveren
aan een nabijgelegen papierfabriek. De
reactor wordt gebouwd in een berg
en is slechts door een dertig meter
lange gang bereikbaar.
Ieder mens krijgt tijdens zyn maal
tijden een uiterst kleine hoeveelheid
radio-activiteit in zyn lichaam. Drie
Engelse geleerden W. V. Mayneord. J.
M. Radley en R. C. Turner, hebben
volgens A.N.P. vastgesteld, dat noten,
granen en meelsoorten daarvoor in de
eerste plaats verantwoordelijk zijn. Tot
dusver werd aangenomen, dat hoofd
zakelijk water en melk de voornaamste
bronnen van radio-activiteit in het
lichaam waren, maar de drie geleer
den hebben ontdekt, dat vaste voedings
stoffen in dit opzicht melk en water vol
ledig in de schaduw stellen.
De voorzitter van de Nederlandse
commissie voor atoomenergie, mr. C.
E. W. Fock, secretaris-generaal van het
ministerie van algemene zaken, hoopt
dat de atoomconferentie in Genève er
toe zal bijdragen, dat in Nederland spoe
dig een algemeen atoombeleid kan wor
den gevolgd.
Tegenover een verslaggever van het
A.N.P. verklaarde mr. Fock: „Het feit
dat voor de conferentie een Nederland
se delegatie is samengesteld, bestaan
de uit mensen die op allerlei terrein
met de atoomwetenschappen te maken
hebben, biedt een goede gelegenheid dat
deze mensen tot beter begrip geraken
over eikaars standpunt omtrent de wij
ze, waarop in Nederland de samen
werking moet worden geregeld om een
algemeen atoombeleid te kunnen vol
gen".
Mr. Fock sprak de hoop uit dat dit
contact zal leiden tot een spoedige en
pynloze verwezenlyking van de voor de
organisatie nodige maatregelen.
Amerikaanse geleerden hebben een
belangrijke ontdekking gedaan, waar
door misschien het leven kan woorden
gered van mensen, die per ongeluk aan
atoomstraling blootgesteld zijn geweest.
Bijzonderheden over de ontdekking zijn
vervat in een rapport, dat bij de atoom
conferentie te Genève is ingediend.
Het gevolg van atoomstraling is, dat
cellen in het menselijk lichaam, die
blootstaan aan straling, worden ver
nietigd. Proeven met muizen hebben
aangetoond, dat indien levende cellen
van een gezonde muis worden ingespo
ten in een aan straling blootgestelde
muis, het aangetaste dier herstelt. Een
complicatie is echter dat enkele muizen,
waarbij na inspuiting genezing van
stralmgaandoening werd geconstateerd,
stierven aan ziekten tengevolge van de
injectie, aldus het rapport, dat is op
gesteld door het nationale laboratorium
Oak Ridge.
Om aan geld te komen heeft een 43-
jarige chemicus uit Enschede de Hage
naar E in 1956 een verhaal op de mouw
gespeld over een prachtige uitvinding.
Die „uitvinding" doet denken aan het
beroemde verhaal van de brandstofioze
motor van Wolvega uit het begin van
de dertiger jaren.
Ditmaal ging het er om, dat de che
micus één deel van een chemische
stof van hoogst geheime samenstel
ling op 10 delen water zou mengen,
waarna voor een bezinemotor de
meest hoogwaardige en goedkope
brandstof zou zyn geschapen. De
Amerikaanse legerleiding, zo werd
aan de Hagenaar verteld, zou grote
belangstelling voor dit projekt heb
ben. stak er 3000 in.
De vindingryke chemicus moest
daarna een maatschappij stichten en
op last van die Amerikanen een bankre
kening openen „teneinde de contra-
spionnage op een zijspoor te brengen".
De Hagenaar stortte f 4500 op -die re
kening.
Toen echter een zwendeltje met het
zogenaamd voor E in Duitsland kopen
van een paar kampeerwagens, waar
voor deze 450 invoerrechten betaal
de, uitkwam die wagens werden
nooit gekocht steeg het w-ater de
chemicus tot de lippen. Hy probeerde
E. nog met allerlei mooie verhalen om
de tuin te leiden, maar tenslotte ging
deze naar de politie.
De chemicus is gearresteerd.
In de bovenzaal van hotel „Het Cen
trum" in Ammerstol is gistermiddag
het faillissement uitgesproken over de
spaarbank van H„ die wegens het ver
duisteren van een bedrag van bijna
drie ton in Rotterdam voor de recht
bank heeft gestaan.
Er heerste een sombere stemming
onder de ruim dertig aanwezige schuld
eisers die door het betoog van de cu
rator, mr. A. A. J. Rijksen uit Gouda,
niet verbeterd werd. De aanwezige ge
dupeerden hebben zich echter de woor
den van de rechter-commissaris, mr.
baron Panthaleon van Eek ter harte ge
nomen en de harde feiten zonder mis
baar aangehoord.
Volgens de curator bestond het gehe
le bezit van de spaarbank uit niets an
ders dan enige waardeloze papieren en
een groot naambord. Zelfs het bureau
en bijbehorende stoelen waren niet
meer aanwezig. Door enige persoon-
lyke eigendommen van H., o.a. een
bontjas, te verkopen, heeft men nog de
beschikking gekregen over een kapi
taal van ongeveer 16.000 gulden.
Een van de onopgeloste raadsels in
deze zaak is hoe H. er in geslaagd kan
zyn een bedrag van 300.000 gulden zoek
te maken. De curator achtte de moge
lijkheid niet uitgesloten dat in het bui
tenland nog geld achterhaald kan wor
den.
Intussen moeten de mensen die hun
geld aan H. hebben uitgeleend genoe
gen nemen met een terugbetaling van
3 Vs pet., mits er geen belasting wordt
geheven over het schuldbedrag van
ƒ110.000. De 43 personen die dit be
drag hebben uitgeleend komen er ech
ter nog iets beter af dan de spaarders,
die slechts 2M pet. van het totale
spaarbedrag van ƒ175.000 kunnen te
rugverwachten. De „schoolspaarders"
zyn, zoals gemeld, door een onbekende
schadeloos gesteld.
Aangaande de schuldvraag van ver
scheidene andere instanties en perso
nen zei de curator, dat een onder
zoek gaande is omtrent mogelyke
aansprakelykheid by derden. Onder
meer zijn de twee commissarissen
van toezicht in hun taak tekort ge
schoten. Ook de Nederlandse Spaar
bank n.v. is in gebreke gebleven waar
het gaat om toezicht houden en in
lichtingen inwinnen over de Ammer
stolse spaarbank. Wellicht, zo zei hij,
zit hier nog een gaatje om voor de
gedupeerden geld los te krygen.
De byeenkomst, die byna een uur
heeft geduurd, werd besloten met een
mededeling van de rechter-commissa
ris, dat men nog niet wist hoe en wan
neer de afrekening zal geschieden.
Bij K.B. zjjn benoemd tot ridder in
dc orde van de Nederlandse Leeuw:
W. G. H. Ch. J. Smit, gewezen minister
van financiën van Suriname: P. A. R.
Kolader, gewezen minister van sociale
zaken van Suriname; dr. A. I. Faverey,
gewezen minister van volksgezondheid
van Suriname; ir. M. I. Lobato, gewezen
minister van landbouw, veeteelt en
visserij van Suriname; E. J. van de
Veer, gewezen minister van economi
sche zaken van Suriname, en ir. J. G.
Kuiperbak. gewezen minister van open
bare werken en verkeer van Suriname.
